Tomaten en aardappelen van één plant? De nationale trek- Zomernachten in de woestijn 1 WOENSDAGSCHE MIJMERIJ Radioprogramma n Geheimzinnige bastaarden van het plantenrijk Onze correspondent te Hamburg was in de gelegenheid een bezoek le brengen aan de proeftuinen van den Duitschen botanicus Prof. Winkler, waar men zich bezighoudt met teelt- proeven met verschillende gewassen, teneinde de nuttige eigenschappen in één plant te vereenigen. I80| Het is ©en oude droom der kweekers, een plant te telen, die de deugden en voordee- len van verschillende gewassen in zich ver- ecnigt. Niemand heeft er echter ooit in ernst aan gedacht, dat deze mogelijkheid nog eens werkelijkheid zou kunnen worden. Het beeld van de wonderplant, die bijvoorbeeld van ibovcn tomaten en van onderen aardappelen draagt, bleef een caricatuur, want door krui sing. bevruchting en teelt zijn dergelijke matuurfenomenen niet te verkrijgen. En toch is het denkbeeld niet zoo belachelijk als het lijkt, dat hebben de experimenten van den Kamburgschcn Professor Winkler bewezen. Drieërlei bloemen aan één struik. Reeds sinds lang was het kweekers en {botanici bekend, dat soms merkwaardige itusschcn-vormen bij verscheidene planten optreden. De Fransche kweeker Adam kweekte reeds in 1825 in zijn boomkwee- kcrijen bij Parijs een 'goudenregensoort, die een bastaardvorm tusschen de gewone gele goudenregen en ©en verwante soort met blauwe bloemen was. En het merkwaardigste daar bij was, dat deze bastaard soms ook takken van de oorspronkelijke soorten .voortbracht, zoodat er drieërlei bloemen aan één struik voor kwamen! In 1900 werd een dergelijke over gangsvorm tusschen witte meidoorn en mispel in een tuin bij Metz aangetroffen, In dit geval wist men echter, dat deze tus- schcnvonm ontstaan was op de plaats, waar de mispel op de meidoorn was geënt. Andere merkwaardige kweekpro. ducten. Nu zijn zelfs zulke nauwverwante planten als tomaat en nachtschade niet door bestuiving of bevruchting met elkaar te kruisen. Men kent ©ch ter bij planten evenals bij dieren het ontstaan van leven uit onbe vruchte eieren, uit eenvoudige li chaamscellen. Zou deze verbinding ook kunstmatig tot stand zijn te brengen? Professor Winkler begon meer dan 30 jaar geleden met het proefondervindelijk onderzoek van deze vraag. Hij entte nachtschade en tomaat op elkaar sneed toen den nieuwen tak op de ent plaats af en liet van de loten, die zich op het snijvlak opnieuw vormden, slechts die gene slaan, welke zich op de grens van het thans' innig met elkaar vergroeide cellen- weefsel van nachtschade- en tomatenplant, hadden gevormd. Wonderlijke, tot dusverre geheel onbe kende plantenvormen waren het resultaat van deze behandeling: planten, die half nachtschade, half tomaat waren. Er waren planten onder, die links de bladeren, bloe men en geelroode vruchten van de tomaat, reohts de zwarte bessen en de gewone bla deren en bloemen van de zwarte nachtscha de vertoonden. Ook waren er vormen, die van binnen uil het celweefsel van de tomaat, van buiten uit het geheel andere van de nachtschade waren opgebouwd, en omgekeerd. Professor Winkler noemde deze eigenaardige planten- constructies, gedachtig aan de bekende fa belwezens uit de Oudheid half paard, half mensch chimeren. Een onnoemelijk aantal entingen werd in den loop der jaren uitgevoerd en met de uiterste nauwgezet heid behandeld, totdat na 25 jaar van ex perimenteeren eindelijk het oorspronkelijke doel werd bereikt. Eclite mengvormen ont stonden door versmelting van twee gewone lichaamscellen, dus een echte kruising zon der natuurlijke bevruchting. Het chïmeren- onderzock beeft reeds belangrijke resultaten op het gebied van de ontwikkclingsphysio- logie en dc ontwikkelingsgeschiedenis der planten weten te bereiken. Planten ln een nieuwe omhulling. Het gaat er nu slechts om, te experimen teeren op groote schaal, teneinde practisch te kunnen bewijzen dat aardappel en to- maakt zich zoodanig tot 'n nieuwe entbast aard laten vereenigen, dat zoowel de boven- aardsche vruchten als de ondcraardschc knollen eetbaar zijn. Het is niet uitgesloten, dat door een dergelijke verbinding van de aardappel met een verwant, bijzonder groot- bladig nachtschadegewas een toekomstplant ontstaat, die naast haar weelderige blad ontwikkeling een veel rijkere knollenoogst levert. Verder is liet ook mogelijk, cultuur planten als aardappelen, tabak en tomaat in dc levende huid van een andere plant tc steken en ze op deze wijze onvatbaar te maken voor ziekten en insectenvreterij, zoo als verooi-zaakt door zwammen en bladlui zen. Door deze onderzoekingen is thans de plant geworden tot een levend, doch door menschenhand vcrvomibaar bouwsel, tot een constructie-element, dat de mensch naar zijn wil kan scheiden en vereenigen. De bekroonde rassen zullen voor tal rijke buitenlandsche landbouwcoou- qressisten op de Bossche veemarkt defileeren. Het stamboek voor het Nederland- sche trekpaard heeft zich niet alleen ten doel gesteld de registratie van •het raszuivere fokmateriaal en het door selectie verkrijgen van steeds meer hoogwaardige dieren, maar te vens liet bevorderen van den afzet als een zeer belangrijk deel van zijn taak beschouwd. Daarom heeft het iedei*e gelegenheid aangegrepen om met het buitenland in contact te ko men: op buitenlandsche tentoonstel lingen geëxposeerd wanneer dit mo gelijk was en eenig perspectief open de, waarvoor vertegenwoordigers van buitenlandsche regeeringen, stam boeken en fokkers werden uitgenoo- digd. Zóó zij-n inmiddels elf nationa le tentoonstellingen gehouden en zal dit jaar dc twaalfde, weer in Den Bosch, onder zeer bijzondere omstan digheden plaats vinden. Het lag reeds in de bedoeling van het Stamboek om dc twee jaren een dergelijke groote tentoonstelling te -houden, overtuigd als men is van de groote beteekenis van nationale tentoonstellingen voor fokkerij, en handelsdoel. Dit jaar besfond daartoe een aanleiding van overwegend belang, doordat in Juni in ons land gehouden worden het groote Internationale Land hou wcongres. het Internationale Congres der Landbouwjourna- listen en de Internationale Conferentie voor de Unificatie der Rundveeslamboeken. Er zullen dus landbouwautoriteiten. veeteelt- kundigen en Iandbouwjournalisten uit de geheele wereld in Nederland te zamen ko- wen. Daarom wilde het trekpaardenstam boek de gelegenheid niet laten voorbij gaan, dezen allen een demonstratie aan te bieden van een der allerbelangrijkste onder deden van onze nationale veeteelt: het Ne- Mijnheer wil trouwen. li Als man heb je wel 'n beetje te vaak de II neiging, met een air van meerderwaardig- jj heid den draak té steken met de vrouwe- lyke sexe. Maar er komt dan wel weer een II oogenblik, dat je je schamen moet voor I! een mén, en als je dat dan maar eerlijk d o e t en men geeft wat hem toekomt, is de weegschaal der gerechtigheid weer in j evenwicht hersteld. Dezer dagen kon men de volgende huwe- ljjksadvertentie lezen: jj HUWELIJK. Beschaafd celibatair, wat laat tot besef gekomen, dat on- danks alles alleen gezinsleven op den II duur bevredigen kan, w e n s c h t als- nog te trouwen. Doch alléén met een volslagen lady, Nederland- Ij sche v. g. f... die tegenover het vele (ook geestelijke), dat hij haar bieden kan, over voldoende innerlijk en uiter- jj lijk aantrekkelijks beschikt om hem te I I boeien en daardoor tot vredig home bij te dragen. Br. m. opg. v. brjz. ook jj leeft, onder lett. N. J. 22 Adv. Bur..., II A'dam. Ij Als ik een vrouw was... geloof dan I j maar, dat ik daar het volgende op schreef „Zeer beschaafde celibatair, Als vrouw van goeden huize, gefortu- II neerd, innerlijk en uiterlijk aantrekkelijk, every inch a volslagen lady, heb ik jaren op Uw advertentie gewacht en ik meen II dan ook U uit de volte van mijn hart en van mijn bankdeposito te mogen verzeke- ren, dat niemand geschikter kan zijn dan jj ik, om de vacature te vervullen. II Mijn ouders waren zoo zorgzaam, mij ;s een universitaire en artistieke opvoeding jj te geven, mij door hun ziele-adel tot voor- II beeld te zijn en mij bovendien een vermo- ii gen van 2 ton na te laten, dat nog nage- Ij noeg onaangetast is. Ik heb vele malen een II gelukkig huwelijk kunnen sluiten, maar mijn ideaal was nu eenmaal, te wachten op den man die, het vrijgezellenleven beu, II per advertentie een lady opriep om verder het leven met hem door te gaan. Ik weet wat afhankelijkheid van hospita's zeggen wil. Ik heb in mijn studententijd óók op kamers gewoond en acht het vergeefelijk, dat zélfs een beschaafd man, die veel gees telijks te bieden heeft, op den duur de voorkeur geeft aan het gezinsleven. „On danks alles", zooals U zoo schalks op merkt. O, ik begrijp het maar al te goed, dat de vrouw van Uw keuze aantrekkelijk moet zijn om U te boeien en „daardoor tot vredig home bij te dragen". Hoevele hu welijksbanden werden niet reeds geslaakt, doordat de vrouw vergat, den man te boeien! Ik bedoel dit natuurlijk, net als U, in den overdrachtelijken zin. Hoe vaak heeft een man niet al gezegd: „Vrouw, boei me, of ik ga naar de Sociëteit!" En hoe vaak is de vrouw dan in haar plicht te kort geschoten en zelf oorzaak geweest van de slooping van haar huwelyk! Dat ook de uiterlijke aantrekkelijkheid onmis baar is voor een „vredig home" hoe juist en fijn is dat door U gezien! Een hatelijke huid, een laakbaar figuur, afkeurenswaar dige kleur van oogen of haar hoe vaak heeft het een hoogstaanden man niet kregel gemaakt, tot verzet geprikkeld! „Vrouw, doe die wrat weg of we krijgen ruzie!" „Als je voeten morgen niet een be hoorlijken vorm hebben, ben ik verdwe nen!" Helaas, ik moet erkennen, dat mijn sexegenooten in dit opzicht dikwijls haar echtgenoot hebben te kort gedaan. Kameraad, makker, geestverwant, kom en haal mij. Ik zal U geen lever kaas op het brood geven, zooals Uw juffrouw, en geen maïzena-pudding toe. Ge moogt Uw borreltafel en Uw bridgekrans aanhouden en het leven zal een paradijs zijn. U zegt weinig van U zelf; maar uit het feit, dat U slechts e i s c h t blijkt mg vol doende, dat U een échte man bent. En dat U een „volslagen lady" zoekt, is mij vol doende bewjjs van Uw nobel karakter. Vrees niet te trouwen. Het is tóch voor- deeligerj" derlandschetrekpaard. Op twee der excur sies, die de congressisten kunnen maken, zal in Den Bosch de nieuwe film van het Nederlandsche trekpaard vertoond worden, terwijl zij in de gelegenheid zullen zijn de belangwekkende demonstratie van dc be kroonde trekpaarden op het terrein van de Bossche veemarkt bij te wonen. Dit internationale bezoek komt, voor wat de fokkerij van ons trek paard betreft, op een bijzonder ge schikt moment. De fokkerij, die na de geweldige behoeften van de oor logsjaren en herstellcvcringen. die Onder de sterren sluimert men in Bagdad, eind Mei. Bijna niemand slaapt hier meer in huis, bijna allen brengen thans, nu de zomer aanbi-eekt, den nacht door onder den ster renhemel, in de vrije lucht, zij, die in wel stand verkeeren, op het dak van hun huis, de minder gegoeden, wier woningen lagci-, kleiner en minder sterk zijn, op straat of in het vrije veld. De groote wamite is aan de oevei's van den Tigrus nog niet gekomen, maar toch heerscht er hier al een temperatuur, waarbij men bij ons, in West-Europa, ook in dc maanden Juli en Augustus zou zuchten. Ei ken dag stijgt de thermometer reeds tot honderd graden Fahrenheit (ongeveer 38 graden Celcius) in de schaduw en 's nachts daalt hij slechts zelden onder de 68 graden Fahrenheit (20 graden Celcius.) Over zes weken kan men eiken dag rekenen met een temperatuur van minstens 122 graden Fah renheit ((50 graden Celcius) in de schaduw en zal de thermometer ook 's nachts zel den of nooit dalen onder de 111 graden Fahrenheit (M graden Celcius). Dan wordt het leven hier gedurende bijna drie maan den tot een marteling en Bagdad heeft niet, zooals Teheran, hooge bergen in de nabij heid, waar dc menschen koelte kunnen gaan zoeken in den warmstcn tijd van het jaar. Hier strekt zich naar alle zijden de woestijn Uit. Koelte zoeken op den Libanon. Zij, die het betalen kunnen, vluchten thans van hier weg, zeer velen naar den duizend kilometer naar liet. westen gelegen Libanon, die wel zijn ceders zoo goed als geheel verloren heeft, maar op zijn toppen toch nog koelte biedt in den tijd, dat dc vlakte, de woestijn gloeit onder de stx-alen van een onbai-mhartige zon. Bijna dagelijks vertrekken thans van Bagdad automobiel- karavanen vol reizigers, die den hcllcgloed van een zomer te Bagdad ontvluchten. De Europeanen, die niet door hun zaken verplicht zijn te Bagdad te blijven, vertrek ken tlians naar Europa om niet voor einde September of Oetober terug te keeren. En zij, die hier blijven moeten, passen zich zooveel mogelijk aan den toestand aan. F.lk eenigszins goed ingericht huis heeft zijn ventilators, die ook in geen bureau ontbre ken en de nachten bi-engt men door op het dak, waar het thans nog zeer aange naam kan zijn, vooral als er een bries staat. Men moet zich dc daken hier echter niet voorstellen als die bij ons, waar men niet „op liet dak", doch feitelijk „in dc goot" zou komen le liggen indien men dezelfde me thode toe wilde passen. De daken hier zijn erop berekend als slaapplaats te dienen in de warmste maanden; ze zijn plat en meestal nog omgeven door een laag muurtje of een hek. Soms ook heeft men er met bloemen en struiken een soort tuintje gemaakt, een navolging van de beroemde „hangende tui nen" van het oude Babyion, die ook in wei'kclijkheid niet „hingen" maar aangelegd waren op lxct dak van een paleis. Ook in mijn hotel slapen de meeste gas ten, echter met uitzondering van de dames, op het dak en vaak doe ook ik dat. Tot tegen middernacht zitten de gasten op een der terrassen aan den Tigrus; daarna hoort men in het hotel overal dc kranen der badkamers loopen, \vant met minder dan twee baden per dag komt men hier moeilijk uit. Kort daarna ziet men de liecren in pyama naar het dak klimmen. Daar staan ongeveer dertig bedden, ecu soort gemcen- schajipelijke slaapzaal in de open lucht. Thans, voor de heftige warmte, kan men er nog wel eens behagclijk zich toedekken onder een laken, vooral als er een frisschc bries staat. Zelfs in dat geval zou echter een deken tc veel zijn. Door den nachtwind in gewiegd. slaap Nog lang ziet men dan hier en daar een gloeiende punt van een sigaret van iemand, die in bed ligt te rooken. Dc nacht is door schijnend blauw Over onze hoofden glin steren de sterren en trekt do maan voorbij langs zijn zilvei-en weg. Beneden hoort men het zachte gekabbel van den breeden Tigrus- stroom, die naar de zee, naar de Perzische Golf vloeit Soms klinkt van ver, van de over zijde der rivier, waar een palmenwoud zich verheft in het zilveren maanlicht, het vreemde, weemoedige gezang van een Ara- bier, die ik weet niet welk leed uitzingt. Gestreeld door den nachtwind, luisterend naar al dc geluiden van zoo'n geheimzinni- gen nacht slaapt men dan eindelijk in. Dat is aangenaam en dat is schoon, doch het heeft één ernstig bezwaar: 's morgens zeer vroeg reeds komt de zon U wekken met stekende stralen en dan moet ge weder naar uw kamer vluchten. Daarom slaap ik slechts nu en dan op het dak. Heb ik 's nachts op het terras bij het licht van een lamp laat gelezen, geschre ven of gestudeerd, dan wensch ik niet zoo vroeg gewekt te worden. Bovendien is dan mijn kamer, waarvan ik intusschen ven sters en deur heb open gelaten, tenminste «•enigszins afgekoeld. Om uit te slapen breng ik dan den nacht door tusschen dc muren, waarbij ik natuurlijk niet vergeet mijn ven tilator in beweging te bxengen, die voor een kunstmatig briesje zorgt, wat mij steeds weder een lichte verkoudheid doet vatten, ccn verkoudheid, welke door dc warmte den volgenden morgen voor elf uur al weder genezen is. Het langer slapen hier heeft echter nog een groot nadeel. Na half acht 's morgens kan men geen goed bad meer nemen. Het eci-ste water, dat dan uit de ki-aan loopt, is alleen lauw, maar spoedig komt er water zoo heet, dat het moeilijk te verdragen is. Daarvoor heeft de zon gezorgd, die op de leiding staat. Vrees voor malaria-epidemie. Dit jaar vreest men tc Bagdad voor een malaria-epidemie cn de regeering heeft in aanplakbiljetten cn door berichten in de bla den de bevolking daax-voor gewaax-schuwd. Geneeskundige kolonnes zijn gevormd, die langs den Tigrus trekken cn voor dc ai-me KIJKJE 7.Y EEN ARABISCH KOFFIEHUIS TE BAGDAD .1: bevolking wordt kosteloos kinine beschik baar gesteld. In normale jax-en is Bagdad geen „malaria stad", behalve de steeds stroomendc Tigrus is er in dit woestijngebied zoo goed als geen water, zoodat de mug, die dc malaria ver breidt, hier niet bestaan kan. Dit jaar evenwel heeft door den zeer hoogen waterstand van den Tigrus een gi-oot deel van dc woestijn in dc omgeving van Bagdad onder water gestaan en men vi-eest, dat zich thans daar „malai-ia-muggen" heb ben ontwikkeld. Deze „malariamug gen" worden eerst gevaarlijk als zij een malaria-lijder gestoken heb ben en daardoor tot bacillendragers zijn geworden. Hoewel Bagdad ge woonlijk een malaria-viïje stad is, zijn er bij het drukke internationale verkeer door tallooze automobiel- diensten cn niet minder dan drie gei'egelde luchtvaartliniën hier toch steeds wel van elders gekomen ma laria-lijders, die de ooi-zaak zouden kunnen worden van een algemoene verspreiding dier ziekte. Bovendien, niet zoo heel ver naar liet zuiden, nabij de Perzische Golf, is de mala ria om zoo te zeggen „thuis". Paspoorten voor dooden. Nog niet zoovele jaien geleden hecrschte te Bagdad en in een groot deel van Irak herhaaldelijk de cholera, die in oorlogstijd o.a. onder de Engelschc troepen tallooze slachtoffers heeft gemaakt. De verspreiding dezer ziekte geschiedde heel vaak door „lij- kentransport" voornamelijk uit Iran, waar vroeger in sommige streken de cholera her- haaldclijk hecrschte. Vrome sjiiet isch-Mo- hammedaansche Iraniërs lieten zich bij voorliefde begraven in een der heilige steden dezer menschen, namelijk te Kerbe- la, een stad in Irak. Op de ruggen van ka- meclon of van muildieren, ook wel in auto mobielen werden de lijken van zulke vrome Sjiieten soms over een afstand van veel meer dan duizend kilometer naar Irak ge bracht. Aan de grens had dan een genees kundig onderzoek dier lijken plaats, maar het schijnt, dat dit onderzoek niet immer voldoende was. Bij het groote aantal, dat op sommige dagen werd aangevoerd, kon dat onderzoek ook niet anders dan zeer vluchtig zijn. Voor Tran was er nog het nadeel, dat voor dat lijkontrnnsport op Iraksch gebied en voor den aankoop van graven te Kerbela heel veel geld moest worden uitgegeven, dat voor het land verloren was. De regeering te Teheran heeft er daarom dc gcloovigcn op gewezen, dat er ook in het eigen land een heilige stad is. Mcsjcd, waar men, indien men zich er laat beeraven, de zelfde eeuwisrc voordeelen (vergiffenis voor alle zonden) venverft als te Kerbela. Toen deze wenk niet hielp, heeft enkele jaren ge leden de regeering te Teheran „buitenland sche paspoorten voor dooden" (de uitdruk king klinkt vreemd, manr dit is mijn schuld niet) afgeschaft en op het oogenblik komen er geen doodc Perzen tneer over dc grens. De „mollahs" (geestelijken) te Kex-bela, die nu geen graven meer kunnen verkoopen vex-liezen erbij, maar voor de openbare ge zondheid en voor de financiën van Iran is het een winst. J. K. BREDERODE. den export tot een ongekende hoogte deden stijgen, wel ©en inzinking moest vei-toonen, heeft zich in de laatste jaren hersteld. Maar wat met het oog op de bui tenlandsche belangstelling van ge wicht is: men heeft met toenemend succes gefokt. Iedere fokkerij kent momenten van inzinking en van her stel. En nu is het in de laatste ja- ren in ons land voortgebrachte jon ge merriën cn hcngstonmateriaal van zoo uitstekende kwaliteit, dat het de vergelijking met dat van ieder ander land kan dooi-staan. De afzet naar het buitenland. In den laatstcn tijd laat het buitenland dan ook in toenemende mate van zijn be langstelling voor onze fokkerij blijken. De Franschcn zijn geregelde afnemers, de Zweden hebben dit voorjaar weer hengsten gekocht, dc Duitschcrs koopen geregeld zoo veel als ze maar kunnen, zelfs wordt van het toegestane contingent een bepaald per centage fokpaarden gekocht. Het stamboek steunt deze laatste pogingen ci-nstig. omdat het overtuigd is. dat als men in Duitsch- land meer algemeen bekend raakt met de kwaliteit onzer fokpaarden. daarnaar een zeer groote vraag zou komen, zoodra de financiecle toestand een vrijer of althans een gi*ooteren invoer zal mogelijk maken. DONDERDAG 9 JUNI 1937. Hilversum I. 8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 2.00—12.00 NCRV. 8.009.15 en 10.00 Gramofoonmuziek. 10.15 Morgendienst. 10.45 Gramofoonmuziek. 11.30 Godsdienstig halfuur. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-orkest en gramofoonmuziek. 2.00 Handwerkles. 2.55 Gramofoonmuziek. 3.00 Voor de vrouw. 3.30 Gramofoonmuziek. 3.45 Bijbellezing, 4.45 Handenarbeid voor de jeugd. 5.15 De Gooilanders. 6.45 Gramofoonmuziek. 7.00 Berichten. 7.15 10-jarig bestaan van de Vereeniging „Nederd. Hervormde Stichtingen voor Ze nuw- en Geesteszieken", te Amersfoort. (Om 7.55 Berichten ANP. Herh. SOS-Be- richten). 9.15 Gramofoonplaten. 9.30 Concert door padvinderskoor (Om 10.00 Berichten ANP). 10.30 Gramofoonplaten. 1045 Sportpraatje. 11.00—12.00 Gramofoonplaten. Hierna schrift lezing. Hilversum n. AVRO-Uitzending. 8.00 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek. I.15 Kovacs Lajos' orkest. 2.00 Causerie „Het maken van huiswerk". 2.30 Orgelconcert. 3.00 Naaicursus. 3.45 Gramofoonplaten. 4.00 Voor zieken en thuiszittenden. 4.30 Gramofoonmuziek. 4.50 Voor de kinderen. 5.30 Kovacs Lajos' orkest. 6.30 Sportpraatje. 7.00 Juridische causerie. 8.00 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.15 Omroeporkest en soliste. 9.20 Radiotooneel. 10 00 De Palladians. II.00 Berichten ANP. Hierna tot 12.00 AVRO- Dansorkest.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1937 | | pagina 7