De sprekende schaduw
Incident in Panama
De Teekenfilm jubileert
Pionier Cohl leeft
in het Armenhuis
Fred verstaat geen Spaansch en
vergeet zijn rol
Uw vrouw te koop?
De geschiedenis
der luchtvaart
De teekenfilm, die de geheele we-
reld veroverd heeft, viert in deze
maand Juni zijn dertigjarig jubi
leum. De pionier op dit gebied is
Emile Cohl, x een Franschman, die
in Juni van het jaar 1907 de
eerste teekenfilm van zijn hand
tot stand bracht. Thans leeft hij
geheel vergeten in een Parijsch
armenhuis en niemand denkt er
aan; hem een huldeblijk te doen
toekomen.
1 derden kunstenaars dag in dag uit bezig
zijn volgens Disney's ideeën te teekenen
en te musiceeren.
In een recent boek „Our America"
van den schrijver Irving R. Melbo,
dat gepubliceerd werd bij Bobbs
Merrill Company, worden Walt Dis
ney en zijn carrière gelijktijdig
besproken met de onsterfelijke
Amerikanen Benjamin Franklin,
Daniël Boone, Thomas Al va Edison,
Commander Richard E. Bird, Theo-
dore Roosevelt en vele anderen-
Hij wordt met dit uitgelezen gezel
schap in een adem genoemd, omdat
zooals de titel van het hoofdstuk
over Disney zegt „hij de kunst
verstaat om millioenen menschen te
doen lachen."
Geraffineerde techniek*
Cohl maakte zijn werk alleen, maar bij Dis
ney is voortdurend een staf van tientallen
vakkundige teekenaars aan het werk om
Mickey steeds maar weer nieuw leven in te
blazen. 8 a 10.000 teekeningen moeten ge
middeld voor één teckenfilm gemaakt wor
den en alles moet precies met elkaar klop
pen! Het resultaat ziet er zoo gemakkelijk
uit, maar er is ontzaglijk veel werk voor
noodig, om de figuurtjes de juiste bewegin
gen te laten maken en om de muziek daarbij
weer te laten aansluiten, om als het ware
de bewegingen te accentueeren. Moet Betty,
Boop bijvoorbeeld een wals van Strausz dan
sen, dan moet. in het plan iedere afzonder
lijke beweging in overeenstemming gebracht
worden met de maten der muziek.
Zoo hebben honderden menschen werk'.
Speciale menschen bedenken het verhaaltje;
de „animators" teekenen de omtrek van de
figuren op doorschijnend papier, waarbij
ieder volgend beeldje maar heel weinig van
het voorgaande verschilt. Vrouwelijke tee
kenaars ontwerpe'n daarbij de achtergrond.
De zoo ontstane beeldenseries worden dan
in de juiste volgorde, beeldje voor beeldje,
gefotografeerd. Technische hulpmiddelen
kunnen het proces echter wel wat vereen
voudigen. Zoo worden de beweeglijke achter
gronden maar één keer gèteekend, telkens
een eindje verschoven achter het op te ne
men figuurtje en mec-gcfotografeerd.
Voor meerdere gelijktijdige, maar in snel
heid verschillende bewegingen kunnen eeni-
ge doorschijnende folio's over elkaar gelegd
worden en ieder afzonderlijk verschoven
worden.
Bij de muziek hebben de z.g. „stemartis-
ten" wel een zeer zonderling beroep. De een
bromt, de ander fluit, terwijl een derde
kraait, blaft of gromt. Al deze geluiden wor
den als bij iedere geluidsfilmopname, op
een loopende film gctcekend, zonder plaat
jes. Tenslotte maakt men, dat de plaatjes
met de muziek ovex-eenstemmen. Thans is
het werk nog ingewikkelder geworden, om
dat alle teekenfilms gekleurd zijn, maar het
eigenlijke principe is natuurlijk gehand
haafd gebleven.
GEORGE GERSHWIN BIJ RKO RADIO.
George Gershwin, een van Amerika's meest
moderne componisten, o.a. van „Rhapsodie
in Blue" en „Concerto inF.", heeft zes
liedjes gecomponeerd samen met zijn broe-
der Ira, voor de nieuwe R.K.O. Radio dans
film „Shall We Dance", waarin Fred Astaire
en Ginger Rogers opti'eden.
weet m'n rol niet verder"
„Stop!" roept Leisen. „Dat is je geluk",
Fred, de rechtbank wou je juist vijftig dol
lar boete geven".
„Oh", zegt Fred, „Zei-die dat?"
De rechter, Enxaque de Rosas, die eveü
goed Engelsch als Spaansch spreekt, ant-
wooi'dt:
„Dat zei ik en als je nog eens je rol
vergeet, geef ik je gevangenisstraf'.
„Wat ik zeggen wil," vraagt Fred veelbe-
teekend. „Hoe weten wij, of jij je rol goed
afdraait in die wervclstoim van Spaansch
abracadabra?"
„Aha daar zit je toch naast, Sénor
MacMurray", lacht De Rosas. „Daarvoor
hebben we Senor Harlan hier!"
Hij wijst naar Richard Harlan, die speci
aal als regisseur voor de Spaansche dialoog
optreedt.
Eén-nul voor jou", geeft Fred toe,
Walt Disney in de rij der onsterfelijke Amerikanen
Maar zelfs drie kameelen en een
heele harem waren niet voldoen
de
Henry WRcoxon is naar de meening van
sheik Feisal El Kadir een koopman van
niksde acteur weigerde namelijk, zijn
vrouw te verkoopen tegen een vorstelijke
betaling!
De heer en mevrouw Wilcoxon maakten
een vacantiereis door Egypte en in Cairo
had het vermakelijke incident plaats. In een
brief aan Henry Hathaway, die Wilcoxon in
de Paramount-film „Souls at sea" regisseer-
de, vertelde de acteur over zijn gebrek aan
commercieel inzicht
in Cairo kwamen we in contact met
een sheik, een zekeren Feisal El Kadir van
de Ageylen, een Arabische stam. De grootc
heer had het blijkbaar op Shcila begrepen
en alsof het de gewoonste zaak van de we
reld was is het voor hem natuurlijk ook!
vroeg hij me, wat ik voor de dame moest
hebben.
Ik vertelde hem, dat de dame niet te koop
was en de sheik dacht waarschijnlijk, dat
ik niet heelemaal bij m'n hoofd was, zoo
keek hij tenminste! Hij begon te bieden:
tien Engelsche ponden, drie kameelen
toen ik bleef weigeren, ging hij door en
vermeerderde zijn bod met een met juweelen
bezette dolk en een bidkleedje uit zijn pa
leis in Mecca.
Dit was blijkbaar het record aanbod van
aardsche goederen, want toen ik ook hier
niet op inging, begon hij Bedouïnenschoonen
aan te bieden... totdat ik zijn heele harem
kon krijgen!
Toen hij tenslotte wegging, leek hij me
nogal verbitterd over het feit, dat zijn heele
rijkdom niet voldoende was om één blanke
.vrouw te koopen
Een kijkje achter de schermen
bij de opnamen van „Swing
high, swing low."
Wie van Hollywood naar de tropische Pa
nama kanaalzone wil,' moet passage boeken
op een kustboot of een bananenschip en in
beide gevallen is hij verzekerd van een hoo-
geüjk eentonige en saaie reis.
Ik ben er dezer dagen gemakkelijker ge
komen, schrijft de journalist Luis Alonso,
ik ben eenvoudig door de dubbele deuren
van de Paramountstudio no. 8 gewandeld...
dat was alles. Natuurlijk is er een speciale
vergunning voor noodig maar wie haar
krijgt, is ook in een paar stappen in Pana
ma-City.
Een straat in Panama.
Ik ging dus naar binnen en toen was ik
hoe paradoxeal het ook klinkt buiten.
Ik liep door een straat in Panama: een
hoofdstraat, compleet met winkels, lawaaiige
café's, auto's handwagens en karren. De be
volking is een curieuze mengelmoes van
prachtige inlandsche typen in alle tinten
enmaar laat ik U eerst vertellen, waar
we in werkelijkheid zijn: in de studio, waar
opnamen gemaakt worden voor „Swing
high, swing low". Regisseur Michelij Leisen
en zijn technische staf maken de straat min
of meer onveilig; tientallen kabels, enorme
lampen en camera's staan in bonte wanorde
op de trottoirs als je het stoffige looppad
nog zoo mag noemen.
Vandaag wordt er een interieuropname
gemaakt. In een van de gebouwen aan de
straat bevindt zich een kleine, primitieve
rechtszaal. Fred Mc Murray wordt er dooi
den politiechef ter verantwoording geroe
pen wegens het vechten in een cafe. Dat
Fred zich voor Carole Lombard in den strijd
stortte, maakt blijkbaar niet den minsten
indruk op de magistraat.
„Plaats nemen, beveelt Leisen. Mac
Murray. in een gescheurd bruin linnen pak
en versierd met een baard van een paar
dagen, posteert zich achter het „hekje".
Carole Lambard is in de rechtszaal geko
men, om haar vechtersbaas morcclen steun
te geven.
In een verfomfaaid Palm Beach-pak is
Charles Buttei-worth naar de rechtzaal ge
togen. Hij is MaèMurray's kameraad, een
beetje dom, zoo nu en dan een beetje niet-
lekker, maar goedhartig en vol voornemens,
zijn vriend uit de handen van de justitie
te houden.
Regiseur Leisen laat beginnen. graai
en! camera's actie!"
Talrijke lampen beschijnen het tooneel.
Er heerscht een broeiende atmosfeer. Een
cipier in khaki-unifonm ontsluit de deur,
die MagMurray gevangen houdt. Carole
loopt op hem toe om hem te begroeten.
Charles Butterworth achter het houten
hek, dat de „tribune" afsluit, tracht de
aandacht van beklaagde en getuige te
trekken.
„Psst!" fluistert hij. „Kijk es hierheen!"
Fred en Carole draaien zich om, maar
schijnen zijn aanwezigheid niet op prijs te
stellen.
„Hee! zie je me?" roept Charles, „Ik ben
het!"
Met haar neus in de lucht keert Carole
zich weer naar Fred. „Pi-aat maar niet
eens tegen hem", zegt ze met nadruk.
Dan wordt Fred door den agent voor den
rechter geleid. Cai-ole volgt hem op den
voet. Butterworth begrijpt er niets van: hij
hangt half over het hek, als hij Fred ver
wijtend toefluistert: „Ik wil je toch immers
helpen!"
De rechter begint een lang verhaal in
het Spaansch af te steken. Halverwege
blaast de „pi'operty man", die naast de
camera staat, -op een fuit met een diepe
brommende toon. Carole vergeet alle rechts-
zaal-etiquette en valt den magistraat in de
i*ede.
„Dat is mijn boot!" schrikt ze op. „Hij
vertrekt al."
Het is Spaansch voor Fred
Maar de rechter gaat verder met het af-
dreunen van zijn tirade en Fred raakt ken
nelijk van zijn stuk. Hij wil wat zeggen.
Het lukt niet. Dan, ten einde raad, draait
hij zich naar Charles om.
„Kun jij me misschien helpen, Oharlle",
zegt hij met een uitgestreken gezicht, „Ik
Fred MacMurray
en Carole Lom
bard in „Swing
high Swing low"
Zarah Leander, die men beschouwt als de opvolgster, van Greta Garbo,
in de nieuwe Ufa-film Verbannen,n
Walt Disney en Mickey
Mouse, teekenen een
contract met R.K.O.
Radio.
Een historische vlieg-film.
Cohl, de eerste man, die een
geteekende film maakte, teekende
een film van slechts dertig meter.
Deze bestond uit 1872 plaatjes en
duurde bijna 2 minuten, wat even
goed toch vrij behoorlijk was.
wanneer men bedenkt, dat die
slechts door één persoon geteekend
waren. De titel van deze korte
film luidde „Phantasmagoria" en
werd in Juni 1907 voor de eerste
maal afgedraaid in het Parijsche
Théatre Gymnase. Het succes was
Cecil Lewis, een Engelsche schrij
ver en vlieger, en MacDonald, ro
man- en scenario-schrijver, heb
ben voor Paramount een scenario
voltooid, dat „Men with wings" ge
titeld is. Deze film wordt een „stan
daardwerk" der luchtvaart: ver
bonden door een handeling van
groote dramatische kracht worden
alle belangrijke phases der inter
nationale vliegerij in beeld ge
bracht.
William Wellman, die de regie
van „Wings" voerde, zal naar alle
waarschijnlijkheid ook deze lucht
vaartfilm regisseex*en.
Avontuur van Henry
Wilcoxon te Cairo
betrekkelijk groot, zoodat Cohl
daarin een aanmoediging vond,
om in den loop der volgende vier
jaar nog driehonderd dergelijke
teekenfilmpjes te maken.
Het hoogste honorarium, dat hij voor één
film ontving, bedroeg S0 dollar. Na den
oorlog gaf Cohl het maken van dergelijke
films echter op; men besteedde niet ge
noeg aandacht aan zijn werk, en mis
schien miste hij ook wel de gave, om ze
voor het publiek zoo aantrekkelijk te ma
ken, als de tegenwoordige teekenaars dit
kunnen.
Er was een Walt Disney noodig, om
de teekenfilim die populariteit te ver-
schaffon, welke hij thans bezit. Iedereen
kent Mickey Mouse en lacht er om. Hij is
een zeer bijzondere figuur, ontsproten aan
het brein van Walt Disney, die hem over
het doek laat loopen, huppelen of sprin
gen. al naar gelang hem dat in den zin
komt. Maar niet alleen Mickey Mouse
heeft het witte doek en het publiek ver
overd. ook Betty Boop en Popeye the Sai-
lor spreken een belangrijk woordje mee.
Mickey kon geen emplooi vinden.
Maar Walt Disney heeft toch wel een
zeer aanstekelijke manier om te lachen.
Zijn eerste, vele jaren geleden geteekende
film, verkocht hij voor 15 cent per meter;
thans vraagt hij ongeveer honderd keer zoo
veel. Nog geen tien jaar geleden verdiende
de kunstenaar in Hollywood zijn brood
met het teekenen van reclames. Toch was
hij daarenboven nog onafgebroken bezig de
bewegingen van honden, katten en muizen
te bestudeeren, wat hij gebruikte voor de
films, welke hii teekende. De eei-ste Mickey-
film werd echter overal geweigerd, totdat de
geluidsfilm kwam.
Toen kon Mickey Mouse de wereld ge
makkelijk veroveren, zoodat thans hon-