JUBILEUM
Bilbao in
doodsstrijd
Regeerinpbemiddeling
in liet Staalconflict
Banketbakkerij Roggeveen
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
KIJKENKOO
PEN ti CLOECK
Italiaansch schip
gebombardeerd
Dr. Schacht
te Wecnen
Fabriek van Bethlehem
Steel bestormd
Ds. Niemoeller over
den kerkstrijd
Franco eischt erkenning als
oorlogvoerende mogendheid
Zullen de tweede en derde
internationale elkaar
vinden 1
VRIJDAG 18 JUNI 1937. 80e Jaargang. No. 10291.
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. ScHagen.
Regeering verlaat de stad
VERDEDIGERS LATEN ZICH OP
HUN POST NEERSCHIETEN.
In overeenstemming met de regee
ring te Valencia is de Basische regee
ring uit Bilbao vertrokken naar een
dorp achter het gebied der krijgs
verrichtingen. Een delegaties der re
geering is in de stad achter geble
ven.
De president en overige leden der
regeering zijn bijeengekomen om den
toestand te bespreken in het dorp,
waar zij den nacht hebben doorge
bracht. De regeeringsledn vertrok
ken vervolgens naar verschillende
Baskische plaatsjes. Ook de president
heeft het dorp verlaten.
De troepen van Franco, die ten Noorden
.van de stad opereeren, hebben hun taak
zoo goed als volbracht. Vermoedelijk is gis-
i teravond de insluiting voltooid van het Zui
den bij Desierto tot den noordelijken toe
gang van Bilbao langs den weg van Las Are-
nas, Misschien bestaan dan nog enkele ver
spreide nesten van tegenstand der Basken in
de hoogten van oud Bilbao, waar de verdedi
gers zich blijkbaar op hun post willen laten
dooden.
Ten Zuiden van de stad zijn bijna alle
Hoogten in handen van de rechtschen, die
paar het Westen voortdringen, methodisch
alle punten van tegenstand innemend. Uit
de stad zelf weet men weinig,, behalve, dat
sommigen hebben gezien, dat barricaden zijn
opgeworpen in de voornaamste straten.
Een speciale correspondent van Havas
meldt:
De rechtschen bevinden zich op zevenhon
derd meter van de eerste huizen der stad.
Na de Nervion overgetrokken te zijn, heb
ben zij hun linie opgesteld achter een bosch
teneinde zich te kunnen dekken achter den
spoorwegdijk van de lijn naar San Sebas-
tian. Van hier loopt de linie naar de hoog
ten, waarop een groep huizen staat, die bo
ven Bilbao liggen.
De rechtschen zijn Las Arenas binnenge
rukt gistermiddag om half vijf.
De Baskische mitrailleurs van Potugalette
op den anderen oever van de Nervion vuur
den zonder ophouden. De opstandelingen
hebben de oevers van de Nervion geheel
bezet. De Baskische artillerie vuurde zonder
onderbreking op de aanvallende troepen.
Korten tijd later echter werd het geweer- en
geschutvuur minder, doordat de artillerie
der opstandelingen de wccrstandsncstcn in
Portugalette had vernield. Men kon toen vrij
door de stad gaan.
Den geheelen middag heeft het geschut
der opstandelingen een vernielingsvuur ge
richt op de hoogten ten Zuiden van Archan-
da; vervolgens legde de luchtmacht een
De „Madda" krijgt groote scha
de. Niemand getroffen.
De agent van Lloyds te Gibraltar
bericht, dat het ïtaliaansche schip
„Madda" op weg van Port Soedan
naar de Clyde, ter hoogte van Oran
door een vliegtuig van de Spaansche
regeering is gebombardeerd. Geen
enkel lid van de bemanning werd
getroffen, doch het schip Is bescha
digd en 't voorruim staat onder wa
ter. De pompen van het schip zijn
evenwel voldoende om het drijven
de te houden.
De „Madda" !s'. naar nader wordt gemeld
gebombardeerd door twee van Kaap Palos
komende regeeringsviiegtuigen, die toen het
schip zich ter hoogte van Oran bevond, een
dertigtal bommen lieten vallen. Weliswaar
is geen enkel lid der bemanning gewond,
doch de materieele schade, die de bommen
hebben aangericht, is aanzienlijk.
De „Madda", die gisteren de haven van
Gibraltar is binnengeloopen, zal waarschijn
lijk voor reparatie in het droogdok moeten
worden opgenomen*
bombardement ten uitvoer om de militie
troepen, die wanhopig standhielden op de
hellingen van den berggroep, te verdrijven.
Laat in den middag konden zeer zware
ontploffingen in Bilbao worden gehoord.
Door de laatste operaties hebben de troe
pen der opstandelingen rondom Bilbao een
hal ven cirkel gevormd van den rechter
Nervion-oever in het Noord-Westen tot aan
de Zuid-Oostelijke heuvels, waar zij de uit-
gangs-stellingen voor het binnenrukken
der stad betrokken hebben. De tegenstan
der handhaaft zich ten Zuiden en ten Wes
ten van de stad.
Aan den linker-oever van de monding
der Nervion trachten de Basken met alle
middelen een oprukken der opstandelingen
naar den straatweg naar Santander te
verhinderen.
In militaire kringen is men van meening,
dat de inneming van Bilbao nog wel eeni-
ge dagen op zich zal laten wachten.
De operaties in het moeilijke bergterrein
stellen hooge eischen aan de rechtsche troe
pen.
Stad zelf in handen der extre
misten.
Talrijke vluchtelingen Uit alle lagen der
bevolking van Bilbao komen bij de linies
van de troepen van Franco aan. Het schijnt
dat de stad thans in handen is van extre
misten, die, daar zij zien, dat Bilbao niet
lang meer stand zal kunnen houden, alles
wat waarde heeft op vrachtauto's laden en
naar Santander vervoeren.
Sedert 48 uur kunnen geen schepen meer
de haven binnenloopen, zoodat een nijpend
gebrek aan levensmiddelen is ontstaan, te
meer, daar de weg naar Santander gere
serveerd blijft voor troepenvervoer.
In de stad zelf wordt het gevaarlijk,
doordat verdwaalde kogels van het front
tot in de straten der stad doordringen.
Rijksbankpresident dr. Schacht is gister
te Weenen aangekomen om het bezoek, dat
de president der Oostenrijksche nationale
bank onlangs aan Berlijn heeft gebracht,
te beantwoorden.
Hij heeft tegenover vertegenwoordigers
van de pers verklaard, dat zijn bezoek aan
Weenen een zuiver beleefdheidsbezoek is en
dat geen actueele problemen besproken
worden, hetgeen niet uitsluit, dat de beide
leiders der circulatiebanken van gedachten
wisselen over problemen der valutapolitiek,
die de geheele wereld bezig houden.
Voorts getuigt zijn bezoek er van hoezeer
men aan Duitsche zijde belang hecht aan
vriendschappelijke betrekkingen van goede
nabuurschap.
WOESTE TAFREELEN TE
JOHNSTOWN.
De minister van arbeid, Miss Per-
klns, heeft medegedeeld, dat het mi
nisterie van arbeid een uit drie le
den bestaanden Federalen Raad
heeft benoemd, die zal trachten, in
alle tegenwoordige geschillen in de
staalindustrie te bemiddelen. De le
den van den Raad zijn Charles Taft,
den zoon van den oud-president,
Lloyd Garrison, oud-president van
den National Labour Relations Bo
ard, en Edward Mcgrady. den plaats-
vervangenden minister van arbeid.
Naar Miss Perkins verklaarde,
heeft president Roosevelt haar be
sluit goedgekeurd. De nieuwe Raad
die zich onverwijld naar Cleveland
zal begeven, is o.a. bevoegd als vrij
willig arbiter op te treden, indien
partijen daartoe het verzoek doen.
DE TAAK DER
COMMISSIE.
ARBITRAGE-
De arbitragecommissie is gemachtigd en-
quetes in te stellen, verhooren af te nemen,
feiten op te sporen en als vrijwillige be-
slechtster op te treden. De arbitragecommis
sie zal te Cleveland zetelen en onmiddellijk
met den arbeid aanvangen. De eerste voor
bereidende vergadering zal nog vandaag
worden gehouden, ondanks het feit, dat Mc-
Grady nog buitenlands vertoeft en pas
Woensdag per Bercngaria zal terugkeeren.
■Miss Pprkins wees er verder op, dat de
arbitragecommissie een onafhankelijk li
chaam is en geen orders van de federale re
geering behoeft te accépteeren. Men heeft
wel aan de commissie gevraagd wekelijks
rapporten aan het ministerie van arbeid in
te zenden. Voorts is de commissie gemach
tigd de benoeming van verdere leden van
de commissie aan te bevelen. De commissie
zal niet gemachtigd zijn straffen op te leg
gen. Ik geloof nog dat dergelijke volmachten
niet noodig zullen zijn, zeide miss Perkins.
Zij voegde hieraan toe, dat er symptomen
aanwezig zijn, die erop wijzen, dat het mi
nisterie van arbeid niet-formeele verzekerin
gen van de zijde van werkgevers en werk
nemers inzake een samenwerking met de
qieuwe commissie ontvangen zou hebben.
Voor de fabriek van de Bethlehem Steel
Corporation te Johnstown is het volgens
Un. Press tot hevige botsingen gekomen
Op het bericht, dat de directie der maat
schappij weigerde, een door het nationale
bureau voor arbeid georganiseerde stem
ming onder het 05.000 man tellend perso
neel der mijnen doorgang te doen vinden,
stelden de stakende arbeiders pogingen in
het werk, om de fabriek te bestormen.
Hierbij kwam het tot hevige botsingen
tusschen stakers en politie, waarbij een
tweetal personen zwaar en een groot aantal
andere licht werden gewond.
Met het oog op het gevaar, dat de sta
king in de staalindustrie aanleiding wordt
tot verdere bloedige botsingen, heeft de
burgemeester van Johnstown Shields, een
telegram aan president Roosevelt gericht,
waarin hij dezen verzoekt, zoo spoedig mo
gelijk in de staking te intervenieeren.
Een film over stakingsrelletjes.
Ruw optreden der politie.
Na driemaal een film voor zich te heb
ben laten projecteeren, die opgenomen was
van een gevecht op 30 Mei j.1. tusschen
agenten van politie en stakingsposten voor
de fabriek van de Republic Steel Corpora
tion in Zuid-Chicago. heeft senator Tho
mas o.a. verklaard: „Wanneer de film de
geheele geschiedenis weergeeft, hebben de
stakers veel koelbloedigheid aan den dag
gelegd en is de politie met buitengewone
ruwheid, na te zijn geprovoceerd, opge
treden. Thomas voegde hieraan toe. dat de
film toont hoe de mannen getroffen wor
den door schoten en hoe een vrouw met
een gummistok wordt geranseld tot het
bloed haar langs het gezicht loopt.
Staking op de scheepswerven.
De vijf grootste scheepswerven van New-
York zijn door een staking gesloten. Negen
duizend man zijn in staking gegaan om te
verkrijgen, dat alleen leden van een vak-
vereeniging te werk zullen worden gesteld
Het conflict, dat is' ontstaan tusschen den
bond van zeelieden onder leiding van John
Lewis en den bond van zeelieden, aange
sloten bii de Amerikaansche Arbeidersfe
deratie, dreigt zich uit te breiden tot tien
opslagplaatsen langs de kade van de
Eastern Steamship Company.
De toestand zeer gespannen.
Tijdens een preek gisterenavond in de
kerk aan het Hohenzollern-plein gehouden,
zeide ds. Niemoller, dat de toestand de
laatste weken, in feite gedurende de laatste
uren meer gespannen is geworden. Hij deel-
Ter gelegenheid van het 65-jarig
bestaan onzer zaak, geven wij Zaterdag
19 Juni a.s., bij aankoop van tenminste
f 1.— aan koekjes of ander gebak,
EEN JUBILEUM-GEBAK CADEAU
Daar bij een vorig jubileum is gebleken, dat voor een dergelijk cadeau zooveel animo
bestaat, dat het voor ons onmogelijk is het benoodigde aantal te schatten, behouden
wij ons het recht voor, de aflevering ervan eventueel den volgenden morgen voort te zetten.
U/EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Verwachting: meest matige Nrd.-
Westelijke tot Westel. wind,
ged. bewolkt, nog kans op
regenbuien, zelfde temperat.
Verdere vooruitzichten: afnem.
buiig, aanv. nog koel.
Barometerstand hedeamorgea 8 anr 76.8
de mede, dat verscheidene leden van den
broederraad gisteren waren gearresteerd,
evenals de beide nog overgebleven assisten
ten van dien raad. De gebouwen van den
Pruissischen broederraad zijn gesloten. Doe
lend op de arrestaties zeide ds. Niemoeller:
„Wij vragen ons af, wiens beurt het thans
zal zijn.
Ons was een vrije verkiezing beloofd, docK
wij weten, dat deze tot het tegenovergestel
de zal worden.
Slechts de vijanden der kerk hébben
vrije hand. Heden moeten wij zeggen, wij
zijn aan het einde. Maar als het verstand
zegt, dat de kerk aan het einde is, dan zegt
God: „Neen".
De kerken zijn nog nooit zoo vol geweest
als thans.
ONDERHANDELT DE BASKISCHE
REGEERING OVER DE OVERGAVE
DER STAD?
De autoriteiten van Salamanca
hebben den te Hendaye vertoevenden
Britschen ambassadeur een nota
overhandigd, waarin, naar het
schijnt, generaal Franco het recht en
de privileges van oorlogvoerende mo
gendheid opeischt en in dit verband
wijst op het bestaan van een gecon
stitueerde regeering, die normaal
over een uitgebreid grondgebied haar
gezag uitoefent.
In diplomatieke kringen te Londen, waar
de nota nog niet is ontvangen, verzekert
men, dat de houding der Britsche regeering
op dit punt niet veranderd is en dat men
voor het oogenblik geen redenen ziet om
aan de beide partijen in Spanje de rechten
van belligerenten toe te kennen.
De nationalistische zender te Salamanca
heeft gisteren bekend gemaakt, dat de regee
ring te Bilbao Franco heeft verzocht, haar
mede te deelen, welke zijn voorwaarden zijn
voor de overgave van Bilbao.
Franco heeft hierop geantwoord, dat Bil
bao zich onvoorwaardelijk aan hem moet
overgeven.
Eensgezinde houding ten aan
zien van Spanje.
Na de vergadering van de vertegenwoordi
gers van het internationaal vakverbond en
van de socialistische arbeiders internatio
nale is een communiqué gepubliceerd, waar
in wordt medegedeeld, dat de vertegen
woordigers van de beide internationalen 16
en 17 Juni te Genève hebben vergaderd en
geconstateerd hebben, dat het mislukken
van de controle thans een feit is. De inter-
nationales hebben thans de plicht te verlan
gen, dat de resolutie van Londen van 19
Maart jl. door alle volken wordt toegepast,
opdat 'n einde wort gemaakt aan de inter
ventie van Duitschland en Italië onder de
dekmantel van de nietinmenging bedreven.
Verder wordt geconstateerd, dat het vertra
gen van het terugroepen van de niet-Spaan
sche strijders gunstig is voor de doeleinden,
welke door Italië en Duitschland worden
nagestreefd. Men acht het dus noodzakelijk,
dat de verantwoordelijke organen van de
f.S.F. en van de S.A.I. met spoed bijeenko
men, om de resolutie van Londen tot uit»
voer te brengen.
De Brouckere heeft verklaard, dat deze
vergadering vermoedelijk Woensdag, Don
derdag of Vrijdag de volgende week te Pa-
rijs zal worden gehouden. Men weet nog
niet, of de vergadering van dc tweede en
derde internationale zal doorgaan.
