Koning van Roemenië
bezoekt Polen
Prins Bernhard morgen jarig
Strijd bij Madrid
laait weer op
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Ernstig auto-ongeluk
in België
KIIKE
II is II
IOOPE
N bij G
LDECK
Italië bleef niet
neutraal
Bezwaren tegen de
Fransch-Britsche controle
Radek op vrije voeten?
MAANDAG 28 JUNI 1937. 80e Jaargang. No. 10299.
Uitgave der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
Morgen, den 29sten juni, viert Prins Bernhard zijn zes-cn-twin
ligsten verjaardag. Nadat twee voor het Koninklijk Huis en heel
Nederland regelmatig terugkeerende feestdagen gedurende de laat
ste jaren helaas veranderd zijn in tweerouwdagen den 2den
Augustus en den 19den April is in het aldus verstilde leven rond
den Troon een nieuwe blijde toon gekomen. Deze eerste verjaardag
van Prins Bernhard als Gemaal van onze Kroonprinses zal hierdoor
het Nederlandsche volk tot een dubbele vreugde stemmen.
Deze vreugde zocht reeds baan in talrijke voorbereidingen voor
het prinsenfeest, waarbij men zich niet minder moeite gegeven
heeft, de viering te doen slagen dan bij eiken anderen Oranjefeestdag.
Dit bewijst wel, dat Prins Bernhard reeds een ruime^plaats in de
harten van ons volk inneemt.
Moge het de Koninklijke Familie gegeven zijn, haar Prinselijken
Zoon en Gemaal nog lang in bloeiende gezondheid te behouden!
Conflict met den Bisschop van
Kxakau op den achtergrond.
Zaterdagmiddag zijn koning Carol cn
kroonprins Michael van Roemenie voor een
officieel bezoek aan Polen te Warschau
aangekomen. Het station was rijk met bloe
men ci\ vlaggen versierd. De aankomst van
den koninklijken trein werd afgewacht dooi
den president der republiek, Noscicki, maar
schalk Smigly-Rydz cn tal van andere au
toriteiten. Bij aankomst bracht een eere-
wacht de eerbewijzen, terwijl het Roemccn-
sclie volkslied werd gespeeld.
De Poolsche. bladen van alle richtingen
wijden hartelijke woorden van welkom aan
den Roemeenschen koning en kroonprins.
Zij wijzen op de beteekenis van dit bezoek
cn op de banden welke beide bevriende
landen verbinden.
Koning Carol heeft gistermorgen een groo-
te ontplooiing van gemotoriseerde troepe/i
cn luchtstrijdkrachten bijgewoond in het
kamp Oltenzie in de omgeving van War
schau. Ruim 30.000 manschappen waren
voor deze gelegenheid te Warschau zamen-
getrokken. De Poolsche regeeringsbladen
wijzen er op, dat deze betooging een getui
genis vormt voor de militaire macht van
Polen, dat met liet leger van zijn bondge
noot. Roemenië waakt op de linie Baltischc
Zee-Zwarte Zee.
Het conflict met den Aartsbis
schop van Krakau.
Met het bezoek van den koning van Roe
menië is het conflict tusschen den aartsbis
schop van Krakau en de regeering wat op
den politieken achtergrond geraakt, Toch
Koning CaroL
publiceert de regecringspers nog veront
waardigde resoluties van verschillende re-
geeringsorganisaties
Tijdens een protest-bijeenkomst, die Zater
dag te Warschau werd gehouden, werd de
inrichting van het bureau van het katho
lieke dagblad „Maly Dziennik" vernield. De
demonstranten begaven zich naar de nun
tiatuur en uitten onwelwillende kreten je
gens den Aartsbisschop van Krakau. Van het
Vaticaan wordt vernomen, dat de Poolsche
zaakgelastigde stappen heeft gedaan bij den
kardinaal-staatssecretaris. Het conservatieve
regeeringsblad „Gzas", dat stelling had ge
nomen ten gunste van den aartsbisschop en
Vrijdag in beslag werd genomen, mocht Za
terdag niet verschijnen.
Aartsbisschop van Krakaa ern
stig ziek.
De aartsbisschop van Krakau is ernstig
ziek cn zijn toestand is de laatste dagen nog
verergerd. De geneesheeren hebben gisteren
twee keer consult gehouden.
SPANJE
Tot nu toe weinig resultaat.
In het Noorden bereiken Fran
co's troepen de grens Santander
Bis ca ye.
De opstandelingen hebben giste
rennacht en gisterochtend hevige
aanvallen ondernomen op Caraban-
chel en de regecringstroepen op Ca-
sa de Campo.
Deze ondernamen een tegenaanval, welke
den geheelen nacht voortduurde. Het schijnt
evenwel, dat deze gevechten geen resultaat
hebben opgeleverd.
Bij Casa de Campo hebben de re
gecringstroepen een vrij hevigen
druk uitgeoefend op dc stellingen
welke de vijand er bij de begraaf
plaats hebben ingericht.
De regeeringstroepen hebben deze
belangrijke stelling omsingeld. In
de sectoren Jarama cn ten Zuiden
van de Taag is een zekere activi
teit merkbaar, ten Westen van Ma
drid. De opstandelingen zijn, on
danks al hun pogingen er niet in
geslaagd de linies der regeerings
troepen te doorbreken.
Franco's troepen hebben opnieuw een
aanvalondernomen op de stellingen der
regeeringstroepen aan het front van de
Jarama. Zij slaagden er echter niet in de
verdedigingslinie te doorbreken.
De troepenbeweging van Franco's man
schappen, welke sinds cenige dagen valt
waar te nemen in het Noorden der provin
cie Guadalajara, werd voortgezet. De
luchtmacht der regeering ontdekte en ver
nielde een convooi vrachtauto's beladen met
troepen in de omgeving van Siguenza.
Laag vliegende jachttoestcllen beschoten
met succes de concentraties van den vijand.
Het convooi, waarvan verscheidene wagens
ernstige schade opliepen, werd verstrooid.
In het Noorden hebben de rechtsche stel
lingen betrokken op dc grens van de prm
vincie Santander cn Biscayc.
Een speciale correspondent meldt:
Een grooto stroom van uitgewekenen uit
Het slrijdtooneel bij Madrid, waar nieu
we offensieven aan den gang of in voorbe
reiding zijn.
Santander komt naar Bilbao, hetgeen ern
stige moeilijkheden met zich medebrengt
ten aanzien van ravitailleering cn huisves
ting. De bevelvoering heeft een beroep ge
daan op de organisaties achter het front
om nu hulp te zenden voor deze vluchtelin
gen.
Zaterdag hebben de opstandelingen zich
meester gemaakt van de kruitfabriek te
Magdalena en San Fuentes, ten Noordwes
ten van San Pedro de Galdames.
Veel munitie en oorlogsmateriaal is
buit gemaakt.
De rechtsche troepen worden thans ge
volgd door genietroepen, die tot taak heb
ben de wegen en bruggen te herstellen, die
de regeeringstroepen vernielen op hun te
rugtocht om den opmarsch der rechtschen
te vertragen.
Ilct stadje Valmageda, een industriecen
trum, dat bovendien strategische waarde
heeft doordat het een verkeersknooppunt
vormt, schijnt thans het doel der rechtsche
troepen te vormen.
Het terrein is hier nogal heuvelachtig. Men
verwacht, dat de opstandelingen omsinge
lende bewegingen zullen maken.
Verscheiden Britsche stqonischcpcn zijn
tc Santander aangekomen om er deel te ne
men aan de evacuatie der burgerbevolking.
Het vertrek is nog niet vastgesteld, maar
wel zijn reeds alle maatregelen genomen
om dc voedselvoorziening voor de passa
giers gedurende de reis te verzekeren, over
eenkomstig een afspraak tusschen de gezag
voerders cn de Baskische autoriteiten.
Nederlandsch verpleger en een
Belg op slag gedood
Acht zwaar gewonden.
Nabij Namen is een Nederlandsche
auto, bestuurd door Dr. van Boom
uit 's Gravenhage, in botsing geko
men met een Belgische auto. In de
auto van Dr. van Boom zat behal
ve diens familie, nog een verple
ger en een verpleegster. De verpleger
is om het leven gekomen, de overi
ge inzittenden, behalve een kind,
zijn levensgevaarlijk gewond in het
ziekenhuis van Namen opgenomen.
Van de inzittenden van de Belgi
sche auto is een persoon gedocd en
twee gewond.
Omtrent het autoongeluk, waarbij Dr. van
Boom werd gewond, wordt nog het volgen
de vernomen:
Gisterochtend omstreeks half twaalf zijn
op den weg tusschen Namen en Brussel in
de gemeente Nyl Saint Vincent drie auto's
cn een motorrijder in botsing gekomen. Een
zware wagen van een garagehouder uit Nyl
Saint Vincent raakte in het passeeren een
kleine auto, welke langs den kant van den
weg stond en kwam vervolgens in botsing
met een anderen wagen, welke uit de rich
ting Brussel naderde. Ilicrop greep de auto
een motorrijder. Deze werd enkele meters
ver weggeslingerd en was op slag dood. Teil
slotte kwam de wagen in botsing mot de
auto, bestuurd doör Dr. van Boom uit Den
Haag. In deze auto zaten, behalve Dr. van
Boom, zijn echtgenoote, cn beide kinderen,
een verpleger en een verpleegster, beiden in
dienst van den dokter. De verpleger werd
op slag gedood, zooals reeds werd gemeld,
Je overige inzittenden werden levensgevaar
lijk gewond, en naar het Sint Elisabeths
ziekenhuis te Namen vervoerd. Een der kin
deren van Drt van Boom bleef ongedeerd.
In totaal werden hij dit ongeluk twee per
sonen gedood en acht zeer ernstig gewond.
Volgens Rome en Berlijn niet
onpartijdig.
Het besluit van Londen en Parijs om de
leemte, welke door het uittreden rvan
Duitschland en Italië in de contröleketcn
om Spanje is ontstaan, aan te vullen, kan
in Italiaansche, Duitsche en Portugeesche
oogen geen genade vinden.
De Duitsche bladen gaan zelfs zoover, dat
zij de eerlijkheid der regeeringen van Lon
den cn Parijs in twijfel trekken. „Hot zou
niet zonder gevaar voor de niet-inmenging
zijn", schrijven ze, „indien men aan Frank
rijk cn Engeland de zorg liet, de controle
uit tc oefenen."
Van het voorstel van Engeland en Frank
rijk, om op de controle-schepen neutrale
waarnemers, welke door het Londensch nict-
inmengingscomité zouden worden aangewe
zen, toe tc laten, wordt in dc bladen met
geen woord melding gemaakt. Hetgeen
minstens zeer vreemd is; immers die zelfde
Duitsche bladen verweten 'n paar dagen ge
leden de heele Fransche pers, dat zij haar
lezers slecht inlichtte over den waren toe
stand in Spanje.
Ook Portugal schijnt niet gerust op een
uitsluitend FranschBritsche controle
dienst.
Men insinueert, dat beide landen op min
of meer bedekte wijze de regecring te Va-
lencia steunen.
Baskisch minister
gefusilleerd
In officieelc kringen tc Santander wordt
medegedeeld, dat dc Baskische minister van
gezondheid, Espinosa, die in handen Aan de
troepen van Franco is gevallen, door een
noodlanding van zijn vliegtuig, is gefusil
leerd tezamen met de beide andere passa
giers in zijn toestel. De Fransche piloot en
mecanicien bevinden zich nog in gevangen?
schap.
Men gelooft Verder, dat een aantal dood
vonnissen is geveld tegen Basken, die dooi
de rechtschen te Bilbao zijn genomen. Vluch
telingen uit de omving van Bilbao hebben
medegedeeld, dat zij lijken van een veer
tigtal personen, die in het geheim terecht ge
steld werden, hebben gezien. Ook zouden de
leden van de Spaansche Phalanx in den
nacht waarin zij Bilbao binnendrongen, 23
personen hebben gedood.
DE BILT SEINT:
Verwachting: zwakke tot mati
ge wind uit noordel. rich
tingen, ged. bewolkt, weinig
of geen regen, zelfde tempe
ratuur,
Verdere vooruitzichten: onzeker
Barometerstand hedenmorgen 8 uur 76.8
Hij zou Maarschalk Toechats*
jetski hebben verraden.
De „Paris Soir" verneemt uit Riga, dat.
tc Moskou in welingelichte kringen verluidt
dat Karl Radek, oud-redacteur van de „Iz-
vestia", die bij het groote Trotskisten-proces
in Januari jl. tot dwangarbeid werd veroor
deeld, zou zijn vrijgelaten op last van het
politieke bureau van de partij. Men ver
moedt, dat dit zijn reden vindt in het op
treden van Radek in de kwestie-Toechats-
jefski. Zooals men zich herinneren zal,
maakte Radek toespelingen erop, dat de
Maarschalk in verbinding zou staan met
spionnen, doch later trok hij deze beschuldi
ging weer in. Men zcidc bij zijn veroordee-
ling te Moskou, dat hij zijn leven dankte
aan het feit, dat hij een belangrijk stuk,
dat betrekking had op Stalin, naar Parijs
had gezonden. Thans wordt vernomen, dat
zich tusschen zijn papier bewijzen bevonden
dat Maarschalk Toechatsjefski in verbin
ding stond met buitenlandsche spionnen.
Radek zou herhaalde malen aan Toechats
jefski gevraagd hebben hem vrij te laten,
aangezien hij anders deze stukken zou pu-
bliceeren. Toechatsjefski weigerde, aange
zien hij volledig vertrouwen stelde in Wo-
rosjilof. Door bemiddeling van den procu
reur Vichinski zou Radek daarna deze com-
promittccrende stukken aan Stalin hebben
aangeboden en Stalin zou dit hebben aan
vaard.
Radek zou thans in een klein plaatsje bij
Moskou wonen, waar hij ongeteekende arti
kelen zou schrijven over de buitenlandsche
politiek.
„Het streed" zegt Mussolini.
In een ongeteckend artikel toegeschreven
aan Mussolini in dc „Popoio d' Italia'-
weerspreekt de schrijver een aantal der
jongste berichten.
„Er bestaat in de wereld,-' zoo zegt hij,
„een pers die leeft van leugens cn er zich
mede verrijkt van de leugen een handel te
maken. Het is de anti-fascistische pers van
alle landen cn van alle schakceringen. Na
het logische besluit van Berlijn en Rome
ontstond er een ware wedloop van verzon
nen berichten. Men sprak van een Itali-
aanschDuitsche blokkade der Spaansche
kusten, hetgeen onwaar is. Verder dat
15000 Italiaansche soldaten te Malaga aan
land zijn gegaan, eveneens onwaar. De En-
gclsche berichtgevers, die zoo in aantal toe
nemen in de hevens, die zich in handen der
Rechtsche troepen bevinden, weten dat dit
onwaar is. Zekere Amerikaansche corres
pondenten, die er behoefte aan hebben de
Europeesche berichten zoo gepeperd mo
gelijk te maken, daar zij bestemd zijn
voor een publiek, dat over het geheel geno
men niets van Europa afweet zich niet om
het lot van dat werelddeel bekommert,
hebben een troepenconcentratie verzonnen
van 50000 manschappen te Civita Vecchia,
die gereed staan naar Spanje tc vertrekken.
Het is onwaar, het is door cn door onwaar.
Naast deze grove leugens zijn er ook klei
nere, die echter niet minder valsch zijn, en
waarin zich de Fransche pers onderscheidt,
berichten die betrekking hebben op de as*
Bcrlijn-Rome, waarvan men alle bewegingen
bespiedt in dc vcrgecfsche hoop een ver
zwakking te ontdekken van dc volledige
solidariteit der heide landen.
De Europeesche crisis, aldus het artikel
verder, zal definitief worden opgelost, den
rlag waarop de laatste Baskische weerstand
eenmaal gebroken zijnde, generaal Franco
het volle gewicht van zijn troepen naar het
centrale front knn overbrengen De gebeur
tenissen zullen versneld worden. De gordel
van Madrid zal doorbroken worden, evenals
die van J3ilbao. Spanje zal het graf van
het bosjewisme zijn. Vervolgens herinnert
de schrijver er aan, dat deze overwinning
ten deele de overwinning van Italië zal zijn,
dat niet neutraal bleef, maar streed.
Engelsch stoomschip bij
Maassluis aan den grond
Hedenochtend te ongeveer kwart voor vijf.
is het Engelsche stoomschip „Farndale" af
komstig uit Gd.vnia, dat te Schiedam wilde
hunkeren, bij Dukdalf Wit 11 tc Maassluis,
tengevolge van den zwaren mist, aan den
grond gevaren.
De kapitein heeft om slcepboot-assistentie
vei zocht,
