Door den oorlog
Itot liefdeI
't
Hulpelooze
vliegers op zee
De frontsoldaten
willen den vrede
Vier punten van Amerika's
politiek
De Valera zal Ierland
regeeren
<2f<
Ijsbehrom
Isopün
altijd betrouwbaar
Baden Powell ontvangt
vredesprijs
Weet gij, wat een frontsoldaat is? Wij
betwijfelen het. Gij zult zeggen: een soldaat,
die den oorlog hooft meegemaakt. De oud-
frontsoldaten zullen u hartelijk uitlachen.
Den oorlog kan men op alle mogelijke wij
ze meemaken! Een gedeelte van de soldaten
die.- den- oorlog meegemaakt hebben, heb
ben het front nooit gezien; zij waren of
In de etappe, of doden dienst in liet een
of andere depot.
Maar een frontsoldaat had den geheelon
dagen nacht! den dood voor zich. De
frontsoldaat lag in den modder. Hij trot
seerde de grootste hitte, de barste kou. Hij
streed in regen en sneeuw.
De frontsoldaten waren het, die
den oorlog voerden! De frontsol
daten zijn het thans, die den vrede
willen!
De eerste frontsoldaten, die „aan politiek
gingen doen", waren waarschijnlijk wel de
Vlaamsche, Zij ontdekten, toen zij hun le
ven waagden, dat het vaderland, waarvoor
zij dachten te strijden, niet hun echte va
derland was. Toen bleek, dat de Vlaamsche
soldaten in het Belgische leger in een taal.
die zij niet verstonden, in den dood werden
gecommandeerd, vormde zich do Vlaamsche
fronf soldat en beweging.
Ook in het Keizerlijk-Koninklijke leger der
voormalige Donau-monarchie heeft men'
allerlei frontsoldafenbewemngen gekend, in
de eerste plaats onder de Tsjechen, die, door
de Russen gevangen genomen, later zelfs
tegen de K. K. Regcering streden.
In. nagenoeg alle landen, die aan den oor
log hebben deelgenomen, bestaan thans vcr-
eenigingen van oud-frontsoldaten. Alleen
Sovjet-Rusland Wil van een dergelijke orga
nisatie niets weten.
Deze vercenigingen hebben ten doel:
1. Elkaar compngnicsgewijs op gezette tijden
te ontmoeten.
2. Het behartigen der materieele belangen
der leden
3 Het bevorderen van den vrede!
Het is duidelijk, dat mannen, die enkele
jaren dagelijks gezamenlijk hun leven
waagden, die cenige jaren iedere cigaret.
ieder stukje chocolade, ieder biscuitje. ieder
stuk brood deelden, en in die jaren ontdekt
hpttben. wat zij aan elkaar hadden, behoef
te gevoelen, elkaar in betere tijden nog
eens terug te zien. Men moet frontsoldaat
zijn geweest, om zich te kunnen voorstellen
wat dat is.
Gedurende den oorlog heeft men den
frontsoldaten alle mogelijke dingen beloofd
Toen de oorlog eenmaal voorhij was, was
er echter geen geld. De vijand zou het wel
allemaal betalen. Maarde vijand kon
het geld niet opbrengen! Zeker, er is een
regeling getroffen voor invalieden. Maar
toch zijn er nog landen, waar de slachtof
fers van den oorlog om den kost moeten
bedelen. De frontsoldaat meent, dat veel
te weinig met zijn belangen wordt rekening
gehouden. Daarvoor meent hij een organi
satie noodig te hebben, een vcreeniging,
die den anderen volksgenooten dus toeroept:
denkt om uw frontsoldaten; vergeet niet.
wat zij voor uw land hebben gedaan.
De derde faak van de frontsolda
ten-organisaties is niet materieel.
De frontsoldaten hebben een ideaal,
waarvoor zij strijden: den vrede!
Zij hebben ontdekt, hoe erg de ver
schrikkingen van den oorlog wa
ren. Zij willen een later geslacht het
onheil van den oorlog sparen. En
zij voeren een bewuste vrcdcspoli-
Ecnige dagen geleden zijn dui
zenden Fransche en Duitsche front-
srtljders in de fraaie Duitsche stad
Freiburg tezamen gekomen om van
hun vredeswil te getuigen. Wij ge
ven hierbij een beschouwing van
een onzer medewerkers, die deze
interessante gebeurtenis mede-
naakte.
tiek met eigen middelen. Zij mee-
nen, dat zij meer recht van spre
ken hebben dan de beroepspolitici,
die, een heel enkele uitzondering
daargelaten, nooit aan het front
hebben gestaan.
De vredeswil der frontsoldaten nit zich
door het zoeken naar contact met de vroe
gere vijanden. Dit streven is thans alge
meen. Men zal zich herinneren, dat reeds
cenige malen ontmoetingen plaats vonden
tusschen de Duitsche en de Hngelsche front
soldaten. De Duitsche en de Fransche front
soldaten hebben ook reeds herhaaldelijk
met elkaar gesproken.
Thans was er een groote ontmoeting van
Duitsche en Fransche frontsoldaten te Frei
burg in Breisgau, de mooie Zuid-Duitsche
stad. Duizend Fransche oud-frontsoldaten
waren er naar toegereisd. Er waren 2400
Duitsche collega's aanwezig, om hen te
ontvangen. De Fransche ïrontsoldaten kwa
men hoofdzakelijk uit (fc omgeving van Be-
sancon. Zij stqnden onder leiding van den
voorzitter van de Fransche irontsoldaten-
vereeniging aldaar Dr. Maitre. De Fransche
kameraden hadden 140 Fransche vlaggen
en banieren meegenomen, en wel op ver
zoek van de Duitschers, die niet alleen gaar
ne hun eigen vlaggen zien, maar ook van
de vlaggen van andere volkeren houden.
Er lieerschte een blijde stemming in de
hoofdstad van liet Zwarte Woud. Muziek
kapellen dreunden in alle straten.
Aan het station werden de Franschen af
gehaald door dc Duitsche collega's. Verder
stonden op het station de stadhouder van
Baden, guuwJcidcr Robert Wagner; de lei
der van dc Duitsche oorlogsinvalicden Öber-
lindhober;, dc Opperburgemeester van Frei
burg Körber.
Wij waren ook op het station en wij moe
ten eerlijk bekennen, dal ons hart begon te
kloppen, toen de met groen en vlaggen ver
sierde trein binnenreed. Dc locomotief
droeg naast elkaar de bransche vlag en het
hakenkruis. Bij het binnenkomen van den
trein speelde de kapel der N.S.D.A.P. den
Franschen oorlogsmarsch „Sambrc et Meu-
sc".
De oorlogsinvalieden waren aan beide
zijden goed vertegenwoordigd. Het was, als
of men zoo het afschrikwekkende van den
oorlog vertoonen wilde.
Eerste spreker was de leider der Duitsche
invalieden. Hij sprak slechts een kdrt woord
Wij behoeven elkaar zeer weinig te zeggen,
zeide hij. Wij verstaan elkaar. Wij weten, dat
wij beiden dapper waren. En dan hebben wij
beiden den wensch, in goede kameraadschap
tc leven en vrienden te blijven. De Duitsche
en de Fransche soldaten zijn de beste en dap
perste soldaten ter wereld. Daarom kunnen
en moeten wij goede vrienden zijn. Onze
beide landen kunnen een groote, heerlijke
toekomst hebben. Wij oud-frontsoldaten moe
ten onze volkeren er aan herinneren, dat cr
vrede moet zijn. Is er vrede tusschen
Frankrijk en Duitschland, dan is er ook vre
de in Europa!
Nadat nog andere Duitsche autoriteiten
hadden gesproken, o.a. de stadhouder en de
burgemeester, hield de voorzitter van dc
Fransche frontsoldatcnbeweging tc Bcsan-
<;on, Dr. Maitre een mooie rede.
Het misverstand, aldus Dr. Maitre,
heeft veel onheil over dc wereld ge
bracht! Soms was het, alsof het mis
verstand een dictatuur uitoefende.
Men kan zelfs van historische mis
verstanden spreken. En een van die
historische misverstanden is, dat
Frankrijk en Duitschland eikaars
erfvijanden zijn! Dat zij elkaar moe
ten haten! Dat zij op elkaar moeten
inhakken, wanneer zij er gelegenheid
toe hebben! In werkelijkheid zijn alle
factoren aanwezig, om van Frankrijk
cn Duitschland vrienden'tc maken.
De soldaten beider landen zijn dap
per. Dit heeft overigens niet alleen
de laatste oorlog bewezen. Beide vol
keren hebben groote liefde voor hun
vaderland. Economische tegenstel
lingen tusschen heide landen bestaan
er niet. Integendeel, beide landen zijn
economisch op elkaar aangewezen.
Dc Fransche beschaving cn de Duit
sche beschaving hebben eveneens el
kaar noodig. De oud-frontsoldaten
moeten nu spreken! Want naar ons
frontsoldaten wordt geluisterd. De
ze ontmoeting in Freiburg zal de we
reld duidelijk maken, dat de periode
van de historische misverstanden
tusschen Frankrijk en Duitschland
voorbij is.
Dan kwam de optocht der Fransche en
Duitsche kameraden, voorafgegaan door de
vlaggen van beide landen. Men trok naar
het monument voor de gevallenen in den
oorlog. Nu volgde het plechtige gedenken der
dooden, waarbij het lied: „Ik had een wa
penbroeder", schooner dan ooit te voren
klonk.
Dr. Maitre zei hier nog: Wij hebben als
eenvoudige soldaten aan het front gestaan.
Daarom hebben wij het recht,, het initiatief
te nemen tot een verbroedering met de oude
vijanden. Wij oud-frontsoldaten vergeven en
vergeten alles, wat in den oorlog is geschied.
Wij hebben geen brokske haat. meer in onze
harten. Integendeel, juist door den oorlog
hebben wij onze tegenstanders loeren lief
hebben. Wij weten stellig, dat dit bij de Duit
schers ook zoo is. Dat is zoo hij alle front
soldaten. Wij hebben thans één gemeen-
schappelijken vijand: de internationale on
ruststokers! Wij zijn hier, om het wantrou
wen, hetwelk helaas nog steeds tusschen
Frankrijk en Duitschland bestaat, te doen
verdwijnen. Wij hopen, dat deze betooging
voor de FranschDuitsche vriendschap niet
de laatste zal zijn en dat wij spoedig een
groot aantal Duitsche oud-frontsoldaten te
Besanqon zullen mogen ontmoeten. Wij wa
ren eens, gij Duitschers en wij Franschen,
voortreffelijke frontsoldaten. Laat ons thans
voortreffelijke soldaten van den vrede zijn.
Met een: „Leve Duitschland en leve Frank
rijk; laat heide: vereenigd voor vrede en
vriendschap strijden", besloot de Fransche
spreker zijn rede.
Aan Hitier werd het volgende telegram
gestuurd: „Meer dan 2000 Duitsche en 1000
Fransche frontsoldaten groeten U als oud
frontsoldaat kameraadschappelijk. Wij zijn
het eens, om voor een toenadering tusschen
Duitschland en Frankrijk en voor den vrede
te werken."
Aan het de vorige week te Cassel gehou
den congres van dc Duitsche frontsoldaten
namen ook huitenlandsrhe afgevaardigden
deel. Men zag er de militaire attaché's van
talrijke landen, maar tevens vertegenwoordi
gers van de verschillende frontsoldaten-orga
nisaties. Zoo was hier aanwezig de. leider
van de Engelsohe frontsoldaten-beweging, de
gepensioneerde overste Crosfield. die even
eens secretaris-generaal van het. Permanente
Comité der Internationale Frontsoldaten-or
ganisaties is. De Fransche frontsoldaten wa
ren hier vertegenwoordigd door Pierre, Fprt,
die alle Fransehe frontsoldaten-organisaties
vertegenwoordigde. Fort hield er, evenals
Crosfield, een rede in dc Duitsche taal, die
buitengewoon insloeg. De Hongaarsclie front
strijders waren door overste Eneelbaeh ver
tegenwoordigd. de Italiaanscbe door hun lei
der Generaal Rossie.
Crosfield sprak o.a. over de Europeesche
spanningen. Volgens Crosfield zijn de oud
frontsoldaten thans geroepen, voor den vre
de te strijden, omdat zij de eenigen zijn, die
dank zij den oorlog! het evangelie der
liefde in hun hart dragen.
Europa moei eerst dc onrecht
vaardigheden opruimen.
De plaatsvervangende Amcrikaanschc mi
nister van buitenlandsche zaken, Sumner
Welles, heeft in een te Charlottesyille in
Virginia gehouden rede de vier voornaam
ste doelstellingen der tegenwoordige Amc
rikaanschc politiek uiteengezet:
1. Herleving van* de code der internatio
nale moraal, dus eerbiediging van het
gegeven woord.
2. Herstel van de internationalen handel
door afschaffing of ten minste verminde
ring der tolmuren.
3. Beperking en eventueel vermindering
der bewapening.
4. Veelvuldige besprekingen tusschen de'
staatslieden der verschillende landen cn
vrije betrekkingen tusschen de volken.
Hieraan voegde Sumner Welles toe: „Wan
neer de volken van Europa ertoe overgaan,
de onrechtvaardigheden van na den oorlog
uit den weg te ruimen, die belemmerend
werken op de totstandkoming van interna
tionale verdragen inzake militaire en eco
nomische ontwapening, geloof ik dat de
openbare meening in Amerika gunstig zou
staan tegenover economische cn financieelc
medewerking, die dc regeering der Vereenig
de Staten aan een dergelijk werk zou ver-
leenen.
De ervaringen van den man,
wien hetzelfde overkwam als
Amelia Earhart.
Kapitein Frank Courtney maakte in IMS
met den Canadees Hosner, een machanicien
en een marconist, een tocht van Pisa naar
New York, aldus de N.H.Crt., waarbij hij
gedwongen was inidden op den Atlantische»
üceaan tusschen de Azorcn en Ncwfound-
land neer te dalen, omdat zijn motor in
brand was gevlogen. De vlammen doofden
zonder de benzinetanks in brand te hebben
gestoken, maar men dreef hulpeloos rond
op een tamelijk woelige zee. Men begon
spoedig na de daling de radio op tc stollen.
Bij oefeningen was dat in een kwartier
tijds geschied, thans kostte het twee uur.
Toen zond men een noodsein uit, dat echter
niet werd beantwoord. Men wachtte tot het
aanbreken van den dag en seinde om acht
uur opnieuw. De Keitic ving het scii\ op
en antwoordde, waardoor Courtney en de zij
nen hun positie konden bepalen cn opge
ven aan een passagiersschip, dat het door
gaf aan andere schepen.
Vliegtuig niet te zien.
De mannen dachten nu gered te
zijn, maar langzamerhand begon het
tot hen door te dringen, dat fthe't
vliegtuig zoon klein puntje ojThet
water vormde, dat het haast onmo
gelijk was het te zien. Bij regen zou
liet heeleinaal onzichtbaar zijn,
maar zelfs bij helder weer zou een
schip al tot op circa tien kilometer
moeten naderen, alvorens het te
zien.
Men hoorde de schepen onderling gege
vens uitwisselen. Men hoorde zelfs Lissabon
persberichten uitzenden. Schepen seinden:
„Wij zijn onderweg". Iemand vroeg zelfs
om een verslag van liet ongeluk, maar men
moest zuinig zijn met seinen, want de bat
terijen waren bijna uitgeput.
De heele bemanning zeeziek.
Toon ontving men bericht van een schip,
meldende, dat het op dc aangewezen plaats
gekomen was cn niets gevonden had. Dat
sprak vanzelf, want de golfstroom en dc
wind verplaatsten het wrak van het vlieg
tuig met een snelheid van ongeveer 8 k.m.
per uur. Een ander schip seinde: „Wij zijn
in jc buurt. Kun je geen rook opzenden?"
Men vulde toen een groot blik met benzine
uit een van de tanks en trachtte het over
boord tc gooien op hetzelfde pioment dat
het werd aangestoken.
Juist toen Courtney dc lucifer er
in gooide, kwam er een groote golf
waardoor het blik omviel en het
toestel in dc vlammen kwam te
liggen.
•Een tweede golf bracht het in veiligheid,
maar men besloot dit experiment niet meer
te herhalen. Er werd heel wat rook ont
wikkeld maar het schip zag die rook niet
Als durfde men niet meer te seinen, men
had nog wel genoeg stroom om te luiste
ren en ving een gesprek op tusschen twee
schepen. De Columbus en de Minnewaska.
De Minnewaska stoomde recht op het vlieg
tuig af. De vier mannen, die te ongerust
en te ziek waren om te eten of te drinken,
baden, dat het schip zijn koers zou vervól
gen.
Ondraaglijke stemming.
Dc dag was bijna verstreken en dc zon
daalde steeds dieper naar den horizon. Men
hoorde de seinen van de Minnewaska na-
derkomen. Ook een ander schip seinde dicht
hij te zijn. Het leek een wedstrijd tusschen
dc schepen en de ondergaande zon. En de
zon scheen aan dc winnende hand.
Eindelijk zag men rook, een mast
een schoorsteen, de. boeg van een
schip, die recht op het vliegtuig
aankwam. Men besefte echter, dat
het vliegtuig van het schip nog niet
te zien was. Zou het in zijn koers
blijven? De zon daalde al dieper en
dieper maar liet schip hield zijn
koers.. Men zond zijn laatste radio
boodschap uit, toen waren de bat
terijen leeg.
Tenslotte bleek de ondergaande zon,
waarvoor de bemanning van lietv liegtuig
zoo bang was geweest, haar behoud te zijn
geworden. Een uitkijk in het kraaiennest
van de Minnewaske had een flikkering ge
zien. de weerkaatsing van een van de lage
zonnestralen op de vleugels. Was de zon
hooger aan den hemel geweest, dan zou hij
dit niet gezien hebben, cn hij zag het juist
op het oogenblik, dat men op de brug van
de Minnewaska besloten had van koers te
veranderen.
Dank zij deze weerkaatsende zonnestraal
werden Courtney en de zijnen gered.
Dat, schrijft Courtney, was mijn avon
tuur. Dat is hetgeen mijn vriendin Amelia
Earhart nu al meer dan 96 uur moet heb
ben doorstaan. Zij is een beste meid, een
eerste klas mechanicicn en een groot vlieg-
ster. Ik hoop, dat zij tenslotte net zooveel
geluk zal hebben als ik in 1928.
De nieuwe, goedgekeurde grond
wet over 6 maanden van kracht
De Valera heeft zich tegenover
'journalisten uitgelaten ovér den
uitslag der ïersche verkiezingen cn
daarbij o.a. verklaard, dat zijn par
tij, de Fianna Fail, weer de rcgcc-
ringsverantwoording op zich zou
nomen en daarbij haar eigen poli
tiek 'vastberaden zou voortzetten.
DE VALERA,
zooals de caricaturist hem ziet.
De uitslag van de volksstemming over de
nieuwe grondwet noemde de minister-presi
dent kenteekenend voor Ierland's streven
naar onafhankelijkheid. Over zes maanden
zal het ontwerp kracht van wet hebben en
de grondslag vormen voor de gehecle
staatsinrichting.
snel film n
De groote padvinder onderscheidet
De Wateler-vrëdesprijs voor 1937, J
ten bedrage van 2100 pond ster- f
ling, is toegekend aan Lord Baden
Powell, op grond van zijn bijzondere
verdiensten voor de bevordering van
de internationale verstandhouding
door middel van de padvinderslie- I
weging.
LORD BADEN POWELL.
De Wateler-vredcsprijs is ingesteld dos
den heer J. G- D. Wateier, in leven directe,
der OranjeNassauHypotheekbank te'
Gravenhagc, die bij zijn overlijden zijn v-
mogen heeft' vemiaakt- aan de Carnew
stichting, belast inct het beheer van het. V:
despaleis, onder beding, dat uit het reve
jaarlijks een vredesprijs zou worden toe;
kend aan dengene, die op eonigorlci wij:
de zaak van den vrede het beste zou hebix
gediend of' die zou hebben bijgedragen ti
het vinden van middelen ter bestrijd»
van den oorlog. De toekenning geschift
beurtelings aan een Nederlander en ft
buitenlander.
Kunstmatige benzine in b|
Tsjechoslowakije B0
Bouw van twee fabriek»
Naar gemeld wordt, zal dezer dagen l> hv
gonnen worden met. den bouw van een f< nj.
briek voor de productie van synthetisch ve
benzine te Krickerhaen in Tsjechoslovi
kije. Dc bouw zal nog dit jaar voltooid ziji
De jaarlijksche productie van deze ondet 1
neming zal overeenkomen met 1"> pet. vi
het, tegenwoordige, benzineverbruik in Ts?
choslowakije. Bovendien zuilen hier olie
voor Dieselmotoren geproduceerd wordt
Een tweede fabriek wordt gebouwd te N U
vaky, waartoe de stoot gegeven is door
in de omgeving ontdekte steenkoollagen.
SLECHTE OOGST IN POLEN.
Volgens berichten in de Poolschc hlaii'
zal de opbrengst van den oogst dit jat
naar het. zich laat aanzien, vijf tot ach
proc. geringer zijn dan verleden jaar. re
„Expess Poranny"' eisc.ht gebruikmak» ec
van betere landbouwwerktuigen en aa'
brenging van betere arbcidsmctboden. D ja
gestadige toeneming der bevolking ditt
van een stijging der productie van lant 2?'®
bouwvoortbrengiiclen gepaard te gaan. ;r"
Heeft U als „gerolstoeld"? Op bovens taande wijze kan men zich op dc Pa-
rijsche wereldten-_J_w.alii_iJ heelt wat vermoeiend geloop besparen.
