Chineesche legerafdeeling met
afsnijding bedreigd
imerikaaiisch beroep
op China ea lapaa
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
KIJKEN is KOOPEN tii CLDECK
„Geen stukje ijs zal
onzen blik ontsnappen"
Een olifant in
stervensnood
China bereid zijn troepe0
terug te trekken
50.000 man
regeeringstroepen
afgesneden
Uitbreiding der
Poolsche boerenstaking
WOENSDAG 25 AUGUSTUS 1937. 80e Jaargang. No. 10349.
i
Uifpove der N.V. v.h. Trapman Co. Schogen.
ri'Coin'imt
Woesoeng door de
Japanners bezet
Volgens berichten uit China zijn de
Japansche troepen aan alle fronten
tot het offensief overgegaan. Langs
den spoorweg TientsinPoekau na
deren de Japansche eenheden Tsjing-
haisien, terwijl de troepen in Tsjahar
samenwerken met de Mongoolsche
troepen. Deze vereenigde legermacht
poogt de Chineesche legers langs den
PeipingSoeujoean spoorweg te om
singelen. De leider der Mongoolsche
regeering, Prins te Wang, heeft vier
vendels van zijn leger opdracht ge
geven de Chineesche troepen te ver
drijven en hij is ei in geslaagd af-
deelingen van het Chineesche leger
te omsingelen. Naar verluidt zouden
de Chineezen reeds meer dan drie
duizend man verloren hebben, terwijl
de Mongolen slechts 200 dooden tel
den.
De berichten van gisteren uit Japanschen
bron gewaagden reeds van de bezetting van
de belangrijke stad Kal jan.
Dit is toch wat voorbarig geweest, want
hoewel de Japanneezen reeds eergisteren de
stad tot op enkele kilometers waren gena
derd, hebben de Chineezen haar met zulk
een heldenmoed verdedigd, dat ze eerst he
dennacht is ingenomen.
Na de inneming der stad, zijn de japan
neezen in zuid-oostelijke richting langs den
spoorweg PeipingSoeijoean opgerukt, in de
richting van den Nankau-pas, waar 50.000
man Chineesche troepen ingesloten zouden
zijn.
De vierde Chineesche divisie heeft een ver
woeden aanval op de Japanneezen ontketend
op 16 K.M. ten westen van Nankau, om te
trachten zich een weg naar Peiping te ba
nen.
Bijna 21- uur lang werden onder een stroo
menden regen verbitterde gevechten van
man tegen man geleverd, doch de in aller
ijl versterkte Japansche linies hielden
stand.
Japansche militaire kringen verklaren,
dat het Chineesche offensief aan het zuid
westelijk front tot staan is gebracht en dat
de Japanneezen in den sector van Liangh-
siang met succes tegenaanvallen hebben on
dernomen en de Chineesche strijdkrachten
naar de bergen ten westen van den spoor
weg Peiping-Hankau hebben verdreven.
Japanneezen bezetten Woesoeng
De bezetting van Woesoeng door de Ja
panneezen is heden geheel voltrokken. Woe
soeng zelf is zwaar gehavend, de haven
werken, het ziekenhuis, het quarantaine-
station, enz., zijn zwaar beschadigd. Het
Deensclie kabelstation heeft nogal te lijden
gehad van het vuren.
Japanneezen bezetten Lo Tien
en worden weer verdreven.
De bladen in Sjanghai melden, dat de
Japansche troepen, volgens schatting een
brigade groot, er in geslaagd zijn om onder
bescherming van bijna alle Japansche sche
pen, die zich in de Chineesche wateren be
vinden, gistermorgen om zes uur Lo Tien
te bezetten op 30 K.M. ten noordwesten van
Sjanghai, waar zij begonnen zich te ver
schansen. Om twee uur gistermiddag heb
ben de Chineesche troepen een tegenaan
val ondernomen en Japanneezen gedwon
gen zich naar de kust terug te trekken,
waar zij hen omsingelden. Om vier uur
duurde de strijd nog voort.
De internationale conoessie een
eiland temidden der vlammen.
Het hart van de internationale concessie,
aldus bericht een correspondent van de
Manchester Guardian te Sjanghai aan
zijn blad. is de laatste twee dagen een
eiland te midden van geweldige branden,
die overal in de Chineesche deelen van de
stad woeden. Maandagavond namen die
'branden in hevigheid af, doch er hing een
verstikkende rook. De ergste brandy wa
ren die aan de Jangtsepoo. Hier bes^i het
te branden in de Nanjang sigarettenfabrie-
ken, het vuur sloeg onmiddellijk over naar
een groot warenhuis en andere winkels. De
hitte was zoo geweldig dat Japansche ma
riniers, die daar hun stellingen hadden,
zich terug moesten treken. Toen ik van
nacht een bezoek bracht aan de getroffen
wijk, was de herinnering aan de toestanden
in 1932 sterk.
Het meest sensationeele feit van den
oorlog voorzoover hij Sjanghai aangaat,
was een staaltje van twee Chineesche
vliegtuigen, die een snelle duikvlucht van
een hoogte van 2700 meter naar beneden
maakten tot ongeveer 600 meter en daarbij
met doodelij'ke nauwkeurigheid twee Ja
pansche emplacementen aan de rivier en 'n
katoenspinnerij bombardeerden. Het Japan
sche afweergeschut was onmiddellijk inwer
king gebracht, doch de vliegtuigen ver
dwenen even snel als zij gekomen waren.
Vrede is beter dan oorlog.
De Amerikaansche secretaris van
staat Cordell Huil, heeft een beroep
gedaan op China en Japan, opdat
deze landen geen toevlucht tot oor
log zullen nemen.
Huil heeft in een officieele ver
klaring gezegd, dat de beide naties
het geschil moesten regelen vol
gens de principes, welke, niet alleen
voor de Vereenigde Staten, doch
voor de meeste landen de interna
tionale betrekkingen moesten re
gelen.
Hij herinnerde eraan, dat sinds den aan
vang van het conflict de Vereenigde Sta
ten alles hebben gedaan om de beide regee
ringen er van te weerhouden haar toevlucht
tot vijandelijkheden te zoeken en dat be
sprekingen waren gevoerd om een vreed
zame oplossing te vinden. De Amerikaan-
sche regeering heeft geen vertrouwen in
bondgenootschappen, noch in een politiek
van een te ver doorgevoerde afzondering,
aldus Huil. Zij heeft vertrouwen in interna
tionale samenwerking om te kunnen gera
ken tot het doel, dat wordt omschreven in
de verklaring van 16 Juli.
Deze verklaring bevatte de veertien begin
selen van de Amerikaansche buitenlandsche
politiek,
Secretaris van Staat Huil heeft naar aan
leiding van bovenstaand verzoek een ver
klaring afgelegd waarin hij nogmaals de
maatregelen opsomt, welke door de Ameri
kaansche regeering zijn genomen voor de
beschenning van de Amerikaansche bur
gers in China. De toestand in China, aldus
de minister, is geheel eenig wegens de tal
rijke rechten en belangen, die de verschil
lende naties, in de eerste plaats de Ver. Sta
ten, daar hebben. De Amerikaansche troe-
pen in China, zeide hij, zijn belast met de
bescherming van Amerikaansche onderda
nen; zij dragen geen aanvallend karakter.
Echter gaat de toestand in het Verre Oosten
ver uit buiten het kader, dat bepaald werd
door de noodzaak van de bescherming der
Amerikaansche burgers en belangen.
Ook dient de Amerikaansche regeering
te streven naar het doeltreffend maken van
haar vredespolitiek, in welke zij gelooft.
De Amerikaansche regeering doet al, wat
in haar vermogen is, om de grondbeginse
len van die politiek te handhaven, ver
sterken en nieuw leven in te blazen, zoo
wel in het gebied van den Stillen Oceaan
als in de geheele verdere wereld.
Een boodschap van mevrouw
Tsjang Kai Sjek aan de Ver.
Staten.
De Amer. ambassadeur in China heeft
draadloos een boodschap van mevrouw
Tsjang Kai Sjek aan de Vereenigde Sta
ten overgebracht.
Mevrouw Tsjang Kai Sjek betreurt de
tragische voorvallen, welke veroorzaakt zijn
door de tegenwoordige vijandelijkheden, die
slachtoffers hebben gemaakt onder onschul
dige buitenlanders. „Deze treurige voorval
len zouden voorkomen kunnen zijn" al
dus mevrouw Tsjang „indien de mogend
heden de noodige voorzorgsmaatregelen
zouden hebben genomen, om den Japan
ners te verhinderen, zich van de interna
tionale concessie te bedienen als operatie
basis."
De K.L.M. dienst naar
Texel verlengd
Bij de K.L.M. werd gisteren do ministerieele
goedkeuring ontvangen voor de verlenging
van den zomerdienst cp Texel. De maat
schappij zal deze lijn thans tot 2 October
blijven uitvoeren en wel met ingang van
September in een tweemaal dagelijkschen
dienst, eveneens op Zondagen.
Britsch plan door Nanking ge
accepteerd. Onmogelijk zegt
Japan.
Volgens een verklaring van de
Chineesche ambassade te Londen
heeft de Chineesche regeering den
Britschen ambassadeur te Sjanghai
medegedeeld, dat zij in beginsel be
reid is tot aanvaarding van het
Britsche voorstel inzake terugtrek
king van de Japansche en Chinee
sche strijdkrachten, met inbegrip
der oorlogsschepen, uit het gebied
van Sjanghai, op voorwaarde, dat
Japan het voorstel eveneens aan
neemt.
Naar Havas uit Sjanghai verneemt,
heeft de woordvoerder van de Japansche
marine in een commentaar op het Britsche
plan verklaard, dat „neutraliteit op kleine
schaal onmogelijk is, en dat de Japansche
marine de stad wel zooveel mogelijk zou
willen sparen, doch dat zij niet kan afzien
van hetgeen militair voordeelig is".
Het besluit van China zal dan ook naar
het schijnt geen andere practische uitwer
king hebben, dan dat de verantwoordelijk
heid voor het mislukken van het Britsche
plan op Japan komt te rusten.
SPANJE
Stad aan hoofdweg naar
Santander bezet
Navarreesche brigades hebben
gistermiddag om vijf uur Torrela-
vega bezet.
Door de bezetting van deze be
langrijke stad, welke aan den hoofd
weg naar Santander is gelegen,
zijn, volgens Un. Press. 50.000 man
regeeringstroepen van de hoofd
macht, welke Santander verdedigt,
afgesneden.
De rechtschen slaagden er tevens in een
andere belangrijke stelling aan de kust,
Laredo, te bezetten.
Brigades uit Navarra bevinden zich op de
heuvels van Ramales.
Aldus wordt de rechtsche ring om San
tander steeds nauwer.
Sagunto gebombardeerd.
Twee rechtsche vliegtuigen hebben gis
termorgen de haven van Sagunto gebom
bardeerd. Verscheidene torpedo's en brand
bommen vielen in het water, andere trof
fen eenige arbeiderswoningen, die verwoest
werden. Een vrouw en een kind werden
zwaar gewond.
Wodopjanof over de hulpexpe
ditie van de Russische pool-
vliegers.
De Russische bladen publiceeren, naar
Tass meldt, een belangrijk artikel van
Wodopjanof, den commandant van het uit
vier vliegtuigen bestaande escadrille, dat
den vermisten Poolvlieger Lewanefski wil
trachten op te sporen.
Wodopjanof schrijft in dit artikel o.a. het
volgende:
Ik heb een duidelijke voorstelling van dc
moeilijkheden, die aan onze vlucht verbon
den zijn. Ter-wijl .wij van het Russische deel
van dc Arctis veel weten, is ons omtrent
't Amei'ikaansche deel bijna niets bekend.
Wij zullen dit laatste gebied dan ook zelf
standig moeten ontsluiten.
Wij zullen onze opsporingen ondernemen
in geordende formatie, doch in verspreide
colonne, hetgeen 't ons mogelijk zal maken,
in eens een afstand van maximaal honderd
kilometer te bestrijken. Aan gene zijde van
de Noordpool zullen wij onze taak zoo ver-
deelen, dat geen stukje ijs onzen blik ont
snapt. Wij vliegen met wielen, doch met
kolossale wielen van wel twee meter en
daarmede kunnen wij niet alleen op een
vliegveld doch ook op een ijsschots landen.
Een buitengewoon belangrijke rol zal de
vlagstuurman, Spirin, te vervullen krijgen.
Hij toch zal de vliegtuigen over de totaal
nog niet doorvorschte breedtegraden van
de Amerikaansche Arctis, het vliegtraject
van Lewanefski moeten voeren, zonder dat
hij over kaarten of oriënteerings-teekenen
beschikt.
Hierbij komt nog, dat van 7 September
af in de Arctis de Poolschemering intreedt,
hetgeen de groote beteekenis van de taak
van Spirin zelfs voor een leek begrijpelijk
maakt.
Wij zijn intusschcn op alle eventualiteiten
voorbereid. De bemanning van elk vliegtuig
is voorzien van 'n grooten voorraad pro
viand die in gummizakken is verpakt en
die toereikend is voor een half jaar.
Aan boord van elk vliegtuig bevinden
zich drie radio-installaties, voorts geweren,
zijden tenten, hondcnsledcn, ski's cn andere
voorwerpen, die voor ons werk tijdens de
expeditie of voor het geval van een lan
ding op het ijs noodig zijn.
Aangezien de mogelijkheid bestaat, dat
wij ook tijdens de Poolschemering zullen
moeten zoeken, hebben wij drie raketten
meegenomen, rlie drie a vier minuten bran
den cn een omvangrijk gebied kunnen ver
lichten.
Volkspartij proclameert sympa
thiestaking. Ontbinding van
parlement geëischt.
De Poolsche politie heeft wederom een aan
tal leidende personen der boerenvolkspartij,
die zooals men weet, op het oogenblik een
staking van het leveren van levensmiddelen,
vooral in Galicië, tracht uit te voeren, ge
arresteerd.
Naar van officieele zijde wordt medege
deeld, is het tot bloedige botsingen gekomen
Dit nummer bevat 8 pagina's
kl/EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Verwachting: Meest zwakke Oos
telijke tot Zuidelijke wind,
half tot zwaar bewolkt, aan
vankelijk droog weer, later
geringe kans op regen, iets
warmer.
Verdere vooruitzichten: aanvan
kelijk geringe, later toene
mende kans op regen, iets
warmer.
iarometerstaod hedenaorgei 8 oir i 772
bij Jaroslaw en in Limanowa ïn Midden-
Galicië. Stakende leden der boerenvolkspartij
hadden boeren, die levensmiddelen op de
markt hadden trachten te brengen, aange
vallen. Toen de politie de aangevallen boe
ren in bescherming nam, kwam het tot bot
singen. Volgens de officieele nrededeelingen
werden daarbij zoowel in Jaroslaw als in
Limanowa vijf personen gedood.
Hiertegenover staan de mededeelingen, die
verstrekt zijn door de leiding der boeren
volkspartij, volgens welke in het geheel ze
ventig personen bij de botsingen het leven
hebben verloren.
De volkspartij heeft een algemee-
ne sympathie- en solidariteitsstaking
ten gunste van de stakende boeren
aangekondigd in Krakau, Botsjinia
en Wielicza. Deze staking zou heden
beginnen.
Te Tarkow is gisteren gestaakt, alle win
kels waren gesloten. Evenals de vorige dagen
hebben zich relletjes voorgedaan, o.m. te
Buczacz, waar boeren met groenten geladen
autobussen hebben omgewerpen.
Er zouden twee en twintig gewonden zijn
gevallen.
De door de Volkspartij bij het af
kondigen der staking gestelde
eischen zijn ontbinding van het par
lement, terugkeer van politieke emi
granten, met inbegrip van den vroe-
geren partijleider, Witos, invoering
van een nieuwe kieswet, organisatie
van nieuwe verkiezingen voor de
wetgevende vergadering en wijziging
in de leiding van de huidige bui
tenlandsche politiek.
Tot dusverre bewaart de pers het stilzwij
gen over deze staking en is geen enkel com
muniqué gepubliceerd.
Een serum fegen griep?
De Russische professor Barykin en zijn
assistenten hebben na proefneming een
serum weten te produccreen, dat griep kan
voorkomen, wordt ons uit Moskou gemeld.
Het levenseinde van „Jenney".
Gistermiddag is op het slationsemplacc-
merrt 4e Schcveningen een olifant van het
circus Sarrasani door zijn knieën gezakt.
Het beest kan niet meer opstaan, vermoe
delijk wegens ouderdomszwakte.
Omtrent dit niet dagelijks voorkomende
incident kan nog het volgende worden ge
meld.
Het circus Sarrasani, dat te Scheveningen
een reeks voorstellingen had gegeven, wilde
gisteren per trein naar Rotterdam vertrek
ken, waar hedenavond een nieuwe serie
voorstellingen zal worden begonnen.
Dieren en materiaal werden op de gebrui
kelijke wijze naar hel station gebracht.
Voor het transport van het zware materiaal
wordt de hulp ingeroepen van de olifanten
cn ook gisterochtend werd hiervan een
-dankbaar gebruik gemaakt.
„Jenny", één van deze kolossen, had aan
het versieepen der zwage wagens deelge
nomen en zou te circa half twaalf in een
der groote wagons worden geladen, toen het
beest plotseling ineen zakte cn met geen
mogelijkheid meer op de been was te krij
gen. De politie liet den grooten kraanwagen
van dc brandweer komen en na eenige vcr-
gcefsche pogingen, waarbij de touwen on-
onder het gewicht van circa 4000 kilo bra
ken, gelukte het toch eindelijk om het dier
overeind te trekken, Men liet „Jenny" ccni
ge minuten in de touwen hangen, liet baar
nog hangende eenige passen maken
en omdat het er naar uitzag, dat het beest
weer heelemaal was bijgekomen, maakte
men de touwen los. Doch nauwelijks had
„Jenny" eenige passen gedaan, of voor de
tweede maal stortte zij neer en nu vond
de politie het toch wel eerst raadzaam om
een deskundig onderzoek naar de oorzaak
van het ineenzakken te doen instellen.
Deze oorzaak, waarbij Mevr» Stosch-
Sarrasani en de heer van Bvlandt, direc
teur van den Haagschen Dierentuin aan
wezig waren, was niet zoó moeilijk vast
te stellen.
Jenny toch is een beestje van 108 jaar en
al kunnen olifanten veel ouder worden,
toch leed dit dier kennelijk aan ouder
domszwakte. Ook het personeel van het
circus wist dat heel goed, liet „Jenny" niet
meer in het circus werken; alleen aan het
versieepen van het zware materiaal nam
het af en toe deel.
En tenslotte, Jenny wist zelf ook heel
goed, dat haar einde naderde. Wist heel
goed, dat wanneer ze zou gaan liggen, ze
nooit meer zou kunnen opstaan, want
ook al lijken die zware pooten ijzersterk,
de ouderdom zou deze massieve blokken
verhinderen om het nog veel zwaardere,
plompe lichaam op te tillen. Daarom ook
had „Jenny" in 2 jaar niet geslapen, had
ze zich sinds twee jaar niet op het behage-
lijke stroodek uitgestrekt. De heer Van By-
landt adviseerde om het dier af te maken.
Nooit meer immers zou het dier weer kun
nen staan; zoo niet stervende, dan was
het beest toch in ieder geval schoon op.
Maar daar wilde mevr. Stosch-Sarrasani
niet van weten. Zij telefoneerde naar haar
man, die met een gedeelte van het circus
in Brünn in TsjechoSlowakijc voorstellingen
geeft. „Nicht tot machen" sprak deze aan
de andere zijde van den draad en daar
mede was de vraag: al of niet afmaken,
beslist.
En dit sentiment was in zekeren
zin te begrijpen. Want men weet
hoe circusmenschen aan hun
beesten zijn gehecht. En vooral in
dit geval was „Jenny" niet de oli
fant. die den tragisclien circusbrand
te Antwerpen had overleefd? Was
„Jenny" niet de politieagent van
de andere olifanten en had zij niet
vele malen een oppasser het leven
gered door hem voor de zware
pooten van een anderen olifant weg
te trekken om dan haar broer of
zuster de afstraffing te geven?
Lief en leed had Jenny met de familie
Sarrasani doorgemaakt en daarom was het
te begrijpen, dat men het dier geen geweld
dadigen dood wilde laten sterven.
Maar wat moest er dan met Jenny ge
beuren. Men kon haaf toch niet op het
stationsemplacement laten liggen? De heer
van Bylandt bood tenslotte aan om het dier
in zijn dierentuin te verplegen. Maar nu
stond men voor de groote moeilijkheid om
Jenny daar naar toe te krijgen.
Weer kwam de kraanwagen het was
intirsschen 6 uur geworden en weer
werd Jenny in de takels gehescheri. In de
straat langs het iets hooger gelegen em
placement sloegen honderden Scheveningers
het schouwspel gade. Een groote platte wa
gen werd naast het emplacement gereden,
de hekken, die een afscheiding vormden,
werden verwijderd en na heel veel moeite
slaagde men er in om den olifant op den
wagen te leggen.
Twee forsche paarden brachten het rustig
liggende dier blijkbaar was het reeds
versuft in snel tempo naar den dieren
tuin. Dat dit transport groote belangstelling
trok. behoeft nauwelijks te worden gezegd.
Op een afgelegen plaats in den dieren
tuin, waar een stroodek was aangebracht,
werd Jenny van den wagen gerold. Toen
was het negen uur in den avond. Tien uur
achtereen was men met het dier bezig ge
weest, had men er mee onrgesold, had men
trouwens niet anders kunnen doen, omdat
de Sarrasani s niet wilden, dat het dier den
kogel werd gegeven of met cyaan-kali werd
vergiftigd, en de politie de bevoegdheid
miste, dit eigenmachtig te doen.
Want, zoo redeneerde mevr. Sarrasani,
Jenny zou wellicht nog kunnen opknappen,
Helaas, deze hoop is niet in vervulling mo
gen gaan.
Jenny gaf om tien uur 's avonds den
geest, toen de rust in den dierentuin was
teruggekeerd. Zij stierf aan ouderdoms
zwakte.
Zoo kwam de 108-jarige Jenny aan haar
einde. Jenny, die stenende in de takels
hing. en stervende door de Haagsche stra
ten reed.
