Mussert blaast alarm
Mussolini's afscheid
van Berlijn
IIIKEN is KOOPEN tij CLOECK
Japan s Sjanghai-offensief
mislukt
Rome zal den Duce een
triomfantelijke ontvangst bereiden
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Méér soepelheid bij het
plaatsen in werk
verschaffing
Rotterdamscbe confectie
fabriek in vlammen
Nog geen accoord
te Parijs
Diphteritus heerscht op
Nieuw Guinea
DONDERDAG 30 SEPTEMBER 1937. 80e Jaargang. No. 10380.
•Uitgove der N.V. v.h. Trapman Co. Schagen.
Benito Mussolini, is met de andere
Italiaansche gasten gistermiddag te
15.15 uur in een specialen trein uit
Berlijn vertrokken, om naar Rome
terug te keeren. Rijkskanselier Hit-
Ier nam hartelijk afscheid van den
duce.
Op zijn rit naar het station werd
de duce overal hartelijk toegejuicht
en de duizenden, die op het stati
onsplein waren samengestroomd, om
den Italiaanschen staatschef uitge
leide te doen, brachten hem een over
weldigiende ovatie.
Op het perron waren, alle rijksministers
en rijksleiders, de militaire autoriteiten en
alle leidende persoonlijkheden van partij
en staat present. Van het corps diplomati-
que waren o.a. tegenwoordig de Spaansche
ambassadeur en de Oostenrijlcsche en Hon-
gaarsche gezanten.
Nadat Mussolini afscheid had genomen
van de aanwezigen en met een langen en
hartelijken handdruk van Hitier zette de
trein zich langzaam in beweging, terwijl op
het station de muziek de Italiaansche ko
ningshymne speelde en de Giovinezza.
Voor het coupéraam wuifde de duce de
menigte, die hem voor 't laatst toejubelde,
vaarwel toe.
Geen communiqué.
In doorgaans goed geïnformeerde kringen
te Berlijn wordt volgens Un. Press verno
men, dat geen communiqué over het bezoek
van Mussolini te wachten is.
De regeering, zoo meent men, is van ge
voelen, dat aan een dergelijke officieele
medüdoeling geen behoefte bestaat, wijl het
bezoek van Mussolini niet beoordeeld moet
worden volgens de gewone diplomatieke
normen.
Bovendien meent men in regeeringskrin-
gen, dat de toespraken en redevoeringen
van Fuehrer en Duce volkomen klaarheid
aangaande de betrekkingen tusschen
Duitschland en Italië en de door beicle nage
streefde politieke doeleinden hebben ge
bracht.
Naar verluidt, heeft de duce bij zijn ver
trek uit Duitschland een groot aantal onder
scheidingen uitgereikt. Deze zijn vooral te
beurt gevallen aan S.A.- en S.S.-lieden, die
voor de orde en veiligheidsmaatregelen aan
sprakelijk zijn geweest. Gustav Krupp von
Bohlen und Halbach is de eenige niet offi
cieele persoonlijkheid, die een onderschei-
ding in ontvangst had te nemen Men schat
het aantal medailles, door den duce uitge
reikt, op honderd.
Ons wacht nog een redevoering van
Mussolini.
Tijdens de grootsche ontvangst, welke hem
bij zijn terugkeer uit. Berlijn zal worden be
reid, zal Mussolini een redevoering houden.
Men neemt aan, dat deze redevoering van
zeker belang zal zijn, wijl Mussolini wellicht
van de gelegenheid, om verslag uit te bren
gen over zijn reis, gebruik zal maken, om
zekere punten uiteen te zetten van de ont
wikkeling der politiek, welke zich heeft
voorgedaan.
„Twee Europa's staan tegenover
elkaar".
(Stefani.) De „Giornale dTtalia" ver
klaart dat het bezoek van Mussolini aan
Ministerieel besluit voor werk-
looze inwonende zoons.
Naar de regeeringspersdienst me
dedeelt, heeft de Minister van So
ciale Zaken er de aandacht van de
inspecteurs voor de werkverschaf
fing op gevestigd, dat tot nu toe de
mogelijkheid bestaat om, in zeer
bijzondere gevallen, en wel wanneer
het gaat om een groot gezin, dat
bij de werkverschaffing is geplaatst,
ook een inwonenden werkloozen
zoon hoven de 18 jaar tewerk te
stellen.
Deze tewerkstelling vindt dan plaats, al
naar gelang van de gezinsomstandigheden,
gedurende een periode van b.v. een week
van de vijf weken, een week van de zes
weken, enz.
Met het oog op de belangen van het
groot e gezin heeft de Minister thans be
sloten, den inspecteurs te machtigen, ten
deze in den vervolge met wat grootere soe
pelheid op te treden, waardoor het dus
mogelijk zal zijn in voorkomende gevallen
deze wijze van plaatsing eenigszins te ver
ruimen.
Duitschland bevestigd heeft, dat er op het
oogenblik twee Europa's bestaan: het nieu
we Europa van fascisme en nationaal-socta-
lisme en het oude Europa van de liberaal-
democratische traditie.
Is verzoening mogelijk, vraagt het blad,
tusschen het jonge en het oude Europa?
Te Berlijn heeft men eens te meer verze
kerd, dat verzoening mogelijk is. Fascisme
en nationaal-socialisme hebben als partij
geen programma van expansie en, als staat,
geen program van agressie. Als in de toe
komst Europa fascistisch zal zijn, zal dat
geschieden door de natuurlijke evolutie der
nationale, binnenlandsche krachten.
In afwachting daarvan kunnen de beide
Europa's naast elkaar leven in een geest
van samenwerking. Maar het nieuwe Euro
pa vraagt van het liberaal-democratische
goeden wil en begrip voor zijn nieuwe le
venswijze.
De verschillen moeten terzijde gesteld
worden; men moet de solidariteit voor de
gemeenschappelijke vredestaak terugvin
den. Dezen oproep hebben Hitier en Musso
lini tot Europa gericht, thans moeten de
andere landen spreken en daden tooncn.
Kortsluiting vermoedelijk de oorzaak
Gisteravond heeft wederom in de
oude binnenstad van Rotterdam een
felle brand gewoed en wel in de
onmiddellijke omgeving van de
plaats,, waai' j.1. Zaterdagavond een
MeuibelnTagazijn en een lampenzaak
zijn uitgebrand. Ditmaal kraaide
de roodc haWi aan het Leidsohe
Veer, in de confectiefabriek van
de firma Joh. v.d. Werff.
De bovenste verdieping van de fa
briek is totaal uitgebrand en de
lager gelegen verdiepingen bekwa-*
men veel waterschade evenals de
dassenfabriek „Flitro" en de kan
toren met pakhuis van de firma
P. J. Berkhout en Zoon, welke even
eens in het pand is gevestigd.
De Rotterdamscbe vrijwillige brandweer
zag zich voor een zware taak gesteld,' omdat
de vuurhaard zeer moeilijk bereikbaar was.
Desondanks slaagde zij er in de brand
tot de bovenste verdieping, welke geheel
uitbrandde, te beperken.
Bij het verlaten van de fabriek heeft het
personeel niets verdachts ..bespeurd, doch
verscheidene metrisch en in de buurt heb
ben reeds in den loop van den avond
brandlucht geroken. Tegen half tien ont
dekten voorbijgangers, dat uit de ramen en
het dak van de confectiefabriek rook op
steeg. en zij waarschuwden de brandweer
en de politie, die spoedig ter plaatse wa
ren.
Toen de eerste slangenwagen ter plaatse
verscheen hoorde men het vuur reeds knet
teren, al was het toen nog niet te zien.
Vuur kruipt verder.
Men liet daarop versterking aanrukken
De brandweer, vóórzien van rookmaskers
baande zich een weg naar binnen waar
een ondragelijke hitte heerschte. Nadat men
de deur van de zolderverdieping had inge
hakt richtte men een straal op de vuur
zee, doch men moest hiermee spoedig sta
ken, daar de situatie te gevaarlijk werd. In-
tusschen werd het groote materiaal in ge
reedheid gebracht en een tweede autospuit
ontboden, waarop twee slagen werden uit
gelegd waarmede men het vuur bestreed.
Kort daarop sloegen de vlammen uit een
der dakvensters en vervolgens ook uit de
vensters aan den anderen kant, die een
groot gedeelte van de omgeving in rooden
gloed zetten. Aan de zijde van de Binnen
rotte kon men zien hoe langzamerhand de
vlammen over de volle lengte van het ge
bouw voortkropen. De helle gloed weerspie
gelde zich zelfs in de ramen van de St.
Laurenskerk, hetgeen een fantastisch
schouwspel opleverde. Ook het spoorweg
viaduct en de huizen aan de Binnenrotte
werden fel rood verlicht.
Een dichte vonkenregen dwarrelde neer.
Intusschen werkte de brandweer uit alle
macht met vier stralen van dc autospuiten.
Tegen elf uur begon de brand in hevig
heid te luwen. Men was toen het vuur
meester doch de nablussching vorderde nog
een groot gedeelte van den nacht.
De firma van der Werff is wel tegen
brand en waterschade verzekerd, doch niet
tegen bedrijfsschade.
De politie stelt een onderzoek naar de
oorzaak van de brand in. Vermoedelijk is
deze een gevolg van kortsluiting.
Adolf Hitier spreekt zijn vriend den Duce (X) toe op het Maifeld
te Berlijn.
CHINA
Sjantoeng blijft
Nanking trouw
Het Japansche scheepsgeschut is
een krachtig bombardement van
den rivieroever te Poetoeng, tegen
over Nantau, begonnen, meldt Ha-
vas uit fjanghai. De granaten flui
ten over de buitenlandsche schepen,
die op de Wangpoe voor anker lig
gen. Het vuur is gericht op de elec-
trische centrale van Poetoen. De
luchtmacht heeft twintig bommen
op Chineesche troepenconcentraties
te Poetoeng laten vallen.
De woordvoerder van het Japan
sche leger heeft toegegeven, dat de
frontlijn te Shanghai geen verande
ring heeft ondergaan. In buitenland
sche kringen gelooft men dat de
hardnekkige tegenstand der Chinee-
zen het Japansche aanvalsplan ver
ijdeld heeft.
Van Chineesche zijde werd een vertegen
woordiger van de „United Press" medege
deeld, dat de Japanners vandaag in de sec
toren van Lotien en Lioehang tot zesmaal
toe een aanval hebben ondernomen, welke
evenwel alle werden afgeslagen.
Ten Noorden van Shanghai heeft, naar
Domei meldt, een Japansch detachement den
afgeloopen nacht met succes een Chinee-
schen aanval afgeslagen. De Chineezen lie
ten 250 dooden op het slagveld, onder wie
drie Chineesche meisjes-studenten.
Krachtige hulp voor Tsjang-Kai-
Sjek.
Reuter meldde gisteravond uit
Tsingtau, de grootste haven van de
provincie Sjangtoeng, dat generaal
Han Foe-sjoe, de gouverneur van
deze provincie zich verbonden heeft
op ondubbelzinnige wijze weerstand
te bieden aan de Japansche agressie
en absolute trouw aan de bevelen
van maarschalk Tsjiang Kai-sjek
heeft gezworen.
Dit besluit van generaal Han Foe-sjoe is
van de grootste beteekenis voor het Chi-
neesch verzet tegen de Japansche agressie
en tevens is het een bijzonder groot succes
voor maarschalk Tsjiang Kai-sjek, die op
nieuw een tegenstander gewonnen blijkt te
hebben. Dc Japanners stelden zich blijkens
hun persberichten nog van allerlei voor
over een neutraliteit van dc provincie
Sjangtoeng, waardoor hun verderen op-
marsch naar het dal van de Gele rivier geen
nieuwe hinderpalen zou ontmoeten, dan de
reeds in Hopei verslagen legers. De legers v.
Sjantoeng zijn goed uitgerust en numeriek
sterk, bovendien is generaal Han Foe-sjoe
een bekwaam veldheer.
Doodsverachting der Chineezen.
Een poging, het Japansche viaggeschip
de „Izoemo", in de lucht te laten vliegen,
is een prachtig voorbeeld van Chineezen
heldenmoed.
Meer dan twintig Chineesche soldaten
waren onder begunstiging van de duisternis
van Poetoeng vertrokken, enkelen aan
boord van sampans, de anderen zwem
mende, om bij de „Izoemo" een mijn" te
plaatsen.
Nadat zij het stalen net bereikt had, dat
rond dc „Izoemo' is aangebracht, begon
nen zij het door te knippen, doch in het
licht van den aanbrekenden dag werd hun
aanwezigheid aan boord van de „Izoemo"
opgemerkt. Ziende dat de Chineesche sol
daten in elk geval verloren zouden zijn,
lieten hun kameraden op den oever de mijn
door middel van oen kabel springen. Bij dc
ontploffing werden alle soldaten gedood,
terwijl een regen van scherven op het Ja
pansche schip neerdaalde.
De ontploffing was zoo hevig, dat talrijke
officieren en manschappen aan boord van
den op bijna een kilometer afstand gelegen
Amerikaanschen kruiser „Augusta" uit hun
hangmatten werden geworpen.
MASSA-VERGADERING
TE LUNTEREN.
„De microfoon is géén
verzinsel"
zegt de heer Valckenier Kips
De wijze, waarop dc N.S.B. het tegenwoor
dig in de pers ontgelden moet, laat het be
stuur der beweging niet geheel onverschil
lig.
Het Nationale Dagblad schrijft, dat de
N.S.B, tihans op „een nog nimmer gekende
wijze" wordt aangevallen en voorts, dat ir.
Mussert hel naar aanleiding van deze aan
vallen noodig heeft geoordeeld, de zijnen
in een massa-vergadering bijeen te roepen.
Deze vergadering zal Zaterdag 9 October
te Lunteren plaats hebben.
Een ontkenning in N.S.B.-stijl.
Jhr. van der Goes Naters noemt
in een onderhoud met een vertegen
woordiger van het Utrechtsoh Dgbl.
de ontkenning van de aanwezigheid
van een microfoon in hot nat. soc.
hoofdkwartier door het Nationale
Dgbl., er oen „geheel in N.S.B.-stijl."
Ook de heer Valckenier Kips jr. deelde
aan het JJ.D. mede: „Dc microfoon is geen
verzinsel". Hij toonde ook een door zijn va
der, geteckendc verklaring, inhoudende on
der meer, dat de hoogleeraar zijn zoon aan
geraden heeft, om Maandag 20 September
ds. van Duyl onmiddellijk bij de opening
van het bureau in kennis te stellen met de
ontdekking van de microfoon.
„Van Vessem leert het nooit"
De heer van der Goes Naters heeft, nog
uitvoerige mededeelingcn gedaan over de
kritiek in de N.S.B. op den leider, ook van
„lieden, die nu nog zéér dicht in Mus-
sert's omgeving staan en den volkc ver
toond worden als toonbeelden van „Ger-
maanschc" trouw", voorts over een recen
te uitlating van den heer Mussert tegen
over hem zelf over zijn nationaal-socialisme
en dat van het Eecrste Kamerlid mr. van
Vessem: „Van der Goes is een nationaal-
socialist, maar Van Vessem leert het nooit"
en hij beklaagt zich, dat hij, terwijl men de
anderen niet aandurft, als zondebok is ge
royeerd, ook al wilde hij dadelijk toegeven,
„dat wat men door dc microfoon te hooron
kreeg, niet altijd vleiend voor den heer
Mussert was."
Dit nummer bevat 8 pagina's
-
1
H
EERBERICHT
DE BILT SEINT,
Verwachting: Zwakke wind uit
Noordelijke richtingen, neve
lig tot licht of half bewolkt,
weinig of geen neerslag, iets
warmer overdag.
Verdere vooruitzichten,: Waan
schijnlijk nog weinig veran
dering.
Barometerstand hedenmorgen 8 oor 774
Midd. Zee patrouille
Werd gisteren gemald, dat de Brit-
sche, Fransche en Italiaansche vloot-
deslcundigen het te aPrijs eens wa
ren geworden, thans blijkt, dat aan.
de onderteekening nog eenige moei
lijkheden in den weg staan.
Gisterenavond was men bijeenge
komen voor het teckenen van het ac
coord ter vaststelling van de tech
nische voorwaarden voor de Itali
aansche deelneming aan de overeen
komst van Nyon.
Een uur later werd echter officieel
medegedeeld, dat de werkzaamheden
nog niet voltooid konden worden.
De deskundigen komen hedenoch
tend te 11 uur weer bijeen.
Elk land bewaakt eigen verbin
dingswegen.
Havas meent nadere bijzonderheden om
trent de ontworpen regeling te weten:
De sectoren, die aan elk der patrouillee-
rende landen zullen worden toegewezen, zijn
niet zoodanig begrensd, dat ieder land een
gelijke oppervlakte zal hebben te bewaken.
Er is veeleer naar gestreefd aan elk der 3
mogendheden de bewaking toe te vertrouwen
van de verbindingswegen, waarbij zij onder
scheidenlijk het meeste belang hebben.
Italië wordt heiast met het toezicht in de
Tyrrheenschc zee en in de wateren ter hoog
te van Sardinië, echter niet geheel tot de
lijn MarseilleAlgiers, waarvan de bewa
king onder Frankrijk valt. In het oostelijk
deel der Middellandsche Zee eindigen de
sectoren der drie mogendheden -te Port Said,
daar alle drie bij de vrijheid van het Suez-
kanaal betrokken zijn. De Italiaansche zone
loopt o.a. langs de kusten van Tripolis, ter
wijl Britsche schepen in de Egeïsche zee zul
len patrouilleercn en het toezicht langs de
Syrische kusten door Fransche vaartuigen
zal worden uitgeoefend.
Eerst thans wordt melding ge
maakt van een diphteritus-epide-
mie, welke reeds sinds Augustus
in Nieuw-Guinea woedt. De bevol
king liet het. Indische gouverne
ment onwetend van de steeds
voortwoekerende kwaal en door
een toeval werd de epidemie ont
dekt.
In kustkamipongs tusschen Dem-
ta en de nederzetting Hollandia is
een diphterie-epidemie geconsta
teerd. Het eerste geval moet reeds
in Augustus zijn voorgekomen. Op
22 September waren er reeds acht
dooden en tien zieken. In een van
de kampongs bovendien nog vier
dooden en twaalf zieken. Thans
verneemt men, dat in totaal dertig
sterfgevallen hebben plaats gehad.
Serum gezonden.
Dat deze epidemie vrij lang na het uit
breken is geconstateerd, is een gevolg
van het feit, dat de ziekte niet dadelijk
door de bevolking is gerapporteerd. De
controleur van Hollandia vernam hiervan
vrijwel toevallig op zijn laatste tournée,
waarna hij onmiddellijk den gouverne-
ments Indisch arts te Hollandia waar
schuwde, die diphteritus constateerde. Op
22 September is telegrafisch aan den ge
westelijk gouvernements-arts te Ambon ge
vraagd seruon te zenden, dat op den 24en
per vliegtuig te Hollandia werd aange
bracht.
