Binnen vier jaar Noord-Oostpolder droog
Wielrenner Peperkamp
zwaar gewond
De dijken groeien
Urk beleeft het voorspel
van een zonnige toekomst
„Het jaar der beslissing"
Het einde van een
vroolijken avond
Diefstal op klaarlichten dag
EndeavourI weer
thuis
Duitsch geld naar
Zwitsersche Nazi's
Zaterdag 2 October 1937
Derde blad
iWie op een mooien herfstdag eens 'n kijkje
gaat nemen bij de drooglegging van den
NoorcfeDost-Polder, krijgt al direct den in
druk, dat dit werk in grootschheid en ro
mantiek niet kan wedijveren met de wor
steling van den mensch tegen de golven
bij het leggen van defi afsluitdijk.
Rustig liggen de baggermolens onder
groote rookpluimen en storten emmer voor
emmer de taaie kluiten keiieem in de
bakken. Andere molens baggeren het veen
weg, waar de dijk moet komen, teneinde
een soliede onderlaag voor den nieuwen dijk
te kunnien aanleggen.
Zuinig met het keiieem!
Veel keiieem is er echter in het IJssel-
meer niet meer aanwezig, aldus het Hsb.
zoodat men hiermee zuinig moet zijn, om
voldoende voorraad te houden voor de
Zuidelijke polders. Het zand is betrekkelijk
overal gemakkelijk te vinden en de groote
zandzuigers halen dagelijks duizenden M3.
boven water.
Rusteloos wordt aan de dijken
gearbeid.
'Het grootste gedeelte van den dijk voor
iien Noord-Oost-polder is reeds gereed bij
Lemmer, Va.n dezen dijk, groeien twee
smalle keileemdammen de zee in, hetgeen
het werk is van groote kran-cn, die de
keiieem uit de hakken happen en in zee
storten. Tusschen deze dammien spuiten de
zandzuigers' met kracht het zandbed vast
en als dit bed gereed is komt hierop weer
de kop van den dijk, die evenals de wan
den uit keiieem bestaat en die door drag
lines gelijk en glad wordt gemaakt. Rus
teloos werkt men op deze manier door; en
l door dezen arbeid ontstaat hecht en sterk
een dijk, die weldra den polder tegen het
water zai beschutten.
Schokland slaapt In.
De werken hij Lemmer vorderen snel. Rij
Öe werken bij Urk heerscht een tempo,
Idat minder vlug is, hier werkt men lang
haam maar secuur. Ten Zuid-en van Schok
land ligt een lengte van ongeveer 1400 M.
'dijk in zee. De dijk bij Urk zit aan dit
fcijand vast, I-Iij begint bij den fundeerings-
pur voor het stoomgemaal, doch het eiland
Schokland zal geheel in den polder komen
té liggen, zoodat dit dus als een lange
Smalle verhooging in. den lagen polder,
jeenzaam, en zonder haven, zal inslapen.
Tot nog toe zijn alle berekeningen, die
vódraf .zijn- gemaakt over den duur van
het werk precies uitgekomen en zelfs kon
'de werkbaven bij Urk nog vlugger wor
den- opgeleverd dan aanvankelijk was be
rekend.
48000 bunder nieuw land.
Zijn 'de berekeningen ook voor de
toekomst goed, dan zal na verloop
van drie jaren elk stuk, waar thans
aan wordt gewerkt, gereed zijn. Dan
zal het 'nog slechts' een kwestie van
korten tijd zijn, om de sluitgaten in
den dijk te vullen; en dan kunnen
de, pompstations hij Lemmer, Urk
en Voorst aan het werk gaan. Bin
nen den tijd van eenige maanden
zullen zij dan den polder leegma-
len en dan zal zich een woeste uit
gestrektheid van 48.000 bunder,
land aan onzen blik vertoon-en.
Reeds nu profiteert Urk van de
voordeelen der inpoldering.
Zooaïs Sekend, is Urk"s burgemeester, de
heer A. Gravestein, zeer goed te spreken
over de inpoldering. Urk zal, zoo zegt hij,
eindelijk uit zijn isolement verlost worden
en er zal, doordat het eiland directe ver
binding krijgt, met een vruchtbaar achter
land, voor de jonge Urkers een nieuwe toe
komst gloren.
Op onze vraag of van deze voorspellingen
teeds iets verwezenlijkt was antwoordde de
burgemeester:
„Voor de bevolking in zijn vele geledin-
Russische jeugd, moet voor 100%
godloos voorden.
De centrale raad der godloozen te Moskou
heeft, hot jaar 1938 als, „het jaar der be
slissing" geproclameerd Dan moeten min
stens 1 millioen nieuwe leden voor de god
loozen vereenigingen gewonnen worden. Dan
moeten er 1500 kerken en tempels gesloten
ivordon. En dan moet de opvoeding der
jeugd voor de volle 100% atheïtisch zijn.
Iedere afdeeling der godloozenorganisaties
moet elke 3 maanden verslag indienen hoe
ver men met deze campagne gevorderd is.
Lejders van afdeeldngen die .achter blijven,
hullen uit hun functie ontzet worden.
Over het houden van het wereldcongres
der godloozen vernemen wij uit Moskou dat
na liet verzet der Belgen tegen het houden
Van het congres thans Londen gekozen is.
Verzetten de Engelschen zich ook te sterk,
dan valt de keuze op Nederland of ten slotte
Praag.
Het jaar 1938 zal men beginnen met een
Internationale godloosheidstentoonstelling te
Moskou zulks ter eere van het 20-jarig be
staan der Sovjets. De tentoonstelling wordt
'x Kerstmis geopend teneinde ter dege
de Kerstviering te kunnen ageeren»,
gen is de uitvoering der werken van de
grootste beteekenis.
De werkloozen die vorig jSar nog
ver van huis bij de Rijkswerkver
schaffing in het Land van Vollen-
hove geplaatst waren, hebben thans
allen arbeid kunnen vinden als
grondwerkers of bakschippcr in
dienst van den aannemer-uitvoer
der. Reeds begint de neringdoende
middenstand de eerste vruchten te
plukken van een verlevendigden
handel en meer vertier en later als
de ontworpen schutsluis de scheep
vaart langs het dorp gaat leiden, be
looft deze gelukkige omstandigheid
voor hen blijvende voordeelen".
Schaduwkanten.
Wij spraken als onze-veronderstelling uit
dat het toch allemaal geen voordeelen zou
den zijn, doch dat er ook wel nadeelen
zouden zijn te noemen. De burgemeester,
die zijn eilanders door en door kent, omdat
hij reeds langer dan een kwart eeuw dit
ambt bekleedt, zei hierop:
„Het is waar, er zijn ook schaduwkanten.
Het karakteristieke f volksleven dat zelfs op
den vreemdeling een eigenaardige beko
ring uitoefent, zal langzamerhand verdwij
nen".
„De nieuwe toestanden zullen het Urker
cachet afslijpen".
„Veel van wat den Urker in zeden en ge
woonten lief en dierbaar, was, zal opgc-
smolten worden in de vormen van het
meer moderne leven, maar de drukkende
zorgen voor het verkrijgen van het dage-
lijksch brood zullen worden verlicht door
meer welvaart en betere levensomstandig
heden".
Koningin steunt slachtoffers
wervelstorm
Gift voor pluimveehouders te
Landsmeer.
De vereeniging, Avi Corni, te Amsterdam,
die zic-h belast met het inzamelen van gel
den voor de door een wervelstorm bena
deelde pluimveehouders te Landsmeer,
heeft van H. M. de Koningin een belangrijke
gift ontvangen.
Tijdens trainingsrit op tankauto
gebotst.
Op de Citadellaan te 's-Hertogen-
bosch heeft zich gisterenmorgen een
ernstig-ongeluk voorgedaan, waarbij
de bekende Bossche wielrenner J.
C. Peperkamp, ernstig werd ge
wond.
Peperkamp was gistermorgen, vergezeld
van den wielrenner van Doornemaleii uit
Ammerzoden, per racefiets van zijn woning
vertrokken, teneinde een trainingsrit naar
Hedel te maken.
Ter hoogte van de Citadellaan reden de
beide renners dicht achter een tankauto
van de Shell aan.
Plotseling moest de wagen - evenwel rem
men voor een plotseling parkeerende auto.
Dooremalen mocht het gelukken
nog juist langs de tankauto te glip
pen, waarmede hij voor een ernstig
ongeluk bespaard is gebleven. Pe
perkamp evenwel kon niet meer weg
komen en botste met groote vaart
tegen den wagen.
Ernstig gewond bleef de 24-jarige wiel
renner op den weg liggen, waarna hij op
advies van dr. Kaplan por ziekenauto naar
het Groot Ziekengasthuis te Den Bosch werd
overgebracht, waar men een zware hersen
schudding en een gebroken neusbeen con
stateerde. Zijn toestand is zeer ernstig.
Niettemin hopen de doktoren hem nog in
leven te kunnen houden.
Het is de tweede keer dat Peper
kamp een zware hersenschud
ding oploopt.
Peperkamp zal in ieder geval geruimen
tijd niet kunnen rijden. Deze renner wordt
wel heel erg door pech achtervolgd. Men
herirnnert zich nog wel het ernstige ongeval
dat hem twee jaar geleden op de baan te
Kopenhagen overkwam. Ook toen liep de
Bosschenaar bij een valpartij een zware her
senschudding op en duurde het geruimen
tijd voordat hij weer in staat was aan wed
strijden deel te nemen. Dit jaar was Pe
perkamp weer in goeden vorm gekomen,
hij kwam in aanmerking om naar de wereld
kampioenschappen te Kopenhagen te wor
den uitgezonden, doch in verband met zijn
disqualificatie in zijn rit tegen van dei-
Vijver kwam hij op de vierde plaats te
staan, terwijl slechts drie Nederlandschc
rs&jiers mochten deelnemen*
Zonneschittering op de Oostzee.
„Kameraad beroofdDrie
jonge mannen voor den rechter.
Drie nog jonge mannen, twee bakkers-ge
zellen en een matroos, namen gisteren in
het verdachtenbankje in de Amsterdamsche
rechtszaal plaats, om zich te verantwoor
den wegens diefstal en heling.
Op 25 April hebben zij in een wo
ning in de Borgerstraat een metaal
bewerker beroofd. Het drietal had
in den laten avond met den hande
laar kennis gemaakt. Gevieren
brachten zij een vroolijken avond
door, het café na het andere werd
bezocht en na sluitingstijd besloot
men het feest in de woning van
den bakker J. F. P. voort te zet
ten.
Er waren nog een paai „dames" geïnvi
teerd en weldra was de feestvreugde geste
gen. Op een gegeven oogenblik waren de
sigaretten op en de metaalbewerker haalde
zijn portemonnaie voor den dag om de noo-
dige fondsen te fou«rneeren om een paar
doosjes uit een automaat te 'betrekken. Deze
royale geste zou hem noodlottig worden.
Op het gezicht van de goedvoorziene beurs,
maakte bet drietal waarschijnlijk het plan
den man te berooven. Toen hij wilde ver
trekken vielen zij hem op de trap aan. Het
gevecht werd buiten voortgezet en op een
gegeven oogenblik riep de varensgezel: „Ik
heb hem".
Zijn woning voor het misdrijf
beschikbaar gesteld.
De metaalbewerker kreeg nog een trap na
en het drietal maakte zich met de porte
monnaie uit de voeten. De bewoner van het
huis had aan de vechtpartij niet deelgeno
men, wel kreeg hij f 10.- van de buit, die
ongeveer f 30 bedroeg, omdat hij zijn wo
ning voor dit misdrijf had beschikbaar ge
steld. Hij werd vervolgd wegens heling. Aan
de beide andere verdachtep had de officier
diefstal met geweldpleging ten laste ge
legd. Kort na het misdrijf waren zij gear
resteerd, zij ontkenden aanvankelijk, doch
al spoedig kwamen zij met het heele verhaal
voor den dag, zoodat zij uit de voorloopige
hechtenis werden ontslagen.
Hun bekentenis herhaalden zij thans
vóór de rechtbank.
De officier van Justitie mr. C. J. van Ar-
kel eischté tegen den bakker J. van W.
acht maanden gevangenisstraf, tegen den
varensgezel requireerde hij acht maanden,
waarvan vier maanden voorwaardelijk, en
tegen den bewoner van het huis in de Bor
gerstraat vorderde hij wegens heling vier
maanden gevangenisstraf.
De verdedigers pleitten voor vrijspraak
subs. clementie.
Vonnis 15 October.
Mussert voor raadkamer
der Rechtbank
Mr. van Vessem staat hem bij.
De tweede kamer der Arr. Rechtbank te
Amsterdam, gepresideerd door mr. Thöne,
heeft gisteren in raadkamer het bezwaar
schrift behandeld, dat door ir. A. A. Mus
sert, verdacht van mishandeling, is inge
diend tegen de dagvaarding. Ir. Mussert
werd in raadkamer bijgestaan door zijn ver
dediger mr. van Vessem, die de bezwaren
tegen de dagvaarding nader toelichtte.
De rechtbank zal later een beschikking
in deze quaestie geven.
De boekhouder ging even ndar
bovenweg was het geld
kistje.
Naar eerst thans bekend wordt
heeft Woensdagmiddag omstreeks
kwart voor vijf in het kantoor van
dé N.V. van Gilst's bakkerijen aan
den Breed en I-Iilledijk 47 te Rotter
dam een brutale inbraak plaats ge
had, waarbij 'n ijzeren geldkistje, in
houdende 250 a 300 gulden aan spe
cie is gestolen.
Het kantoor van de Naamlooze Vennoot
schap is gevestigd op de eerste etage van
pand 47, waarvan gedurende de kantooru
ren zooals gebruikelijk de deur steeds open
staat. Omstreeks genoemden tijd had de
boekhouder zijn werkzaamheden beëindigd
waarop hij zich naar huis wilde begeven.
Eerst ging hij het overige personeel, dat op
de tweede etage was waarschuwen, dat hij
wegging. In de paar minuten dat de boek
houder zich boven bevond heeft iemand zich
toegang verschaft tot het kantoor want toen
de boekhouder eenige oogenblikken latei-
terugkeerde vermiste hij het geldikstje. Men
vermoedt dat de dader van de situatie goed
op de hoogte moot zijn geweest. De politie
van het bureau Sandelmgenplein heeft een
uitgebreid onderzoek ingesteld maar tot
dusver ontbreekt elk spoor van den dader.
Aan den veelbewogen zeiltocht van het
Engelsche jacht „Endeavour I" ovèr den
Atlantischen Oceaan is een einde geko
men. Gistermorgen heeft het vaartuig het
anker laten vallen in de haven van Ges
port bij Southampton, waar het door een
juichende menigte ontvangen werd. Gosport
had een feestelijk aanzien en was geheel
met vlaggen getooid. Muziek verhoogde de
blijde stemming over den terugkeer van
het verloren gewaande jacht.
ENDEAVOUR L
(De Endeavour I behoort aan den En
gelschen millionnair Sopwitch en is eenige
weken geledien bij ruw weer op drift ge
raakt, daar de kabel van de sleepboot,
welke het jacht voorttrok, brak. Sindsdien
hoorde men niets meer van het jacht,
dat 18 koppen aan boord had, totdat de
kapitein van de Engelsche tanker „Chey-
enne" vorige week de zwerveling bij de
Iersche kust praaide).
Dezer dagen werd te Bern door
den Zwitserschen Frontistenleider
Leonhardt een proces gevoerd tegen
den schrijver Loosli, waarbij kwam
vast te staan, dat Leonhardt be
langrijke sommen uit Duitschland
ontving ten behoeve van de Zwit
sersche Nazi-partij, de Frontisten.
De „Berrier Tagwacht" maakt een aan
vang met de publicaties van de documen
ten van het proces. Reeds zijn foto's over
gelegd van brieven, die afkomstig zijn resp.
van den vertegenwoordiger van Hitier, Ru-
dolf Hess en van Zwitsersche Frontisten,
die openlijk de financieele afhankelijkheid
van hun actie van het Derde Rijk erkennen.
Het Duitsche geld kwam in handen van
Leonhardt. Finl, von Roll, Schnell en Tödtli,
die gelijk na onderzoek gemakkelijk
kon worden vastgesteld hun correspon
dentie onder een deknaam voerden, die ook
door de Berner Tagwacht voor elk der deel-
nemenden wordt vermeld.
Contact.
Het blad publiceert vervolgens de woorde
lijke. inhoud van een schrijven van Tödtli,
den vertegenwoordiger .van de „Weltdienst"-
propaganda-uitgeverij te Erfurt, gericht tot
de Pottere, die een verantwoordelijke posi
tie bij deze Weltdienst-uitgeverij bekleedt.
In dit schrijven, dat reeds in Juni 1935 werd
verzonden, deelt Tödtli mede, zich met den
redacteur Sievert van de Völkischet- Beo-
bachter omtrent het proces van de Protocol
len van de Wijzen van Zion in verbinding
te hebben gesteld. Ik zeide hem, zoo
schrijft Tödtli dat wij niet in staat wa
ren, de processen goed te organiseeren, daar
het ons aan de noodige middelen ontbi'ak.
Daarop stelde hij voor, onmiddellijk een plan
voor de persorganisatie uit te werken, dat
hem moest worden toegezonden. Hij zal al
les in het werk stell°n, opdat dit plan met
hulp van Rosenberg de steun der regeering
krijgt
Reeds in Augustus van het zelfde
jaar deelt Tödtli aan de directie van
de Weltdienst mede, van Sievert een
brief te hebben ontvangen, waarin
hem wordt aangeraden, binnen en
kele dagen naar Berlijn te reizen,
teneinde het. plan betreffende de
persarbeid voor de hoogere partij-
ambtenaren persoonlijk toe te lich
ten. Op deze wijze aldus Tödtli -
denkt. Sievert. dat men nog meer
geld zal kunnen loskrijgen.
Op 26 Augustus 1935 schrijft dan de Pot
tere van den Weltdienst: aan Tödtli, dat hij
uit Berlijn niets meer heeft gehoord. Daar
men aldus het schrijven U echter de
4990 Mark heeft, toegezegd, moot. U zich in
elk geval zoo spoedig mogelijk richten tot.
den persoon, dien U deze toezegging heeft
gedaan.
Aan de Duitschers overgeleverd.
De Berner Tagwacht publiceert voorts een
afschrift van een brief, gericht tot Werner
Meyer, redacteur van eenige nat.soc. Zwit-
schersche bladen, waarin vooral de volgende
passage niets aan duidelijkheid te wenschen
overlaat: „Hier in Bern is buiten mij nie
mand in staat, Erfurt (d.i. de Weltdienst—
Organisatie) het hoofd te bieden, reeds al
leen hierom, omdat wij geen financieele
middelen bezitten, doch alles uiit Erfurt,
resp. het daar naar men zegt gevestigde
„Internationale Comité" ontvangen. Wij
zijn dus thans om zoo te zeggen op gena
de en barmhartigheid aan de Duitschers
overgeleverd. ..w"
Voor wat hoort wat.
Veelzeggend is ook het door de Berner
Tagwacht gepubliceerde schrijven van
Tödtli aan Fleischhauer (directeur van de
Weltdienst), waarin eerstgenoemde om be
looning voor zijn arbeid vraagt. Ruef, de
advocaat der Frontisten in het thans loopen-
de proces, heeft hem n.1. als zijn meening te
kennen gegeven, dat het Duitsche deviezen-
bureau zal begrijpen, „dat wij in de eerste
plaats voor Duitschland strijden, en derhal
ve ook op een wederdienst aanspraak kun
nen maken". Het gevolg hiervan blijkt uit
een antwoordschrijven uit Neurenberg
waarin vrouw en kinderen van den nazi
agent Tödtli een gratis vacant ie verblijf
naar keuze aan de Oostzee of in de Beier
sche Alpen wordt toegezegd.
