|tarzan|
RADIO
VAN DE i
apen
Luchtpostdienst via de
stratosfeer!
Het verboden
grondgebied
werd geroepen... door een krachtige,
heldere stem... een vreemde! Zij ant
woorddezag een vage figuur
door de rook heenkomen. Opeens
voelde zy een sterke arm om zich
heen... ze werd van de grond getild
en weggedragen. Jane dacht, dat zij
droomde van de verre Afrikaansche
Jungle. Zou lïy haar nu weer, net als
toen redden? Maar dat was immers
een onmogelijkheid? Maar wie an
ders ter wereld was zo sterk en kon
doen wat deze man deed Door haar
oogharen heen keek zij naar het ge
laat, dat vlak bij het hare was. Hij
was het hij Tarzan van de
Apen!
(Nieuwe spelling.)
-j
GEÏLLUSTREERD j
I VERVOLGVERHAAL j
DOOR:
jEDGAR RICEj
jBURROUGHSj
No. 57.
De lieflijke Jane had de avonturen
nooit vergeten, noch haar edele red
der. Maar zij had veel zorgen, hun
verloren geraakte schat, de gezond
heid van haar vader, de steeds aan
houdende huwelijksaanzoeken van de
jonge Clayton, alles drukte haar ter
neer. Hoewel Jane Tarzan liefhad,
verwachtte zij niet hem ooit terug te
zien. Op verzoek van haar vader had
zy de uitnodiging van Clayton aan
genomen om zijn kamp te bezoeken.
Zij bewonderde deze rijke beschaafde
Engelsman maar liefde was toch
iets anders. Ze moest een besluit ne
men... Vandaag had ze een verre
wandeling door het bos gemaakt,
diep in gedachten verzonken. Opeens
bespeurde zij van de Oostkant van
het woud een brandlucht. Een week
geleden was er een bosbrand geweest
maar het gevaar was geweken. Doch
het vuur scheen opnieuw aangewak
kerd te zijn en het zou niet lang du
ren of de weg naar het landhuis zou
haar afgesneden zijn. Ze voelde, dat
zij verloren wasOpeens hoorde
zy een harde kreet... haar naam
AMERIKA WIL EUROPA VOOR ZIJN!
Duizend kilometer per uur!
In de Vereenigde Staten worden,
.volgens de Amerikaansche pers, ern
stige pogingen aangewend om te ko
men tot een luchtpostdienst via de
stratosfeer. Men hoopt in den loop
van het volgend jaar een dergelijke'n
dienst te kunnen openen
In de lagere regionen der atmosfeer, d.i.
op hoogten van 5 a 6.000 meter, zijn de snel
heden, welke met de moderne vliegtuigen
worden bereikt, lang niet meer bevredigend
voor den mensch, die steeds sneller voor
waarts wil. Driehonderd a driehonderdvijftig
kilometer snelheid per uur was vóór een
jaar of drie een prachtprestatie, maar nóg
sneller wil men vliegen: 800 k 1000 K.M. per
uur wi'1 men behalen! Toen kwamen de ex
perts op luchtvaartgebied vertellen, hoe snel
de menschheid wel vooruit zou kunnen, als
men het hooger zocht. Zij wezen daarbij op
het gebruik van machines, speciaal gebouwd
.voor de stratosfeervluchten.
Aanvankelijk sloeg men in het meer voor
zichtige Europa de Amerikaansch aandoen
de plannen af, doch langzamerhand ging
men op de gedachte in en thans wacht zoo
wel de oude als de nieuwe wereld op een
geschikte gelegenheid om duizenden meters
hoog te klimmen.
Amerikaansche pioniers.
Van prof. Jean Piccard weten we voldoen
de af. Hij is de groote vorscher der stratos
feer, die de wetenschap heeft verrijkt met
zijn ervaringen, opgedaan bij de verschillen
de vluchten, met zijn ballons ondernomen.
Minder bekend is, dat de Amerikaansche pi
loot Ralph Schröder de eerste was, die boven
Amerikaanschen grond met zijn eigen vlieg
tuigje pionnierswerk verrichtte.
In 1920 kreeg hij de beschikking over een
Amerikaansche legcrmachine, waarmee hij
een onderzoekingstocht begon, in opdracht
.van het Ministerie van Luchtvaart.
Schröder heeft toen vastgesteld, dat zijn
toestel, zoodra het op een hoogte van 9.000
meter kwam, aanmerkelijk lichter werd en
het vliegen ook sneller en gemakkelijker
ging. Toen hij bijna 9.500 meter had bereikt,
daalde hij met het voornemen zoo spoedig
mogelijk zijn tochten voort te zetten. Op zijn
tweede vlucht vloog hij ongeveer 100 meter
hooger, en ook toen weer stelde hij vast, dat
het vliegen op groote hoogte heel wat ge
makkelijker was.
Het toestel stond schijnbaar stiL».
Op een dag bereikte hij zelfs 11.500
meter. „Het toestel", zoo vertelde
Schröder later, „stond schijnbaar
stil. Ik had den indruk, dat de ma
chine zich in die luchtlagen niet
meer bewoog. De motor bleef echter
zijn monotoon lied zingen en ik had
het gevoel, alsof ik mij in een andere,
mooiere wereld bevond
Doch lang kon Schröder niet in de lucht
blijven, wijl zijn voorraad zuurstof slonk.
Hij nam zijn stofbril af, om zijn reserve-
zuurstofapparaat te zoeken, maar daarbij viel
hem de buis, welke diende als zuurstofleider,
uit den mond. Onmiddellijk voelde de piloot
een onhoudbaren druk op zijn borst en tot
ademen was hij niet meer in staat. Hij ver
loor het bewustzijn en zijn machine viel
met groote snelheid in de diepte
Op 1200 meter hoogte werd de piloot uit
zijn bewusteloosheid gewekt en als door 'n
wonder herkreeg hij nog juist bijtijds de te
genwoordigheid van geest om de al sneller
dalende machine in zijn macht te herkrij
gen. Hij was echter bijna blind en moest
zich wekenlang onder geneeskundige behan
deling stellen.
Diep onder het toestel hangen de
wolken als ijsvelden.
Sinds het vraagstuk van den Amerikaan
hebben vele na hem getracht hooger te vlie
gen. Dit niet in het minst op aansporen van
de Amerikaansche overheid, die in de lucht
vaart via de stratosfeer groote toekomst
ziet. Ook de particuliere luchtvaart-maat
schappijen stellen veel belang in de vorde
ringen op dit gebied.
Men zoekt reeds lang naar de constructie
van een toestel, dat in staat is het groote
luchtdrukverschil tusschen de verhoudingen
op den aardbodem en die in de stratosfeer
te overbruggen.
Als men de Amerikaansche kranten
gelooven mag, dan is een dergelijk
toestel in de loodsen van de Dor-
nier-fabrieken in aanbouw en zal
binnen enkele maanden gereed zijn.
Het vliegtuig zou de proportie van
een gewoon toestel hebben, doch
voorzien zijn van dubbele vensters,
waartusschen een bijna luchtledige
ruimte ligt. Bovendien is een
systeem voor luchtcompressie uitge
werkt.
De passagiersruimte bevindt zich binnen
een van dubbele muren voorziene cabine.
Wanneer het toestel 3.500 meter hoogte
heeft bereikt, wordt de cabine, automatisch,
luchtdicht afgesloten. De lichte lucht, wel
ke de machine van buiten omgeeft, wordt
gecomprimeerd en in de passagierscabine
gepornt. Tot op 13.000 meter hoogte wordt
het zuurstof gehalte met behulp van vloei
bare lucht steeds op gelijk peil gehouden.
Op deze hoogte vliegt de machine het
snelst en het gemakkelijkst. Diep onder
het toestel hangen de wolken als ijsvelden.
De zon wordt stralender en schijnt als een
zilveren schijf. De propellers suizen door de
ijle lucht. D>e temperatuur daalt tot onder
60 graden beneden het nulput! Doch binnen
in het vliegtuig is het warm genoeg, want
de gecomprimeerde lucht is verwarmd. In-
tusschen wordt een snelheid van 600 k.m.
per uur behaald
Postvliegtuigen als „proefkonij
nen".
In het volgende jaar moeten de Ameri
kaansche postvliegtuigen hun weg via de
stratosfeer nemen. De speciale toestellen,
niet bestemd voor passagiers, zullen een
hoogte trachten te bereiken van 30 k.m.,
waarbij het mogelijk zou zijn duizend kilo
meter per uur te vliegen! Dan zal men
vanuit New York naar de grootste Europee-
sche hoofdsteden in één dag kunnen vlie
gen!
Maar dat is, volgens de Yankee's nog maar
het begin van alles! Enkele vcrmetelen dur
ven zelfs al over de stratosfeer heen te zien,
De geleerden beweren, dat aan de andere
zijde van de onderste helft der stratosfeer
een... warme luchtzöne gelegen moet zijn.
Dus men gaat hooger... In hoeverre de ge
leerden in hun pogingen zullen slagen en
in hoeverre hun beweringen omtrent het
nut der stratosfeer op luchtvaartgebied juist
zijn, is niet te zeggen, tenminste voorloo-
pig niet, doch wél weten wij, dat indien de
stratosfeer eenmaal .luchtverkeersweg" is
geworden, onze wereld ad héél klein zal
worden, omdat er dan in het geheel geen
afstanden meer bestaan tusschen onze vijf
groote werelddeelen. Want dan zijn er geen
oceanen en grenzen meer!
Nederlandsch schip pikt
schipbreukelingen op
Eén lid van de Italiaansche
„Boccacio" vermist.
De N.V. Stoomvaart Mij. Nederland
heeft van den gezagvoerder van het
motorschip „Tajandoen" een tele
gram ontvangen, waarin deze mede
deelt, dat zij zestien mijl van Ques-
sant (eilandje voor de kust van Bre-
tagne, Frankrijk) 31 leden van de
bemanning van het Italiaansche
stoomschip „Boccacio", dat op weg
was van Hamburg naar Genua,
heeft gered. Eén lid van de beman
ning wordt vermist.
De „Tajandoen" zet koers naar Duinker
ken, waar het schip waarschijnlijk morgen
aankomt.
Moeder en zoonlief
gooien ruiten in
Een troepje kwajongens had Woensdag
middag de brutaliteit een ruit van een win
kel in de Pasteurstraat te 's-Gravcnhage in
gruizelementen te gooien. De jeugdige boos
doeners waren enkele seconden later natuur
lijk in de verste verten niet meer te zien.,
doch niettemin had de winkelier, die uiter
aard snel naar buiten was gekomen, één der
knapen herkend.
Hij kwam dezen 12-jarigen jongen een
oogenblik later op straat tegén. De veront
waardigde man stevende op den kwajongen
af en gaf hem een fikschen oorvijg, Een na
tuurlijke reactie, die iedereen zal kunnen
begrijpen, al is zij ook in flagranten strijd
met de hedendaagsche wetten der paeda-
gogie.
Schreiend holde de jongen naar huis om
zijn moeder verslag uit te brengen van het
geen de winkelier hem had aangedaan.
Aangenomen moet worden, dat ma
ma zeer eenzijdig werd ingelicht,
want zij wond zich over zoonlief's
mishandelingen zó erg op, dat zij
terstond naar den winkel toog om
den winkelier over zijn schandda
den te onderhouden. Dat zou allemaal
niets bijzonders zijn geweest, ware
het niet, dat mama haar zoontje het
beste meende te revancheeren en
wraak te nemen door nog een twee
de ruit in stukken t,e gooien.
Het drama is voor beide partijen tenslotte
toch nog bevredigend afgeloopen. Er is on
derling een regeling getroffen, als gevolg
waarvan geen der partijen aangifte bij de
politie heeft gedaan.
De dief moest er geld
bijleggen
Een noodlottig paar schoenen.
't Gebeurde Woensdagavond in de Dan-
ckertstraat te 's Gravenhage. waar voor één
der woningen een rijwiel onbeheerd stond.
Aan deze fiets hingen een paar schoenen,
dat de bijzondere belangstelling had van 'n
per rijwiel passeerend persoon, die naar
enkele minuten later zou blijken do
schoenen wilde stelen. Aldus geschiedde,
echter onder het oog van den eigenaar, die
den dief achtervolgde en hem bij zijn kraag
greep. Er volgde een hevige worsteling,
waarbij de dief kans zag zich los te rukken.
Hij zette het op een loopen. De schoenen
nam hij mee, doch zijn fiets moest hij achter
laten. Deze is op hoofdbureau van politie
gedeponeerd. Of hij ooit zal worden afge
haald, moet in de gegeven omstandigheden
ernstig in twijfel worden getrokken, 't Zal
zeker niet dikwijls voorkomen, dat dieven
er geld bij moeten leggen.
PROGRAMMA
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1937.
Hilversum I.
KRO-uitzending.
8.00—9.15 en 10.00 Gramofoonmuzlek.
11.30 Godsdienstig halfuur.
12.00 Berichten.
12.15 KRO-Orkest en gramofoonmuzlek.
2.00 Voor de rijpere jeugd.
2.30 Gramofoonmuziek.
3.00 Kinderuur.
4.00 Gramofoonmuziek.
4.15 KRO-Orkest.
4.45 Gramofoonmuziek.
5.00 KRO-Melodisten.
5.30 Esperanto-nieuws.
5.45 Gramofoonmuziek.
6.20 Journalistiek weekoverzicht.
6.45 Gramofoonmuziek.
7.00 Berichten.
7.15 ,Zorg voor moeder en kind," causerie.
7.35 Actueele aetherflitsen.
8.00 Berichten ANP. Mededeellngen.
8.15 Overpeinzing met muzikale omlijsting.
8.35 Gevarieerd programma.
10.30 Berichten ANP.
10.40 Filmpraatje.
10.5512.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum II.
VARA-uitzendlng. 10.0010.20 v.m. en 7.30
—8.00 VPRO.
8.00 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.20 N.V.V.-uitzending (opnamen), gramo
foonmuzlek, „Fantasia", en VARA-Maand-
revue (opnamen).
12.001.45 Gramofoonplaten.
2.00 Filmpraatje.
2.15 Gramofoonmuziek.
2.45 Optreden van amateurs.
3.15 Damles.
3.30 VARA-Orkest en solist.
4.30 Uitzending voor het Onthouders-Radio-
Comité (causerie en gramofoonplaten).
4.50 Vervolg concert,
5.40 Literaire causerie.
6.00 Orgelspel.
6.30 Groningsche uitzending.
7.00 „Filmland".
7.30 Bijbelvertellingen.
8.00 Herhaling SOS-Berichten.
8.03 Berichten ANP, VARA-Varia.
8.15 C. Steyn's accordeon-orkest, reportage,
VARA-Tooneel en kamerkoor „Pro Musica".
9.15 De Ramblers, „The Vocal Kings", en so
listen.
10.30 Berichten ANP.
10.35 Gramofoonmuziek.
11.15 Berichten.
11.20 Weensch programma.
11.5012.00 Gramofoonmuzlek.
Feuilleton
door Dennis Wheatley
Vertaling Eva Raedt de Center
Marie Lou stond op het punt ook een voor
stel te doen, maar Valeria Petrovna hied haar
met een ongeduldig handgebaar terug.
„Zwyg", zei zy, „laat mij denken". Haar
vlugge hersens werkten ingespannen, terwijl
zy op en neer liep. De Engelschman was nut
teloos, dacht zy. Het was een aardige jonge
man, maar dom. Zijn tegenwooridgheid zou
haar moeilijkheden nog vergrooten. Wat het
meisje betreft, daarover was zij het nog niet
eens. Hield zij inderdaad van allen? Welke
vrouw kon drie mannen tergelyk liefhebben?
Zy had natuurlijk ook een oogje op den
knappen, aantrekkelijken Simon, dat was
duidelijk. Zij zag er wel aardig uit, dat kind.
Dacht zij misschien Valeria Petrovna te mis
leiden? Dacht zij misschien dat Valeria Pe
trovna zich bereid zou verklaren de kastanjes
uit het vuur te halen voor een andere vrouw?
Dan zou zij zich toch leelyk vergissen. Zij
zou aan de politie overgeleverd worden. Was
z(j niet een bourgeoise? Maar wacht, wat
moest er met den Engelschman gebeuren?
Zij kon van hem niet zoo gemakkelijk afko-
men. En hij was er precies den man naar om
veel drukte te maken over dat meisje. Je
moest hem daar nu zien zitten, terwijl hy
naar haar keek als een maanziek kalf! Neen,
er moest iets anders op gevonden worden. En
wat zou met Simon gebeuren daar in de
gevangkenis te Kief? Zij moest Stalin eens
opzoeken. Stalin zon hem aan haar terug
geven, hij had gevoel voor humor, die man.
hij zou condities kunnen stellen, maar die
zouden in haar voordeel uitgelegd kunnen
worden. Als hij weigerde, zou zy kunnen drei
gen nooit weer op te treden. Hij had werk
genoeg om de menschen aan het werk te hou
den, zooals hy dat verlangde. Zy zouden veel
meer last veroorzaken als zy het tooneel ver
liet, omdat hij weigerde haar minnaar te be
vrijden. Plotseling kreeg zy een ingeving, hoe
zy met Marie Lou moest handelen.. Zy bleef
staan en keek het meisje aan. „Laat ons een
oogenblik alleen. Ik wilde iets met mr.
Eaton bespreken." zy wees naarde deur, die
toegang gaf tot een andere kamer.
Marie Lou vertliet gehoorzaam het vertrek.
Toen de deur achter haar dichtgevalen was,
trok Valeria Petrovna een stoel naast dien
van Richard en ging zitten.
„Luister," zei zij vlug. „Ik kan je vriend
redden. Stalin zal luisteren naar hetgeen ik
te zeggen heb. U kunt hier niets uitrichten
en ook dat meisje niet. Nu zy mij myn me
daillon teruggebracht heeft, kan zy niets
meer doen. U moet Rusland verlaten en haar
in uw vliegtuig meenemen."
„Maar als zy niet mee wil gaan?" zei
Richard protesteerend. „Bovendien wilde ik
liever hier blijven en de dingen zelf onder de
oogen zien."
Valeria Petrovna glimlachte beminnelyk.
„Ik begryp u, mr. Eaton. U bent een moedig
man. Maar wat kunt u doen? En wat dit
meisje betreft, zij verkeert in gevaar. Zy
wordt achtervolgd door de politie. Doet u
alstublieft wat ik zeg, en breng haar uit Rus
land."
„Wy zullen het haar voorstellen, en af
wachten wat zy erop antwoordt," antwoord
de Richard.
„Neen," zei Valeria Petrovna en legde haar
hand op zyn arm. „Mr. Eaton ik wil u een
bekentenis doen. Ik bemin uw vriend Simon
en ik alleen kan hem redden. Geef mij de vrye
hand en neem het meisje met u mee."
Richard Eaton was geen dwaas. By Va
leria Petrovna was het hem duidelyk gewor
den dat, wat ook haar gedachten mochten
zijn, zij tegen eiken prijs van Marie Lou be
vrijd wilde worden. Hij gevoelde dat het beste
zou zijn dat het meisje Rusland zoo spoedig
mogelijk zou verlaten. Met vrees dacht hy
aan wat er zou kunnen gebeuren als zij door
de Ogpu werd gevangen genomen na al het
geen zij gedaan had ten behoeve van haar
vrienden. Hij zou persoonlyk veel liever naar
Kief gegaan zyn, maar Valeria Petrovna zei
dat zei alleen de invrijheidstelling van de ge
vangenen zou kunen bewerkstelligen. Daar
om was zy momenteel de persoon waarmee
men rekening moest houden.
„Accoord," stemde hy toe. „Ik zal het In
orde brengen en haar met my meenemen. Dat
wil zegen, als u er absoluut zeker van bent,
dat u Stalin er toe zult kunnen brengen myn
vrienden hun vryheid terug te geven.
„Daarvoor ben ik niet bang," zei hy terwyi
zij glimlachend opstond. „Dat is dus afge
sproken. Ik zal haar roepen."
De toestand werd aan Marie Lou ver
klaard. Valeria Petrovna was een en al
vriendelijkheid voor het mqisje. Richard zelf
vertelde haar hoe bitter weinig zij beiden
zouden kunnen doen en hoeveel beter het zou
zijn als zij erin toestemde Rusland per eerste
gelegenheid den rug toe te keeren.
Zy keek van den een naar den ander met
haar groote ernstige oogen. Zij had geen
reden om niet op het voorstel in te gaan,
maar er was iets dat zij niet vertrouwde in
deze prachtige Madame Karkoff.
Het kwam in het geheel niet by haar op.
dat zy eventupeel als een medeminnares be
schouwd kon worden. Zij begreep allerminst
wat wel de oorzaak kan zyn van haar plot
selinge, innerlyke verandering, haar onrust
die van wreede boosheid overging in honing
zoete vriendelykheid. Zy was ook eenigszins
achterdochtig.
Was het niet om Richard geweest, dan zou
zy zeer zeker geweigerd hebben om mee te
te gaan. Maar hy kwam haar zoo ernstig en
betrouwbaar voor, dat hij het genomen be
sluit goedkeurde en zichzelf tevreden stelde
met de gedachte dat dit misschien de beste
manier was om Rusland te verlaten, daar zy
in het geheel geen toestemmingspapieren had
om de grens te overschryden. Zij vertelde dit
aan Valeria Petrovna.
,Dat is niet het ergste," zei zy vlug. „Dat
zal ik wel voor u in orde maken. De com
mandant van het vliegveld is een vriend van
my. Ik zal zeggen dat je myn nichtje Xenia
Kirrolovna uit Nyi bent. Je gaat zoogenaamd
naar je moeder, die ziek ligt in Beriyn. Je
bagage is gestolen, al je papieren zyn daarbij
verloren geraakt, je zegt dat de zaak zeer
dringend is omdat je moeder op sterven ligt.
Deze Engelschman heeft u aangeboden u
mee te nemen in zyn vliegmachine. Zy zullen
geen moeilijkheden veroorzaken als ik met je
meekom."
Richard knikte. „Dat klinkt allemaal zeer
goed. Als u het ook zoo zou kunnen schik
ken, is alles In orde. Wanneer zullen wy dan
vertrekken? Morgenochtend?'
„Neen, neen, neen, dadeiyk, vanmiddag
nog. U kunt hier eten. Intusschen ga Ik mij
kleeden." Zy klapte luid In haar handen en
het kamermeisje verscheen.
„Vlug, Fenya," commandeerde zy, breng
eten en zeg dat Vasily den wagen voorrydt.
Kom daarna by mij in de kleedkamer".
Marie Lou gebruikte een lunch bestaande
uit ham, kaas en thee. Intusschen had Vale
ria Petrovna zich verkleed en zy voegde zich
weer by hen. Zij droeg een mooi reiscostuum.
„Laat ons gaan," zei zy. „Mr. Eaton, wy
zullen onderweg by uw hotel aanryden en uw
bagage opvragen, jy hebt toch geen bagage,
wel kleintje?"
Toen zij by de deur van haar kamer stond,
wendde zy zich tot haar kamermeisje: „Ik
ga naar het vliegveld, Fenya. Daarna naar
het Kremlin. Pak inmiddels de koffers, want
wanneer ik terugkom vertrekken wy onmid-
dellyk naar Kief."
(Wordt vervolgd.)
