Blum thans Kabinetsformateur DAGBLAD VOOR HOLLAKDS KOORDERKWARTIER Ooievaar Soestdijk Communisten in de regeering Bonnet kon niet slagen Japan zal een nieuw China opbouwen De kerkstrijd in Duitschland Harakirizwaard voor minister Eden Molotof pleit voor een sterke vloot Japanners bezetten Kiautsjau HAANDAG 17 JANUARI 193S. 81e Jaargang. No. 10171. Uitgave «fee N.V. Uitg.-Mii". „>lollonds Noorderkwartier" In ons nummer van Zaterdag hebben wij er reeds op gewezen dat Bonnet bij de vor ming van een kabinet op schier onoverko- mcnlijke bezwaren zou stuiten. De socialisten noch de communisten had den immers reeds bij voorbaat verklaard, niet met een volksfrontregeering onder ra dicale leiding althans onder leiding van Bonnet genoegen te zullen nemen, zoodat Bonnet niets anders overbleef dan zijn steun te zoeken bij de eigen radicaal socia listische partij en zoo mogelijk bij de repu blikeinen. Dat deze tactiek moeilijk zou kunnen sla gen was duidelijk. Immers door hun samen gaan met de communisten en socialisten, hebben de radicalen elke sympathie bij de meer rechts georienteerde groepen verspeeld en alleen is de radicale partij niet sterk genoeg omh et roer in handen te nemen. Bij zijn pogingen om een deugdelijke on dergrond voor een te vormen ministerie te vinden, bleef Bonnet ook gisteren stuiten op de onwil der meer links georienteerde groepen om hem te steunen. Meer en meer blijkt dat socialisten en communisten aansturen op wis selcontrole, teneinde op die wijze hun volksfronteischen te kunnen verwezenlijken. Bonnet, die als bekwaam financier, zeer goed weet, dat die tactiek neerkomt op het oppeuzelen van het voor de volkshuis houding noodige kapitaal, dus op verdere verarming, verzet zich daartegen met kracht In dit verzet wordt hij echter niet door alle leden van zijn eigen partij gesteund. Bonnet heeft dan ook gisteren het bijltje er bij neergelegd en den President der repu bliek doen weten, dat het hem niet mogelijk was een gouvernement te vormen. Verklaring van Bonnet. Tegenover vertegenwoordigers van de pers heeft. Bonnet een verklaring afgelegd, waar in hij o.m. zeide: „Aangezien de socialistische fractie mij niet alleen de deelneming aan de regeering, die ik haar aanbood, maar ook haar steun weigerde, kon ik geen regeering vormen, hoewel de radicaal socialistische partij mij daartoe aanmoedigde. Ilc ben er mij van bewust mijn plicht jegens het land te hebben gedaan. Na de dramatische uren, die ik met mijn vriend Chautemps heb be leefd, toen ik op 29 Juni 1937 uit Washington te Parijs aankwam, kan ik met trots consta- tceren, dat de technische situatie van onze financiën hersteld is. De gewone begrooting is in evenwicht. In de schatkist bevindt zich een bedrag van ongeveer zeven milliard. Wij hebben de leening van zes milliard aan Lon den terugbetaald en op dit oogenblik, on danks deze aflossing, ondanks het belang rijke deficit op onzen handelsbalans, zijn de goudreserves, die beschikbaar zijn voor de defensiebehoeften, belangrijker dan zes maanden geleden. De technische inspanning is echter niet voldoende. Onder de zoo ern stige omstandigheden, waarin wij ons be vinden, moeten de krachten der landsbur- gers zich aaneensluiten voor het heil des lands." Blum formateur. Na eenige aarzeling heeft de Pre sident thans de vorming van een Kabinet opgedragen aan den socialist Blum, den vroegeren minister-presi dent. Elke verbinding met Tsjang-Kai- Sjek door Tokio verbroken. Verscherping der militaire operaties De Japansche regeering heeft be sloten voortaan niets meer met de Chineesche nationale regeering te maken te willen hebben en te wach ten op de vestiging en de ontwikke ling van een nieuw Chineesch re giem, dat met Japan een harmonieu- zen samenhang zou kunnen vormen, waarop men werkelijk zou kunnen rekenen. Japan zou met een dergelijk re giem ten volle kunnen samenwerken om de Chineesch-Japansche betrek kingen te regelen en een geheel nieuw China op te bouwen. De Japansche regeering blijft volgens haar verklaring, vastbesloten de territoriale on schendbaarheid en souvereiniteit van China te eerbiedigen, evenals de rechten en belan gen .van iedere andere mogendheid, BLUM. Deze stelt zich ten doel in deze bange uren een kabinet te vormen op zeer breede basis, dat zal loopen van den communist Thozes, naar den dem. republikein Paul Reynaud en daardoor alle vrienden van de democratie zou omvatten. De communisten hebben zich behoudens nadere goedkeuring van 't centrale comité tot medewerking bereid verklaard mits ze hun zin krijgen en het volksfrontprogram ma als basis door de nieuw te vormen re geering wordt aanvaard. Of deze voorwaarde er toe zal bijdragen het vertrouwen in een gunstige oplossing te vergrooten valt ten zeerste te betwijfelen. Ook Blum stoot op vrijwel onoverkomeniij- ke moeilijkheden. De strijd gaat. zooals reeds gezegd, in we zen tusschen voor- en tegenstanders van wisselcontrole hetgeen wil zeggen tusschen voor- en tegenstanders van versobering. En daar de scheidingslijn midden tusschen de volksfronters doorloopt in een oplossing van de kabinetscrisis moeilijk te vinden. Pleidooi voor de belijdende scholen. De broederraad van de belijdende kerken heeft een verklaring opgesteld, die giste ren in alle kerken is voorgelezen en waarin gewezen wordt op het belang van een reli gieuze opvoeding van de kinderen der aan hangers der belijdende kerken. De verkla ring dringt er bij de ouders op aan weer stand te bieden aan de gemeenschapsscho len, die geen godsdienstig, onderwijs geven en er op aan te dringen, dat hun kinde ren op belijdende scholen worden opgevoed. Het aantal predikanten en leiders der be lijdende kerk, dat thans in arrest zit, be draagt zeventien. Dominee Niemoeller wordt nog vastgehouden. Naar verluidt zit hij in de Moabitgevangenis. De politie heeft de apologetische centrale in Berlijn-Spandau gesloten en ontbonden. Deze centrale stond in verband met het cen trale comité voor binncnlandsche zendingen. Hoofd der apologetische centrale was ds. Walter Kuenncth, die een leidende rol heeft gespeeld in de nieuwsgeving der belijdenis beweging. De verantwoordelijkheid van Japan voor zoover betreft de handhaving van den vre de in het Verre Oosten is zelfs van nu af aan veel grooter dan te voren. De Japansche regecring rekent er dus vast op, dat alle Japanneezen nog grootere krachtsinspanningen zullen ondernemen om de belangrijke taak, welke voor de natie is weggelegd, te vervullen. Admiraal Soectsoegoc, de minister van binnenlandsche zaken, heeft het volgende commentaar geleverd op bovenstaande re- geeringsverklaring ten aanzien van de Ja pansche politiek jegens China: „De hou ding van de Kwomintang, die samengaat met de communisten, maakt een regeling van de Chineesche zaak onmogelijk. De Chineesche nationale regeering moet haar oprechtheid bewijzen door haar houding tc herzien om den vrede te verzekeren in het Verre Oosten door nauwe samenwerking met Japan en Mandsjookwo." De admiraal legde den nadruk op de moeilijkheden van de onderneming, die Japan uitvoert, en be sloot: „Hét van verantwoordelijkheden van het rijk bewuste volk moet zich aaneen 'sluiten, om een ijzeren blok te vormenj Geen oorlogsverklaring. In welingelichte kringen verwacht men na de verklaring der Japansche regeering, dat wel alle betrekkingen met de Chineesche Centrale regeering verbroken en de militaire operaties voortgezet zullen worden, met het doel, het Chineesche leger volkomen te ver nietigen. Een oorlogsverklaring acht men niet waarschijnlijk. Men vermoedt, dat het militaire doel Hankau en de bezetting van den grootcn spoorweg Peiping-Hankau-Kan- ton zal zijn. Merkwaardig geschenk van Japanschen dichter Waardeering of uitdaging? Reuter meldt, dat de Britsche ambassadeur te Tokio, Craigie, be zoek heeft ontvangen van den Japan schen schrijver Malcoto Watanabo, die een dolk van een voet lengte te voorschijn haalde en zeide: „Dit is mijn persoonlijke boodschap aan Eden'. De politie arresteerde den schrijver, die later weer werd vrijge laten, zonder dat bijzonderheden om trent dit merkwaardig voorval be kend werden. Het Japansche agentschap Domei meldt echter, dat de bezoeker den ambassadeur een oud Japansch zwaard, een waardevol erfstuk, aanbood als waardeering voor het streven van den ambassadeur naar verbe tering der Britsch-Japansche betrekkingen in een moeilijken tijd. De 41-jarige bezoeker werd door den ambassadeur ontvangen, terwijl de militaire attaché als tolk optrad. Watanabo deelde Craigie mdee, dat hij se dert zijn jeugd groote belangstelling voor Engeland had. Domei meldt echter ook, dat de schrijver naar een politiebureau werd gebracht voor een onderzoek. Dit, aldus het Japansche agentschap, heeft aanleiding gegeven tot het gerucht, dat Wa tanabo slechte voornemens had. Het Duitsche Nieuwsbureau tenslotte meldt, dat de schrijver die de nationale Ja pansche kleederdracht droeg, den ambassa deur een oud Japansch zwaard overhan digde met een brief aan Eden, waarin uiting werd gegeven aan den wensch, dat de Brit sche minister de anti-Japansche politiek on middellijk zou staken. Op een vraag van den Reuter-correspon- dent heeft de Britsche ambassadeur Craigie, uiteen gezet, dat Watanabo hem een oud Japansch zwaard c.-handigd heeft met het verzoek, het aan te bieden aan Eden, die, zooals de schrijver zeide, in een allermoei lijkste situatie zijn best heeft gedaan. Wata nabo betreurde het slechter worden der Britsch-Japansche betrekkingen en sprak de hoop uit, dat weldra weer een verbetering zal intreden. Reuter meldt nog, dat het aangeboden zwaard een harakiri-zwaard is. Oorlogsverklaring in banden van Stalin. In zijn rede voor den oppersten Sovjet wees Molotof op de beteekenis van de vor ming van het volkscommissariaat van ma rine. Hij verklaarde dat, zoodra de bouw van nieuwe fabrieken voltooid is, de vloot zoo spoedig mogelijk met sterke vlooteenheden aangevuld zal worden. „Wij moeten er reke ning mee houden, aldus Molotof, dat ons land groot is en over enorme afstanden door zeeën omspoeld wordt. Wij moeten daarom nooit vergeten, dat onze marine sterk en krachtig moet zijn". Molotof verklaarde, dat de Sovjet-Unie niet onverschillig kan blijven tegenover de geweldige uitbreiding van de vloten der kapitalistische mogendheden. Spr. wees tenslotte op de wenschelijkheïd eener grondwetswijziging, waarbij den op persten Sovjet het recht wordt verleend, den staat van oorlog af te kondigen. Wij moe ten, zeide hij, op bepaalde gebeurtelijkheden bedacht zijn, voor het geval door de imperia listische agressies complicaties worden uit gelokt. DREIGEND WATER IN ROEMENIë. De bewoners van een Roemeensch dorp zoeken een goed heenkomen tegen het wassende water. Zij brengen allereerst hun have in veiligheid. op Maar niet de langverwachte! Gisteren groote belangstelling om en bij het Prinselijk Paleis. De ooievaar is dan toch eindelijk Zaterdag middag omstreeks 2 uur ten paleize Soest dijk gearriveerd. Maar om misverstand te voorkomen, moeten wij er dadelijk bij zeg gen, dat het niet de langverwachte is. Eenigen tijd geleden zag de Bredasche goochelaar Professeur Groninger van Emd- den", bij een voorstelling te Wamel, in het land van Maas en Waal tot zijn verbazing een ooievaar over een boerenerf stappen. Toen hij naar de oorzaak hiervan vroeg, werd hem verteld, dat de ooievaar een ach terblijvertje was, d.w.z. een jong, dat door de ouders bij den trek naar het Zuiden werd achtergelaten. Het dier was heel mak, at uit de hand en liet zich 's avonds gewillig in een hok drij ven. Nu heeft de professor een paar aardige kleinkinderen en zooals kinderen dat ple gen te doen deze vroegen grootvader na tuurlijk bij elke gelegenheid, wanneer de ooievaar op Soestdijk zou arriveeren. Maar hoe het precies gegaan is, weten wij ook niet, maar de kinderen wisten hun groot vader te bewegen, den ooievaar een beetje te helpen op zijn moeilijken tocht naar het Prinselijke paleis en prof Groninger van E-mbden besloot, naar Wamel te gaan en den ooievaar den koristen en vlugsten weg naar Soestdijk te wijzen. Zoo stapte de ooievaar, begeleid door den professor, te 's-Hertogenbosch in den trein. Intusschen was ten paleize telegrafisch be richt ontvangen, dat de ooievaar op komst was. Het spreekt vanzelf, dat men deze mede- deeling te Soestdijk op de juiste waarde heeft weten te schatten en dat men onmid dellijk maatregelen trof om den nieuwen gast behoorlijk te ontvangen. De treinreis ging tot Amersfoort en van daar nam de ooievaar een taxi. Tegen twee uur arriveerde hij bij den ingang van het paleis, waar een parkwachter hem reeds op wachtte en onmiddellijk, zonder opzien te baren, doorzond, verder het park in. Hier kwam 's-prinscn secretaris, Jhr. De- del, van zijn belangstelling blijk geven. Even later werd het dier doorgestuurd naar een boerderij in de omgeving van het paleis, in afwachting van zijn definitieve bestemming Zoo is dan toch de ooievaar ten paleize ge arriveerd. Autoritten. Tal van Zondagswandelaars hebben zich gisterochtend naar het paleis Soestdijk be geven in de verwachting, dat er wat „te zien" zou zijn. Maar evenals de overige da gen, verstoorde ook gisteren niets de vol komen rust in het paleis. Toen 's middags om kwart over drie de regen bij stroomen Dit nummer bevat 8 pagina's DE BILT S BINTi Verwachting: Stormachtige tot krachtige Zuidwestelijke tot Noordwestelijke wind, zwaar bewolkt tot betrokken, later tijdelijk opklarend, waar schijnlijk regenbuien, later kouder. Verdere vooruitzichten: Koud, buiig weer. Barometerstand hedenmorgen 8 n*r> 755 begon neer te plenzen, waren de nieuwsgier rigen gauw verdwenen. Kort na twaalf uur heeft Prins Bernhard wederom een autorit in de richting van Bilthoven gemaakt. Van den grijzen Ameri- kaanschen sportwagen was ditmaal de kap omhoog, aangezien er reeds bij het uitrij den een dreigende regenlucht hing. Te onge veer 1 uur keerde Prins Bernhard, die naast den chauffeur had plaatsgenomen, in het paleis terug. Oo'lc de Prinses heeft Zondag een autorit gemaakt en wel in den namiddag, toen vele belangstellenden voor het paleis stonden te kijken. Geen der nieuwsgierigen heeft de Prinses echter zien uitrijden, want door een achteruitgang verliet de groote Packard, waarvan de kap geopend was en waarin Prinses Armgard naast Prinses Juliana had plaats genomen, het park, vanwaar langs een boschweg een rijtoer over de I-Iolland- sche Rading werd gemaakt. De Prinses was gekleed in #een grijzen bontmantel. Toen het, ongeveer een kwartier na het uitrijden, hard begon te regenen, haastten de chauf feurs zich de kap te sluiten. Na ongeveer een uur keerde de Packard terug, wederom ongemerkt. Vliegtuigen verboden. De minister van Waterstaat heeft, met het oog op de verwachte heuge lijke gebeurtenis in het Vorstelijk Gezin, het gebied d$s Rijks, gelegen binnen een cirkel met straal van 5 K.M. beschreven om het paleis te Soestdijk als middelpunt, tot nadere aankondiging gesloten verklaard voor de luchtvaart met alle burger lijke luchtvaartuigen. Zaterdagochtend scheen, dat ook de fo tografen niet meer vóór het paleis mochten fotografeeren, omdat de Rijksveldwachters den persfotografen verboden met de camera in de hand voor het hek te wandelen. Het verbod wekte groote ontstemming, doch gistermorgen bleek, dat het op een misver stand berustte, zoodat de aanwezige pers fotografen het „posten" voor het paleis hervatten, camera in den aanslag. CHINA Ongeregeldheden te Tsjefoe Uit Tsinan wordt aan het Japan sche telegraaf agentschap Domei gemeld, dat de colonne Nagan, die haar opmarsch voortzet in oostelij ke richting, langs den spoorweg van Sjantocng, gistermiddag de stad Kiatsjau heeft bezet. Ilct Amcrikaansche oorlogsschip „Marble- head" heeft opdracht gekregen, onverwijld van Tsingtau naar Tsefoe te vertrekken, bij wijze van voorzorgmaatregel in verband met een bericht van den Amerikaanschen consul, dat te Tsjefoe ongeregeldheden zijn uitgebroken. De Chineesche troepen hebben de stad kortgeleden verlaten. Politie plunderde. Nader wordt gemeld: Het Amerikaansche oorlogsschip „Marblehead" heeft den toestand te Tsjefoe rustig aangetroffen. Zaterdag echter zijn ongeregeldheden voorgevallen. De winkels zijn gesloten tot do situatie is opgehelderd. Het corps tot behoud van den vrede begon n.1. te plunderen, toen de Chi neesche Kamer van Koophandel weigerde een verzoek tot uitbetaling van 60.000 dol lar in te willigen. De politie volgde het voorbeeld van het corps en sloeg eveneens aan het plunderen. Gisteren echter heeft de Kamer van Koophandel er in toegestemd de gevraagde som uit te betalen, waarop de rust wederkeerde. Handgranaat geworpen. Gisteravond is een handgranaat geworpen in de internationale nederzetting te Sjang hai naar de kantoren van het dagblad „Hwameipau" dat, door Amerikanen in het Chineesch wordt uitgegeven. Een Chi nees werd ernstig gewond, twee Chineezen zijn licht gewond. De man, die den hand granaat geworpen heeft is ontkomen. Chineezen vorderen in West- Sjantoeng. De strijd in het westen van Sjantoeng schijnt thans meer in het voordeel van de Chineezen te verloopen. Volgens mededee- ling van Chineesche zijde hebben zij Tsjaus- jen en Poesjing heroverd. Ongeveer tien duizend man Japansche troepen worden naar het front in Sjantoeng gezonden. Volgens Chineesche berichten hebben de Chineezen ook in Oost Anwei en Zuid King- soe successen behaald. Verder wordt gemeld, dat vijftig Japan sche vliegtuigen Tsjangsja, de hoofdstad van Hoenan, hebben gebombardeerd, Hierbij zijn talrijke dooden gevallen. Felle strijd om Soetsjau ver wacht. Naar gemeld wordt, bedraagt het aantal Chineesche manschappen, samengetrokken langs de spoorlijnen van Tientsin-Poekau en van Loeng- hai onder persoonlijk bevel van maarschalk Tsjang Kai Sjek, in to taal ongeveer 400.000. Alles duidt er op, volgens Domei, dat wellicht binnenkort de grootste veldslag der huidige vijandelijkheden zich ter ver- dediding .van Soetsjau zal afspelen»

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 1