Twee eeuwenoude Vorstenhuizen
in nieuwen moei
Hoe Nederland de
Iblijde tijding ontving
Plechtige proclamaties en
uitbundige feestvreugde
De K.N.ILM. mag op
Australië vliegen
Tegelijk met de
Prinses geboren
Auto met zusters
verongelukt
Hospartij op het Departement van Sociale Zaken
Advocaten in toga de straat op
31 Januari 1938. des morgens ei>
ikele minuten vóór tienen. Over het
heele land beginnen de klokken te
luiden, loeien de sirenes, dreunen
de kanonschoten.
51 maal een donderend saluut:
een Prinses geboren!
Hoewel op Soestdijk in de omgeving van
het Paleis terwille van de Prinselijke Moe
der en Haar Kind, de grootste stilte in
acht wordt genomen, klopt hier toch het
hart van dc Oranje-vreugde. Heel Baarn
leeft in een roes; men schudt elkaar op
straat dc hand en een ware horde journa
listen en fotografen heeft zich voor de witte
Residentie opgesteld, eindelijk voedsel
vindend voor haar copie- en plaatjeshon
ger.
Van Baarn begint de victorie!
Drie heranten in middeleeuwschc klcodij
trekken te paard door de straten om de be
volking op de hoogte te stellen van het heug
lijke feit,
Met luider stemme wordt door één der
herauten do volgende oorkonde voorgelezen:
„Aan de burgerij van Baarn wordt
hiérbij kond gedaan, dat ons heden
op het paleis Soestdijk een Prinses
is geboren.
Dat het Gode moge behagen, dat
Zij grocie en bloeie tot vreugde van
Haar Prinselijke ouders en tot heil
van Volk en Vaderland.
Lang leve het Prinselijk Paar!"
In de Hofstad.
Van de Prinselijke gaan wij naar de Ko
ninklijke residentie, welke zich ditmaal
noode de eer van het blijde gebeuren binnen
haar veste zag ontgaan.
Onmiddellijk na het hekend worden van dc
Oranje-geboorte brandt het eerste saluut
schot vanaf het, Malieveld los. De stad loopt
uit en vol spanning telt het saamgestroom-
de publiek (ie schoten49, 50, 51 hol.
Dé garnizoenscommandant, kolonel A. R.
van den Rent, komt even na 10 uur op het
Malieveld aan en is bij het afschieten van
de laatste schoten aanwezig.
Het stadsbeeld heeft zich in een
minimum van tijd veranderd. De bin
nenstad: één vlaggenzee. Overal
waar men kijkt: wimpels, guirlan
des, versieringen en al wat men
hoort: gejubel, muziek!
Niet het minst zorgt de schooljeugd, die
a.h.w. uit do scholen losgebroken is, voor
een uitbundige stenyning.
Rechters hollen in toga de straat
op!
Nog vóór de zitting van rechtbank en
gerechtshof te 's-Gravenhagc is begon
nen. wordt het feit van de blijde gebeurte
nis bekend.
Als nu om ongeveer tien uur de
kanonnen op het Malieveld, begin
nen te bulderen, zijn vele advoca
ten hun gevoelens niet meer mees
ter en hollen in toga gehuld de
straat op, om zich er van te over
tuigen dat het werkelijk zoo is.
Ambtenaren aan het hossen.
Een Jubelende schare scholieren heeft
gisterochtend omstreeks half e-lf een ovatie
gebracht aan onzen minister-president, dr.
H. Colijn.
Op het departement van Economische Za
ken trachten de ambtenaren nu reeds een
vrijen dag te forceeren en hossend trok
men door de diverse eangen onder het ge
roep: „In naam van Oranje, doe open de
poort"!
Plechtige zitting van den Hoo-
gen Raad.
In verband met de Prinselijke geboorte
Is de Tweede Kamer bijeengeroepen tegen
Woensdag a.s. des middags te half drie.
Aan de gewone strafzitting van den Hoo-
gen Raad der Nederlanden, gins gister
ochtend een plechtige zitting van ons hoog
ste rechtscollege vooraf, bijgewoond door
alle raadsbeeren.
De president, jhr. mr, Rh. Feith hield oen
rede, waarin hij de vreugde van den Raad
over do vermeerdering der Koninklijke Fa
milie tot uitdrukking bracht.
Deze rede wordt door de vele belangstel
lende leden van de balie staande aange
hoord.
Hoe de hoofdstad reageert.
Van het plechtige 's-Gravenhagc
zetten wij onzen trip voort naar het
levenslustige Amsterdam. Dat do
Amsterdammers zich niet onbetuigd
laten in het uiten van hun Oranje
vreugde, laat zich aanzien!
Ook hier gejuich, opgewondenheid en
blijdschap! Duizenden kinderen trekken on
der het zingen van Vaderlandsche liederen
door de straten. De citv Jeeft in een roes.
Op de Dam. het historische plein, dromt
vóór het oude sclioone paleis de massa sa
men en luistert naar de bronzen carillon-
muziok, waaraan het doffe gedreun van sa
luutschoten, elders uit de stad komend, een
donkeren machtigen ondertoon geeft.
Herauten snellen uit dc Kal verstraat het
oude plein op. Een historisch gebeuren in
historischen trant den volke kond gedaan!
Niemand blijft achter.
Ook uit Rotterdam bereiken ons de meest
enthousiaste berichten over dc feestviering!
En een stroom van geesdriftige verslagen
komt binnen over de vreugde in alle andere
steden van ons vaderland, in de dorpen, op
het platteland. Niemand blijft achter.
Oranje-blijdschap.
Treffend is een reportage uit on
zen Oost. Het glorieuze moment valt
voor onze koloniën om 5.15 u. in den
namiddag. Boven Batavia ronken
K.N.I.L.M.-vliegtuigen met twee
oranje-linten aan den romp beves
tigd.
Eereschoten weerklinken. Het volk loopt
te hoop en een diepe ontroering maakt
zich van de Nederlanders meester als zij
het schoone nieuws uit het moederland
vernemen.
Een vreugdegolf is geslagen over ons land
en onzen Oost. waar men den dag vóór den
nationalcn feestdatum, zijn blijdschap en
dankbaarheid niet meer kan bcheerschen.
TOESTEMMING DER AUSTRA
LISCHE REGEERING.
De Australische regeering heeft besloten
de K.N.I.L.M. toe te staan haar luchtdienst
tot Australië uit te breiden, gelijktijdig met
de instelling van den Britschen vliegboot-
dlenst. De Nederlandsche dienst mag niet
later dan 1 Juli begonnen worden.
Opkomst van dienstplichtigen
een dag uitgesteld
In verband met den nationalcn
feestdagen op 1 Februari heeft de
minister v. Defensie bepaald dat allo
personen, die op dezen datum moe
ten worden ingelijfd of in werkclij-
ken dienst moeten komen, op 2 Fe
bruari bchooren te verschijnen op
plaats en uur voor deze inlijving of
opkomst vastgesteld.
Dc burgemeesters en korpscom-
mandnntcn ontvangen geen nadere
mededeeling.
Tien minuten na het bekend worden van het
bericht was de Dam te Amsterdam vol
juichende enthousiaste menschen.
Het echtpaar Tcgcnbosch-Kem-
pcl te 's Hertogenbosch is verblijd
met de geboorte van een dochter,
vrijwel op hetzelfde oogenblik, als
dc Prinses werd geboren. Het
meisje zal denzelfden naam dra
gen als het Prinsesje.
DOOR VALLENDEN BOOM GETROFFEN.
Doodelijk ongeluk te Nijmegen.
De 33-jarige P. J. Renjcrs is gistermorgen
door een vallenden» boom gedood.
Aan den Graafschenweg te Nijmegen was
gemeentepersoheelt bezig met het rooien
van hoornen. R. raapte spaanders hout op,
juist toen een te vellen boom omviel, waar
door hij getroffen en gedood werd.
HET MEISJE DAT ZOO GRAAG NAAR
SCHOOL GING.
Toen zij er af was, pleegde zij
zelfmoord.
De veertienjarige Barbara Rice-Kingslcy,
die onthutst was, omdat ze de school ver
laten móest, legde haar mond op een gas
kraan, nadat zij eerst een handdoek over
haar hoofd had gebonden. Toen volgens
de Daily Express haar dertienjarig broer
tje naar huis terugkeerde, rook hij een
sterke gaslucht welke uit de kamer van z'n
zuster kwam. Hij vond het arme kind dood
over de gaskraan. Ze had twee brieven na
gelaten één voor haar ouders en écn voor
het hoofd der school.
DE OPKOMST VAN LIPPE EN Johanna van Polanen, erfdochter van Brc-
NASSAU. dli lluwde-
Lippe en Nassau, deze twee Duit-
sche vorstenhuizen, waaruit Prin
ses Juliana en Prins Bern hard zijn
ontsproten zijn beide ontstaan om
streeks 1100.
VAN MOEDERSZIJDE.
Het. huis Nassau stamt af van een vóór
1124 overleden graaf van Laurcnburg (aan
Ie Lahnj, wiens heide zonen Ruprecht en
Adolf de burcht Nassau bouwden.
Stichter van de dynastie Nassau, de eer
ste graaf van Nassau, was Walram I (om
streeks 11401198), een zoon van Ruprecht.
Twee kleinzonen van Walram 1 regeer
den tot 1235 het graafschap Nassau. In dat
jaar verdeelden zij het graafschap: Otto
koos liet gebied bonoorden dc Lahn (Siogen,
Horboni en Dillenburg) en Walram kreeg
de gebieden ten zuiden van dit riviertje
(Idstein en Wetlburg). De Ottonische linie
steeg in den loop der eeuwen aanzienlijk in
macht door verwerving van nieuwe bezit
tingen. Iii de veertiende eeuw verwierf zij
het machtige graafschap van Vianden
leen van den hertig van Luxemburg) en
verschillende zeer aanzienlijke Nederland
sche heerlijkheden, toen Engelbert 1 graaf
,van Nassau, Dicz en Vianden ,(1380—1442)
Toen Reinier van Nassau-Brcda
ia 1544 kinderloos stierf, liet hij al
zijn bezittingen, waaronder het
prinsdom Oranje, bij testament na
i aan den oudsten zoon van zijn oom
Willem den Oude, graaf V. Nassau,
Deze oudste zoon was eveneens Wil
lem gelieeten en geboren in 1533 op
don Dillenburg. Willems levens
taak werd: de zelfstandigheid der
Nederlanden op de Spaansehe mo
narchie te bevechten.
Nederland's eerste koning.
Dc tak der Oranjes stierf in de manne
lijke linie uit met Willems achterkleinzoon
in 1702, toep de koning-stadhouder over-
lr *d. Dc titel „Prins van Oranje" ging in
1702 over op een afstammeling van Jan
den Oude, die de tweede zoon van Willem
don oude was Diens zoon, Prins Willem
IV, werd dc oerste stadhouder van de ze
ven Vcrcenipdc Nederlanden cn diens
kleinzoon, de eerste koning van Neder-
land, die in 1814 uit Engeland naar Neder
land overstak en door de aanvaarding van
de koningskroon het koningschap in Neder
land instelde
De Ottonische tak van het huis van Nas
sau stierf in 1890 in de mannelijke lijn uit,
toen koning Willem 111 overleed. Diens
(Dus heden Dinsdag).
HILVERSUM I. 1875 cn 415.5 M.
Nationaal Programma, verzorgd door: S
4 uur VARA, 4—7.20 uur AVRO., 7.20—8 uur
VPRO, 8—12 uur AVRO.
8.00 Wilhelmus; 8.04 Rede door Dr. II. E.
van Gelder; 8.24 Bach-Cantatc; 8.45 Gra-
mofoonmuziek; 10.00 Declamatie; 10.20 So
praan cn orgel; 11.00 Declamatie; 1.20 Gra-
mofoonmuzïek; 12.00 Populaire gramofoon-
muziek; 1.45 Dialoog; 2.00 Rede door Z. Exc.
Dr. H. Colijn; 14.15 VARA-Orkest en solist.
2.43 „Willem van Oranje hoorspel. 3.45 Ka
merkoor „Pro Musica". '4.00 Feestrede Maj.
b.d, W. G. dc Bas. 4.30 Orgel en bariton.
5.00 Oranjc-Nas'sau cantate. 5.20 Reportage.
5.35 Het Omroeporkest m.m.v. soliste cn liet
Haagse matrozenkoor. 6.30 Reportage. 6.50
Rede. 7.20 Wijdingsdicnst, 8.00 Rede door Z.
Exc. Dr. H. Colijn. Daarna: Wilhelmus. 8.15
Berichten A.N.P. 8.25 „Een vorstelijke ro
mance" klankbeeld. 9.10 „In het jaar dei-
Oranjes", hoorspel. 10.05 Het Omroeporkest
Drie gewonden.
Tijdens hét noodweer van Zondagavond is
omstreeks negen uur, tengevolge van de
gladheid van den weg in de Maastrichter
laan te Beek (L.) een auto geslipt; van de
Eenvaarde Zusters van het Retraitehuis te
Roermond. De auto reed tegen een boom,
die door den hevigen schok tussohen voor-
wil ccn motor doordrong, tegen de voorruit
sloeg. De boom viel vervolgens op het elcc-
m.m.v. solisten. 10.45 Rede „De indruk van
het bericht in Indië". 11.05 Eventueel berich
ten A.N.P. en Reportage. 11.3512.00 Gra-
mofoonmuziek.
HILVERSUM II
Nationaal programma, verzorgd door: 8.00
—1.00 NCRV; 4.00—7.20 KRO; 7.20—8.00 VP
RO; 8.00—12.00 KRO.
S.00 Openingswoord cn Wilhelmus. 8.05
Morgen viij ding. 8.30 NCR V-orkest (Om 9.15
rede door oud-minister Mr. H. Bijleveld).
10.30 Reportage. 11.00 Zang en orgel. 11.30
Wijdingshalfuur. 12.00 Berichten cn gramo
foonmuziek. 12.15 Orgelspel. 1.15 De Neder
landsche Bach-vereeniging. 2.00 Rede door
Z.Exc. Dr. H. Colijn. Iliema: Wilhelmus.
2.15 Gramofoonmuziek. 2.30 Zangklasse van
het Blindeninstituut te Bussiun. 3.00 Repor
tages. 4.00 De KRO-Melodisten. 4.45. Decla
matie. 5.00 Hot KRO-orkcst. 5.45 Kinderzang.
6.00 Vroolijke miarschen. 6.20 rede door pas
toor W. Nolet. 6.40 Gramofoonmuziek. 7.00
Berichten, - gramofoonmuziek. 7.20 Wijdinigs-
dienstv 8.00 Rede door Z.F.xe. Dr. II. Colijn
Hierna: Wilhelmus. 8.15 Berichten ANP,
gramofoonmuziek. 8.30 Nationaal concert
door het Stedel. orkest van Maastricht. 9.00
„De gebeurtenissen in het jaar 1909.*"9.20 Ac
tualiteiten. 9.50 De KRO-Melodisten. 10.30
Berichten ANP. 10.4012.00 Aetherfecstklan-
ken.
trsch net, waarvan een der draden afknaipte
en op den rijweg terecht kwam. De chauf
feur was bekneld geraakt, maar hij kon tij
dig bevrijd worden. Hij had slechts eenigc
lichte verwondingen opgeloopen. Van de
drie inzittenden, twee zusters en een be
jaarde dame uit Luik, werd de laatste en
een dér zusters zeer ernstig gewond.
Beiden werden op last van den bohandclen-
den geneesheer dr. Stassen uit Beek, onmid
dellijk overgebracht naar het ziekenhuis te
Sittard.
Wachtmeester Schel, van de brigade der
Koninklijke Marechausse te Beek maakte
proces-verbaal op.
dochter, H.M. Koningin Wilhelmina, is de
laatste loot van den tak Oranje-Nassau.
Door het huwelijk van de Koningin niet
hertog Hendrik van Mecklenburg, uit welk
huwelijk Prinses Juliana in 1909 werd ge
boren, behoort Prinses Juliana tot het huis
üranje-Nassau-Mecklenbux-g.
De vijf peetmoeders van de
Prinses.
Juliana, Louise, Emma, Marie, Wilhel
mina zijn de namen van de Nederlandsche
Kroonprinses.
Haar eerste peetmoeder is Juliana van
Stolberg, de echtgenoote van Willem den
Oude, ook wel Willem de Rijke gehcctcn,
omdat hij rijk aan kinderen was. Prins
Willem I, de strijder voor Ncerlands onaf
hankelijkheid en Jan de Oude, beiden hier
boven genoemd, waren twee harer zonen.
De naam Louise dankt H.K.H. aan Louise
dc Coligny, de dochter van den vurig pro-
testantschen admiraal Gaspard de Coligny,
die in den Bartholomeusnacht gedood werd.
Louise de Coligny was één van dc gemalin
nen van Prins Willem I.
Emma en Maric waren de namen van de
beide grootmoeders van Prinses Juliana,
onderscheidclijk van moeders- en vaders
zijde en Wilhelmina heet H.K.H. naar haar
Moeder, de tegenwoordige Koningin.
VAN VADERSZIJDE.
De eerste voorvader van het huis Lippe
is Edelhcrr Bernhard I, die omstreeks 1123
geleefd heeft en behoorde tot de kleine
Wcstfaalschc riddergeslachten, waaruit
langzamerhand dynastiehuizen groeiden.
Na de „Edelherren zur Lippe" verschenen
de graven zur I.ippe in de geschiedenis
(1528—1652). De grafelijke tak Lippe-Bies-
terfcld dateert van 1762. Van 1897—1918
heeft deze tak regeerende functies gehad en
den troon van Lippe bezet.
Friedrich (1706—1781) was de eerste uit
hét Lippische geslacht, die den naam Bies-
terfeld verwierf. De stamvader van de tegen
woordig nog bestaande vorstelijke linie Lip-
pe-Bicsterfeld bezat in het vorstendom Lip
pe geen regeeringsmacht. Die macht be
rustte bij het huis Lippe-Detmold.
De grafelijke tak Lippe-Biester*
feld tot vorstelijken rang ver*
heven.
De regeeringsfunclie kreeg eerst
graaf Ernst zur Lippe Biesterfeld
(18421904) en wel in 1897. Ilij over
leed in 1904 en werd opgevolgd
door zijn oudsten zoon, Leopold.
Graaf Ernst was niet dan na hevi
gen tegenstand van den tak
Schaumburg-Lippe op den troon ge
komen. Het geschil tusschen beide
huizen, den zgn. Lippischen troon-
strijd, werd heslist door het Reichs-
gericht in 1905, bij welke beslissing
de nakomelingen van graaf Ernst
tot de opvolging in de regeering
van het vorstendom Lippe gerech
tigd werden verklaard. Door deze
beslissing was de grafelijke tak Lip-
pe-Biest.erfeld tot den vorstelijken
rang verheven.
De broer van dezen Leopold was Bern
hard, die een jaar jonger was en in Prui-
sischen militairen dienst zou treden. Deze
Bernhard huwde in 1909 Armgard Kuni-
gunde Alharda Agnes Oda von Cramm.
Uit hun huwelijk werden twee zonen gebo
ren. De eerste was graaf Bernhard Leopold
von Biesterfeld, geboren te Jena in 1911 en
sinds 1916 Prins zur Lippe-Biesterfeld.
En nu is uit de verbintenis tusschen deze
twee eeuwenoude vorstenhuizen een nieu
we loot ontsproten, een Prinses is geboren.
En wij hebben roden te hopen, dat een
nieuwe eeuw den waardigen ouderdom
van dc vorstengeslachten zal verlengen!
Moge het een glorievolle zijn!