Amerika's belangen
De „Nieuw Amsterdam" versleept
Japan rukt langzaam
verder
De varkens van
Sir Henry
Zij wachtte hem op
Wervelwind richt groote
schade aan
„Desnoods de kop van de
SD.A.P. er af!"
Vier gewonden bij
auto-ongeluk
Postvluchfen op Indië
ÏÏZU 13 HRan* 13 Febr-
in het Verre Oosten
NEDERLAND'S GROOTSTE KOOP
VAARDIJSCHIP NAAR WILTON-
FIJENOORD.
Duizenden slaan het machtige
schouwspel gade
Gistermiddag om een uur is Nederland's
grootste mailboot, de „Nieuw-Amsterdam"
van de Holland-Amcrika-Lijn, haar eersten
tocht begonnen.
Negen slecpbootcn van Wilton en de Rot-
terdamsche Droogdokfjaatschappij hebben
het schip. overgcbrachV van de werven der
R.D.M. naar Wilton-Fijcnoord, waar het in
Europa's grootste dok is neergezet.
De 1200 arbeiders, die op de Nieuw-Am
sterdam hebben gewerkt, hebben heden bij
Wilton-Fijcnoord de werkzaamheden aan 't
schip hervat.
Het moeilijke karwei is vlot verloopen
hij het indraaien van de vaargeul naar
Wilton dreef het schip even gevaarlijk
•naar den Oostelijken wal toe, maar spoe
dig hadden de slecpbootcn den onbestuur-
foaren. kolos weer in bedwang. Zoo lag de
Nieuw-Amstcrdam reeds te drie uur in het
dok cn noggeen 2Vz later kon men be
ginnen met het voortzetten van de werk
zaamheden.
Het weer was goed, maar
Het weer was aanvankelijk prachtig, maar
tegen half 1 sloeg het plotseling om: de
lucht betrok, de wind stak op cn enlkelc
minuten later veegden hagelbuien over de
•dekken, de golven staken plotseling hun
koppen omhoog, kranen en gebouwen aan
de overzijde verdoezelden plotseling en
over rivier en omgeving, hing binnen zeer
ikorten tijd een grijs waas, dat aan den ge
zichtseinder alles aan het oog onttrok.
De spanning werd steeds grooter. Op den
wal legden de arbeiders de laatste hand
aan het doorbranden van de tweemaal drie
Jvcttingkabcls, die Neerlands grootste koop
vaardijschip nog met den Droogdok-wal
•verbonden cn even voor 1 uur kwam er
beweging in de „Nieuw-Amsterdam".
Het duurde maar even: toen lag de kolos
weer stil.
Inmiddels was een sneeuwjacht, opgesto
ken. maar toen de eerste zonnestralen om
J uur weer doorbraken, was de Oceaan-
stoomcr plotseling los van den wal. In rook
wolken gehuld werkten de sleepbootjes als i
razende roelants cn... daar giing Rotterdams
trots do rivier op. Het was een prachtig
schouwspel
Toen liet achterschip los was van de voor
ste duckdalf, hetgeen b&eekent, dat het
voorste deel van het schip zich ongeveer in
het midden van de rivier bevond, zwierven
do vier voorste slecpbootcn gelijk op links
om. rle Slipwav en de De Boer hielden het
schip opzij stijf cn achter zwaaide het trio
sleepers mee om.
De meeuwen gaan mee.
Rond do formidabele schoorsteen klap
wiekten de meeuwen, zij trokken mee met
het schip, kleine arabesken trekkend in de
lucht en zij hebben het vergezeld tot in het
Wilton-dok.
Hoewel het een ongelooflijk zwaar
werk was om bij dezen Noordwester
en vloeiend water het machtige schip
te laten draaien, geschiedde dit op
merkelijk snel. In minder dan geen
tijd lag het schip evenwijdig met
den wal en de Slipway en De Boer
maakten toen direct een groote boog
voorom, teneinde aan bakboord het
schip stijf te gaan houden.
Met een vaart van vier tot vijf kilometer
zakte de sleep rustig af naar Wilton.
Ondanks den wind cn de koude waren er
duizenden op de been om de „Nieuw Am
sterdam" op stroom te zien. Op het Schie-
damsche hoofd zag het heelemaal zwart van
de menschen.
Daar was inmiddels het immense dok 4,
bestemd voor schepen tot 46.000 tons, in ge
reedheid gebracht om het schip te ontvan
gen.
Een zuiger van Volkcr te Sliedrecht heeft
de haven tot op twintig meter uitgediept en
aangezien de Nieuw Amsterdam, die voor
stabiliteit ballast had ingenomen, ongeveer
zes tot zeven meter water stak, was er
speling genoeg.
Het zwaarste traject.
Prompt kwart voor twee lag het schip
voor de Wiltonhaven, hier werd het even
wachten. $et schip was iets te ver doorgc-
loopen en men moest net do tien tot vijftien
minuten dood tij te baat nemen om 't schip
naar binnen te loodsen, omdat de ebstroom
betrekkelijk snel weer doorkomt.
Tijdens het afzakken van de rivier was
de wind ongeveer een kwart slag omgeloo-
pen, zoodat deze vrijwel pal in het Noorden
zat. Dat had dit voordeel, dat de „Nieuw
Amsterdam" pal in den wind kon komen
Toch heeft het binnenbrengen in de Wil
ton-haven nog moeilijkheden genoeg gekost
cn de groote oceaanstoomer was dan ook op
betrekkelijk geringen afstand het Oostelijk
havenhoofd genaderd.
Om kwart voor drie waren de sleepbooten
namelijk weer gaan werken, waarbij de
voorste het schip naar de linkerzijde trok
ken.
Echter bleek de afstand tot den
Oostelij ken wal steeds kleiner te
worden en er is heel wat stuur-:
manskunst ten beste gegeven vóór
het schip veilig en wel recht in de
haven lag. De booten aan zij- cn
achterkant hadden in korten tijd de
„Nieuw Amsterdam" echter weer in
de richting gebracht en toen was
het gauw gebeurd. Binnen een kwar
tier lag het, schip binnen, de dokjvap-
den. De uitgaande „Aagtekerk"
schoof op dat moment gelijk achter
de „Nieuw Amsterdam" weg zee
waarts.
Minister Colijn grijpt in!
Dr. Ir. M. D. Dijt te Haarlem, uitvoerder
van het „plan-üctcrding", deelt aan liet Hsb.
mede, dat in'den loop van Donderdag te zij
nen huize een brief is gekomen van den
secretaris van Dr. H. Colijn.
Dozc schrijft namens Dr. Colijn:
Met verwijzing naar mijn schrijven van 3
December heb ik de. eer U in opdracht, van
den Minister van Staat, Minister van Algc-
meeno Zaken te berichten, dat de in Uw
brief van 2 December a. p. behandelde aan
gelegenheid opnieuw in beschouwing is ge
nomen en dat de Regceringscommissaris
voor den 'Akkerbouw én de Veehouderij zich
thans voor een nadere bespreking terzake
schriftelijk tot den heer Detcrding heeft ge
wend.
De secretaris van het Ministerie
van Algemeene Zaken,
w.g. Reysegcr.
Het feit, dat de minister den Regeerings-
commissaris' den heer S. L. Louwes, op
dracht laat geven, om zich direct in ver
binding te stellen met Dr. Deterding en Dr.
Dijt, daarvan onmiddellijk doet verwittigen,
kan de mogelijkheid openen tot een liquida
tie, mits de resultaten van onderzoek en be
spreking volledig openbaar zullen worden
gemaakt. Alsdan zullen onze vragen een in
directe beantwoording vinden, zegt het Hsbl.
verder.
Vast staat nu, dat de „doofpot" in Den
Haag, dank zij de zeer snelle reactie van
Dr. Colijn, thans zij het dan ook zeven
maanden na de enveloppen-vergissing cn
twee maanden na het cercraad-voorstel
uit het gezicht is verdwenen.
En het dolkmes suisde in het
holst van den nacht door de
lucht.
In de Bergachelaan te Rotterdam heeft
zich in den nacht van Vrijdag op Zaterdag
een klein echtelijk drama afgespeeld. Sedert
eenigen tijd woont daar een 43-jarige koop
man, die uit Den Hang afkomstig is. Zijn
vrouw is echter in Den Haag blijven wonen
en herbaalde malen heeft zij al, zij het te
vergeefs. getracht haar man te bewegen weer
in dc echtelijke woning terug te koeren. Vrij
dagavond is zij opnieuw naar Rotterdam
gereisd. Haar man was echter niet op het
adres aan d Bcrgschclaan. Zij heeft hem
toen buiten staan opwachten. Omstreeks half
twee is de echtgenoot thuis gekomen. Tus-
sclvcn het echtpaar ontstond de zooveclste
twist en daarbij heeft zij plotseling een dolk
mes uit haar tasch te voorschijn gehaald. Zij
bracht haar man een paar steken toe in hot
hoofd en in den rug. Nadat dr. Karo hem
voorloopig had behandeld is dc man in het
ziekenhuis aan den Bergweg opgenomen, Dc
vrouw is aangehouden cn opgesloten,
Boven da Betuwe.
Zaterdagmiddag is er tijdens den sterken,
met groote snelheid over de Betuwe voort-
jagenden storm, in de omgeving van Tiel
een vrij aanzienlijke schade aangericht door
een wervelwind, die gepaard ging met zwa-
ren hagelslag.
De weg, dien de wervelwind, welke onge
veer half twee kwam opzetten, volgde, loopt
nagenoeg geheel over vlak land. Dit is een
groot geluk, omdat anders de schade niet "te
schatten geweest, zou zijn, daar alles wat zich
op den gevolgden weg bevond, totaal vernield
is.
Een groote golfijzcren landbouwschuur te
Kcrk-Avczaath werd geheel tegen den grond
geduwd. Het zicli daarin bevindende vee kon
evenwel nog bijtijds uit zijn benarde positie
worden bevrijd.
Hoe krachtig de slechts één seconde op
dezelfde plaa's woedende, wind was, bewijst
wel het feit, dat verschillende golf ijzeren
platen over een afstand van ongeveer 20 me
ter meegenomen werden.
Een 25-jarige boerenknecht, die op het erf
liep, werd opgenomen en 10 meter verder te
gen den grond geworpen.
Een boomgaarde te Drumpt was er ech
ter erger a^n toe, daar deze voor minstens
de helft totaai ontworteld of althans zoo be
schadigd is, dat hij volgens de schatting niet
meer productief is. Volgens de meening van
deskundigen bedraagt de schade in dezen
boomgaard alleen al minstens f3000.
Vergeefsche vlucht
Zestienjarige jongen legt het af
tegen politie-auto.
Zaterdag heeft de gemeentepolitie
van Geleen den zestienjarigen A. S.
aangehouden, die de vorige weck
Zondag uit het opvoedingsgesticht
Zandbergen bij Amersfoort was ont
vlucht, na het verbreken van een
deur.
Dc jongen was aan het zwerven gegaan
cn had ie Zeist een fiets gestolen, waarna hij
via Brabant naar Limburg trok. Donderdag
werd door den Commissaris van Politie te
Amersfoort zijn opsnoring en aanhouding
per radio verzocht. Zaterdag werd S. in een
logement te Geleen aangetroffen. Toen de
politic hem wilde arresteeren, is hij langs
de achterzijde van het pand gevlucht. Pér
auto werd een achtervolging ingezet, waar
op hij in Beek kon worden gegrepen. De
jongen is op transport gesteld naar Zeist,
Troelstra's geest herleve!
„Het Vrije Woord" in actie.
Het comité-Anema dat in de bekende
kwestie-Kies in de bres sprong voor den ge-
royeerden S.D.A.lJ.-man Kies, is, zooals men
weet, uitgegroeid tot de zgn. Troelstra-Ver-
eeniging „Het Vrije Woord".
In Friesland telt deze vereeniging op het
oogenblik reeds 49 afdeelingcn. In 46 andere
plaatsen zijn afdcclingen in oprichting; over
enkele weken zullen er dus 95 zijn.
Het aantal leden en sympathisee
renden zal dan zoovele duizenden
tellen, dat de S.D.A.P. gedoemd zal
zijn te sterven, tenzij zij de geest van
Troelstra zal doen herleven, zoo riep
de heer Kiès Zaterdag in een pro-
pagandavergadering te Amsterdam
uit.
Geen politieke, maar een cultu-
reele beweging.
Op deze vergadering besprak, aldus het
Hsbl., dc heer H. Wassing, lid van het ge
westelijk bestuur der S.D.A.P. in Friesland,
die thans ook de zijde van den heer Kiès
heeft gekozen, o.m. de vraag, waar deze be
weging naar toe wil.
Men heeft van ons verlangd, zeide hij,
dat wij een zelfstandige politieke organisa
tie zouden maken van „Het Vrije Woord".
Wij hebben er echter een culturecle ver
eeniging van gemaakt. Dit is het laatste
bewijs, aldus spr., van volle trouw aan een
S.D.A.P., waarin waarachtigheid heerscht.
Wij willen niet uit de S.D.A.P., zoo riep
hij uit, wij zoeken recht binnen het kader
der partij, wij wenschcn het recht om onze
eigen inzichten te verbreiden. Als dat niet
.mag, dan is het best mogelijk, dat wij
straks met een eigen partij komen.
Spr. zeide voorts ten aanzien ran het
conflict niet meer in een compromis te
gelooven. Als men ons in de partij wil
houden, dan zal de leiding tenminste aan
merkelijk worden gewijzigd, aldus besloot
de heer Wassing.
De heer Kiès zeide voorts er naar te ha
ken, de gezondheid te laten terugkceren in
dc S.D.A.P., desnoods door den kop eraf te
slaan. Spr. uitte opnieuw een aantal grie
ven tegen het hoofdbestuur dezer partij
en noemde voorts de communisten, op wie
hij ook een beroep tot financieelen steun
deed, zijn „kameraden van de bezitlooze
massa".
Bestuurder verleende geen voor-
Op liet kruispunt Trompstraat
Frans Naereboutstraat te IJmuiden-
Oost zijn gistermiddag „omstreeks
half twee een personenauto en een
autobus met elkaar in botsing geko
men. Van de personenauto werd het
voorstuk geheel ingedrukt, terwijl
de autobus aan den linkerkant werd
opengescheurd.
In de personenauto zaten twee heeren uit
Haarlem en twee kinderen uit IJmuiden-
Oost. Een der heeren kreeg een hersenschud
ding. Ilij is in het St. Anthoniusziekenhuis
te IJmuiden ter verpleging opgenomen. Ook
de andere heer, die oogenschijnlijk geen let
sel had opgeloopen, is daar ter observatie
opgenomen. De kinderen werden slechts
licht gewond. Na ter plaatse te zijn verbon
den, zijn zij naar huis gebracht. Van de
inzittenden van de autobus, die op weg
was naar Katwijk, werd niemand gewond.
Het ongeluk is te wijten aan het feit, dat
de bestuurder van de personenauto ver
zuimde den autobus den voorrang te vcr-
lccnen. De autobus kon op eigen kracht
naar de garage terugkeeren. De personen
auto moest worden weggesleept.
Treintje in een mijn
ontspoord
Drie arbeiders gewond.
Zaterdagavond is in de staatsmijn Maurits
een wagon van een personentreintje ont
spoord. Van dc vier arbeiders, die zich hierin
bevonden, werden twee ernstig gewond, na
melijk T. uit Broek-Sittard en L. uit Bunde.
De eerste kreeg inwendige kneuzingen en is
naar het ziekenhuis te Sittard vervoerd. L.
is met een schedelbreuk in zorgwekkenden
toestand naar het ziekenhuis te Heerlen
overgebracht. Een derde arbeider liep even
eens verwondingen op, maar van minder ern-
stigen aard. Na te zijn verbonden, kon hij
naar huis worden vervoerd.
Geheime zender houdt vol
Naar gemeld, is Zondagmorgen 6 Febr. j.
1. in een boerderij tc Dicpenheim, de in den
achterhoek Van Gelderland zoo populair ge
worden geheime zender „De Nachtegaal" in
beslag genomen, doch gistermorgen was
deze weer op het appel en liet zooals voor
heen zijn geluid weer hooren. De omroeper
maakte bekend, dat in beslag waren geno
men voor ruim zes houderd gulden aan in
strumenten, doch hij was van plan om voort
te blijven gaan. Bovendien deelde hij mede,
dat hij e?n versterkte zender aan het bou
wen was. Het adres van „De Nachtenaal"
was evenals de andere in Hengelo (O.)
Chineesche tegenstand wordt
steeds hardnekkiger. Japan
antwoordt de mogendheden.
Wil Engeland Japan isoleeren?
Reuter meldt uit Tokio, dat de Ja-
pansche troep,en, welke zich zuid
waarts langs de spoorlijn Pciping
Hankau bewegen, er in geslaagd zijn
ruim 20.000 man der Chineesche
voorhoede in een val'te laten loopen,
door om hen heen te trekken en hun
een terugtocht onmogelijk te maken.
Dit geschiedde te Ikautsjcn, op 20
mijl ten zuiden van Tsjangteh. Te
vens wordt beweerd, dat. de Japan-
neezen in zuidelijk Hopei, Poeyang
veroverd hebben.
Officieele berichten over het Japansche of
fensief langs den l;jn PeipingHaukau zijn
niet ontvangen. Men gelooft echter, dat het
Japansche succes slechts langzaam zal gaan,
aangezien de Chineezen de spoorlijn over
35 mijl geheel vernield hebben en de dijken
beneden Tsjangte hebben verwoest.
De Chineesche guerilla tegen de Japansche
verbindingslinies is volgens de berichten hef
tiger geworden in den laatst en tijd.
Bloedige gevechten bij de Hwai.
Volgens een bericht uit Hankau zijn de
Japanneezen erin geslaagd onder bescher
ming van zwaar geschut de rivier Hwai over
te steken. Op den noordelijken oever is het
daarbij tot een bloedig gevecht van man
tegen man gekqmen.
De Chineezen moesten hun front 30 k.m.
noordwaarts verplaatsen tot Koetsjeng. Bij
de gevechten zijn zes Chineesche regiments
commandanten gevallen. Ook de Japansche
verliezen moeten zeer groot zijn. Volgens
de Chineezen zouden de Japanneezen meer
dan 2000 gesneuvelden hebben.
De vier groote slagen, welke in de
laatste tien dagen zijn geleverd om
den overgang over den Hwai zijn
naar de meening van Chineesche
deskundigen de hevigste welke tot
nu toe in den Chineesch-Japanschen
oorlog hebben plaats gevonden.
Vertrek van Aankomat te
Rang. 13 Febr. Singap. 13 Febr
Athene 13 Febr Mars. 13 Febr.
STs)1 b" 13 Febr. jJodph. 13 Febr,
Band. 10 Febr. Singap. 10 Febj
Pelikaan
(heenreis)
Oehoe
(terugreis)
Valk
^terugreis)
(heenreis) |Na"cls 13 Febr|Brind. 13 Febr,
"elwcis) lAthene 13 13 Febr.
Ucrugreis) jlodph. 13 Febr. jBa„d. 13 Febr.
Ibis
A'dam 15 Febr.
Zij zijn niet in dollars en cen
ten af te wegenVolken
rechtelijke principes staan op
den voorgrond.
Tengevolge -van de ernstige ver
wikkelingen, die zich tegen het ein
de van 1Ö37 tussohen de Vereenigde
Staten en Japan als gevolg van de
aanwezigheid van Amerikaansche
strijdkrachten en particuliere per
sonen in het Chineesche oorlogsge
bied voordeden, is in Amerika en
wel in dc pers alsook in het parle
ment, herhaaldelijk de eisch gesteld,
dat de U.S.A. de gewapende macht
uit China zou terugtrekken en aan
alle Amerikaansche burgers den
raad zou geven, China onmiddellijk
te verlaten, met dc waarschuwing,
dat de Amerikaansche regeering
voor de burgers, die desondanks in
het Verre Oosten zouden willen blij
ven, geen garanties op zich zou
kunnen nemen.
Ter argumentatie van dezen eisch werd
aangevoerd:
lc dat Amerika niet dc in den wereldoor
log gemaakte fout mocht herhalen en
zich niet in buitenlandschc conflicten
zou mogen laten mengen;
2c dat Amerika zoowel in Abessinië alsook
in Spanje deze terugtrekking bevolen
zou hebben;
3e dat de belangen van Amerika in China
niet groot genoeg zouden zijn, om te
hunner bescherming daar strijdkrachten
te onderhonden en het risico van een
oorlog te loopen.
Het Panay-incident droeg er toe bij, het
aantal aanhangers v. genoemd voorstel nog
te versterken en leidde er zooals bekend ten
slotte zelfs tóe, dat de petitie ter behande
ling van het wetsontwerp van den afgevaar
digde Ludflow, volgens hetwelk afgezien
van aanvallen op Amerikaansch gebied
dc Amerikaansche regeering slechts na een
volksstemming oorlog zou kunnen verkla
ren, in het Huis van Afgevaardigden de
vereischte stemmen kreeg.
Begeering blijft vasthouden.
De Amerikaansche regeering heeft aan
deze eischen niet toegegeven. Weliswaar is
het wegens het Panay-incident niet tot oor
log en zelfs niet tot een afbreken der diplo
matieke betrekkingen gekomen, wijl de Ja
pansche regeering zeer prompt op alle in
dit verband door Amerika gestelde eischen
inging. Verder heeft de regeering het ge
daan gekregen, dat de stemming over het
wetsontwerp-Ludlow zelf in het Huis van
Afgevaardigden met een nederlaag der iso-
lationisten eindigde cn daarmede dezen
cisch voor lange jaren bij de acten gevoegd.
Bovendien heeft zij besloten en
verkondigd, dat de Amerikaansche
strijdkrachten, of het nu landtroepen
of oorlogsschepen betreft, onder de
tegenwoordige omstandigheden niet
uit China teruggetrokken zullen wor
den. Tenslotte heeft de regeering in
den vorm van een schrijven van den
minister van buitenlandsche zaken
Huil aan den vice-president der Ver
eenigde Staten, den sonaatisoresi-
dent Garner, principieel verklaard,
dat de belangen van Amerika in het
Verre Oosten zich niet in dollars en
centen laten afwegen, maar dat zij
zonder rekening te houden met de
hoogte van het daar geïnvesteerde
kapitaal verder haar invloed op de
wederinachtname van .volkenrechte
lijke principes en het normale inter
nationale verkeer zal geldend maken.
(heenreis)
De Valk bevindt zich nog met motorsto
ring te Singapore; dc Nandoe ging niet ver
der clan Brindisi wegens slecht weer.
Dc Chineesche luchtmacht is actief ge
weest. Volgens (Chineesche) berichten uit
Hankau zouden twintig vliegtuigen het sta
tion van Tcngpoe in puin hebben geschoten
cn veel Japansch materiaal hebben vernield.
De toestand te Haukau.
Hankau blijft overbevolkt. Ondanks waar
schuwingen van autoriteiten en ondanks de
dagelijkséhc luchtaanvallen wacht de bevol
king rustig af. Er zijn weinig steenkolen,
en men vreest uitbreiding van besmettelij
ke ziekten. De luchtverdediging is ver
sterkt.
Japan heelt spijt.
De Japansche regeering heeft in haar ant
woord op de Amerikaansche nota van 17
Januari j.1. haar spijt uitgedrukt over de
betreurenswaardige incidenten bij het bom
bardement van Nanking, waarbij Amerikaan
schc belangen geschonden werden. Een hoog
officier is speciaal naar China gezonden, om:
herhaling te voorkomen. De schade zal wor
den vergoed.
Het vlootbouwprogram niet be
kend gemaaktl
Zooals werd verwacht heeft Japan Zater
dag de nota's der mogendheden beantwoord
Het cgeeft te kennen dat het vei ■strekken
van inlichtingen betreffende den vioolbouw
niet tot een redelijke ontwapening zou bij
dragen aangezien een kwantitatieve beper
king der bewapening ontbreekt.
De Japansche regeering is daarom niet hij
machte aan den desbetreffenden wcnsch de
zer staten gevolg te geven.
De Japansche rceering zou het diep be
treuren, indien dc groote vlootmogendhe-
den tot een uitbreiding van hun bewapening
en van hun vlootbouw zouden overgaan. In
dat geval zouden zij Japan geen anderen
keus laten, dan wijziging te brengen in de
bestaande Japansche vloothouwplannen., ten
einde aan de nieuwe ontwikkeling het hoofd
'te kunnen bieden.
Wil Engeland Japan isoleeren?
De Japansche bladen zijn weinig gesticht
over het feit., dat bij 'de openingsplechtigheid
van de vlootbasis te Singapore geen Japan
neezen tegenwoordig mogen zijn.
Nadat Engeland in den wereldoor
log Duitschland met succes heeft
geïsoleerd, tracht het thans met Ja
pan hetzelfde toe te doen, zegt de
Japansche pers. Het, brengt een
Britsch-Amcrikaansch-Nederlandsch
front tot stand in den stillen Oce-
De Japanners beschouwen dc plechtigheid,
waaraan 3 Amerikanasche kruisers] deeltne
men en waarbij 12000 gasten zijn uitgcnoQ-
digd niet anders dan als een demonstratie
tegen Japan.
Nog geen scheiding van de Phi-
lippijnen.
Een verderen belangrijken stap in deze
richting deed de Amerikaansche regecring,
toen president Roosevelt verklaarde, dat hij
het plan had, dc bestaande economische be-
trekkingen tusschen de Vereenigde Staten
en de Philippijnen niet onmiddellijk na het
intreden van de volledige Philippijnsche on
afhankelijkheid in het iaar 1946 te verbre
ken, maar aan de Philippijnen naar het
voorbeeld van de betrekkingen met Cuba I
nog 14 jaren daarna, dus tot 1960, een bij-
zondere positie in te ruimen.
Deze verklaring is des te merk
waardiger, wijl de Philippijnen nog
korten tijd geleden wenschten, dat
de onafhankelijkheid reeds in dit
jaar of in 1939 zou worden geprocla
meerd en zeer invloedrijke agrari
sche kringen in dc Vereenigde Sta
ten sinds vele jaren aandrongen op
een zoo spoedig mogelijke economi
sche scheiding tusschen de Vereenig-0
de Staten en de Philippijnen, omdat
zij in de Philippijnsche producten
een ongewenschte cn naar hun mee
ning ongerechtvaardigde concurren
tie voor de inheeinsche voortbreng
selen zagen.
Het betreft hier hoofdzakelijk suiker,
palmolie en hennepproducten. Bovendien,
stellen de Amerikaansche vakvereenigingen.
aan de Westkust zich te weer tegen dc im
migratie van goedkoopc Philippijnsche ar
beidskrachten.
Wanneer de Amerikaansche rogeering des
ondanks de economische banden met de
Philippiinen niet verscheurt en deze zelfs,
al is zij wettelijk daartoe niet gedwongen,
deze nog tot 1960 in stand wil houden, dan
zijn daarvoor klaarblijkelijk zekere politie
ke overwegingen doorslaggevend geweest
en men zal den plank niet m.is slaan, in
dien men aanneemt, dat de verklaring van
Roosevelt in de eerste plaats aan 't adres van
Japan wasg ericht. Of het. federale parle
ment zijn plannen zal goedkeuren, dient in*
tusschen nog afgewacht te worden.
t
1
