„Ik was een lage spion
zegt Rakofski
Oostenrijk is Ouitsch en
niet anders
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Zeeslag voor de
Spaansche kust
De Negus weer op
den troon?
Minister Funk spreekt over
het economisch leven
Nederlandsch stoomschip
in stormweer
Zedenmisdrijven
te Oss
Tegenstrijdige berichten
over Ds. Niemoeller
Haodelsopleiding ingevolge
MAANDAG 7 MAART 1938. 81e Jaargang. No. 10513,
Laan. Schaden, Tel. 20.
ÜitgOve der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier*
Het monsterproces te Moskou
TROTZKI DAAGT DE RECHT-
BANK UIT.
Nieuwe arrestaties?
Het Russische monsterproces is voortge
zet met het verhoor van Rakofski, die uit
voerige verhalen deed van zijn spionnage-
diensten voor Japan. Meermalen onderbrak
Rakofski zijn verklaringen met vreesclijke
.verwenschen aan het adres van Trotzki en
zijn „bende gemeene spionnen", zooals hij
ze noemde.
Rakofski „bekent"", dat hij in 1924 als ge
zant te Londen is aangezocht door den En-
gelschen spionnagedienst en dat twee be
ambten van dezen dienst hem door een val-
schen brief tot zijn spionnage hadden ge
bracht.
Bij het bezoek van Laval aan Moskou
zou Rakofski getracht hebben de toenade
ring tusschcn sovjet-Rusland en Frankrijk
te doen mislukken.
De beklaagde Selenski, die vervolgens
wordt gehoord, en die zijn mededeelingen
•afleest, schildert uitvoerig zijn werkzaam
heden bij de Tsaristische geheime politie.
In talrijke gebieden des lands heeft hij we
kenlang de brooddistributie gesaboteerd,
alsmede die van zout., suiker, boter en eie
ren, alles om onder het volk ontevreden
heid te wekken. De boter heeft hij bijvoor
beeld moedwillig laten bederven, of er spij
kers en glasscherven in geworpen.
Uit het verhoor bleek verder, dat Trotzki
sinds 1926 in dienst zou staan van de In
telligent Service, den Britschen spionnage
dienst.
Zaterdagavond werd Boecharin verhoord.
Boecharin bekende hierop de leider van
een rechtsche organisatie te zijn geweest
sinds 1928. Sinds 1918 bestond het plan,
Lenin, Stalin en Sverdlowsk te arresteeren.
„Alle misdaden van deze organisatie, al-
Üus Boecharin, waren er op gericht, onder
Verschillende vermommingen bij te dragen
tot de restauratie van 't kapitalisme in dit
land, alle, ook die, waarvan ik niets wist,
omdat ik de leider was".
Yagoda, die eveneens werd verhoord, ant
woordde op de vraag, of hij iets te maken
had met den moord op Kirof, dat hij een
ivan zijn assistenten bevolen had, Kirof te
vermoorden.
Bij het verhoor van Boecharin is het tot
hartstochtelijke scènes tusschen hem en
Wysjinsky gekomen.
Trotzki daagt Wysjinski uit.
In antwoord op de bekentenissen van Rosen-
goltz tijdens het proces te Moskou betreffen
de de geldsommen, die hij clandestien zou
hebben ontvangen van het commissariaat
voor buitenlandschen handel sedert zijn ver
banning, heeft Trotzky tegenover vertegen
woordigers van de pers verklaard: „De eeni
ge som gelds, die ik sedert, mijn verbanning
uit den Sowjetschatkist heb ontvangen, be
draagt 2500 dollar, die mij te Istanboel ter
hand zijn gesteld door een agent van de
GPOE, toen ik het Russische consulaat ver
liet, ter dekking van mijn persoonlijke uitga
ven.
Ook ontkent Trotzky, dat zijn zoon 630.000
dollar zou hebben ontvangen. Mijn zoon, zoo
zei de hij, heeft geleefd en is gestorven zoo
arm als een proletariër.
Door tusschenkomst van de Sowjetambas-
sade te Washington, heeft Trotzky aan
Wysjinsky een uitdaging gezonden. „Open
onmiddellijk voordat Rosengoltz terechtge
steld wordt een onderzoek naar dat mytische
millioen. Ik verplicht mij alle brieven, alle
documenten en alle rekeningen, die in mijn
bezit zijn, over te geven zooals ik dat ge
daan heb bij de commissie Dewey, te New-
York".
Trotzky eindigde zijn verklaringen met te
zeggen, dat hij sceptisch stond tegenover de
vraag of zijn uitdaging aanvaard zou wor
den.
Alfred Rosmer ontkent.
Alfred Rosmer, die in het proces te Mos
kou, door Kretinski werd beschuldigd in 1928
in Berlijn belangrijke sommen in ontvangst
te hebben genomen, heeft den procureur
Wysjinski het volgende telegram gezonden:
Ontken krachtig Kretinski's bewering hem
1928 Berlijn te hebben ontmoet. Vraag op
schorting proces gelegenheid tot weerleggen.
Nieuwe arrestaties?
De Warschausche correspondent van de
„Daily Express" meldt, dat drie hooggeplaat
ste officieren van het garnizoen te Moskou
gearresteerd zijn, onder beschuldiging Stalin
te hebben willen vermoorden.
Bij het aanbreken van den dag drongen be
ambten van de Gepeoe met de bajonet op
het geweer de woningen binnen van generaal
Kowatsjenko, kolonel Wostoesjef en majoor
Kolajef. De officieren werden in pantser
auto's naar de Loebjanka-gevangenis overge
bracht.
Het gerucht wordt tegengespro
ken.
Een Engelsch blad, de Daily Herald, had
het gerucht alreeds gelanceerd en nu komt
de Sunday Chronicle het bericht herhalen,
als zou Mussolini plannen hebben om den
Negus een troon aan te bieden. Volgens dit
blad zou Lord Halifax als tusschenpersoon
optreden tusschen den keizer in balling
schap en den Duce en zou hij er naar stre-
.venhet Abessijnsche probleem tot een op
lossing te brengen voor de opening van de
Britsch-Italiaansche besprekingen. Halifax
zou een aanbod van Italië aan Haile Selas-
sie hebben overgebracht tijdens een onder
houd, dat de vorige week zou plaats gevon
den hebben. Haile Selassio zou het bewind
krijgen over een koninkrijk, dat een opper
vlakte zou beslaan van ongeveer een vierde
gedeelte van Abessinië. De Negus zou zijn
paleis in Addis Abeba bewonen en van Ita
lië een jaargeld krijgen van 10.000 pond.
Zijin statuut zou ongeveer gelijk zijn aan
ilat van de Britsch-Indische vorsten, die
vassal zijn van Engeland. Volgens de Sun
day Chronicle zou Mussolini die er niet in
geslaagd is den weerstand te overwinnen
van de krijgslieden, welke de Italianen bij
verrassing dooden, de wegen vernielen en
de oogsten verwoesten, begrijpend, dat
Haile Selassie de eenige man is die in
staat is over de Abessijnen te regeeren. De
Negus, aldus de Sunday Chronicle, heeft
(echter nog geen besluit genomen.
Uit Parijs komt echter vam den Negus
teen pertinente ontkenning.
Hij zeide: Evewmin als' op elk ander
•oogenbli'k zou ik er thans, nu het Abessijn
sche volk heldenmoed en offers verdubbelt,
aand enken een oplossing te aanvaarden,
die in strijd zou zijn met de rchtten en de
hoop der Abessijnen en met zijn wil, een
"V-rij ei* onafhankelijk volk te zijn."
Herbert Hoover doctor
honoris causa
De vroegere president der Vereenïgde Sta
ten van Amerika, Herbert Hoover, werd be
vorderd tot doctor honoris causa in de let
teren aan de universiteit van Karei V te
Praag.
Tal van autoriteiten waren bij de plech-
tigheidheid tegenwoordig. President Benesj
was vertegenwoordigd cloord en minister
yan onderwijs.
FRANCO-SCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Engelsche matrozen gewond
De commissaris-generaal van de Spaan
sche regeeringsge trouwe vloot, die zich aan
boord van de Mendez Nunez bevindt, heeft
een correspondent van het agentschap Fe-
bus de volgende bijzonderheden medege
deeld over een zeeslag, welke gisternacht
aan de Spaansche kust is geleverd.
De regeerïngskruisers „Lïbertad"
en „Mendez Nunez" bemerkten gis
terochtend te twintig minuten over
twee op minder dan drie zeemijl af
stand drie oorlogsbodems van
Franco, de Canarias, de Baleares,
cn de Almirante Cervera. Het sein
tot het gevecht werd gegeven.
De rechtsche schepen schoten lichtgranaten
in de richting van de regeeringsbodems,
welke hierop met- een krachtig vuur ant
woordden. Plotseling steeg bij de rechtsche
schepen een groote rookkolom omhoog tot
ongeveer vijftienhonderd meter hoogte, een
der rechtsche schepen was getroffen en
stond in brand.
Na het gevecht keerden de regeerings-
schepen naar hun bases terug.
De „Baleares" werd bij dit gevecht tot
zinken gebracht. Twee Britsche torpedo-
bootjagers, de „Kempenfeit" en de ,3oreas"
namen de talrijke opvarenden van het ge
zonken Franco-schip aan boord.
Tijdens dit reddingswerk ondernam de
Spaansche regeering een bomaanval, waar
bij drie matrozen van de „Boreas" gewond
raakten.
Tiende luchtaanval op Barcelo-
na binnen 36 unr.
Gisterochtend vroeg heeft de rechtsche
luchtmacht den tienden aanval gedaan op
Barcelona. De vliegtuigen werden evenwel
door het luchtdoelgeschut verdreven.
Daitsch vliegtuig verongelukt
'A Menschen gedood.
Een DuitscH verkeersvliegtuig Is in de
omgeving van Guaranda neergestort. De
Duitsche bestuurder, Hammer, de equatoria
le kapitein Marco Aguirre en twee mecani
ciens kwamen om het leven,
Seiss Inguart voor de radio.
Wij zullen den bondskanselier
als goede Oostenrijkers volgen
Seiss Inguart heeft te Hinz een radiorede-
voering gehouden, waarin hij de nadruk leg
de op wat volgens hem een axioma is:
„Oostenrijk is een Duitsch en niet
anders dan een Duitschland."
SEISS INGUART.
De onafhankelijkheid van Oostenrijk be
rust op den waarborg van het Duitsche volk
Oostenrijk kan slechts een Duitschen weg
volgen. De Oostenrijkers zetten hun poli-
tieken weg voort zonder inmenging, noch
van den kant der Duitsche nationaal socia
listische partij, noch van den kant van het
Duitsche rijk. Ons doel is gezamenlijk te
werken aan den wederopbouw van dit land.
Dit werk zou slechts in gevaar kunnen wor
den gebracht, wanneer do.krachten, die Oos
tenrijk van den Duitschen weg af pogen, te
brengen en het aldus in tegenstelling met
het Duitsche rijk te stellen, zich deden gel
den.
Met nadruk verklaart de minister
dat geen enkele politieke activiteit
van nationaal socialistische organi
saties, zelfs niet door middel van
de pers, buiten zijn weten mag wor
den ontwikkeld.
Seiss Inguart eindigde zijn toespraak met
dank te zeggen aan den bondskanselier en
leider van het vaderlandsche front, „die ons
de weg geopend heeft, welken wij van nu
af aan willen volgen. Wij zullen hem op
recht cn zonder voorbehoud, als goede Oos
tenrijkers, volgen."
Partij diamanten ontvreemd
Treindiefstal in België.
In den trein BusselOostende zijn, naar
de Tel, meldt, twee enveloppen met diaman
ten, ter waarde van ruim 820.000 francs,
ontvreemd. De heer Rafael Elbaun had
zich met deze partij diamanten van Ant
werpen naar Oostende op weg begeven. Bij
zijn aankomst te Oostende ontdekte hij dat
het pak dat hij nog had toen hij te Brussel
in een tweede klasse wagon naar Oosten-de
overstapte verdwenen was.
De economische beteekenis van
Duitschland is geweldig toegeno
men.
Ter gelegenheid van de opening der „Leip
ziger Fruehjahrsmess" heeft de rijksminis
ter van Economische Zaken, Walter Funk,
een rede gehouden over de beteekenis van
de nationaal-socialistische economische op
vattingen, voor het economische wereldge
beuren. De economische beteekenis van
Duitschland, aldus de minister, is ereweldig
toegenomen, hoewel Duitschland weinig van
de verbetering der wereldconjunctuur ge
profiteerd heeft. Met nadruk verklaarde
Funk, dat de nat.-soc. economische politiek
zeer veel prijs stelt op een uitbreiding van
den buitenlandschen handel en een verbete
ring van de handels- en betalingsbetrekkin
gen met het buitenland.
Buitenlandsche economen hebben den
laatsten tijd er geen geheim van gemaaKt,
dat de Duitsche economische methode de
beste is, daar bet economische leven thans
volkomen gezond en onaantastbaar is. Een
terugkeer tot de vroegere automatische me
thode op de basis van den gouden standaard
wordt door de autoritair bestuurde landen
afgewezen in verband met de daarmede ge
paard gaande internationale, afhankelijk
heid Het is mogelijk dat zich langzamerhand
Op de Noorsche kast.
Twee opvarenden over boord ge
slagen en verdornken.
Bij de Helcyon-lijn te Rotterdam is telegra-
frisch bericht ontvangen, dat 't vrachtschip
„Vredenburg" van deze maatschappij, het
welk op 2 Maart met een lading erts van
Narvik naar Rotterdam was vertrokken, Za
terdagavond op 200 mijl van de Westfjord
met hevig stormweer te kampen heeft ge
had. De 44-jarige bootsman M. Stolk en de
39-jarige matroos M. Spanjersberg, beiden
uit Vlaardingen, werden door een stortzee
gegrepen, sloegen overboord en verdronken.
Beide slachtoffers waren gehuwd.
Naar het Vsbl. meldt is de 36-jarige industri
eel van Z. te Oss gearresteerd, verdacht van
overtreding van art. 249 2e lid van het Wet
boek van Strafrecht.
Reeds eenige tijd geleden heeft wachtmees
ter De Gier van de Osser marechaussée-bri-
gade een onderzoek ingesteld naar de waar
heid der hardnekkige geruchten, die de ron
de deden omtrent toestanden bij de N.V. tot
bereiding van orgaanpreparaten „Organon"
Men vertelde, dat een of meer personen aan
de bedrijfsleiding misbruik maakten van
hun macht over een aantal van de honder
den meest jonge arbeidsters, die er in
de fabriek en op het kantoor werkten.
Het langdurige en nauwgezette onderzoek
heeft tenslotte geleid tot de arrestatie van
den directeur van Z. Hij is naar Den Bosch
overgebracht, waar hij, na door den rech
te -commissaris te zijn verhoord, in het
Huis van Bewaring is ingesloten.
Ondex-wijl heeft de marecchaussee haar na
sporingen voortgezet. Een groot aantal meis
jes is reeds een verhoor afgenomen en hoe
wel de befaamde zwijgzaamheid der Osse-
naren ook thans nog niet is verdwenen,
heeft dit onderzoek toch reeds zeer belas
tend materiaal opgeleverd.
Het moet niet uitgesloten worden geacht,
dat deze onverkwikkelijke affaire nog tot
andere arrestaties zal leiden,
Trouwt Garbo te Turijn
Een telefoontje van den vennoe-
delijken a.s. bruidegom.
Greta Gaifoo is, in gezelschap van Leopold
Stokowski en een prachtigen wolfshond,
per auto in Napels aangekomen.
De huwelijksgeruchten, die over
het tweetal in omloop zijn, schij
nen bevestiging te vinden in een
telefonische mededeeling van Sto
kowski aan Philadelphia. De musi
cus vertelde n.1., dat hij in het begin
van de volgende week te Turijn
met Greta trouwt.
De beroemde Zweedsche schrijver, dr.
Aseel M/untke, die op het eiland Capri
woont, heeft bezoek van Gerta Garbo ont
vangen. De schrijver schildert haar als hi
vrouw met edele gevoelens en fijnen smaak
en is zeer verrukt over de populaire film
ster.
een nieuw stelsel van internationaal han
dels- en betalingsverkeer ontwikkelt. In
ieder geval zal het herstel van normale be
trekkingen tusschen de staten niet eenvou
dig bereikt kunnen worden door terugkeer
tot de oude methode van den vrijhandel of
de meest begunstiging en den gouden stan
daard. Daarvoor is noodig, dat er een veran
dering van denkwijze komt, bij de landen
welke thans discriminatie brengen in het
handelsverkeer met de staten, die tot een
door de overheid geregeld handelsverkeer
moesten overgaan om leven en welvaart van
het volk te beschermen.
Als ondanks alles de Duitsche buitenland
sche handel nog onbevredigend is, moet dat
geweten worden aan het feit, dat de laatste
overblijfselen uit het tijdperk van den po-
litieken en economischen vernielingswaan
zin nog niet verdwenen zijn.
Daartoe behooren de onopgeloste schulden
kwestie en de koloniale kwestie. Schacht
heeft er op gewezen, dat het transportpro
bleem gemakkelijker zou zijn, indien
Duitschland koloniën had. De kolonie kwes
tie is voor Duitschland in de eerste plaats
een politiek vraagstuk.
Funk constateerde verder, dat de tegen
woordige wereldpositie van Duitschland niet
verdraagt, dat Duitschland staatsleeningen
in het buitenland in een onwaardigen toe
stand verkeeren. Duitschland behoeft en
wil geen nieuwe staatsleeningen in het bui
tenland, doch voor de hestaande leeningen
moet een regeling gevonden worden, die re
kening hondt met. de politieke en economi
sche positie van het nationaal-socialistische
Duitschland,
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT»
Verwachting: Zwakke tot mati
ge wind uit Westelijke rich
ti'ngen, in het Noorden be
trokken tot zwaar of half
bewolkt, nevelig tot licht of
half bewolkt in het Zuiden
droog weer, iets kouder.
Verdere vooruitzichten: Weini6
verandering.
Amerikaansche rabbijnen pro-
testeeren.
In de kerk van Dahlem werd gis
teren medegedeeld, dat Ds. Niemoel
ler was opgenomen in het concentra
tiekamp Sachsenhansen 24 K.M. be
noorden Berlijn.
De autoriteiten te Berlijn weigeren te be
vestigen of te ontkennen, dat Ds. Niemoel
ler naar het concentratiekamp Sachsenhau-
sen is gebracht. Wel verklaren zij, dat hij
zich nog steeds te Berlijn bevindt. Indien de
predikant werkelijk in liet concentratiekamp
is opgenomen, dan zouden de autoriteiten
zich nog niet tegenspreken, want Sac'hsen-
hausen ligt nog in „Groot-Berlijn".
Protesten uit het buitenland.
De Amerikaansche Liga voor Vrede en De
mocratie deelt mede, dat door tusschenkomst
van den ambassadeur in Duitschland een
door meer dan 100 rabbijnen en predikanten
der Vereenigde Staten onderteekend schrij
ven aan Hitler zal worden gezonden, waar
in geprotesteerd wordt tegen de vasthouding
van Ds. Niemoeller.
Ds. Boegner, voorzitter van de Protestant-
sche Federatie van Frankrijk, heeft, een tele
gram gericht tot de vertegenwoordigers der
Ilerv. Kerken in Groot-Brittanië, teneinde
tot een gemeenschappelijk protest tegen de
behandeling van Ds. Niemoeller te komen.
de Vestigingswet kleinbedrijf
De opleiding is vrij. Geen
monopolie aan de Midden
standsbonden.
Ter voorkoming van misverstand, reeds
blijkende uit de door het Tweede Kamerlid
den heer Amelink, gestelde vragen, ver
zoekt het instituut voor middenstandsont
wikkeling ons de aandacht erop te vesti
gen, dat de opleiding, zoowel voor het mid
denstandsdiploma algemeeno handelsken
nis, als voor eventueele vakdiploma's, vrij
is. Er is dus geen sprake van, dat te dien
aanzien eenig monopolie is gegeven, of dat
de opleiding in eenig opzicht aan banden
is gelegd.
De taak van de middenstandsbonden,
resp. hun onderwijsinstellingen, met be
trekking tot de handelsoplciding, bestaat
hierin, dat zij over het geheel land, hetzij
zelfstandig, hetzij in samemveriring met
bestaande onderwijsinrichtingen, opleidings
mogelijkheid hebben geschapen, waarvoor
zij tegenover de beide betrokken departe
menten verantwoordelijkheid op zich kun
nen nemen. Bovendien trachten zij op deze
wijze aan de deelnemers behoorlijk onder
richt door bevoegde leerkrachten binnen
redelijken termijn en tegen matige vergoe
ding te waarborgen. Dit. is mogelijk door
een sluitende organisatie over het geheelo
land, welke haar ervaring en bijstand van
deskundige medewerkers ten dienste van
de eigen opleidingscursussen stelt.
Daarnaast kunnen uiteraard ook anderen
de opleiding ter hand nemen, doch deze
blijft voorshands zonder controle en centrale
leiding. Aangezien gebleken is, dat naast
serieuse opleiders vele beunhazen optreden,
waardoor dc mogelijkheid van ernstige te
leurstelling voor de cursisten geenszins uit
gesloten is. bevelen de bonden uiteraard
in de eerste plaats hun eigen cursussen
aan.
Daarl wettigen de groote kosten, welke
hiervoor moeten worden gemaakt dit
onderwijs moet het nog zonder overheid^*
soi'bsidie stelen en de risico's, welke in
•het algemeen middenstands-belang worden
aanvaard, een reductie op het examengeld
voor de deelnemers aan eigen cursussen,
die op andere wijze reeds hun aandeel in
deze kosten bijdragen.
Overigens wordt de organisatie der
examens, mede door het toezicht van het
departement van economische zaken, met
de grootst mogelijke objectiviteit en deskun
dige zorg, zonder aanzien des persoons,
(ter hand genomen.
