BRIL Onze export naar centralisatie IN SMAAK ROOKT TRIUMPH 1 CENT VIRGINIA JUITENL ANDSCH 1 VERZICHT 'N TRIOMFATOR Economische beschouwing Ingezonden VOOR 'N GOEDE Terlep's Drogisterij Zaterdag 2 April 1938 Tweede blad de inzinking in de wereld conjunctuur. naderende moeilijkheden voor neder land? centralisatie in het buitenland dwingt ons tot navolging. Het is bekend genoeg, dat het jaar 1937 in tnenig opzicht een belangrijke opleving heeft laten zien. Successievelijk komen daarom trent thans statistische gegevens los en het dunkt ons interessant van een en ander even kennis te nemen. Van belang zij in dit opzicht de cijfers, welke worden gepu bliceerd in het Volkenbondsbulletin. In verschillende landen was de industri- «eele bedrijvigheid grooter dan sedert 1929 ooit meer het geval was geweest en de in- dustriecle wereldproductie in haar geheel, die 7% boven de productie van 1936 lag was 2% grooter dan die van 1929. Intusschen zette in het laatste kwartaal de terugslag reeds weer in, vooral in Ameri ka. waar de productie tusschen Augustus 1937 en Januari 1938 daalde met niet minder dan ruim 30%. De totale wereldproductie daalde in diezelfde periode met 10%, in Europa bleef ze merkwaardigerwijze nog stijgen, n.1. met 2%. Dat ook Nederland tot dusverre door de blijkbaar opnieuw in aantocht zijnde malai se nog betrekkelijk weinig werd aangetast, blijkt uit onze werkloozencijfers, die nog steeds een daling te zien geven, vergeleken bij de achter ons liggende jaren. Neemt men daarbij in aanmerking, dat telken jare een circa 40.000 werknemers meer aan den ar beid moeten worden gezet, dan is dit resul taat betrekkelijk niet ongunstig. De cijfers van het Centr. Bureau v. d. sta tistiek, aangevend het aantal geheel werk- loozen in duizendtallen, zien er als volgt Uit: 1934 1935 1936 1937 1938 Jan. Febr. 387.2 432.4 475.9 466.2 439.3 358.- 417.6 465.5 439.6 420.8 Intusschen is ook de wereldhandel (in- en ïJitvoer) niet onaanzienlijk gedaald, waar door weliswaar weer de Vereenigde Sta len en voorts Japan in hooge mate worden getroffen, daarnevens ook verschillende Europeesche landen. Voor wat den uitvoer betreft, vinden we Nederland mee opgevoerd en wanneer men in aanmerking neemt, dat de totale wereldhandel in Januari 1938 niet minder dan 11,2% lager was dan in De cember 1937, dan demonstreert dit cijfer ten duidelijkste hoe sterk de reactie is, die hier is ingetreden. Dat het ook ten onzent niet meer van ®en leien dakie gaat, dat de moeilijkhe den integendeel meer en meer komen opzet ten, blijkt uit de, misschien nog niet be paald alarmeerende, in ieder geval toch wel belangwekkende berichten, die uit bijna al le branches van onze bodemcultures den laatsten tijd in de Nederlandsche pers do ronde hebben gedaan. Duitschland, altijd nog de afnemer van "een belangrijk deel onzer landbouw- en vee teelt-producten zij het ook, dat onze te genwoordige export daarheen in geen ver houding meer staat tot die naar het vóór- Hitleriaansche Duitschland schijnt ten aanzien van allerlei goederen meer moeilijk heden te maken. Men zal zich' wel niet vergissen, wanneer men aanneemt, dat de Ber- lijnsche regeering, die een doorloo pend en hevig gebrek heeft aan geld, met gretige oogen ziet naar de extra-winsten, die op deze goederen worden gemaakt en die tot dusverre voor een goed deel belandden in Nederlandsche zakken. Het is In dit opzicht ook" een allerwon- Jljkste toestand in de wereld. Door de autarkie in andere landen vindt ïnen bij ons een overvloed aan allerlei goe deren. Wij kunnen die niet meer exportee ren en het gevolg is, dat de prijzen er van bij ons betrekkelijk laag zijn. Elders echter heerscht een groote behoefte Er is een beduidend te kort en de prijzen zijn dus hoog. Dit laatste is .uitsluitend het gevolg van het feit, dat de betreffende re- gceringen alleen maar een invoer bij mond jesmaat veroorloven. Lieten ze een grooter import toe, dan zouden de prijzen elders ge leidelijk dalen, hier stijgen, totdat een soort harmonie was bereikt. De opzet zal nu wel zijn, dat men elders wil trachten het kleine kwamtum, dat men nog betrekt, in handen te krijgen tegen den hier geldenden lageren prijs. Gelukt dit dan worden de in het buitenland gekochte goe deren natuurlijk toch tegen den geldenden hoogen prijs gedistribueerd. Zoodat het ver schil niet meer hier blijft, doch, belandt in de zakken van de buitenlandsche overheid, die het zoo broodnoodig meent te hebben. Wij zijn echter er niet minder om verlegen, waarbij men in acht moet nemen, dat de tegenwoor dige Nederlandsche overheidssteun voor een goed deel slechts mogelijk is door de exportheffingen. Het middel bij uitstek voor den buiten» IamWhen staat om het voor oogen gestel de doel te bereiken is centralisatie van den inkoop, waardoor de concurrentie tussdhen de importeurs wordt uitgeschakeld en waar bij men beter kan vasthouden aan een be paalden prijs, die men niet wenscht te over schrijden. Deze methode is ndet nieuw. Ook in de oorlogsjaren is ze van toepassing ge bracht, wellicht meer openlijk zelfs dan nu het geval is. In die dagen echter heeft men het afweermiddel tegen dergelijke tactiek onmiddellijk gevonden. Tegenover centrali satie van den inkoop werd gesteld een centralisatie van den verkoop. Dit laatste heeft zonder twijfel zijn be zwaren. Vam een vrijen export kan met geen mogelijkheid meer worden gespro ken. klanten ken't men feitelijk niet meer en het opbouwend werk door tal van fir ma's in een lange reeks van jaren ver richt, wordt als het ware in één handom draaien vernietigd. Men dient echter wel te heseffen, dat dit zelfde óók geschiedt, wanneer alleen de inkoop wordt gecentraliseerd. Bn wanneer het dan aankomt op de keuze: een grootere of een kleinere tegenwaarde naar Neder land, waarbij onder alle omstandigheden toch het contact tusschen leveranciers en klant wordt verbroken, dan kan het eerste slechts in aanmerking komen. In dit verband zullen we de noodkreten, die tegenwoordig uit allerlei categorieën der Nederlandsche exporteurs worden verno men, wel moeten beschouwen. De autarkische totale staten gaan hun gang. Ze centraliseeren tot in het onein dige. En wij zijn, helaas, wel genoodzaakt tot op zekere hoogte mee te gaan. Wallen we niet te veel verliezen. Vergissen we ons niet, dan zullen we in den komenden tijd ten aanzien van onzen export van vrijheid steeds minder bemer ken. En zal het steeds meer gaan in de richting van centralisatie, met alle onaan genaamheden daaraan verbonden. Uoet&al N. h. v. B. Eerste klasse C: N. Niedorp 2 krijgt thuis tegen Hoogkars- pel de laatste kans om aan de laatste plaats te ontsnappen. Tweede klasse B. Met DTS 2Alkm. Boys 3 wordt de com petitie besloten. Ofschoon we niet gelooven dat de punten thuis blijven, zou een over winning DTS tenminste nog gelijk met Aker sloot op de onderste plaats brengen. Tweede klasse F: Schagen 2 ontvangt VCL en wint. Vierde klasse D: Schagen 4 klopt thuis Gr. Schermer 2 (10 uur). Oudorp 2 behaalt de zege op Alkm. Boys 5, terwijl VVS—Graftdijk 2 de rij sluit. Vierde klasse G: VCL 2 is vrij, Adspiranten: Afd. K: Alkm. Boys bAlkm. Boys a; Alc- maria a—Alkmaar a; Alcmaria b—DTS a. (11.15). Afd. L: DTS b-Vrone a (12.30); Bergen a CSV a (10 uur). Afd. M: Twisk a—N. Niedorp a (10 uur). GOUDEN KRUIS. District Alkmaar, eerste ronde: Koedijk 2 Ursem; DirkshornSchoorl 2 (11 uur). PROMOTIE-DEGRADATIE. Koedijk, dat de promotiecompetitie inzet te met een thuisoverwinning op De Rijp (1—0) bezoekt thans de hekkesluiter dei- eerste klasse, n.1. RCZ te Zaandam. waarheen gaan wij? Dag aan dag lezen wij in de bladen over de verschrikkingen van den oorlog. Bij herhaling is het steeds: zóóveel doo- den op de slagvelden, en door het werpen van bommen, groote verwoesting en vernieti ging onder de burgerbevolking. Daaz-naast, hoe in weer andere landen heele bevolkingsgroepen als minderwaardi gen worden uitgebannen door hun elk mid del van bestaan te ontnemen, zonder zich verder om hun lot te bekommeren. Wij lezen deze schrikkelijke dingen; maai bij wie wekt dit alles nog eenige ontroe ring? Door de dagelijksche herhaling gaat de afschuwelijkheid voor ons verloren, en wij gaan lustig verder Tot dat ge op eenmaal iets leest dat zich zóó schrijnend laat aanvoelen, dat het zich weer vasthecht in onze verbeelding. Zóó zal het menigeen zijn gegaan bij het lezen van het geven van vrijwillige bijdra gen voor de defensie, waarvan zoo veie juist door vrouwen. Moeders wellicht., moeders, wier zonen straks voor die-defensie zullen worden op geroepen en afgericht tot soldaat. Dat laat ons niet los. En dan zien wij weer. Dan vragen wij ons angstig af, waar wij heengaan als de moeder vrijwillig bijdraagt aan datgene wat in wezen vernietiging van haar kinderen kan beteekencn. Zedelijk en lichamelijk. Afgericht worden tot soldaat vraagt terzij de stellen van alle zedelijke gevoelens. Het bekwamen hiertoe wil het zich vaardig ma ken on« onder alle omstandigheid en op on verschillig welke wijze, zijn evenmenschen te dooden. De geheele opleiding staat toch alleen in dat teeken. En vrijwillig hieraan bijdragen wil zeggen, dat men dit zoo uitgebreid mo gelijk wil toepassen. Men meent dat het noodig kan zijn dat menschen tegenover elkander worden ge steld, het op eikaars leven aanleggen, die toch elkanders vijanden niet zijn, maar die inderdaad van beide kanten tegen elkan der worden opgedreven en'bij twijfeling of weigering met doodstraf worden bedreigd. Christenen staan dan tegenover Christe nen. Christenen, die allen belijden dat naas tenliefde het hoogste gebod is! Waar moet bet heen als men den God der gansche menschheid gaat degradeeren tot een Nationale Duitsche of Italiaansche? Wat een geestelijke en zedelijke ontaar ding. En alles wordt gedaan om dezen geest zooveel mogelijk aan te wakkeren. De geest van Nationalisme boven alles! Wanneer nu zelfs de burgerbevolking door vrijwillige bijdrage van z'n ingenomenheid hiermee getuigt, dan weten we welk een benauwende toekomst wij tegemoet gaan. Waar wij heengaan? Dat eerbied voor het leven gaat verdwij nen. Dat de mensch het hoogst in aanzien komt als hij zich laat africhten en gebrui ken als gevechtsmateriaal. Bij plaatsing, U, mijnheer de Redccteur mijn besten dank, Zwaag J. SAAL. Uit onze omgeving LANGENDIJK broek op langendijk. Chr. Middenstandsbond. Jaarvergadering van de Chr. Midden slandsbond, afd. Broek op Langendijk, op Donderdag 31 Maart in het lokaal van den heer Jb. Balder. Voorzitter, de heer J. L. Koolaard, opende de vergadering op de gebruikelijke wijze. De notulen werden vastgesteld. De heer Jb. Vrocgop, bracht het financi eel verslag uit. Ontv. was f 107.37, uitgege ven f 69, batig saldo f 38.37. De penningm. werd gedéchargeerd. De heer Jb. Vroegop werd hierna als lid van het bestuur herkozen. De heer Doeleman, spreker op dezen avond, voerde vervolgens het woord, en wees op den uitbouw van den bond. Spr. propageerde de principieele organisatie van den middenstand. Het is jammer, dat de christelijke middenstanders dit inzicht nog niet hebben. De Vestigingswet besprekende zeide spr. o.m., dat men voor de instelling van de Ves tigingswet dankbaar kon zijn. Met voorbeel den toonde' spr. aan dat het noodig was, de ze wet in te stellen. Spr. hoopte dat het hier moge gelukken een chr. cursus te stich ten voor het diploma handelskennis. Een aantal personen stelde vragen, welke de spreker beantwoordde. Na rondvraag volgde sluiting. NOORDSCHARWOUDE. Blijkens de advertentie in dit nummer zal mevr. RamondtI-Iirschman de beken de strijdster voor den vrede, presidente van de Intern. Vrouwenvredesbond in Neder land, Donderdag a.s. in Concordia een le zing houden over Internationale samenwer king voor den v-redte. Voor dit in deze da gen wel zeer actueel e onderwerp zal onge twijfeld veel belangstelling bestaan. HARENKARSPEl waarland. 13e Jaarvergadering R.K. Boe renleenbank. De R.K. Boerenleenbank vergaderde ten huize van Mej. Wed. G. Stoop te Waarland, des avonds 7 uur. De heer D. Doodeman, directeur der bank, opent de vergadering, waarna de heer C. Dekker, kassier der bank, de notulen leest, welke onveranderd worden vastgesteld. Eveneens wordt door den kassier voorge lezen een uitgebreid jaarverslag, waaruit Rheumatische pijnen In beenen en gewrichten totaal verdwenen Hier is een korte, maar krachtige getui genis van de wonderbaarlijke werking van Kruschen Salts: „Ondérgeteekende betuigt hierbij zijn op rechten dank voor de geneeskracht, van Kruschen Salts tegen rheumatische pijnen in beenen en gewrichten, welke na het ge bruik van een half jaar Kruschen totaal zijn verdwenen." J. B. te O. Wat zou het U waard zijn, wanneer U dit over eenigen tijd eveneens zoudt kunnen getuigen. En toch is het zoo eenvoudig: icderen morgen een theelepel Kruschen Salts in Uw eerste kop thee of koffie. Alle schadelijke afvalstoffen, die zich anders kunnen ophoopen en die in de meeste geval len de oorzaak van Uw rheumatische pij nen zijn, worden dan geregeld verwijderd. Kruschen Salts is verkrijgbaar hij aptho- kers en erkende drogisten a f0,40, f 0.75 en f 1.60 per flacon. Let op, dat op het étiket op de flesch, zoowel als op de buitenver- pakking de naam Rowntree Handels Mij., A'dam voorkomt. bleek, dat voor de bank het vcrloopen boek jaar goed is geweest. Ook uit het rapport der Centrale bleek dat de werking en het beheer der bank als steeds goed was te noe men. Het ledental der bank ging goed voor- ui t# terwijl ook het aantal spaarders sterk was toegenomen. De lieèren L. Groen en A. Blank worden aangewezen om de rekening over het afge- loopcn boekjaar te controleeren. Bij de bestuursverkiezing, wegens perio diek aftreden van den heer J. Jaspers, lid van den Raad van Toezicht, wordt deze herkozen. Bij de besprekingen tot oprichting eener afzinderlijke stichting Spaarbank,wordt, be sloten vooralsnog een afwachtende houding aan te nemen. De vergadering geeft, échter machtiging aan het Bestuur, om indien gè- wenscht, tot de oprichting over te gaan. Aangenomen wordt het bestuursvoorstel om de rente van spaargelden 1 jaar vast te verlagen tot 2.75 pet. Direct opvorderbaar 2.64 pet. en voor niet leden 2.40 pet. Voor schotrente werd gebracht op iVi pet. Gemelde rentepercentages kunnen worden herzien, zulks in verband met de schomme ling der geldmarkt, daartoe wordt het be stuur machtiging verleend. Na de rondvraag, waarbij eenige bespre kingen worden gevoerd, van meer huishou- delyk belang, sluit de voorzitter de verga- doring. Vrijstelling militaire dienst. Den heer Arie Bommer alhier is wegens kostwinnerschap, voor den tijd van 1 jaar vrijstelling verleend van den militairen dienst. De heer Bommer was van de lich ting 1938. WARMENHU1ZEN Burgerlijke stand, Maart 1938. Geboren: Simon Johannes, z. v. P. Put en C. Bruin. Overleden: Maart je Roozing, 79 jaren, wed. v. J. Barsingerhorn; Wilhelmina Berendina Zwamborn, cchtg. van G. Zoon, 52 jaren. Huwelijken: K. Krul, 24 jaren, groenten- handelaar alhier en C. Biersteker, 22 jaren, zonder ber., alhier; J. v. d. Kieft, 29 jaren, uitvoerder, alhier en J. C. J. Overbeek, 34 jaren, hoofd der school, alhier. DEN HELDER met een prettigen pasvorm en juiste sterk te der glazen gaat men naar den vakopti cien TERLEP. Want met zoo'n TERLEP's BRIL wordt het naaien en lezen weer een genot. Kosteloos oogonderzoek, 's avonds tot 8 nur. Reparatie aan Brillen, Fototoestellen, enz., in eigen reparatie-inrichting, vlug en goed koop. Gediplomeerd Opticien, HOOGZIJDE 103 TEL. 99. SCHAGEN. Ziekenfondsleverancier. MUSSOLINI VERMAAKT ZICH MET ZIJN MILITAIR SPEELGOED EN BOUWT LUCHTKASTEELEN. WANNEER VLIEGT ITALIë IN DE LUCHT? „De meeningen van wijzen berus ten op betere gronden dan de „over tuigingen van dwazen", heeft iemand eens neergeschreven. Intusschen worden die „overtuigingen" meestal met zooveel aplomb gelanceerd, dat ze de meeningen der wijzen volko men overstemmen. Anders zou het wellicht ook niet mogelijk zijn, dat die „overtuigingen" veelal de volke ren en de wereld beheerschen. Hoezeer het. onverstand regeert, kon wel nauwelijks duidelijker in hst licht worden gesteld, dan door den inhoud van verschil lende redevoeringen, die we de laatste week hebben kunnen vernemen. Reeds enkele dagen geleden deed de Ita liaansche onderstaatssecretaris voor de luchtmacht een boekje open omtrent de mentaliteit, welke de Italiaansche regeering bezielt, door in een gezwollen taal den Duce te verzekeren, dat diens luchtmacht onge duldig wachtte op het bevel om de hoogste proef van haar kunnen af te leggen. Die hoogste proef kwam er op neer nu eindelijk eens in een echten grooten oorlog landen en volkeren te slaan met dood en verderf. Niet iets betrekkelijk gerings, als een veldtocht tegen Abessynië of een klcin-burgeroorlog- gedoe, gelijk in Spanje. Neen, iets als een nieuwe Europeesche krijg, waarin Italië zich zou kunnen overladen mei roem cn eer, met glorie cn heerlijkheid. Natuurlijk wel ten koste van een zee van bloed, van ellende, pijn en smart, doch daarover werd gezwe gen. Iets dergelijks gaat misschien aan de heerschers voorbij, het betreft overigens het volk, waarvoor in den totalen staat geen schooner lot schijnt te zijn weggelegd, dan te mogen sneven op het veld van eer en voor de glorie van het vaderland. Intusschen heeft Mussolini laten hooren, dat zijn Satelliet Valle bij hem nog niet eens in de schaduw kan staan. In de rede, dezer dagen door den Duce gehouden, heeft hij alles overtroffen, wat ten aanzien van verafgoding van oorlog en militairisme tot dusverre in Italië is gepresteerd. Hetgeen heel wat wil zeggen! En zoo weten we hot. nu: do militaire pro blemen zijn in een land de fnndamentcele problempn. Waf beteekent, dat een land, een volk leeft voor den oorlog en voor niets dan den oorlog. Al het andere is bijzaak. Dit is de „overtuiging" van Mussolini. Of het de meening is van een wijze, ziedaar een kwestie, waarop we het antwoord maar liever schuldig willen blijven. Tntusschen zouden wc ons er niet over verwonderen, zoo menigeen zich afvroeg: Waarom toch die oorlogskreet? Want of hij als een directe bedreiging moet worden op gevat is voorloopig een groote vraag. We zouden daarbij om te beginnen kunnen wij zen op de woorden van den Duce zelf in den aanvang zijner rede: „Italië bezit in de Al pen een natuurlijke grens, die niet te passee- ren is, indien slechts enkele passen herme tisch worden afgesloten". Deze tirade, die klaarblijkelijk bedoeld was als excuus voor liet laten verschijnen van den Duitscher aan de Sommering, geldt, echter zoowel vóór als tegen Italië. Ook andere landen kunnen die passen afsluiten, zoodat geen Italiaan zijn land kan verlaten. Het rijk van den Duce ligt dan volkomen geisolccrd en men zou zich mogen afvragen: waarvoor dan dat woord van bajonetten? Het ziet er naar uit of de Itali- aamschio burgerij isi overgeleverd aan iemand, die een idée-fixe, een hersenschim najaagt. Het is niet denkbaar, dat het heele volk deze oorlogswaanzin ten slotte zal blij ven meemaken en het eind van het avontuur, waarin de Duce zijn land heeft gestort, lijkt onvermijdelijk te moeten naderen. Dit ei.nd kan slechts bestaan uit een oor log, die door de geïsoleerde ligging van het land enorme moeilijkheden zal meebrengen en zeker niet tot een onmiddellijke overwin ning zal voeren of in een debacle van on gehoorde afmetingen. Redevoeringen als door Mussolini gehou den, zijn slechts begrijpelijk, wanneer men aanneemt, dat do betreffende persoon een grenzeloos verlangen, een brandende harts tocht bc7.it naar eer en roem. Zooals men sehen, die verslaafd zijn aan het golbruik van verdoovende middelen of aan drank, als het ware leven om in het be-zit te ko men van het goedje, waarnaar heel hun wezen hunkert, zoo gaat het Mussolini ten aanzien van militaire glorie. Hij schijnt een niet te onderdrukken behoefte te heb ben om er in te zwelgen en van tijd tot tijd uit hij dit op de wijze, die we nu lang zamerhand al kennen. Waarbij zich het merkwaardige verschijn sel voordoet, dat het buitenland er slechts heel flauw op reageert.. „Voor binnen- landsch gebruik bestemd", merken de En- gelsche bladen flegmatiek op. En men ziet deze nog al geruststellende opvatting feite lijk onderstreept door de omstandigheid, dat de Britsche regeering kalm doorgaat met de besprekingen, welke korten tijd geleden met Italië zijn begonnen. Mussolini heeft ons een opsomming gege ven van de reusachtige bewapening, waar op zijn vaderland kan bogen. En hij doet daarbij denken aan een jongen, die zijn schat aan tinnen soldaatjes, kanonnen cp wat dies meer zij, uitkraamt. Al dat schoo- ne dient zijn spel. Zal het met het Itali aansche bewapeningsapparaat ooit anders zijn? Intusschen heeft hij zich den titel van eerste maarschalk van Italië laten aan bieden, een titel, die voor den goeden vorm ook aan den koning behoorde te wor den geoffreerd. De Duce is daarmee de ge lijke van den koning, ja, eigenlijk zelfs diens meerdere. Want zoo het luchtkasteel dat de dictator zic'h droomt, een nieuwe groote veldtocht o heerlijkheid mocht worden verwezenlijkt, dan zal hij zich zelf met de leiding der militaire bewegingen belasten. Want. dit blijkt overduidelijk uit zijn rede. hij ziet in zichzelf ook nog een Na poleon. Evenwel, al doet. dit heele Italiaansche gedoe wat onwezenlijk aan. men houdt toch zijn hart soms vast. Italië is één groot ar senaal, één kruitmagazijn. Dat is gevaar lijk voor het buitenland. Maar ook voor het land zelve. Een enkel vonkje kan de boel doen uiteenbarsten en de ontploffing zal lievig genoeg zijn om een schok door de gansche wereld te doen gaan. Een knal is zoo vaak het einde. Ook van de kikvorsch, die zich opblies, omdat hij zoo gróót wilde zijn als de os.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 5