Roosevclt strooit met milliarden
„Wij lijden aan onderconsumptie"
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Buitensporige uitgave der
Nazi-Duitschers 1
Wat Engeland met Italië
overeenkwam
spanje
Katalonië heeft geen
stroom meer
Japan steeds meer
in de knel
de bilt seint»
Italië nog geen baas
in Abessinië
VRIJDAG 15 APRIL 1938. 81e Jaaroang. No. 10517.
Laan Schagen. Tel. 30.
HULP AAN HET ZAKENLE
VEN. - STEUNBUREAUX EN
WERKVERSCHAFFING KRE
GEN NIEUWE MILLIOENEN.
In een speciale boodschap aan
't congres heeft president Roosevelt
aanbevolen een crediet van ander
half milllard dollar beschikbaar te
stellen voor de steunbureaux. Een
en een kwart milliard van dit cre
diet zou besteed moeten worden voor
een werkverschaffingsprogram in
de eerste zeven maanden van het
belastingjaar, de rest zou moeten
dienen voor steun aan den land
bouw en nationale jeugdorganisaties
benevens het z.g.n, civilian conser-
yatfon corps.
In het vervolg van zijn boodschap over
<5en tegenwoordigen achteruitgang in de za
kenwereld beval Roosevelt aan over te gaan
tto onmiddellijke ontdooiing van aanvul
lende bankmiddelen tot een totaal van
i ruim 2 milliard dollar door désterilisatie
yan bij benadering 1Y* milliard dollar goud
en door vermindering van de reserve-eischen
der banken met ongeveer 750 millioen dol
lar.
Twee milllard dollar uit te geven
in 12 of 18 maanden.
Voorte bepleit Roosevelt hervatting van uit
gaven voor openbare werken tot een bedrag
van bijna anderhalf milliard dollar, die bin-
nen 12 of 18 maanden moeten worden uitge
geven. Roosevelt beschreef dit deel van zijn
program als van vitaal belang en stelde voor
de regeering machtiging te verleenen tot het
besteden van een bedrag, groot 150 millioen,
yoor rechtstrceksche credieten aan staten en
gemeenten en tot bet leenen van een milliard
zonder rente ten behoeve van plannen voor
l openbare werken. Tevens vroeg Roosevelt
machtiging tot het uitgeven van 300 millioen
dollar voor het opruimen van krotwoningen
en plannen voor huizenbouw, 100 millioen
voor wegenaanleg en 62 millioen voor den
i bouw van regceringsgebouwen en regulari
satiewerken langs de rivieren.
Volgens de ramingen in Roosevelt
boodschap zullen in de eerstvolgende
18 maanden de totale hersteluitgaven
3.012.000.000 dollar bedragen, met in
begrip van 950 millioen aflosbare
leeningen, doch ongerekend de twee
milliard, die liquide zullen worden
gemaakt door het in het verkeer
brengen van goud en het in liquide
maken van bankreserves.
De anderhalf milliard, waarvoor de recon-
I struction finance corporation onlangs mach-
I tiging heeft verleend tot het leenen aan de
nijverheid, zijn evenmin bij de hersteluitga-
ven inbegrepen. Roosevelt legde er opnieuw
den nadruk op, dat het herstel vergezeld
moet gaan van een hervorming in re«#e-
rings- en handelspraktijk. Tot de noodza-
kelijke hervormingen behooren volgens Roo-
sevelt opheffing van belastingvrijdom voor
regeeringsobligaties, wijziging van de in-
komstenbelasting, terwijl de vraagstukken
I van monopoliebedrijven en prijsvaststelling
i bestudeerd moeten worden.
Roosevelt schreef den achteruit
gang in het bedrijfsleven in groote
mate toe aan zekere hoogst onge-
wenschte gebruiken, onder meer in-
flatieprijzen en overproductie als
gevolg van vrees voor inflatie, sta
kingen en oorlog, hetgeen tot resul
taat heeft een herhaling op kleine
schaal van wat tusschen 1927 en
1929 gebeurd is.
Nationaal inkomen 1.300.000.000
dollar teruggeloopen.
Wij lijden thans aan onderconsumptie en
de voor dit voorjaar verwachte toeneming
van de vraag naar arbeidskrachten verloopt
niet vlot genoeg om een economisch her
stel te bewerkstelligen. Roosevelt voegde
hieraan toe. dat het onbetwistbaar is. dat
het nationaal inkomen, dat in 1937 6800 mil
lioen dollar heeft, bedragen, thans is gedaald
tot ongeveer 5.600 millioen dollar.
Particulieren moeten hun geld
rendabel maken en mogen win
sten oogsten.
Hij wenschte er den nadruk op te leg
gen, dat hij niet gelooft, dat een toereikende
vermeerdering van het nationale inkomen
alleen zou kunnen worden verkregen door
belegging, leenen of uitgeven van openbare
fondsen. In het Amerikaansche economische
leven is het van groot belang, dat de mid
delen van particulieren gebruikt worden
ea allen erkennen, dat dergelijke fondsen
ïecht hebben op behoorlijke opbrenfest,
ROOSEVELT.
Al het niet actieve goud gaat in
omloop.
Het departement van financiën maakt be
kend, dat in overeenstemming met de aan
beveling van president Roosevelt, de gehee-
le niet-actieve goudvoorraad zal worden in
omloop gebracht.
Er werd reeds eerder verklaard, dat dit
goud zal worden aangewend voor de beta
ling van in de naaste toekomst vervallende
in goud te betalen wissels.
Door de Indiening van dit- geweldige uit-
gavenprogram is er wel geen sprake meer
van dat Roosevelt zijn belofte zal kunnen
inwisselen, dat de volgende begrootingen
sluitend zouden zijn.
Dit nieuwe „welvaartsplan" beteekent
een belangrijke vergrooting van de Staats
schuld en zal zeker in de toekomst nog
sterker reacties in de koersen en prijzen in
de Vereenigde Staten vroorzaken.
Duitsche Pers dringt aan op
publicatie der begrootlngscijfers!
Het is in Duitsehlamd niet als in een an
der land, waar de rijksbegrooting, als een
openbare zaak aan het volk bekend wordt
gemaakt.
Meer en meer schijnt men dit als een
onhoudbare toestand te gaan gevoelen, al
thans eenige Duitsche bladen bepleiten pu
blicatie der cijfers „voor zoover het staats
belang er zich niet tegen verzet".
Deze eisoh wordt, aldus verklaren
de bladen, vooral gesteld, om de
buitensporige en oncontroleerbare
uitgaven te beteugelen van de ver
schillende organisaties der partij,
die anders niet worden gespecifi-
De „Deutscher Volkswirt" isl van mee
ning, dat de publiciteit der begrootingen
.geschikt is, om het vertrouwen te ver
sterken".
In een later bericht kondigde hetzelfde
blad aan, dat inderdaad de begrooting
bekend zal worden gemaakt, voor zoover
staatsredenen zich niet hiertegen zouden
verzetten.
Erkenning van Abeeeinlë.
Italië hoeft geen veroverings
plannen In Spanje.
De inhoud van de Britsch-Italiaansche
overeenkomst is thans reeds bekend gewor
den. Het document behandelt de volgende
punten: Middellandsche Zee, Naburige
Oosten, Oost-Afrika en Spanje.
Abessinië erkend.
Het verdrag houdt in een er
kenning van Abessinië door Enge
land en bevat een verplichting be
trekkingen van goede nabuurschap
te vestigen tusschen de Engelsche
en de Italiaansche bezittingen in
Oost-Afrika.
Het document bevestigt het Italiaansch-
Britsche verdrag van 1927 inzake de in
vloedssfeer der beide staten in het naburige
oosten en bevestigt opnieuw de geldigheid
der internationale conventie van 1888, wel
ken allen schepen vrijheid van doortocht
door het kanaal van Suez verzekert.
De overeenkomst preciseert, dat Italië het
protectoraat over Aden erkent en regelt tot
wederzijdsche voldoening de door den „oor
log in de aether" opgeworpen kwestie, zoo
mede de politieke aanwezigheid van Enge
land en Italië in Arabische landen, met
name in Palestina.
Voorts gaat Italië de verplichting aan zijn
militaire effectieven in Libye zeer merkbaar
te verminderen. Ten slotte verplichten En
geland en Italië zich den territorialen status
quo in het westelijk deel der Middelland
sche Zee te eerbiedigen.
Te dien aanzien heeft Italië Groot-Brittan-
nië de verzekering gegeven, dat het geen en
kele territoriale bedoeling in Spanje najaagt.
Voldoening ie Rome.
In Romeinsche kringen, waar men de slui
ting der overeenkomst toejuicht, erkent men
algemeen, dat deze in de eerste plaats psy
chologisch van belang is. Haar waarde zal,
aldus zegt men, vooral afhangen van den
geest, waarin zij zal worden toegepast.
Niettemin vormt zij een belangrijke étappe
op den weg naar toenadering tusschen de
beide landen en baant zij den weg tot ver
betering der betrekkingen tusschen Rome
en Parijs.
Indruk in Duitschland.
De „Lokal-Anzeiger" schrijft volgens Ha-
vas, dat het Engelsch-Italiaansch accoord in
Duitschland om twee redenen met voldoening
wordt ontvangen en wel om het voordeel het
welk de algemeene vrede er uit zal trekken,
waaraan Duitschland aanhoudend werkt, en
omdat iedere politieke ontspanning voor een
der deelgenooten van de as Rome-Berlijn
eveneens den arbeid van den andere verge
makkelijkt. Men heeft, aldus het blad, een
weg gevonden, waarop twee groote mogend
heden thans' kunnen voortgaan. Andere Eu-
ropeesche quaesties, zooals die van Spanje,
zullen uit dien hoofde een geheel ander aan
zien krijgen.
De berichten uit Parijs omtrent een voor
genomen contact tusschen Frankrijk en Ita
lië toonen, dat de nieuwe constructieve lijn
Rome-Londen, welke zich bij de nog steeds
bestaande as Berlijn-Rome voegt, een zeer
grooten invloed zal hebben op de groote Eu-
ropeesche politiek.
FRANCO OP 11 KM. VAN DE ZEE.
REGEERING BRENGT NIEUWE
TROEPEN IN HET VELD.
Uit Perpignan wordt gemeld, dat
de eleotriciteits-centrales te An
dorra hun bedrijf hebben stopgezet.
Hierdoor ontvangen Bareelona en
Catalonië geen electrischen stroom
moer van deze centrales.
Aanleiding hiertoe is geweest de ver
overing van het Noordelijkste dorp van
Spanje, Tor, door de rechtsche voorhoede.
Franco op 11 KM. van de zee.
Volgens een bericht uit Saragos&a
staan de troepen van Franco thans
over oen frontlengte van 12 Kilo
meter op elf kilometer afstand van
de Middellandsche Zee.
De weg langs de kust van Barcelona
naar Valencia ligt thans onder het vuur
der rechtsche artillerie. De linksche troe
pen zouden op de vlucht zijn geslagen.
Voor Balaguer hebben de regeeringstroe-
pen herhaaldelijk getracht de rechtschen
terug te werpen op den linkeroever van
den Rio Segre. Telkenmale teruggeslagen,
hervatten, zij gisteren hun aanvallen.
Een triest jubileum.
Alle bladen herinneren er aan, dat 14 April
de verjaardag is van de uitroeping der re
publiek in 1931. Martinez Barrio heeft een
verklaring afgelegd, waarin hij zeide: „Op
dit oogenblik zijn de consignes der republiek
tot één enkele teruggebracht.: Redding der
onafhankelijkheid van Spanje en van het
recht der natie vrijelijk te beschikken ovef*
haar politieke lot."
De pers in Oostenrijk
gemuilkorfd
Oostenrijksch telegraafagentschap
opgeheven. Duitsch nieuwsbureau
in zijn plaats.
Het Oostenrijksche telegraafagéntschap de
Amtliche Nachrichtenstelle, staakt met in
gang van heden zijn werkzaamheden. In
zijn plaats zal het nieuw opgerichte hoofd
bureau van het Duitsche nieuwsbureau het
controleapparaat en officieele berichtgever
der gelijkgeschakelde Duitsche Pers, de
Oostenrijksche dagbladen van nieuws voor
zien.
Hitier: Führer aller
Duitschers?
Er wordt gefluisterd over een
nieuwen titel.
De Illustrierte Beobachter publiceert een
foto van Hitier „Den Fuehrer aller Duit
schers".
Hoewel gezaghebbende kringen over deze
zaak het stilzwijgen bewaren, vraagt men
zich af of deze nieuwe titel niet op plech
tige wijze zal worden toegekend aan den
rijkskanselier, tijdens de -volgende vergade
ring van den Rijksdag, waarvoor weliswaar
nog geen datum is vastgesteld.
In nationaal-socialistische kringen spreekt
men het geval tegen.
Val van Taiertswang toegege
ven. Japan zendt In allerijl
versterkingen. Russische troe
penbewegingen bij Mandsjoekwo
Voor het eerst heeft de Japansche
woordvoerder toegegeven, dat Taier-
tswjang in handen van de Chinee-
zen is gevallen. Hij voegde er aan
toe, dat de Chineezen dertien divi
sies in het veld hebben gezonden in
Zuid Sjantoeng tegen een betrekke
lijk zwakke Japansche macht.
Naar het Chineesche Persbureau meldt,
kan het einde van den strijd om Jihsien,
waar overblijfselen van het Japansche leger
in Zuid-Sjantoeng belegerd worden, in een
of twee dagen verwacht worden. In Anhwei,
Tsjekiang, en Kiangsoe voeren de Chinee
sche troepen een doeltreffende guerilla. In
Sjansi, waar de Chineezen geen in het oog-
loopende vorderingen maken, sneuvelen
niettemin voortdurend kleine groepen Ja-
panneezen.
In allerijl versterkingen-
Na drie dagen zwaren strijd hebben de
Chineezen Tsijoean en Pingloe ingenomen,
Het zijn twee strategisch belangrijke ste
den op den Noordelijken oever van de gele
rivier. De overblijfselen der Japansche troe
pen houden nog stand in de buitenwijken.
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
Verwachting: Matiige tot zwak
ke, meest Noordelijke wind,
aanvankelijk betrokken, la
ter kans op opklaring, wei
nig of geen regen, iets zach
ter overdag.
Verdere vooruitzichten: Nog wed
-nig verandering.
De U.G.T. en de C.N.T. zijn op verscheide
ne punten tot overeenstemming gekomen
ten aanzien van de mobilisatie van de man
nen tusschen 17 en 45 jaar en hun bestem
ming volgens de aanwijzingen der regeering
Besloten werd, dat de leden der vakvereeni-
gingen toezicht zullen houden op de mobi
lisatie hunner medeleden en dat de vrou
wen de mannen in de fabrieken zullen ver
vangen. Alle leden van de hulpdiensten zul
len naar het front gezonden worden.
Nog steeds regeeringsaanvallen.
Na verwoede gevechten hebben de regee-
ringstroepen zich van de helft van het dorp
Vallafogona, ten Zuiden van Balaguer, mees
ter gemaakt.
Barcelona heefte en communiqué gepubli
ceerd, waarin wordt gezegd, dat de aanval
len op het bruggehoofd van Balaguer den
geheelen dag met grooten kracht werden
voortgezet. De regeeringstroepen hebben de
hoogten bij Asentïu bezet. Ook bij San Ma-
teo de la Sana werd verwoed gestreden en
een aanval van de rechtschen op Forcall
werd afgeslagen. Bij Morella werden vier
rechtsche vliegtuigen omlaag geschoten.
De tegenstand der Abessijnen
nog niet gebroken.
Terwijl de Britsche regeering de bewe
ringen der oppositioneele afgevaardigden,
dat de Italianen nog moeilijkheden zouden
ondervinden bij het vestigen van hun ge
zag in Abessinië, heeft tegengesproken,
meent de Manchester Guardian nog nadere
bijzonderheden te moeten geven, volgens
welke in Noord-Tigre de Italiaansche garni
zoenen in Aksoem, Adoea, Abbi Addo, Adi-
grat en Makalle, alle dus in het gebied
langs de Erythreesche grens, van elkaar
geïsoleerd zijn. Levensmiddelen en munitie
moeten per vliegtuig worden aangevoerd.
De rest van Tigre is in handen der Abessij
nen. De provincie Begameder Amhara be
vindt zich op de plaatsen Gondar en Debra
Tabor na, waar Italiaansche garnizoenen
liggen, eveneens in handen der Abessijnen.
De Abessijnen hebben de Italianen uit God
jam weten te verjagen, en beheerschen deze
provincie volkomen. In de andere provincies
strekt het gezag der Italianen zich slechts
uit tot een beperkten kring rond de ste
den, waar garnizoenen liggen, de Abessij
nen zijn daarbuiten volkomen heer en
meester. Danagil en de provincie Aoessa zijn
volkomen van de heerschappij der Italia
nen bevrijd. In de provincie Harrar kun
nen de te Harrar en Djirjïga gevestigde Ita
lianen niet het minste gezag over de rest
van het land uitoefenen.
Vanmorgen hebben de Chineesche troepen
de stadsmuren van Yihs'ien bestormd Naa.r
gemeld wordt zijn ongeveer 10.000 Japan
sche soldaten in deze stad omsingeld. Hun
lot is bezegeld aldus het Chineesche com
muniqué.
Japansche versterkingen worden aan land
gezet op de kust van Sjantoeng en per
vrachtauto in allerijl naar het tooneel van
den strijd gezonden.
Gevechten In Mandsjoekwo?
In Shanghai gaan geruchten, dat ge
vechten zouden zijn uitgebroken tusschen
Mandsjoekwo en de Sowjet-Unie. Gewoon
lijk goedingelichte kringen opperen even
wel de veronderstelling, dat de instruc
ties slechts gegeven zijn, teneinde in ver
band met den gespannen toestand tus
schen Japan en de Sowjet-Unie nieuwe
troepen met spoed naar Siberië te kunnen
zenden.
Japansche militaire trein ver
ongelukt
Naar het Chineesche persbureau meldt,
is een Japansche militaire trein, bestaande
uit 24 wagens, geladen met wapenen en
mundtie, 25 kilometer ten noorden van
Hangtsjau in de rivier gereden, doordat
Chineesche guerillabenden de spoorbrug
vernield hadden. De tredn werd geheel
vernield, vele Japansche soldaten kwamen
om het leven terwijl de lading verloren
ging. De Japanneezen, die de boeren in
den omtrek voor de ramp aansprakelijk
stelden, staken alle dorpen in de omgeving
in brand.
Brandalarm op „Johan van
Oldenbarneveldt"
Veel rook, geen vuur.
Gisteravond omstreeks half zeven ontdekte
een officier van de wacht aan boord van het
M.S. „Johan van Oldenbarnevelt", welk
schip aan de Javakade te Amsterdam voor
het emplacement van de „Nederland" ligt,
om geladen te worden voor ziin volgenden
reis, in het achterschip een scherpe brand
lucht, terwijl hij even later in de gangen een
vrij hevige rookontwikkeling waarnam.
Onmiddellijk maakte hij alarm en werden
de noodige maatregelen genomen voor het
mobiliseeren van de bedrijfsbrandweer, ter
wijl ook de Amsterdamsche brandweer ge
waarschuwd werd, die spoedig met twee mo
torspuiten ter plaatse was. Ook de drijvende
stoomspuit „Jason" stoomde terstond van de
ligplaats aan de Ruyterkade op. Bij onder
zoek bleek, dat de bron van de rookontwikke
ling bleek een vette dot werk te zijn, die ach
teloos was weggesmeten in een leeg zeepblik
en daar, waarschijnlijk door onvoorzichtig
heid van een der Javanen, aan het smeulen
was gegaan, waardoor zeer veel rook werd
ontwikkeld.
Zonder dat men water behoefde te geven,
kon de oorzaak van het alarm verwijderd
worden.
Mr. van Vessem gerustgesteld
Stroom van ongewenschte vluch
telingen zal worden gestuit.
Op de vragen van den heer van Vessem
betreffende het onverwijld nemen van doel
treffende maatregelen ter voorkoming van
ongewenschte immigratie heeft minister Pa-
tijn, mede namens de ministers Goseling,
en Romme als volgt geantwoord:
De berichten omtrent zulke maatregelen
bedoeld, zijn uiteraard der regeering niet
ontgaan.
Mede uit hoofde van de door den heer
van Vessem aangeduide motieven is de re
geering er bij voortduring op bedacht toe-
strooming van vreemdelingen te beperken.
Maatregelen, welke onder de huidige om
standigheden ter bescherming van de Ne-
derlandsche belangen passend en noodzake
lijk voorkomen, zijn onverwijld voorbereid
en voor zooveel doenlijk reeds genomen.
Duitschers op bierrantsoen
Het brouwen beperkt.
De organisatie van de Duitsche brouwe
rijen heeft een drastische beperking van het
hierverbruik aangekondigd in verband met
de schaarschte van gerst en mout. Reeds is
eenigen tijd geleden verboden „sterk" bier
te brouwen. Deze maatregel is onvoldoende
gebleken en de verkoop van bier zal worden
gecontingenteerd. Er zullen geen grootere
hoeveelheden mogen worden verkocht dan
gedurende de overeenkomstige periodes van
het vorig jaar.