4-1* lil»
|)e Franco-troepen onder
f Duitsch opperbevel?
lil Engeland Nederland
beschermen
Japan werpt laatste troeven
op talel
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
60.000 hulpkrachten voor Franco
Duizend dooden in
Anatolië
Het „vliegende fort" aan
Engeland aangeboden
Ook Nederland een
luchtvaartwapen
De Prinsessen weer
te Soestdijk
IJzeren hekken
worden kanonnen
d, VRIJDAG 22 APRIL 1938.
st, Laan Schagen. Tel. 20.
81e Jaargagn. No. 10552.
BMgarv <fe' N.V. Uitg.-Mii-. „Hollondt NoordefVwortier-
nH
Een opzienbarend bericht uit
Engeland. Berlijn ontkent.
Rechtsche opmarsch voortgezet.
Uit Londen wordt medegedeeld,
de de Spaansche regeering nit
hoogst betrouwbare bron heeft ver
nomen, dat de Duitsche generale
staf op 16 dezer besloten heeft, dat
Duitschland toezicht zal uitoefenen
op alle operaties aan de Pyreneeën-
grens. In verband hiermede zijn vijf
hooge ambtenaren per vliegtuig van
Berlijn naar Burgos vertrokken en
het opperbevel aan het noordelijk
front in Spanje is thans in handen
van 2 Duitsche generaals. Verder
wordt beweerd, dat 63 officieren per
vliegtuig uit Munchen zijn vertrok
ken, waarvan er 52 naar Sevilla
zijn gegaan, om een onmiddellijk
offensief tegen Almeria, van Mala
ga uit, voor te bereiden.
Onzin?
Inmiddels wordt dit bericht in officiecle
kringen te Berlijn als de grootste onzin ge
kenmerkt.
Franco heeft 60.600 hulpkrach
ten.
t';
De Londensche corr^pondent van het
1 Vsb. meent te weten, dat Franco over
60.000 Duitsche en Italiaansche soldaten
nbeschikt.
De Italianen vormen ortder aanvoering
!\aii öe generaals Berti en Manzini een le
gercorps van drie infanterie-divisies, drie
t regimenten der artillerie, één tankafdeeling
en de noodzakelijke eenheden voor de in-
standhouding van dit leger.
De Duitsche legermacht is niet afzonder-
lijk georganiseerd. Er bevinden zich ver
duizenden „technici" in Spanje.
Dezen zijn echter bij de Spaansche legeraf-
i;deelingen ingedeeld.
i De Italiaansche luchtmacht bestaat uit
acht escadrilles (96 machines) zware Sa-
voia-bombardementsvliegtuigen; acht esca
drilles (pl.m. 80 machines) snelle Savoia-
jbombardementsvliegtuigen; één groep (10
machines) Breda-jagcrs; 35 escadrilles (285
bnachines) Fiat- en Romeo-jagers. Verdere
versterkingen hebben bovendien onlangs 't
front van Aragon bereikt.
De Duitsche luchtmacht bestaat uit: het
Condor-legioen (149 machines), acht esca
drilles Messer-Schmidt-jagers, drie esca
drilles Hencel-bombardementsvliegtuigen,
drie escadrilles Dornier-jagers, één patroiul-
le Heinckel- en 100 andere vliegtuigen, voor
het merendeel Junckers en Heinckels.
De infanterie-sterkte van 't Italiaansche
legercorps is ongeveer 30.000 man. De totale
sterkte der buitenlandsche troepen moet de
60.000 nabijkomen.
De strijd om Tortosa.
Rechtsche berichten, dat Tortosa gevallen
zou zijn, hebben nog steeds geen bevestiging
gevonden. Zouden de Franootroepen Tor
tosa hebben ingenomen, dan zou het front
aan de kust, dat de linksche legers van
Barcelona en Madrid scheidt, weer belang
rijk worden verbreed.
Gisterenmiddag hebben acht rechtsche
vliegtuigen Puigcerda, bij de Franscbe
grens gebombardeerd. In Frankrijk kon men
zien, dat huizen in brand vlogen en dat ook
een trein werd getroffen. Talrijke gewon
den, die naar Bourg Madame vluchtten,
deelden mede, dat talrijke dooden waren te
betreuren. Andere berichten spreken van 7
dooden twintig gewonden.
I-Iet groote hoofdkwartier van Franco deelt
mede, dat de rechtsche troepen in Catalo-
nië naar het zuiden blijven oprukken en in
de nabijheid van Alcala de Chivert zijn ge
komen. Aan het Madrileensche front werd
e.en stellino: in de wijk Usera op den vij
and veroverd.
In Val d'Aran hebben verscheidene af-
deelingen van de regeeringstroepen met veel
materieel zich overgegeven aan generaal
Solchaga.
Ten zuiden van de Ebro rukken de recht-
schen .op tusschen Siërra Belceite en Siërra
Maestraz'go, terwijl ook de troepen onder be
vel van generaal Aranda verder oprukken.
Regeering meldt successen.
Barcelona meldt dat de regeeringstroepen
in den sector Llavorsi de dorpen Alins en
Malloris heroverd hebben en in den sec
tor Tremp den vijand hebben verdreven van
eenige heuvels in de Siërra Pesonada. De
opstandelingen vallen aan in de richting
van San Mateo en Salsadella. Een aanval
op Tirio en Albocacer werd afgeslagen. 4
Kilometer ten noorden van Alcala de Chi
vert wordt hevig gevochten. Aan het cen
trale front werden verschillende verster
kingen op den vijand veroverd.
Alleen in ruil voor beloften zegt
madame Tabouis
In haar dagelijksch artikel over de bui
tenlandsche politiek in „L'Ocüvre" schrijft
mevr. Tabouis ook over Nederland. Schrij
vende over de reis van de Fransche minis
ters naar Londen, meent zij dat daar o.m.
de volgende onderwerpen aan de orde zui
den komen: aankoon van Amerikaansche
jvliegtuigen, de kwestie van een leening,
Spanje en Nederland.
Speciaal over Nederland zegt mevr. Ta
bouis, die zooals men weet wel eens rake
opmerkingen kan maken, doch ook de plank
wel eens misslaat, het volgende;
„De Engelsche regeering zal met
den voorzitter van de Fransche mi
nisterraad en met den Franschen
minister van Buitenlandsche Zaken
ook over Nederland spreken. Enge
land wordt do laatste drie maanden
dagelijks op de hoogte gehouden van
stappen, door Duitschland gedaan.
Deze Duitsche stappen hebben tot
doel Nederland onder het voorwend
sel van neutraliteit in een zuiver
Duitsch defensief svteem te betrek
ken.
Echter droomen de Engolschen te
dien opzichte over iels geheel an
ders. Zij zouden Nederland in een
zuiver Fransch-Engelsch defensie
stelsel willen betrekken of in het
stelsel van de Belgische neutraliteit
Dat zou gelijk staan met het aanbie
den van eenige waarborg van veilig
heid aan Nederland, in ruil voor en
kele beloften.
Engeland zal Frankrijk voorstellen
mede te werken aan pogingen Hol
land te doen treden in het stelsel
van het FranschEngelsch—Belgi
sche systeem."
De Red. van het Hsb., dat dit artikel over
nam, teekent hierbij aan:
Het is voldoende bekend dat de Nederlan-
regeering een zelfstandigheidspolitiek
die bijzondere afspraken met Duitsch
land of met EngelandFrankrijk volstrekt
Er is geen sprake van dat Neder
land van deze lijn zou afwijken, „in ruil
voor enkele beloften" of om een andere re
den. Wij vermoeden dat mevr. Tabouis zich
vergist mochten er echter in eenige bui
tenlandsche hoofdstad inderdaad plannen
van deze aard bestaan, dan schuilt de ver
gissing bij hen die deze plannen koesteren.
25.000 dollar voor den levenden
Pefer Levine
De heer Murray Levine, te New York,
wiens 12-jarig zoontje Peter bijna twee maan
den geleden spoorloos is verdwenen, heeft
een belooning van 25.000 dollar uitgeloofd,
voor inlichtingen welke leiden tot het terug
vinden van den knaap, en een belooning van
5000 dollar voor inlichtingen welke leiden
tot het vinden van zijn lijk, indien hij reeds
dood mocht zijn.
De meeste slachtoffers zijn vrou
wen en kinderen.
Een speciale verslaggever van het dag
blad Tan, die een bezoek brengt aan het
district Kirsehir meldt, dat bij de aardbe
ving in midderirAnatolië (Turkije) veel
meer slachtoffers te betreuren zijn dan
eerst werd vermoed.
Het totaal aantal slachtoffers zou
meer dan duizend bedragen, terwijl
Woensdag melding werd gemaakt
van slechts tweehonderd.
Vijf en twintig dorpen werden ge
heel verwoest, Owm. Turkalpinar,
waar alle huizen werden wegge
vaagd. In die plaats zijn duizend
personen dakloos geraakt. Er zijn
speciale maatregelen genomen voor
de dakloozen. De hulpactie wordt
voortgezet.
756 Huizen geheel vernield.
In de in Kirsehir en Yozgat gelegen dor
pen, waar de aardschokken het hevigst wa
ren, zijn 244 personen om het leven geko
men en 18 ernstig gewond.
756 Huizen werden geheel vernield.
De bergingswerkzaamheden duren voort.
Het aantal dooden zou aanzienlijk lager
zijn geweest, indien zich tijdens de aardbe
ving niet zooveel menschen in hun wonin
gen zouden hebben bevonden. De meeste
slachtoffers zijn, zooals wij reeds meldden,
vrouwen en kinderen.
Crediet van 30.000 pond ter hulp
verleening.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft bij het parlement een crediet gevraagd
van 30.000 pond ter hulpverleening aan de
slachtoffers van de aardbeving in Anatolie.
Substratosfeervliegtuigen heen
en terug AmerikaEuropa zon
der landing.
Naar gisteren vernomen werd, zul
len dertig verschillende types vlieg
tuigen, waaronder de bommenwerper
hekend als het „vliegende fort" als
zijnde beschikbaar voor export aan
de Britsche luchtvaartmissie wor
den aangeboden. In alle gevallen be
schikken, naar de meening der Ver-
eenigde Staten, leger en vloot over
machines, die nog beter dan deze ty
pes zijn, zoodat deze voor uitvoer
beschikbaar kunnen worden gesteld.
Geweldige afstanden kannen
worden overbrugd.
Behalve liet „vliegende fort" kan Enge
land eenpersoons gevechtsvliegtuigen met
een snelheid van 480 km. per uur koopen,
doch nieuwere types zal het niet kunnen
verkrijgen. Drie types vliegbooten voor kust-
bombardementen zullen eveneens beschik
baar zijn. Het Amerikaansche leger bezit
thans een vergroot type van het „vliegende
fort" en bouwt substratosfeer-bommenwer
pers, die zonder tusschenlanding heen en
terug naar Europa kunnen vliegen. Deze
worden voortbewogen door zes motoren en
door middel van een katapultinstallatie in
de lucht geschoten.
37.000 arbeiders meer. - Een der
de der productie voor uitvoer.
De Amerikaansche Kamer van Koophan
del voor de vliegtuigindustrie deelt mede,
Alvorens naar Indië te vertrekken, werd Hr. Ms. kruiser „Java" Donderdag in
het dok te Amsterdam opgenomen, om de laatste revisie te ondergaan.
Nieuw geweldig offensief
verwacht
Chineezen zullen alles op het
spel zetten Lingji te heroveren.
Japan wil China thans met één
grooten slag onderwerpen.
BEIDE LEGERMACHTEN IN
KOORTSACHTIG TEMPO VER
STERKT.
De stad Lingji, door de Chineezen om stra
tegische redenen prijs gegeven, schijnt het
centrum te zullen worden van een nieuw
groot Japansch offensief. Tegen de pogingen
die China in het werk zal stellen de stad
te heroveren, wil Japan
een krachtige poging ondernemen de
Chineezen met één grooten slag te
onderwerpen.
Intusschen wordt op strategische punten in
de nabijheid van Lingji een sterke Chinee-
sche troepenmacht Reuter meldt 2 tot
300.000 man samengetrokken. Het Chi-
neesche front strekt zich over een lengte van
vier k.m. in een halven cirkel rondom de
stad uit.
Ook de Japansche troepen worden enorm
versterkt.
Waarom China Lingji ontruimde.
Ten einde de aandacht der Chineesche
troepen af te leiden en den Japanschen
strijdkrachten te Yihsien de gelegenheid te
geven door te breken, heeft de Japansche
legerleiding een aanval op Lini ondernomen
Het Chineesche opperbevel dat niet wilde,
dat de sterkte der Chineesche strijdkrachten
werd verdeeld, heeft daarom de ontruiming
van Lini bevolen. De woordvoerder wees er
op, dat het centrum van den strijd reeds
naar elders is verplaatst en dat Lini niet
langer van strategische beteekenis is. Sterke
Chineesche afdeelingen houden evenwel nog
strategische punten rond Lini bezet, en zij
verdubbelen hun aanvallen op de Japansche
achterhoede.
In Noord Honan en Zuid Sjansi hebben de
Chineezen vijf steden heroverd, namelijk
Tsijoean, Mengsien, Pingloe, Woehsiang en
Dit nummer bevat 8 pagina's
DB BILT SEINTi
Verwachting: Meest zwakke
wind uit Noordelijke t. Wes
telijke richtingen, gedeelte
lijk bewolkt, droog weer,
overdag weinig verandering
in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Nog wei
nig verandering.
Antsjeh, waardoor de druk der Japannee-
zen op den Loenghai spoorweg vermindert
en de verbinding tussohen de Chineesche
strijdkrachten aan beide zijden van de gele
rivier hersteld is.
In allerijl worden bij Linji twee tot drie
honderdduizend man Chineezen geconcen
treerd. Zij vormen een front van een lengte
van vier kilometer in een halven cirkel bui
ten de moren der stad.
De toestand in Turkestan.
Volgens een uit Seoel (Korea) uit Japan
sche bron ontvangen bericht, zou in Sinki-
ang (Chineesch Turkestan) een opstand
zijn uitgebroken tegen den Sovjet Russi-
schen invloed.
Te Seoel werd bericht ontvangen, dat Mo
hammedanen in opstand zouden zijn geko
men en zich zouden hebben meester ge
maakt van Aksoe (West Sinkiang), nadat
een verwoed gevecht was geleverd.
Het schijnt, dat de Sovjet-autoriteiten vree
zen. dat de „Roode Weg" van Rusland naar
China, welke over Sinkiang loopt, door do
nieuwe opmarsch zou worden afgesneden.
Dc opstandelingen wachten een gunstig
oogenblik af om Aksoe opnieuw te bezetten.
Zij maken van Noord-Sinkiang als basis
voor hun operaties gebruik.
De Sovjet-strijdkrachten, aldus Domei,
zouden in Sin Kiang 7000 man sterk zijn.
Voorts zijn er gemotoriseerde afdeelingen
en 20.000 man van den Sowjets gunstig ge
zinde stammen.
dat de Amerikaansche vliegtuigenfabrie-
ken op het oogenblik maatregelen nemen
om een aanzienlijke uitbreiding der pro
ductie in 1939 te verzekeren. Vergrooting
der fabrieken of verhooging van het beleg
de kapitaal zal niet noodig zijn, men zal
zich beperken tot uitbreiding van het aan
tal arbeiders van 37.000 tot 74.000, die in
drie ploegen, elk acht uur per dag zullen
werken. In het eerste half jaar van 1938 zal
de waarde der productie reeds anderhalf
milliard bedragen: de waarde der productie
voor het eerste half jaar van 1939 zal nog
345 millioen dollar grooter zijn. Een derde
deel van die vermeerderde productiewaar
de is voor den uitvoer bestemd. De uitvoer
zal in 1938 naar schatting een waarde van
50 millioen hebben. Van de uitgevoerde toe
stellen zijn 85 procent militaire machines.
De geheele luchtverdediging bij
den luchtvaartdienst gedeta
cheerd.
Onder een commando wordt, aldus het
Hsbl., ernstig overwogen, om eerlang over
te gaan tot de instelling van een afzonder
lijk luchtwapen, zooals in vele andere lan
den reeds bestaat.
Tot dusver kent onze legerindeeling vier
wapens: cavalerie, infanterie, artillerie en
genie, benevens nog het wapen der Kon.
Marechaussee. Daarnaast bestaan eenige
diensten (geneeskundige, luchtvaart' en to
pografische diensten) en dienstvakken (in
tendance, administratie).
De vlieger-officieren werden uit andere
wapens bij den luchtvaartdienst gedeta
cheerd maar hieven behooren tot hun eigen
lijke wapen (infanterie, cavalerie artillerie
enz.). Een eigen luchtvaartwapen in den
zin der andere, oudere wapens bestond er
derhalve tot dusver niet.
In dit verband kan er nog op worden
gewezen dat het de bedoeling is dat de ge
heele luchtverdediging te land, waaronder
dus zouden vallen het eigenlijke luchtwa
pen, de luchtdoel-artillerie, de luisterdienst,
enz. onder een commando zal komen.
GEEN AMERÏKAANSCH HELIUM NAAR
DUITSCHLAND.
Uitvoer verboden.
Minister van binnenlandsche zaken Ickes,
president der commissie, welke de kwestie
der helium behandelt, heeft geweigerd een
uitvoervergunning voor helium naar
Duif? Mand te verstrekken.
Tevoren had hij de departementen van
oorlog en marine gevraagd hem mededee-
lingen te willen doen over de hoeveelheden
helium, welke door Duitschland worden ge
bruikt, alsmede antwoord te willen geven
op de vraag of helium nog een andere be
stemming kan hebben dan voor de vulling
van luchtschepen.
Prins Bcrnhard heden uit Parijs?
Prinses Juliana en Prins Beatrix zijn
gisteren in den loop van den middag per
auto uit Den Haag vertrokken en naar het
paleis Soestdijk teruggekeerd.
Prins Bernhard heeft gisteren Parijs nog
niet verlaten, omdat er nog verschillende
reparaties aan zijn nieuwe auto moeten wor
den verricht. Gisteren kwam aldus de Tel.,
een speciaal vliegtuig te Le Bourget met
onderdeelen voor den wagen, dien Prins
Bernhard te Rome gekocht had. Twee ploe
gen mecaniciens zijn dag en nacht in de
weer, om de auto zoo spoedig mogelijk ge
reed te doen zijn. Men verwacht echter, dat
zulks niet voor hedenochtend het geval zal
zijn. Prins Bernhard, die in de rue Barbet
de Jouy logeert bij graaf en gravin Kotze-
bue, heeft gisteravond met eenige vrien
den een bioscooptheater aan de Champs
Elysées bezocht.
Duitsche
om ijzer.
Defensie schreeuwt
In een circulaire van het Duitsche mi
nisterie van binnenlandsche zaken wordt
o.m. gezegd, dat „de bouw van nieuwe fa
brieken, die vooral noodig is geworden bin
nen het kader van het vierjarenplan, en de
bewapening van het Rijk groote hoeveelhe
den ijzer noodig maken. Door den deviezen-
toestand echter en de scliaarschte op de
wereldmarkt zijn de importen van ijzer en
schroot beperkt. Teneinde tijdig alle eco
nomische en politieke taken ten uitvoer te
kunnen leggen, zal men alle mogelijkheden
tot herwinning van ijzerafval geheel moe
ten uitbuiten".
Bijgevolg heeft maarschalk Goe-
ring alle gemeenten doen uitnoodi-
gen op zijn laatst 1 Augustus alle
ijzeren hekken, welker behoud niet
onontbeerlijk geacht zal zijn, af te
breken. Voor tuinen bij huizen
wordt aanbevolen de hekken te
vervangen door lage steenen muur
tjes.
De afgebroken hekken zullen aan ijzer
kooplieden verkocht worden, die zich schrif
telijk moeten verbinden het ijzer onmiddel
lijk te leveren aan voor de bewapening
werkende fabrieken.