Nederlands grootste
koopvaardijschip in dienst
Reddinpefeningen door
Sportvliegers
Britsche minister van norlng
bij Mussnlini
Me brand te Alkmaar
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Nieuw Japansch
offensief verwacht
Sudeten-Duitschers
congresseeren
EERBERICHT
Schilderijendiefstal
in Engeland
MAANDAG 25 APRIL 1938. 81e Jaargang. No. 10554.
Laan, Scha gen, Tel. 20.
Uitgave- Jet N.V. Uitg.-Mif. „Kollond» Noorderkwartier"
Minister-president Colijn hijschf de
vlag op de „Nieuw-Amsterdam"
Zaterdagmiddag werd het vlagge-
schip der Holland Amerika-lijn, het
grootste, nieuwste en mooiste schip
der Nederlandsche Koopvaardij
vloot, de „Nieuw-Amsterdam" tij
dens een eendaagschen tocht op de
Noordzee door de bouwers, de Rot-
terdamsche Droogdok Maatschap
pij, officieel overgedragen aan de
opdrachtgevers, de Holland Ameri
ka lijn.
Aangezien de bouw van dit schip
mede in verband met de werkgele
genheid, die erdoor is geschapen,
reeds van nationale beteekenis is,
valt het te begrijpen, dat de dag van
Zaterdag wordt beschouwd als een
mijlpaal voor de Nederlandsche
scheepvaart. Alle leden van het Ka
binet hebben dan ook, voor zoover
hun werk het maar even toeliet, den
overdrachts-tocht medegemaakt.
Behalve de Kabinetsleden, die aan boord
gingen, merkten wij om. op Mr. P. J. Oud,
den commandant der Marine te Willems
oord, vice-admiraal T. L. Kruijs, den chef
van den Marinestaf, schout bij nacht T.
Fürstner. den kolonel C. J. O. Dorren, com
mandant der mariniers, gep. vice-admiraal
jhr. G. L. Schorer, den inspecteur-generaal
van de Scheepvaaxd, P. S. van 't Haaff, den
hoofdinspecteur van de Scheepvaart, ir. A.
van Driel, den inspecteur van de Scheep
vaart A. Wolkammer, den oud-inspecteur
van de Scheepvaart C. Fock, den voorzitter
van de Kon. Ned. Ver. „Onze Vloot", M. N.
van Zalingc.
Te half tien werden de laatste
trossen losgesmeten en trokken
twee sleepbooten het gevaarte van
den wal, dat langzaam koers zette
in de richting van de zee, voor den
tocht die 't begin zal zijn van, naar
een ieder van harte hoopt, een ge
lukkige en roemrijke vaart.
Een zeer geanimeerde tocht.
De tocht had een zeer geanimeerd verloop.
In groepen bezichtigden de opvarenden
het prachtige schip. Tijdens het noenmaal,
dat aan boord gebruikt werd, hield Dr. Co-
lijn een korte, geestige speech, waarin hij
o m. opmerkte, dat de „Nieuw Amsterdam"
een bewijs is voor de goede relaties, welke
tusschen Amerika en ons land bestaan.
Hierna nam de overdrachtsplechtigheid
een aanvang.
De plechtigheid.
De eerste spreker, de heer D. C. Endert
Jr., directeur van de Rotterdamsche Droog
dok Mij., herinnerde in zijn welkomstwoord
aan den dag van de tewaterlating der
Nicuw-Amsterdam, den lOden Augustus 1937
en gaf een uiteenzetting van de werkzaam
heden, welke sindsdien nog aan het schip
moeten geschieden.
Spr. betuigde zijn dank aan allen, die
den bouw van het schip hebben mogelijk
gemaakt of daaraan hebben medegewerkt,
de collega's van de werf P. Smit Jr., de
Kon. Mij. „De Schelde", Wilton-Feijenoord
en „Werkspoor" en den staf van de Holland
Amerika-lijn.
Zich wendende tot de heeren de Monchy
en Bouwman van de H.A.L., droeg de heer
Endert de Nieuw Amsterdam over met den
wensch, dat het schip aan het gestelde doel
zou beantwoorden.
Vele moeilijkheden overwonnen.
„Vele moeilijkheden zijn bij den
bouw te ovenvinnen geweest, doch
dat tenslotte het schip ondanks de
ze moeilijkheden op tijd gereed
kwam, is toch in zeer belangrijke
mate aan U, heer Endert, als leider
van de samenwerkende bouwers, te
danken", aldus richtte de directeur
van de H.A.L. de heer de Monchy
zich tot den heer Endert.
Spr. dankte de tallooze technici, die me
degewerkt hebben aan den bouw en aan
vaardde vervolgens het nieuwe schip.
De aanwezigen wijdden een dronk op het
welzijn" van de scheepsbouwers en mede
werkers.
Nadat de president-commissaris der
H.A.L., de heer W. van der Vorm,
nog het woord bad gevoerd, haalde
de minister-president, dr. H. Colijn,
de vlag van de Rotterdamsche
Droogdok Mij. neer en zagen allen
met ontbloot hoofd toe, hoe lang
zaam de reederij-vlag van de Hol-
land-Amerika-Lijn omhoog ging. Het
was een plechtig oogenblik.
De_ aanwezigen verdrongen zich om di-
rcctié' en commissarissen geluk te wenschen,
in welke gelukwenschen ook de gezagvoer
der, kapitein J. J. Bijl, commodore der maat
schappij, deelde.
Het grootste ooit in Nederland gebouwde
koopvaardijschip was officieel in dienst ge
steld.
Felle strijd in Zuid-Sjantoeng.
De Japansche opmarsch reeds
tot staan gebracht
In Japansche kringen verwacht men, na
de inspectiereis van den minister van oor
lof, Soegijama, aan het Noord-Chinccsche
front nieuwe, beslissende maatregelen geno
men zullen worden. Bij geruchte verluidt,
dat er plannen bestaan voor een nieuwen
aanval op Nankau, via Tsjengtsjau, en dat
'n opmarsch naar den karavaanweg Sowjet-
RuslandChina in liet voornemen zou lig
gen.
Naar verdere bekend wordt, worden op
het oogenblik krachtige afdeelingen Japan
sche cavallerie en gemotoriseerde eenheden
saamgetrokken.
Omtrent de Japansche troepenbewegingen
wordt echter de grootste geheimhouding in
acht genomen.
Luchtaanvallen op Kanton.
Achttien Japansche vliegtuigen hebben
een aanval op Kanton gedaan. Vier bommen
vielen op een school, zonder dat slachtoffers
gemaakt werden.
Bij verscheidene luchtovervallen op twee
eilandjes buiten Tsjoengsjan zijn de laatste
dagen verscheidene honderden burgers ge
dood.
De laatste dagen is fel gestreden in Zuid-
Sjantoeng, aldus meldt het Chineësche tele-
graafagentschap, dat hieraan toevoegt:
waarnemers gelooven, dat deze gevechten de
inleiding vormen voor een tweeden grooten
slag in Zuid-Sjantoeng.
Volgens betrouwbare inlichtingen zouden
de Japansche versterkingen, die naar Sjan-
toeng .zijn gezonden, niet grooter zijn dan
50.000 man.
De Chineezen hebben Tsjoetsjen, ten Zuid-
Westen van Lini, heroverd.
Japansche opmarsch tot staan
gebracht?
De Chineezen beweren, dat zij den op
marsch der Japanneezen tot staan hebben
gebracht in een grooten veldslag ten Noor
den van Hsoetsjau, en dat zij succesvolle
tegenaanvallen hebben ondernomen, waarbij
zij eenig terrein dat de laatste dagen ver
loren was gegaan, heroverd hebben. De Chi
neezen richten zich thans, naar telefonisch
uit Litsocngjen wordt medegedeeld, in noor
delijke richting naar Yihsien.
Het patrouillevaartuig „Sjakoejo Maroe"
heeft per radio medegedeeld, dat ter hoogte
van Kamoba, 13 km. ten Zuidwesten van
Ranola, 2 Russische vliegtuigen het vaar
tuig hebben gebombardeerd. Dit bericht is
door het radiostation te Seisjin opgevan
gen. Het vaartuig doet dienst bij het proef
station voor de Japansche visscherij te
Kankjo Hokoedo op Korea.
Geslaagde dag op de Wadden-ei
landen. Een noodlanding.
Een oorlam, dat verloren ging.
De oefen vlucht van de vrijwillige organisa
tie sportvliegers (V.O.S.) heeft aan alle doel
einden, waarvoor zij was georganiseerd, be
antwoord.
Eenerzijds hebben de vliegers getoond tot
welke mogelijkheden de sportvliegerij in
staat is, anderzijds is de tocht een prachtige
propaganda voor de vliegsport in de noorde
lijke gedeelten van ons land geweest, want
uit de belangstelling, welke hot publiek voor
het bezoek van de vliegtuigen aan den dag
legde, bleek wel, in welke streken men veel
en in welke men weinig vliegtuigverkeer
heeft.
Kern van de vlucht was medewerken aan
de reddingswerkzaamheden van een afge
dreven vlet op de waddeneilanden, doch de
tocht van Ypenburg naar het verre noorden
werd benut door het maken van oefeningen
individueel en in cscadrilleverband. Om ne
gen uur startten elf vliegtuigen van het
vliegveld Ypenburg bij 's-Gravenhage. Zes
daarvan vormden bij Boskoop twee escadril
les van drie, terwijl de overige als controle
en reserve-machines de vlucht meemaakten.
Een noodlanding.
Een der deelnemende vliegtuigen heeft na
bij Groningen een noodlanding moeten ma
ken.
Het vliegtuig de P.H;F.K.D., met als in
zittenden de heeren van 't Groenewoudt en
Nauta, die in escadrille met twee andere toe
stellen vloog, was plotseling gedwongen af
te zwenken en een noodlanding te maken,
op een weiland nabij de electrische centrale
aan het Winschoterdiep te Groningen. Het
toestel kwam in een sloot terecht en werd
licht beschadigd. De heer Nauta kreeg een
lichte verwonding boven het oog, terwijl de
heer van 't Groenewoudt ongedeerd bleef.
Oefeningen op de Wadden.
Vijf vliegers vertrokken daarna naar de
Wadden-eilanden voor de reddingsoefenin
gen op de Wadden. Men had daar ergens
een open vlet laten wegdrijven en de taak
van de vliegers was nu deze vlet op te spo
ren en de reddingboot „Insulinde", die te
Oost-Mahorn gereed lag, aanwijzingen te ge
ven, waar het bootje lag. Deze oefening
slaagde geheel. Na de geheele kust van
Duitschland af langs gevlogen te hebben,
ontdekte men het stuurlooze scheepje en de
seinen, aan de „Insulindegegeven, waren
zoo duidelijk, dat de reddingboot dadelijk
de goede koers inzelie
Wat echter niet lukte, was het neerlaten
van een flesch „hartversterking" aan een pa
rachute, bestemd voor de bemanning van
de „Insulinde". Do parachute opende zich
onvoldoende en de flesch verdween in de
golven, zoodat de bemanning een kostelijk
oorlam vlak voor zich zag verloren gaan!
De vliegtuigen landden op Texel en ver
trokken later weer naar Ypenburg, waar zij
vijf uur arriveerden.
Nader vernemen wijn og,d at het bescha
digde sportvliegtuig des namiddags gedeel
telijk is gedemonteerd en per kraanwagen
naar het vliegveld Eelde is overgebracht.
Vandaag zal worden beslist, wat er verder
mee zal gebeuren.
Engelschen en Italianen door
oprechte vriendschap verbonden
Hore Belisha, de Britsche minis
ter van Oorlog, is Zaterdagmiddag
door Mussolini ontvangen.
Ten huize van den Britschen am-
basadcur te Rome is gisteravond
een intiem diner aangeboden ter
eere van Hoare Belisha, Na het di
ner werd een receptie gehouden,
waarop verscheidene leden van re
geering en het diplomatieke corps
verschenen.
Na afloop van zijn onderhoud met Mus
solini. en Ciana heeft de Britsche minister
van Oorlog, aldus de Msb., tegenover de
pers verklaard:
„Wij zijn voornemens de Britsch-
Italiaansche overeenkomst ten uit
voer te leggen niet alleen naar de
letter, doch ook naar den geest".
HORE BELISHA.
Het was voor mij, zoo zeide Belisha ver
der, een zeer bijzondere voldoening naar
Italië te komen op het oogenblik dat de his
torische vriendschap, welke de Engelschen
en de Italianen met elkaar verbindt, zoo pas
hernieuwd is en daar zoo warme en sympa
thieke gevoelens jegens Groot-Brittanniê
aan te treffen. Ik wil, dat mijn landgenoo-
ten weten, hoe oprecht deze gevoelens zijn.
Ik kan den Italianen de verzekering geven
dat zij door de Engelschen worden gedeeld.
Soldaten in den verhevensten
zin van het woord.
Als staatssecretaris van oorlog was het
voor mij bijzonder interessant, de soldaten
te zien van het beroemde regiment van Sa-
voie, die door hun physicke kwaliteiten,
door hun houding, door hun geest en hun
discipline een voorbeeld gaven van wat sol
daten in den verhevensten zin van het
woord kunnen zijn. Het was voor mij een
buitengewone eer, hen te groeten, toen zij
voor mij defileerden.
De gelegenheid, welke ik zoo juist gehad
hab, om den Duce te ontmoeten, zal steeds
HENLEIN.
Felle critiek op de Tsjecho-Slo-
waaksche regeering.
Redelijke eischen, meent de
Duitsche pers.
Conrad Henlein, leider der Sudeten Duit-
schers in Tsjecho-Slowakije. heeft op het
congres te Karlovv Vary (Karlsbad) de vol
gende eischen gesteld:
Volledige gelijkheid van rechten van
de Duitsche volksgroep met de Tsje
chen;
Erkennen van de rechtspersoonlijk
heid van de Sudetenduitsche groep
tot het handhaven van deze gelijk
heid van rechten in de Staat;
Afbakening en erkenning van het
gebied der Sudetenduitschers;
Zelfbestuur van de Duitschers in het
Duitsche gebied in het openbare le
ven voor zoover dit de belangen
van de Duitsche volksgroep betreft;
Opstellen van juridische clausules,
welke de rechten verdedigen van
hen, die buiten hun nationaal ge
bied leven;
Afschaffen van de onrechtvaardig
heden, welke de Sudetenduitschers
sedert 1918 te lijden hebben gehad
en schadevergoeding voor het on
recht, dat hierdoor is geleden;
Erkenning en toepassing van het
beginsel „In het Duitsche gebied,
Duitsche ambtenaren".
Volledige vrijheid om de Duitsche
nationaliteit en de Duitsche wereld
beschouwing te belijden.
Met gesloten deuren.
Het congres werd gehouden met gesloten
deuren, daar politieke vergaderingen en be
toogingen verboden zijn.
Felle critiek is uitgeoefend op de
behandeling der Duitsche minder
heid, een critiek die zich tenslotte
uitsprak in bovenstaande resolutie.
In een groote rede heeft Henlein o.a.
gezegd, dat de Sudetenduitschers na tvCintig
jaar van onderdrukking niet kunnen deel
nomen aan de feesten van het twintigjarig
bestaan van Tsjecho-Slowakije. In deze twin
tig jaar hebben de Tsjechen niets gedaan
om de zielen van de Duitschers te winnen,
meer dan ooit voelen zij zich thans nog
slaven. Spreker vraagt de Tsjechische
staatslieden of zij zich nog het memoran
dum herinneren, waarin werd gezegd, dat
de algemeene toestand in Tsjecho-Slowakije
maakte dat de Tsjechen doodsvijanden wa
ren van de Duitschers. Indien men vriend
schappelijke betrekkingen wenscht, dan
moet eerst een einde worden gemaakt aan
dit sprookje, de openbare meening moet
worden gewijzigd dat Tsjecho-Slowakije het
bolwerk van het slavendom zou zijn tegen
de Duitsche drang naar het Oosten en de
buitenlandsche politiek van Tsjecho-Slowa
kije moet worden gewijzigd.
Persstemmen.
In Duitsche politieke kringen wordt het
programma, aldus „Der Montag", onvoor
waardelijk goedgekeurd. Men acht het lo
gisch en redelijk.
De Tsjechoslowaaksche staat bestaat 20
j'aar. Drie-en-een-half millioen Sudetenduit.
schers die bij dien staat werden ineelijfd
zonder geraadpleegd te worden, hebben hun
consequenties getrokken uit die twintig
jaar gedurende welke zij op den achtergrond
werden geschoven. Deze nationale groep
wil geen haat en geen oorlog, zij wil den
vrede. Het. congres te Karlsbad is een ont
roerend requisitoir, dat van historische be
teekenis is.
De gepleegde onrechtvaardigheden moeten
zonder verwijl hersteld worden. Henlein
heeft vandaag te Karlsbad zijn bijdrage tot
den Europeeschen vrede geleverd,"
Dit nummer bevat 8 pagina's
i
DB BILT SEINTj
Verwachting: Zwakke tot mati
ge, Noordelijke tot Noord
westelijke wind, rwaar be
wolkt tot betrokken met la
ter kans op ecnigen lichten
regen kouder.
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
voor mij een van de kostbaarste herinnerin
gen blijven. Ik was evenals iedereen op de
hoogte van hetgeen hij voor zijn land heeft
weten tot stand te brengen, doch men kan
hem slechts ten volle begrijpen, wanneer
men in contact geweest is met hem en zijn
land."
Hore Belisha bij Daladier.
Op zijn terugreis naar Londen heeft Hore
Belisha Parijs bezocht en aldaar met Dala
dier gedineerd. Heden vertrekt de minister
naar Londen.
Zeer kostbare Rembrandt ge
stolen.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
hebben ongenoode gasten een brutaal be
zoek gebracht aan het bij Canterbury gele
gen Chilham Castle, het verblijf van sir
Edmund Davis. Zij hebben vijf schilderijen
van oude meesters medegenomen.
De doeken werden uit de lijsten gesne
den, en, naar men geconstateerd heeft, moet
dat door deskundige schildcrijendieven zijn
gebeurd. Van het huisraad werd niets ge
schonden. Gistermorgen vroeg werd de dief
stal ontdekt.
De vermiste schilderijen zijn „Man met
hond" van Van Dijck, een doek-van Rem
brandt en drie stukken van Gainsborough
„Lady Clarges". „Graaf Suffolk" en „Pitt".
Rembrandt van 50.000 pond.
Het gestolen doek van Rembrandt is „Sas-
kia voor den spiegel", dat een waarde ver
tegenwoordigt van 50.000 pond. De geheele
buit moet ongeveer 100.000 Pond waard zijn.
Dancing Wapen van Heems
kerkverwoest. Groot aan
tal postduiven verbrand.
Vannacht heeft een felle uitslaande
brand de groote danszaal en de daarnaast
gelegen garage van 't café „Het Wapen van
Heemskerk" aan de Breedstraat, eigendom
van den heer T. van Gij zen, geheel in asch
gelegd.
Tegen twaalf uur werden de bewoners van
het café, die in de beneden zaal vertoefden,
door voorbijgangers gewaarschuwd, dat de
danszaal in brand stond. Terstond waar
schuwde men de brandweer, terwijl het per
soneel zich naar boven spoedde om te trach
ten den brand met emmers water te blus-
schen, hetgeen mogelijk leek, omdat het bo
ven den ingang van de zaak slechts matig
brandde. Toen evenwel een gedeelte van het
plafond instortte, vatte plotseling de geheele
zoldering vlam en moest het personeel zich
ijlings uit de voeten maken, zonder gelegen
heid te hebben hun bovenkleeren te kunnen
redden. Op dat oogenblik arriveerde de
brandweer, die met groote spoed moest op
treden, daar het perceel geheel ingebouwd
is en de helende perceelen, waaronder een
tweede dancing onmiddellijk bedreigd wer
den.
De brandweer tastte het vuur van drie
kanten aan, maar hoewel zij met groot ma
teriaal op volle kracht werkte, kon zij niet
verhinderen, dat alle tot den grond toe af
brandde. Het gelukte slechts een auto uit de
garage te redden.
De geheele inventaris ging in de
vlammen op, waaronder een com
pleet stel tooncel-requisities, muziek
instrumenten van de hand, al het
materiaal van de tafeltennisclub en
verder de prijzenkasten van den B.
V. L. en de burgerwacht, welke bei
de hier hun clublokaal hadden. Een
postzegelverzameling kan nog bijna
ongeschonden naar buiten worden
gebracht. Boven de danszaal, op een
zolder, zaten een paar honderd post
duiven, welke Maandag voor een
concours verzonden zouden worden.
Slechts een 50-tal van deze dieren
is gered kunnen worden.
Vermoedelijk is de oorzaak kortsluiting
in een z.g. electrische zon. De schade welke
op meer dan tien mille geraamd wordt is
door verzekering gedekt. De helende percee
len bekwamen veel waterschade.