Spaansche geest
De twist om het
zandweggetje
Een historischrumoerig Spanje
Naturalisatie
Koopt Defensie
Amsterdamsch ziekenhuis
Duitsch team be
langrijk versterkt
Postvlucbten op Indië
Hoe Duitschland zes
millioen werkloozen
aan werk hielp
AANEENSCHAKELING VAN REVOLUTIES SINDS KAREL V.
Toen de nu vrijwel voltooide verovering van Catalonië door de Spaan
sche Nationalisten een massale vlucht van duizenden Spanjaarden
over de Pvreniccn naar Frankrij.k ontketende, hebben velen er zich
over verbaasd, dat er tal van Spanjaarden waren die „den weg terug"
naar het strijdlooneel verkozen boven een verblijf in Frankrijk. Voor
wie de Spaansche geest, zooals die in den loop der eeuwen tot uit
drukking is gekomen, kent, is dat evenwel niet zoo vreemd. Dc on
buigzaamheid en voor alles hot fanatisme van den Spanjaard is een
historisch gegroeide mentaliteit.
De wereld kijkt naar Spanje. In
het brandpunt der Europceschc po
litieke belangstelling staat dc on-
vorhiddellijk voortwoedende strijd
op hét Spaansche schiereiland. Ter
wijl andere landen verdragen sluiten
die hechte banden van vriendschap
bezegelen en waarmee men tot een
waarborg wil komen van don vrede
in ons oude werelddeel, buldert het
kanon langs de Middellandsclie Zee,,
vliegen militaire toestellen boven
Spaansche steden en dorpen en la
ten hun vernietigende bommen val
len.
Woonwijken, dorpen, kerken, scholen ver
nietigend... De Spaansche aarde trilt en
schokt, dagelijks stijgt het aantal slacht
offers en spreidt zich een mccdoogenloozc
verwoesting over het land uit. Over het
irotscho historische Spanje.
Wat weten wij eigenlijk van
Spanje?
Goed beschouwd, niet zoo heel veel. Na
tuurlijk, wij denken aan den tachtigjarigen
oorlog, aan Philips II, aan namen als Ccr-
vantcs, misschien weten wij zelfs iets meer
van de befaamde Spaansche schilders. En
dan natuurlijk Carmen en stierengevechten
en... Wij zijn spoedig aan het einde van
onze kennis omtrent dit merkwaardige
land. En ook in de laatste jaren eischt
Spanje opnieuw de belangstelling van de
wereld op. Een koninkrijk werd beëindigd,
een republiek werd opgebouwd. Maar het
bleef gisten; de verschuivingen van links
naar rechts namen geen eind: Nationalisten
en Republikeinen trokken ten strijde en het
einde van den oorlog is nog steeds niet in
zicht.
Temperamentvol en vechtlustig.
Men kan bezwaarlijk beweren dat Span-
je's cultureel niveau na de verdrijving van
de Monren, na Columbus' groote ontdekking
ook, niet. zou zijn veranderd. Iedere blad
zijde van hot, Spaansche geschiedenisboek
is daar om te getuigen van den onrust van
den Spaanschen geest. En bovendien, de
Spanjaard is temperamentvol en vechtlus
tig en tallooze malen reeds zette hij zijn
onverzettelijken wil op bloedige wijze door.
Dc gclicelc Spaansche geschiedenis vertoont
een voortdurenden strijd van den onafhan-
■kelijken burgergeèst tegen het gezag. Dat.
begon al onder Karei V die den steden
na den opstand van Juan de Padilla hun
politicko vrijheid ontnam en de Cortcz ge
heel op den achtergrond stelde.
Honderd jaar later onder Philips IV woed-
,<lo een 10-jarige burgeroorlog; de eerste
Bourbon veranderde de constitutie geheel
on al en de provinciën, die zich ten gunste
van den tegcncandidaat Karei hadden uit
gesproken stonden aan onbarmhartige on
derdrukking bloot. Zoo greep de worsteling
van het Spaansche volk steeds verder om
zich heen en de tijd van het heden is er
om te bewijzen dat die worsteling nog
steeds geen einde heeft genomen.
De guerilla komt.
En welk een groote plaats het politieke
leven bij den Spanjaard inneemt blijkt
voorts uit de vele uitdrukkingen die andere
Europeesche landen in hun taal overnamen.
Het „liberalisme" is een woord dat wij aan
Ferdinand VII te danken hebben. Het was
deze vorst, die in 1813 jubelend binnenge
haald, spoedig een tien jaren durenden op
stand ontketende door zijn ontactisch op
treden en ziin absoluten regeeringsvorm.
Hieruit sproten twee groepen voort, dc
„Liberalcs" en de „Serviles", de monarchis
ten. En nog een ander woord verkreeg alom
burgerrecht: guerilla, hetgeen letterlijk ver
taald: „kleine oorlog" beteekent. Vele van
de tegenwoordige kleine gevechten nemen
nog vaak den vorm van een guerilla aan.
Wanneer Spanje in opstand kwam,
onverschillig of dit het buitenland
gold dan wel een burgerstrijd in
het eigen land, dan kwam het gc-
hccle volk in opstand. Niet slechts
de mannen grenen dan naar het
wapen, maar ook de vrouwen, de
grijsaards, kinderen en zelfs pries
ters stelden zich aan het hoofd
van de strijdende groepen.
Hoezeer werden de burgeroorlogen onder
Ferdinand VII gekenmerkt door verblinden
hartstocht! In Catalonië, het thans zoo
deerlijk omstreden gebied, waarin de na
tionalisten thans een wig hebben gedre
ven tusschen de laatste Rcpublikeinsche
doelen, grepen tachtigjarigen naar de wa
pens; aan het hoofd van de „Armee van
hot. Geloof' stelde zich een trappistenmon-
Jiik met ontbloot zwaard.
Strijd zonder genade.
Men beschouwde hem als onkwetsbaar en
gehoorzaamde hem blindelings. Het gehee
le land scheen toen hopeloos verloren, het
scheen onder te gaan in den draaikolk der
onafgebroken razende oorlogen. Ten einde
raad besloten de groote Europeesche staten
tot een interventie en zij belastten Frank
rijk daarmee. En ziet, de opmarsch der
Fransche legers verbitterde dc Snaniaarden
nog meer. Het leidde tot een strijd zonder
genade, tusschen de Spanjaarden zelf nog
het onbarmhartigst gevoerd. De gruwelen
in Sevilla namen een dermate verschrikke-
lijken omvang aan dat de minister van
Oorlog, Salvador zelfmoord pleegde. Het
eenc bloedbad volgde op het andere, op
iedere revolutie volgde een tegen revolutie.
F.n toen men in de dertiger inren der vo
rige eeuw meende dat eindelijk een perio
de van rust was aangebroken, toen brak
wreedcr dan ooit de Carlistcn- oorlog
uitl
Een eensgezind front.
Men ziet Napolcon's tocht naar Rusland
wol als het begin van het einde. Het ware
juister dat beginpunt in Spanje te zoeken.
Hoe hevig was dc tegenstand waarop hij
stuitte in don strijd om zijn broer Jozef
Bonaparte den troon te verzekeren! Niet
slechts de militairen vond hij tegenover zich
maar een eensgezind front van arbeiders,
boeren en geestelijken die trouw zworen
„aan koningshuis, eed en godsdienst". Over
al trokken groepjes door het land, de „Guc-
rilleros" en ieder bloedbad der Franschcn
werd drievoudig door hen gewroken.
En ook al moesten zij in open gevechten
wijken voor Napoleon's „ijzervreters", zij
slaagden er nochtans volkomen in den vij
and deerlijk in zijn bewegingen te belem
meren en hen het verblijf in hun land tot
een ware hel te maken
Spanje is anders dan het overige Europa.
En wie het begrijpen wil, dient zich ver
trouwd te maken met den Spaanschen geest.
De bekende Fransche historicus Bertrand
schreef eens: „Ongetwijfeld hebben de Span
jaarden hun onbuigzaamheid en hun fana
tisme van de Arabieren geërfd. Is Philins
II beter te vergelijken dan met Abduracb-
rpan err El Mansur als verdediger van het
geloof?" Dc wreedheid der Arabieren vindt
op het Iberische schiereiland een vruchtba
ren bodem. En men behoeft niet ver terug
te grijpen in de geschiedenis om de stelling
bewaarheid te zien...
Eerste Kamer
Wijziging evenredige vrachtver-
deeling in de binnenscheepvaart
Heden hield men zich onledig met dc af
doening van kleinere zaken, o.a. naturali
saties, waarhij mr. Van Vessem (N.S.B.)
wederom zijn bezorgdheid kwam uiten ten
aanzien van 't toelaten, van. zoovele -vreem
deijgen tot -onze volksgemeenschap. Voor
al van de maatregelen tegen de Joden in
andere landen vreesde hij een z.i. onge-
wcnschten toevloed van Joden naar ons
land.
De heeren Brict (A.R.) en Dc Zeeuw (S.
D.) kwamen den ander bestrijden, en ook
minister Goscling was het natuurlijk niet
met mr. Van Vessem eens.
Hij betwistte o.a., dat do recente
maatregelen in het buitenland ceni-
gen invloed op de naturalisaties van
thans kunnen oefenen, wijl het al
lemaal personen betreft, die al
veel langer dan 5 jaren hier wonen
en die hier behoorlijk werk hebben.
De heer De Jong (R.K.) heeft nog even
gepraat bij hét wetswijzigingetje inzake de
wijziging der evenredige vrachtverdecling,
aandringend op spoed met maatregelen ten
bate der binnenschippers.
Minister Van Buuren gaf de stellige ver
zekering. zijn best te Aillen doen.
Morgen is Exc. Van Buuren wederom in
de Kamer, om zijn begrooting te verdedi
gen.
Plannen voor militair hospitaal
in de .hoofdstad.
Onlangs hebben minister van Dijk en ge-
neraal-majoor S. W. Praag, inspecteur van
den Geneeskundigen Dienst van Defensie
een inspectie-bezoek gebracht aan het Tcs-
selschadeziekenhuis te Amsterdam.
Het doel van deze inspectie, die
het. hoofd van Defensie zeer bevre
digde, was, aldus het Vl.sb. na te
gaan of niet voordeeliger cn beter
hier de vestiging van een Centraal
Hospitaal voor liet leger .zou kunnen
worden doorgevoerd dan te Utrecht.,
wijl daardoor dc hooge kosten van
het houwen en het inrichten in de
oude Bisschopstad, aanmerkelijk
konden verminderd.
Hij wilde met zijn meisje uit
En deed dit van gestolen centen.
De 18-jarige bankwerker C. T. heeft als
winkelbediende in dienst van een Haagsche
zaak in rijwicl-onderdcelen en andere ar
tikelen een groot aantal rijwiel-dynamo's,
achterlichtjes, horloges en floschjes odeur
ontvreemd.
Bovendien had hij een fiets gestolen ten
nadeele van een Haagschen bakker.
Voor deze feiten moest hij zich gisteren
voor de Haagsche rechtbank verantwoor
den. Hij bleek nooit eerder veroordeeld te
zijn en was tot deze diefstallen gekomen,
doordat hij geld noodig had om met ziin
meisje uit te gaan. Nu had hij, naar hij me
dedeelde. met dit "meisje gebroken.
Het O.M. eisclitc een jaar gevangenisstraf
waarvan zes maanden voorwaardelijk.
Uitspraak 10 Mei»
H.M. de Koningin bezoekt
het Prinselijk Paar
Gistermiddag heeft H. M. de Koningin
een bezoek gebracht aan Prinses Juliana
en Prins Bernhard te Soestdijk. H.M. keerde
na de thee weder per auto naar het Loo
terug.
Toestand van aangevallen land
heer vooruitgaand.
De aanslag te Kootwijk op mr.
Blaupot ten Cate, den grootgrond
bezitter, door den landbouwer, waar
van wij dezer dagen melding mank
ten, heeft de gemoederen in het Ve-
luwsche dorp in beroering gebracht.
Allerwegen betreurt men het, èn voor den
advocaat èn voor den dader, dat het ge
schil over het eigendomsrecht, op een
zandweggetje tot. zulke ernstige gevolgen
aanleiding moest geven.
Ook dc zoons van den 58-jarigen Brink,
die zijn drift niet kon intoomen cn in
blinde woede toesloeg, betreuren dezen gang
van zaken. Op het erf van de boerderij van
hun vader, spraken wij, aldus de Tel., een
oogemblik met den oudsten zoon, een stevi-
gen, eerlijken boercnkerel van bij de dertig.
„Gelukkig," aldus deze, ,gaat het mr.
Blaupot ten Cate waf beter en dit zal er
veel toe bijdragen, volgons den commissa
ris van politie, te Apeldoorn, dat vader
morgen weer thuiskomt."
Over de aanleidng tot den aanslag spre
kende zei hij;
„Tweemaal won vader het proces, dat
mr. Blaupot ten Cate aanhangig had ge
maakt. Toen zas deze van verder rechten
af. Het wegje hoorde ons dus toe, maar
iedereen mag er over. Maar Zaterdagmor
gen roden ze te paard door ons roggeland
en dat ma? niet. Mi.in broer en ik riepen
liet den ruiters toe. Mr. Blaupot kwam er
bij on begon weer over het weggetje. Tk
zei hom, dat hij dat maar met vader moest
uitmaken en stuurde mijn broer om vader
te halen.
Even later ben ik ook naar huis gegaan,
want het werd etenstijd; vader ging toen
naar 't land
„Dan da'lijk maarl"
Kort daarop moeten dc boer en de advo
caat elkander ontmoet hebben. Dc hoer, die
stukken kleiner was dan de rohusto advo
caat, is blijkbaar op liet oogenblik dat Mr.
Blaupot. ten Cate zei, „Moeten wc weer gaan
rechten?" zijn tegenstander te lijf gegaan
met de greep, die hij hij zich droeg, onder
den uitroep: „Dan da'lijk maar." Ook de
hond van mr. Blaupot ton Cate, een buldog
die zijn meester waarschijnlijk wilde bij
staan, kreeg een hevigen klap met de greep.
I-let dier is half versuft op dc houten villa
van zijn baas aangekomen," waar men he
vig; geschrokteen, oerst aan; een autoongeluk
dacht. Spoedig hoorde men echter de ware
toedracht van den rijksveldwachter van
Kootwijk, die onmiddellijk na het gebeurde
door één der zoons van den dader was ge
waarschuwd.
Uit de verschillende gesprekken is ons
nog gebleken, dat de boeren in Kootwijk
Mr. Blaupot ten Cate nog steeds niet als
één der hunnen beschouwen, hoewel deze
het grootste deel van zijn leven in hun mid
den doorbracht. Blijkbaar zijn er al eens
vaker strubbelingen geweest.
„Jammer", zegt de zoon, „ze hebben me
kaar in geen vier jaren een woord toege
voegd en nu dit..."
„Bloedgever" snelt te hulp
Transport dodr de V.O.S.
In het ziekenhuis te Deventer moest een
patiënt geopereerd worden en op een ge
geven moment, bleek bloedtransfusie nood
zakelijk. De eenige „bloedgever", de zoon
van den patiënt bevond zich evenwel te
's-Grnvenhagc cn alleen onmiddellijke over
komst kon baten. Dc zoen werd telegrafisch
gewaarschuwd on stolde zich in verbinding
met do Vrijwillige Organisatie Sportvlie
gers (V.O.S.) Even later vertrok hij niet den
V.O.S.-vlicger van Ypenburg naar liet vlieg
veld Tcuge, waar een auto van den A.N.
W.B. klaar stond om hem naar het zieken
huis in Deventer tc brengen. Dank zij dc
snelle verbinding kwam hij hier op tijd aan.
Radiocentrales w'llen niet
langer werken
Vroeger beginnen, later sluiten
van buiienlandsche programma's
In dc algemeenc vergadering van den
rBond van Radiocentrale-exploitanten is vol
doening betuigd over de circulaire van den
minister inzake gemeentelijke heffingen, die
soms dc ontwikkeling der distributie belem
mert.
Aan den rechtskundig adviseur van den
Rond, Mr. II. J. Hcllcma, werd opgedragen
in de draadonnoepcommissie niet klem aan
to. dringen op het geven van een advies aan
den minister om de radiocentrales toe tc
staan des morgen:- iets vroeger lo beginnen
cn des nachts iets later te eindigen met de
buitcnlandsclie uitzendingen.
Door steenkool getroffen
Arbeider te Anna Paulowna
loopt gecompliceerde beenbreuk
op.
Gistermorgen is de ploegbaas J.
Koning, te Anna Paulowna, bij het
kolcnladen van de locomotief door
een groot stuk steenkool getroffen,
met het gevolg, dat de man een ge
compliceerde beenbreuk oplien. Met
den trein werd hif naar Den Helder
vervoerd en vandaar mot een zie
kenauto van do garage Manshanden
naar de St. Lidwina stichting.
iP.cPuiken
Reshevsky blijft Amerikaansch
kampioen
Fine op de tweede plaats.
De resultaten van de belangrijkste par
tijen, gespeeld in de 17e ronde van het tour-
nooi om het Amerikaansch kampioenschap
luiden:
ReshevskyFine YY.
SimonsonSantasiere YY
HorowitzMorton Y*Yi
DakeKashdan 10
16e ronde
ReshevskyKupchik Y
Dc eindstand luidt:
1. Reshevsky, kampioen van Amerika, 13 p.
2. Fine YZY punt, 3. Simonson 11 punten,
4. Horowitz 10 punten, 5. Kashdan 9Y p.;
6. en 7. Dake cn Polland ieder 9 punten;
8. Kupchik 8Y punt.
Voet&at
Met de spelers uit het vroegere
Oostenrijk.
Duitschland zal op li Mei te Berlijn te
gen Engeland met de gewone nationale
ploeg uitkomen, dus zonder de vroegere
Oostcnrij'ksche spelers. Op Zondag 15 Mei
zal het oude Oostenrijksche elftal, eveneens
in het Olympische Stadion tc Berlijn een
wedstrijd spelen tegen Aston Villa. Op 18
Mei speelt Aston Villa te Dusseldorf -tegen
jongere spelers van het Groot-Duitsche Rijk,
terwijl op 22 Mei een derde wedstrijd-tegen
Aston Villa wordt georganiseerd. Te Stutt-
gart komt de Engclsche profclub uit tegen
een elftal, samengesteld uit spelers van
Duitschland en het vroegere Oostenrijk.
De ontmoeting te Stuttgart is be
doeld als oefenwedstrijd voor de
ploeg, welke op 4 Juni te Parijs voor
het wereldkampioenschap tegen
Zwitserland of Portugal speelt, met
andere woorden, in het tournooi om
den wereldtitel zal Duitschland
wel dc spelers van Oostenrijk in
zijn team opnemen.
Ï3x&ben
LOUIS—SMELING TE NEW-YORK.
Strijd om den wereldtitel op 22
Juni a.s. in het Yankee-stadion.
Dc bokswedstrijd om het wereldkampioen
schap aller gewichten tusschen Joe Louis en
Max Schmeling, zal definitief op 22 Juni in
hét Yankeestadion tc New York worden gé-
houden. In hetzelfde stadion won Schme
ling in 1936 door k.o. van Louis. De arena
zal 90.000 toeschouwers kunnen bevatten en
men verwacht een recette van anderhalf mil
lioen- dollar. ------
Louis is dezer dagen reeds in oen speciaal
trainingskamp gegaan, terwijl Schmeling
op 3 Mei van Brcmerhafen naar New York
vertrekt.
Burgemeester de gavangenis in
Hij bracht kassier op het slech
te pad.
Dc Rotterdam sche rechtbank deed
gistermiddag uitspraak tegen den
57-jarigen burgemeester van Oolt-
gensplaat en den Bommel, W. J. D.,
die als directeur van het bijkantoor
der N.V. Eilandenbank zijn kassier,
den 36-jarigen W. V., had aange
spoord een aantal valsche hoekingen
te doen in de boeken der bank.
De rechtbank achtte het tcnlaste gelegde
bewezen en veroordeelde hem tot twee
maanden gevangenisstraf.
Dc kassier werd veroordeeld tot twee mnd.
voorwaardelijk met een proeftijd van 3 jaar.
Noodlanding op zee
Eon passagiersvliegtuig der Pan-
American Airways' heeft Maandag
tusschen Santiago de Cuba en King
ston (Jamaica), ter hoogte van Bow-
den, een noodlanding op zee moeten
verrichten. Alle passagiers en de be
manning werden door het s.s. „Ca-
vina" veilig aan boord genomen en
te Bowden aan land gebracht. Het
vliegtuig verdween in de golven.
Goedkoope auto's utfBrifsch Indië
Plannen worden bestudeerd.
Naar dc Engelsche minister van arbeid
on industrie heeft medegedeeld, wordt op
het oogeivhlik door het Britseh-Indische
congres de oprichting van een automobiel
industrie bestudeerd. Ilct plan is afkom
stig van den bekenden Indischcn technicus
cn vroogcrcn minister-president van Myso-
rc, Yisvesvarayya.
In verband hiermede wordt met dc an
dere provinciale regeeringen over dit plan
van gedachten gewisseld.
Nieuwe aardschokken
in Anatolië
Nog 16 dooden meer geteld en
nieuwe vernielingen.
Er zijn zeventien nieuwe aardschokken
waargenomen in het district van Kirsjeir.
Een telegram uit Ankara meldt, dat de
lange lijst van slachtoffers nog met zestien
dooden is verlengd en dat er nog weer
nieuwe vernieling is aangericht.
Gier
(heenreis)
Reiger
(terugreis)
Valk
(heenreis)
Oehoe
(terugreis)
Wielewaal
(heenreis)
Emoe
(terugreis)
Ibis
iheenrcis)
Vertrek van
Jsingap. 20 Apr.
Athene 26 Apr.
[jodhp. 26 Apr.
jjodhp. 26 Apr.
|A'dam 26 Apr.
jöand. 26 Apr.
I A'dam 28 Apr.
Aankomet to
jBand. 26 Apr.
A'dam 26 Apr.
|Rang. 26 Apr.
jBasra 26 Apr.
J Athene 26 Apr.
Singap. 26 Apr.
Verdwenen Russische vliegers
in zee verdronken
Een groote oppervlakte olie ofl
het water.
Het Amcrikaansche ministerie van oor-
log heeft uit Póint Barrow in Alaska een
telegram ontvangen, van den seindienst,
waarin wordt medegedeeld, dat tijdens een
dienstreis van een sergeant van dezen dienst
inboorlingen uit het dorp Olictuck, dat op
140 kilometer ten zuidwesten van Point
Barrow is gelegen, hem hebben mcdege-l
dccld, dat zij op 19 of 20 Augustus 1937, na
dat zij het geronk van vliegtuigmotoren had
den gehoord, een voorwerp in zee hadden
zien vallen. Den volgenden dag zagen zij
over een groote oppervlakte olie op zee drij'l
ven. Een week later heeft een blanke trap
per eveneens deze olievlek waargenomen*!
Men veronderstelt, dat hier sprake is van
het vliegtuig van Lewanefski, die omstreeks
dien datum tijdens een vliegtocht van Mos
kou naar de Vcreenigdc Staten over den
Noordpool is zoek geraakt.
Vier smokkelaars
verdronken
Drama op de Adriatische Zee.
In de nabijheid van de Italiaansche bezit-,
ting Zara aan de Adriatische Zee is ccnj
zeilscheepje in een storm geraakt en omge
slagen. Dc vier inzittenden, die suiker naaf
Zuid-Slavië wilden smokkelen, zijn ver
dronken.
VOORDRACHT VOOR NEDERLAND-
SCHE AUTORITEITEN.
De .gchcimer Regierungsrat dr. Syrup,
voorzitter van den Duitschen Rijksdienst
voor Arbeidsbemiddeling cn Arbeidsverzeke-
ring", hield gisteren te 's-Gravcnhage voor
een aantal Nederlandsche deskundigen op
het gebied van wcrkloozenzorg, een voor
dracht over de wcrkloozenzorg in Duitsch
land.
Na den oorlog -werd Duitschland, aldus
spr., voor een ontzaglijke werkloosheid ge
steld. Men lieeft toen drie principen als ba
sis genomen. In de eerste plaats beschouwde
men de werkloosheidsbestrijding als een taak
der geheele gemeenschap en centraliseerde
men dientengevolge de op dit gebied werk
zame instellingen in één staatsdienst.
In de tweede plaats werd uitge
gaan van de voorkeur van werkver
schaffing boven steunverleening. In
de derde plaats werd als beginsel
aangenomen dat de kosten der werk
loosheidsbestrijding door werkge
vers en werknemers tezamen moeten
worden opgebracht en dat de ge
meenten deze lasten niet hebben te
dragen.
Deze beginselen werden in een wet van
1927 belichaamd. Toen ontstond de „Rijks
dienst voor Arbeidsbemiddeling cn Arbeids-
verzekering. Deze dienst werd na 1929
voor het geweldige probleem gesteld tc zor
gen voor een getal van bijna 7 millioen
werkloozen, waarbij vooral de werklooze
jeugd zorgen baarde.
De Rijksregeering nam haar toevlucht tot
groote werkverschaffingsmaatregelen van
staatswege, welke in dc jaren 19331935 tot
een omvang van 5 milliard mark werden ge
nomen. Spr. besprak in détails dc wijze van
financieren dezer maatregelen. De medewer
king van het geheele volk tot bestrijding der
werkloosheid werd verkregen, zoodat in den
herfst van 10:16, toen het vier-jni-ort.pfeti
werd afgekondigd, het aantal werkloozen tot
1 millioen was gedaald.
Trek naar de steden stopgezet.
Van de genomen maatregelen gaf spr.
eenige voorbeelden. In de eerste plaats is
de trek naar de steden stopgezet door de
vestiging in de steden van toestemming van
het Arbeitsa/nt afhankelijk te maken
Voorts zijn de ondernemers verplicht gewor
den een zeker percentage oudere werklieden,
in dienst te nemen in plaats van jonge ar
beidskrachten.
Voorts is door voorschotten het bouwen
van woningen voor landarbeiders bevor
derd. Veel werkloozen zijn aan werkverrui
mingsobjecten tewerkgesteld.
Op het oogenblik lieeft Duitsch-
land nog een half millioen werkloo
zen. waarvan slechts 100.000 overal
beschikbare en verwisselbare ar
beidskrachten zijn.
Ingrijpend waren de bepalingen, welke
voor metaalarbeiders en bouwvakarbeiders
de verandering van werkkring belemmer
den. teneinde tegen te gaan. dat de onder
nemers elkander hun geschoolde arbeiders
afkochten en aldus groote verschuivingen
op de arbeidsmarkt veroorzaakten. Spr. be
sprak de behoefte aan arbeiders in den land
bouw en het streven uit andere Europeesche
landen, indien de deviezen positie dit toe«
laat, landarbeiders te betrekken.
Spr. besloot met de hoop uit tc spreken,
dat hij den aanwezigen den indruk had
gegeven, dat Duitschland naar beste weten,
en naar beste krachten zijn moeilijke so
ciale cn economische moeilijkheden be
strijdt.