De Paus is bitter
Daladier laat Frankrijk
bittere pillen slikken
t
Zware brand te Hoogwoud
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De tijd der proefnemingen is voorbij
Zware strijd in Spanje
verwacht
Koning Leopold peetvader
van Prinses Beatrix
1
Jeerbericht
Twee mcnschen in
auto verbrand
DONDERDAG 5 MEI 1938. 81e Jaargang. No. 19563.
Laan, Schagen, Tel. 20.
Uitgave (fer KV. Uitg.-Mii". „Hollands Noorderkwartier"
De Franc gestabiliseerd
Nieuwe koers van den franc nog niet bekend
In een gisteravond gehouden radio
rede heeft minister Daladier mede
gedeeld, dat de Fransche regeering
besloten heeft de franc te stabili-
seeren.
Dit besluit is genomen in over
eenstemming met de Engelsche en
Amerikaansche regeeringen. Niet is
meegedeeld op welken koers de
franc gestabiliseerd zal worden. Da
ladier heeft alleen gezegd dat men
den koers, dien hij voor morgen
heeft vastgesteld, niet te boven zal
gaan. Men verwacht dat de franc
op 175 a 180 in het pond sterling
zal komen te staan.
Wat er zal gebeuren.
De te verwachten gang van zaken schijnt
dus als volgt te zullen zijn:
De franc zal hedenochtend worden vrijge
laten om een lager peil te zoeken, dat door
dc experts wordt geschat op 175 a 180 francs
in het pond sterling, hetwelk groote kans
heeft 178 francs in het pond te zijn. Op dit
peil zou dan het egalisatiefonds ponden af
geven, indien hot, aanbod van francs zulks
noodig zou maken. Van de wijze, waarop
Amerika en Engeland het handhaven van
jden koers van den franc zullen steunen is
niets uitgelekt. Heden Donderdagmiddag
om twaalf uur zal minister Marchandeau
de pers ontvangen om haar verschillende
pncdedéelingen tc doen, waaronder er zul
le/? zijn, die de leening betreffen, zegt <le
I klsh.
Indrukken.
B Voorzoovcr viel na te gaan, heeft het he
[richt in Londensche financieele kringen
Igroote voldoening gewekt.
F Te Londen gelooft men, dat Frankrijk
'ivoor de economische en financieele reha
bilitatie in de eerste plaats aan drie din-
gen behoefte heeft:
II a. een energieke en op een meerder
jhcid gebaseerde regeering;
b. de zekerheid, dat de franc door
aanvallen van de baissiers en door stem-
lïïiingsin vloed en niet hoe langer hoe ster-
kcr wordt gedrukt;
i c. uitbreiding van de productie.
Het Amerikaansche departement
van financiën heeft officieel den
Franschen regeering doen weten,
dat het instemt met de nieuwe aan
passing, die noodig is geworden door
de toeneming van de uitgaven voor
de landsverdedigings, aldus het Hsb.
150 milliard kapitaalvlucht.
Een belangrijke kwestie is de kolossale ka-
pitaalvlucht, welke heeft plaats gehad ge
durende de laatste jaren en ook met het op-
potten, welke in het land zelf heeft plaats
Hiervan worden op het oogenblik
jdoor de deskundigen cijfers gegeven, welke
belangrijk hooger zijn, dan tot dusverre als
waarschijnlijk werden aangenom.en. Er
wordt. n.1. beweerd, aldus de N. R. Ct., dat
Frankrijk op het oogenblik niet, minder dan
150 milliard buiten het. land gebracht zou
hebben en dat er voor 80 milliard in het
land zelf zou zijn opgepot. Men hoopt na-
urlijk van die bedragen weer een flink deel
laar de circulatie terug te halen.
Een bloedarme huishouding,
zegt Daladier.
n,. „Twee moeilijkheden, aldus Daladier,
>n moest de regeering, lie ik sedert drie weken
erJeid, overwinnen''.
Allereerst moest de sociale vrede, de vre-
'e-de tusschen de Franschen, hersteld wor-
Wij hebben dus de sociale conflicten
et geregeld. Dc groote stakingen zijn geëin-
jigd, dank zij den goeden wil van werkge-
oo rers, en werknemers Het wérk is hervat.
Do tweede moeilijkheid is van buitenland
chen aard. Zij stond in verband met de
'n erdeeldheid in een Europa, dat niet op-
ie ield zich te bewapenen, terwijl het zich
feneen moest sluiten.
Ik wil vandaag, evenals altijd,
het land de geheele waarheid zeg
gen. Deze waarheid is als volgt:
Onze huishouding is diep getroffen.
De wettige winst heeft de neiging
te verdwijnen, de gedeeltelijke
werkloosheid in de fabrieken neemt
toe, onze handelsbalans verarmt,
onze prodnetiestatistieken blijven
.jp, een onderwerp van vernedering
voor de Franschen vormen. De
Waarheid is, dat met deze bloed-
DALADIER.
arme huishouding de staatsbegroo-
ting onvermijdelijk een dekort ople
vert, dat de behoeften van de schat
kist de spaarders uitputten, het
openbaar crediet schaden, het par
ticulier crediet droog leggen en het
monetair crediet bedreigen.
De voor het lot van het land ver
antwoordelijke regeering kan niet
dulden, dat een zoo ernstige toestand
voortduurt.
De tijd is uit voor proefnemingen.
Iedere maatregel, die niet "recht
streeks van belang is voor het open
baar welzijn, is overbodig. Zoo is
de geest, die de actie, welke wij heb
ben ondernomen, bezielt.
Daarom heb ik, zonder mij te be
kommeren om critiek, maar er van
overtuigd, mijn plicht te doen je
gens het land, besloten onze munt te
stabiliseeren op grondslagen waar
op zij doeltreffend zal worden ver
dedigd. De Fransche regeering heeft
dus, in volkomen overeenstemming
met de Amerikaansche en Engelsche
regecringcn, wien ik dank zeg voor
haar loyale en hartelijke medewer
king, besloten over te gaan tot een
aanpassing van den franc aan een
koers, die de gelegenheid zal bie
den, hem zegevierend te verdedigen.
Dit besluit is genomen binnen het ka
der van dc driemogendhedenovereenkomst,
waaraan dc Fransche regeering krachtig ge
hecht blijft.
De eerstvolgende defensieleening zal allen
Franschen de gelegenheid geven, in vol be
wustzijn een volksstemming voor hun va
derlandsliefde te houden
Wij stellen u dit plan voor, dat verhinde
ren zal. dat de munt bloot staat aan onop
houdelijke aanvallen en dat ons in staat
zal stellen, dc voor den landsverdediging
noodigen goudvoorraad te behouden. Wij
hebben er de voorkeur aan gegeven, een
beroep te doen op den moed der Franschen
in plaats van ons te laten meevoeren dooi
den stroom naar de rotsen.
FRANCO BEREIDT EEN NIEUW
OFFENSIEF VOOR.
Hoewel het nog wel enkele dagen
kan duren voor het rechtsche leger
bevel krijgt den opmarsch te her
vatten, verwacht men dan een zwa-
ren strijd. De regeeringstroepen
hebben zestig brigades samengetrok
ken tegenover de Galische en Cas-
tiliaansche rechtsche legercorpsen.
Bij Teruel
zijn volgens berichten uit Saragossa recht-
schén er bijna in geslaagd het bergmassief
ten Zuidoosten van Teruel te omsingelen.
Gisteravond hebben zij de Siërra Elpobo
bezet en de 28ste divisie van de regeering
gedwongen zich terug te trekken op Siërra
de Gudar. De tegenstander deed heftige
tegenaanvallen op het dorp Elpobo, dat
eergisteren door de reehtschen werd bezet
doch de regeeringstroepen zijn er niet in
geslaagd door het mitrailleurvuur heen te
breken. Zij moesten zich terugtrekken.
De. rechtsche troepen zouden in den sec
tor Castellon den weg van Alcala de Chi-
vert naar Cuevas de Vinroma op ver
scheidene punten hebben overschreden.
Tpr» Zuiden van Morel la werden de vijan
delijke liniën verbroken, zoodat de recht
sche troepen vasten voet kregen in de link-
sclie stellingen.
De Doopelinge In de Gouden
Koets ter kerke.
Naar het Belgische telegraaf agent
schap verneemt heeft koning Leo
pold de uitnoodiging van Prinses
Juliana en Prins Bernhard om peet
vader te zijn van Prinses Beatrix
aanvaard.
Koning Leopold zal de doopplech
tigheid op 12 Mei in Den Haag bij
wonen.
Naar de Tel. verneemt zal II. K. II. Prin
ses Beatrix op Donderdag 12 Mei door H.
K.H. Prinses Juliana in de Gouden Koets
naar de doopplechtigheid in de Groote of
St. Jacobskerk worden geleid.
Gistermorgen had onder groote belang
stelling de generale repetitie van de komen
de plechtigheid plaats, waarbij de Vorstelij
ke stoet onder begeleiding van de eere-es-
cortes van de huzaren en bereden politie in
alle details was nagebootst.
HITLER IN ITALIË
„Rome richt op den Kruisvin
dingsdag een ander krnis op
dan dat van Christus".
KOLONIALE KWESTIE HOOFD
DOEL VAN HITLERS BEZOEK?
In een rede, die de Fans gisteren
tegen 436 jonggetrouwde paren
heeft uitgesproken, heeft de Paus
een hittere toespeling over de aan
wezigheid van Hitier gemaakt. De
Paus zeide:
„Gij moet dit goede, dat wij u toe-
wenschen, dat wij van de goedheid
van God verwachten, verdienen
door Uw trouw aan het Christelijk
leven en door uw gebeden. Want
droeve zaken doen zich voor, zeer
droeve zaken, zoowel ver van ons
als nabij. Ja, zeer droeve zaken en
onder deze droeve zaken moet men
wel rekenen het feit, dat Rome, op
den dag van het feest der kruis
vinding, de teekenen opricht van
ander kruis( dat niet het kruis van
Christus is. Ik zeg n voldoende,
hoezeer het noodig is te bidden, te
bidden en te bidden, opdat ook de
barmhartigheid Gods in haar vol
len omvang geschiede".
Hitier heeft den eersten dag in Rome niet
in ledigheid doorgebracht. Onder andere
had hij om half twee een onderhoud met
Mussolini in diens werkkamer, om half vier
woonde hij met Mussolini een demonstratie
der fascistische jeugd bij, in tegenwoordig
heid van een half millioen Italianen, om
zes uur hield hij een toespraak voor de
„Auslanddeutsche" in Italië en des avonds
werd hem door den koning een diner aange
boden.
In tafelredevoeringen wezen zoowel de
koning als Hitier op wederzijdsche vriend
schap die een sterke waarborg voor een
algemeenen vrede is.
Gisteravond halfelf vertrok Hit-
Ier na een hartelijk afscheid van
Mussolini naar Napels.
Korporaal der fascistische militie.
In Italiaansche kringen heeft men met ge
noegen gezien, dat de Fuehrer onder het ha
kenkruis op zijn mouw het insigne van kor
poraal der fascistische militie droeg en men
verwacht, dat voor het vertrek van de Duit-
sche gasten Hitier aan Mussolini een hooge
Duitsche onderscheiding zal verleenen.
Koloniale kwestie de hoofdzaak?
In Duitsche kringen wordt met nadruk
verklaard, dat geen nieuwe verdragen tus
schen beide landen zullen worden gesloten.
De erkenning van de solidariteit tusschen
Londen en Parijs door Duitschland en Italië
moet worden vervolmaakt door de erkenning
van de as Rome-Berlijn door Frankrijk en
Engeland.
Het eenige vraagstuk dat tusschen
deze beide groepen moet worden ge
regeld is de koloniale kwestie en men
hoopt, dat dit geen groote moeilijk
heden zal opleveren. Het schijnt dat
Hitier de koloniale kwestie op den
voorgrond wil plaatsen bij zijn be
sprekingen met Mussolini. Het Tsje
chische vraagstuk komt blijkbaar op
de tweede plaats.
De as niet verzwakt!
Bij de gisteren tusschen Mussolini en
Ilitler gehouden besprekingen is, volgens
ambtenaren van beide zijden, niets geble
ken van een verzwakking van de as Rome
Berlijn.
In deze hernieuwde verzekering
kan men echter zooiets als bezord-
heid zien. Terwijl de Italianen in
hun geheel genomen het bericht
van den Anschluss met ontsteltenis
hebben ontvangen, verklaren welin
gelichte Italiaansche kringen, dat
de strategische positie aan den Bren-
ner er niet door verzwakt is, vooral
als Hitier zich houdt aan zijn be
lofte, niet de Oostenrijksche zijde
van de grens te zullen versterken.
Dit nummer bevat 8 pagina's
-
DE BILT SEINTt
Verwachting: Meest matige Oos
telijke tot Noordelijke wind,
aanvankelijk helder tot licht
bewolkt, later wellicht toe
nemende bewolking, droog
weer, koude nacht, zelfde
temperatuur overdag.
Verdere vooruitzichten); Weinig
verandering.
Ernstig ongeluk op den Rijksweg
BredaTilburg.
Gisteravond laat, tegen middernacht Is op
den rijksweg Breda-Tilburg, ter hoogte van
Huiten, een ernstig verkeersongeluk ge
beurd,, dat aan twee menschen het leven,
heeft gekost.
Terwijl rijksveldwachters op dat uur de
op dien weg passeerende auto's controleer
den en juist bezig waren de auto van de
JanssenLimburg Express te onderzoeken,
reed een vrachtauto, afkomstig uit de Lier
(Westlandwelke geladen was met groen
ten op eerstgenoemden wagen in.
Ten gevolge van de botsing vloog
de groenten-auto in brand. Dadelijk
snelde de rijksveldwachter met de
inzittenden van de JansenLimburg
Express te hulp, doch zij mochten er
niet in slagen de vlammen te doo-
ven, daar de geheele wagen in een
oogwenk in lichte laaie stond. Even
min konden de inzittenden uit de
brandende auto worden gehaald en
toen dit na veel moeiüe gelukte^
bleek een hunner reeds overleden,
terwijl de andere met zware brand
wonden was overdekt
De beide slachtoffers zijn P. van der Lugt
en Aart van Berkel, beiden woonachtig te
de Lier. Een voorbijkomende geneesheer
heeft nog getracht ter plaatse hulp te bie
den, doch er bleef niet anders te doen
dan de zwaargewonden naar het ziekenhuis
te Tilburg te vervoeren.
Het parket uit Breda werd onmiddellijk
van het gebeurde in kennis gesteld.
De rijksveldwacht stelt een onderzoek in
naar de oorzaak van dit ongeluk.
Vier huizen in de Hoogwouder
Weere door onbekende oor
zaak verbrand.
Een buitengewoon felle brand
heeft gistermorgen een viertal wo
ningen aan de Weere in de ge
meente Hoogwoud volkomen ver
woest. In minder dan een half uur
had het vuur zijn vernielend werk
verricht. Met moeite kon de brand
weer, die met groot materiaal aan
wezig was, verhinderen, dat meer
dere woningen in de dichtbebouw
de kom in de asch werden gelegd.
Meende men aanvankelijk dat het
stoken van een vuurtje de oorzaak
was, later moest men deze veronder
stelling laten varen en men tast dan
ook volkomen over de oorzaak in
het duister.
Hoe snel het ging.
vertelde ons een der omwonenden. Tegen
tienen zag ik plotseling, zeide hij dat het
dak van het huis van P. Klaver rookte, en
voordat ik me goed rekenschap gaf, wat er
gebeurde, sloegen de vlammen er al uit.
Geen vijf minuten later was door den straf
fen Zuidoostenwind het vuur al overgesla
gen naar de brandstoffenhandel van B.
Bancras en bijna op hetzelfde oogenblik
stond de smederij van J. Smit, aan den
overkant van den weg al in de vlammen.
Wat we ook deden, het gaf niets, de bran
dende stukjes riet van de daken brachten
het vuur over op de slagerij van J. Rood.
Dat was dus nummer vier en daar bleef het
gelukkig bij. Het huis van Besseling hebben
we met man en macht kunnen houden, maar
daar is .veel waterschade,
Uit dit eenvoudig verhaal blijkt wel
hoe enorm snel alles is gegaan en
dat de brandweer van Benningbroek,
Hoogwoud, Weere en Abbekerk te
gen het vuur machteloos stond.
Zij moest zich bepalen tot nathouden van
belendende përceelen en het redden van
goederen voor zooveel dit nog mogelijk was.
Veel was het niet, wat de mannen naar
buiten konden dragen, een fornuis en wat
beddengoed was vrijwel alles. Tijdig kon
het materiaal van de radiocentrale van
Nipshagen in veiligheid worden gebracht
Op het terrein van den brand waren o.a.
aanwezig de burgemeesters van Abbekerk en
Sijbekarspel, burgemeester I-Ioogeboom van
Hoogwoud was niet in de plaats.
Veiligheidshalve is ook geruimen tijd
de electrische stroom uitgeschakeld geweest
om kortsluiting te voorkomen. De bewo
ners van de verbrande perceelen alle
Katholieke groote gezinnen zijn door
familie en buren liefderij opgenomen.
Wij vernamen dat dc inboedels wel, maar
over het algemeen laag verzekerd zijn. Van
de woningen staat niets medr overeind.
Gistermiddag nadat om een uur de
spuiten waren ingerukt heeft men met
lange haken de laatste muurresten verwij
derd.
