RADIO
Ordening
TAIRZANI
een politieke „schlager"
Het Werkfonds
schiet te kort l
WEET U, d.« ook U 17 kilo gezinswas met Rinso prachtig
lk gaf hem mijn
laatste cent
PROGRAMMA
O**
DOOR
EDGAR RICE
BURROUGHS
No. 68.
Bij het onderzoek van het wrak van de
Kinstaid hleek, dat het grootste gevaar lag
in het vuur, want de vlammen lekten honge
rig aan het versplinterde hout van de ver
woeste hut en hadden reeds hun weg gevon
den over het benedendek. Als door een won
der werd niemand gewond of gedood bij de
ramp, waarvan de oorzaak voor eeuwig een
geheim zou blijven. Terwijl de vlammen op
laaiden, scheen het Tarzan toe, dat wat ook
de explosie veroorzaakt t. ocht hebben, er
een licht ontvlambare substantie over het
houtwerk was uitgespi'eid. Het water, dat
alle handen aangaven, scheen eerder het vuur
aan te wakkeren dan te blusschen. Vijftien
minuten na de explosie stegen er dikke,
rookwolken op uit het ten ondergang ge
doemde schip en de vlammen bereikten de
machinekamer. Het schip ging niet langer
voorwaarts naar de kust. „Het is nutteloos
langer aan boord te blijven", zei Tarzan tegen
zyn metgezellen, ,,'t Is niet uitgesloten, dat er
nog meer explosies zullen volgen. We kunnen
het schip niet redden, het veiligst is het, de
reddingsboten te strijken, zonder verder tijd
te verliezen en naar land te roeien. Er zat
niets anders op. Er was geen tijd zelfs hun
weinige bezittingen te redden. Twee boten
werden op de woelige zee gestreken en de
landing had zonder ongevallen plaats. Toen
de boten het strand naderden, roken de ver
langende en begerige dieren van Tarzan de
bekende lucht van hun geboorteland; nauwe
lijks hadden de kielen der boten het zand ge
raakt, of Sheeta en de Apen van Akoet
sprongen uit de boten en renden als gekken
de jungle in.
„Een ordening krijgt men niet
altijd thuis, zooals men haar
zelf wenscht".
Bakkers-werkgevers contra me
dezeggenschap van arbeiders.
In de te Utrecht gehouden ver
gadering van de Nederlandsche Ver-
eeniging van Werkgevers in het
Bakkersbedrijf heeft prof. rar. A. N.
Molenaar gistermiddag een rede
gehouden over; „Het streven naar
ordening"!
.1
Spr. ving zijn rede aan met een vluch
tige schels van de ontwikkeling der socia
le wetgeving in ons land, resp. de wettelijke
regeling van den bakkersarbeid.
Hoe is het begrip „ordening" toch
tot politieke „schlager" geworden?
vraagt spr. zich af. Naast de crisis
moet de Bedrijfsradenwet hier als
verklaring worden genoemd.
Deze wet is aanvankelijk opgezet als een
Instituut om 't saamhoorighcidsgevoel tus-
schen ondernemers en arbeiders te bevor
deren. Haar taak lag zuiver op sociaal
gebied.
De minister heeft echter een wetsontwerp
ingediend om,.over de hecle, lijn de advix
'Sccrencle' bevoegdheid van de bedrijfsradcn
op economisch gebied te erkennen. Vak
honden en politieke partijen grijpen nu de
ze ontwikkeling met vreugde aan als een
middel om een arbeiders-mcdezeggenschap
op dit gebied te verzekeren.
Men heeft wel eens van socialis
tische zijde beweerd; „Alleen al het
woord „ordening" schijnt op de
heeren Gelderman, Molenaar, c.s.
te werken als een badpak óp een
marechaussée aan ons onvolprezen
Noordzeestrand". Dit is niet alleen
erg grappig, maar er zit ook een
kern van waarheid in;
Wij vreezen de positie, waarin de verschil
lende bedrijfstakken verkeeren, omdat zij
door belangstellende buitenstaanders wordt
aangegrepen om bedrijfsradcn bij die hulp
in te schakelen of commissiês in het leven
te roepen, waarin ook de arbeiders in eco
nomische zaken een stem in het kapittel
krijgén. Spr. ziet ongaarne, dat aldus van
de nood een deugd wordt gemaakt.
Wordt aan allen recht gedaan?
Uit de verbindendverklaring van de on
dernemersovereenkomst voor het bakkers
bedrijf te Amsterdam blijkt, dat vertegen
woordigers van wederverkoopers en werk
nemers zitting hebben gekregen in de bak
kerij-commissie. In uw eigen ondernemers
overeenkomst zal dit wel niet gestaan
hebben!, aldus prof. Molenaar tot de ver
gadering. „Een ordening krijgt men niet
altijd thuis, zooals men haar zelf wenscht!"
Bovendien verschillen de omstandigheden
in de verschillende ondernemingen zoozeer,
dat het twijfelachtig is, of bij een ordening
allen recht kan worden gedaan.
Spr. sprak tenslotte de hoop uit, dat de
ondernemers, die zich door den nood ge
dwongen waanden met bepaalde vormen
van bedrijfsorganisatie of medezeggenschap
der arbeiders in economische problemen
mee te gaan, later niet zichzelf zullen ver
wijten hun eerstgeboorterecht voor een
schotel linzen te hebben verkocht!
Aldus het N.V.V.
Het bestuur van het Nederlandsch Ver
bond van Vakvcreenigingen heeft zich met
een uitvoerig adres gewend tot den voor
zitter van den Raad van Ministers, dr. H.
Colijn, waarin het de regeering nogmaals
wijst op den ernst van het vraagstuk ter
bestrijding der werkloosheid.
In het adres wordt met cijfers
aangetoond, dat naar ruwe schat
ting tijdens de crisisjaren 1931/37
denkelijk wel van 500 tot G00 mil-
lioen gulden minder aan overheids-
werk uitgevoerd is, dan het geval
zou zijn geweest, indien men door
gegaan was in het tempo van 1930.
Stelt men daarnaast, dat door mid
del van het in 1934 gestichte Werk
fonds rond 50 nïilliocn gulden werd
verwerkt tot dusver, dan blijkt, dat
dit Werkfonds nog zelfs niet bij
benadering de uitgevallen over
heidsopdrachten van 1934/37 heeft
gecompenseerd. Laat staan dus,
extra-werkgelegenheid geschapen!
In het adres wordt er met klem op aan
gedrongen, uitvoering van openbare werken
op groote schaal en in een snel
tempo te doen geschieden.
In verband met den groot en omvang van
de werkloosheid dringt het bestuur van 't
N.V.V. o.m. aan op:
een verkorting van den wekelijkschen
werktijd tot 48 u. voor al die groepen van
werknemers, die nu nog of geheel buiten
de Arbeidswet vallen, of aan welke een
langoren arbeidstijd dan 48 uur per week
is toegestaan;
het tegengaan van overwerk, door slechts
in hooge uitzonderingsgevallen overwerk-
vergunningen en dan nog voor een zeer
beperkten tijdsduur, te verleenenj
een verdergaande verkorting van den
wekelijkschen werktijd voor de groepen van
werknemers, die thans 48 u. per weck wer
ken
het verstrekken van een premie of bijslag
aan particulieren, die overgaan tot het la
ten uitvoeren van onderhouds- of verbete-
ringswerken aan liun fabrieken, werk
plaatsen, woonhuizen en andere bezittin
gen.
Auto schoot plotseling vooruit
Dinsdagavond om zes uur wilde de heer
J. van de Vaart, te Mijdrecht, met den slin
ger de motor van zijn auto op gang bren
gen,. Toen hij hiermede bezig was, zette
(ie wagen zich plotseling in beweging, blijk
baar doordat de rem was losgeschoten. De
heer v. d. V. kwam onder zijn voertuig te
recht en werd ernstig" gewond. In den loop
van den avond is hij aan de gevolgen van
het ongeluk overleden.
helder wit krijgt binnen anderhalf uur voor slechts 12V» cent?
dat U het sop van de nieuwe, „overvette" Rinso vele malen achter
een kunt gebruiken en wel voor het witte, bonte en gekleurde goed?
dat zich op elk pak Rinso een bon voor fraaie en nuttige ge
schenken bevindt?
dat Rinso even goed voor de tobbe als voor de wasmachine is?
Als U dat alles weet, dan gebruikt U zeker niet meer een
gewoon zeeppoeder, maar alleen de nieuwe, „overvette"
RINSO voor slechts 12} cent met geschenkenbon?
„OVERVETTE" RINSO, SPECIAAL VOOR DE WASMACHINE
„Filantroop" staat terecht
Werkloozen getuigen.
Een aantal werkloozen verscheen
gisteren voor het getuigenhekje van
de Amsterdamsche rechtbank, om
verklaringen af te leggen tegen den
38-jarigen T. de L., die hen op bru
tale wijze hun laatste spaarduitjes
afhandig had weten te maken.
Deze hardnekkig ontkennende verdachte
is reeds tien maal veroordeeld wegens ver
mogens-delicten, nu speelt hij den rol van
filantroop: „Ik heb de mcnschen willen hel
pen, en ik zou ze zeker hun geld hebben
teruggegeven, als ik door mijn arrestatie
niet gedupeerd was. Bovendien kan ik te
genover deze getuigen niet op finesses in
gaan, want dan zou ik die arme menschen
in moeilijkheden brengen, doordat het hier
smokkelzaken betreft. Ik heb ze alleen
maar willen helpen".
President Mr. Boon: „U hebt ze in den
kelder willen helpen
Een schijnfirma.
Verdachte deed zich.tegenover zijn slacht
offers voor als vertegenwoordiger van een
groote firma, handelende in boter, koffie,
thee etc. De werkloozen, verlangende naar
werk, gingen gretig in op de aanbiedingen
van dezen man. Zij zouden als reiziger een
flink weekgeld kunnen verdienen, maar
tr moest een waarborgsom worden gestort.
Verdachte hield vol, dat die firma B. in
derdaad bestond.
Een slachtoffer had f75.— moeten
betalen voor een spoorwegabonne
ment. De man had niet zooveel geld
en hij mocht, voorloopig volstaan
met het storten van f 15.Een
werklooze met twee zoons, die ook
al geen werk hadden, had hij wijs
gemaakt, dat hij beide jongens aan
werk zou kunnen h,elpen. Er moest
in dat geval niet minder dan f 120
worden gestort. De. werklooze vader
kon slechts f31.bij elkaar bren
gen. De rest mocht hij met f5.p.
w. afbetalen, verdachte zou dan aan
de fa. B. de waarborgsom sturen.
Een aartsoplichter.
Dit is één van de meest stuitende geval
len van oplichting, die men zich kan den
ken, zeide de officier van Justitie, mr. H.
A. Wassenbergh in zijn requisitoir. Zielig
klinken de verklaringen van de slachtof
fers: „Ik gaf hem mijn laatste cent, omdat
ik hoopte werk te krijgen', hoorden wij
hen zeggen. Wij hebben hier met een aarts-
oplichter te doen.
Deze stelselmatige bedrieger zal
ernstig moeten worden gestraft. Spr.
vorderde een gevangenisstraf van
twee jaar.
De verdediger mr. David Fracnkel be
pleitte clementie.
Vonnis 1 Juni.
VRIJDAG 20 MEI 1988.
Hilversum I, 1875 en 415,5 m.
Algemeen Programma, verzorgd door de
NCRV.
8.00 Schriftlezing, meditatie, gewijde muizek
Gram of oonplaten
8.30 Gramofoonmuziek.
9.30 Gelukwenschen.
9.45 Gramofoonmuziek.
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.15 Klarinetvoordracht met pianobegleiding.
en gramofoonmuziek.
2.00 Gramofoonplaten.
2.35 Christelijke Lectuur.
3.00 Zang, cello en piano.
(In de pauze: Gramofoonmuziek).
4.30 Gramofoonplaten.
4.45 Heidepark-Band, en gramofoonmuziek.
5.30 Gramofoonmuziek.
5.45 Declamatie en gramofoonmuziek.
6.30 Tuinbouwpraatje.
7,00 Berichten.
7.15 Literaire causerie.
7.45 Reportage.
8.05 Berichten ANP. Herhaling SOS-Bericht.
8.15 Arnhemsche orkestvereeniging.
9.00 Sxegetische causerie.
9.30 Vervolg concert. (Om 10.00 Gramofoon
muziek.
10.30 Gramofoonmuziek.
10.45 Sportpraatjé.
11.00 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.5012.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum n, 801,5 m,
8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA. 12.44
AVRO. 4.00 VARA. 7.80 VPRO. 9.00 VARA.
10.40 VPRO. 11.00—1..00 VARA.
8.00 Orgelspel. (Om 8.16 Berichten).
8.30 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Declamatie.
10.40 Gramofoonmuziek (Om 12,15 Berichten).
12.30 Het Kovacs Lajos-orkest en gramofoon
muziek.
2.00 Modepraatje.
2.15 Variété-programma (Om 3.45 Eventueel
berichten).
4.00 Gramofoonmuziek.
5.00 Voor de kinderen.
6.00 De Ramblers.
6.30 Politiek radiojournaal.
6.506.55 Gramofoonmuziek.
7.00 Causerie: „De geestelijke grondslagen der
democratie".
7.20 Berichten ANP.
7.30 Berichten.
7.35 Lezen in den Bijbel.
8.00 Nederlandsch Strijkkwartet.
8.30 Causerie over Gladstone.
9.00 Amsterdamsch vocaal kwartet
9.00 Amsterdamsch vocaal kwartet en VARA-
Orkest.
10.00 Fantasia m.m.v. soliste.
10.30 Berichten ANP.
10.40 Avondwijding.
11.00 C. Steyn's Acordeonorkest.
11.30 Jazzmuziek (Gr.pl.).
11.5512.00 Gramofoonmuziek.
FEUILLETON.
ETHEL M. DELI
HOOFDSTUK XI.
De oproep.
Het was aanmerkelijk later dan het gewone
etensuur, toen Chris het hotel binnenstapte.
Het had zwaar geregend en zijn kleeren
waren doorweekt, maar hij ging niet eerst
naar zijn kamer. Hij liep recht door naar de
conversatiezaal, waar Pax bij den haard zat
te rooken.
Hij zag er bleek en uitgeput uit, maar uit
Zijn oogen straalde een wilde gloed.
Hij sprak geen woord van begroeting, toen
Pax opstond met de uitdrukking van iemand,
die het onvermijdelijke tegemoet gaat.
„Hallo Chris! Wat scheelt er aan?" zei hij.
Chris kwam recht op hem af. „Ik moet je
spreken," zei hij.
Pax keek hem kalm in de oogen. „Dat is
uitstekend, oude jongen," zei hij. „Maar trek
eerst droge kleeren aan. Je hebt een natte
wandeling achter den rug."
„Een wandeling!" zei Chris heesch. „Ik
heb den geheelen dag over die klippen ge-
loopen," zei hij. „En nu
„En nu," viel Pax hem beslist in de rede,
,drink je eerst iets en dan ga je je verklee-
den. Daarna praten wij zoolang je maar wilt,
maar niet eerder."
„Wij praten nu!" begon Chris, maar Pax
kalme hand op zijn schouder deed hem zwij
gen. Op dat oogenblik deed de oude gewoonte
en de eerbied voor het gezag gelden.
„Neen, nu niet!" zei Pax. „Jij gaat naar
boven om je te verkleeden en ik zal Peters
met een glas whiskey naar boven sturen.
Kom dan beneden, dan gaan wij dineeren
Dat praten van ons kan nog wel even wach
ten."
„Ik wil niet met je dineeren," zei Chris
woest, terwijl hij een pas achteruit deed.
„Ja, dat doe je wel al is het voor het
laatst," zei Pax grimmig, maar met Iets
droevigs in zijn stem. „Ik wil niet met je
praten tot wij gegeten hebben. Wees niet zoo
onverstandig jongen. Je zult ziek worden als
je zoo doet, en daar help je niemand mee."
Weer, en op een manier die hij zich niet
verklaren kon, vond Chris in Pax zijn
meester. Hij had zich gedurende die lange
uren van woesten wedloop met zich zelf op
gewonden tot hij slechts één verlangen
kende: zich op den vijand te wreken; maar
nu, in de tegenwoordigheid van den man, dien
hij getracht had als zijn vijand te beschouwen,
voelde hij zijn wraakzucht verdwijnen. Met
een onverstaanbaar gemompel wendde hij
zich om en liep de hall In.
Pax keek hem na. Maar toen Chris boven
was, liep hij de conversatiezaal door naar een
deur, die in de eetzaal uitkwam en riep
Peters om hem de noodige instructies te
geven.
„En zorg er voor, dat hij een warm bad
neemt," voegde hij er bij. „Het diner moet
maar wachten. Hij is doornat."
„Heel goed, mijnheer," zei Peters. „Maar
wilt U zelf niets gebruiken? U moet uitge
hongerd zijn."
„Neen, neen, ik zal wachten," zei Pax.
Haast je! Hij is doodmoe."
Peters snelde naar boven en Pax ging op
nieuw bij den haard zitten wachten.
In gewone omstandigheden zou hij met
Chris naar zijn kamer zijn gegaan en bij hem
blijven praten, terwijl hij zich verkleedde,
maar de bittere vijandschai die hij in de oogen
van den jongen gelezen had, hield hem terug.
Als er onaangenaamheden moesten komen,
dacht hij, was het beter dat Chris eerst weer
een normalen kijk op de dingen had gekregen.
Hij had het klaarblijkelyk hard te verant
woorden gehad. Yvonne had hem waarschijn
lijk afgewezen, en hij, Pax, werd daarvoor als
verantwoordelijk beschouwd. De situatie was
tamelijk hopeloos, dacht hij vermoeid. Chris
was blijkbaar van plan hem ter verantwoor
ding te roepen. Zij dachten allen, dat hij op
de een of andere manier de schuld van alles
was. Ongerijmd, natuurlijk, maar in de om
standigheden zeer voor-de-hanfl-liggend. Nie
mand zou ooit de waarheid vermoeden. Nie
mand zou er ooit over denken hem vrij te
spreken. Wel, hij was in de geheele zaak de
zondebok geweest, en hij zou die rol wel tot
het eind door kunnen spelen. Chris moest dan
maar de conclusie trekken, die hij de rechte
dacht. En Clalre ook? Hij kon de gedachte
aan Claire niet verdragen. Want hij geloofde
dat zij meer geleden had dan hijzelf. En toch
ook voor haar, eerder dan voor wie ook,
moest de waarheid verborgen blijven. Zij
zou moeten blijven lijden, en hij kon haar niet
helpen. Hij kon slechts blijven zwijgen, zoo
als hij steeds gezwegen had, terwyl de laatste
rafels van haar vertrouwen en van Chris
vriendschap over zouden gaan in een onver
anderlijke vijandschap.
Hij slaakte een diepen zucht en -taarde in
het vuur.
Het was eenige oogenblikken later, dat hij
de telefoonbel hoorde overgaan in het leege
Kantoor, en hij stond op om te luisteren, we
tend dat er waarschijnlijk niemand anders in
de nabijheid was.
Het kantoor was donker en koud. Bij het
binnenkomen knipte hij een enkel licht aan.
Toen nam hij den hoorn op en hoorde
Claire's stem.
„Ik zou graag met kapitein Packersley
spreken, het is zeer dringend."
Pax voelde een vreemde aandoening; hij
had haar nooit zoo dringend om hem hooren
vragen.
„Ja, ik ben het," zei hij. „Wat is er?"
„O Pax," zei ze zacht en opgewonden.
„Kan je dadelijk komen? Yvonne is niet
zoo goed en de dokter is hier. Onmid
dellijk, Pax! Zeg niets aan Chris! Hij mag
niet met je meekomen.'
„Goed," zei Pax. „Ik kom onmiddellijk.'''
„Vlug," hijgde ze en belde af.
Pax legde den hoorn terug en ging naar
zijn schrijftafel. Hy nam een stukje papier
en krabbelde er het volgende op:
„Wacht niet met het eten. Ik zie je later.
Pax"
adresseerde het aan Chris en legde het op een
tafel in de hall. Hij nam zijn hoed en regen
jas en verliet het hotel. Buiten striemde de
regen hem in het gezicht. De avond was
donker, maar hij had den weg blindelings
kunnen vinden. Het was nauwelyks een drie
honderd meter tot het laantje, dat naar Sil-
verhayes leidde en hy had dien afstand te
dikwijls afgelegd, om den weg niet in het
donker te kunnen vinden.
De lamp boven den hotel-ingang verlichtte
een gedeelte van zijn weg en toen hij de bocht
voorbij was, verschaften de lampen van een
auto, die in de laan stond, hem de verdere
verlichting. De wind en de regen loeiden om
hem heen en de branding bestookte :.et strand
met donderend geweld. Hy liep met versnelden
pas den steilen heuvel op, slechts denkend
aan Claire, die hem noodig had en hem toe
geroepen had, dat hij zich haasten moest.
De auto bij het hek van Silverhayes was
leeg. Hij rende langs het smalle pad en zag
het verlichte huis voor zich. Nog eenige
oogenblikken en hij was by de deur, die
meestal op dat uur nog niet gesloten was.
Hij draaide den knop om en trad binnen. En
toen bleef hij een oogenblik staan in de
kleine hall.
Het kon nog geen vyf minuten geleden zijn,
dat Claire's oproep hem bereikt had. Hij ver
wachtte haar bijna nog aan de telefoon in
den hoek van de hall. Maar hij vond niets
dan leegte en een spookachtige stilte alsof
een ongeziene tegenwoordigheid in de scha
duw rondwaarde.
w .tr0k Zi^n druiPende regenjas uit. Toen
bleef hij staan en luisterde. Wat gebeurde er
ta die kamer boven, die hy ,og nooit betreden
had. Yvonne was niet zoo goed. Claire had
ï,e.™ n00dlo" had den dokter laten roepen, die
blykbaar nog in huis was. Zou hij bellen of
zichzelf aankondigen
Plotseling voelde hij, dat hg niet langer kon
wachten, en wendde zich naar de tra? Toen
hoorde hij een geluid. Een deur werd boven
geopend en iemand liep de gang in.
Hij herkende den lichten voetstap en na een
oogenblik verscheen Claire boven aan de
(Wordt vervolgd.)
