fl'foilrtllll
moeten wij
net ons geld naar toe?
Engeland,
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Strijd tegen Franco met
geestdrift voortgezet
de vredestichter
Japansche successen
in China
HIJDAG 3 JUNI 1938.
Laan, Schagan, Tel. 20.
(ifgovr cfer N.V. Uitg.-Miï'. „Vlollnndi Noorderkwartier"
Beleggen in het buitenland, zegt
de Vereeniging voor den Effec
tenhandel. Een economisch
belang van de eerste orde.
Nederlandsche regeering bescherme dan de geldgevers!
Een algemeen aanvaarde econo
mische waarheid is, dat de goederen
export van een land een der groot
ste grondslagen vormt, waarop de
welvaart van dat land berust, en dat
in normale omstandigheden een toe
neming van den expor.t de strekking
heeft het welvaartspeil van het ex-
porteerende land te verhoogen.
Minder algemeen hekend doch
evenzeer vaststaand is het feit, dat
ook de kapitaal-export de beleg
ging van geld in vreemde landen
een gunstigen invloed uitoefent op
het economisch leven van het kapi-
taalexporteerende land, aldus de ver
eeniging voor den effectenhandel in
een beschouwing over den kapitaal
export. Het eerste in het oog sprin
gend voordeel is de toeneming van
de productiviteit van de internatio
nale gemeenschap en de bevordering
yan
internationale economische activiteit.
Een studie voor het laatste congres van
Internationale Kamer van Koophandel
ht het wel mogelijk, dat er zich omstandig-
den kunnen voordoen, waarin kapitaal-
irt niet gerechtvaardigd is. Zij gaat ei*
jvan uit, dat slechts dan een belegging
kapitaal in het buitenland gerechtvaar-
is en aanbeveling verdient, wanneer de
(cliikbare arbeidskracht in het kapitaal-
iorteerende land volledig wordt benut,
:a.w. wanneer er geen werkloosheid
irscht.
Deze beperking is naar onze mee
ning onjuist. Ook en zelfs juist in de
economische omstandigheden waar
in Nederland op dit oogenblik ver
keert, dient ondanks de omvangrijke
werkloosheid kapitaal-export te wor
den bevorderd.
De in belangrijke mate toegenomen be
palingen in Nederland hebben geleid tot
'n enorme kapitaalvorming, welke o.a.
lijkt uit den uitzonderlijk lagen rentestand.
Voor dit „goedkope geld'- bestaan in het
innenland geen, althans niet voldoende,
anwendingsmogelijkhcden.
Voor een gedeelte dezer onbelegde gelden
ia het binnenland zeker emplooi te vin-
en tér vermeerdering van de welvaart,
lits de investeeringsobjecten zorgvuldig
fordon uitgekozen. Doch zelfs daarna zal
een groot gedeelte der beschikbare
pelen onbelegd gebleven zijn.
Worden de bespaarde kapitalen
in het geheel niet belegd en blijven
zij dus renteloos, dan leidt dit nood
zakelijkerwijze tot een verzwakking
van den spaarzin van het Neder
landsche volk.
Daarom belegging In het bui
tenland.
ejrt de ver. van effectenhandel verder,
rant deze beleggingen vormen een onmis-
>are financieele reserve, waarvan de waar
de zich in tijden van spanning op de geld
en credietmarkt manifesteert.
rente uit in het buitenland belegd
apitaal is verder een permanente bron van
Komsten, welke van het grootste belang
s in verband met een sluitende betalings-
alans. Deze inkomsten uit het buitenland
ijn onontbeerlijk voor landen, die, zooals
iederland voor hun eerste levensbehoeften
van een grooten import van goederen af
hankelijk zijn.
Een verstandige kapitaalbelegging
in het buitenland moet ook in den
tegenwoordigen tijd en ook voor Ne
derland als een economisch belang
van de eerste orde worden be
schouwd.
Uit deze conclusie volgt, dat het evenzoo
j*n Nederlandsch belang is, dat bij niet-
Maling van rente en aflossing der geëxpor
teerde kapitalen door de Nederlandsche re
geering voor dit belang wordt opgetreden,
^e beleggers, die hun kapitaal in het bui
tenland investeerden en daarmede een eco
nomisch gerechtvaardigde functie vervul
den, hebben dan ook
recht op overheidsbescherming.
Ue regeering doet in deze haar plicht.
Als kapitaalexporteerond land neemt Ne
derland de vierde plaats in, na Groot-Brit-
'annië, de Ver. Staten van Amerika en
frankrijk,
Op diverse gronden verdient het aanbe
veling den renteoverdracht ten behoeve van
Nederlandsche schuldeischers op peil te
houden en hiervoor, ingeval geen overma
king in vrije deviezen geschiedt, gelden uit
clearingrekeningen ter beschikking te stel
len.
Voorts dient in het oog gehouden te wor
den, dat de als rente en dividend uit hot
buitenland ontvangen bedragen zuiver in
komen der Nederlandsche belanghebbenden
zijn en dus grootêndeels in Nederland voor
verbruiksdoeleinden zullen worden besteed.
Valt deze koopkracht weg, dan beteekent
dat een vermindering van het nationale in
komen en van de volkswelvaart.
Tenslotte moet ook hierom de in
standhouding van den rentetrans
fer als van eminent belang voor de
Nederlandsche volkshuishouding
worden beschouwd, omdat, wan
neer de rechten van degenen die
bun geld in het buitenland heb
ben belegd niet voldoende worden
beschermd, bun de lust tot sparen
en tot investeering van kapitaal in
het buitenland wordt benomen, wat
in verband met de bovenuiteenge-
zette niet te onderschatten voor-
deelen, welke aan kapitaalexport
zijn verbonden, voor de Nederland
sche volkswelvaart funeste gevol
gen zou hebben.
Het geheele economisch leven van Neder
land heeft een zeer gx*oot belang bij een
voldoening van de financieele vorderingen
van Nederland op het buitenland, ook wan
neer deze voldoening slechts mogelijk is
door de betaling uit in Nederland gestorte
clearinggelden te doen geschieden.
Duitschland
Er bestaat geen enkele reden óm in te
gaan op wenschen van Duitsclie zijde tot
vermindering der aan de crediteuren in
de geldende Ne^erlandsch-Duitsche trans-
forregeling toegekende rechten.
Mede met het oog op het groot econo
misch belang, dat zooals uit de hiervo-
ren opgenomen beschouwing over „kapi-
taalcxport" blijkt bij voldoening der fi
nancieele vorderingen van Nederland en
het buitenland betrokken is, mag verwacht
worden, dat bij de binnenkort aanvangende
transferondcrhandelingcn met Duitschland
de belangen der rentecrediteuren door de
Nederlandsche regeering evenals tot dusver
op krachtige wijze zullen worden behar
tigd. Niet slechts* het individueel belang der
vele betrokkenen, ook dat van de Neder
landsche volkshuishouding als geheel zal
hiermede zijn gediend.
Televisie-uitzending van
de Derby-rennen
De B.B.C. is er in geslaagd een televisie
uitzending te geven van de Derbyrennen,
welke zeer goed geslaagd genoemd mag wor
den, niettegenstaande dt regen Men kon zeer
goed zien hoe de winnaar, Bois Roussel, plot
seling de leiding nam. Naar schatting heb
ben meer dan 10.000 personen deze televisie
uitzending gezien.
Ook Italië spaart oud ijzer
In verband met de moeilijkheden, welke
ontstaan zijn in de metaalindustrieën bij de
verkrijgin van voldoende grondstoffen is in
in Italië tot de oprichting besloten van een
centrale tot aankoop en verdeeling van oude
metalen en metaalafval, welke instantie te
dien aanzien regelend zal optreden. Deze
centrale zal te Rome gevestigd zijn.
Onafgebroken geschutvuur in
den sector bij Teruel.
De president van de Baskische
regeering, Aguirre, heeft, komende
uit Barcelona, een onderhoud ge
had met de vertegenwoordigers van
de Catalaansche generaliteit te Pa-
'rijs. Tegenover vertegenwoordigers
van de pers verklaarde hij o.m.:
„De oorlog wordt voortgezet met
hernieuwde geestdrift en met een
moraal, dat beter is dan ooit".
Op vragen ten aanzien van de po
gingen tot bemiddeling waarover
in Engeland wordt gesproken, zei-
de Aguirre: „Sta mij toe mijn mee
ning voor te behouden. Over vijf of
zes dagen denk ik iets daarover te
kunnen zeggen".
De strijd bij Teruel.
Ondanks de onweders is de drukder
rechtschen gistermorgen op het geheele
front van Teruel en Castellon voortgezet,
vanaf de kust der Middellandsche Zee tot
den weg naar Sagunto, ten zuidoosten van
Teruel. De linkervleugel van het leger van
generaal Aranda heeft een hecht verband
gevestigd met elementen van het leger van
Valino, die in het centrum opereeren. Zij
hebben in het noorden en oosten den hal
ven cirkel vernauwd, die door de rechtschen
getrokken is voor Albocacer. De rechtervleu
gel van Varela is er in geslaagd een nieuwe
vordering te maken in de Siërra Nogueres-
las, vanwaar het groote dorp Mora de Rubie-
los geheel beheerscht wordt. Een ononder
broken geschutvuur wordt gegeven aan een
front van bijna 30 K.M. tussclien Puebla de
Valverde en de Siërra Nogueruelas.
Aan het Oostelijk front
zijn de troepen van Franco overgegaan tot
den aanval op de stellingen van de regee
ring bij Pobla de Segur, bij Tremp. De re-
gecringstroepen op de hoogten ten westen
van San Roman de Abelia weerstonden de
aanvallen.
Ten zuidoosten van Cordova, bij Porcuna,
zijn de regeeringstrocpen twee kilometer
opgerukt.
Italië blijft Duitschland
trouw
ItaliaanschBritsch verdrag
bracht veel opheldering.
Bij de opening van het tweede con
gres voor internationale politieke
studie te Milaan, heeft de Italiaan-
sche minister van buitenlandsche za
ken, graaf Ciano, een rede gehouden,
waarin hij o.a. verklaarde, dat het
fascistische Italië trouw blijft aan
de as RomeBerlijn en nauw zal
blijven samenwerken met het nati-
onaal-socialistische Duitschland.
Deze vriendschap is ontstaan en versterkt
in moeilijke uren en op het oogenblik vor
men de gemeenschappelijke grenzen een
nieuwe reden tot goede verstandhouding.
Voor het eerst is de DuitschItaliaanschc
solidariteit gebleken, toen beide landen een
gelijke houding hebben aangenomen tegen
den aanval van het bolsjewisme in Euro
pa, toen het poogde in Spanje een basis te
vinden voor zijn morale en sociale vernie
ling. De strijd, welke op het oogenblik nog
voortduurt en waarin veel Italiaansch bloed
is vergoten, zal eens worden erkend als een
weerstand van Europa tegen de bedreiging
met den ondergang.
Ten aanzien van den strijd in het Verre
Oosten zeide Ciano dat ook hier Italië en
Duitschland met Japan samenwerken tegen
het bolsjewisme. Bedoelde strijd vindt zijn
oorsprong in de vernielende actie van het
bolsjewisme, waarmede de Chineesche regee
ring zich op onvoorzichtige wijze heeft ver
bonden.
Het ItaliaanschBritsche verdrag
heeft veel opheldering gebracht, zei
spreker en wees er op, dat het niet
op den weg van het fascistische Ita
lië. ligt een overeenkomst te sluiten,
waarachter misverstand en wantrou
wen verborgen liggen.
Dit is niet in het belang van den vrede,
welke niet kan steunen op een zwakken
ondergrond van politieke listen, doch erken
ning eischt van de geschiedkundige posi
tie. Dit geeft kracht aan het Italiaansch
Britsche verdrag."
Deze rede van graaf Ciano werd door de
vergadering luide toegejuicht.
Voor alles ophouden met bom
bardementen van open steden.
Het Spaansche conflict worde
eerst in werkelijkheid een
Spaansch conflict.
Een algemeene
overeenkomst met Duitschland?
Alle Londensche bladen meldden gister
ochtend op sensationeele wijze, dat de Brit
sche regeering in de naaste toekomst zal
streven naar:
1. de beëindiging van den oorlog in Spanje
Zij zal beiden partijen de gedachte, toe te
stemmen in een bemiddeling, doen aanvaar
den;
2. Met Duitschland een algemeene over
eenkomst te sluiten, die met name betrek
king zal hebben op de koloniale eischen.
De voorwaarde voor de verwezenlijking
van dit eerste punt zou zijn de terugtrek
king der vrijwilligers, de tweede voorwaar
de de vreedzame en definitieve regeling van
het Sudetenduitsche vraagstuk.
De bladen voegen hier aan toe, dat de
Britsche regeering in afwachting hiervan
krachtig zal optreden om een herhaling
van luchtaanvallen, waarvan Britsche
koopvaardijschepen nog onlangs in de
Spaansche territoriale wateren het slacht
offer zijn geworden, te voorkomen.
Voor alles: geen bombardemen
ten meer!
De gedachte van een bemiddeling tusschen
de beide partijen in Spanje, trekt ook in
Engelschc diplomatieke kringen de aan
dacht. Men is van oordeel, dat dit denk-
.bceld slechts veld kan winnen, wanneer
eerst voldaan is aan twee voorwaarden: Er
moet een einde gemaakt worden aan de
bombardementen der burgerbevolking, ten
einde niet de tegenstelling tnsschen de bei
de partijen nog onverzoenlijker te maken.
De Britsche regeering is voornemens hier
naar te streven. Ten tweede moet de terug
trekking der buitenlandsche strijders en
van het oorlogsmateriaal zoo snel mogelijk
verzekerd worden, ten einde te vermijden,
dat de taak der bemiddelaars gecompliceerd
wordt en verzwaard door interventie van
buitenlanders. In verband hiermede ver
heugt men zich over de vorderingen, die
gemaakt zijn in de subcommissie voor de
nict-inmcnging. Wanneer deze beide voor
waarden eenmaal vervuld zijn, geheel of
wat het tweede betreft gedeeltelijk, en het
conflict weer „zuiver Spaansch" is gewor
den, zou een initiatief in den zin eener be
middeling de grootste kansen op succes heb
ben. De Britsche regeering blijft, wat haar
betreft, volkomen bereid haar medewerking
te verlcenen aan een werk, dat even nuttig
is van Spaansch, als van internationaal
standpunt.
De Engelsche Pers zegt:
(Daily Telegraph):
Het wordt steeds duidelijker, dat het
Spaansche conflict een beletsel is voor het
herstel van de Europeesche rust.
(Times):
Geregeld wordt de mogelijkheid overwo
gen om de beide Spaansche partijen te
brengen tot een wapenstilstand en tot on
derhandelingen en polsingen in dien zin
worden gedaan. Afgezien van alle andere
overwegingen blijft het ernstige bezwaar be
staan, dat onder de huidige omstandig
heden het Engelsch-Italiaansche accoord
niet tot stand kan komen. Om deze reden
alleen al zou een wapenstilstand van
groote waarde zijn.
Nieuwe geruchten doen de ronde
dat directe onderhandelingen over
een regeling tnsschen Engeland en
Duitschland zullen worden onder
nomen.
Zeer zeker zal van die mogelijkheid nooit
worden afstand gedaan door een regeering,
die een vreedzame oplossing van de inter
nationale moeilijkheden verkiest boven
een demonstratieve oppositie. Maar het is
duidelijk dat zulke besprekingen moeten
worden voorafgegaan door een redelijke re
geling van het Tsjechoslowaaksche vraag
stuk. Indien dit zou kunnen worden be
reikt met een waarlijk bclanglooze steun
van de Britsche regeering, dan zouden de
besprekingen die een al geheele verzeke
ring van den vrede ten dool hebben, her
opend kunnen worden.
Dit nummer bevat 8 pagina's
De intern, arbeidsconferentie
DE BILT SEINT»
Verwachting: In den nacht af
nemende wind, opklarend,
weinig of geen. regen, vrij.
'koud, overdag meest mati
ge Zuidwestelijke tot Zuide
lijke wind, in den namid
dag toenemende bewolking,
weinig of geen. regen, iets
zachter.
Verdere vooruitzichten: Op
nieuw kans op regen.
Staatsraad Aalberse vice-voor-
zifter.
In de internationale arbeidsconferentie is
gistermiddag tot vice-voorzitter gekozen
staatsraad Mr. P. J. M. Aalberse, verte
genwoordiger van de Nederlandsche re
geering.
Voorts werden tot vice-voorzitters geko
zen Knob, vertegenwoordiger voor Hon
garije van de werkgevers en Hallsworth,
•vertegenwoordiger voor Engeland van de
arbeiders.
Zij bereiken Kih-Sien. - Verbit
terde gevechten bij Lang-feng,
Tsjang Kai Sjek bezorgd voor
Hankau.
Volgens berichten uit Chineesche bron
hebben de Japansche troepen na een snel
len opmarsch ten zuiden van den Loenghai
spoorweg Kihsien bereikt. Voorts wordt ge
meld, dat het Chineesche opperbevel de ont
zetting van de Japansche troepen, die ten
noorden van Lanfeng ingesloten zijn, vreest
en daarom bevel heeft gegeven de aanvallen
op deze troepen te versterken. Bij Lanfeng
zou hevig gevochten worden.
Van Chineesche zijde wordt toegegeven,
dat de Japanneezen ten westen van Poh-
sien Loeji bereikt, hebben.
Damei meldt, dat de Chineesche troepen,
die getracht hebben Lanfeng te heroveren,
zware verliezen hebben geleden en in vollen
aftocht zijn. De Japanneezen zijn meester
van de stad.
Zij zouden de omsingelde divisie van Doi
hora ontzet hebben.
Tsjengsjau zijn de Japansche troepen
thans tot op veertig kilometer afstand gena
derd. Tsjang Kai Sjek heeft zijn meest ver
trouwden onderbevelhebber, generaal Hoe
Tsoeng Nan het bevel gegeven over 200.000
man in deze streek om den aanval van de
Japansche troepen te keeren, aangezien hij
veel waarde hecht aan Tsjengsjau, aange
zien door het verloren gaan van deze plaats
de geheele Loenghaispoorlijn verloren gaat
en hiermede de laatste verdedigingslijn voor
Hankau.
Een lugubere lijst van Meigelulden.
Gedurende de maand Mei heeft de
luchtmacht van de Japansche mari
ne 1800 maal Chineesche steden ge
bombardeerd, waarbij 900 ton bom
men omlaag werden geworpen. Ge
durende deze maand werden 21 Chi
neesche vliegtuigen neergeschoten,
terwijl vijf anderen op de vliegvelden
werden vernield. De Japansche ma
rineluchtvaart verloor twee toestel
len.
Sedert, het uitbreken van het con
flict in China heeft de Japansche ma-
rineluchtmacht 469 Chineesche vlieg
tuigen neergeschoten en 505 op de
vliegvelden vernield. De Japansche
luchtmacht verloor 84 toestellen.
Zuinig, zegt Chineesche regeering.
De nationale regeering heeft, naar het Chi
neesche persbureau meldt, een bezuinigings
campagne aangekondigd, waarvan het doel
is, de Chineezen, die niet geroepen zijn, hun
leven in de waagschaal te stellen, op te wek
ken, ook het hunne bij te dragen door af
te zien van het gebruik van weeldeartikelen,
en het gebruik van andere goederen te be
perken.
Itagaki minister van oorlog?
Het lijdt thans geen twijfel meer of Itagaki
zal benoemd worden tot minister van oorlog.
Zijn benoeming zou nog deze week worden
afgekondigd. De generaal is door den keizer
in den loop van den middag ontvangen.
Engelands
vlootbouwprogram 1938
Steeds sterkere bewapening
Gisteren is net nieuwe vlootbouwprogram
van Engeland voor 1938 bekend gewor
den. Het maakt een aanvullende begrooting
van 2400.000 pond sterling noodig. In dat
bedrag zijn begrepen, ongeveer 1800.000 pnd<
voor dit jaar te bouwen schepen, twee slag
schepen, zeven kruisers, een vliegkamp-
schip, een vliegkampschip voor de marine,
dat van Australië zal worden gekocht» drie
duikbooten, zeven snelvarende motorboo
ten, schepen voor herstelwerkzaamheden en
verschillende andere marinevaartuigen.
In de memorie van toelichting wordt ver
klaard, dat in de oorspronkelijke begrooting
geen gelden waren aangevraagd voor den
bouw van nieuwe schepen die op het pro
gram van 1938 staan.
