aanvaard
Het Engelsche plan
Legers trekken samen
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Het Duitsclie spionnage-
proces in
Postpakketten van Joden
niet meer bezorgd
niet-inmenging
Luchtaanvallen op
Britsche schepen niet
te voorkomen
Nog steeds geen bewijzen
tegen de wed. Becker
Duitschland wil geen
kerkhofvrede
EERBERICHT
Radio in dienst van
den vrede!
Het Verre Oosten
n'foinVinl
Laan, Schagen, Tel. 20.
WOENSDAG 22 JUNI 1938. 81e Jaargang. No. 10602.
tlitgow rfee KV. Uitg.-Mij". „Hollondt Noorderkwoftier"
CHAMBERLAIN was gisteren 69 jaar
Officieel wordt bevestigd, dat de
subcommissie der niet-inmengings-
commissie met algemeene stemmen
het geheele ontwerp van het plan tot
terugtrekking van vrijwilligers, met
de bepalingen inzake het verleenen
van beperkte oorlogsrechten, het her
stel van de controle te land en ter
zee en de aanwijzing van waarne
mers in zekere Spaansche havens,
heeft aangenomen.
Het plan zal nu voor den laatsten
keer uit technisch oogpunt worden
bezien en de voltallige vergadering
van da niet-inmengings-commissie
zal op de hoogte worden gesteld van
hetgeen gisteren is tot stand ge
bracht.
In officieele kringen te Londen wordt ver
nomen, dat de Britsche regeering voldaan
Is over het feit, dat de Fransch-Spaansche
trens thans daadwerkelijk gesloten is voor
alle wapens en munitie.
Ook in Italiaansche en Sovjet-Russische
kringen was men voldaan met hetgeen gis
teren is bereikt.
Chamberlain spreekt.
Luid toegejuicht beklom Chamberlain, die
gisteren zijn 69e verjaardag vierde, het
Spreekgestoelte. Hij begon met op de ver-
Schrikkingen van den modernen oorlog,
tengevolge van bombardementen uit de lucht
je wijzen. Indien, aldus spr., deze tooneelen
Van verschrikking niet zoo ver van ons ver
nrijderd waren, zouden de gevoelens van
piedelijdcn, afgrijzen en verontwaardiging,
welke bij een waarneming dezer gebeurte
nissen gewekt worden, het Britsche volk
kunnen brengen tot daden, waarover het
tot, nu toe nimmer heeft gedacht.
Een internationale overeenkomst heeft
dan slechts beteekenis, als de bepalingen
[voor beide partijen aanvaardbaar zijn.
Sprekende over de aanvallen op
Britsche schepen in de Spaansche
territoriale wateren zeide Chamber
lain, dat de Britsche regeering na
nauwkeurige en diepgaande bestu
deering van alle mogelijkheden tot
de conclusie is gekomen, dat het on
mogelijk is iets te doen zonder in
menging in den oorlog. Daardoor
zou echter een streep worden ge-
j haald door de politiek, welke de re-
geez*ing van den beginne af aan
heeft gevoerd.
Engeland handhaaft nog steeds de poli
tiek van Eden inzake ons optreden in volle
zee, wanneer Britsche schepen worden aan
gevallen, maar wij kuncn ons niet ver
plichten in ieder geval een Britsch oorlogsr
schip ter beschikking te stellen.
Wij staan Franco of iemand an
ders niet het recht toe deze schepen
aan te vallen. Wij moeten echter
toegeven, dat wij practisch geen uit
voerbaar middel zien om dergelijke
aanvallen te voorkomen, zonder een
politiek te aanvaarden, welke ge
heel verschilt van de Britsche.
Chamberlain zeide voorts er aan te twij
felen of de Labour-oppositie zoo luchthar
tig maatregelen zou voorstellen, welker
doeltreffendheid twijfelachtig is en die zeer
zeker een algemeenen Europeeschen oorlog
zouden veroorzaken, indien zij de verant
woordelijkheid voor de regeering zou dra-
gea
Wij geven Franco niet het recht
besloot Chamberlain Britsche sche
pen te bombardeeren, met opzet of
bij ongeluk en indien wij geen stren
ger maatregelen nemen dan pro
testen is dat. omdat wij verantwoor
delijkheid hebben, omdat wij de niet
inmenging van het grootste belang
achten.
Eden's politiek blijft gehandhaafd.
Als strengere maatregelen tegen
Franco genomen zouden worden,
zou dit inmenging in den burger
oorlog beteekenen.
Lloyd George is wraakzuchtig!
Tijdens de debatten in het Lagerhuis
stelde Lloyd George voor, de vliegvelden op
de Balearen te bombardeeren, vanwaar de
vliegtuigen komen, die Britsche schepen tot
zinken brengen en Britsche zeelieden doo-
den.
Namens de regeering verklaarde onder
staatsecretaris Butler, dat het vandaag be
reikte accoord beteekent, dat men een heel
eind nader is gekomen tot verwezenlijking
van de nietinmenging Ons doel, zeide hij, is
geweest, de niet-inmenging meer tot een
realiteit te maken, en haar zoo toe te pas
sen, dat zij een billijke uitwerking heeft.
Het plan tot verbeterde controle ter zee
maakt het ongetwijfeld moeilijker, zelfs
practisch onmogelijk, dat een schip een
Spaansche haven binnenkomt zonder een
waarnemer, of zonder opgemerkt te wor
den.
Butler verklaarde voorts, dat regeling
van het Spaansche vraagstuk, voor zoover
het de Britsche regeering betreft, een onmis
bare voorwaarde is voor inwerkingtreding
van het Britsch-Italiaansche accoord.
Zij blijft zelf alles ontkennen.
De geheele zitting van Dinsdagochtend
was gewijd aan het overlijden van mevrouw
Damoutte. Verschillende getuigen verklaar
den, dat het slachtoffer 700 franken ge
leend had aan geklaagde. Mevrouw Damout
te had dit bedrag kort voor haar dood te
rug ontvangen. In het sterfhuis werd even
wel geld, noch linnengoed, noch snuisterijen
gevonden. De weduwe Becker beschuldigt
de zuster van het slachtoffer ervan het lin
nengoed te hebben medegenomen, doch de
ze ontkent ten stelligste. Ook andere getui
gen verklaren hiervan niets te weten. De
advocaat-generaal verwondert zich er over,
dat dit nu al de derde lezing is, welke de
weduwe Becker van de verdwijning van het
linnengoed geeft.
Mevr. Vallee is formeel in haar
beschuldiging, maar bewijst niets
Gistermiddag is in het proces tegen mevr.
Becker als getuige mevr. Vallee gehoord,
die onwel is geworden na een door de wed.
Becker bereid kop thee te hebben genuttigd.
De beklaagde verklaart, dat het hier een
indigestie moet hebben betroffen, opgewekt
door asperges.
Mevr. Vallee beschuldigt de wed. Becker
en verklaart, dat er geen sprake is geweest
van een indigestie. Zij heeft vertrouwen ge
steld in de beklaagde en is er thans van
overtuigd het slachtoffer te zijn geweest
van een poging tot vergiftiging. Zij is for
meel in haar beschuldiging, maar brengt
geen bewijzen.
De volgende getuige, de heer Claes, com
missaris bij de rechterlijke delegaties,
brengt rapport uit over de resultaten van
een te Lanaye ingesteld onderzoek in het
café, dat geëxploiteerd wordt door het
echtpaar Quichner. De man is ziek gewor
den na verzorgd te zijn door de beklaatrde.
Het rapport is niet bijzonder gunstig voor
de Guichners, die hun kind, dat achterlijk
is, een onaangenaam leven bezorgden en
het vrijwel afzonderden. De getuige ver
klaart, dat tijdens het onderzoek van het
geval der wed. Lambert, de beklaagde he
vig verdriet had over den dood van haar
zieke.
Geen enkel bewijs wordt geleverd ten
aanzien van de verwerpelijke nogingen, die
de beklaagde zou hebben ondernomen om
de wed. Lambert op de gedachte te bren
gen te haren gunste een testament te
maken,
De leiders in Duitschland waren
verbonden met de regeering.
Aangaande het a.s. spionnage-proces in de
Vereenigde Staten meldt de correspondent
van de Times te New York nog het volgende.
Achttien personen, van wie twee verbonden
zijn aan het Duitsche ministerie van oorlog,
zijn genoemd in de aanklacht van de Grand
Jury. Alle beklaagden zijn, naar de N.R.Ct.
meldt, er van beschuldigd samengezworen
te hebben om inlichtingen over de verdedi
ging van de Vereenigde Staten aan de Duit
sche regeering over te brengen. Zes anderen
zijn verder van spionnage beschuldigd. De
twee officieren van het Duitsche ministerie
van oorlog, luitenant Udo von Bonin en lui
tenant Hermann Menzel, en elf andere be
schuldigden zijn naar men meent in Duitsch
land. Vier anderen zijn hier in voorloopige
hechtenis. De overige beklaagde is mevrouw
Tessie Jordan uit Dundee, in Schotland. Deze
is op 17 Mei te Edinburgh veroordeeld tot
vier jaar dwangarbeid voor spionnage.
De advocaat-generaal der Vereenigde Sta
ten, onder wiens leiding het onderzoek is ver
richt, merkt aangaande de aanklacht het vol
gende op: De leiders van dit complot wonen
in Duitschland en zijn verbonden met de
regeering van dat land. Zij werkten door
middel van bepaalde agenten, die hier ver
blijf hielden en verder hadden zij agenten
onder de leden der bemanningen van ver
scheidene stoomschepen, welke tusschen
Duitschland en de Vereenigde Staten varen.
De leiders van dit complot betaalden deze
agenten, die allen van Duitsche afkomst
zijn, verscheidene sommen gelds teneinde
inlichtingen over onze landsverdediging te
verkrijgen. De aanklacht is opgesteld met de
volledige goedkeuring van de departemen
ten van Staat en Justitie te Washington.
Drie groepen van spionnen.
Vier beklaagden zijn ervan beschuldigd
oen geheime code naar Duitschland te heb
ben overgebracht, welke werd gebruikt
voor mededeelingen tusschen de militaire
luchtmacht en haar bases.
Volgens de aanklacht bestond het gezel
schap uit drie groepen. Een groep werkte in
Duitschland en ontving de inlichtingen, de
tweede groep bestond uit personeel op Duit
sche schepen, die de geheimen overbracht,
welke de leden van de derde groep, die in
de Vereenigde Staten werkten, verzamelden.
Besprekingen tusschen de beklaagden te
New York, Buffalo, Bremershafen, Berlijn,
Hamburg, Dundee en Havanna moesten de
samenzwering verder voeren.
Nieuwe beschuldigingen te ver
wachten.
Volgens de New York Post heeft Huil ver
klaard niet voornemens te zijn krachtige
diplomatieke stappen te Berlijn te laten
doen met het oog op deze aanklacht. Voorts
wordt vernomen, dat procureur Hardy bin
nenkort nog verscheidene personen in staat
van beschuldiging zal stellen. Er is geen en
kele aanwijzing omtrent de identiteit dezer
personen. Men meent te weten, dat de fede
rale autoriteiten sensationeele onthullingen
zullen doen, wanneer de Grand Jury de lijst
der beschuldigingen zal overleggen.
Het Duitsche Nieuwsbureau verneemt uit
Berlijn, dat van een samenzwering door ac
tieve officieren der weermacht in de Ver
een. Staten „natuurlijk" geen sprake kan
zijn.
Het heeft genoeg van woorden,
daden zijn noodig, zegt minister
Goebbels.
DE LAATSTE JOODSCHE WINKEL
MOET VERDWIJNEN!
Minister Goebbels heeft gisteravond in
het Olympische Stadion te Berlijn een rede
gehouden ter gelegenheid van het zonne-
wendefeest, waarin hij er o.a. op wees, dat
het aantal Joden in Berlijn de laatste maan
den gestadig is toegenomen. Drieduizend Jo
den, alduS Goebbels, zijn de laatste vier
maanden Berlijn binnengekomen. Spr. wees
erop, dat het optreden tegen de Joden door
de partij en door den staat, en niet door de
straat wordt geleid. Hij raadde den Joden
aan. zich meer uit het openbare leven te
houden.
Goebbels onderstreepte het verlan
gen van Duitschland naar den vrede,
echter niet den „kerkhofvrede" die
te Versailles is georganiseerd.
Duitschland. zeide hij, vormt geen
oorlogsgevaar. Het wil slechts, dat
de elementen, die de oorzaken van
komende oorlogen in zich sluiten,
uit den weg geruimd worden.
De laatste Joodsche winkel zal
verdwijnen.
Havas weet nog te melden, dat nieuwe
maatregelen zijn aangekondigd, teneinde de
laatste Joodsche winkel te doen verdwijnen.
Ook de Sudetenduitsche kwestie heeft
Goebbels, naar Havas meldt, besproken.
Hieromtrent zeide de minister: Men meene
niet, dat wij steeds zullen blijven toezien,
hoe men de Sudetenduitschers mishandelt.
Men had in het buitenland moeten leeren,
dat het op den langen duur niet mogelijk
is, twee deelen van een zelfde volk geschei
den te houden in twee verschillende staten.
Dat dit niet gaat, daarvan heeft men zich
in Oostenrijk reeds rekenschap van kunnen
geven, en men zal het ook nog elders zien.
Wij hebben genoeg van woorden, thans zijn
daden noodig.
Nieuwe kwellingen
in Duitschland -
De Duitsche rijksposterijen zullen
voortaan geen postzendingen, die
van commercieel en aard zijn en
van Joodsche handelszaken afkom
stig zijn meer bezorgen, behalve in
dien deze zendingen voor andere
handelszaken bestemd zijn.
De post zal het „Joodsche karak
ter van den afzender" nagaan.
Overigens zullen Joodsche onder
nemingen geen leerlingen meer in
opleiding mogen nemen.
Dii nummer bevat 8 pagina's
DB BILT S BINT i
Verwachting: In het Zuiden
zwakke tot matige wind uit
Zuidelijke tot Westelijke
richting, helder tot licht ol
half bewolkt, droog warm
weer. In het Noorden meest
matige Zuidwestelijke tot
Westelijke wind, licht tot
half bewolkt, later zwaar
bewolkt, waarschijnlijk
droog, vrij warm weer.
Een internationaal verdrag te
gen ophitsende uitzendingen.
Twee en twintig landen hebben geconfe
reerd met doel de radio in dienst van den
vrede te stellen. Onze regeering deelt de
Tweede Kamer mede. dat een verdrag is
opgesteld dat ook door de Nederlandsche
regeering is onderteekend.
De verdragstaten nemen bepaalde
verplichtingen op zich. In de eer
ste plaats zullen de regeeringen moe
ten zorg dragen dat geen uitzendin
gen zullen plaats hebben, welke de
bevolking van een of ander land
kunnen opwekken tot handelingen
in strijd met de binnenlandsche or
de of met de veiligheid van het
betreffende grondgebied van een
anderen staat
Vervolgens zal moeten worden! voorko
men, dat uitzendingen aansporen tot oorlog
tegen een anderen verdragstaat of tot
handelingen, welke tot oorlog zouden kun
nen leiden. Ten slotte zullen de staten
moeten tegengaan, dat door onjuiste be
weringen de goede internationale verstand
houding in gevaar wordt gebracht.
Wat de positieve verplichtingen betreft,
welke in het verdrag voorkomen, deze be
palen zich ertoe, dat de verdragsluitende
partijen zich verbinden wederkeerig er voor
zorg te dragen in het bijzonder in tijden
van crisis dat berichten zullen worden
uitgezonden 'nopens de internationale be
trekkingen.
Krachtens art. 14 zal het verdrag, be
houdens een nadrukkelijke verklaring in
tegengestelden zin, uitsluitend gelden voor
het moederland en niet voor de overzeesche
gewesten.
CHINEEZEN VERSTERKEN HUN
LINIES VOOR HANKAU.
Zevenhonderd duizend man ge
concentreerd. Via Shanghai ruk
ken de Japansche troepen op
naar Hankau.
De Chineesche troepen bereiden zich
voor Hankau te verdedigen met
drie linies van versterkte stellingen
met een totaal van zestig divisies of
ongeveer 700.000 man, en nieuwe ar
tillerie en tanks.
De situatie is nu als volgt:
Door de overstroomingen van de Gele Ri
vier in den sector Kaifeng zijn de Japan
ners gedwongen, hun operatieterrein te ver
leggen naar het Zuiden, naar den sector
Woehoe-Anking.
Van Woehoe uit, waar momenteel 45 oor
logsbodems der Japanners liggen, zijn deze
begonnen de Jangtsc af te varen tot An-
king; van hieruit heeft men landlegers aan
wal gezet, welke zich in drie verschillende
richtingen (zie de pijlen op de kaart) ver
spreiden.
lntusschen is de stad Tsinsjan in handen
der Japanners gevallen. Anking is de steun-
basis geworden van de Japansche vloot, van
hieruit wil men een sterk offensief ontkete
nen, met als eerste doel Kioekiang. De Chi-
ncezen hebben hier een sterke verdedigings
linie met versperringen in de Jangtse aan
gelegd (op de kaart met 1 gemerkt). Een
tweede gordel omsluit groot Hankau met
zijn voorstedon (op de kaart gemerkt 2.)
Volgens Chineesche bron zou het onmoge
lijk zijn dat de Japanners hier door kunnen
dringen, zoodanig zijn de verdedigingswer
ken versterkt. Ook de spoorwegen naar Pe
king (Peiping) en Kanton zijn niet gemak
kelijk te bereiken daar deze achter hoog
bergland verscholen liggen.
Het kaartje geeft verder een duidelijk
beeld van het operatieterrein om en nabij
Hankau.
Van de fronten.
Volgens de laatste berichten is de ver
binding tot stand gekomen tusschen de Ja
pansche afdeeling, die van Loetsjau uit
naar het Zuiden oprukt en die welke van
Anking naar het Noorden trekt. De troe
pen vereenigden zich gisteren te Kaohoe-
poe, dat 35 K.M. ten N.W. van Anking is
gelegen.
Via Sjanghai trekken Japansche troepen
de Jangtsevallei binnen om deel te nemen
aan het offensief tegen Hankau. In de af-
geloopen week zijn naar schatting van
zestig- tot zeventigduizend man Sjanghai
gepasseerd. Gemeld wordt, dat meer dan
90 Japansche oorlogsschepen zich in de
nabijheid van Anking bevinden. Men heeft
o.a. een vliegtuigmoederschip waargeno
men, dat met 150 vliegtuigen op weg was
naar Kioekiang. De laatste twee dagen zijn
twintig transportschepen vol met troepen
in convooi Nanking gepasseerd.
In Honan
is de toestand aan het front in het Oosten
tengevolge van de overstroomingen nog
steeds ongewijzigd. De waterstand van de
Gele Rivier is volgens Chineesche berichten,
met een halven meter gedaald. Men ver
wacht echter niet, dat de overstrooming
definitief verminderen zal, omdat in Juli
gewoonlijk een regenperiode begint.