8
Japansche successen
in Zuid Sjansi
on
Beschuldigingen tegen
Schuschnigg zijn schandelijk
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
on
ffughes vandaag nog
in New-York
De vredeswil
van Duitschland
is foch niet zoo groot
Dc „Karimata"
baggert weer
De Vlaamsche
taalzuiveraar in 't nauw
Versterking der
Duïfsch-Tsjechische grens
Clementie voor de
vluchtelingen
te
der.
li 12.
Laan, Schagen. Tel. 20.
DONDERDAG II JULI 1938. 81e Jaargang. No. 10621.
Tfflaw fet N.V. Uitg.-Mii". „Hollands Noorderiiwort.ef
KEN
Chineezen trekken terug over de
Gele Rivier. Japan ontkent de
rechten der mogendheden in
China niet.
/imi'Oorlogsschepeif tot zinken gebracht
proef Uit Taijoean wordt gemeld, dat
de Chineesche pogingen tot herove
ring van Zuid-Sjansi thans definitief
veredeld zijn na een week van Ja
pansche krijgsverrichtingen. De Ja-
iBRUG, p^he troepen trachten thans de
verspreide Chineesche afdeelingen,
welke op veertig divisies geschat
worden, in den val te doen loopen.
De Japansche berichten zeggen verder,
I dat de Japansche troepen gisterochtend de
algeheel controle verkregen hebben over het
op den noordelijken oever van de Gele Ri
vier in Zuid Sjansi gelegen Joeankoe, na de
Chineezen te hebben verdreven.
De bombardementen.
Thans is bekend, dat bij het moorddadige
I Japansche bombardement op Woetsjang 170
burgers zijn gedood, vierhonderd gewond en
^.meerdan 1000 personen dakloos zijn. Elders
I in Zuid Kwantoeng hebben de bombarde-
openten aan 80 menschen het leven gekost.
[Volgens officieele Chineesche berichten
n 2-40 menschen om het leven gekomen,
jn Japansche vliegtuigen een concentra-
ikamp te> Tsengtsjeng in Zuid-China bom
beerden.
r lineesche vliegtuigen hebben gisteren
ft driemaal toe de Japansche oorlogssche-
(n op dc Jangtse ónder vuur genomen. Een
I groot en twee kleine schepen werden tot
zinken gebracht, twee vaartuigen werden
zwaar beschadigd, aan boord van andere
ontstond brand.
Uit Tokio wordt bericht, dat vliegtuigen,
die een verkenningsvlucht hebben onderno
men over het zuiden van Sjansi, melden,
dat belangrijke Chineesche troepenafdeelin-
gen zich naar het zuiden terugtrekken over
de Gele Rivier bij Pingloe en Toengkwan.
De terugkeer der vreemdelingen.
In diplomatieke kringen gelooft men, dat
het onderhoud tusschen den onderminister
van buitenlandsche zaken en den Britschen
ambassadeur heeft geleid tot regeling van
een der geschilpunten: den terugkeer der
Britsche onderdanen naar Nankincr. Binnen
kort zal, naar men aanneemt officieel van
de regeling mededeeling worden gedaan.
Verder gelooft men, dat de terugkeer der
Amerikanen naar Nanking en de ontrui
ming der universiteit te Sjanghai door de
Japanneezen eveneens spoedig geregeld
zullen zijn.
In het Engelsche Lagerhuis heeft onder
staatssecretaris Butler op desbetreffende
vragen geantwoord, dat de Britsche am
bassadeur te Tokio er door de Japansche
regeering van in kennis is gesteld, dat zij
niet voornemens is de exterritoriale rechten
van andere mogendheden in China te ont
kennen, aangezien dit een kwestie is, die
alleen deze mogendheden en China aangaat.
mode.
GROUIN09
De weduwe van Wiley Post toe
vallig aanwezig.
Direct van
Fairbanks doorgevlogen
Hughes is om 1.36 g.m.t. van Fair
banks naar New-York vertrokken.
Gisteren konden wij reeds melden, dat hij
op weg was naar Jalcoetsk (Siberië).
Te Jakoetsk aangekomen.
Te?en den middag, om 9.0S Greenwichtijd,
landde Hughes in goeden welstand in Ja-
Koetsk. De organisatoren van den tocht in
hiewïovk deelden mede, dat de vlieger vijf
uur op het ontworpen program achter was,
doch 22 uur voor op den tijd, welke Wiley
Post noodig had om van New York in Ja
koetsk te komen. De étappe Omsk-Jakoetsk,
o.9o2 K.M,, jg afgelegd in 10 uur 31 min. Over
den afstand New YorkJakoetsk, 1-4.820
i beeft Hughes, met inbegrip van de
landingen, 57 uur, 4S min. gedaan. Hij moest
toen nog 9.392 K.M. tot New York vliegen.
Naar Fairbanks vertrokken.
D* weerberichten voorbij Jakoetsk
goed en om 12 uur 0.1 Green-
wichtijd vertrok Hughes naar Fair-
bai*s ia Alaska.
arh^^i ^berichten meldden, dat tus-
scneu Anadyr op den uitersten punt van
't~le e,n Aaine op Alaska mist en regen den
boventoon voorden.
0EKCI
iestukkei
De miilionnair-vlieger Hughes direct
"a aankomst op het vliegveld te
Moskou*.
Te 19.35 uur g.m.t. bevond Ilughes zich
op 1450 kilometer van Fairbanks. Hij vloog
met een snelheid van 326 kilometer per uur
en op een hoogte van 3000 meter.
Hughes deelde draadloos aan het vlieg
veld te Fairbanks mede, dat hij te Fair
banks zijn benzinevoorraad zou bijvullen
en onmiddellijk daarna naar New-York ver
trekken.
De weduwe van Wiley Post, op wiens re
cord Hughes thans een aanval doet, bevindt
zich op het oogenblik te Fairbanks. Zij ver
klaarde, dat zij was gekomen om vrienden
te bezoeken en dat het slechts toeval was,
dat zij aanwezig kon zijn bij de aankomst
van Hughes, dien zij evenwel gaarne zou
begroeten.
Op weg naar New-York.
Hedennacht om 0.31 g.m.t. landde
Hughes te Fairbanks, door honder-
den bewonderaars begroet en ver
trok een uur later naar New York.
Daladiers rede, waarin hij Duitsch
land hulde bracht, met groote re
serve ontvangen. - Italiaansche
pers zoekt er een poging in om
de as Rome-Berlijn te breken.
Gisteren deelden wij mede, dat de Fran-
sche minister-president Daladier in een re
devoering Duitschland's vredeswil roemde.
Deze redevoering is door de inter
nationale pers met gemengde gevoe
lens ontvangen. De Fransche pers
acht zacht gesproken, Daladiers uit
latingen onvoorzichtig.
Zoo schrijft „Le Jour": .Met voorzichtig
heid wachten wij op de reactie, welke deze
redevoering in Duitschland zal hebben.
Laat ons evenwel niet vergeten, dat de eer
ste voorwaarde voor den vrede gelegen is
in de kracht van Frankrijk
De „Populaire" zegt: Welke ook de rede
nen zijn, waarom Duitschland op 21 Mei
niet tot geweld is overgegaan, men moet
zich gelukkig prijzen, dat het deze hou
ding heeft aangenomen en wcnschen. dat
het daarin volhardt.
Ook in Frankrijk vreest men, dat de „ver
rassing van Neurenberg", op het a.s. partij
congres zal zijn de plannen tot ondoordring
bare versperringen en luchtvlootuitbreiding,
zoodat Duitschland's vredeswil volgens de
Fransche meening wel met een korreltje
zout genomen mag worden.
Italiaansche pers wantrouwend.
De rede van Daladier heeft ook in Italië
levendige belangstelling gewekt. De bladen,
die er lange uittreksels uit gepubliceerd heb
ben, doen goed utikomen, dat Daladier hul
de gebracht heeft aan de koelbloedigheid en
den vredeswil, die het derde rijk bij de ge
beurtenissen in Tsjeclioslowakije heeft ge
toond.
Andere bladen willen daarentegen in deze
rede een manoeuvre tegen de as Berlijn—
Rome zien en haasten zich te verklaren, dat.
zoo er sprake mocht zijn van een poging,
Rome van Berlijn te scheiden, deze in elk ge
val tot mislukking gedoemd zou zijn.
Gistermorgen naar zee vertrok
ken.
Gistermorgen om negen Uur is de
„Karimataf- weer naar het wrak
van de „Lutine" vertrokken, 's Mor
gens in de vroegte werden de laatste
voorbereidingen getroffen en tegen
negen uur was de sleep op weg
naar het wrak.
Weer boven het goudwrak aan
gekomen
De „Karimata" is gistermiddag om half
één op het terrein van haar werkzaamhe
den aangekomen. De sleepboot Holland heeft
naar de N.R.Crt. meldt, den molen het laat
ste gedeelte alleen gesleept tot aan de Ter-
schellingcr gronden. Omstreeks dien tijd
kon men van den vuurtoren waarnemen,
dat de sleepbooten bezig waren de trossen
uit te brengen.
Het Lutine-terrein ligt er thans, zooals
een landrot het gaarne ziet: niet veel dei
ning. In de verte waar de op de gronden
breekt, een witte streep, die de branding
daar ook bij het mooiste weer trekt over
het schilderij van blauwe zee en azuren
luchten. Dc elementen hebben hun dienen
de rol hernomen; het spel kan weer be
ginnen. De sphinx Lutine ziet den schoonen
ridder, beter geharnast dan ooit, met een
vervaarlijk wapen in de hand, naar haar
verblijfplaats afdalen, 't Menschdom wacht
benieuwd het resultaat van die onderzeesche
ontmoeting af.
Zijn boeltje opgeschreven. Hij
zal nu de wapenstilstand op
heffen.
Grammens, de man. over wien den laat-
sten tijd kolommen wordt geschreven, naar
aanleiding van zijn speciale methode om
Vïaandèren van Fransche laalsrnetten te
zuiveren, waarhij lrij o.a. de tweetalige straat
naambordjes stelselmatig vernielt, heeft
voor een nieuw incident gezorgd. Toen hij
weigerde een boete te betalen, hem opge
legd wegens vernieling van eigendommen
der e-emeento Edingen, verschenen, zooals
dat gaat, de commissaris van politie, politie
agenten, de procureur en de rijksveldwacht
en toen eerst konden de meubelen worden
opgeschreven, wat door de weigering tot
betaling noodig geworden was, terwijl de
heer Grammens in bedwang, gehouden werd.
Grammens beschouwt dit optreden als een
formeele schending van het „bestand" dat
tusschen hem en de regeering gesloten
werd. Indien deze stap van het gerecht niet
zal worden teniet gedaan, zal hij zich ook
niet meer aan den wapenstilstand gebon
den achten.
De „Standaard" wijst er op, dat juist de
gemeente Edingen als een eentalige Fran
sche gemeente bestuurd wordt, terwijl zij
volgens de wet en dc volkstelling als eenta
lig Vlaamsch bestuurd moet worden.
Hitier haast zich... Londen
hoopt op een minnelijke schik
king inzake het Sudetenduitsche
probleem.
HENLEINISTEN BEREIDEN
STAKING VOOR.
De Engelsche ministerraad zou zich
gisterochtend in het bijzonder heb
ben bezig gehouden met twee as
pecten van het Sudentenduitsche
vraagstuk: de bijdrage, die geleverd
kan worden voor een regeling van
dit vraagstuk en de bedoelingen der
Duitsche regeering. Men meent te
weten, dat Londen er van op de
hoogte is gebracht, dat de Duitsche
regeering den aanleg van versterkin
gen aan de Westgrens verhaast en
de luchtmacht blijft uitbreiden.
In Britsche diplomatieke kringen schijnt
men voor de naaste toekomst niet overdre
ven pessimistisch te zijn: de hoop op een
geheele of gedeeltelijke regeling in der
minne verliest men niet. Men gelooft, dat
lord Halifax gister den Tsjechoslowaakschen
gezant heeft ontvangen en hem zijn meening
medegedeeld heeft ten aanzien van den
stand der onderhandelingen tusschen de re
geering te Praag en de Sudeten-Duitschers.
Naar de „Ceske Slovo" meldt, zou
het Henleinistische Arbeidsverbond
te Liberec besloten hebben, tegen. 15
Juli de.algemeene staking af te
kondigen in alle industrieën, die in
de Sudentenduitsche gebieden ge
legen zijn. Het doel van deze staking
zou zijn, te betoogen tegen het Nati
onaliteitenstatuut en vóór de ei-
schen van Karlsbad.
Deze staking, audus het blad, zou hoogst
ernstige gevolgen kunnen hebben voor het
economische en politieke leven der Sude
tenduitsche gebieden.
Emigratie kost geld! Evian
laat Duitschland niet met rust.
Hedenmiddag zullen de eerste ge
delegeerden van de Staten, die zich
thans te Evian over het vluchtelin
genvraagstuk beraden, bijeenkomen,
teneinde een ontwerp-resolutie uit
te werken. Over de groote lijnen der
resolutie is in de internationale
regeeringscommissie zoo goed als
algeheele overeenstemming verkre
gen. Morgen zal deze commissie een
voltallige openbare vergadering be
leggen voor het aannemen van het
definitieve ontwerp.
De resolutie vestigt volgens het Hsb„ in
de eerste plaats de aandacht op den ongc-
ordenden toestand van de Duitsche en de
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DB BILT SEINT.
Verwachting: Tot matig toene
mende Westelijke tot Zuid
westelijke wind, half tot
zwaar bewolkt, weinig of
geen regen, weinig veran
dering in temperatuur?
Verdere vooruitzichten: Weinig
verandering.
Oostenrijksche vluchtelingen, waardoor een
voortdurende bemoeiing van de interna
tionale regeeringscommissie met hen on
vermijdelijk is geworden.
Voorts is het de bedoeling een co
mité samen te stellen, dat de plannen
voor de emigratie voor de vluchtelin
gen zal ontwerpen en zoo mogelijk
ook in bespreking met de Duitsche
regeering zal treden, opdat deze den
vluchtelingen zal toestaan bij hun
vertrek uit Duitschland hun geld
mee te nemen tot dekking van de
kosten der emigratie, die zooals be
kend is, vnl. naar Zuid-Amerika zal
moeten geschieden en waarvan de
kosten dus betrekkelijk hoog zullen
zijn.
Ook zal het comité vermoedelijk studie
moeten maken (ofschoon dit in de resolutie
niet is vermeld) van de mogelijkheid tot op
richting van een internationale bank, die
voorschotten aan de emigreerende vluchte
lingen, natuurlijk eerst na grondig onder
zoek van de kansen op slagen zal verstrek
ken.
Crisisstemming.
De Zuid-Amerikanen maakten gisteravond
bezwaar tegen eenige bepalingen uit de ont-
werp-resolutie en veroorzaakten zelfs een
crisisstemming ter conferentie. Zuid-Ameri
ka vreesde nl., dat het op te richten comité
zich tenslotte met de binnenlandsche poli
tiek zou gaan bemoeien van de staten van
herkomst der vluchtelingen, alsook dat de
int. regeeringscommissie zich in de Duitsche
politiek zou mengen.
Uitbreiding artillerie
In het voorjaar 1939 zal men, aldus de
N.R.Ct., komen tot oprichting van een 3e en
een 4e regiment motorartillerie, welke te
Ede en te 's Hertogenbosch garnizoenen zul
len houden.
Bij bedoelde regimenten zullen, althans
voorloopig, opleidingen komen voor batte
rijen 10 veld en voor batterijen 15 houwitser
1. 17, welke houwitser dus hij de veld-artil-
lerie zal verdwijnen om plaats te maken
voor een nieuwen houwitser van 10.5.
Een uitspraak van de Katho
lieke Wereldpers. - Hij had nim
mer een onwettiqe samenleving.
Hij had slechts zorg
voor zijn kind!
De Katholieke wereldpers heeft
zich om nadere inlichtingen over
Schuschnigg tot de hoogste kerke
lijke autoriteiten in Oostenrijk ge
wend.
Naar aanleiding van verkregen
inlichtingen noemt deze pers hel
schandelijk dat door een officieele
instantie in het Derde Rijk de eer en
goeden naam van een zoo hoog
staand Staatsman, wiens leven steeds
onberispelijk is geweest, door het
slijk is gehaald.
Nadat dc echtgenoote van den voormali-
gen Oostenrijkschen Bondskanselier bij een
auto-ongeluk jammerlijk om het leven was
gekomen, werd van verschillende zijden dc
vraag naar voren gebracht, of dr. Kurt von
Schuschnigg nog ooit zou hertrouwen. Vroc
ger had hij tegen zijn intieme vrienden ge
zegd. dat hij er niet aan dacht om te her
trouwen, zoolang hij nog Bondskanselier
was.
Zorg voor zijn kind.
Maar na de plotselinge omwenteling in
Oostenrijk en de gevangenneming van
Schuschnigg rees voor den Kanselier de
groote vraag: „Wat zal er met mijn klei
nen jongen gebeuren, als ik niet meer lot
de levenden zal behooren?" Want dit stond
SCHUSCHNIGG.
voor-*den ex-Bondskanselier wel vast, dat
hij niet levend uit de handen van zijn vij
anden zou komen.
Het is algemeen bekend, dat Schuschnigg
dolveel hield van den kleinen jongen, die
zoo vroeg en on zoo tragische wijze zijn
moeder verloor. Geregeld zag men bondskan
selier Schuschnigg met zijn zoontje aan de
hand ter kerke gaan.
Het is onjuist dat Schuschnigg een
onwettige samenleving zou hebben
gehad met Gravin CzerninFugger
Wel is het waar, dat hij met deze
vrouw, wier huwelijk vroeger reeds
door de hoogste kerkelijke rechtban
ken nietig was verklaard, bevriend
is geweest.
Maar we weten ook, dat zij, wanneer zij
een bezoek bracht aan Schuschnigg, steeds
in gezelschap was, dus
Steeds gechaperonneerd
werd, zooals in goede katholieke families
steeds gebruikelijk is.
Schuschnigg heeft deze aangelegenheid
uitvoerig en herhaaldelijk met zeer vooraan
staande geestelijken besproken, want
Schuschnigg was een man met een zeer
strenge zedelijke opvatting, voor wien het
vanzelfsprekend was, dat hij bij een even
tueel huwelijk de voorschriften van de kerk
en van zijn geweten zou opvolgen.
Daarom is het des te schandelijker,
dat door een officieele instantie in
het Derde Rijk de eer en de goede
naam van een zoo hoogetaand
staatsman als Schuschnigg, wiens
leven steeds onberispelijk is ge
weest, door het slijk zijn gehaald.
Het is de bekende methode, die ook tegen
de Duitsche geestelijkheid en de Duitsche
bisschoppen zelfs is toegepast.
Toen Schuschnigg dan de overtuiging
had, dat hij niet meer levend uit de han
den van zijn vijanden zou komen, heeft
hij. in het aangezicht van den dood, een
nieuw huwelijk aangegaan, teneinde daar
door zijn kind een zorgzame moeder te ge
ven. Het huwelijk is geheel overeenkomstig
de kerkelijke voorschriften in de Domini-
canerkerk te Weenen bij volmacht ('per pro
curatoren volgens Canon 1088 par. I en 1089
van het Kerkelijk Wetboek) voltrokken."
Tot zoover de inlichtingen van de Katho
lieke Wereldpers, zegt de N.R.C.
Waarom vervolgt men Sehuech-
nigg nog niet.
De Weensche correspondent van de Daily
Telegraph and Morningpost verneemt,, dat
d reden van het langdurige uitstel eener
aankondiging betreffende het voorgenomen
proces tegen oudbondskanselier Schusch
nigg en tegen andere prominente persoon
lijkheden van het oude Oostenrijk er in ge
legen is, dat men nog bezig is met het be-
studeeren van documenten. Men verwacht,
dat uit deze documenten zal blijken of
Schuschnigg en de anderen invloed hebben
uitgeoefend op dc rechters, die nationaal-
socialisten ter dood hebben veroordeeld tij
dens de periode, toen het nationaal socia
lisme in Oostenrijk onwettig was.