n
iflMDe Olympische Spelen
BerK). gaan door!
IAN:
Vier dooden bij vliegtuigongeluk
es
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
■«fENKANSJE VOOR NEDERLAND?
appel
Nederland's betcelde
oppervlakte
Duizend nieuwe Engelsche
gevechtsvliegtuigen
Bomaanslag in de
Heilige Stad
Met 1 October de
nieuwe pachtwet?
4-
-F
EERBER1CHT
r
CENTRALE
VERWARMING
Twee militaire toestellen botsten
fWoil
Laan, Schagen. Tel. 20.
112SS1A.TERDAG 1» JULI 1938, 81e Jaargang. No. 10623.
Jt«N.V.»Uit9- Miï Noofderkworter"
voor gra
ïlucht Das
leeltuin.
"Waarschijnlijk meer Nederlandsche
leelnemers dan anders
g POSITIEVE UITSPRAAK VAN DEN
IBZITTER VAN HET NED. OLYM
PISCH COMITé.
y(V« onzen eigen correspondent).
Tokio ziet af van de organisatie
Olympische Spelen! Deze tijding
lat in denr? zeker niet onverwacht, maar
steeds#
irh heeft zij in sportkringen, meer
t en wijs; n het bijzonder daar, waar men
ich m«t de organisatie van of de
bending naar Olympische Spe-
jbezig houdt, de noodige op-
idding gebracht. Zoo was het
len ten huize van Mr. A.
bii Schimimelpcnninck van der
e, te Baarn, den voorzitter van
jjfederlandsch Olympisch Comité,
h wij hem vroegen naar de ge
in, die dit besluit speciaal
ons land heeft.
uitstekend
bloedend!
:ot Goe
iractische resultaat zal vermoedelijk
Nederland een grooter aantal ath-
kunnen uitzenden dan het geval
zou zijn, indien de Spelen te To-
louden zouden worden, aldus mr.
nelpenninck van der Oye. Hiermede
Ik natuurlijk niets onvriendelijks je-
tan, want Nederland had zeer zeker
indien de Spelen te Tokio
jan? hadden gevonden. In dat ge
in er echter tal van bezwaren ge-
i, waarvan het de vraag "is of zij
•wonnen hadden kunnen worden,
daarbij niet. aleen aan de zeer hoo
In, maar ook aan don langen tijd,
athleten van huis moeten. Het was
reeds bekend, dat dit vooral voor
ommeisjes een bezwaar is, aange-
e ouders er weinif voor gevoelen
hterjes zoo lang weg te zenden.
erfstsei dat wij slechts over
t'kte geldmiddelen beschikken,
uitzending moet. hoofdzakelijk
ostigd worden uit de opbrengst
vier Olympische dagen. De
wij sinds Berlijn reeds
Lr achter den rug hebben, zijn
in financieel opzicht, bevredi-
13 Reweest, maar toereikend voor
f dergelijke uitzending'naar To-
Schi zou dit fonds vermoedelijk toch
geworden zijn.
den. dei
>rting op
Geen schade voor het N.O.C.
lijdt het N.O.C. als gevolg van het
m van Japan nagenoeg niet. De scha
lt beperkt tot de onnoodig gevoerde
'fispnndentie, want de voorbereidende
^olen behouden hun waarde ook
*n uilzending naar een andere plaats
okio. Die voorbereidende maatregelen
Wen trouwens nog slechts in een be-
Dit boudt verband met het
de uitzending toch slechts een be-
r-'aanlal athleten zou betreffen, want
garen geleden waren wij met de voor-
'K voor de uitzending naar Berlijn
fl verder. De eenige moeilijkheid is
looien, dat die voorbereiding wat
iter is voor het geval onze uitzen-
!n" even groot zal worden als twee
geleden, maar een euvel van eenige
lems kan ik dat niet noemen.
Waarheen?
Ifet voor de hand, dat wij den voor-
an bet N.O.C. tevens de vraag stel-
zag de zee niet
Vloog met militair toestel het
^ater in.
b[Gistermorgen ,s ten westen van
Pn Vuurtoren van Schouwen, op on-
r.eer 50 meter uit de kust een mi-
a" v'*eSteig van de luchtvaartaf-
m8 in zee gevlogen.
II H IJ» ?as een Fokker D 17, van de Jacht-
feas jng op Sch'Pho1. genum-
L meTl als eenige inzittende de res.
ESr, van der Kooij.
van k ^.oe^ de bestuurder als ge-
L a l. 'leiï?e weer, de afscheiding
vïua 11 en water niet gezien.
F hreeg geen letsel en kon be-
I miLr l wor(,en gebracht
L^Tr,W>°0,t "P'inses Juliana" uit
i i S'stermiddag een baken
bTaak °i?d^ ™<cr »88«nde vlieg.
I 'S PC l«noiw zal heden door
inc\ aartuig geschieden,
den waar naar zijn mecning of verwach
ting thans de Olympische Spelen gehou
den zullen worden.
Mr. Schimmelpenninck van der Oye was
van meening, dat dit een volkomen open
vraag is. Velen denken, dat het vrijwel
vast staat, dat Helsingfors, de belangrijk
ste tegencandidaat van Tokio tijdens het
congres te Berlijn, de Spelen toegewezen
krijgt. Deze meening is echter zeer voorba
rig. Niet alleen is het mogelijk, dat andere
steden den wensch kenbaar maken de Spe
len toegewezen te krijgen, maar bovendien
is het de vraag, of Helsingfors er wel prijs
op stelt, nu de tijd van voorbereiding zoo
kort geworden is.
De kans is voor alle eventueele
candidaten volkomen gelijk. Theo
retisch is het b.v. zeer goed moge
lijk, dat een der Nederlandsche ste
den de Spelen toegewezen zonden
den krijgen, al kan dit niet waar
schijnlijk geacht worden, aangezien
het bezwaar, dat Helsingfors doet
gelden, hier zeer zeker ook van
kracht is. Waarschijnlijker is het,
dat de Spelen georganiseerd zullen
worden in een stad, waar de outil
lage dusdanig is, dat er slechts wei
nig gebouwd of veranderd behoeft
te worden om de Spelen doorgang
te doen vinden.
Waar de Spelen gehouden zullen worden
kan ik dus op het oogenblik niet zeggen,
aldus Mr. Schimmelpenninck van der Oye.
„Vermo'edclijk zal het I.O.C. op korten ter
mijn hierover een vergadering beleggen.
Wat wel vast staat is. dat de Spelen
doorgang vinden, want het I.O.C.
heeft reeds geruimen tijd rekening
gehouden met de mogelijkheid, dat
Tokio van de organisatie zou afzien,
zoodat het comité niet voor een fait
accompli gesteld wordt.
Tarwe-verbouw niet hooger.
Crisis-inventarisatie en D. v. d.
L. geven verschillencijfers.
Blijkens de opgave van de Directie
van den Landbouw is dit jaar on
geveer evenveel tarwe uitgezaaid als
vorig jaar, n.1. bijna 120.000 ha., dat
is ruim 30.000 ha. minder dan in de
jaren 1935 en 1936;
De rogge zou zijn gestegen van 228.000 op
237.000 ha.; gerst gedaald van 49.000 op
47.000 ha. en haver zou zijn blijven slaan
op 146.000 ha. De totale graanverbouw zou
dus zijn toegenomen van ruim 553.000 ha.
op 560.000 ha., aldus het Hsb.
Peulvruchten daalden van 60.200 op 57.400
ha. (erwten van 38.000 op 37.000, stamboo-
nen van 8400 op 6800; veldboonen bleven
gelijk, nl. 13.700 ha.)
Koolzaad kwam van 2500 op 2600 ha;
bruin en geel mosterd van 900 op 700; kar-
wij van 4700 op 4100; blauwmaan van 500
op 1900; kanarie bedraagt 900 ha.; vlas
kwam van 17.500 op 20.000 ha.
Voor het vorige jaar wordt voor consum-
tieaardappelen opgegeven 112.493 ha, terwijl
de crisis-inventarisatie, welke met het oog
op de teeltvergunningen als wèl betrouwbaar
kan worden aangemerkt, opgeeft 93.320 ha.
De D. v, d. L. is dus maar een 20 hoo
ger.
Voor fabrieksaardappelen geeft de D. v. d.
L. op 25.295 ha en de inventarisatie 30.004
ha. De D. v. d. L. is daar dus 17 te laag.
De totale aardappelen- areaal van de D.
v. d. L. bedraagt 127.788 ha en van de in
ventarisatie 123.324 ha.
Het suikerbieten-areaal is uit den aard dei-
zaak vrijwel gelijk gebleven, n. resp. 42.000
en 42.270 ha.
Uien kwam van 3660 op 4790 ha.
Wat het vlas betreft dit is oevrwegend
(90 a 95 witbloei.
De erwten bestaan overwegend uit gewo
ne kleine groene erwten, n.1. 90 a 95 al
leen in Zeeland zijn vrij veel schokkers (40
pet. van liet Zeeuwsche areaal) gezaaid.
Grootste luchtmacht van
ligheid en vrede."
„vel-
De Engelsche minister van luoht-
vaart, Sir Kingsley Wood, heeft te
Birmingham medegedeeld, dat het
ministerie bij de nieuwe fabriek van
Lord Nuffield een aanvangsorder
voor den bouw van duizend ge
vechtsvliegtuigen van groote snel
heid heeft geplaatst. Hoewel natuur
lijk eenige tijd zal verloopen, alvo
rens met deze bestelling een begin
gemaakt kan worden, heeft de aan
kondiging allerwege groote voldoe
ning gewekt.
Lord Nuffield.
De grootste „vredes"-Iuchtmacht.
Na een plechtigheid te Birmingham, op
de plaats, waar de luchtvaartfabriek van
Lorei Nuffield gebouwd zal worden, heeft
de minister van luchtvaart, Sir Kingsley
Wood, gezegd, dat deze nieuwe onderneming
de grootste in Engeland zal zijn en een
duurzame aanwinst voor de luchtverdedi
ging zal beteekenen. Nuffield zeide: „Wij
werken aan den bouw van een der geducht
ste. luchtmachten ter wereld, 'n luchtmacht,
die met onze vloot en ons leger op veilige
wijze ons land zal beschermen en die steeds
niet voor den aanval zal worden gebruikt,
maar voor de zaak van veiligheid en we
reldvrede."
Eerste haringvangst na de staking
Gistermorgen is te Scheveningen radio-
telegrafisch bericht ontvangen, dat de
loggers, die Dinsdag j.1. als eerste naar
zee zijn vertrokken ter haringvangst, reeds
haring hebben gevangen. In de berichten
wordt gesproken van 20 tot 30 kantjes. Er
bestaat aldus het Hsbl., een kleine mo
gelijkheid, dat Maandag a.s. de eerste sche
pen aan de markt zullen zijn.
TWINTIG DOODEN, HONDERD
GEWONDEN. DE STAD IN ALARM
TOESTAND.
Hartverscheurende fooneelen
te Jeruzalem
Gistermiddag om half twee Is een
bom geworpen midden in de David-
straat in de onde stad van Jeruza
lem. Er zijn twintig dooden en ruim
honderd ernstig gewonden. Alle
slachtoffers zijn Arabieren. Verschei
dene slachtoffers zijn onherkenbaar
verminkt. Afgerukte lichaamsdeelen
werden verscheidene meters van de
plaats der ontploffing af gevonden.
De bom zou geworpen zijn op het oogen
blik, waarop een politie-detachemenit pas
seerde, dat zich naar de Omarmoskee be
gaf voor een onderzoek naar wapens.
Na zes uur des middags mag niemand in
Jeruzalem zich meer op straat begeven. In
de stad heerscht groote opgewondenheid,
welke zich uitbreidt naar het Noorden van
Palestina,
Diep geschokt.
zijn alle bevolkingsgroepen door deze nieu
we daad van tereur. De hoo^ op een gelei
delijke terugkeer van de rust is den bodem
ingeslagen.
Nog langen tijd nadat de slachtoffers
van den .bomaanslag naar het lijkenhuis
waren gebracht, bleven gesluierde Moham-
medaansche vrouwen aan de .deuren wee
klagen. Met andere Arabische boeren wa
ren zij naar Jeruzalem gekomen voor de
Vrijdagscbe gebeden in de moskee. Ook
voor het ziekenhuis, waarin de gewonden
waren opgenomen, hebben zich hartver
scheurende tooneelen afgespeeld.
Uit Nabloes wordt gemeld, dat opstande
lingen vanuit hun schuilplaatsen in. de ber
gen het vuur op de troepen hebben geopend
Het geheele leger en de pólitie zijn in alarm
toestand.
Samenstelling Pachtkamers de
groote moeilijkheid.
Zooals men weet, is de nieuwe Pachtwet,
door de Eerste Kamer op 28 Mei 1937 aan
genomen, nog steeds niet in werking getre
den. Eenige malen zijn van officieele zijde
data genoemd waarop men vermoedde, dat
de wet toepassing zou kunnen gaan vinden,
maar deze data zijn verstreken, zonder dat
zij werd ingevoerd.
De Nieuwe Rolterdamsche Courant heeft
thans er op gewezen, dat in de, dezer da
gen bekend gemaakte, algemeene voorwaar
den voor de verpachting van rijkswege van
Dit nummer bevat 16 pagina's
u
DB BILT SEINT.
Verwachting: zwakke tot mati
ge wind, later meest noord
west, zwaar bewolkt tot be
trokken met waarschijnlijk
eenigen regen met kans op
onweer, later koeler.
Verdere vooruitzichten: koeler
weer met weinig of geen re
gen.
IN HET GEBRUIK
PAS BLIJKT U DE
KWALITEIT ONZER
VERWARMINGEN. -
TECHN.BUREAU
VTECHN.BUREAU
R I E S
ALKMAAR - ROTTERDAM
Tel. 2197—3897 44504
een aantal boerderijen rekening wordt ge
houden met de mogelijkheid, dat de Pacht
wet zelfs op 1 Mei 1939 nog niet in werking
zal zijn getreden.
In verband hiermede heeft het Vsbl. ter
bevoegder plaatse gevraagd, hpe het met het
tijdstip van invoering der wet gesteld is.
Wij vernemen, zegt dit blad, dat de
moeilijkheid schuilt in de voorberei
dende werkzaamheden, bestaande in
de samenstelling der Pachtkamers.
Deze moeilijkheden doen zich voor
bij het vinden van de noodige bij
zitters, onder wie alle belanghebben
de groepen (b.v. van pachters en ver
pachters) moeten zijn vertegenwoor
digd.
Het departement hoopt thans even
wel, dat deze moeilijkheden vóór 1
October a.s. zullen zijn overwonnen
en dat de Pachtwet op genoemden
datum in werking zal kunnen tre
den.
In de bovengenoemde verpachtïngsvoor-
waarden is, naar men ons zeide, ten allen
overvloede rekening gehouden met de mo
gelijkheid, dat de wet zelfs op 1 Mei 1939
nog geen toepassing zal kunnen vinden.
Maar dit beteekent niet, dat zulks waar
schijnlijk zou wezen. De hoop is nu op 1 Oc
tober gevestigd.
PANIEK BIJ HET VLIEGVELD
GILZERIJEN.
Gistermiddag omstreeks half vier
zijn nabij Gilze Rijen (N.B.) tijdens
militaire oefeningen twee vliegtuigen
met eikaar in botsing gekomen en
naar beneden gestort. Eén der twee
machines vloog na de botsing in
brand.
De beide toestellen, afkomstig van
Soesterberg, zijn totaal vernield.
Van drie der inzittenden vond men
slechts de verkoolde lijken. Het wa
ren de adspirant-reserve-officier-leer-
ling vliegers J. D. Overbeeke, W. J. J.
van Offeren en E. C. A. Manesse. De
vierde inzittende, de reserve-sergeant-
viieger Streur, werd zwaar gewond
en overleed eenige uren later in het
Diaconessenhuis te Breda.
Nader vernemen wij, dat één der vlieg
tuigen brandend op het oude vliegveld Mo
lenheide neerstortte en het andere toestel te
rechtkwam op het aan den anderen kant
van den weg gelegen nieuwe vliegveld.
Het ongeval gebeurde tijdens militaire oe
feningen.
De stukken vlogen naar alle kanten.
Plotseling zagen de toeschouwers,
dat bij het uitvoeren van oefeningen
twee machines tegen elkaar botsten.
Stukken van de vliegtuigen vlogen
naar alle kanten. Een stuk van een
vleugel kwam op den weg terecht,
gelukkig zonder iemand te treffen.
Andere onderdeelen vielen in den
tuin van een in de nabijheid gelegen
café. Ook hier werd niemand getrof
fen.
Korten tijd na het ongeval kwamen een
officier-vlieger en een officier-geneesheer
van Soesterberg per vliegtuig op het vlieg
veld Molenheide aan. Ook uit Rijen was in-
tusschen geneeskundige hulp gearriveerd.
Verder waren op het terrein aanwezig de
burfgemeester van Rijen, en de officier van
Justitie uit Breda. Om vier uur werden de
lijken vrijgegeven.
De stoffelijke resten der slachtoffers zijn
per ambulance-auto naar het hospitaal te
Breda overgebracht, waarheen ook de
zwaar gewonde reserve-sergeant-vlieger
Streur werd overgebracht.
Het vliegongeval heeft in de omgeving
groote consternatie gewekt en heeft tal van
nieuwsgierigen naar het vliegveld doen toc-
stroomen. De marechaussee hield de men-
schen echter op voldoenden afstand.
Hoe gebeurde het?
De verongelukte toestellen zijn Koolhoven
machines van het type F.K. 51.
De botsing geschiedde kort na den
start op geringe hoogte, waarbij het
laatst-opgestegen toestel tegen den
staart van het voorste vliegtuig op
vloog. Een andere lezing is echter,
dat één der toestellen bij het uitvoe
ren van een duikvlucht de andere
machine, welke juist was opgeste
gen. aan den staart had getroffen.
Deze lezing schijnt de juiste te
zijn, aangezien de meeste ooggetui
gen de ramp op deze wijze hebben
beschreven.
Behalve deze twee toestellen wa
ren er geen andere machines in de
lucht.
De slachtoffers.
De vliegers van Overbeeke (Oosterleek)
van Offeren (Bilthoven) en Manesse (Heer
len), waren van October van het vorige
jaar bij de Luchtvaartafdeeling gedeta
cheerd. De beide eerstgenoemden behoorden
tot de verkeersopleiding van de K.L.M. Zij
hadden in den zomer van het vorige jaar
de tweejarige cursus van de rijksopleiding
voor verkeersvlieger achter den rug en de
den thans op Soesterberg hun jaardienst
als militaire vlieger voor het behalen van
het militaire brevet,, waarna zij het exa
men als verkeersvlieger zouden hebben af
te leggen.
Na het slagen hiervoor zouden zij in
October a.s. als verkeersvlieger bij de K.
L.M. in dienst treden. Hun leeftijd was on
geveer 21 jaar. Evenals de heer Manesse
waren zij thans sergeant-vlieger. Juist aan
staande Maandag zou het drietal zijn be
gonnen met het afleggen van het officiers-
examen.
De heer Manesse was ongeveer 20 'faar
oud en in Augustus 1937 te Soesterberg in
opleiding gekomen.
De ongeveer 23-jarige vlieger Streur was
van Mei j.1. te Soesterebrg in opleiding en
had nog twee dienstjaren voor den boeg.
Het staat wel vast, dat de vliegers Ma
nesse en van Overbeeke de toestellen heb
ben bestuurd.
De heer Fuchs, adjunct-chef van
den vliegdienst der K.L.M., die de
vliegers van Overbeke en van Of
feren onder zijn discipelen heeft ge
teld, kenschetste hen als rustige
leerlingen, die in hun instructiepe
riode goede vorderingen hadden ge
maakt.
Voor het onderzoek ter plaatse bevinden
zich te Rijen het hoofd van den militairen
vliegdienst, majoor Eteub, de onderchef
van den vliegmedischen dienst, de officier
van gezondheid tweede klasse Stigter en
eenige instructeurs.
