et
inister
Romme
werkende
ldnd
".Tippelen tusschen
Maas en Waal
Regeling tusschen
Nederland en Franco
Was er reeds oorlog
in Mandsjoekwo?
Een vangnet om
Ypenburg
Jeerbericht
De doodelijke
schoten te Eger
Parmentier aan boord van
de D.C. 4
Maximum snelheid 50 K.M.
Sv h g n v i'fo ii i*« ii I
28 JULI 1938. 81e Jaargang. No. 10633. DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
:,ht'te projj
rt hart. i„ j
gaande, een
leggen, eert,
komt. Des»
gelijkheid J
i contact t«;
;id is alleen
>chen weg. i
>g niet ge,L
van dit cont
mi
nnen, die in?""""
afgesnt^Qyg-(fetf N.V. llitg.-Mif. „Xollonds Noorderkwartier*
)gte en dan
observa
Pic du Midil
jkertijd op
op de wa
1 met den
raai onder-
eigenlijke
graad van
doen. Bij
1 de schijn-
werpen,
natuurkun-
door het
akkringen
isschien rii
voor vele i
ons ini
niet r
taansch prt
in i
300 km. hos
terwijl E
eemt, dat re
koude heen
MissctyjjiJKlNG VAN DEN BIESBOSCH
°„?k,f,eh",!:AFVEI.ENWERK.
Dit nummer bevat 8 pagina's
BEZOEK AAN DE EERSTE CEN-
TRALE WERKPLAATS VAN NE
DERLAND.
of zich in'"
en .waters
i',—-
Koningin!!
Antoici
Marie.
zij?
aren Juist
ideren zei:-
Eén kind,
amd Alii
Is eenigen tijd geleden een journa
listieke excursie naar de Maaswer
ken gemaakt, deze week heeft de
minister van Sociale Zaken, prof.
mr. C. P. M. Romme, de organisator
van deze tochten, in persoon een
aantal journalisten naar objecten
van werkverschaffing, werkverrui
ming en jeugdzorg in Zuid-Holland
geleid.
Werk voor jongens van 1424
jaar.
Vanaf Dordrecht begaf 't gezelschap zich
jer bus naar de in werkverschaffing uitgc-
T T 'oerde werken aan de oostzijde der stad gc-
W™. aan het riviertje ,het Wantij",
v. d3'! Het Wantijpark en het. Wantijbad zijn
R^n(|erdee]en. van een plan tot het maken
er Van een ontspanningsoord voor de ingeze-
]gnen va,L Doi'drccht. Langs het Wantij zijn
wee jaemhaventjes ontworpen en tusschen
leze beide haventjes is dc zweminrichting
ind waarebouwd.
e zeer bei. 210.000 aan loonen.
aren de cl T
Poolstreks werkzaamheden zijn begonnen m Ju-
vredeUe\i?$3<l, tot nu toe is aan deze werken bc-
orm van eed cen bedrag van ruim f 500.00.—, waar-
nneliik in111 c,a' '210.000.— aan loonen voor werkloo-
m is uitbetaald.
Gedurende c.a. 5 jaren is aan een aantal
enen onze;erkioozcn varieerend van 40 tot 120 man
zerk verschaft.
Omdat de:
men vocl$-
lsc-hen w
thans nu» m
de: bezichtiging van dit object van werk-
ons. Verschaffing volgde een bezoek aan de cen
zijn. -ra'e werkplaats te Dordrecht, Hier wordt
gelegenheid gegeven aan jongens van 14—
24 jaar, die al in een vak werkzaam zijn ge-
weest, hun eigen beroep prartisch te beoefe-
n Nederlagen en daardoor onder deskundige lei
ding hun vakkennis en vaardigheid te
het malonderhoüden en te vergrooten.
ïiten besciï De jongens hebben verschillende werken
van mijn [uitgevoerd, o.a. het. bouwen van landbouw-
is slfrschurcn in de „Bièsbosch", dat 41 jongens
„maar1
rlat wij inii
nnen zegfy
algemeen i
ook lichte?
buunn
laai. Ik He
ellners, gr
ringen r
mij m Lof voor het Hollandsche
omganj
marschtempo
Prof. Mr. C. P. M. Romme
Minister van Sociale Zaken
werk verschafte. Het aantal deelnemers be
draagt thans 73. In het eerste half jaar van
1938 plaatste de centrale werkplaats 268 jon
gens bij verschillende werkgevers.
Goede oogst in den Bièsbosch.
De indijking van den Bièsbosch,
uitgevoerd door de op instigatie
van het gemeentebestuur van Dord
recht opgerichte vereeniging „De
Bièsbosch", met steun van rijk en
provincie, ten doel hebbende de be
strijding van de werkloosheid, heeft
een kleine 1000 h.a. aan den Neder-
landschen bodem toegevoegd. De
kwaliteit der nieuwe gronden is uit
stekend en de oogsten staan kwan
titatief en kwalitatief bovenaan.
Dezen nieuwen polder, waarin nu 16 ge
zinnen wonen, heeft het gezelschap per bus
doorgereden. Dijken ter lengte van ongeveer
8V2 kilometer, een uitwateringssluis, de aan
leg van wegen en het in cultuur brengen
van het ingedijkte gebied gaf velen wat en
sommigen zelfs cen levensbestaan. Tot het
cindé van 1937 is in totaal f2.076.000 aan
directe loonen uitbetaald.
Het gezelschap bezichtigde eenigc land-
bouwschüren door jeugdige werkloozen van
de Dordtsche Centrale Werkplaats gebouwd
en reed daarna naar Dordrecht terug, waar
in hotel „Bellevue" geluncht is.
Pionierswerk.
Minister Romme dankte het gemeentebe
stuur van Dordrecht voor de ontvangst en
zeide bijzonder verheugd te zijn, dat
Dordrecht voor deze tweede excursie is uit
gekozen, omdat deze stad in zake werk
verschaffing en jeugdzorg pioniersarbeid
heeft verricht, o.a. door oprichting van een
Centrale Werkplaats, de eerste in ons land.
De minister sprak als ziji* overtuiging
uit, dat dit contact met journalisten niet
anders dan nuttig kan zijn en met het oog
op de belangen van de werkloozen dankte
hij de pers voor haar onmisbare medewer
king.
1HH
Itiger is c
Niet aan-
nissen IA
,nd gebe
ten, dok-
Ie gestu-
1 de ade-
eden. Zij
schij-
n iets te
omgang
DE VELDCOMMAXDANT .KIJKT TOE.
De tweede dag van de Vierdaag-
sche is al jaren gewijd aan den
tocht door Maas en Waal en naar
bet land van Wychen én rijk van
Nijmegen.- Het is een open land,
waardoor een vlakke betonnen weg
loopt van Nijmegen tot Druten, door
schilderachtige dorpen en langs
boomgaarden en weilanden.
Ti-ir ï<-^'S*^0 znn aaa c'cn °Pen hemel brandt,
lakkelijk is net voor de wandelaars cen hard gelag,
jchenj JW0,'al v°or de 55'crs, die van Nijmegen tot
ï^ruton cn via Horsscn en Bergharen naar
gemis lep-■\c ,n c '°°P<?n hebben. Het weer was
willen 11 '^15 deelnemers gunstig ge-
tane wel'-°°lang de route door Maas en Waal
eend in!r, 'ICPen zij onder cen bedekte lucht cn
en toon' net zeef koel, soms op het kille af.
of zij zijn
dit evenef Duitsche jeugd loopt mee.
ijnzoocif
ijk, wannr ^or het algemeen werd er in zeer vlot
.en, maar- geloopen onder dc bewonderende
t zoo»er- g van duizenden toeschouwers, zoowel
u ,a'a °P bet land. Ditmaal ging
te u »iii Reif-h •!WOn 1ennp Pi' naar de Duitsche
CP#S5SaHÜWn,l' (,ie een bijzonderen indruk
- licht rlo cfl °n Ziril Kéhnel aangepast heeft, aan
'TÏÏitaSffrst ZVT f,° Vierdangsche. Waren zij
J„ Ldp afgetrokken, langzamerhand zijn
r deze lif'de snnlti1 ingeleefd en voelen zich in
van stit zper nn'^6 - r van Nierdaagsche even
zal n» Fnn-] bun gemak als de Engelschen en
•h'telijk k-al inrp„Cn' i'SGrs- Denen en Belgen, die
n Xwdc RrlVVnn d0 par,ji 7'in- De leiders van
j Jugcnd zijn vol be\yondering voor
de organisatie van de Vierdaagsche.
Alles bevalt hun, de ontvangst, de hy
giënische maatregelen in het tentenkamp,
de voeding, kortom de Duitsche leiders zijn
vol lof voor de leiders van de N.B.L.O.. die
het zeer goed kunnen vinden met Fuehrer
Kessler, die de verantwoordelijkheid draagt
voor de groep ionge Duitsche mannen van
hoogstens achttien jaar, die in het burge-
lij'ke leven kantoorbediende, mijnwerker,
smid, enz. zijn cn Zaterdags voor de Vier
daagsche zoo uit hun werk kwamen en er
Zaterdag a.s. ook weer zóó zullen invallen.
Marchocren de jonge Duit schors in
hun eigen tempo en marschorde
voorbeeldig, men onderschatte daar
om nog niet de marschteehniek
van onze Nederlandsche wande
laars, zoowel militaire als burgers,
die bij het défilé voor den comman
dant van het veldlesrer, generaal
baron v. Voorst tot Voorst, die den
marsch aan den Teersdijk gade
sloeg, even vaardig en ferm liepen
als welke buitenlandsche groen ook
Onze kolonialen, onze mariniers,
de huzaren, de cadetten, de adel
borsten, beschikken over even zoo
goede talenten. Dc burgergroe-pen
uit Holland kwamen ook nu weer
kranig door den tweeden dag heen
en waren even montere gasten op
het Wvchonsehe marktplein als de
beste deelnemende groep van dc
groote wandelaarsfamilie.
Bewondering moef men hebben voor ou
dere wandelaars els Dinkhuvsen. v. d.
Kaav, Ileldt, v. cl. Kamp. van Santen enz.,
die al jaren loopen met het Gouden Kruis.
Minister Colijn woont de prijs
uitreiking hij.
Vrijdag zal Z. Exc. Minister Colijn de
prijsuitreiking voor de Vierdaagsche bijwo
nen.
Er waren gisteren totaal 10 uitvallers,
terwijl des morgens 16 wandelaars thuis
bleven. Met den eersten dag meegerekend,
zijn er thans in het geheel 44 uitvallers,
zoodat er momenteel nog 4526 deelnemers
op de lijst voorkomen.
EEN AGENT IN SPANJE TENEINDE DE
BELANGEN VAN ONZE LANDGENOOTEN
TE BEHARTIGEN.
Géén erkenning de jure of de facto
De Regeeringspersdienst deelt het volgen
de mede:
In aanmerking nemende, dat het gezag
van generaal Franco zich thans uitstrekt
over het grootste gedeelte van Spanje, heeft
de Nederlandsche regeering met diens be
wind een regeling getroffen inzake wedec-
zijdsche vertegenwoordiging in dier voege,
dat elk van beiden een agent zal vestigen
teneinde de belangen van zijn landgenoo-
ten vóór te kunnen staan.
Bovendien zullen in een aantal nader
overeen te komen plaatsen sub-agenten
kunnen worden benoemd die werkzaamhe
den zullen verrichten, vergelijkbaar met die
van consulaire ambtenaren.
Een erkenning, hetzij de jure, hetzij de
facto houdt deze regeling niet in.
Japan doet mededeeling over
'n compleet vuurgevecht tus
schen geregelde troepen. - Offi
cieel ontkenning uit Moskou.
In het Japansche rapport over het
grensincident in Mandsjoekwo wordt
o.a. gezegd, dat 1500 Sovjetrussische
soldaten een eilandje tegenover het
dorp Hsintoeng in de Oessoeri heb
ben bezet. Ind en loop van den dag
staken 150 man over en staken een
groot aantal huizen in de dorpen
Hsingtoeng en Yaolingtse in brand.
Vijfhonderd man van de Japansch-
Mandjoekwosche strijijdmacht vielen
van drie zijden aan en verdreven de
Russen in een gevecht van vijf uur.
De Japansche minister van buitenland
sche zaken neemt eeen afwachtende hou
ding aan en weigert iets te zeggen over den
ernst van de incidenten.
Van officieele Russische zijde worden de
uit Tokio afkomstige berichten tegenge
sproken.
Tsjang Kai Sjek wil een spoor
lijn verkoopen.
Een vertegenwoordiger van de regeering
van Tsjang Kai Sjek heeft onderhandelingen
aangeknoopt met sir Geoffrey" Stafford
Northcote, den Britschen gouverneur van
Hongkong, over den afstand van het Chi-
neesche deel van den spoorweg Kanton
Kauloen, van Kanton tot Sjoemtsjoen welke
stad grenst aan het Britsche pachtgebied.
Deze lijn heeft een lengte van ongeveer 89
mijt,
Volgens Japansche berichten is dc bedoe
ling van deze transactie fondsen bijeen te
brengen voor den aankoop van meer oor-
logslcveranciers uit Brittannië en tevens ten
doel heeft den spoorweg KantoenKauloen
te behoeden tegen Japansche luchtaanval
len.
Hetzelfde bericht zegt ook, dat klaarblijke
lijk. plannen ontworpen zijn door Tsjang
Kai Sjek voor onderhandelingen niet Frank
rijk over afstand van den Soenning spoor
weg in de provincie Kwangtocng, van Tau-
sjan tot Kongmoen, een lengte van 158 k.m.
De krijgsverrichtingen
Een telegram, ontvangen uit betrouwbare
buitenlandsche bron te Kioekiang meldt, dat
de gevechten in do stad gisteravond geëin
digd zijn. De Chinccsche troepen, die in de
achterhoede streden, zijn waarschijnlijk te
ruggetrokken.
Volgens mededeelingen van Japansche
zijde zijn Maandag te Nanking 6 bommen
geworpen door Chineesclie terroristen,
Een politieman en een aantal arbeiders
werden gewond. De Japansche politie heeft
negen verdachten gearresteerd.
Ellsworth voor Zuidpoolexpeditie
vertrokken
Gisteren is Lincoln Ellsworth aan boord
van de „Europa" uit New York naar Enge
land vertrokken met twee vliegtuigen voor
de vierde Zuidpoolexpeditie, welke in het
najaar zal vertrekken, Na enkele weken
jacht te hebben gemaakt op groot wild in
Kénya, zal Ellsworth zich te Kaapstad aan
boord van het Noorsche schip „Wyattearp"
begeven, dat de volgende maand, met ne
gentien man aan boord, uit New York zal
vertrekken.
Ellsworth is voornemens Endcrbyland te
onderzoken en hoopt vroeg in het komende
jaai; via Australië terug te keeren,
Slimme Amslerdamsche piloten
zijn Hagenaars te vlug af.
„Herk.enningsvlucht,t van de V.
O.S. uitstekend geslaagd.
Woensdagavond organiseerde de vrijwilli
ge Organisatie van Sportvliegers (V.O.S.)
zooals wij meldden voor de tweede maal een
herkenningsvlucht. De eerste maal, in
Maart van dit jaar, moest een aantal sport
vliegers zich van Ypenburg naar Schiphol
begeven, zonder door een groep sportvlie
gers, die van het hoofdstedelijke vliegveld
opstegen, gesignaleerd te worden.
Groote cijfers op de neuzen der vliegtui
gen aangebracht, welke op 200 meter af
stand leesbaar waren, vérgemakkelijkten
het herkennen.
Twee Haagsche vliegers slaagden er toen
in ongemerkt op Schiphol te komen.
Amsterdam is listig.
Ditmaal was de beurt aan Ara-
t sterdam en door een slim uitgedach
te krijgslist slaagden alle vijf deel
nemende Amsterdamsche machines
er in op Ypenburg t.e landen, zonder
door de acht „verdedigende" Haag
sche vliegtuigen herkend te worden.
De Hagenaars hadden een waar vangnet
om Ypenburg heen geconstrueerd, waarbij
ieder van de acht vliegtuigen een sector
had om te verdedigen, terwijl de grensge-
deelten extra versterkt waren. Dit systeem
faalde evenwel tegen de door Amsterdam
toegepaste list. De machines van Schiphol
begaven zich n.1. allen gezamenlijk achter
elkaar, alleen met een hoogte-verschil van
pl.m. 100 meter, op weg via Haarlem en
Noordwijk waar zij natuurlijk door het daar
opgestelde Haagsche vliegtuig werden ge
signaleerd.
Dit vloog evenwel veel te laa$
pl.m. 400 meter en toen de
be
_l
_i
DE BILT SEINT:
Verwachting: Meest matige, tij
delijk toenemende wind,
aanvankelijk Zuidoost, later
ruimend naar Westelijke
richtingen,, toenemende be
wolking met toenemende
kans op regen of onweer,
aanvankelijk iets warmer.
Verdere vooruitzichten: Koeler.
stuurder de Amsterdamsche machi
nes boven zijn hoofd zag, gaf hij
onmiddellijk vol gas om op hoogte
te komén, doch toen waren alle
Amsterdammers er net doorheen
geglipt en konden, zonder herkend
te worden, op Ypenburg landen.
De andere Hagenaars bleven nog ge-
ruimen tijd in de lucht, maar toen
ze niets zagen, keerden ze één voor
één naar Ypenburg terug, waar ze
tot hun verbazing aile Amsterdam
mers keurig op een rij zagen staan
In September revanche.
Een sportieve oefening, welke zeker ook
haar leerzame zijde heeft. Het ligt in de
bedoeling deze „herkenningsvluchten" tus
schen Amsterdam en Den Haag eenige ma
len per jaar te houden cn twee sportvlic-'
gers hebben hiervoor een wisselbaker uitge
loofd, dien deze maal Amsterdam dus
meeneemt. Nog dit jaar, en wel in Septem
ber hopen de Haagsche sportvliegers re
vanche te nemen.
Politieman voor den rechter.
Advocaten maken ruzie.
Gistermorgen is voor de militaire
rechtbank te Pilsen verschenen de
politieman Koranda, die in den
nacht van 21 Mei op den weg van
Eger twee Sudetenduitschers gedood
heeft, die lid waren van de partij
van Henlein. Het officieele communi
qué, dat dien dag werd gepubliceerd,
wordt in de acte van beschuldiging
opgenomen. Volgens dit communi
qué sommeerde de politie-agent de
motorrijders in het Tsjechisch en in
het Duitsch stil te houdeiL In plaats
van gehoor te geven aan de somma
ties reden de motorrijders in volle
vaart op den agent af. Deze vuurde
daarop.
De acle van beschuldiging vermeldt dan
verder, dat de patrouille, waartoe de agent
behoorde, bevel had gekregen den weg van
Franszesbad te bewaken, voertuigen aan te
houden en zich van de wapens te bedienen
wanneer aan sommaties geen gevolg werd
gegeven.
De procureur is van meening, dat de be
klaagde gehandeld heeft zonder alle voor
zorgsmaatregelen te nemen. De beklaagdq
houdt zijn onschuld staande.
Talrijke Duitsche journalisten zijn te Pil
sen aangekomen om het proces te volgen.
Koranda verdedigt zich.
Koranda vertelde, hoe hij tracht
te het voorwiel van het motorrijwiel
onder vuur te nemen, zoodat zijn ge
weerschot slechts bij ongeluk de mo
torrijders heeft geraakt. Hij wees er
op, dat na de eerste sommatie de
heide motorrijders zich hadden om
gekeerd cn hem hadden bespot.
Tusschen den verdediger van den beklaag
de cn den advocaat der slachtoffers ont
stond vervolgens oneenigheid, waarbij de
Duitsche advocaat den Tsjechischen belee-
digde. Dc voorzitter richtte vermaningen tot
den Duitschen advocaat.
Een getuige verklaarde, dat hij de politie
patrouille op een honderdtal meters afstand
had gezien en dat het onmogelijk is, dat de
beide motorrijders dc patrouille niet hebben
opgemerkt.
Het officieele communiqué onjuist?
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt, dat de
inspecteur van politie, Kriegl, toegaf, bevel
tot schieten te hebben gegeven, doch zijn
verklaringen kwamen in strijd met die van
Koranda. Een Tsjechisch vaandrig legde ver
klaringen af, die de bevindingen van dc dok
toren, die den lijkschouw hebben verricht
bevestigden en waaruit gebleken is, aldus
het D.N.B., dat het destijds gepubliceerde of
ficieele bericVt niet in overeenstemming
met de feiten is.
De eerste Nederlandsche piloot
die met dit toestel vliegt,
In Octobcr zal, naar het Hsb. ver
neemt, de K. L. M.-gezagvoerder K.
D. Parmentier voor eenigen tijd naar
Amerika vertrekken. Deze studiereis
heeft een nauw omschreven doel:
het nieuwste toestel van de Douglas
Aircraft, de D. C. 4, zal tegen dien
tijd aan verschillende groote Ameri-
kaansche vervoersmaatschappijen
worden „uitgeleend", opdat de pilo
ten er ervaringen mee kunnen op
doen.
K. D. Parmentier zal dan in de ge
legenheid worden gesteld mede te
vliegen met de D. C. 4, cn zal der
halve de eerste Nederlandsche piloot
zijn, die met dit toestel vliegt.
Zooals hekend is de D. C. 4 door Neder
land nog niet besteld. Immers de eerste se
ries dezer toestellen zijn uitsluitend voor
Amerika bestemd; met den aanbouw daar
van zal eerst worden begonnen, zoodra de
proefvluchten met het prototype D. C. 4 ge
ëindigd zijn.
Een volgende serie zal daarna voor het
buitenland worden vervaardigd. De ervar
ringen van Parmentier met de D. C. 4 zul
len ongetwijfeld van invloed zijn op een
spoedige Nederlandsche order voor deze toe
stellen.
Naar de Tel. verneemt, ligt het in de Be
doeling van den minister van Waterstaat
binnenkort bij de invoering van de Ver
keerswet voor te stellen voor alle plaatsen
van Nederland eenzelfde maximum snel
heid te bepalen. Vermoedelijk zal dit voor
de bebouwde kommen der gemeente 50 K.
M. per uur zijn.
Waarschijnlijk zal de minister voorstel
len bij de vaststelling van de nieuwe maxi
mumsnelheid een speling van 5 K.M. toe te
staan, zoodat de automobilist of motorrij
der eerst bij het overschrijden van 55 K.M.
strafbaar zou zijn.
Meer dan 500 uitbarstingen
van de Krakatau
Blijkens een rapport van den mantri
van den vulcanologischen dienst te Bata
via, die belast is met de waarneming van
den Krakatau, zijn 18 dezer van 's morgens
8 uur tot 's avonds 8 uur in totaal 538
erupties waargenomen, waarvan de hoogste
tot ongeveer 3000 meter kwam, aldus de
X.R.Crt. Sedert 20 dezer zijn geen berich
ten meer ontvangen.
