Cl*f*OIN*«nt
vij andelij kheden
Pastoor Perquin overleden
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Rusland behoudt zich vrij
heid van handelen voor.
II
>T
;jes
jlord Runciman
reeds in actie
4
Nederland bouwt kruisers,
wanneer het kruisers
noodig heeft
Stoutmoedige aanvallen
De Olympische Spelen
te Helsinki
Nieuwe vliegtuigmotoren
K.L.M* doet nieuwe
uitvinding
er,
'38.
Laan. Schagen. Tel. 20.
RIJD AG 5 AUGUSTUS 1938. 81e Jaargang. No. 10640.
det N.V. Uitg.-Mij-. „"Hollonds Noorderkwartier"
Japan vraagt Rusland: cl.0
b*
eboorti
hart*
Japansche voorstellen om het om
streden grensgebied te neutralisee-
ren, dwz. de troepen aan beide zij
den terug te laten trekken, in af
wachting van diplomatieke onder
handelingen.
- an b*
uwelijk
wij on«
Uit Tokio wordt gemeld:
Horinoetsji, de onderminister van
Buitenlandsche Zaken, heeft gisteren
den Sovjet-Russische zaakgelastigde
Smetanin bij zich ontboden en hem
verzocht aan Moskou dringend het
verzoek der regeering te Tokio over
te brengen, de vijandelijkheden te
staken.
JAPAN DOET VOORSTELLEN.
De Japansche ambassadeur Sjige-
mitsoe lieeft een bezoek gebracht
aan den Russischen volkscommissa
ris Litwinov, en hem een plan voor
gesteld tot neutralisatie van het be
twiste gebied. Het diplomatieke con
tact is hiermede dus weer hersteld.
YlQfl Sjigemitsjoe gaf uitdrukking aan het
Hal] andpunt zijner regeering volgens het-
ilk het conflict langs vreedzamen
ig kan worden opgelost. Hij herhaalde de
orstellen, die den Sovjet-Russischen zaak-
beter. Jlasügde in Tokio zijn gedaan.
;1
avonds
3PPEL,
Litwinof stond er op, dat. voor het
opnemen van onderhandelingen de
Japansche troepen achter de lijn
teruggetrokken zouden worden, die
de aan het verdrag van I-Ioentsjoen
toegevoegde kaart als grens aangeeft..
Sjigemifsoe verklaarde, dat de ge
noemde kaart, die slechts in één
exemplaar bij de acten van het Mos-
kousche commissariaat van buiten
landsche zaken aanwezig is, geens
zins als eenig punt van houvast voor
de vaststelling der grenslijn kan die
nen, aangezien zij nooit, gepubli
ceerd is en derhalve den Tapanschen
instanties in het geheel niet hekend
was.
Overigens wees de Japansche ambassa-
deur Litwinof op de tegenspraak, die gelegen
o is tusschen clen cisch van Litwinof betreffen-
der Japansche troepen uit't
kt Tsjangkocfciïggcbied en de Sovjet-Russische
bewering, dat do Japansche troepen door do
Sovjet-Tlussische strijdkrachten tot den terug-
in mei toc,lt zi'" Kp(,wonAren.
enegen ?e besprekingen konden geen overeenstem-
in zich min? lussc,"lcn (le wederzijdsche stand pun-
inlich- *en bewerkstelligen. Men neemt echter aan,
dat beide regeeringen den toestand thans
aan een nieuw onderzoek zullen onderwer-
pen.
Litwinof heeft echter nog uitdruk
kelijk gezegd, dat de Sovjet Unie
nimmer zal toestemmen in de aan
wezigheid van vreemde troepen op
eenig deel van haar grondgebied en
zoolang de Japansche soldaten op
Sovjetgebied blijven, zal zij zich vrij
heid van handelen voorbehouden.
De Japansche ambassadeur heeft, nadat
Litwinof een aanbod, een kaart behoorenrlp
bij liet verdrag, te zullen verzorgen gedaan
had, beloofd het standpunt der Sovjet Unie
ter kennis van zijn regecring te brengen.
De bedoeling van Japan.
De bedoeling van Japan zou volgens som
mige Japansche kringen zijn:
1. Blijk geven van zijn matiging.
2. De Sovjet-Unie noodzaken, haar ware be
doelingen te onthullen cn
3. door een belangrijke concessie als het
terugtrekken van zijn troepen het verlies
aan prestige goedmaken, dat de Sovjet
unie zou kunnen gevoelen, doordat zij
afziet van het gewelddadig heroveren van
den heuvel van Tsjangkoefeng.
In den algemcenen toestand zijn geen
groote wijzigingch gekomen. De Japansche
regeering heeft, bevel gegeven tot controle
op de lichten buitenshuis, met inbegrip van
de lantaarns aan de huisdeuren en Neon-
reclamclichtcn in Oost Japan, met inbegrip
van Tokio en Yokohama. Deze maatregel is
gisteravond ingegaan en blijft tot nader or
der van kracht.
Invloed op den strijd in China.
Buitenlandsche waarnemers zijn van mee
ning, dat het. Russisch-Japansche geschil,
zelfs indien het op minnelijke wijze zou
worden geregeld, van grooten invloed zal
zijn op de Japansche campagne in China.
Men gelooft dat de plannen tot een inval
in Zuid-China voorloopig zullen worden op
gegeven. Ook is men van oordeel, dat be
middelingsvoorstellen van derden te Tokio
een williger oor zouden vinden.
Reuter meldt uit Moskou, dat buitenland
sche waarnemers aldaar niet gelooven, dat
Rusland den oorlog onvermijdelijk acht, of
schoon de toestand ongetwijfeld ernstig is.
onder:
en;
dvaarlf
Ipolder,
ivraagtl;
rste en
Klaver
18.
H<
ÏER
ol
Hij ontvangt de Sudeten-Duit-
schers. Overleg tusschen Enge
land en Amerika?
Gistermiddag heeft Lord Runci
man, de Engelsche bemiddelaar in
de Tsjechoslowaaksche geschillen,
de afgevaardigden Kundt, c.s. van
de Sudctenduitsche partij ontvan
gen. Men weigert over de conferen
tie, die VA uur duurde iets uit te
laten.
°^ens sommige berichten zouden de
judetenduitsche afgevaardigden bij de bc-
^fprekingen van gistermiddag reeds zekere
locumcnten hebben overhandigd aan de me-
JE, l^eykers van Runciman.
ishoiid-a teRen uur gisteravond kwamen de ge-
tt. A.Au- ecrt'°n der partij van Henlein opnieuw
"ct Alciron hotel, waar zij een Engel-
1verialing van het memor andum inza-
e de eisrhen der Sudentonduitsche partij
,a" Jtopford hebben overhandigd,
-Uoli «enlein zelf bracht Lord Runciman
B. J'cloefdheidsvisitc.
Oos-- Vo'£<?ns sommige berichten zou Runci-
7, Wie*an eveneens vertegenwoordigers ontvan-
vn van de Duitsche sociaal democraten.
r i'.n delegatie zou onder leiding staan van
f ,ch, voorzitter van de sociaal democra-
Aard'Jsche Duitsche partij.
p®t Runcimans plannen betreft, voor den
lenwegf•jstkorneriden tijd staan in de eerste plaats
oord. BF? on aan het Sudctenduitsche gebied
-jP het programma, om ter plaatse ervarin-
F1 "P te doen op het gebied van het na-
pnaliteiten vraagstuk.
C. DE
allants-t Overleg tusschen Engeland en
Amerika?
de Amerikaansche ambassadeur te
jerlijn, Hugh Wilson bevindt zich te Praag
s .rnis van d°n ambassadeur georga-
gUBtajisecrd ,s alvorens de dalum van Runci-
bij ««lans ven rek werd vastgesteld, weet men
tp. jog niet of ilson ook clen Britschen slaats
■an zal ontmoeten, doch in politieke krin-
r rnp" aan de I-eis van den am-
deux vnj groote betcekcnis,
SPANJE
De linkschen weten niet
van wijken
Franco verdubbelt zijn aanvallen
Nieuwe bombardementen.
De reehtsche regeering in Spanje
blijft uiterst schaars in haar be
richtgeving. Slechts wordt uit Sara-
gossa gemeld, dat eenige honderden
bommenwerpers gisteren den gehee
len dag de regeeringsstellingcn aan
den Ebro hébhen bestookt. Dc vij
and heeft moeten afzien van alle
verdere pogingen op te rukken.
Dc linksche communique's daar
entegen zijn veelvuldig en spreken
van een nieuwe schitterende op-
marsch in den sector van Guadala-
viar.
Overigens geeft de linksche regeering toe,
dat Francos aanvallen verdubbeld zijn en
het optreden der rcchtschen zijn hoogtepunt
nog niet heeft bereikt.
De reehtsche pogingen hebben te lijden
onder de overijldheid, waarmede het hoofd
moest worden geboden aan het optreden der
regeeringstroepen.
Barcelon® Valencïa en La Escala een
havenplaatsje in de buurt van de Spaansch
Fransche grens zijn gebombardeerd. Het
aantal slachtoffers is nog niet bekend.
Minister Patijn over de interna
tionale toestanden. Hij ge
looft niet aan een Europeesche
oorlog.
Onze minister van buitenlandsche zaken,
Mr. J. A. N. Patijn, die gisteren uit Zwe
den naar Nederland terugkeerde, heeft,
naar het Duitsche Nieuwsbureau meldt, in
een persinterview verklaard, dat de politieke
toestand in de wereld ook Nederland ge
noodzaakt heeft, voor dc landsverdediging
Minister Patijn.
te zorgen. Dit geldt ook voor de koloniën.
Om deze reden heeft Nederland ook het
Britsche voorstel, tot het vlootverdrag van
1936 toe te treden, in tegenstelling met
Zweden, van de hand gewezen. Er bestaat
op het oogenblik voor Nederland geen aan
leiding, zijn standpunt te wijzigen. Neder
land bouwt kruisers, wanneer het kruisers
noodig heeft.
Minister Patijn heeft volgens het D.N.B.
voorts nog verklaard, niet te gelooven aan
een Europeeschen oorlog of aan een recht-
streeksche bedreiging der Nederlandsche
koloniën door Japan.
Een rood Alpenmeer
Alpen Teleur en het water. Toe
risten trekken erop af.
In grooten getale komen touristcn het
merkwaardige schouwspel bewonderen van
een rood Alpenmeer. Het water van het
Tovelmeer n.1. heeft den* laafsten tijd een
roocle kleur aangenomen, welk zeldzaam
verschijnsel zijn ontslaan dankt aan een
groote hoeveelheid zoetwateralgen, glenodi-
nium genaamd. Een groep geleerden van
liet museum voor natuurlijke historie is
uit Venetic naar het meer vertrokken, ten
einde het verschijnsel ter plaatse te bcstu-
deeren.
der Cbineesche luchtstrijdkrachten
EEN OORLOGSSCHIP EN VEEL JAPAN
SCHE VLIEGMACHINES VERNIELD.
DE GUERILLA-OORLOG BREIDT ZICH
WEER UIT.
Na de sensationeele luchtgevechten
boven Hankau en Kioe-Kiang, heeft
gistermorgen 'n eskader Chineesche
vliegtuigen een stoutmoedigen aan
val ondernomen op het Japansche
vliegveld te Anking, waar een aan
tal Japansche vliegtuigen, staande
op het vliegveld, werd aangetroffen.
Met groote nauwkeurigheid werden
springstoffen neergeworpen en het
meerendeel der Japansche machines
werd vernield.
Op den terugweg vernielden zij een groot
•Tapansch oorlogsschip en schoten en pas
sant nog eenige Japansche vliegtuigen naar
beneden, aldus een Chineesch communiqué.
In den militairen toestand ten Zuiden
van dc Jangtse hebben zich geen wijzigin
gen van belang voorgedaan.
Intusschen zijn de Japansche luchtstrijd
krachten uiterst actief langs de Jangtse in
de streken tusschen Tientsjatsjen en Ki-
oekiang, waar zij groote hoeveelheden
springstoffen neerwerpen op de Chineesche
stellingen.
De Chineesche troepen te Tsiensjan, in
West Anhwei, hebben een tegenaanval
ondernomen op de Japanneezen. Volgens
zoo juist ontvangen inlichtingen van mili
taire zijde zijn de Japanneezen te Hoe-
angsjantoe, nabij Tsiensjan, reeds op de
vlucht gedreven. De Chineesche troepen,
die thans Pengtseh ten oosten van Kioeki-
ang aanvallen, maken ook bevredigende
vorderingen.
De Chineesche guerilla-oorlog
begint weer grootere afmetingen aan te
nemen. De verrassende aanvallen brengen
de Japanners in groote verwarring.
De ruim honderd gewonde Chineesche
soldaten, die door de Japanneezen ontvoerd
zijn uit het hospitaal van het Britsche zen
dingsgenootschap te Hantsjau, zijn overge
bracht naar een Japansche militaire gevari*
genis.
EEN ZWARTE DAG VOOR DE KATHO
LIEKE RADIO-OMROEP. EEN RIJK
LEVEN AFGESLOTEN.
Gisteravond om kwart over tien is
de Zeereerw. heer Pastoor Perquin
de populaire „radiopastoor", voor
zitter van den Katholieken Radio-
omroep overleden. Pastoor Per
quin was 73 jaar.
Een zwarte dag voor den Katholieken
radio-omroep! De K.R.O. was Pastoor Per
quin. Ook al liet de naarstige en vaardige
apologeet, die op een leeftijd, dat anderen
aan rust beginnen te denken, den opbouw
van den katholieken radio-omroep ter
hand nam, bij den groei van het werk, de
onderdeelen geleidelijk aan anderen over,
de leiding hield hij tot den laafsten dag.
Na in de eerste jaren van zijn loopbaan
reeds zeer de aandacht te hebben getrokken
werd in de oorlogsjaren pater Perquin pas
toor Perquin, als hoedanig hij zich een
naam heeft veroverd, welke in het heele
land en ver buiten de grenzen hekend is.
Pastoor Perquin, de herder van de St. Do-
minicuskerk in de Spuistraat te Amster
dam, bleef ook hier zijn vermaard gewor
den apologetische conferenties voortzetten.
Het eerste persartikel
De immer werkzame pastoor publiceerde
op 4 Februari 1925 zijn eerste persartikel
over de noodzakelijkheid van een katholie
ken radio-omroep. Acht maanden later
werd voor het eerst een hoogmis uitgezon
den. In Mei 1925 verscheen het eerste num
mer van den K.R.O. gids, als effectief pro-
pagandamidel elke veertien dagen ver
schijnend. Een jaar later werd het orgaan
weekblad.
In Mei 1926 zag de katholieke ra-
dio-omroep-stichting het levenslicht
en het sprak vanzelf, dat de groote
voorvechter voor het katholieke
woord in den acther tot voorzitter
van de stichting werd gekozen.
Onder de energieke leiding van den ont
slapene is de K.R.O. uitgegroeid tot het
Was dat wel kinderspeelgoed?
Knaapje valt van hooge rutch-
baan.
Gistermiddag was de zesjarige B. Bruins-
hoop, wonende te Rotterdam, op het ter
rein der Rotterdamseho vaeanticschool te
Hoek van Holland aan het spelen op de
rutchbaan toen hij het ongeluk had van
een hoogte van ongeveer tien meter te val
len. Geconstateerd werd een hersenschud
ding, arm- en dijbeenhrcuk. De rutchbaan
is terstond buiten werking gesteld.
Oit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINTi
Verwachting: Zwakke lot mati
ge Noordoostelijke wind,
toenemende bewolking, aan
vankelijk droog, later toe
nemende kans op onweer,
warm tot zeer warm.
Verdere vooruitzichten: Warm,
met kans op onweer.
groote bedrijf van thans. Voor den houw
van de nieuwe studio gaf pastoor Perquin
zijn laatste krachten.
Zijn omgeving had al opgemerkt, dat de
totstandkoming van de nieuwe studio veel
van hem had gevergd. Slechts weinig we
ken na de voltooiing van wat zijn levens
werk is, hield het warm kloppende hart
stil.
Bij herhaling is pastoor Perquin voor zijn
radioarbeid door het hoogste kerkelijk ge
zag geprezen. Ook de wereldlijke autoritei
ten erkenden zijn verdiensten. H. M. dc Ko
ningin onderscheidde hem met het offi-
cierskruis van dc orde van Oranje-Nassau,
de Koning der Belgen schonk hem in 1936
het officierskruis van de kroonorde van
België.
De plechtige uitvaart van pastoor L. LI.
Perquin o. p. zal Maandag 8 Augustus om
half elf in de St. Dominicuskerk aan de
Spuistraat te Amsterdam plaats vinden.
Des middags om half vijf wordt het stof
felijk overschot begraven op het kerkhof
van het Dominicanerkloostcr Albertinuim te
Nijmegen.
Voetbal en waterpolo wel op het
programma. Finland niet ge
schikt voor de Winterspelen.
VERKLARINGEN VAN MINISTER
KEKKONEN.
De Finsche minister van binnenlandsche
zaken. dr. Kekkonen, heeft tegenover pers
vertegenwoordigers verschillende verklarin
gen afgelegd ten aanzien van de Olympische
Spelen, welke in 1940 te Helsinki zullen
worden georganiseerd.
Dr. Kekkonen deelde nog eens mede,
dat door de late opdracht tot organi-
seeren der Spelen een kleiner pro
gramma zal worden uitgevoerd.
Waarschijnlijk echter zullen b.v.
voetbal en waterpolo wel in het pro
gramma worden opgenomen. Men is
van meening, dat desondanks aan de
Olympische idéé beantwoord zal wor
den.
Bij het huisveslingsvraagstuk levert dat
voor de athleten de minste moeilijkheden op.
Men is n.1. van plan een Olympisch dorp te
houwen, dat geenszins een provisorisch ka
rakter zal dragen. Integendeel, het zal van
zoodanig materieel gebouwd worden, dat
Finland het dorp later voor het leger of
particulieren gebruiken kan. Er bestaat ook
nog een plan, om het geheele Olympische
dorp later ter beschikking te stellen van de
studenten-organisatie, die er dan 2500 tot
3.000 leden in kan onderbrengen. Hierover
zal in September a.s. beslist worden. Geluk
kig is het stadion te Helsinki bijna klaar.
Het kan gemakkelijk en zonder groote kos
ten van een bevattingsvermogen van 25.000
op 60.000 gebracht worden.
„Wij zijn er van overtuigd, dat ook dat
nog te weinig is, maar wat moeten wij latei-
met een nog grooter stadion doen?" er zul
len nog een zwemstadion gebouwd en een
wielerbaan aangelegd worden terwijl voorts
het gebouw voor de zware athletiek gemo
derniseerd zal worden.
Zeer sceptisch stond minister Kek-
konen tegenover het organiseeren
der Winterspelen. „Zeker, Finland
is een groot wintersportland, maar
wat betreft de organisatie der Olym
pische Winterspelen in mijn vader
land, ben ik een ongeloovige Tho
mas.
Het skiloopen. DE wintersport in Fin
land, is uit het programma der Winterspe
len gelicht (zooals men weet ;lonr de kwes
tie tuschen F.I.S. en I.O.C., Red.) en zon
der dat wenschen wij de Spelen niet..
Bovendien moet men er rekening .mee
houden dat wij voor afdaling en slalom geen
geschikte terreinen hebben en wij zouden
de Winterspelen dan ook gaarne aan Oslo
overlaten.
Maar per- slot van rekening is dit alles
slechts mijn persoonlijke meening en dat
is de meening van een ouden beoefenaar
der lichte athletiek'.
De K.L.M. neemt interessante
proeven met nieuwe motoren,
geschikt voor het vliegen op
groote hoogten.
De_ K.L.M. heeft thans de Wright Cyclonc
.G-105 motor ontvangen. Deze nieuwe con
structie biedt vooral voordeelen bij het vlie
gen op groote hoogte. Zij berust 'op het zg.
Two Speed Charger systeem, waarmede 't
motorvermogen langer op peil gehouden kan
worden. Pan American Airways, de groote
Amerikaansche maatschappij die het lucht
verkeer tusschen de Ver. Staten en het bui
tenland onderhoudt, heeft dit motortype
juist gekozen voor het Andes traject in
Zuid Amerika. T-Iicr immers worden dc hoo
ge toppen van dit gebergte overgevlogen.
Men denkt thans hij de K.L.M. ditzelfde mo
tortype te gebruiken voor uitrusting der
vliegtuigen, dienstdoende op de lijn naar
Iialië. Deze leidt eveneens over bergland,
waarbij men vliegt op hoogten van 4 a 7
duizend meter.
Voorts is nog een nieuwigheid hij den
technische dient op Schiphol, do Chandler
Groves carburateur. De K.L.M. wachtte reeds
geruimen tijd op deze vinding, welke ech
ter door Amerika niet werd vrijgegeven
voor den export.
Thans kan de K.L.M. evenwel overgaan
tot het aanschaffen van een groot aantal
dezer carburateurs. De Chandler Groves
biedt groote voordeelen tegen mogelijke ijs-
vorming. De gewone carburateurs moeten
verwarmd worden zoodra de mogelijkheid
van ijsvorming zich voordoet. De nieuwe
constructie kan het echter zonder noemens
waardige verwarming stellen om een volle
dige bedrijfszekerheid te waarborgen.
Het zal mogelijk zijn metaaldee*
len in den motor onmiddellijk
te ontdekken.
Naar het Hdbld. verneemt, heelt de
technische dienst van de K.L.M. een,
voor de vliegtuigtcchniek vrij belang
rijke, vinding gedaan.
Deze dienst is er nl. in geslaagd
een installatie te vervaardigen, wel
ke, in het carter van de motoren ge
bouwd, door middel van een lamp
in de cockpit den vlieger waar
schuwt, indien er metaaldeelen in dit
motoronderdeel zweven, welke zijn
afgebrokkeld van zuigers of andere
belangrijke deelen.
Begrijpelijk is tle aanwezigheid van me
taaldeelen in het. carter een zéér onge-
wenscht verschijnsel dat nog maar al te
vaak voorkomt. In sommige gevallen van
ernstige afbrokkeling kunnen de metaal
deelen den motor geheel vernielen met alle
onaangename gevolgen van dien, indien
dat geschiedt boven ontoegankelijke gebie
den.
De nieuwe installatie maakt het mogelijk
voor den vlieger om de aanwezigheid van
deze deelen onmiddellijk te ontdekken, zoo
dat hij den betrokken motor kan afzetten
indien hij de omstandigheden daarvoor ge
schikt acht en de reis op één motor kan ver
volgen.
Vooral, als dc K.L.M. over mocht gaan
lot aanschaffing van de vaanstandschroe-
ven, waarmede hot mogelijk zal zijn den
motor geheel stil te zetten, is deze vinding
van groot belang. Naar wij nog nader ver
nemen, heeft dc K.L.M. op deze vinding
reeds patent aangevraagd.
