usland als fnemer DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER Haringexport» een Uitzonderingsgeval Vlagvertoon kost geld Het moet, het kaa Accoord tusschen Hongarije en Kleine Entente Japanners lijden zware verliezen echt aw d Wel. iet een ïngelult me, t Laan, Schagen, Tel. 20. L[0ENSDAG 24 AUGUSTUS 1938. 81e Jaargang. No. 10S5S igovff der N.V. Uitg.-Mif: „Uolloeds Noorderkwartier" [Slechts industrieele producten „kunnen naar het land der Sov- worden uitgevoerd. ken inl kil iszoekinj in jou n tiental i )cslag ?vcrglsï it land streeft naar zelfvoorziening Trotskv dc N.R „F TERIjjf ugustus 21711 1130 1250 1458 399 1617 924 1942 2282 683 2722 2970 118 3160 251 3256 386 3394 558 3564 796 3847 195 4246 412 4428 578 4755 Jhr. Dr. J. C. Mollerus, van wiens hand wij enkele weken geleden een belangwekkend artikel plaatsten over de toe komstmogelijkheden van ons Indië, geeft in bijgaande be schouwing zijn kijk op de mogelijhedcn, welke voor on zen handel en industrie zijn weggelegd in het onmetelijke land der Sovjets, waar na de stormen der revolutie nieuwe waarden en normen zich kris tallis eer en, tot een basis, waarop de handelstransacties zich in de toekomst zullen voltrekken. 5208 5507 5753 1000 1182 1432 1438 1692 9772 9035 9539 6516 6700 6948 7236 7463 7741 7853 8213 8355 8529 )e Sovjet-Unie beslaat ongeveer 1/6 gedeel- van de aardoppervlakte en telt vermoede- 160 tot 170 milliocn inwoners. De rijk- nmen van dit uitgestrekte gebied zijn bui- gewoon groot, doch de exploitatie daar laat nog in menig opzicht te wenschen r. In de Sovjet-Unie bestaat reeds r geruimen lijd een uitgesproken autar- :h streven. De opperste leiding wenscht zooveel mogelijk onafhankelijk te ma- van het buitenland. Met begrij pel ijken Is heeft dc volkscommissaris van den bui- landschcn handel. Sjwjalew, er dan ook gewezen, dat de export van Sov.iet Rus- d, in waarde uitgedrukt, op dit oog nblik ihts 1 procent van de totale productie dit gehccle gebied uitmaakt, welke per- ifages in 1913 en 1930 resp. 11,6 en 3.5 ren. Het klinkt in clat verband dan ook wat vreemd, wanneer deze zelfde func- iaris verklaart, dat Rusland geen autar- lie neigingen heeft, omdat het land naar dc streeft en de handelsrelaties met an- c landen wenscht te bevorderen. Boven- teerde cijfers wijzen toch wel degelijk de richting van zelfvoorziening. En Rus- el behoeft zich in dat. opzicht toch niet te pnfsrhuJdigen. Ook andere misschien alle landen zijn van deze autarki- e neigingen niet vreemd en daaronder er, een groot aantal, welker rijkdommen grondstoffen enz. ongetwijfeld veel en 1 kleiner zijn dan in Rusland. De buitenlandsche handel van Sov jet-Rusland is geheel en al in han den van den Staat. Verhalen, die zelfs nu nog wel de ronde doen, als of in die principieele verhouding wij ziging gekomen zou zijn, moeten categorisch worden tegengesproken. De buitenlandsche handel is een staats-handel. 9071 )eze dateert van 191S, al was er toen na- irlijk geen sprake van, dat deze nieuwe m geheel kon worden ingevoerd en toe last. Op dit oogenblik is er een 20-jarige aring en kan men de resultaten over- 9788 9840 n: Het systeem is in die twintig jaren ook 0078 10085 yijzigd. In de eerste jaren, tot ongeveer 0251 10308 8, was er aan den particulieren handels- 0481 10526 'n in de Sovjet-Unie nog een zekere rol 0639 10682 bedeeld, al was de hctcekenis daarvan be- 0846 10859 kkelijk gering. Het was de periode, die be- 1098 11151 ld staat als de jaren der N. E. P. (Nieuwe 1233 11239 onomische Politiek). Een radicale wijzi- 1395 11429 Ig kwam in 1928 tot stand, het beginjaar 1642 11645 i het Eerste Vijfjarenplan (19281932). 1807 1191' le periode van de bevordering der groot- 2182 12199 ustrie. Toen ik enkele jaren geleden zelf 2423 12425 luiende een maand door de Sovjet-Unie 2629 12653 sde, heb ik herhaaldelijk geïnformeerd bij ;279l 12858 ze vriendelijke begeleiders, waarom het ,3064 13071 ste Vijfjarenplan zich niet met de voe- 1339! igsmiddelcn en de kleedingindustrie be- 135 60 13561 had gehouden. Het daarop ontvangen 13729 13731 woord was vrijwel overal hetzelfde. Om- 3976 l3fuf ™cn bevreesd was voor Japan. Hoe het 1404! f jn jr^g nampn ()0 regeerïngsinstanties n buitenlandschen handel geheel over en ias<t !S ^et Parüculiere zaken-doen af- moci °°Pcn. De industrialisatiejaren kenmerk- i-nni v zic^ door import van machines, techni- isi2i brachten enz. export van Russische iwis ltïen' terwijl groote credieten werden ver isoói k'it eigen ervaring weet ik, dat in die ifinsR 16131 0n!; ropf,s de autarkische neiging in uw» 16SM *u, overheerschte en dat aan menigen - 5_nischcn buitenlandschen medewerker aangezegd, dat tiij over een bepaalden 'usland moest verlaten, omdat men dan i bekwame arbeidskrachten uit het i i': I 'I I I. HCMI UC iliriini; 179> Jha^ge periode ingeluid, de jaren 1933 die men de landbouw-jaren zou kun- noemen en waarin de mechanisatie op t gebied voortschreed. Of daarbij de resul- cn wel in overeenstemming waren met de Koesterde verwachtingen valt te bezien, ■niddels wist Sovjet-Rusland in 1933 een lieve handelsbalans en in 1935 een actie- betalingsbalans te bereiken. Blijkens de tustische gegevens, welke het Russische [?ai' voor de Statistiek verstrekt, ontwik- 20488 20503* de het Russische handelsverkeer zich als 20590 20599 '£t: 193.3-1937 1928-1932 1918-"28 8.696.9 18,175.3 12.023.9 6.294.1 20.592,5 1 4.429,0 2.105.8 2.417.2 2.405.1 (in millïoenen Roebels) 20886 20911 Jcport 21087 21115 'Port 21237 21249 21418 21443 2 1 6 1 5 21631 21834 21867 ldo De linantieele positie^'Is gunstig, indien men bedenkt, dat alle wissels werden voldaan en de schulden» tot 1937 gemaakt, zijn gedelgd. De bui tenlandsche handel van Sovjet-Rus land is op het oogenblik op contante basis ingesteld. Ontegenzeggelijk hebben de beide vijfja renplannen ook niet nagelaten radicale wij zigingen tot stand te brengen in de positie van het Russische handelsverkeer. Het zou interessant zijn eens na te gaan, welke rol dit land gespeeld zou hebben, indien men de beschik king had kunnen houden over de vele bekwame leiders, die men successievelijk heeft verbannen of van het leven heeft beroofd. Dan zouden de Molotovfabrieken in Gor- ki, waar ik de loopende band van Fords fabrieken in Detroit met eigen oogen aanschouwde, waar schijnlijk een beduidend grootere ca paciteit hebben gehad dan nu het geval was en zou het omvangrijke staatslandbouwbedrij f Zernograd meer graan en minder korenbloe men en papavers hebben getoond! Maar dergelijke bespiegelingen hebben slechts theoretische beteekenis. Wat had kunnen zijn, heeft weinig practische waar de. Hoe heeft zich nu het handelsverkeer ontwikkeld tusschen Sovjet-Rusland en ons land met zijn overzecsche gebieden? Onze regeering onderhoudt, zooals bekend, geen officieele relaties met Rusland. Eenerzijds is bij herhaling betoogd, dat daardoor bet handelsverkeer ongunstig is beïnvloed, an derzijds staan zij, die van oordcel zijn, dat daarvan geen sprake is. In het afgeloopen jaar nam Nederland de vierde plaats in, met een percentage van 7,8 van den Russi- schen import en 6.5 procent van den Russi- schen export. Ons land importeert uit Rus land in hoofdzaak: granen, hout, gedroogde vruchten, petroleum enz. en exporteert bag germolens, schepen, machines, chemische producten, haring enz., terwijl onze over zecsche gebieden in hoofdzaak thee. kinine, rubber enz. invoren. De poging van Ncder- landsche zijde gedaan om Rusland te inte resseeren voor den afzet onzer land- en tuinbouwproducten zijn mislukt. De belang stelling gaat in de eerste plaats uit naar industrieele producten en de sedert Septem ber 1937 verkregen opdrachten tot een waarde van circa 29 millioen gulden betee- kenen voor ons land een belangrijke werk verruiming. Het artikel haring maakt daar op een uitzondering. Hoe de ontwikkeling van het handelsver keer in de komende jaren zal zijn, is moei lijk te voorspellen. De verbetering van het industrieele apparaat in Rusland, de gelei delijke opbouw van het agrarische levèn en de neiging tot zelf-voorziening zullen ongetwijfeld hun invloed uitoefenen. Nie mand kan met eenige zekerheid voorspellen, of de Russische theecultuur binnen afzien- haren tijd in staat zal blijken te zijn onze Indische thee van de Russische markt te verdrijven, al komt h<?t mij voor, dat de Russische aanplantingen, welke ik in de KauKasiis-omgevinfr bezocht ,ver achter staan bii de goed verzorgdee ondernemingen in onze Preanger regentschappen. Intusschen kunnen wij zeer dankbaar zijn dat op dit oogenblik Rusland voor he- naalde nationale' producten nog altijd een niet te versmaden afzetgebied is. Jhr. Dr. J. C. MOLLERUS Minister vraagt f 740.000 extra voor onze deelneming aan de Wereldtentoonstelling te New York. Nadat, ingevolge opdracht van den commissaris-generaal voor de Ne- derlandsche deelneming aan de we reldtentoonstelling te New York in 1939, twee deskundigen zich ter plaatse hebben kunnen orienteeren ten aanzien van de kosten, aan deze deelneming haar verwachting ver bonden, is gebleken, dat met het reeds daarvoor gevoteerde bedrag ad f 750.000 waarvan f 500.000 ten laste van Nederland komt, niet zal kunnen worden volstaan. Uiteraard behoort dc bouw van een waar dig paviljoen tot de posten, die het zwaarst op de begrooting der Nederlandsche deelne ming drukken. Naar schatting zal de bouw prijs van dit paviljoen f 600.000 vorderen, waarmede de ontoereikendheid van het reeds verleende subsidie aangetoond is. Aangezien het als uitgesloten moet worden beschouwd, dat het Rijk zich zou kunnnen onthouden van deelneming aan een ten toonstelling als de onderhavige, waaraan vrijwel alle landen der wereld deelnemen, wordt het op grond van berekeningen van den commissaris-generaal noodig geacht het subsidie van het Rijk met f 740.000 te ver- hoogen, waarvan f 240.000 door de overzee- sche gebiedsdeelen zal worden bijgedragen- De minister vraagt genoemd bedrag aan. Minder visch, minder opbrengst De visscherij over Juli 1938. Aan het maandoverzicht omtrent de uit komsten der visscherij over Juli 1938 is o.m. ontleend dat in de Waddenzee de visscherij minder druk w^rd uitgeoefend dan in Juli 1937. De geldelijke uitkomsten waren slech ter dan in Juli van het vorige iaar. De hoeveelheid en opbengst der aange voerde visch bedroeg n.1. volgens voorloo- piee opgave respectievelijk in genoemde gedeelten 1.381.713 (2.161.132) kg. en f 21.042 (28.130). De geldelijke uitkomsten der visscherij in het IJsselmeer waren minder goed dan in Juli van het vorige jaar. De hoeveelheid en opbrengst der aangevoerde visch bedroeg n.1. volgens voorloopige opgave 496.626 (701.982) kg. en I 232.999 (238.715). Londen wanhoopt niet aan de oplossing der vrijwilligerskwes- tie. Volgens den diplomatieken cor respondent van Reuter te Londen, is de meening in verschillende krin gen, dat Plymouth, de voorzitter der niet-inmengingscommissie, zeli of hetgeen meer waarschijnlijk is, verscheiden regeeringen in verder overlég met Franco zullen treden, opnieuw versterkt. Plymouth kan nl. niet optreden buiten de commissie. De voornaamste leden der niet- inmengingscommissie zijn algemeen van gevoelen, dat een of andere methode om het plan inzake de te rugtrekking van vrijwilligers te doen vervullen, moet en kèn worden ge vonden. Ondanks de ontmoediging door Franco's antwoord teweeggebracht, bestaat er geen neiging te gelooven, dat de zaak in een impasse is geraakt. Plymouth is in overleg getreden met alle vooraanstaande leden der commissie en zal, na zijn onderhoud met Halifax, dat gisteren plaats had, deze informeele besprekingen zoo spoedig mogelijk hervatten. Het Prinselijk Echtpaar thuis Gisteravond elf uur zijn Prinses Juliana en Prins Bernhard per auto van hun bui tenlandsche reis ten paleize Soestdijk te ruggekeerd. Het Tsjechische probleem Runciman dicht bij een volledige oplossing? De toestand in Tsjechoslowakije schijnt zich wat vlugger te ontwikkelen dan aan vankelijk verwacht werd. Er zijn aanwijzin gen, dat Runciman dichter bij een volledige oplossing is. Men meent, dat deze indruk be vestigd wordt door Knndt's besluit te Praag te blijven. Kundt heeft gistermiddag een be zoek gebracht aan Runciman, die het avond maal met Hodza gebruikt heeft. Nieuw Fransch linieschip op stapel Het krijgt den naam „Clemenceau" Het Fransche ministerie van Marine deeli mede: De minister van Marine, Campinchi heeft een bevel onderteekend tot het op sta pel zetten van een nieuw linieschip van 35 duizend ton. De bodem zal den naam „Cle menceau" dragen. Het schip is het derde van een reeks. De bouw is opgedragen aan het Arsenaal te Brest Flesscheupost van Poolonder- zoeker gevonden De brief iverd 77 jaar geleden geschreven. De bemanning van het Noorscht schip „Duen" heeft ten noorden van Spitsbergen bij de zeven eilanden een metalen flqgch mei een brief van den Zweedschen on derzoeker baron Adolf Erik Nor- denskjold gevonden, welke deze geschreven heeft tijdens zijn Pool expeditie 77 jaar geleden. De brief is nog goed leesbaar, hoewel hier en daar door bet water beschadie-d. Angststemming te Berlijn Tengevolge der politieke en militaire voorbereidingen. Uit de gesprekken op straat en op openbare plaatsen schijnt men (e Berlijn te kunnen opmaken, dat de bevolking steeds ongeruster wordt door de voorbereidingen van >o!itieken en militairen aard. be berichten gaan van mond tot •non, waarbij ze ongetwijfeld over dreven worden en veroorzaken een gevoel van onbehaaglijkheid dat ïooit zoo sterk is waargenomen. Zelfs niet bij de militariseering van Rijnland. RECHT VAN HONGARIJE TOT BEWAPENING ERKENT. De permanente Raad van de Kjeine En tente in vergadering bijeen te Bied en de Hongaarsche regeering te Boedapest heli- ben tegelijkertijd een communiqué gepubli ceerd, waarin o.m. wordt gezegd: „De onder handelingen, die sinds een jaar werden ge voerd tusschen Hongarije, Roemenië, Zuid- Slavië en Tsjecho-Slowakije. waren ge-in- spireerd door den gemeenschappelijken wcnsch het terrein te zuiveren van elemen ten. die de ontwikkeling der betrekkingen van goede nabuurschap tusschen Hongarije en deze drie staten zouden kunnen schaden. Zij hebben veroorloofd preliminaire over eenkomsten te verwezenlijken. Deze overeenkomsten houden de erken ning door de drie staten in van de rechts gelijkheid van Hongarije op het. stuk der bewapening en het wederzijdsch afzien van ie'der beroep op geweld tusschen Honga rije en de staten in kwestie, Bij de besprekingen, die aan de verwezen lijking dezer overeenkomsten zijn voorafge gaan zijn alle andere kwesties waarvan de oplossing op gunstige wijze de betrekkingen tusschen de Donaustaten zou kunnen bein- vloeden eveneens onderwerp van een diep gaand en welwillend onderzoek geweest. Dc verklaringen, waarin de houding der ge noemde staten wordt uiteengezet, ten aan zien van deze kwesties werden onder oogen gezien, doch konden niet in een definitie ven vorm worden gegoten. Het is te hopen, dat deze moeilijkheden eenmaal overwonnen, onderhandelingen over deze kwesties tot een goed einde zul len kunnen worden gebracht, om dat de be reikte overeenkomsten en de desbetreffende verklaring gelijktijdig zullen kunnen worden gepubliceerd. Dit nummer bevat 8 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINT: Verwachting: Zwakke tot mati ge N. tot O. wind, helder koude nacht met dauw over dag licht tot half bewolkt, droog weer, iets warmer. Verdere vooruitzichten: Aanvan kelijk weinig verandering, later iets warmer met gelei delijk toenemende bewol king. Bezet Frankrijk het eiland Hainan? Geruchten in Japansche kringen. In Japansche politieke kringen houdt men zich bezig met de geruchten, die in Sjang hai de ronde doen over een bezetting van het eiland Hainan door Fransche troepen. Men houdt het niet voor onmogelijk, dat Frankrijk inderdaad erover denkt een steunpunt op Hainan te venverven ter be veiliging van zijn belangen en dat daarover met Hankau wordt onderhandeld. Men verklaart verder, dat Frankrijk naar het schijnt gelooft, dat Japan evenals bij de bezetting der Paracelsus-eilanden ook ditmaal met een protest volstaan zal. In strijd met deze opvatting acht men in wel ingelichte kringen een actie van Frankrijk op Hainan nauwelijks waarschijnlijk. Kind wringt zich door de stijlen van een afsluitboom Op slag door locomotief gedood. Gisteravond omstreeks half zeven, toen de locaaltrein Eindhoven-Valkenswaard in aantocht was en de wachter van den be waakten overweg in de Hoogstraat te Ges tel de van een hekwerk voorziene spoor- boomen had neergelaten, wrong zich een driejarig meisje. Klaziena van den Heuvel uit de Hugo de Grootstraat te Eindhoven door de spijlen, juist op het moment, dat de trein passeerde. Het kind kreeg zulk een slag van den locomotief, dat het dade lijk dood was. De trein stopte, doch kon met een gerin ge vertraging de reis vervolgen. De politie beeft het stoffelijk overschot van het kind naar de ouderlijke woning gebracht. Aan de jangtse teruggeslagen Aanslag op Tsjang Kai Sjek De Chineezen melden, dat hun troe pen een Japansche aanval op Tsien- sjan aan den noordelijken oever van de Jangtse hebben afgeslagen met zware verliezen voor de aanvallers. Chineesche versterkingen zijn aan gekomen ten westen van het meer Pojang ter bescherming van den spoorweg KioekiangNantsjang. Japan wijzigt tactiek. Zuidelijk van de Jangtse rukken de Ja panners thans langs twee fronten op. Het offensief op Hankau, dat hiermede langs den Zuidelijken oever van de rivier wordt voort gezet, is in de drie weken na den val van Kioekiang voorbereid. Kleinere Japansche afdeelingcn hebben het terrein verkend. Zij werden, aldus de N. R. Ct. vaak teruggeslagen en naar het schijnt hebben de ervaringen van deze af deelingcn een zekere wijziging ge bracht in de Japansche tactiek, die thans niet in de eerste plaats op de omsingeling van den rechtervleugel is gericht, doch plaatselijke verzwak kingen in dezen vleugel tot stand wil brengen en van plaatselijke zwakhe den gebruik wil maken om door de de linies te breken en op deze wijze den Chineeschen rechtervleugel voor omsingeling rijp te maken. Op het oogenblik rukken de Japanners in Westelijke en Zuidelijke richting op. Hankau is op het, oogenblik nog 225 kilome ter verwijderd, gemeten langs de rivier, Nantsjang, de hoofdstad van Iviangsi en be langrijk centrum van de Chineesche lucht macht, het dool van de in Zuidelijke rich ting oprukkende Japanners, nog 144 kilo meter. De in Westelijke richting rukkende Ja panners bedreigen op het oogenblik Joeit- sjang. Ook naar Nantsjang. wordt in twee colon nes opgemarcheerd. Zoowel bij Toe tsjang ais bij Singtse wordt hevig gevochten. Munitie In een grot. De Japansche afdecling, die Poetsjau en Ilanjantsoen genomen heeft, is thans over gegaan tot een algemeenen aanval op Hwing tsoen, 10 k.m. ten noordwesten van Feng- lingtoe. In een grot ten zuiden van Poetsjau hebben Japanneczen en enorme hoeveelheid wapenen en munitie gevonden, die door de Chineezen daar verborgen waren: er waren zelfs stukken geschut bij. Tsjang Kai Sjek gewond? Volgens nog niet bevestigde geruchten zou een aanslag zijn gepleegd op maar schalk Tsjang Kai Sjek te Hankau. De maarschalk zou licht gewond zijn. Bijzonderheden worden nog niet medege- Het gevaarlijke „snijden" Vrachtauto over den kop. Op den Kanaaldijk in de gemeente Ber gen is tegenover de kerk van Koedijk een ongeluk gebeurd, dat nog betrekkelijk goed is afgeloopen. Een vrachtauto van de Boer uit Breezand, kwam uit de richting Den Helder, bestuurd door S. B. en werd in gehaald door een luxe auto. waarin J. AL uit Den Helder aan het stuur gezeten was. Juist toen de luxe auto wilde pas- seeren, was een autobus van den dienst Alkmaar—Den Helder van de andere zijde genaderd. De luxe auto was dientengevolge genoodzaakt te vroeg naar rechts te wijken en raakte daarbij de linkervoorkant van de vrachtauto. Deze sloeg van de berm af en kwam over den kop met de lading, bestaande in een partij bloembollen, in de sloot te recht. Wonder boven wonder werden de beide inzittenden sléchts licht gewond. Een kraanwagen uit Alkmaar bracht de vracht auto op den goeden weg terug. Tegen J M welke gesneden had, werd door de politie proces-verbaal opgemaakt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 1