4 Theaterprocessen. in Weenen Ook taxi chauffeurs hebben rockt op vacaotie Pleidooi voor ver arbeidsdienst Zijn tuin was zijn leven Radio-toespraak van H M. de Koningin Veertig jaar in tachtig minuten Kinderspel wreed verstoord Spoorwegen tegen ontplooiing van het busverkt Schuscbnigg opent de rij der beklaagden De eerste rechtbank van politie- ken aard, welke o.m. kan eischen: vervallenverklaring van het Staatsburgerschap en be slaglegging op het vermogen. Volgens een officieel woordvoer der te Weenen wordt het proces te gen Schusehnigg en de overige le den van de vroegere regeering van Oostenrijk in de tweede helft van de volgende maand, na liet congres van Neurenberg, ver wacht. De aanklacht zal luiden: overtreding van de grondwet, schending van de wet en handelen tegen het algeimeen belang. Men verwacht niet, dat een aanklacht wegens hoogverraad zal worden ingediend. Dr. Schusehnigg zelf bevindt zich nog te Weenen. Officieel wordt verklaard, dat hij goed wordt be handeld, doch men zegt niet waar hij zich ophoudt Hij mag zijn vrouw niet zien en naar verluidt heeft hij zijn baard laten staan. De kwestie, van het Weensche staatsge rechtshof vórmt tlians de hoofdschotel op de tafel der politieke gesprekken te Berlijn, zoo schrijft de N. R. Oh De wet op hetstaatsgereclitshof, hetwelk eerst later, dat is over eenige weken of mis schien- maanden, zal wonien geconstitutio- neerd, heeft in het buitenland aanleiding gegeven tot velerlei uitvoerig commentaar, welke in de Duitsche hoofdstad ten deelc als onjuist, ten dcele als sterk verteekend wordt bestempeld. Toegegeven wordt echter, dat met het Weensche staatsgerechtshof voor het eerst een rechtbank in werking zal treden, welke van zuiver politieken aard is. Gezegd is, dat nu eerlang eenige theater- processen kunnen worden verwacht, en daar dit woord „theaterprocessen" onwille- kcurifvloet denken aan Rusland, waarmede men zich niet gaarne vergeleken ziet, wordt alhier de nadruk gelegd op het ver schil tusschcn de processen in Rusland en de processen, welke voor het Weensche sfaatsgereclït te verwachten zijn. Dit Ween sche staatsgerechtshof kan, in tegenstelling met de politieke Sowjetrechthanken, den beklaagden geen gevangenisstraf en ook niet de doodstraf opleggen. Het moet onder zoeken of de beklaagde al dan niet onschul dig is. Komt het hof tot de conclusie, dat beklaagde schuldig is, dan moet het duide lijk en gesuhstantieerd motivccren, waarom hij zich aan volksvijandige delicten heeft schuldig gemaakt. De straffen. De straffen welke het staatsge rechtshof volgens, de wet kan opleg gen, verschillen in aard aanmerke lijk van die, welke een strafrecht- bank pleegt op te leggen. Zij zijn in de eerste plaats: openlijke aan de kuakstelling van den beklaagde, en ten tweede vervallenverklaring van het staatsburgcrrecht. Daar komt dan nog hij als straf: de in beslag neming van zijn vermogen, teneinde de schade welke hij den staat heeft berokkend, te vergoeden. Ofschoon theoretisch de mogelijkheid be staat dat de rijkskanselier later, gehoord het ministerie van justitie, de strafbevoogd- beid van het hof nog zal uitbreiden, mag dit toch onwaarschijnlijk worden geacht en zulks wel in hoofdzaak, omdat in de prac- tijk voor den beklaagde in vele zoo niet in de meeste gevallen het proces voor het stnatsgcrechffchof de voorbereiding zal blij ken te zijn van een veroordeeling door den strafrechter. Van moordenaar tot martelaar. Het is immers niet alleen denkbaar maar zeer wel te verwachten, dat het staatsge rechtshof in zijn gedocumenteerde schuldig verklaring zal constateeren dat de beklaagde crimineclc delicten op zijn geweten heeft, b.v. moord en vooral ook medeplichtigheid aan of opstoken tot moord. Sprak men eenige jaren lang van de moordenaars van Dollfuss, thans spreekt men op grond van verande ring der politieke machtsverhouding van den moord op de lieden, die vroeger de moordenaars van Doll fuss werden genoemd, met name Pla- rietta en Holzwcjier, die thans mar- tolarcn zijn geworden. Zij zijft opgehangen in den tijd waarin Schuscbnigg nog minister.Van justitie was, en hij kan dus eventueel medeplichtig wor- (feil bevonden aan moord. In een dergelijk geval .moet de officier van justitie ingrijpen en'-wordt de beklaagde voor den strafrech ter gevoerd, die het bewijs van zijn 'schuld reeds kant en klaar in de-gedocumenteerde motiveering van het staatsgerechtshof zal kunnen vinden. In geval nu evenwel het staatsgerechts hof den beklaagde alleen schuldig bevindt aan volksvijandclijke daden, en hem daar- \oor aan do kaak stelt, dan is weer moge lijk, dat hij, als zijnde een staatsgevaarlijk individu, in „Sicherungsbewahrung" wordt gesteld of gehouden. Beklaagden tegenover de „ge- heele volksgemeenschap. De beklaagden kunnen zich een verdedi ger kiezen, behoudens de bevoegdheid van het hof om dien verdedier te wraken, en een ander te laten aanwijzen. Naar het lieet zullen dep rocesson openhaar zijn. Op grond van een lijst van candidaten, op te maken door den minister van jus titie, in overleg met den minister van binnenlnndsche zaken, zal de Führer zelf den rechter aanwijzen; naar het voorbeeld van samenstelling van het volksgereeht Ie Berlijn moet zoowel de voorzitter als op Biirckel, de hoofdaanklager in de komende processen te Weenen. zijn minst een van de-bijzitters een rechter zijn. De overige bijziters worden gekozen uit „alle klassen der bevolking" zoodat de beklaagde als het ware tegenover repre sentanten van de gchecle volksgemeenschap komt te staan, waaronder men hier pleegt te verstaan, dat er een vertegenwoordiger hij is van de S.S., van de S.A. en van het D.A.F., dc weermacht en de politie. Schusehnigg aan de spits Aan de spits van de beklaagden zal na tuurlijk Schusehnigg zelf staan, wiens ver moedelijke verblijfplaats hotel Metropole te Weenel) is, waarbij in het midden moet worden gelaten, of hij de appartementen op de vierde verdieping dan wel in het sous- terrain bewoont. De tweede is -SchmiM, de voormalige burgemeester van Weench, thans in 't concentratiekamp van Dalchau; nummer drie de gewezen minister van oorlog, Vauguin, laatstelijk president van de Bondsspoorwegen, die uit Italië terug kwam en gearresteerd wérd; nummer vier: von Bahr-Bahrenfels, gewezeh luit.-koi., laatstolijik gezant te Boe(^pes1; nummer vijf; Alexandcr, gewezen chef van dc „Sturmscharcn" een soort S.S. 'van Schusehnigg; numoner zes: kolonel Adam, gewezen chef van den propagandadienst van Schusehnigg; laatstgenoemde drie be vinden zich in liet kamp te Dachau. r Aangenomen mag worden, dat, wanneer de processen, zullen beginnen, alle beklaag den in de gewone voorloopige hechtenis zullen worden gesteld (huis van bewaring). Deze lijst is natuurlijk allerminst volle dig, maar het vermoeden, dat er, een vijftig tot honderdtal persoonlijkheden zouden worden gevonnist, is waarsrhijiilïik- onge grond. Veeleer is ie vehvachtcn, dat slechts een klein getal van de voornaamste per soonlijkheden van het vroegere regime voor het staatsgerechtshof zullen verschij nen. Dit zijn dc persoonlijkheden, die door de acteri in dc bondskanselarij, welke sedert dc aansluiting nauwkeurig zijn gezift, en bestudeerd, als bijzonder gecompromitteerd worden beschouwd. Bürckel, de hoofdaanklager. Tot dezen bchooren feitelijk ook Zernatlo, de leider van het Yaderlandsche front; Stockingcr, de minister van handel, en de gewezen Oostcnrijksche gezant te Londen, \on Frankenstein, die heeft geweigerd naar Oostenrijk terug te koeren, en erin is ge slaagd de Engelsche nationaliteit te ver werven, naar men zegt op voorspraak van Lord Londonderry, die overigens als vriend van het Duitsche nationaal-socialisme he kend staat. Denkbaar is het, dat deze bij verstek zullen worden veroordeeld. Het aan de kaak stellen en de straf van dc in be slagneming van hun vermogen, welke hij voorbaat reeds heeft plaatsgehad, kan even goed geschieden als zij er niet bij zijn. Over al deze dingen zullen de hoogste in stanties te Berlijn heslissen, in overleg met Bürckel, die dc feitelijke hoofdaanklager zal zijn. Een interessante bijzonderheid ïs, dat Schusehnigg doende is om het Ibewijs van zijn volledig ariërschap te documenteeren; hij heeft daar toe geschreven naar Ludovice in Zuid-Slavië, waar hij is geboren, en aan de pastorie van Kamnik in de burt van Ludovice. De familie van Schuscbnigg is namelijk van Sloweensclven oorsprong, en de naam was oorspronkelijk Susnik. Of deze aan vraag verband houdt met het te venvach ten proces, is niet bekend. De provincie Noordholland bleef ongevoelig voor de argumenten van den tuinier, evenals de Hoo- ge Raad. Zooals wij onlangs meldden, heblïen tal van grondeigenaren, wier gronden in ver band met het Amsterdamsche Bosdhplan onteigend worden, naar voren gebracht, dat hun grond, juist tengevolge van het Bosch plan, veel meer waard js geworden, dan oorspronkelijk liet geval was; zij eischtcn dan ook een hoogcre waardevergoeding. De Amsterdamsche rechtbank gaf hen on gelijk. De grondeigenaars bleven echter on hun stuk staan en gingen in cassatie. De Hoogc Raad concludeerde gisteren tot ver werping van het cassatieberoep en. wees dienovereenkomstig arrest. Hij kreeg zijn zin niet. Men zal zich herinneren, dat één van de te onteigenen gronden toe- liehoort, aan een hartstochtelijk lief hebber van tuinieren, wien behalve de geschatte waarde ook nog een z.g.n. kostenvergoeding werd toege kend. In deze vergoeding waren de kosten verrekend, welke hij zou moeten maken om zijn nieuwe wo ning en tuin weer geheel als de oude voor zijn „levensvervulling", zoqals. hij hot noemde, in te richten'. Aldus besliste de Amsterdaimsche recht bank, doch de provincie Noordholland vond het mooi genoeg, dat de tuinier de waarde van zijn grond vergoed kreeg en teekende beroep in' cassatie aan. Dq Honge Raad gaf dc provincie gelijk en vcrntcfrtrdë liet vonnis der rechtbank De fanatiekeling zal dus voor de inrich ting van zijn nieuwe tuinparadijs in eigen beurs moeten lasten. Nieuw lid Prov. Staten De heer A. Roos te Amsterdam. De voorzitter van het Centraal stembu reau voor de verkiezing van leden der Pro vinciale Staten heeft bij besluit van giste ren tot lid van de Provinciale Staten van Noordholland benoemd verklaard den heer A. Roos (S.D.A.P.) te Amsterdam, zulks ter voorziening in de vacature, ontstaan door het overlijden van den heer L. Heyermans. Dat zij kort geleden drie weken niet gewerkt hebben, is niet hun schuld! Wordt hun vordering toegewe zen dan beteekent dit de nekslag voor de bedrijven, zeggen de gn- dernemers. Gisteren is voor den waarnemen de» president van de arr. rechtbank te Amsterdam gepleit in het kort ge ding, aanhangig gemaakt door de afdceling Amsterdam van den cen- tralen Bond van Transportarbeiders. De Centrale Bond heeft de werkge vers in het taxibedrijf gedagvaard en verzoekt den president in kort geding uit te spreken, dat alsnog vacantie aan de chauffeurs moet worden toe gekend. Voor den Centralèn Bond van Transport arbeiders trad op mr. II. van Zutplien en voor de werkgevers in het taxibedrijf mr. C. II. van Zeggelen. Mr. van Zeggelen, begon zijn pleidooi met een korte toelichting van de voorgeschiede nis, waarin hij de moeilijkheden van de on derneming van het taxibedrijf aanstipte. Kort geleden stelde het personeel de vraag, aldus pl. wanneer krijgen wij nu onze week vacantie? Een vacantie, die onmogelijk door de werkgevers kan worden gegeven omdat er reeds aanmerkelijke verliezen zijn geleden De werknemers ageeren uit hoofde van de collectieve arbeidsovereen komst. Deze collectieve arbeidsover eenkomst is echter in .Tuli 1937 ge ëindigd en opgezegd. Men heeft eeni ge malen loonen en tarieven veran derd. F,n geen nieuwe collectieve ar beidsovereenkomst opgemaakt. Eerst wilde men de resultaten van de nieu we regeling afwachten* Mocht in dit geschil naar het oordeel van den rechter echter beslist moeten worden op grond van hot oude collectief contract, dan is de rechter niet bevoegd, doch dan moet het geschil worden voorgelegd aan een ar biter. Bovendien wordt hier van den rechter een principiëele beslissing in hoofdzaak gevraagd en geen voorziening bij voorraad. Ook uit dien hoofde zal dc vordering moeten worden afgewezen. Reeds lijden de werkgevers een verlies van f2.000 per week. Bij toewijzing van de vor dering zou dit ecu extra uitkeering aan 000 chauffeurs van f 18.000 bedragen. Dit zou misschien de nekslag voor de bedrijven zijn. Zijn dc chauffeurs zoo uitgeput, dat ze beslist een week vacantie noo- dig hebben. De Entam-chauffeurs hebben kort geleden 17 weken niet gewerkt, de andere chauffeurs zijn drie weken zonder werk geweest. Van uitputting is dus geen sprake. PI. concludeerde tot onbevoegdheid van den president, subs. tot niet ontvankelijkheid van de vordering. Mr. H. van Zutphen, optredende voor de werknemers, zoidc, dat de eisch terecht ge baseerd is op een collectief arbeidscontract. Pl. betwistte niet, dat die C. A. O. vorig jaar is opgezegd, maar die opzegging geschiedde alleen niet do uitdrukkelijke bedoeling een wijziging in de loonen te krijgen. Toen op dat punt tot overeenstemming geraakte, bleef de C. A. O.-normaal doorwerken. Het ligt er dik boven op, dat de C. A. O. inderdaad het taxibedrijf be- heerscht. Het convenieert den werk gevers thans echter niet om vacan tie te geven. En nu ontkent men een voudig het bestaan van de C. A. O. Wat de overige juridische argumenten be treft, merkte pl. op, dat juist voor deze 'va cantie questic een uitspraak in kort geding den aangewezen weg is. Een chauffeur heeft recht op vacantie; dat hij kort geleden drie weken lang niet heeft gewerkt is niet zijn schuld. Met klem drong pl. aan op toewijzing van de vordering. Na re- en dupliek stelde de president de uitspraak vast op 29 Augustus. Op 31 Augustus. Van officiccle zijde meldt men ons, dat het in het voornemen van II. M. de Koningin ligt om op Woensdag 31 Augustus tusschcn half één en écn uur n.m. voor de radio te spreken tot Nedex-land, Oost- en Wcst-Indië. De uitzending zal geschieden door de drie gewone omroepzenders en, voor Oost- en West-Indië, door de rijkszenders en door de Phohi. Indische vorsten heden bij H.M. de Koningin Ook de ridders in de militaire Willemsorde op audiëntie. H.M. de Koningin zal heden in Huis ten Bosch in audiëntie ontvangen de s#ltans van Deli, Langkat, Pontianak en Boeloen- gan, allen met gevolg, de afgevaardigden van den socsoehocnan van Soerakarta, van den sultan van Djocjakarta, van den Mang- koe Nagoro en van het hoofd van het Pa- koe-Alanische huis. Voorts zal H.M. de Koningin heden ook ontvangen de ridders in de militaire Wil lemsorde. Première van de Nationale Film voor tal van autoriteiten. In de groote Wilhelminastudio van Barnstijn's filmstad aan den Be- noordenhoutscheweg te Den Haag heeft gisterochtend de eerste offi- cieelc vertooning van de nationale film „10 jaren", vervaardigd ter gelegenheid van het 40-jarig regee- ringsju'bileum van H. M. de Ko ningin, plaats gehad. Voor deze gelegenheid was de studio her schapen in een bioscoopzaal, waarvan de wanden bestond uit rood, wit en blauwe dundoeken, versierd met oranje en. groene schilden., waarop liet getal 40 geteckenid- was. Zeer vele autoriteiten hadden de in vitatie om bij deze première aanwezig te zijn, aangenomen en zoo zagen wij den minister-president, dr. H. Coiijn, tal van ministers, do sultans van Langkat, N. van Zalingc, voorzitter der Verceniging „Onze Vloot" on K. E. Oudendijk, voorzitter dor Kon. Verceniging „Ons Leger". Alle autoriteiten waren vergezeld van hun dames en familieleden. Toen allen in de groote zaal hun plaats hadden gevonden, nam jhr. ir. O. C. A. van Lidt de Jende, voorzitter van 't dagelijksch bestuur dat dc belangen dezer film heeft behartigd, liet woord. Spr. zcide, dat in een tijd van slechts 2 x 40 minuten het beeld van een 40-jarig tijdvak aan oog en oor zal voorbijgaan. Men zal besef fen, dat door die jaren in minuten te dóen herleven, slechts een minia- tuurbccld kan worden gegeven van de groote gebeurtenissen, die dit tijdvak kenmerken. Zou naar volledigheid gestreefd zijn door een documentaire reproductie van al het geen in zijn groote verscheidenheid ver meldenswaard mag heeten, dan zou een cindeloozc beeldenreeks zijn ontstaan, bij welker aanschouwing men spoedig naar 't einde der voorstelling zou verlangen. Wij hebben aldus spr. daarom een an deren vorm gekozen en wel 'de eenvoudige geschiedenis van eenige menschen, waar omheen het maatschappelijk gebeuren zich met eenige forsche grepen afteekent. Spr. besloot met als zijn overtuiging uit te spreken dat geestdrift onder het publiek zal komen, wanneer de fiere spreuk „Je maintiendrai" op het doek zal verschijnen en dat het publiek op dat oogcnlblik dc stillo gelofte zal afleggen ook zijnerzijds te zullen handhaven het kostbare erfdeel onzer vaderen, voor Koningin en Vader land. Hierna nam de vertooning van dc filim een aanvang. Zelfgemaakt karretje kwam in het verkeer terecht. Gisterochtend, even na tien uur, waren twee jongens, de 12-jarige H. A. R. en de 11- jarigc II. J. S., beiden wonende in de Jac. Catsstraat te Amsterdam, met een zelf van een oude kist en vier wieltjes vervaardigd wagentje aan het rijden op het vrij smalle voetpad van de Koningstraat Eerstgenoem de zat in het karretje, terwijl zijn vriendje het vehikel bestuurde. Toen deze plotseling voor een voetganger moest uitwijken, schoot het wagentje van het trottoir af en kwam de inzittende jongen op den rijweg terecht, iuist op het oogenblik. dat een vrachtauto bestuurd door J. A. M., uit Delft, passeerde. Een wiel van den wagen ging den 12-«a- rigon knaap over liet hoofd, waardoor hij op slag w%rd gedood. De G.G. en G.D. heeft liet lijkje naar het ziekenhuis aan don Zuidwal vervoerd," Doortastende maatregelen zakelijk. In het Hsbl. treffen wij de volgenfc schouwing aan over den arbeidsdienst De arbeidsdienst voor jeugdige wert zen, te volbrengen in werkkampen van te korten duur, is denkbaar op basis een zekere vrijwilligheid of ook gein: een verplichting. Maar tusschcn de hier te wenden dwang of drang zijn tal schakeeringen mogelijk, waartusschej praclische en voor ons volk aanvaar keuze moet worden gedaan. In den tegenwoordigen toestand, waarbij de deelneming aan de kam pen geheel vrijwillig is, zal onver mijdelijk verandering moeten wor den gebracht. Want aan een „jeugd werk", waardoor een 84 pet. of meei der jongere werkloozen niet word! bereikt, hapert iets, ondanks alk loffelijke en vrijwillige toewijding; welke er aan wordt gegeven, en dit op groote waardeering mag aan spraak maken. Het probleem van evt. steun houding. Zooals bekend, ontvangen in liet algen de jeugdige werkloozen niet zelfstandigs maar wordt slechts een toeslag gegeven het steunbedrag van den vader. Nu zoue in liet geval, dat dc jeugdige werklooze het kampwerk niet deelneemt, den bi; kunnen inhouden, of den jongen man tensluiten van steun. Maar het spreekt zelf, dat voor gebruikmaking van de lai figuur, dc gehcele steunregeling voor jeugdige werkloozen zou moeten worden anderd, en zelfstandig dat is zonder te slaan op het gezin, waartoe zij behoort worden opgezet. Meent men, dat het d\w middel der steun-onthouding ontoereii is, dan blijft slechts de mogelijkheid van rechtstrceksche verplichting, welke kan den afgedwongen door strafbepalingen.^ voör is natuurlijk de medewerking van wetgever vercischt. Intusschcn welke keuze men ook zal doen, om tot tastbare resultaten te geraken, ware het gewenscht dat tegenstanders, die met geen nadere argumentatie dan vage bezwaren werken, ophouden spoken te willen zien. Van algehcele staatsopvoeding en onttrekking van de kinderen aan de ouders is hier immers in geen en kel opzicht sprake. Trouwens, tegen den thans algemeen aanvaarden leer plicht .heeft men vroeger ook derge lijk zwaar; doch ondeugdelijk ge schut in stelling gebracht. Op het gebied der zorg voor rln jeup! werkloozen zijn dc meenjrig.cn verdeeld. M ondanks verschillen van opvatting, we dikwijls slechts kleine, onderling afwijs de schakeeringen vertooncn, begint sic meer het denkbeeld vasten vorm te krijj dat zonder directen of indirectcn dwang, strijding der gevolgen van de jeugdwerk]- heid tot machteloosheid is gedoemd. Ger dc hier dreigende bijzondere gevaren onze volkskracht zijn echter doortaste maatregelen dringend vercischt. Het is ook te hopen, dat de regoering zoo nor voor ingrijpende voorstellen niet zal te: schrikken. Voor al te zachte heel meest zoo besluit het blad, is het ziekteproca te ver doorgezet. sh hei i Co t en r do nc po po pc pr m. ril al; tic ju „Verspilling van, economl volkskracht In verband met de aankondiging in pers van de oprichting eoner naaml vennootschap tot beteugeling der i busdiensten (zie ons blad van gristei deelt dc directie van dc Nederland1 Spoorwegen het volgende mede: De Nedcrlandschc Spoorwegen hek binnen het kader der door dc rcgccring trokken richtlijnen inzake de vork* coördinatie steeds gestreefd naar een ju taakverdeeling tusschcn spoorwegen autobus en naar samenwerking met laatste. Eerst de centralisatie in de vei ning der vergunningen bood hiervoor grondslag en heeft in een aantal geva! reeds tot goede resultaten geleid. Zoolang echter geen sluitend ver gunningsstelsel ter beschikking staat, is een rechtstrceksche samen werking met particuliere N.V.'s, als waarop bovengenoemd persbericht doelt, onmogelijk. Elke overeenkomst van heden kan morgen omver ge worpen worden door hot opkomen van een nieuwen „wilden" con-1 current. De aangekondigde poging, te komen tot eenstemmigheid tus- schen spoor en bus „over een ra tionalisatie onder overkapping van beide partijen" staat dan ook ge lijk met een poging, de Zuiderzee droog te leggen zonder Afsluitdijk! Voor het overige wil de directie ert eens op wijzen, dat men dc ontplooiing' het busverkeer volstrekt niet zonder n* mae aanmerken als een verbetering in' economie van de vervoersvoorziening 1 Nederland. Vast staat, dat elke buspassafj die met den trein had kunnen worden *4 voord, aan een busbedrijf meer kost dan- aan de spoorwpgen zou liebbcn gedaan.1 zien vanuit het standpunt dei- volksW houding beteekent een verdere toenen)4 van het busvervoer ten koste van J spoorwegvervoer, verspilling van ccon(4 sche volkskracht.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 10