De wereld over Hitler's rede
Hr* Ms* „Van Kinsbergen"
loopt einde October van stapel
Hitier spreekt tot
de militairen
Post vluchten op IifArr
fêSStf KsrarcSept. |,odh*
Wrak te Zandvoort
aangespoeld
Klanken uit verschillende landen
Zooals valt te begrijpen, zijn op dit oogenblik nog niet
alle commentaren over Hitler's rede ontvangen. Toch ge
ven de reeds nu bekende uitlatingen uit de verschillende
landen reeds een kijk op de wijze waarop de verschillende
volkeren op de uitlatingen van den Führer reageeren.
Tsjecho- Slowakije
Ruimte voor een weinig hoop.
Men is te Praag van oordeel, dat er, ofschoon de toe
stand, zooals deze na Hitler's rede is, hoogst ernstig ge
acht moet worden, toch nog ruimte is voor een weinig
hoop. De deur is niet gesloten voor de mogelijkheden van
onderhandeling. Hitier heeft geen volksstemming ver
langd, doch practisch heeft hij de Sudetenduitschers uit-
genoodigd er een te eischen.
Vereeniqde Staten
De bijtende toon heeft geruststelling ge
wekt.
De bijtende en agressieve toon van Hitler's redevoe
ring heeft te Washington een zekere mate van gerust
stelling gewekt. De menschen gelooven hier, dat de wer
kelijke mate van bedreiging in de rede omgekeerd even
redig was met den krachtigen toon van de stem van den
Führer, die in Amerika, op vele belangrijke punten met
groote duidelijkheid was te hooren. „Het blaffen was on
rustbarend, doch het bijten is ten minste uitgesteld", al
dus kan zoo ongeveer de meening alhier worden weerge
geven, ofschoon men wel inziet, dat Europa slechts res
pijt heeft gekregen van de ongerustheid der paar laatste
weken.
Engeland
Dreigen, zonder ie laten zien waarmede.
De eerste gedachte in verantwoordelijke kringen te
Londen is dat de rede niets heeft bijgedragen om den
toestand ten goede te keeren. Men is van meening, dat
de rede in geen enkel opzicht als opbouwend kan worden
gekenmerkt.
Het feit. dat geen ontstellende nieuwe eischen zijn
gesteld, beteekent niet, dat de verklaring van den Füh-
rere geen vorm geeft van den toestand, daar niet slechts in
de officieele redevoeringen, doch ook uit den toon van de
pers en uit de voortdurende mobilisatie in Duitschland,
de vaste wil tot uiting schijnt te komen, de Sudetenduit
schers en Tsjechen niet ongemoeid hun onderhandelingen
te laten voortzetten. Do zinspelingen op zelfbeschikkings
recht schijnen een wenk aan een der heide partijen in het
geschil te zijn, zoo verstrekkende eischen te stellen als zij
willen. In tactisch opzicht zou de bedoeling van de rede
zijn. een dreigende houding te laten zien, zonder den juis-
ten vorm van de bedreigingte toonen, of te doen blijken
van welken kant deze komt.
Italië
Niet zoo heftig bedoeld».
De eerste indruk te Home, na de rede van Hitier is,
dat deze geen wiizieing heeft gebracht in den internatio
nalen toestand, noch in de factoren van het Sudetenduit-
sche probleem, doch dat zii de deur open heeft gelaten
voor onderhandelingen. Deze constateering versterkt de
overtuiging, dat het Tjsechoslowaaksche probleem langs
vreedzamen weg kan worden opgelost. Ontegenzeggelijk
heeft men de hevigheid van toon van den Führer opge
merkt, doch men is van meening, dat hier niet al te groote
beteekenis aan moet worden gehecht, gezien de omstandig
heden en de omgeving, waarin de rede werd gehouden.
Frankrijk
Onmiddellijk geweld uitgesloten.
De eerste indruk te Parijs van de rede is, dat hoewel
Hitier voor geen oogenblik de ongerustheid, die op Euro
pa drukt, heeft weggenomen, hij daarentegen ook niets
in den weg heeft gelegd aan voortzetting der onderhan
delingen tusschen Sudetenduitsche partij en de regeering
te Praag, noch aan de voortzetting der pogingen, die door
Runciman in het werk gesteld worden om tot een vreed
zame regeling te komen.
De voornaamste verklaring in de rede schijnt wel te
zijn: „Indien de Sudetenduitschers niet de rechten en de
hulp kunnen vinden, waarop zij recht kunnen doen gel
den, zullen zij ze van ons krijgen". De zin van een derge
lijke verklaring, die afgelegd wordt op een oogenblik van
internationale spanning, kan niet. worden misverstaan.
Er dient echter op gewezen te worden, dat deze verklaring
het onmiddellijk gebruik van geweld uitsluit en nog de ge
legenheid laat voor de onderhandelingen, die te Praag ac
tief worden voortgezet.
„Gij hebt de beste wapenen, die
thans bestaan".
Gistermiddag heeft Hitier in gezelschap
van de legerleiders de te Neurenberg aan
wezige militaire troepen geschouwd. Goe-
ring, die wegens ziekte niet aanwezig kan
zijn, is vervangen door generaal Milch.
Om twee uur kwam Hitlcr aan. Met luide
stem riep hij „heil soldaten". De soldaten
antwoordden. Hierna nam Hitier 't woord.
Hij herinnert in de eerste plaats aan de
annexatie van Oostenrijk, de verwezenlij
king van een duizend jarigen droom. „Gij,
soldaten, hebt. dezen droom verwezenlijkt
door Oostenrijk binnen te trekken".
Hitier brengt dan hulde aan de nationaal-
socialistische partij, die, naar hij zeide in
minder dan twintig jaren er in slaagde
de eenheid van Duitschland te verwezen
lijken. Het leger en de partij zijn de waar
borgen -voor de binnenlandsche gemeen
schap en beschermen deze ook tegen het
buitenland. „Het zijn geen onderhandelin
gen of conferenties geweest, die ons het
recht hebben gegeven alle Duitschers te
hereenigen.
Wij moesten dat, recht nemen. Daarom
bent gij er, mijn soldaten."
„Het nationaal-socialisme voedt het Duit
sche volk op voor de nationale gemeenschap
in het binnenland en het leger voedt het
op voor de verdediging van deze nationale
gemeenschap in het buitenland. Het Duit-
sche volk heeft vertrouwen in u om deze
taak op te lossen en bat weet, dat het ver
trouwen in u kan hebben.
Want ik weet, aldus Hitier, dat gij
de beste wapenen hebt, die thans
bestaan, dat gij de formaties hebt
en ook het beste karakter.
Ik heb de laatste maanden nog gelegen
heid gehad dat op de manoeuvreterreinen
en op de schietterreinen te zien en ik weet,
dat de Duitsche natie zich op u kan verla
ten. Wij dienen niet om de loonen, om de
belooningen op deze wereld. Wij dienen
voor ons volk en voor Duitschland. Duitsch
land Sieg Heil."
Bekend recordvlieger verongelukt
De bekende Engelsche militaire vlieger
officier, Adam, die onlangs het wereldhoog-
terecord op zijn naam bracht, is gisteren doo-
delijk verongelukt, toen het bombardements
vliegtuig waarin hij had plaats genomen,
bij Famborougli neerstortte en in brand
geraakte.
Een tweede inzittende kwam eveneens om
het leven, terwijl een derde ernstige brand
wonden opliep.
Adam stierf, terwijl hij naar een zieken
huis vervoerd werd.
OOK BELGIë EN ZWITSERLAND HET
GEWEER BIJ DE VOET.
Alom voorzorgsmaatregelen.
Het Zwitsersche federale departement' voor
militaire aangelegenheden deelt mede:
Steunende op een machtiging van den
bondsraad heeft het federale departement
voor militaire aangelegenheden bepaald,
dat gisterrn 12 Sept, als voorzorgsmaatregel
de mijnen moeten worden geladen om even
tueel de spoor- en straatwegen aan alle
grenzen onbegaanbaar te maken. De mij
nen worden door de vrijwillige grensbescher
rningsafdeelingen bewaakt. De bevolking
moet zich aan de door deze afdeelingen ge-
gèven bepalingen onderwerpen.
Het is verboden zich op te houden in de
buurt waar mijnen zijn geplaatst, deze te
fotografeeren of te teekenen.
Ook uit België komen berichten
van voorzorgsmaatregelen.
Men bericht, dat de internationale toestand
de Belgische regeering heeft genoodzaakt
zekere maatregelen te nemen, welke slechts
beschouwd kunnen worden als onmisbare
voorzorgen en niet als militaire besluiten,
welke de bevolking zouden kunnen veront
rusten.
Om deze reden hebben aan de Duitsch-
Belgische grens verscheiden troepenbewe
gingen plaats gevonden, hieruit bestaande,
dat in den nacht van Zaterdag op Zondag
artilleiieafdeelingen, die te Elsenborn in
kwartier lagen, naar hun garnizoenen zijn
teruggezonden.
De bereden artillerie uit Luik heeft des
nachts 60 k.m. afgelegd. De carabiners uit
F.upen en Malmedv waren Zondag den ge-
heelen dag geconsigneerd. Tenslotte zijn de
brigades van de rijkswacht, die langs de
•grens zijn gelegen, eveneens krachtig ver
sterkt, niet om, zooals was gezegd, den uit
tocht van Joden uit Duitschland tegen te
gaan, doch als militaire maatregelen, welke,
naar het blad herhaalt, slechts als voorzorg
bedoeld zijn.
Defensie van
Britsch-Indië versterkt
Vijf millioen pond beschikbaar
gesteld.
Officieel wordt medegedeeld, dat de Brit-
sche regeering, met. hel doel de verdedi
gingsorganisatie van Indië op een meer
bevredigenden grondslag te plaatsen, voor
nemens is de volgende maatregelen te ne
men:
Het jaarlijksche defensiecrediet wordt met
ingang van 1 April 1939 met een half mil
lioen pond verhoogd tot 2 millioen pond.
Een bedrag van vijf millioen pond wordt
beschikbaar gesteld voor aanvulling en ver
nieuwing van de uitrusting van bepaalde
Britsche en Indische eenheden in Indië.
Vliegtuigen zullen naar Indië gezonden
worden voor aanvulling van bepaalde es
cadrilles van de luchtmacht. Een deskundi
ge commissie van onderzoek zal zich zoo
spoedig mogelijk naar Indië begeven om
de finaneieele en 'militaire aspecten van
het probleem te bestudcercn.
Vertrek van Aankop
SS jnaiiK. 12 Sept. |sinBa,t
(terugreis) 12 Sept ^hene
(terugreis) |Mertan 12 SeI"' lJodh"-
z
[eer
K. S
;n la:
~»blaei
lp.
[De o
ille e
[De r
>raak
5 of
!en 1
Gistermorgen bemerkte een bramen! yer(]
op de duinreep, staande 5 K.M. ten Z
van Zandvoort, dat. uit zee een wrak
de kust kwam drijven en wel ter
van de vierde bank. Hij begaf ziclF^ap*
mirlrlplliiL- rtanr rton simnH_V.O.n.dor jjg
Verti
en ge
Nad;
re
m 01
Waarschijnlijk een van een|
losgeslagen woonark.
middellijk naar den strandvonder, dei
P. van der Mije, die met een vlet da
op onderzoek uittrok. Het wrak was
schen naar de kust gedreven en vast
pen op de eerste bank. Door 't valie.^'
het water .bleef het vastzitten, doch
verwacht, dat het bij vloed aan lan^-aa^t.
spoelen. m de
De strandvonder is van meening, <iihen.
wrak een woonark is geweest, die -rrn d
schijnlijk van een sleep is losgeraakt
Door het stooten op de zandbank
wrak. in. tweeën gebroken. Het acht»
is ongeveer zeven meter lang en het
ste gedeelte, dat gedeeltelijk onder ^en v<
ligt, ongeveer vijf meter. Op bet ach
schip staat een huisje, terwijl op
voorstuk een gebroken kast in het
ligt.
Men verkeerde in de eerste uren
veronderstelling, dat er menschen o| erd
en I
Den
her
ut i
nner
'erd
wrak aanwezig waren, doch toen hel
ïetui
gespoeld was, bleek dit, niet het. gei n.Ji'
zijn. Het wrak vermeldt geen naam,
men nog naar de afkomst gist.
jkt,
;te
vullii
Conflict in haven vai
Marseille bij gelet:
Het Fransche ministerie van
werken deelt mede, dat in het confli
de haven van Marseille een regeling
stand gekomen.
aar
f v
ï>p P'
De internationale confereÉi'
vcor statistiek
De Duitsche delegatie
getrokken.
Opvolgster van Hr. Ms. „Gelderland'
Artillerie-Instructie schip mo
menteel in aanbouw bij de Rot-
terdamsche Droogdok Maat
schappij.
Nevelinstallatie
Hr. Ms. Gelderland, de kruiser,
wiens naam bij het begin van deze
eeuw in de geheele wereld met ont
zag en bewondering werd genoemd,
toen Koningin Wilhelmina dit schip
naar Zuid-Afrika zond om Paul Kru-
ger naar Europa te brengen Hr. Ms.
„Gelderland", het thans verouderde
oorlogsschip, dat momenteel dienst
doet als artillerie-instructicschip, zal
spoedig door een modern vaartuig
worden vervangen. Op een der hel
lingen van de Rottordamsehe Droog
dok Maatschappij wordt op het oo
genblik hard gewerkt aan den bouw
van een nieuw marine-vaartuig, dat
de naam zal dragen van een van
Neerland'? vermaarde zeehelden,
Van Kinsbergen.
„Hr. Ms. Van Kinsbergen" wordt geen groot
schip. Het is kleiner dan het normale type
van onze kruisers, kleiner ook dan Hr. Ms
„Tromp". De bestemming zal in de eerste
plaats zijn, zooals de naam reeds zegt. het
opleiden van kanonniers. Dat neemt echter
niet weg, dat ook deze nieuwe aanwinst
van onze Marine in tijd van actie een vol
waardig schip zal zijn, dat het best als een
kleine kruiser kan worden aangeduid.
Naar wij vernemen, is men met
den bouw van Hr. Ms. „Van Kins
bergen" reeds zoover gevorderd, dat
de tewaterlating vermoedelijk in de
tweede helft van October zal geschie
den. Er wordt op het oogenblik zeer
hard aan het schip gewerkt, zoo
dat het met rasse schreden zijn vol
tooiing nadert, al zal de afbouw
na den stapelloop, uiteraard nog
geruimen tijd vorderen.
Woekeren met de plaatsruimte.
Rondgeleid door den officier M. S. D. der
eerste klasse J. Dijkstra, die belast is met
het. toezicht van marinewege op den bouw
van het schip, hebben wij een rondwande
ling gemaakt op Hr. Mrs. in aanbouw zijn
de „Van Kinsbergen". Hoewel er van de
technische bijzonderheden natuurlijk nog
niet veel te zien is, kan men reeds thans
constateeren, dat het schip zeer modern en
practisch, maar boyenal doelmatig zal zijn
ingericht.
Als op ieder marinevaartuig, moet er ge
woekerd worden met de plaatsruimte. De
geheele lengte van het schip bedraagt slechts
103 meter, terwijl de grootste breedte van
het zeer spits toeloopende vaartuig 11.6 M.
is. Hoewel de snelheid van Hr. Mrs. „Van
Kinsbergen" geringer is, rlan die van een
volwaardigen kruiser, is deze toch altijd
zeer respectabel, n.1. 26 mijl per uur. Ter
vergelijking diene, dat de snelheden van
Hr. Ms. De Ruvter en Hr. Ms. Tromp resp.
32 en 34 mijl per uur bedragen. Del water
verplaatsing van liet schip bedraagt 2100
ton en 't vermogen der machines 16000 pk.
Het is niet onaardig deze rijfers te vergelij
ken met die van ons grootste koopvaardij
schip. de Nieuw Amsterdam, die een ton-
nenmaat van 36000 ton en pen vermogen
van 3.1000 pk. heeft. Het typische verschil
in de verhoudingen valt onmiddellijk op.
Bewapening en bemanning.
Hr. Ms. „Kinsbergen" wordt bewapend
met 4 enkel kanons van 12 cm. kaliber en
4 mitrailleurs van 40 milimeter kaliber mot
dubbelaffuiten Het schip kan een brand
stof voorraad groot 400 ton hergen, terwijl
hel voorts 11 ton drinkwater. 28 ton wasch-
wafer en -40 ton voedingwater kan vervoe
ren.
De bemanning bestaat uit een com
mandant. 12 officieren, 20 adel
borsten, 22 onderofficieren en 155
korporaals en manschannen, totaal
dus 188 personen, die allen in een
betrekkelijk kleine ruimte, waarvan
nog een belangrijk gedeelte voor spe
ciale, maritieme doeleinden moet
worden gebruikt, ondergebracht,
worden. Op onze rondwandeling
over het casco hebben wij echter
kunnen constateeren. dat men voor
het huisvest ingsvraagst uk een al
leszins bevredigende oplossing heeft
gevonden. De meeste officieren heb
ben ieder en afzonderlijke hut.
Adelborsten, onderofficieren, kor
poraals en manschappen zijn in ge
zamenlijke verblijven, waarin hang
matten zullen worden aangebracht,
gehuisvest.
Over een zeer groot gedeelte van het
schip loopt een pantserdek, dat bestaat, uit
een pantsering van speciaal 20 millimeter
dik staal, dat de vitale deelen van het
schip, zooals munitie-bergplaats, machine
kamer enz beschermt.
Het schip wordt uitgerust met twee mo-
Op het laatste oogenblik heeft Di pjs. ri
land gisteren zijn delegatie Ier inter
nale conferentie voor statistiek, d
Praag gisteren is geopend, terug :ni10l
trokken.
êngc
De i
torsloepen, een motorvlet alsmede een
tal- sloepen en reddingvlotten. Voorts
ook Hr. Ms „Van Kinsbergen" worde:
gerust met een nevelinstallatie, terv
het bovendek twee stuk paravanen ka
In alle opzichten zal Hr. Ms. „Van
bergen' voldoen aan de eischen. die I
woordig aan een modern oorlogsvai
worden gesteld. Zoo bevinden zich
zoeklichten, een koelinstallatie, wfc.
verwarming en een electrische wa
aan boord. Van dit alles is thans noj
veel meer dan de omtrekken der co:
timenten te onderscheiden Alles is be; De
geen decimeter te groot zijn de ruimltgield
een marine-schip.
Op het. achterschip treft, men de
blijven der adelborsten aan. Daarvoor
en I
GE
Yerd
oneni
legd
iiing
Uit
de
aad t
rz\v(
De
alle,
[VER
vinden zich de verblijven der offici [jLsch
terwijl de korporaals en manschapp; le 0rc
een vijftal onder en naast elkaar g'gevaa
verblijven in het voorschip zijn onc 'en,
bracht.
In de machine!
Gestoken in een ketelpak, dat ons
deze speciale gelegenheid was verstrel
onze kïeeren te sparen, hebben wij
gens een bezoek gebracht aan de
kamer, waar de ruimte al even bepefó
als overal elders. Een bijzonderheid r
dat nagenoeg de geheele machine-i
tie Nederlandsch fabrikaat is, zooals
wens in het algemeen bij den bout
dit schip gestreefd is naar het gebruik]
Nederlandsche fabrikaten. De voortsti
van Hr. Ms. ,Van Kinsbergen" ge:
door twee Parsons voortstuwingscuhir
Stork, welke firma ook de ketels I«
Deze ketels zijn reeds in het. schip ai
bracht, evenals verscheidene deelen va
machine-installaties. Talrijke onderdf
ook van de electrische installatie. I
thans echter nog, zorgvuldig in kratten'
pakt en opgestapeld, in een der
van het casco opgesteld. De electnÉ^ri,
stroom voor de benoodigdc kracht enPode:
licht, wordt geleverd door twee turbod#lai
rno's en twee dieseldynamo's, evenf ue
van Stonk. Een typische bijzonderheid f®:
wel de wijze, waarop deze elcctriscbeTRub
stal laf i es geprobeerd zijn. De dieseldjCn. E
■rno's hebben n.1. dienst gedaan bij Mke
Maasverlichting ter eere van het regeeriiRuh
jubileum van H. M. de Koningin. f- Pa
Ruh
Een wereld op ziek1 Jij
Als ieder zeeschip, wordt ook de
Kinsbergen" een klein wereldje op ziek s 1
zij het een wereldje met. een wel zeer
litairen inslag. „Provoost" staal, er met*mu
geschreven op een der verblijven, die
passeeren op onze rondwandeling en
blikken zijn gevestigd op een vertrekje
zeker niet meer dan één hij twee m?
Maar een provoost is dan ook geen verti F
waar men eenig comfort, mag verwachte!
Iets grooter is de ruimte, waar een p-
gewichtig personage op een oorlogsscfi 1
de bottelier, straks zijn belangrijke 'p c
zaamheden zal verrichten. En al moge f
overal de ruimte beperkt zijn, toch zalf* -
straks voor onze „Jantjes" best uit te i
den zijn op dit schip, dat zeer zeker f? j7
belangrijke aanwinst van onze marine g
looft te worden.
oerll
[Rul
II.
Rul