Gratis
Gratis
lezen!!
Complimentjes voor de
Hollandsche huisvrouw
flze veestapel opnieuw bedreigd
i door het mond- en klauwzeer
S
Prinselijk Paar op
Soestdijk terug
;ï,3
'3f ,i,
Jonderdag 22 September 1938
Tweede blad
^sduizend boerderijen in één week aangetast
meening van den adjunct-
recteur van den veteri-
jren dienst, dr. e. j. a. a.
JUJDVLIEG.
DEN HAAG, September
Voor de tweede maal in zeer kor
ten tijd wordt onze veestapel ern
stig bedreigd door de meest ge
vreesde aller veeziekten, het mond-
ldauwzeer. Nog was de epide
mie, die in het najaar van 193?
yerschte, niet geheel geweken en
Uians is het aantal boerderijen, dat
joor het mond- en klauwzeer is
aangetast, wederom onrustbarend
gestegen. Alleen in de week van 11
tot 18 September zijn niet minder
dan 5954 boerderijen door de ver
schrikkelijke. ziekte aangetast.
'ij hebben naar den aard van deze epi-
lie geïnformeerd bij dr. E. J. A. A.
edvlieg, adjunct-directeur van den ve-
nairen dienst, die tijdens de ongestcld-
van prof. Berger de directie van dezen
ist waarneemt.
Een bijzonderheid.
let feit. dat zich tweemaal in zulk een
tijdsbestek ccn epidemie voordoet is
groote bijzonderheid", aldus dr. Quaed-
g, tc meer, waar ditmaal in vele ge
en dieren worden aangetast, die ook 't
jaar aan mond- en klauwzeer hebben
den, terwijl toch juist wordt aangeno-
dat het vee, dat eenimaal door de
te is aangetast, geruimen tijd imuun
ifen onderscheid echter bij het mond-
datnvzeer verschillende stammen. Het
g jaar werd de epidemie verooi-zaakt
hel z.g. O-virus. Het vermoeden is ge-
n, dat wij dit jaar met ccn anderen
i, liet z.g. C-virus te doen hebben."
het weerstandsvermogen van het vee,
reeds eerder door liet mond- en klauw-
aangetast, verminderd?
„Neen, volkomen genezing van deze
ziekte is mogelijk. Wel zijn thans
vele dieren lijdende aan na-
ziekten, zooals uierontstekingen,
klauwontstekingen, longaandoenin
gen enz. Verscheidene van deze die
ren zijn thans opnieuw aangetast.
Ook nu weer grijpt de ziekte ontzet
tend snel om zich heen, De graad
van besmettelijkheid is bijzorder
hoog. Er zijn reeds weer groote
streken, waar het mond- en klauw
zeer nagenoeg huis aan huis
heerscht, zooals bv. in de Alblasser-
waard, waar de ziekte zich ook dit
laar voor het eerst in ernstigen
vorm voordeed.
!I1
Het kleinste aantal
Gelïcel geweken is de vorige epidemie
ler nog nimmer, want het geringste aan
irgfl nieuwe gevallen in één week bedroeg
li nog altijd 123. Ook thans weer is de
-..jKlo, die aan onzen veestapel wordt toc-
BUIraelit zeer groot, want de epidemie is,
nals het vorig jaar, buitengewoon
- aadaardig. Zoo zijn er b.v. de vorige
in één week tijd 85 runderen, 53 kal
en, 39 varkens en higsren, 2 schapen en
ecit gestorven. Van Sentom'ber 1937 af
^fUraacf, bet sterftecijfer 344-6 runderen,
*/IJ[? kalveren. 3202 varkens en biggen, 259
ppen en 67 geiten.
I h
strijding op de volledige medewerking van
de boeren kunnen rekenen. Zij begrijpen
thans, dat de maatregelen die wij treffen,
in de eerste plaats in hun eigen belang
worden genomen. Vroeger, en ook het vo
rige jaar, kwam het nog wel eens voor. dat
een boer een aangetaste koe trachtte te
verhandelen, of dat gevallen van mond
en klauwzeer verzwegen werden. Thans
zijn dit gelukkig hooge uitzonderingen.
Iedereen begeeft zich nu inderdaad, zoo
als wettelijk is voorgeschreven, zoo spoe
dig mogelijk naar den burgemeester, die
onmiddellijk de noodige maatregelen treft.'
Toch zijn er nog altijd boeren die zich niet
hieraan houden en het zijn juist deze en
kelingen, die heel veel bederven. Eén ziek
dier op een markt, en de kans is groot, dat
de gehcele markt, of althans een groot
deel daarvan, wordt aangetast.
Beter voorkomen dan genezen.
„Worden er ook preventieve maatrege
len genomen?"
„Vooral het jonge vee wordt vrij algemeen
met een serum ingespoten. Voorts houdt
men sommige streken, die nog vrij zijn
van mond- en klauwzeer, geïsoleerd. De
aanvoeren van vee worden in deze streken
tijdelijk verboden. In sommige gevallen
helpt dat wel, hoewel men aan deze maat
regelen geen overdreven waarde moet hech
ten, omdat niet alleen het vee zelf, maar
ook ratten en muizen, hazen, vogels enz., de
smetstof overbrengen. In sommige landen,
zooals in Zwitserland en in Engeland, be
strijdt men het mond- en klauwzeer door
de aangetaste dieren onmiddellijk af te
maken Deze methode is echter in ons land,
vooral in het stadium, waarin de epidemie
thans verkeert, onmogelijk. De ziekte is
over het geheele land verspreid. Het ergst
is de toestand in Zuid-IIolland en Utrecht,
het minst ongunstigst in Zeeland. Overal
heerscht de ziekte echter, en wanneer men
tot afmaken zou overgaan, zou onze vee
stapel onrustbarend gedund worden. Dit
middel zou daarom erger zijn dan de
kwaal.
Voorloopïg kan men niet beter doen, dan
zich volledig aan de voorschriften te hou
den, zoo besloot dr. Quacdvlieg het onder
houd. Onzerzijds wordt al het. mogelijke
gedaan om de ziekte tc bestrijden. Zoo is
ook een van Duitschc zijde uitgevonden
bestrijdingsmiddel op het oogenblik in on
derzoek. Over de resultaten van dit onder
zoek is echter nog niets bekend".
H.K.H. IN GESLOTEN AUTO UIT
AMSTERDAM VERTROKKEN.
Gistermorgen omstreeks half 12
zijn H.K.H. Prinses Juliana en Z.
K.H. Prins Bernhard uit de hoofd
stad naar Soestdijk teruggekeerd.
Het Prinselijk Paar maakte de
reis in een gesloten auto.
Twee motoren der motorpolitie be
geleidden de auto tot de grens der
gemeente.
Ook H.M. de Koningin uit de
hoofdstad vertrokken.
Het bezoek van de Koninklijke Familie
aan de hoofdstad, dat in verband met de
ziekte van H.K.H. Prinses Juliana, negen
dagen langer heeft geduurd dan oorspron
kelijk vastgesteld, is thans ten einde.
Gistermiddag om ruim kwart over één,
is ook H. M. de Koningin van het Paleis
op den Dain vertrokken om zich eveneens
naar Soestdijk te begeven.
Enorme schade.
Is
'kken
Het gaat echter niet aan de scha
lie naar het sterftecijfer te peilen.
De schade is veel en veel grooter
In de eerste plaats is in dit cij
fer het aanzienlijke aantal nood-
slachtingen niet opgenomen. Voorts
komt de waardevermindering van
hot vee in het sterftecijfer niet tot
uitdrukking. Vooral de naziektcn
veroorzaakten dikwijls enorm veel
:hade.
iike melkkoeien worden aangetast door
raandoeningen, waardoor zij niet alleen
melkproducenten, maar ook als folc-
r belangrijk in waarde verminderen. Het
"e getal van de schade is uiteraard
•"ilijk fe bepalen, maar bij ruwe schat-
8 hebben wij vastgesteld, dat er tijdens
<j uil
lL
vorige epidemie gedurende zeven maan-
ongeveer negen en twintig millioen
fden schade is geleden, wat gerekend
'r ccn vol jaar neerkomt, op een schade
veertig millioen gulden!
O bok thans zijn de vooruitzichten ongun-
8. hoe gaarne ik het ook anders zou zeg-
n- Wel is waar breekt thans de stalperio-
aan. gedurende welken tijd het gevaar
,t S]#Pn besmetting iets minder groot is. maar
ertegenover staat, dat de situatie thans
ontWfc crnsti£or is, dan het vorige jaar in
•momber. Do vorige epidemie bereikte
lar hoogtepunt in November. We zullen
octen afwachten, wanneer dat thans het
1 ®val zal zijn. Mond- en klauwzeer is een
iorltf onherekcnbare ziekte, die even onver-
acht verdwijnt als zij zich pleegt te open-
®rcn- Vooral de verspreiding stelt ons
as wecr voor nieuwe raadsels.-
Volop medewerking der boeren.
Ki C1\ Kunstige factor is wel, zoo zcidc dr
ft™- dat W'J nieer nog dan het vo-
jaar reeds het geval was, bij de bè-
EEN ONTAARDE VADER.
Hij ranselde zijn dochtertje met
een stok zoolang totdat deze af
brak.
Een vader heeft zijn dochter van elf jaar
met een stok zoo ageranseld, dat de stok
gedurende de Ranselpartij door midden
brak. Een politiedokter constateerde niet
minder dan zes kneuzingen op den rug van
het kind, twee op haar nek en een op haar
arm; lezen wij in de Daily Express.
De vader Hcnrv George Smorthit uit Sto-
ke Newington ontkende zijn kind mishan
deld te hebben en eischte dat de huisdokter
een onderzoek zou instellen. Ik heb haar
tweemaal een klap met een stok gegeven,
waarna deze brak. Het meisje, dat bij het
verhoor aanwezig was zcide: „Neen, jij sloeg
mij meer dan tweemaal; ik vertel hier geen
leugens, vader!"
De ontaarde vader werd door de Recht
bank tot een geldboete veroordeeld, terwijl
de president hem toevoegde: „Je dient voor
zichtig te zijn, want als je voortgaat het
kind te mishandelen, dan zal een strenge
straf volgen.
Onze vijfde kruiser
Triple- en dubbeltorens.
De vijfde kruiser zal op de Indische be
groot ing worden gebracht. Deze zal, even
als do vierde kruiser, worden voorzien
van triple- en dubbeltorens, dus twee to
rens met twee kanonnen. Terwijl de vierde
kruiser door Wilton en de Schelde wordt
gebouwd, is uiteraard omtrent de bouw
plaatsen van den vijfden kruiser nog niets
beslist. Overigens zijn hiervoor, aldus de
N.R.Ct. dezelfde teekeningen, enz., noodig.
Door draaimolen gegrepen
Ernstig ongeluk bij de Wed.
Dokmaatschappij.
Gisterochtend om half acht is op dc werf
van do Ncdcrlandsche Dokmaatschappij aan
de overzijde van het IJ een 32-jarige bank
werker door een draaimachinc gegrepen.
Hij werd met groote kracht tegen den
grond geslingerd, waar hij met een vrij
ernstige hoofdwonde en bewusteloos liggen
bleef. Vermoedelijk bekwam hij ook een
hersenschudding. De geneeskundige dienst
heeft het slachtoffer naar liet Wilhelmi-
na gasthuis vervoerd.
Sombere toekomst voor
ons visscherijbedrijf
Daar de toestand in het visscherij
bedrijf in het algemeen, zij het., dat
een lichte verbetering geconsta
teerd kan worden, voor de toekomst
nog weinig reden tot optimisme
geeft, schijnt het geraden ook voor
de uilkomsten van het Staatsvis-
schershavenbedrijf te.IJmuiden voor
1939 eenige voorzichtigheid te be
trachten.
Aldus lezen wij in de toelichting op de
bcgrooting 1939 voor genoemd bedrijf.
Voor 1938 werd dc omzet op f 7.500.000
geraamd. Naar het voorkomt, moet dit ra-
mingcijfer ook voor 1939 worden aangehou
den, zoodat de opbrengst van de retributie
voor den verkoop van de visch voor dat
jaar op f 150.000 blijft geschat.
Het nadceilig saldo wordt geraamd op
f 331.810.
De lasten der exploitatie moesten f 179.460
hooger geraamd worden.
Vasfe lastencommissies
óók voorde veehouderij?
Een punt van bespreking voor
de landbouworganisaties.
Dezer dagen kwam het dagelijksch be
stuur van den Katholieken Nederlandschen
Boeren- en Tuindersbond te Utrecht in
vergadering bijeen.
De vraag werd gesteld, of lvct niet moge
lijk en wenschclijk zou zijn, om evenals
dit nu voor den tuinbouw is geschied
ook voor dc veehouderij, den akkerbouw
en liet gemengde bedrijf vaste-lasten-com-
missies in het leven te roepen.
Deze aangelegenheid zal in de eerst.vol-
gende vergadering van de dagelijksche be
sturen der drie centrale landbouworganisa
ties aan de orde worden gostcld.
Garnalen-drogerij gezonken
Bemanning gered.
Dc tjalk van de firma Lichtendal uit
Harlingen, die als garnalcndrogerij was
ingericht, is nabij Vliesloot op Vlieland ge
zonken. De uit, drie personen bestaande
bemanning kon zich met de roeiboot in
veiligheid stellen.
DE REDDER VAN BELFORT OVERLEDEN
Paul Baumie, die gedurende den oorlog
tusschen Frankrijk en Duitschland in 1870
de stad Belfort in Oost-Frankrijk van oen
aanval der Duitschcrs redde, is volgens
een telegram uit Parijs aan de Daily Ex
press in den ouderdom van drie en
tachtig jaar overleden. Hij was toentertijd
hoornblazer in het Fransche leger, zag de
Pruisen oprukken cn sloeg alarm. Hierdoor
werd de stad gered.
Uit onze omgeving
VIERINGEN
Politic.
Verloren: een bril in etui.
Gevonden: een huissleutel.
Inlichtingen bij den Gemeentebode.
Middenstands Instituut
Dinsdagavond 'j.1. is alhier de eerste cur
susavond gehouden in dit seizoen, ter ver
krijging van het Middenstandsdiploma
„Handelskennis".
Namens het Middcnstandsbestuur sprak
de voorzitter eenige woorden van welkom
tot de 45 a 50 aanwezige leerlingen, waar
na met de les begonnen werd.
Zij, die zich thans op
de Schager Courant
abonneeren, ontvangen de
nummers tot 1 Oct. a.s.
De nauwelijks 1-jarige Bulgaarsche troon
opvolger leert loopen.
KOEDIJK
De kermis.
Begunstigd door prachtig herfstweer zijn
de drie kermisdagen 18 19 en 20 Septem
ber in onze gemeente op gepaste wijze ge
vierd. De Harmonie zorgde voor vroolijke
muziek in de gemeente, terwijl in café
Groot Johnv Black and his Boys uit
Alkmaar met hun uitmuntende dansmuziek
de stemming er in hielden.
Maandagavond gaf de Tooneelvereeniging
de Roos „de Koekoek", een spel uit het boe
renleven van Jan Fabricius ten beste. Aan
de opvoering was wederom alle zorg be
steed.
In café D. C. Butter nam onze plaatsge
noot P. Hartland met zijn Jollyband de
dansmuziek voor zijn rekening.
Voor de volksspelen bestond veel belang
stelling. Bij café Nieuwland hield het. ge
zelschap van der Stok uit Alkmaar het pu
bliek gezellig bezig. Den laatsten avond
was er vrij wat volk op de been om af
scheid van de kermis te nemen. Alles had
een rustig verloop
WIERINGERMEER
DE BOUWVERORDENING.
Bij de samenstelling van de ontwerp-
bouwverordening, dat in de gemeenteraads
vergadering van "Dinsdag"?? September in
behandeling zul komen, is zooveel mogelijk
gebruik gemaakt van de modelbouwveror
dening, ontworpen door de afd. Noordhpl-
land van dc Verceniging van Nederland
sche gemeenten; rekening is gehouden met
dc voorschriften tot bouwen, in 1932 vast
gesteld door de Wieringermeerdirectic. Er
zijn echter ook afwijkingen. Zoo zal bijv.
voor nieuw aan te leggen wegen binnen
de bebouwde kom, niet worden gebouwd
binnen 10 meter uit. de as van den weg. Is
de wegbi*ecdt>e grooter dan 10 meter, is de
afstand op 5 meter uit de grens van den
weg gesteld. Aan bestaande wegen buiten
de bebouwde kom mag niet worden ge
bouwd binnen een afstand van 25 meter
uit de as van den weg. Geschrapt is de be
paling, dat de afstand van bet vooruit
springende gedeelte van balkons en erkers
tot de erfscbedding niet minder dan ander
half maal de voorsprong mag bedrae-en. Er
mogen langs den weg alleen orfcers worden
aangebouwd, indien de gevel een lengte
heeft, van 8 meter of meer. Privaten moeten
binnenshuis bereikbaar zijn. (De algemee-
nc bepaling luidt: aan een woning wordeiï
aangebouwd). Slechts op.de vliering mag
een vertrek met houten schotten voorko
men.
Zij is niet uithuizig, een trouwe
echtgenoote en weet haar wo
ning gezellig te maken.
Een Duitsch oordeel.
Een medewerker van het „Bcrliner Tagc-
blatt" stuurde kort geleden aan zijn krant
een artikel over de Ncdcrlandsche huis
vrouw. Hij deed dit, aldus de Msb., in ver
band met het veertig-jarig regeeringsjuhi-
leum van dc Koningin. En hij noemde H.
M. een typisch voorhecld van die Holland
sche huisvrouw, zooals bij haar ziet.
Wie in April of Mei, zoo begon hij. hij ccn
Hollandsche familie op bezoek komt, zon
der zich van te voren hebben aangemeld,
wordt lang niet zoó hartelijk verwelkomd
als dit anders bij de altijd gastvrije Ne
derlanders het geval is.
Om dien tijd is geen enkele huisvrouw
erg over een bezoek te spreken. Zij heeft
n.I. in April en Mei maar éen gedachte en
denkt slechts aan schoonmaken cn noet-
sen. Het heclc huis wordt ondersteboven
gehaald. Van den kelder tot den zolder
wordt elk hoekje nauwkeurig nagekeken
en «ereinigd.
De meubelen en and«re gebruiksvoor
werpen worden niet alleen schoongemaakt,
maar men laat ze ook repareeren. En de
kachels worden eveneens met het oog op
den komenden winter, grondig nageke
ken Dat gebeurt zelfs, wanneer het
nog vrij koud is en hot. heelc gezin huivert
van de kou. In geen geval wordt de kachel
opnieuw aangestoken 1
Een ware hartstocht.
Wie dit alles niet gelooft, zoo verzekert
de Duitscher zijn lezers, moet omstreeks
April en Mei maar eens een Nederlandsche
krant of tijdschrift ter hand nemen. Men
zal clan zien, hoeveel grappen er gemaakt
worden juist op de onaangenaamheden,
die aan de schoonmaak -verbonden zijn. Elk
jaar zijn er nieuwe «rappen en teekenin
gen, meestal van een humoristisch karak
ter. Men maakt zich graag elk jaar on
nieuw vroolijk over dezen hartstócht, do
Duitscher spreekt van „Nalionalleiden-
sehaft", der Nederlandsche wouwen. En
elke I-Iollander is er trolseb op dat zijn
vrouw zoo helder is. TT ij weet immers, dat
al dit poetsen de Nederlandsche vrouw als
huisvrouw symboliseert.
Ja, de Ncdorlanrlsche vrouw is een uit
stekende vrouw. Zo spreidt een zorgvuldig
heid en een nauwlettendheid ten toon, die
nergens op de wereld geëvenaard worden.
Men vindt in Nederland nauwelijks een zg.
„liederliche" huishouding (Met „liederlich"
bedoelen de Duitschers zooiels als een
huishouding van Jan Steen). Zelfs bij heel
gewone mcnschcn heerscht ccn beslist
voorbeeldige orde cn netheid.
In de „mooie" kamer.
En elke Nederlandsche huishouding ver
rast dnor haar gezelligheid en bet. feit, dat
alles bewoond blijkt. Ook in Duitschland
heeft men hier en daar nog een z.g. mooie
kamer („Gute Stube") een kamer, die al
leen voor bijzondere gelegenheden wordt
gebruikt, daardoor meestal erg ongezellig
aandoet. Er ontbreekt de sfeer, die er door
het wonen moet worden geschapen. Tn Ne
derland is elke kamer, ook de mooie,
uiterst gezellig. Men kan liet zich in de
grootste cn in de kleinste kamer gemak
kelijk maken.
Om de gezelligheid te "verhoogen, vult de
Nederlandsche huisvrouw haar kamers met
talrijke lampen, vooral de woonkamer. En
diel ampen Runnen verplatast of versteld
worden, hangen in knusse hockies. Er zijn
in Nederland woningen, waar in elke ka
mer zich wel een half dozijn lampen be
vindt. En dank zij de verplaatsbare lam-
nen, kan men eiken avond in ccn ander
hoekje gaan zitten.
Geen geheimen.
Wanneer men door dc Nederlanrl-
sfeden wandelt cn aan alle kanten
door de ramen gluurt, kan men dit
telkens weer constatccren. De Ne
derlandsche huisvrouw sluit haar
woning niet af met zware gordij
nen. Teilereen kan de kamers bin
nenkijken. Er valt niels tc ver
bergen. Integendeel
Do Ncdcrlandsche huisvrouw weet ook.
waardoor ze haar woning kan verfraaien.
Ze werkt veel met bloemen. Nederland is
het bloemenkind van Europa. Wie ze een
maal gezien heeft, kan de sprookjesachti
ge bloemenvelden nooit meer vergeten.
Dc Nederlandsche huisvrouw benut bloe
men, waar ze kan. Alle vensterbanken wor
den met bloempotten of bloembakken ver
fraaid. In dc woning vindt men overal bloc
men. En aan den kleinen of grooten tuin
voor of achter het huis wordt veel zorg
besteed.
Een goede moeder
Na dit alles zal het niemand moei
lijk vallen zich voor te stellen, dat
de Nederlandsche huisvrouw een
bijzonder goede moê^S£ voor haar
kinderen is. In vergelijking met
moeders in andere landen gaat. de
Nederlandsche moeder betrekke
lijk weinig uit. En als ze uitgaat,
neemt ze bij voorkeur haar kinde
ren mee.
Men kan moeders zien, die op haar fiets
in Nederland wordt veel meer gefietst
dan in Duitschland twee kinderen bij
zich hebben. En men kan vaders en moe
ders zien, die elk met twee kinderen op
de fiets de vrije natuur in gaan.
De Duitscher vertelt daarna iets over de
nnvoeding. die hij tamelijk streng noemt.
Hij wijst er on. dat de Nederlandsche kin
deren hun ouders met U aanspreken en, of
schoon men in sporadische gevallen je en
jij hoort, dit. toch eigenlijk als onbeleefd
wordt beschouwd.
Nog meer complimentjes.
Dan noemt hij de Nederlandsche vrouw
een heel trouwe en dappere levenskameraad
van den man. Vele groote Nederlanders
hebben graag toegegeven, hun prestaties
als zeevaarders, koopman, kolonisator, ge
leerde of kunstenaar in niet geringen ma
te aan lmn bekwame levens gezellinnen te
danken tc hebben. En de Nederlandsche
vrouw is niet alleen bekwaam, dapper en
nauwgezet, maar ook ontwikkeld en ver
standig Er zijn in Nederland meer dan in
andere landen vrouwen, die behalve haar
moedertaal ook andere talen spreken, als
Duitsch, Engelsch en Fransch. En ofschoon
ze aan den eenen kant burgerlijk lijkt, is ze
aan den anderen kant wereldburgeres,
daarbij modern in haar opvattingen. De
Nederlandsche vrouw doet ook aan sport,
vooral do jongere. In den winter speelt ze
vaak hockey, in don zomer zwemt ze.
Tot zoover de Duitscher, die naar de ge
woonte van zijn volk aan zijn beschouwin
gen diepgaande conclusies vastknoopt. Wat
ons betreft, we zouden onze lezeressen wil
len adviscercn, enkele gedeelten uit te
kninnen en die af en toe den mannen on«
U§£ (Jgfi neus te brengen...
