5 li iitvffoii n t 3 Kermisgangers verongelukt isscboppelijk paleis bestoiini Scheveningsche logger DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER gauvernante-achtijje voogdij ovor Ouitschland Elf mannen gered, vergaan drie verdronken Nieuwe versferkings- werken bij Aken en Saarbruecken Laan. Schagen, Tel. 20. IAANDAG 10 OCTOBER 1938. 83e Jaargang. No. 10698. L~ye ier RV. Uitg.-Mir „Hollondt Noorderkwortief" Relletjes te Weenen foogspanning tusschen Nazi's en Katholieken KARDINAAL 1NN1TZER GEWOND. - WOESTE TOO NGELEN BIJ DE ST. STE- PRANS KATHEDRAAL. Nadat Zaterdagavond reeds een stormaanval op het paleis van Kardinaal Innitzer te Wee nen had plaats gehad, waarbij zich barbaarsche tooneelen van verwoesting hadden afgespeeld, de Kardinaal gewond werd en flater huisarrest kreeg, hebben zich gisteravond verdere inci denten voorgedaan. Joen de kerkgangers de avondkerkdienst t. lieten, werden zij begroet met gejoel en getrommel van honderden leden der jrjeugd. De politie dreef de menigte van chouwcrs en betoogers uiteen en zette tt.nl naburige straten af. Tot laat in den ld bleven de betoogers door de stad raar- waarbij zij uitdagend zongen: rcheert verder, kameraden hang de Jo op, schiet de priesters neer". officieel woordvoerder verklaarde gis- vond tegenover een vertegenwoordiger Reuter, dat kardinaal Innitzer volledige eid heeft in zijn eigen huis en dat zijn slechts voor zijn eigen bescherming de massa dient. Zaterdagavond bij de Kathedraal. tegenstellingen tusschen de Duitsche jnteiten en de Oóstenrijksche Katholie- hebben dezen Zaterdagavond aanleiding iven tot wel zeer woeste tooneelen. ndi et. Mf ie oor KARDINAAL INNITZER. en fe Omstreeks half negen is het tot een osteT. open aanval op het paleis van kar dinaal Innitzer gekomen. Uit verschillende richtingen kwa men omstreeks dien tijd dichte drom en, tezamen ten getale van ruim f duizend personen aangestormd en stenj vei'zamelden zich voor en om het pa- fr°tó 'e'S Van ^en kardinaal. Gedurende tien minuten werd toen yoef. e®n. onafgebroken aanval op 't aarts- dat* bisschoppelijk paleis gedaan, waar- ^ij achtereenvolgens alle ruiten wer- vang.®den in8eworpen. Tenslotte werd de »en w# huisdeur ingerameid. 'y Jc*! aanvallers stieten dreigende hem. ^'e,on u'*> zooals: „Levert ons den >ve hond Innitzer uit" nietiaJP°htie en miltairen bevonden zich wel niet v4® omgeving, doch' deden geen poging, een 0frer ,e bedwingen. Blijkbaar voelden et. W#h numeriek te zwak. zegt de Msb. steelenf^dige heethoofden brachten ladders ngen Aen Klommen daarlangs tot aan de bo neer o#je verdieping. iHer verschaften zij zich oe, d8t®,nS door de ingeworpen vensters, waar- [eni W een ware verwoesting aanrichtten. De maar ripf ruiten worden eveneens ingeslagen, ;ek in*.eul),l'iir werd naar buiten geworpen, schuwith'on joelde de opgewonden menigte, i, dat ij?11 werden gehoord als ..Er uit met In- n gew. dood aan alle priesters." 5e geze? tijd verliep en tegen negen uur begon tan kMmt <le vensters ook clectrische lampen an tot^aenjen enzoovoorts naar buiten te wer- olffd.) roon^te buiten stapelde dit alles op tot ptooten brandstapel tusschen het pa- VOL SPANNING SLAAN DUIZENDEN DEN STRIJD TEGEN DE ELEMENTEN GADE. Terugkeerend van de haringvangst is de Scheveningsche logger Sch. 12 van de reederij N.V. Fr. Vrolijk, schipper Piet van der Zwan, gister middag aan de buitenzijde van de Scheveningsche haven op de Noor- derhavenpier geslagen en vergaan. Het schip telde een bemanning van 14 koppen, waarvan er 11 zijn gered. De veertigjarige matroos Jan Bruin is in het ziekenhuis aan den Zuid- wal overleden, terwijl de „jongste" Hendrik Roeleveld en de afhouder Cornelis Bruin vermist worden en vermoedelijk in de golven zijn omge komen. Het was guur herfstweer en de Zuidwes tenwind joeg de golven hoog op tegen de havenhoofden. Velen wilden dezen middag genieten van het machtige schouwspel, dat de wilde golven bieden en de visschersbe- volking van Scheveningen trotseerde de wind- en regenvlagen om hun familieleden, die aan boord van haringloggers lange we ken de zee hadden bevaren, een vrooliik welkom toe te roepen, zooals men dat ge woon is van de havenhoofden af. Om 12 uur ongeveer kwam er een logeer in zicht, onmiddellijk gevolgd odor een tweeden, die koers zetten naar de haven om met hoo-* water binnen te loopén. Geen narees De wind had een kracht van 6 7 en men vreesde het weer niet, want in de afgeloo- pen week waren verschillende loggers bin nengekomen tóen de wind het water feller opzweepte dan thans het geval was. De Sch. 102 was om ongeveer 1 uur aan de zuidzijde van de haven aangekomen en de schipper zette zijn logger in den juiston koers om de rustige haven binnen te loc pen, na een reis van ruim 4 weken, waar op 38 last haring was gevangen. Voor den haveningang evenwel werd de stroom te sterk, de log ger liep zeer sterk uit zijn roer en naderde de gevaarlijke Noorderpier. Nog dacht men van den wal af, dat de logger zonder ongelukken de ze manoeuvre zou volbrengen, toen twee geweldige golven vlak ach tereen het schip totaal uit de koers brachten en voordat de bemanning zich kon herstelten sloeg de Sch. 102 aan de buitenzijde van de Noor derpier op de bazaltblokken welke de zeewering vormen. De schok kwam hevig aan. want het was van den wal af te zien, dat de logger wa ter maakte en dat de bemanning een ge weldigen strijd zou moeten voeren om het 'even te behouden. Hoog over de bruine zeilen van de vis- schersboot spatte het schuim uiteen en met iederen slag kwam het schip dieper te liggen en gevaarlijker voor de 14 opva renden. De redding. Oogenblikkelijk werden de verschillende reddingsdiensten gewaarschuwd. De beman ning van de reddingboot der Noord-Zuid- Hollandsche Reddingmaatschappij „Zee- manshoop" spoedde zich naar de eerste bin nenhaven. waar de boot gemeerd ligt en na korten tijd voeren de redders onder lei ding van schipper M. Bruin uit om te trach ten de opvarenden van den logger aan boord te nemen. Inmiddels waren op het Noorder-haven hoofd ook alle voorbereidingen getroffen om van den kant af reddingspogingen te ondernemen. Drie leden van de bemanning van de Sch. 102 sprongen overboord en be reikten het strand, daarbij geholpen door vier mannen, die zich onmiddellijk na de stranding te water hadden begeven. Deze drie werden gered, maar een van hen, de ongeveer 40-iarige Jan Bruin, overleed in het ziekenhuis. De „Zeemanshoop" zwoegde tege lijkertijd tegen de geweldige deining op en in angstige spanning keken de duizenden toe zonder dat zij in staat waren de menschen aan boord de helpende hand te kunnen rei- nen. I Aan boord van den logger wacht ten 14 mannen op hun redding. Twee van hen waren in den ach termast geklommen om zoo voor de mokerslagen van de golven bevrijd te blijven en zij moesten voor hun redding langs het verbindingstouw tusschen de masten naar voren klim men, want de reddingboot had zich tusschen de pier en den logger in- gewrongen en was gereed de opva renden aan boord te nemen. Hoevelen het er waren? Niemand kon op deze vraag antwoord geven, want men be schikte niet over communicatiemiddelen. Het was pre.cies 3 uur toen de „Zeemans hoop" na een zware worsteling met de woe dende elementen de visschershaven binnen voer, waarbij de duizenden, die het angsti ge tafereel hadden bijgewoond, juichten om de geweldige prestatie van schipper Bruin en zijn stoere mannen. Wij tellen de koppen... Bij de loods van de Noord-Zuid-Holland- sche Reddingmaatschappij zorgde de Haag- sche politie voor een afzetting en daar kwamen de opvarenden van den logger aan wal, doodelijk vermoeid en verkleumd van dè kou, maar gelukkig omdat zij aan den greep der golven ontsnapt waren. Wij telden 9. koppen, zoodat nog 2 leden van de bemanning vermist werden: de „jongste" Hendrik Roeleveld en de „af houder" Cornelis Bruin, die waarschijnlijk in de vischnetten verward is geraakt en zoo een nrooi der golven werd. Twee auto's van den Gemeentelijken Ge neeskundigen Dienst vervoerden de gered den deels naar huis, deels naar het zieken huis aan den Zuidwal. Tegen de haven lag de Sch. 102 vrijwel onder de golven, welker kracht verminder de, omdat de vloed afnam. Weer een rede van H i 11 e r. Duitschlands eenige vriend is Benito Mussolini Op het „Veld der bevrijding" is gisteren te Saarbrucken een groote volksbetooging gehouden, bi.i welke gelegenheid Hitier een rede heeft gehouden. In den loop van den ochtend heeft mi nister- Goebbels een nieuwen schouwburg geopend, die den naam zal dragen „Gouw theater Saarpt'alz". Om 7 minuten over tweeën kwam de Führer op het terrein der betooging aan, waar zich reeds 200.000 personen uit geheel West-Duitschland hadden verzameld. Hitier ving zijn rede aan met te zeggen, dat hij in den aanvang van dit jaar beslo ten had de 10 millioen Duitschers. die zich nog buiten het Rijk bevonden, tot Duitsch land terug te brengen. De internationale we reldburgers hebben, zeide hij, wel medelij den met den eersten den besten spitsboef, die in Duitschland ter verantwoording wordt Dit nummer bevat 8 pagina's leis en den Stefansdom. Doch op dit oogen- blik trad de politie met kracht tusschcnhei- den. Zij drong door de oproerige menigte heen eri wist de hoofd- en zij-ingangen te be zetten. De weg werd afgezet en langzaam werd de menigte verdreven. Opgeschoten jongens... Hett Duitsche Nieuwsbureau verslaat de gebeurtenissen van Zaterdag als volgt: „Gisteravond heeft zich een bende opge schoten jongens verzameld, die een dreigen de houding tegen het bisschoppelijk paleis aannam. De politie fcreep krachtig in, zoodat spoedig de orde was hersteld. De in het buitenland verspreide berichten, volgens welke de bisschop gewond zou zijn, en meer van dien aard, zijn niet in over eenstemming met de feiten. Naar vernomen wordt, zullen de daders met alle gestrengheid gestraft worden. De leiders van de betoogingen zullen op last van gouwleider Buerckel voor een jaar naar een concentratiekamp gezonden wor den. In officieele kringen te Weenen ver oordeelt men het incident, vooral in verband niet de goede betrekkingen, die tusschen den kardinaal en de Duitsche autoriteiten be stonden. Men verwacht dat wettelijke maat regelen genomen zullen worden tegen de lei dende leden van de katholieke kerk in Oos tenrijk. De Weensche dagbladen zwijgen over de relletjes. Het paleis van den kardinaal is bezet door ambtenaren der Gestapo. De Ge stapo stelt een onderzoek in naar de rel letjes en kardinaal Innitzer zelf is gisteren tweemaal ondervraagd. Gistermorgen heeft hij de mis mogen eelebrccren in de kapel van het bisschoppelijk paleis. liet is verbo den met zijn huis te telefoneeren. De verwondingen van den kardinaal Aarts bisschop, ontstaan door wegspringend glas van gebroken ruiten, zijn niet ernstig GEESTELIJKE UIT HET VENSTER GEWORPEN. Ooggetuigen, onder wie in het bis schoppelijk paleis wonende pries ters, hebben gisteren nadere bijzon derheden omtrent de betoogingen bekend gemaakt. Terwijl een groen betoogers het paleis bestormde, drong een andere groep door in de pastorie. Daar wer den verscheidene priesters aange vallen en een zestigjarig geestelij ke, Johann Krawarik genaamd werd uit het venster op de eerste verdieping op de binnenplaats ge worpen, met het gevolg, dat hij een hersenschudding bekwam en beide beenen brak. De kostbare biblio theek der Weensche bisschoppen 'verd volkomen vernield. Spanning neemt toe. Vinnigen strijd verwachte Men acht het niet waarschijnlijk, dat thans nog een nieuwe poging kan worden onder nomen tot tot een overeenkomst tusschen kerk en nationaal socialistische partij hier te komen, In welingelichte clericale kringen wordt verklaard, dat de spanning tusschen kerk en 'partij (hans in Oostenrijk veel er ger is dan in hetoude Duitschland en men verwacht, dat de gebeurtenissen in Weenen gevolgd zullen worden door een nieuwen en vinnigeren strijd tusschen de katholieke kerk en de nationaal socialistische partij in geheel Duitschland. In Oostenrijk zou een zoodanige ontwikkeling hijzonder ernstig zijn, aangezien ruim 95 pet. der Oóstenrijk sche bevolking uit trouwe katholieken be- 1 staat. EERBERICHT DE BILT SEINT: Verwachting: Meest matige, W. tot Z.W. wind, betrokken tot zwaar of half bewolkt, waarschijnlijk enkele regen kouder. Verdere vooruitzichten: Weinig verandering. geroepen, doch zij zijn'doof geweest voor het leed van tien millioen menschen, Deze we reld is ook thans nog doordrenkt van den geest van Versailles De voorwaarden voor het tot stand bren gen van een regeling waren, naar Hitier ver klaarde, de volgende geweest: 1. De innerlijke geslotenheid van het Duitsche volk. Ik weet, wat wellicht velen in de rest der wereld en enkelen in Duitsch land nog niet schijnen te weten, dat het volk van 1938 niet het volk van 1918 is. 2. De nationale bewapening, waarvoor ik spoedig reeds zes jaar lang heb gestreden 3. De beveiliging van het rijk. Geen mo gendheid ter wereld zal het gelukken, ooit door deze muur te breken. 4. Wij hebben ook huitenlandsch-politieke vrienden gewonnen. De as, waarover men in het buitenland zoo dikwijls heeft meenen te kunnen spotten heeft bewezen, dat zij ook in de ernstige uren stand houdt. Voortgaande zeide Hitier: Wanneer ik de hulp van andere staatslieden bij deze vreed zame regeling vermeld, moet ik steeds weer onzen werkelijken eenigen vriend, dien wij heden bezitten, Benito Mussolini, aan het hoofd stellen. Ik weet, dat gij u bewust zijt van hetgeen w;: dezen man te danken heb ben. Ik wil ook de beide andere staatslieden noemen die ernaar gestreefd hebben 'n weg naar den vrede te vinden. De ervaringen der laatste acht maanden, zoo zeide Hitier verder, moeten Duitschland sterken in den wil, voorzichtig te zijn en nooit iets na te 'aten, wat tot bescherming van het rijk moet worden gedaan. Duitsch land staat tegenover staatslieden,, die even eens den vrede willen. Alleen regeeren zij in landen, welker innerlijke opbouw het mogelijk maakt, dat deze staatslieden te al len tijde afgelost kunnen worden door an deren, die vrede niet zoo zeer op het oog hebben. In Engeland zou na een Cham- herlain slechts Duff Cooner, Eeden of Churchill behoeven te kqjnen, om. vast te staan dat het doel dezer mannen zou zijn. direct een wereld oorlog te beginnen. Hierdoor wordt Duitschland genoodzaakt, waakzaam en op verdediging bedacht te zijn. Hitier noemde voorts den „joodsch-inter- nationalen wereldvijand die in het bolsje wisme zijn uitdrukking gevonden heeft", en de macht van ..een internationale pers, die slechts van leugen cn laster leeft", die Duitschland noopten om voorzichtig te zijn. Aanleg van nieuwe versterkings- werken. Ik heb derhalve, aldus Hitier, beslo ten, de uitbreiding van onze verster- kin rswerken in het Westen, zooals ik in mijn rede te Neurenberg heb aangekondigd, met verhoogde ener gie voor) te zetten en ik zal thans de beide greote gebieden, die tot dus ver vóór onze versterkingswerker lagen, namelijk het groote gebiec" van Aken en het gebied van Sar bruecken, in deze versterkingen te trekken. Hitier verklaarde verder zich erover te verheugen, dat hij reeds in de komende da gen de maatregelen kon opheffen, die in dc kritieke maanden en weken waren geno men, en dat honderdduizenden mannen weder naar huis konden gaan. Duitschland, zoo ging Hitier voort, is als sterke staat te allen tijde bereid, met zijn omgeving een politiek van verstandhouding te voeren. Duitschland kan dat. want het verlangt niets van anderen. Wij hebben geen wenschen, we hebben geen eischen, wij willen den vrede. Iets is er echter, dat Duitschland wenscht Auto in het Winschoterdiep AUTO KWAM MET DE WIELEN NAAR BOVEN BIJNA MIDDEN IN HET KANAAL TERECHT. TOEN DE WAGEN OP HET DROGE GEBRACHT WAS, BLEKEN DE INZITTENDEN REEDS JAMMERLIJK VERDRONKEN. De gladde wegen en vermoedelijk drank zijn oorzaak geweest, dat bij een auto-ongeluk te Zuidbroek drie menschen om het leven zijn geko men. Om half één gisternacht zou den zes personen uit Appingedam, die in Zuidbroek naar de kermis waren geweest, naar hun woningen terugkeeren. Het gezelschap was per auto en wilde eerst één van hen naar Hoogezand terugbrengen. Drie hnnner stapten in den wagen, ter- wül de overige drie personen bleven wachten op hun terugkomst. Even buiten Zuidbroek raakt' de bestuurder waarschijnlijk de macht over het stuur kwijt, de auto slinte en reed in het zeer vuile water van het Winschoterdiep. De auto stond ondersteboven .bijna mid den in het kanaal met de wielen even boven de oppervlakte. Met zeer veel moeite slaag den toegeloopen personen erin de auto op het droge te brengen. De drie personen za ten nog in den wagen en konden eerst na dat de auto op het droge was, bevrijd wor den. Doch een dokter uit Sappemeer en een geneesheer uit Zuidbroek, die spoedig ter plaatse waren, konden slechts bij alle drie den dood constateeren. Het waren de 40-jarige gehuwde A. Jonker uit Appingedam, de 25-jarige ongehuwde K. Badhoorn eveneens uit Appingedam en de 50-jarige ongehuwde J. Visschers hil Foxham, gemeente Hoogezand. De politie stelt een onderzoek in. en da t geldt in het hij zon der voor zijn bé trekkingen met Engeland: het zou goed zijn, wanneer men in Engeland geleidelijk be paalde allures uit den tijd van Versailles zou laten varen. De gouvernante-achtige voogdij over Duitschland verdraagt Duitschland niet. Informaties van Britsche staatslieden of parlementsleden over het lot van Duitschers en van Rijksonderdanen binnen de gren zen van het Rijk, zijn misplaatst. Duitsch land bekommert zich ook niet .om dergelijke dingen in Engeland. Hitier wees o.m. op de gebeurtenissen in Palestina en verklaarde: Tot de bevordering van den vrede behoort ook, dat alle staatslieden en politici, die zich van hun verantwoordelijkheid bewust zijn. zich om hun eigen zaken bekommeren en niet voortdurend zich in de problemen van andere- volken of landen mengen. Hitier betoogde tenslotte nogmaals, dat niemand meer den vrede noodig heeft dan Duitschland. Verrassing te Berlijn. Een der zeer eigen plannen van Hitier. De aankondiging van Hitier betreffende zijn voornemen om groote streken rondom Aken en Saarbruecken te betrekken in de Westelijke versterkingszone is als een groo te verrassing gekomen voor het Duitsche publiek en voor officieele kringen te Berlijn Het moet een der zeer eigen plannen van Hitier betreffen. Slechts weinigen kunnen, aldus heeft Reuter gisteravond vernomen bijzonderheden weten,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 1