Neerlands kolenrijkdom
Verzet tegen
gemeensclisppelijke
Pootsch-Hongaarsche grens
Regeling der betrekkingen
met Dui
Het rijk heeft
meevallers
Fl.3500.-
AAN BELONINGEN
Een doode op de
rails gelegd
R.K. Nederlanders
achtergesteld
Gruwelijke
kindermishandeling
Postvlucbten op Ind
17 0ct-
Het Engelsche elftal
Onze tegenstanders
van Zondag a
Aartshertog Josef Frans
houdt een lezing
VRAAGT UW WINKE
LIER EEN FORMULIER
NAAST JOEGO-SLAVIë EN DE VIER
GROOTE MOGENDHEDEN, HEEFT
THANS OOK ROEMENIë MEDEDEE-
LING GEDAAN VAN ZIJN BEZWAREN.
Houding van Italë
uiteen gezet
Naast. .Toego-Slavië en de vier groote mo
gendheden heeft thans ook Roemenie doen
weten, dat zij niet gunstig staat tegenover
een gemeenschappelijke grens tusschen Po
len en Hongarije.
Het D.N.B. meldt, uit Boekarest, dat vol
gens berichten in de dagbladen Roemenië,
in overleg met Joegoslavië, zoowel te Boe
dapest als in de vier hoofdsteden der on-
derfeekenaars van de overeenkomst van
München, zijn opvatting te kennen heeft ge
geven ten aanzien fan de Hongaarsche
eischen. Roemenië is tegen de Hongaarsche
eischen, die reeds door hun aard het ka
der van de in München aanvaarde begin
selen overschrijden.
It-aliaansch blad zet houding
van Italië uiteen. Geen ver
schil van opvatting tusschen
Rome en Berlijn.
Rome. De nota van de Informazione
Diplomatica van gister wordt gecommen
tarieerd in een hoofdartikel van de Gior-
nale d'Italia. Na te hebben doen uitkomen,
dat. deze nota met de gebruikelijke heider-
Houding van Italië uiteen gezet,
heid de werkelijke zijden der Hongaarsch-
Slowaaksche aangelegenheid en de actieve
gedachte van Italië te dezer zake preci
seert., voegt hot blad hier aan toe, dat de
rogeeringen en partijen in Europa zich ern
stig zouden vergissen, indien zij zouden blij
ven vasthouden aan het verkeerde motief
van verschil van opvatting tusschen Rome
en Berlijn. Wij zijn in de gelegenheid, al
dus het blad. te verzekeren, dat het Hon
gaarsche probleem voor zoover betreft dc
betrekkingen met Tsiechoslowakije weldra
zal worden aangesneden met volmaakte
overeenstemming tusschen Duitschland en
Italië.
Het blad geeft uitdrukking aan de zeker
heid, dat Praag aan deze oplossing zijn goed
keuring zal hechten.
De Hongaarsche eischen.
De Hongaarsche eischen, waarvan de con
ferentie van München de wettige basis er
kende, zijn gematigd en redelijk. Zij doen
geenszins blijken van een geest van geweld
noch van territoriale boeeerigheid. Zij
eischen de annexatie van Hongaarsche ge
bieden. volksstemming voor betwiste zones
en zelfbestuur voor andere minderheden. In
principe komen deze eischen overeen met
de betoogen, welke deel uitmaken van de
leer der democratieën en met hetgeen te
München practischer is geformuleerd.
De regeering te Praag, aldus besluit het
blad, kan in haar eigen belang niet weige
ren.
Nog geen beslissing inzake her
vatting van de onderhandelin
gen tusschen Praag en Boedapest
Ofschoon men in Romeinsche kringen ver
wacht, dat de beraadslagingen tusschen
Tsjecho Slowakije en Hongarije binnenkort
worden hervat is een beslissing in deze nog
steeds niet genomen.
Men is te Rome van meening, dat het
voornaamste belang van Praag is zoo snel
mogelijk dit hoofdstuk der geschiedenis af
te sluiten en een ander te beginnen, dat
langs volkomen andere lijnen zal moeten
loopen als het vorige. Wanneer de nieuwe
grens zal zijn vastgesteld, zal ook Italië
deze garandeeren. De Tsiechoslowaaksche
republiek zal dan de problemen van haar
binnenlandschc organisatie, der economi
sche en geestelijke politiek kunnen aanvat
ten.
Men verwacht gebaar der Tsje-
choslowaaksche regeering.
Algemeen wordt te Boedapest verwacht,
dat de Tsiechoslowaaksche regeering binnen
de eerstvolgende 48 uur jegens Boedapest
een gebaar zal maken voor de hervatting
van de onderhandelingen over de Hongaar
sche minderheden.
Tsjecho-Slowakije
Binnenkort hervatting van het
spoorwegverkeer.
De Prager Presse meldt, dat de onderhan
delingen tusschen Tsjechoslowakije en
Duitschland ongetwijfeld spoedig zullen lei
den tot gedeeltelijke normalisatie van de
betrekkingen tusschen de beide landen op
het gebied der spoorwegen en posterijen.
De treinen zullen spoedig weer beginnen
te rijden, o.a. op de lijn PraagBerlijn, als
mede op de lijn Praag—Brno, die op het
oogenblik op drie plaatsen doorsneden wordt
door de nieuwe grenslijn ten noorden van
Moravie. Echter zullen de Tsiechoslowaak
sche treinen bij het rijden over Duitsch
grondgebied en omgekeerd de Duitsche trei
nen bij het passeeren van het Tsjechische
grondgebied, geen reizigers opnemen of uit
laten.
Geruchten over niet-nationaal-
socialisten in Sudetenland.
Duitsche politieke kringen verklaren, dat
de in het buitenland verspreide berichten
over de bedoeling van Hitier aan de regee
ring te Praag de arrestatie en uitlevering te
vragen der niet-nationaalsocialistische Sude
ten-Duitsche afgevaardigden en senatoren
ongegrond zijn.
Men betwist eveneens dat de Gestapo te
Praag een afdeeling zou hebben gevestigd.
Alle tusschen Berlijn en de Tsjecho-Slo-
waaksche regeering hangende kwesties, met
inbegrip van die welke den burgerlijken
status betreffen der in Tsjecho Slowakije
gebleven Duitschers en Sudeten-Duitschers,
die op Tsjecho-Slowaaksch grondgebied ge-
vèstigd blijven, hebben reeds onderwerp v.
onderhandelingen tusschen de beide regee-
ringen uitgemaakt.
Er is reden op te merken, dat de bij de
besprekingen te München tot stand geko
men overeenkomst voorziet in een recht
van optie.'
Voor wat de in Tsjecho Slowakije gebleven
Duitschers aangaat, hebben de meest gezag
hebben Duitsche kringen nimmer opge
houden te herhalen, dat het rijk in hun lot
belangstelling zal blijven hebben.
De financieele hulp van Enge
land.
Met de Tsjecho Slowaaksche financieele
missie, die gister van Londen naar Praag
is teruggekeerd, is, naar Reuter verneemt,
een bevredigende regeling tot stand geko
men omtrent, het Britsche voorschot van 10
millioen pond sterling en het gebruik, waar
toe het zal worden bestemd.
Het Tsjecho Slowaaksche verzoek om nog
meer financieele hulp, dat, naar men meent
te weten, het onderwerp zou vormen van
memoranda, die de missie bij de Britsche en
do Fransche regeering heeft achtergelaten,
is eveneens besproken, doch hieromtrent kon
men het niet zoo spoedig eens worden.
Frankrijk heeft zich, naar Reuter ver
neemt, op het standpunt gesteld, cRit Frank-
rijk's eigen behoeften voorloopig de moge
lijkheid van het verleenen van hijstand aan
Tsjapho Slowakije uitsloten, in verband,
waarmede Engeland zich niet bereid zou
hebben verklaard de last alleen te dragen.
Echter zal, zooals in de officieele verkla
ring van Zaterdag is gezegd, de kwestie dooi
de Britsche regeering in samenwerking met
de Fransche regeering bestudeerd worden,
en zal aan de Tsjechische zoo spoedig mo
gelijk antwoord worden gezonden.
Geheimzinnige moord op vak-
vereenigingsleider in Frankrijk.
Een geheimzinnige zaak houdt
Frankrijk thans in spanning. In den
nacht van Zaterdag op Zondag is op
een spoorbaan in de omgeving van
Parijs het afschuwelijk verminkte
lijk van een vakvereenigingsbestuur-
der, Albert Gassier, gevonden. He*
staat vrijwel vast, dat men met een
laaghartig misdrijf te doen heelt.
De politie neemt aan, dat men Cassier
heeft vermoord en later op de rails heelt
gelegd. Het lijk moet kort daarop overreden
zijn.
Het toonde ernstige wonden aan de borst
kas en de schedelbasis, alsmede aan de le
dematen. Deze verwondingen zijn tijdens 't
leven toegebracht. Men zal thans nog de in
gewanden onderzoeken.
Cassier was communist en herhaaldelijk
door reclitsche tegenstanders bedreigd. Men
vraagt zich ook af, of het geen weerwraak
zou zijn voor de moord op een bouwvakop
zichter te Lyon, door stakende elementen ge
pleegd, omdat deze man voortging met te
werken. Cassier heeft met dat geval niets
te maken, maar het kan de politieke harts
tochten der extremistische rechtsche orga
nisaties hebben opgezweept.
In ieder geval is men er vrijwel van over
tuigd, dat Cassier door politieke tegenstan
ders van rechts werd vermoord. Er bestaat
een kleine mogelijkheid dat de misdaad van
uiterst links zou komen, maar dat wordt,
volgens het Vk. toch niet waarschijnlijk ge
acht.
Een met bloed bevlekte
doek
hand-
De inspecteurs hebben vlak bij het hoofd
van den vermorzelden man een handdoek
gevonden, die een scherpe geur verspreidde
als van ammoniak. Deze handdoek was met
bloed bevlekt. Tol nu toe heeft men nog
niet vast kunnen stellen of .leze zich bij toe
val daar ter plaatse bevond of dat men
hierin een aanwijzing heeft, dat Cassier be
dwelmd is. Want het is natuurlijk best mo
gelijk, dat men den vakbondsleider acht
dagen vastgehouden heeft en toen pas naar
de spoorbaan heeft gebracht.
Zijn broer, zijn ouders en zijn vriendin
kiezen allemaal stelling tegen de opvatting
van zelfmoord. Allen verklaren, dat Cassier
door fascisten moet zijn omgebracht. Men
heeft, ook nog gezocht in de richting van den
ondernemer Villaudière. die eens tegen Cas
sier zou hebben gezegd, omdat die voor de
strikte toepassing der sociale wetten op
kwam: „Als je niet opduvc.t, laat ik je in
de Seine gooien", maar tusschen die hartige
taal en dc dood van Cassier bestaat toch
waarschijnlijk niet het minste verband.
Het congres van den R.K.-Bond
van ambtenaren meent van wel.
Rijksbouwmeester Vrijman vindt
in Mr. Marchant een pleitbezor-
aer.
Het congres derialg. R.K. ambtenarenver-
eeniging, dat gisteren in Den Iïaag werd
gehouden heeft zich gekant tegen de steeds
verder gaande afbraak der ambtenarenpo-
sitie's over de fondsvorming door de over
heid voor de sociale verzekeringen en pen
sioenen werd een vernietigend oordeel uit
gesproken, eveneens over schrijnende behan
deling van de bestaande rechtspositierege
lingen in gemeenten, welke op de een of
andere wijze financieel afhankelijk zijn van
het rijk.
De aandacht wordt weder gevraagd
voor de actie tegen de achterstelling
van katholieke Nederlanders bij de
vervulling van overheidsambten. -
Gewezen werd ook op de bedenkelijke ge
volgen van het capitulanten stolsel. Mr.
Marchant hield een inleiding over de be
kende zaak Vrijman, den bouwmeester van
het ziekenhuis te Leiclen, tevens rijksbouw
meester die niet eervol is ontslagen. Een
motie waarin geconstateerd wordt dat de
regeering in deze zaak ongelijk heeft werd
aangenomen.
BELASTINGOPBRENGSTEN OVER
SEPTEMBER OVERSCHREDEN DE
RAMING.
Uit het overzicht van de opbrengst
der rijksmiddelen blijkt,dat over de
maand September de inkomsten van
verschillende diensten de ramingen
hebben overtroffen.
Zoo bracht bijv. in vergelijking ^met het
vorig jaar de grondbelasting f 148.584 meer
op, de inkomsten-belasting f9.860.908, de
vermogensbelasting f 677.084, de verdedi
gingsbelasting f716.282 en de belasting van
de doode hand f170.469.
Wat de overige middelen betreft, deze heb
ben over de maand September opgebracht
f3S.184.411, tegenover het vorig Jaar
f36.793.823, waarmede de maandelijksche
raming met ruim f2.4 millioen werd over
schreden.
Een uitzondering maakt de belasting op
den invoer, die f 1.013.981 beneden de ra
ming bleef. Ook de couponbelasting is lager
dan verleden jaar.
Wat ten slotte de uitkomsten van alle
middelen voor het dienstjaar 1937 aangaat,
kan worden medegedeeld, dat de zuivere
opbrengst over, het tijdvak van 1 Januari
1937 tot en niet de maand September 1938
hebben bedragen f 553.050,158, waardoor tot
dusver de raming met ruim 69 millioen gul
den is overschreden.
Twee jaar en acht maanden gevan
genisstraf tegen ontaarden vader ge-
eischt.
Het gerechtshof te 's-Hertogenbosch heeft
gisteren in hooger beroep behandeld de
strafzaak tegen den arbeider A. W. K. uit
Mill. die aldaar in December 1937 en in
Januari j.1. zijn tweejarig dochtertje Wil-
helmina heeft gestompt, geslagen en ge
trapt, waarna hij het kind zonder dat het
voldoende was gekleed, heeft geworpen in
een kribje, dat in een kamer stond, welke
niet was verwarmd, tengevolge van welke
afschuwelijke mishandeling het kind op 5
Januari is overleden.
Door de rechtbank van 's Hertogenbosch
is K. veroordeeld tot een gevangenisstraf
van twee jaar en acht maanden, tegen
welk vonnis hij hooger beroep heeft aange-
teekend.
De advocaat-generaal heeft opnieuw te
een K. twee iaar en acht maanden gevan
genisstraf geëischt.
Uitspraak over veertien dagen-.
theenreis) |Band. 17 J
(u££u> |Ba*dad 17 Oct|Athene 17 J
S5 liodh"-«1
(heenreis) lAlex' 17 0ct' |sasra. 17 0,
Vxwti
Engeland-Contin
Voor den wedstrijd Engeland-Con-
tinent, welke op 26 October a.s. op
Arsenal's veld te Londen zal worden
gespeeld ter gelegenheid van het 75-
jarig bestaan van de Football Asso-
ciation, is het Engelsche elftal als
volgt samengesteld:
Doel: Woodley (Chelsea).
Achter: Sproston (Tottenham Hofspui) J
Hapgood (Arsenal), captain.
Midden: Willingham (Huddersfieh^
Young (Huddersfield Town) en
(Arsenal).
Voor: Matthews (Stoke City), Aft*
(Sheffield Wednesday), Lawton (Evtfn.
Goulden (West Ham United en Boyesfo
ton).
Als reserves zijn aangewezen Vit
(Charlton Athletic) als halfspeler en Bir
(Aston Villa) als voorhoedespeler.
Denemarken-Nederli
Het Deensche elftal, dat op 23 Octób»
te Kopenhagen tegen het Nederlandse!
tal zal uitkomen, is van links naar
als volgt samengesteld:
Doe-1: Axel Nielsen (Aarhus).
Achter: Poul Hansen (B. '93) en Eri'ï
ner (K.B.)
Midden: Sigfred Jensen (A.B.), Oscai
gensen (K.B.) en Arbe Soerensen (B.
Voor: Soebirk (B. '93) Kai Hansen I
Reinholdt Christensen (H.I.K.), Kai U!
(B.'93) en Thielsen (A.B.)
Als reserves zijn aangewezen, Svend
sen (B.'93), E. Oestgaard (Aarhus),
Nielsen (B.'93), Svend Albrechtsen (1
Egon Knudsen (Vejen) en Knud Ls
(Frem).
Bah
VAN KLAVEREN SLAAT ROTHIE1
Bij de gisteravond te Rotterdam geho
internationale bokswedstrijden werd
hoofdpartij gevormd door een partij
schen onzen landgenoot Bep van Klar
middengewichtkampioen van Europa en
Belg Rothier. Na tien ronden van drie
nuten won de Hollander de match op
ten.
Heden de gast van Prins Bernhard.
Op uitnoodiging van desyereeniging „Ne
derlandHongarije" heeft Aartshertog Josef
Frans gistermiddag voor een uitgelezen ge
zelschap in hotel Wittebrug te Den Haag
een voordracht gehouden over: „Het toeris
me in Hongarije en de baden van Buda-
pest".
Onder de aanwezigen waren: de minister
van Buitenlandsche Zaken, Mr. J. A. N. Pa-
tijn, de deken van het corps diplomatique,
de heer A. de Pury en vele leden van dat
corps onder wie de Hongaarsche gezant, de
burgemeester van Den Haag, Mr. S. J. R. de
Monchy, verschillende leden van de Ko
ninklijke hofhouding. Jhr. Mr. van Nispen
1ot. Sevenaer, oud-gezant, generaal-majoor
S. W. Praag en gep. luitenant-generaal Jhr.
W. Roëll.
Na de belangwekkende voordracht van
den hoogen gast hebben de aanwezigen een
film gezien en werd er thee gedronken.
Daarna was er een receptie bij de Hon
gaarsche legatie.
Naar wij vernemen zal de aartshertog he
den het noenmaal gebruiken met Prins
Bernhard op hel Paleis Huis ten Bosch.
De Peel herbergt 2 milliard ton
kolen. Nieuwe gebieden moe
ten in exploitatie genomen woer
den.
Heerlen, October.
Het Zuid-Limburgsche landschap
ligt verlaten in den vroegen ochtend
nevel. Sirenes loeien en bij honder
den trekken de mijnarbeiders per
fiets of te voet, het blauwe stikke-
zakje met den voorraad eet- en
drinkwaren voor den geheelen dag
losjes over den schouder bengelend
naar hun arbeidsveld ettelijke 'tien
tallen meters onder den grond. Zij
lossen hun kameraden af, die thans
een welverdiende rust tegemoet
gaan. Het is een beeld, dat zich.
iederen dag herhaalt in den Zuid-
Oostrand van Limburg waar onze
kolenmijnen gevestigd zijn.
Deze kleine strook grond is voor ons land
van onschatbare beteekenis. Hier toch be
vindt zich een kolenrijkdom. die toereikend
is voor ons gehecle land. Sinds eenige ja
ren doen sombere geruchten de ronde. ten
aanzien van den voorraad kolenonzer mijnen
Steeds meer doet de vrees voor, uitputting
van dit gebied of althans een gedeelte daar
van zich gelden en in verhand hiermede
ook de vraag naar nieuwe gebieden, waarbij
vooral aan de Peel gedacht wordt.
Het is zaak dit gevaar voor uitput
ting goed onder oogen te zien en
niet te onderschatten. Dit kan men
onbevangen doen, omdat is komen
vast te staan dat zich zoowel in de
Peel als Noordelijker van dit gebied,
tot zelfs in den Geldcrschen Achterh-
toe, terreinen bevinden, die op ex
ploitatie wachten. Dit zal met zich
brengen, dat de mijnwerkersbevol
king zich zal verplaatsen.
Ook met het oog hierop loont een serieuze
bestudeering van dit vraagstuk alleszins de
moeite, opdat de gemeenten in de huidige
mijnstreek tijdig hun maatregelen kunnen
nemen. Het is even kortzichtig als onjuist
wanneer men zich in deze streek verzet te
gen het vestigen van een nieuwe mijnstreek
in het noorden van Limburg, omdat er
wanneer men zulks nalaat, in Zuid-Limburg
op den duur bedrijven gesloten zullen moe
ten worden hetgeen tot werkloosheid en
verval zal leiden, zooals geschied is in het
aangrenzende gebied in Duitschland, waar
de staalgieterij Rothe Erde stilgelegd is.
Ook in Wales heeft men dit moeilijke pro
bleem niet tijdig onder oogen gezien met
het gevolg dat ook daar geheele streken
plotseling zijn ontvolkt.
De toestand in Nederland.
Wanneer men zich aan deze voorbeelden
spiegelt behoeven zich in Nederland geen
moeilijkheden voor te doen. In Limburg
Oost-Noord-Brabant en Zuid-Oost Gelder
land liggen uitgestrekte terreinen, waar de
steenkoollagen voldoende hoog gelegen zijn
om geëxploiteerd te kunnen worden. Van
dit uitgestrekte gebied is nog slechts een
klein gedeelte n.1. het Zuid-Limburgsche
inderdaad in exploitatie genomen. In dit
gebied zijn de omstandigheden ook het
gunstigst .daar de kolenlagen zich op 200
400 meter diepte bevinden.
In de Peel bedraagt die diepte ongeveer
600 meter. Vooral in deze streek wordt ge
dacht wanneer men spreekt over het in
exploitatie nemen van nieuwe gebieden.
En hierover wordt vooral veel gesproken
sinds men ontdekt heeft dat de steenkool
in de omgeving van Siftard steeds dieper
en dieper wegzinkt, in hef gebied tusschen
Sittard en Roermond, zelfs reeds tot cir
ca 2500 meter.
Tijd en geld.
Deskundigen hebben berekend, dat
onzen kolen voorraad in Zuid-Lim
burg reeds na circa twintig jaar
uitgeput zal geraken. Het is zaak
dat er tegen dien tijd een nieuw ge
bied in exploitatie genomen zal zijn
De aanleg van een mijn kost niet
•Heen geld. het kost. ook tijd, veel
iid zelfs. Tien tot twaalf iaar zijn
hiermede zeer zeker gemoeid, en
het is dus begrijpelijk dat de kwestie
van de Peel-exploitatie als zeer ur
gent wordt beschouwd.
De kolenvoorraad in het Peelgebied wordt
door deskundigen geschat op 1H tot 2 mil
liard ton, ongeacht een reserve van circa
800 millioen ton welke zich bevinden op
grootere diepte dan 1200 meter. Ter verge-
iiiking diene dat de voorraad welke zfch
thans nog in het Zuid-Limburgsche gebied
fievindt ruim 3 milliard bedraagt met een
reserve van ruim 600 millioen ton, terwijl
de rijkdom van de aangrenzende Belgische
Kempen op circa 9 milliard ton wordt ge
schat.
De totale Nederlandsche voorraad
welke zich voor een exploitatie be
reikbare diepte bevindt wordt ge
schat op 6 milliard ton. Het
aanboren van een gedeelte van de
zen voorraad is echter zoo kostbaar
dat het niet meer economisch ver
antwoord genoemd kan worden. On
ze voorraad is dus niet onuitputte
lijk, hoewel er toch ook geen reden
is tot ernstige ongerustheid, aange
zien de jaarlijksohe produvtie
15 millioen ton niet overschrijdt
zoodat een eenvoudig rekensommet!1
leert dat onze voorraad toereikend
is voor rond 4000 jaren.
Waar moet de Peelmijn
Met betrekking tot den aanleg vüj
peelmijn wordt aan Swalmen en
gedacht.
Niet alleen vanwege de grootere
der steenkolenvoorraden, maar ook v®
de aanwezigheid van drijfzandlagen,
door zeer hooge eischen aan dc conslr®
der schachten gesteld worden, zal
ploitatie van de Peel een kostbare gesc:
denis worden. In het bijzonder aan de
tillatie zullen buitengewoon hooge eist
gesteld worden. Zoo is b.v. reeds op
diepte van 700 meter een temperatuur
niet minder dan 32 graden geregistrei
terwijl behoorlijke arbeid eerst mogelijs
bij een temperatuur van 20 graden. 1
gunstige omstandigheid kan hot genof
worden dat de vervoermogelijkheid, voo
als de mijn inderdaad bij Swalmen
komen .goed zijn.
Thans loeien de sirenes waarvan wijl
den aanhef spraken nog in het merkw?
digc heuvelachtige land in het ZuidenJ
Limburg, dat zoo on-Nederlandsch aandj
Zal het beeld van de voorbijtrekkende
arbeiders inderdaad verplaats worden n|
dc vlakke heidevelden in cfe Peel. wj
thans vele handen arbeiden aan de on»
ning der woestenij en waar eerlang de 1
renarbeid expansie zal vindon? Het is
vraag waarvan het antwoord niet a
lang op zich mag laten wchten, -want
het niet de Peel waar een nieuwe mijn
worden aangeboord, dan zal dit toch in
geval elders moeten geschieden.