II
fVoorraadvorming
en oorlogs=autarkie
n
K100STERBALSEM
IUITENL A NDSCH
I
VERZICHT
Tweed® blad
Economische beschouwing
KNEUZINGEN
Kantongerecht te Alkmaar
Alkmaarsche Kaasmarkt
aterdag 29 Octobcr 1935
P's
Zelfi!
!cr meS
U
Past
Üs oo
5TBI
TEL
,cc* de economische ontwikkeling
ifllo* ondergeschikt aan de
rp18' EISCHEN der defensie. - het
^hjtjuiisme triomfeert.
Een van de allermerkwaardigste
verschijnselen van onzen tijd is stel-,
j j/g het streven, dat men overal ziet
opkomen en dat is gericht op het
1 yormen van oorlogsvoorraden. Tot
op zekere hoogte is het een uitvloei
sel van de ervaringen, die men heeft
opgedaan gedurende den grooten
oorlog. Niet alleen werd in 1918 het
lot van Duitschland beslist door den
onhoudbaren economischen toestand
in het binnenland, ook de overwin
naars, ja zelfs de neutralen hebben
aan den lijve ondervonden, hoe de
dalende productie van verbruiksgoe-
deren een schaarschte deed ontstaan
van ongekende afmetingen.
Dat dit verschijnsel zich in de oorlogvoe
rende naties voordeed was begrijpelijk. Het
onttrekken van milliocnen arbeidskrachten
ell de enorme extra-vraag naar oorlogsma
teriaal, moesten een vermindering in de
productie van nuttige goederen met zich
Inbrengen. Hun export kon dientengevol
ge niet anders dan terugloopen en voor de
neutralen uitte zich dit op een wijze, die
enigszins doet denken aan de gedwongen
autarkie van tegenwoordig.
Meer dan sinds mensclienheugenis was
jrgekomen, waren zoowel oorlogvoeren-
in als neutralen aangewezen op zelfvoor-
iening met alle voor den welstand nadee-
gevolgen, daaraan verbonden.
Nu het oorlogsgevaar in Europa nauwe-
jks meer van de lucht is, is het begrijpelijk
it de regeeringen zich tegen deze even-
iliteiten beginnen te wapenen. Men weet,
'ii iM"'1' wanneer de hom barst, men ten aan-
*en van de voorziening met tal van goe-
eetBLrcn geheel op zichzelf aangewezen zal
en dat, voor zoover het artikelen be
dt, die in het eigen land niet worden aan-
iffen, de toevoer wel eens plotseling af-
leden zou kunnen zijn.
jHet middel daartegen is voor de hand
;end. Men dient nu reeds reserves te
icn. Reserves, waarvan weliswaar gc-
,!ld voor het gebruik wordt afgenomen,
|h die dan echter te gelijkertijd met ver-
f voorraden worden aangevuld.
mg Zoo is de mensch van heden, die
door de kosten van den bewape
ningswedloop toch reeds zoo zwaar
wordt belast, bovendien nog genood
zaakt een extra-voorraad verbruiks-
goederen met zich mee te sleepen.
De aankoop ervan, hoe deze ook
wordt geregeld, zal komen te druk
ken op het volk, er moeten magazij
nen worden ingericht, er zullen be-
waarkosten zijn en natuurlijk eenig
bederf. Kortom, men zal het terdege
merken.
F Gedurende de spannende dagen, die ach-
Icr ons liggen, hebben we o.a. van Göring
Kunnen hooren, dat Duitschland in dit op
licht „klaar" was. Hoewel onze Oostelijke
"buren de gewoonte hebben hun voorberei
dende maatregelen breed uit te meten, wan-
Jneer ze meenen dat dat noodig is, om het
Tbuitenland te imponeeren, twijfelen we er
piet aan of de Duitsche regeering is in dit
lopzicht een goed eind gevorderd. Wanneer
Jjhet aankomt op oorlogsvoorbereiding schijnt
daar alles mogelijk te zijn.
Behalve die enkele uitlatingen echter, we
ten we omtrent deze materie betrekkelijk
Weinig. Over het algemeen wordt overal om-
Jtrent deze reservevorming het grootst moge-
lijke stilzwijgen in acht genomen, wat vcel-
leggend is voor het belang, dat men er aan
veroorzaken veel pijn en veel last. De
huid is gewond of gebarsten; het vleesch
fekneld en beleedigd, vaak tot op het
een. Alles doet zeer, is stijf en opge-
loopen, waardoor elke beweging U hindert.
Tegen kneuzingen is Kloosterbalsem
hèt middel bij uitnemendheid, want die
heeft gelijktijdig een dubbele werking.
Kloosterbalsem bevat aromatische ge
neeskrachtige stoffen, die diep in de
beschadigde weefsels dringen en daar
hun weefsel-herstellende werking ver
richten. Kloosterbalsem bevat echter
óók stoffen, die de gewonde huid genezen.
Daardoor werkt Kloosterbalsem zoo snel
en grondig bij kneuzingen van eiken aard.
Bovendien ongeëvenaard als wrijfmiddel
bij spit, rheumatiek, spierverrekkingen,
stramheid, ischias en pijnlijke spieren.
Onovertroffen bij oude en nieuwe wonden,
beenwonden, brandwonden, blaren, zweren,
builen, ontvellingen, schrammen, open huid.
AKKER'S
Per pot van 25 Gram f 0.621/2. pot van 50 Gram f 1.04
hecht. En zoo zien we dus overal voorraden
aanleggen van waarlijk enorme afmetingen,
zonder dat de wereld ook maar bij benade
ring weet, hoe groot deze precies zijn. Het
feit, dat ze volledig van de markt worden
gehouden, heeft ten gevolge, dat ze daarop
althans geen druk uitoefenen, al blijven ze
een gevaar, waarvan de gevolgen voorloo-
pig niet te overzien zijn.
Ook ons land ontkomt niet aan dit uit
vloeisel van de oorlogsmcntalitcit onzer da
gen. In het voorloopig verslag over de De-
fcnsicbegrooting hebben wc kunnen lezen,
hoe door verschillende leden is gevraagd of
de opbouw der organisatie voor de econo
mische en industricele voorbereiding der
defensie reeds zoover was gevorderd,, dat de
minister daarover mededeelingcn kon doen.
Terloops zij vermeld dat., zoo er menschcn
zijn, die er nog aan mochten twijfelen of
het 't militarisme is, dat voor het tegenwoor
dig streven naar autarkie verantwoordelijk
moet worden gesteld, ditzelfde voorloopig
verslag daarop een duidelijk antwoord geeft.
De boven vermelde „industrieele"
voorbereiding zegt al iets. Wanneer
we dan voorts in de oorlogsbegroo-
ting lezen, dat het noodig is in Ne
derland meer graan te verbouwen,
dan is dat een combinatie, die niet
zoo heel lang geleden nog een ab
surditeit zou zijn gevonden, doch
die thans echter een vanzelfspre
kendheid is geworden. Het is autar
kie, ingegeven door de oorlogsge
dachte, in den meest zuiveren vorm.
Over het algemeen zijn het de kleinere
landen, vanwaar men omtrent deze reserve
vorming althans nog iets verneemt.
In Zweden is voor het opleggen van oor
logsvoorraden reeds gedurende enkele ja
ren geregeld jaarlijks een bedrag van 70
millioen kronen uitgetrokken. Voor deze
voorraadvorming is een commissie be
noemd, die zeer in het geheim werkt en
die het spreekt bijna wel vanzelf ook
de binnenlandsche productie in geval van
oorlog heeft te regelen. Ten slotte is er een
nationale graanreserve opgelegd van circa
100.000 ton.
In Denemarken is men minder hard van
stapel geloopen. In de voorraden is nog
slechts een bedrag van ongeveer 23 millioen
kronen vastgelegd.
Ik Zwitserland ziet men hetzelfde. De
regccring is voornemens een crediet voor
voorraadvorming aan te vragen van 10 mil
lioen francs, terwijl de mogelijkheid van de
vervanging van weiland door bouwland, met
het oog op de graanvoorzeining, in oorlogs
tijd, reeds in studie is genomen.
Intusschen schijnt men ten aanzien van
de voorraadvorming eenigszins te gaan in
de richting van het Nederlandsche principe,
waar men het bij voorkeur aan den particu
lier wil overlaten.
Alles bijeen genomen spreken deze voor
beelden een duidelijke taal. De economische
ontwikkeling der verschillende landen wordt
meer en meer ondergeschikt gemaakt aan
de eischcn van dc defensie. Niet de wel
vaart van het volk is meer de hoofdzaak,
doch dc voorziening in tijd van oorlog. Het
militarisme triomfeert!
Dat schijnt het jammerlijk resultaat van
de praclische toepassing der moderne ideo
logieën.
(Zitting van Vrijdag 28 October.)
Heerhugowaard.
EEN VREEMD GEVAL.
Vcrd. A. H., wonende te Heerhugowaard,
moet terecht staan, omdat hij op 22 Augus-
tus in de gemeente Zijpe op de fiets op den
Rijksweg heeft gereden, terwijl deze weg
voor rijwielverkeer was gesloten.
Vcrd. merkt op, dat hij van 't Zand kwam
en den weg is overgestoken naar het naast
dien weg loopende rijwielpad.
Dc Ambt. van het O.M., mr. de Brueys
Tack begrijpt niet, waarom verd. dan een
bekeuring heeft gekregen.
Verd.: Dat begrijp ik ook niet; de politie
heeft bet heelemaal niet gezien.
De Kantonrechter wil de zaak aangehou
den zien tot Vrijdag 4 November om den
verbalisant te hooren.
De hoogste markt was met f25.een
gulden hooger dan de vorige week. Dit
gaf echter niet de algemeene tendens
weer, die stug was en die niet hooger
was dan de vorige week. De gang is
ongeveer te stellen op f 21.a f 22.met
f23.— voor de allerfijnste kaas. Tus-
schen de f23.en f25 werd niet be
steed. Veranderingen zijn er weinige,
misschien, dat de Amerikaansche be
richten de tendens wat slechter maak
ten. Vergeleken bij verleden jaar, toen
de aanvoer wekelijks een 25.000 k 30.000
K.G. hooger was, is de trage gang van
zaken echter opvallend.
SCHAGEN
„TEST-PILOOT"
in Theater Royal.
Voor de totstandkoming van „Test-Piloot"
dc beroemde luchtvaartfilm van Metro
Goldwyn May er werden niet minder dan
achthonderd vliegtuigen gebruikt en er is
één scène, waar er honderd tegelijk in de
lucht zijn, waaronder de tien zoo juist ge
reed gekomen „vliegende forten" van de
Amerikaansche militaire luchtvaart.
Op een gegeven oogenblik werd de scène
van een der „vliegende forten", 'n enorme
viermotorige Boeving-machine, die in de
boomen terecht komt, door achttien camera
men vanuit de meest verschillende hoeken
tot op elk détail verfilmd: negen ervan be
vonden zich in rondom den reuzenvogel
zwermende observatiemachines.
Deze vliegramp doet ons slechts één van
de vele spannende oogcnblikken doorma
ken, welke bij hot zien van Test-Piloot te
beleven zijn en als men dan nog weet dat
Clark Gable en Spencer Tracy, die door
hun creaties o.a. in „Muiterij op de Bounty"
en „Stormduivels" onvergetelijk zijn gewor
den, de hoofdrollen in deze grootsehe film
vervullen, is het toch wel duidelijk, dat
Theater Royal ons thans iets heel bijzonders
aanbiedt.
Dc bekende filmcriticus L. J. Jordaan
schreef over „Test-Piloot" in de Haagsche
Post":
„De stijgende lijn der technische ontwik
keling mondt uit in de verbijsterde lucht-
episoden van „Test Piloot". De imponeeren-
de vliegepisoden die inderdaad alle voor
gaande experimenten ver achter zich laten,
dc uitstekende bezetting: Clark Gable die
Als de bladeren vallen
hier de rol van zijn leven speelt, een na
vrante vrouwenfiguur van Myrna Loy, en
een wonderlijk-gave creatie ten slotte door
dien wecrgaloozen acteur Spencer Tracy.
Om al deze redenen werd Test Piloot een
gebeurtenis!"
Tot en met Maandagavond kan men van
deze film in Theater Royal genieten.
VAN HET GEEL-ZWARTE FRONT.
Felle strijd om de leiding ver
wacht.
Het is morgen een belangrijke dag in do
vierde klasse A. Want bij twee van de vijf
wedstrijden, zijn die elftallen betrokken, die
algemeen als de meest ernstige kampioens-
candidaten worden beschouwd. Op dc Loet
ontmoeten elkaar Schagcn en M.F.C. (bei
den behaalden 7 punten uit vier wedstrij
den), terwijl de koplooper B.K.C. naar Texel
trekt, om daar de ploeg van dien naam, wel
ke de laatste weken in bijzonder goeden
vorm is gekomen, te bestrijden.
Het is dus best mogelijk, heel waarschijn
lijk zelfs, dat de ranglijst morgen een gron
dige wijziging zal ondergaan.
Natuurlijk heeft de strijd aan de Loet on
ze grootste belangstelling. Voor het eerst
zal de geelzwarte club nu één van haar
sterkere tegenstanders ontmoeten. Prachtig
werk hebben de Mcdemhlikkers tot nu toe
gedaan (we denken aan hun zege op Texel,
op het eiland behaald), en dc taak van on
ze jongens is dan ook niet gemakkelijk. Wil
len ze hun prachtige kansen evenwel be
houden, dan moet er gewonnen worden. En
met inspanning van alle krachten lijkt ons
dit ook mogelijk. Gelukkig is ditmaal De
Moor weer van de partij, waardoor de voor
hoede op oorlogssterkte in het veld komt.
Met veel vertrouwen zien we dan ook den
uitslag tegemoet. Play up, boys!
Om 10.30 uur Schagen 2Hollandia IV.
BARS1NGERHORN
Naar wij vernemen is de boerderij in den
Groetpolder, eigendom van de heeren W.
Kooijman en Co. te Haringhuizen, bij on-
derhandschen verkoop in eigendom over
gegaan aan den beer G. de Heer te Ter Aar
in Zuid-Holland. De eigenaar zal de plaats
zelf gaan bewonen.
ZIJPE
'T ZAND.
Daan Pool komt.
Met zijn select gezelschap is Daan Pool
op tournee en natuurlijk zal hij ook ons
dorp aandoen. Hij zal optreden bij den
heer Kreijger en ongetwijfeld zal het hem
niet aan belangstelling ontbreken. Dat be
looft een gezellige avond te worden!
Men zie voor nadere bijzonderheden de in
dit nr. voorkomende advertentie.
ONMOGELIJKE LASTEN IN FRANKRIJK
PRODUCTIEVERGROOTING.
DE BEGRAFENIS VAN HET VOLKSFRONT
RUSLAND HEEFT MEER VERTROUWEN
IN EEN „MAGINOT-LINIE" DAN IN
„VODJES PAPIER."
Zoo af en toe, te hooi en te gras,
laat de een of andere staatsman wel
eens iets los, wat ons een idee geeft
omtrent de thans in de wereld heer-
schende verhoudingen. Deze week
zorgde Daladicr voor een aantal ge
gevens van dit genre in de groote
rede door hem gehouden op het
congres der radicaal-socialisten te
Marseille.
We vernamen daarin, hoe het Fransche
nationale inkomen door hem werd geschat
op circa 220 milliard francs, terwijl hij de
uitgaven van het Rijk over 1939 raamde op
102 milliard. Dat er slechts dekking was
voor 66 milliard willen we buiten beschou
wing laten. Hoofdzaak dunkt het ons even
vast te leggen, dat het Fransche rijk jaar
lijks noodig heeft weinig minder dan de
helft van het totale nationale inkomen! Dat
dit te veel is, behoeft wel nauwelijks be
toog. De verhouding dunkt ons weinig an
ders dan een monstrum en geschikt om
den meest patriottischen Franschman op
den duur den moed te ontnemen.
We behoeven ons er niet over te verwon
deren, dat de premier tot betere verhoudin-
dingen wil komen. En aangezien zelfs groo
te staatslieden er vaak een kleinc-kïnder-lo-
gica op na houden, redeneert hij als volgt:
Ik zelf kan niet met minder toe, dan moet
dus het volk meer verdienen.
Wanneer hij ons dan verder voorrekent,
dat tusschen 1929 en 1937 de productie in
Engeland is gestegen met 25 pet., in Duitsch
land met 17 pet., terwijl Frankrijk over de
zelfde periode een achteruitgang te boeken
had van 25 pet., dan wordt zijn redeneering
daardoor weliswaar begrijpelijker, dat neemt
niet weg, dat de huishouding van den staat
reusachtig duur mag worden genoemd.
Het niet met minder kunnen uitkomen,
vindt natuurlijk zijn oorzaak in de enorme
kosten van den bewapeningswedloop, waar
aan Frankrijk zich verplicht acht deel te
nemen. En wanneer we bij dit alles dan
éven bedenken, dat Frankrijk althans nog
probeert orde op zaken te stellen, dat het
nog een begrooting opmaakt en deze ten
minste nog sluitend tracht te maken, dan
behoeven we ons niet af te vragen, hoe het
er uitziet in landen, waar men dingen als
begrootingen reeds lang niet meer kent.
Niet verwonderlijk bij dat alles is het,
vast te stellen, dat Frankrijk begint te grij
pen naar maatregelen, die groote overeen
stemming vertoonen met die, welke we in de
dictatoriale staten aantreffen. Aan het
woord „dictatoriaal", „totalitair" of „ab
solutistisch", wil men er niet. Dit beteekent
tevens, dat de uiterste consequenties der to
talitaire staten niet worden aanvaard.
Ethisch komt dit er op neer, dat
de vrijheid van persoonlijke mee-
ningsuiting wordt behouden, prac-
tisch dat dingen als deviezencontro-
le en bestuurde economie zooveel als
even kan, worden vermeden. Een en
ander brengt o.a. als bezwaar met
zich mee, dat werkstakingen tot de
mogelijkheden blijven belmoren, ter
wijl toch juist deze de voor Frank
rijk zoo hoog noodige productie
vaak ernstig belemmeren.
Dit vermijden van het begrip „totalitair"
legt anderzijds echter de regeering zekere
remmen op, die het haar moeilijk maken
af te glijden naar een toestand, waarin het
individu wordt gedegradeerd tot een werk
tuig in dc handen van den staat, tot een
nummer, dat heeft te gehoorzamen zonder
meer en dat zich daardoor beroofd ziet van
zijn persoonlijke vrijheden, die dc culturee-
lcn oogst vormen van do. laatste eeuw.
Intusschen, de productie móet in Frank
rijk worden opgevoerd, wil het land zich
aanstonds niet genlaatst zien voor een
bankroet. Natuurlijk zou het goed zijn, in
dien daarnaast de staat zich in zijn uitga
ven zou kunnen beperken, de kans daarop
mogen we echter gezien dc heerschende
inzichten wel uitschakelen. Dc productie-
vergrooting is dan ook de voornaamste on
gave, welke de Fransche regeering zich.
naast de bewapening op het oogenblik schijnt
te stellen.
Daarvoor is noodig, dat de arbeidspres
tatie van het Fransche volk wordt opge
voerd en we moeen dan ook wel verwach
ten, dat het in de eerstkomenden tijd deze
richting zal worden uitgestuurd. De Fran-
schcn zullen goed doen er mee te rekenen,
dat hun fantastisch korte arbeidsweken
aanstonds, tot het verleden zullen behoo-
ren, dat deze winst van enkele jaren volks
front rogeering geleidelijk zal worden geli
quideerd. Dat kan niet anders, wil het
land het hoofd boven water houden.
Daarmee gaat het de Duitsche richting
uit, zij het ook niet in de uiterste conse
quenties, geliik we die bij onze Oostelijke
buren aantreffen. De zeer lange werktijden,
die wc in Duitschland vinden, zijn in het
veel gematigder Frankrijk voorloopig nog
niet aan de orde. Toch is het niet onwaar
schijnlijk, dat men te Berlijn mede daarom
zoo geprikkeld is over de herbewapening in
de Westersche democratieën, aangezien men
daar de reserve, die is geiegen in een kor
ten arbeidstijd, zeer wel moet kennen.
Deze reserve is in Duitschland
practisch volkomen verwerkt, verde
re productieopvoering is er niet mo
gelijk. Zoodat men te Berlijn ver
moedelijk met eenige vrees in het
hart de herbewapening van Enge
land en Frankrijk tegemoet ziet. De
ze land hebben nog extra-produc
tievermogen in petto, Duitschland
niet,
Opmerkelijk en dit ligt al weer ge
heel in de lijn is het, dat men daarbij
in Frankrijk heeft gebroken met de com
munisten. Deze categorie van menschen
begint men er meer en meer te beschouwen
met dc oogen, waardoor Hitier hen bekijkt,
zij het ook, dat de toon, waarmede over hen
gesproken wordt heel wat prettiger aan
doet. Toch ziet men in hen langzamerhand
degenen, die, ten koste van alles, iedere
productievergrooting willen tegenhouden.
Aan de veertigurige werkweek mag niet
worden getornd, zoo luidt de communisti
sche leuze, iedere aanslag daarop moet
worden beschouwd als een aanslag op de
waardigheid van den werkman. Waartegen
Daladier de opmerking plaatste, dat enkele
uren extra-arbeid ten gunste van de lands
verdediging, met bijbehoorende honoree
ring in loon. toch moeilijk als een aanslag
op de waardigheid van dien werkman kun
nen worden beschouwd.
Intusschen schijnt de breuk met de com
munisten in Frankrijk thans definitief. Het
volksfront is verscheiden en ter aarde be
steld.
Zoo wendt men in Europa zich thans over
al af van het communisme en daarmee
van Rusland.
Rusland ziet inmiddels geen heil meer
in de bondgenootschappen, die zoo dikwijls
toch niet worden nagekomen.
In 1914 toonde de heele wereld zich ge
belgd over het feit, dat een land over een
overeenkomst sprak als een „vodje papier".
De mentaliteit is wel veranderd! Thans
zijn alle contracten „vodjes papier". En
niemand, die er veel aanstoot aan neemt!
Met het oog op een en ander beveiligt
Rusland zich op andere wijze en bouwt
het langs zijn Westgrens een verdedigingsli
nie. zooals we die in Europa nu al zoovele
kennen. Een nieuwe muur wordt gebouwd,
die de volkeren van ons werelddeel van el
kander scheidt. Een nieuwe dwaasheid
wordt toegevoegd aan de vele, die we
reeds rijk zijn.
Is het niet een menschonteerende gedach
te te weten, dat de volkeren, die niet bui
ten elkander kunnen, al hun werkkracht
gebruiken om zich in te kerkeren, de on
derlinge afscheidingen onoverkomelijk
te maken en zich te wapenen. Allemaal din
gen, die, als het er op aankomt, de indivi
duen niet willen.
Doch deze zijn slechts nummers. Ze tellen
niet meer.
.We leven in een verdwaasde wereld.
