^eenen apan in een val gelokt? DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER wacht weer spannende uren! age in Zwitserland Britsch Italiaansch accoord per IS November? Een nationale regeering in Palestina Een Aziatische Monroe-leer De verkiezingen in Frankrijk De bankroof te Amsterdam Ontzettende chaos te Marseilfe Laan, Schagen, Tel. 20. NSDAGr 1 NOVEMBER 1938. 83e Jaargang. No. 10715. Igave rfer N.V. Uitg.-Mif. „Hollonds Noorderkwartier" Geen prettige taak voor von Rib- bentrop en Ciano om de Tsje chischHongaarsche kwestie uit den weg te ruimen! Geen ge meenschappelijke Hongaarsch— Poolsche grens? t zijn geen groote oeilijkheden tusschen uitschland en Italië Een bijzonder dankbare taak om als scheidsrechters in het Tsjecho- slowaakschHongaarsch conflict op te treden, hebben de heeren Ciano en ron Ribbentrop nieti Het was j i'oor de Duitsche en de Italiaansche regeering geen prettige verrassing, toen Hongarije en Tsjechoslowakije hun bemiddeling inriepen teneinde het geschil te regelen. Praag en Boedapest verwacht men ze- eenige teleurstelling, immers zoowel ichland als Italië stellen zich op het [punt, dat uitsluitend ethnografisohe wegingen den doorslag zullen geven, ch Berlijn noch Rome willen van een stemming weten, wordt beweerd, hoe- tnderzijds in het Hamburger Fremden- wordt verondersteld, dat men wél een stemming zal voorschrijven voor de lom-streden gebieden. Igens de Italiaansche pers bewijst de rage, dat de belangen en standpunten talie' en Duitschland in het donaubek- parallel loopen, hetgeen door de Donau- n zelf erkend wordt, zooals bewezen de tegelijkertijd aan Rome en Berlijn Ke uitnoodigingen vanwege de regee- ïn van Hongarije en Tsjecho-Slowakije. en voegt hieraan toe, dat de beslis- en, welke Ciano en von Ribbentrop over ge dagen zullen mededeelen aan Hon en Tsjechoslowakije van vitaal belang n zijn voor de pacificatie en de harle- samenwerking der beide landen, zoo- Ie voor Europa. Geen gemeenschappelijke grens! ieder geval, zegt het Hsbl., zal de uit- ak het einde beteckenen van de wen- van Boedapest en Warschau, inzake remeenschappclijke grens. Indien beide dsrechters zich ook hiermede hadden en bezig houden, noch Roemenië, noch oslavië wenschen zulk een grens dan het resultaat niet twee, maar vier on- Bden staten zijn geweest, met alle kwa- 5®volgen voor de toekomst. Ondertusschcn krijgt men wel den jindruk, dat men in het buitenland ^el wat al te veel waarde hecht aan een verschil van meening dat tus schen de twee landen van de as zou zijn ontstaan. De as heeft een zeer gevaarlijke spanning overleefd tij dens de annexatie van Oostenrijk en vergeleken is dit geschil van geen beteekenis. fohans voor Italië zijn er met de Hon- ^chSlowaaksche grens geen groote be en gemoeid. Ten hoogste verlangt het Jaansche prestige dat, nu de eerste op |kë steunende staat, Oostenrijk, heeft op enden te bestaan, de tweede staat waar- m u°me steec's *n vriendschap heeft ge- Hongarije, van deze vriendschap nu c werkelijk de vruchten ziet. En men kan dus wel zeker van zijn, dat tot in het kf li de belangen van Hongarije k'em zal behartigen, jhnister Ciano is reeds op weg gegaan Weenen. Niet in de steden, maar in het wijde achterland zal de eind strijd worden gevoerd, zegt Tsjang Kai Sjek. Beide partijen verklaren vol te houden. Vlieg- tuigenfabriek in China? Een Duitsche agent gearresteerd openbaar ministerie te Bern heeft een erzoek geopend tegen den advocaat fer.s Wildi op grond van de wet tegen de mnage en de wet betreffende aanslagen ae onafhankelijkheid des lands. Het on- :oek is geopend in verband met een on- kir m3' Wildi en zijn echtgenoote te p| nebben gehad met. een Duitschen agent n o agent en een te Bazel wonende Zwit- z'jn gearresteerd. In het belang van het erzoek kan niets naders worden mede- eeld. In een zeer belangrijke mededee- ling aan het Chineesche volk, aldus meldt het Chineesche persbureau, verklaart maarschalk Tsjang Kai Sjek vastbesloten te zijn, het verzet tegen Japan voort te zetten en vraagt hij vertrouwen te hebben in het be halen van de eindoverwinning. Tsjang-Kai-Sjek legt er, in verband met de ontruiming van Hankau en Kanton, den nadruk op, dat het van tevoren in de bedoeling der Chinee sche militaire leiders lag, het zwaar tepunt van den strijd niet te leggen in smalle kuststrooken, waar de Japanneezen in het voordeel zijn door hun voorsprong in materiaal. Het was direct het plan, dat de Ja- pansche troepen naar het uitge strekte achterland gelokt zouden worden. Men bereidt thans de verdediging voor in het gebied ten Westen van Hankau. Dooi de ordelijke ontruiming heeft het Chineesche leger zijn gevechtskracht behouden. Sinds het uitbreken van den oorlog heeft de Chineesche strategie den nadruk ge legd op den oorlog als een geheel en niet op het behoud of het verlies "an een bepaald gebied of een bepaalde stad. De ontruiming van Hankau is het sein voor een tegenof fensief in het geheele land en aanvallen der mobiele afdeelingen in alle streken. Het pro gramma van den Chineeschen tegenstand bevat drie hoofdpunten, nl. tegenstand over langen tijd. tegenstand in het geheele land en strijd om het initiatief. Dit initiatief kan slechts verworven worden, doordat men de Japanneezen in het binnenland lokt. Er zijn voorraden voor jaren, verzekert Tsjang Kai Sjek. Kanton, de verlaten stad Een week, nadat de Japansche troepen Kanton hebben bezet, is de stad nog steeds verlaten. Niets wijst er op, dat de Chineesche bevolking naar de stad terugkeert en het zakenleven staat geheel stil. De buitenland- sche bewoners ondervinden veel last van de ongeregelde postverbindingen. Duizenden Chineesche soldaten van het verslagen leger treden thans op als roovers op de Paarlrivier en het omringende gebied. Volgens Chineesche rapporten hebben ver scheidene van deze roovers zich reeds tot benden vereenigd en hebben zij dorpen ge plunderd. Te Hankau hebben in de afgeloopen 24 uur talrijke branden gewoed. De Britsche consul-generaal te Hankau hoeft geprotes teerd bij den Japanschen consul te Hankau tegen bezetting van een Engelsche onderne ming, toebehoorende ponton door Japansche soldaten. EEN VLIEGTUIGFABRIEK IN CHINA? Met Amerikaansche en Fransche hulp. De correspondent van de „Nitsji Nit- sji Sjimboen" te Hongkong komt met de omhulling, dat er plannen bestaan voor de oprichting van een vliegtui- genfabriek te Joennanfoe, in de Chi neesche nrovincie Joenman, door een AmerikaanschFranschChineesch concern. Het Amerikaansche aandeel zou 3 millioen dollar bedragen, het Fransche aandeel 50 millioen francs, het Chineesche 15 millioen joean. De fabriek zou door Amerikaansche des kundigen worden ontworpen; Frank rijk zou grondstoffen en machines, China de arbeidskrachten leveren. De fabriek zou in hoofdzaak militaire toestellen bouwen. OOK JAPAN ZET DOOR! Op den Japanschen raad voor de nationale mobilisatie wordt steeds krachtiger drang uitgeoefend, nog meer artikelen van de mo- bilisatiewet in werking te doen treden. Het schijnt, zegt het Hsbl., dat de cam pagne in China op grootere schaal zal wor den voortgezet. Het Japansche hoofdkwartier heeft er zich blijkbaar reeds bij neergelegd, dat het gros van de Chineesche troepen weer niet verpletterd is. De toekomst belooft niet alleen nieuwe ontberingen, maar vooral gemis aan eclatan te successen en elke poging moet in het werk worden gesteld om het Japansche volk daar op voor te bereiden. Fascistisch? Sinds eenigen tijd circuleeren er geruch ten, dat pogingen in het werk worden ge steld om de leden van het Parlement, dat binnenkort weer in zitting zal bijeenkomen, onder te brengen in één enkele politieke par tij, volgens fascistisch model, onder leiding van minister-president prins Konoje. Naar verluidt gaat tle Japansche regeering een tweede Monroeleer verkondigen, in dit geval: Oost-Azië voor de Oost-Aziaten. Het regime van Tsjang-Kai-Sjek moet wor den verpletterd. Japan wil samenwerken tot ophouw van een nieuw China volgens de richtlijnen van zelfbeschikking van het ras, om uit het oude China, dat tot dusverre ge maakt was tot een halve kolonie door het economische imperialisme der Westersche mogendheden, een nieuw land te vormen. MEN VERWACHT VANDAAG MEDE- DEELING AAN HET LAGERHUIS. Heden zal de Britsche minister president waarschijnlijk in ant woord op de vragen, welke hem in het Lagerhuis zullen worden ge steld, het vaornemen mededeelen de Engelsch-Italiaansche overeenkomst per 15 Nov. van kracht te verkla ren. De Kamer zal aldus in staat zijn de ge heele kwestie te behandelen tijdens het debat, dat Woensdag gevoerd zal worden over Spanje en de Middellandsche Zee. Ncville Chamberlain zon gistermiddag zijn collega's mededeeling hebben gedaan van zijn wensch het Huis zoo spoedig mogelük hiervan in kennis te stellen. Naar alle waarschijnlijkheid zal het plan van Cham berlain op eenigen tegenstand van de op positie stuiten, doch ongetwijfeld zal de meerderheid van het Huis het goedkeuren. Ciano naar Londen? Engelsche diplomatieke kringen houden de in het buitenland gepubliceerde berich ten volgens welke Ciano binnenkort een bezoek aan Londen zou brengen voor on juist. Hoewel in beginsel de mogel^'-heid van een dergelijk bezoek niet. moet worden uitgeschakeld, verzekeren deze kringen, dat tot nu toe geen enkele gedachtenwisseling ter zake tusschen Londen en Rome heeft plaats gevonden. In Berlijnsche politieke kringen blijft men zich levendig bezighouden met de mogelijke reacties der besprekingen van von Ribben trop in Rome. De overeenkomsten van München, zoo verklaart men hebben een nieu we vitaliteit gegeven aan de Euro- pcesche politiek en het is noodig van deze gelegenheid te profiteeren om eens en voor altijd de hangende problemen te regelen. De gedachte aan een viermogendhedenpact is op dit oogenblik onuitvoerbaar. Hot huidige doel van Italië is zijn be trekkingen met Groot-Brittannië te consoli- deeren, terwijl in Frankrijk, naar men te Berlijn meent, een neiging aan den dag schijnt te treden om van een nieuw stand punt. de Fransch-Duitsche betrekkingen te be oordeelen, evenals de herziening der betrek kingen van Frankrijk met zekere landen Een der dringendste kwesties vormt Spanje. Het gerucht deed verder de ronde, dat Duitsch land en Italië voornemens waren het anti- Kominternpact met Japan te versterken. De desbetreffende berichten zijn naar men ver zekert onjuist, hoewel de gedachte, die ge leid heeft tot de afsluiting van het pact met Japan onaantastbaar blijft. Een verschuiving naar rechts. De resultaten van de Dartieele Senaats verkiezingen in Frankrijk maken den in druk. dat de beweging van het kiezerscorps naar rechts, die bij de laatste verkiezingen was geconstateerd, voortduurt. In het departement Puy-de-Dóme werd Jacques Bardoux (Union républicaine et democratique), die het Volksfront met zijn artkelen in de „Temps ten felste bestreden heeft, tot Senator gekozen in de plaats van den overleden dr. Roy, die radicaal-socialist was. Voor de Kamer komt bij een tusschentijd- sche verkiezing in het 9de arrondissement v. Parijs, Vallin, de leider v.d. propaganda van den „Parti Social Francais", van kolo nel De la Rocque, aan het hoofd van de candidatcn, tusschen welke een herstem ming moet plaats hebben. Slechts in het dept. Saöne-et-Loire, waar het eveneens een herstemming wordt, staat, aldus het Hdbld., de partij-secretaris van de S. F. I. O., Paul Faure, bovenaan voor de opvolging van den overleden socialistischen afgevaardigde, en hij zal met den steun der communisten zeer waarschijnlijk gekozen worden. De finantieele toestand. De kabinetsraad is om acht uur gister avond geëindigd. Hij was geheel gewijd aan een volledige en gedetailleerde uiteenzetting van den financieelen toestand. Marchandeau heeft de maatregelen be kend gemaakt, welke hij noodig acht voor de handhaving van het evenwicht op de be grooting. Een officieele mededeeling was gisteravond niet te verkrijgen. Men veronderstelt derhalve, dat het plan van Marchandeau niet voldoende bijval heeft gekregen en men vraagt zich af, of hij heden een ander plan aan zijn collega's zal voorleg gen. Onder Engelsch toezicht. In October meer dan 500 dooden. De operaties, door de autoriteiten ingezet, om de verdachte elementen uit de stad Jaf- fa te verwijderen, worden op groote schaal voortgezet. Het oude stadsdeel werd door de politie nauwkeurig doorzocht. Gisteren zijn te Jeruzalem drie opstandelingen terecht gesteld. Op verscheidene plaatsen ziin hran den uitgebroken, waarhij .Toodsche bezittin gen en regeeringsgebouwen werden bescha- digd. Arabieren te Haïfa staken. Britsche soldaten, met de stormhelm op en de bajonet op het geweer, zijn gisteren de winkelwijk te Haifa binnengerukt, waar strenge huiszoekingen werden verricht. Verscheidene honderden arbeiders zijn aan gehouden om ondervraagd te worden. Vrü- wel alle Arabische huizen in de wijk ziin gesloten ten feeken van protest, tegen de huiszoekingen. Voor heden hebben de Ara- hieren de algemeene staking afgekondigd daar vandaag het stelsel van militaire pas sen voor bestuurders van voertuigen en reizigers in werking treedt. #Ie er vielen De „Palestine Post" meldt, dat volgens een niet-officieele schatting in de maand Oc tober 520 personen in Palestina om het le ven gekomen ziin. onder wie 270 Arabische opstandelingen, 58 Joden en 14 Engelschen. Vorder werden 240 menschon gewond, on der wie 60 Engelschen en 01 Joden. In de laatste vier maanden zijn 1357 men- schen om het leven gekomen en 1162 ge wond. De Britsche politiek. Een vooraanstaand Arabier in Palestina, die beweert op de hoogte te zijn van hetgeen in Londen tusschen de Regeering en Sir Harold MacMichael, den Hoogen Commissa ris van Palestina, is besproken, heeft, naar het Hsb. meldt, den spccialen correspondent te Jeruzalem van de ..Daily Telegranh" uit eengezet hoe z.i. de toekomstige politiek der Britsche regeering. gebaseerd op het rap port Woodhead, zal zijn. „De Britsche politiek", aldus ver volgde de zegsman van de „Daily Telegraph", zal waarschijnlijk zijn gebaseerd op een groote besnoeiing zoowel van de' Arabische als Jood- sche aspiraties. Tot een verdceling van Palestina zal 't niet komen, en het mandaat zal in stand blijven, met de bedoeling om eventueel een „nationale" regeering. welke alle elementen van de bevolking bevat, in te stellen. De Joden zullen in gemeentelijke en cul- tureele zaken autonomie krijgen in die stre ken, waar zij de overhand hebben. Den Ara bieren zal een gelijke autonomie worden toe gekend in die gebieden, waar zij de over hand hebben. Na een redelijke periode. laten wij zeg gen 10 jaar zullen de Arabieren en Joden in de gelegenheid worden gesteld een natio nale regeering te vormen, onder oppertoe zicht van Engeland. Nog later zal, aldus deze vooraanstaande Arabier, over een accoord, gelijk aan dat tusschen Irak en Engeland, worden onder handeld. De tekst van het rapport der commissie- Woodhead is aan de Palestijnsche regeering overhandigd. Dit nummer bevat 8 pagina's DE BILT SEINT» Verwachting: Matige tot krach tige, later tijdelijk storm achtige, Z. tot W. wind. zwaar bewolkt tot betrok ken, aanvankelijk wéinig of geen regen, later toenemen de regenkans, weinig ver andering in temperatuur. Verdere vooruitzichten: Kouder Recherche op het spoor. De justitieele dienst van het bureau War moesstraat en de rechercheurs van de mo biele brigade van de centrale recherche aan het hoofdbureau te Amsterdam zijn Maandag een uitgebreid onderzoek begon nen in verband met de brutale plundering van de brandkast in de Noord-IIollandsche Bank aan het Damrak te Amsterdam. Tot op heden tast men nog geheel in het duister en zijn er totaal geen aanwijzingen Wel hebben enkele leden van het perso neel der bank verklaard, dat er Zaterdag een hun onbekend man in de zaak geweest is, die een gouden muntje wilde wisselen. Deze gedroeg zich wel eenigszins zonder ling en besteedde aandacht aan rolletjes goudgeld, die in de étalage lagen. Ook een week of vier geleden was er iemand de elec- triciteitsmeters komen inspecteeren. Dezen man had men naar den kelder laten gaan. Jammer genoeg had men niet gevraagd, of hij zich kon legitimeeren. Van beide perso nen kon men een vrij goede beschrijving ge ven. De politie zoekt thans in deze richting, teneinde na te gaan of beide mannen iets met deze zaak kunnen hebben uit te staan. Nog steeds groeit de lijst van dooden en vermisten aan. Voor de stad Marseille duurt de nachtmerrie voort. In de kringen van het gemeentebestuur is de ont steltenis over de aan den dag geko men nalatigheden in de organisatie van de brandweer nog volstrekt niet bedaard. Bij de bewoners is een ver kropte verontwaardiging waar te ne men. Men rekent nog dagen noodig te hebben alvorens de helsche wanorde in de kelder verdieping van het warenhuis opgeruimd is, aldus de N.R.Ct. Het water moet daar 4 meter hoog slaan tot veertig centimeter van de zoldering. De soldaten en anderen, die er aan het werk blijven, schijnen tot de lift ge naderd te zijn, die naar gezegd wordt vol lijken is, maar tot nu toe was het onmogelijk ze te bereiken. De lijst van dooden of ver misten groeit nog aan en men vraagt zich af of het aantal tot honderd zal klimmen. De bijzonderheden bij het te voorschijn brengen van de rampzalige resten zijn te verschrikkelijk om onder woorden te wor den gebracht. Zij kunnen alleen aan enkele voorwerpen, die in de buurt gevonden wer den, herkend worden, gelijk een kiezers- kaart, trouwring of bos sleutels. Nu het kalf verdronken is... Men weet, dat de regeering een onder zoek laat instellen naar de bluschmidde- len, de mate waarin de mannen zo konden bedienen, hun aantal, den druk op het wa ter, de reden waarom met name de hooge ladders noch de toestellen tot redding van menschen uit bovenverdiepingen in werking werden gesteld en de credieten op de ge- meentebegroot.ing voor dezen dienst uitge trokken. Dit onderzoek wordt tot alle groote ge meenten uitgestrekt. Daarmee evenwijdig loopt een enquête naar de verantwoordelijk heden voor de leemten in het stedelijk beleid. Men weet, dat de burgemeester zich er op beroept slechts drie jaar aan het hoofd van Franlcrijk's tweede stad te staan en op de voorzieningen, die hij in dit opzicht liet tref fen. Zijns inziens was de brandweer wel de gelijk voor haar taak berekend en heeft zij erger voorkomen. In deze omstandigheden denkt hij er niet aan af te treden, waarom een raadslid den minister van binnenland sche zaken vraagt. Natuurlijk is het het ge makkelijkst alle schuld op hem te werpen. Het ligt ook voor de hand zijn voorganger in gebreke Ie stellen en het is vreemd, dat de commandant van de brandweer bij dit alles vergeten wordt. 11

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 1