;ur sus
|ee
eerbewerking
Wij lazen voor U
s
s
Lerdag 19 November 1938
CD oo co co
O o o o o
o o o o
o o o
O
Italiaan protesteert tegen
rassenpolitiek
Geen onrust in de
Oekraine
Wat nu Franco 1
Misdadigers vluchtten
naar Frankrijk
Vierde blad
LES 2.
IrtfïXGE VóóROEFENING.
oor een deskundigen medewerker.)
Alvorens met de tweede les een
invang te maken, beveel ik den
jisistcn in hun eigen belang aan,
H naam en adres aan de redactie
n dit blad op te geven. Zij ontvan-
n dan g e h e e 1 gratis de patro-
5 der voonverpen, welke achter-
Lvolgens in deze lessen zullen
ten behandeld, hetgeen zeer ze-
Is er toe zal bijdragen, de werk
os naar behooren te vervaardi
gen linker bovenhoek van brief-
of briefcouvert vermelde men
piel ijk het woord „Leerbewerking".
|t ver ven. In de vorige les is reeds
irven van leer terloops genoemd met
ledeeling erbij, dat daar uitvoerig op
gekomen zou worden,
verven geschiedt het beste met de zg.
lusverven en voor de beginners is rood
angewezen kleur, omdat het leer deze
roed en gemakkelijk aanneemt,
f wordt in kleine busjes en glazen
bs geleverd.
irdat men gaat verven, moet het leer
vochtig worden gemaakt met gewoon
>n water, natuurlijk niet al te nat.
arna of er vóór wordt de verf gereedge-
a giet op 4 gram poederverf ongeveer
.spiritus en dan heeft men pl.m. ^4 li-
rerf. Het beste doet men den heelen in-
Ivan busje of glazen tube in spiritus op
isscn en deze verf te bewaren in goed
iiotcn glazen jampotten. Weest evenwel
zichtig met uw handen, want en dit
al tegen de dames, wil men niet met
c, groene of gele vingers een poosje
lloopcn, dan dient men voorzichtig met
klaarmaken en het eigenlijke verven
ijn, want de verf laat zich uiterst moei-
verwijderen.
oor haar, die tóch verfvlekken aan de
iden mochten oploopen, zij tot troost me-
edeeld, dat er middelen in den handel
om deze vlekken weg te nemen.
Fig. 3.
Een vooroefening.
Voordat we aan de eigenlijke voorwerpen
beginnen lijkt het ons heel verstandig U
eerst uw krachten eens te laten beproeven
op Uw v.v. schapenleer, die inmiddels reeds
door U rood geverfd is.
De holpijp (fig. 2.). is een instrumentje,
dat bestaat (de naam zegt het reeds,) uit
een hol ijzeren buisje, dat aan één zijde
scherp geslepen is. Het dient om gaatjes in
het leer te slaan, waardoor het leerband
moet worden geregen, het z.g. omwerken
der voorwerpen. Men zet de holpijp met
den scherpen kant loodrecht op het leer,
waaronder het stuk zoolleer nu goede
diensten bewijst. Een tik met een hamer
drijft de pijp door het leer en het gaatje is
gevormd. Wanneer men gaatjes slaat met
het doel, die voor het omwerken van het
leer te bestemmen, is het zaak, dat de
gaatjes precies evenver van den kant van
het leer komen met daarbij een ondcrlin-
gen gelijken afstand, (zie hiervoor fig. 3.)
Het is dan zaak de plaats, waar de gaat
jes komen van te voren te bepalen. Men
drukt de punt van den lijnentx-ekker even
op het leer en een puntje staat er op, waar
men later dan de holpijp doorheen dx'ijft.
Het maken van gaatjes in het leer kan
ook dienen tot vei-siei-ing, waar men al of
niet leerband of reepjes tin doorheen kan
ti'ekken. Zie fig. 4 bovenaan: twee gaatjes
gedeeltelijk in elkaar geslagen, waardoor
de 8-vorin ontstaat; verder gaatjes volgens
Fig. 2.
i paar gummihandschoenen kunnen
.tens goede diensten bewijzen. Nu het
felijke verven. Het beste Is een schoone
lp watten te nemen, die in de verf te doo-
J en het leer daarmee gelijkmatig te be-
pjken. De beginneling doet verstandig,
uinecr hij eerst 'met een klein stukje leer
feit, groote stukken zijn moeilijk gelijk-
paiif to verven. Wanneer het leer eenmaal
p opgedroogd, zal men merken, dat het
[order on de kleur aanmerkelijk lichter is
■worden.
Voor het verven van leer zijn nog in den
'Qdel gebracht het z.g. baby-spuitje, zeer
schikt voor iemand, met abnormaal gx'oo-
longen (men moet n.1. steeds blazen), en
l verfspuit; beide werken op gelijke wijze
P de eau de colognespuit. Alleen aan de
Wde is een gummibal bevestigd. De verf
km als een fijne motregen op het leer
tocht.
Mcrmede kan men inderdaad de vei'f
to'iftmatig op brengen (fig. 1).
biteinde (a) is door een schroef ver-
jtolbaar, zoodat men de hoeveelheid verf,
to naar buiten komt, zelf kan regelen.
.Voor wij nu met de les verder gaan,
'Jkt liet ons verstandig u een opsomming
geven van de eenvoudigste instrumen-
en het allernoodzakelijleste materiaal
beginster noodig heeft.
Leer en instrumentjes zijn niet duur en
verschillende firma's verkrijgbaai'.
Noodig zijn dan: 1 holpijp 2 m.m., 1 lij-
tont rokker. l stempeltje. 1 zandertje, 1
>usje verf, t reepje goudblad, 1 selva twee-
,an(L 2 meter leerband, 1 reepje tin, 1 vier
kante] v(oct) schapenleer (30 x 30 c.m.),
ton onderlegger (waarvoor een stukje zool-
Jtor heel goede diensten kan bewijzen), 1
rbgnaald en 1 tube lijm.
Met deze eenvoudige instrumentjes, 'die
toli teroenvolgens besproken zullen wor-
ton. zijn al heel aardige i*esultaten te be
kken. Alleen dit: haast u niet en neemt
den tijd. Uw werk zal er wel bij va-
Fig. 5.
meetkundige figuren in het leer geslagen
en onderaan: door elk paar gaatjes wordt
een stuk leer of tin getrokken en aan den
achterkant (dus onzichtbaar) bevestigd.
Velen geven aan den z.g. tweetand of drie
tand (fig. 5) de voorkeur boven de holpijp
Met dit instrumentje worden geen gaat
jes, maar spleetjes in het leer geslagen. De
onderlinge afstand tusschon de spleetjes is
bij het gebruikmaken hiervan hetzelfde.
Men zet ook dit insti-umentje loodrecht op
het leer, geeft een tik met den hamer en
2 of 3 spleetjes naast elkaar zijn gevormd;
hierna zet men den eei^sten beitel van den
drietand in het laatste spleetje, een 'tik, met
den hamer, en het resultaat is 3 of 5
spleetjes met gelijken ondcrlingen afstand,
(fig. 6) enz. enz.
Dames, beproeft uw krachten op het
schapenleer.
Te veel eer voor minister Gose-
ling?
Naar aanleiding »van de felle critiek, wel
ke de Tweede Kamer dezer dagen algemeen
op minister Goselings beleid inzake de wil
de bussen heeft uitgeoefend, schrijft de
Nieuwe Rotterdamsche Crt. (lib.) o.m.:
„dat men onder het vox-ige kabi-
net-Colijntelkens opnieuw van
roomsche zijde, in het bijzonder in
de katholieke pers, schex-pe critiek
kon vernemen op de roomsch-katho-
lieke ministers Van Schaik, Deckei*s
en Gelissen. Het was dikwijls zeer
onrechtvaardige ci'itiek. En meei-ma-
len vi*oeg men zich af: „bewijzen de
ze critici, die den betrekkelijk nog
jongen voorzitter van de roomsch-
katholieke staatspartij, mr. Gose-
ling naar voren schuiven, dezen
geestverwant niet te veel eer; bren
gen zij hem niet in een lastig par
ket?
Immers, hoeveel zal hij mettertijd als mi
nister moeten presteeren om ook maar ten
deele aan de gewekte vei'wachtingcn te vol
doen en om op zoo glanzende wijze af te
steken bij zijn katholieke voorgangers als
de roomsche pei's ziclizelve diets maakt?"
Hitier en Holland.
Uit het Volk (sdap):
Een lezer vertelt ons, dat hij een tijd lang
een Weenschen jongen als gast in zijn wo
ning heeft gehad. De knaap toonde zich
uiterst veibaasd, dat men in Holland zoo
anti-nationaal-socialistisch is en dat de heer
Hitier in ons goede land. nu niet bepaald
wat men noemt een geziene figuur mag
heeten. Op school in Weenen had men hem
namelijk geleerd, dat men ook in Nedeidand
naar het nationaal-socialisme snakt en dat
de Hollanders met ongeduld de stonde vex'-
beiden, waarop zij door de Edel-Germanen
zullen worden bevrijd.
Toch wel een feit om even te onthouden!
Dr. Colijn denkt aan de groote
gezinnen.
Het liberale weekblad „De Vrijheid",
schrijft, dat bij het politiek debat ten dui
delijkste aan den dag is gekomen, hoezeer
de roomschkatholieken thans de bovendrij
vende partij zijn.
Op het stuk van ordening, industrie-fi
nanciering enz. heeft minister Colijn zich,
aldus het blad, geheel naar hun wensclxen
(die der katholieken) gevoegd. Ook heeft de
premier, die nog kort vóór de jongste verkie
zingen hei-haaldelijk de verklaring heeft af
gelegd, dat het vraagstuk van de ouden van
dagen een der eerste problemen zou zijn,
die de aandacht zouden hebben, zoodra er
geld beschikbaar was, thans deze zelfde
groep ingezetenen geheel en al vergeten en
in plaats daarvan de gi-oote gezinnen ge
steld. Bijzondex-e aandacht voor de groote
gezinnen nu, is een speciaal roomsch-ka-
tholick verlangen.
Duizend menschen bewusteloos
En tien dooden bij het défilé
voor Ataturks stoffelijk over
schot.
Gisternacht, toen een onafgebroken rij
van wel honderdduizend menschen voorbij
het stoffelijk overschot van Ataturk in het
Dolrna Bagtsje paleis te Istanboel trachtte
te tx-ekken, is zulk een gedrang ontstaan,
dat elf personen om het leven zijn gekomen,
terwijl vele anderen in zorgwekkenden toe
stand verkeeren. Een duizendtal vrouwen
en kinderen 'werd bewusteloos geslagen.
Wordt Toscanini Amerikaan?
De „New York Times" verneemt, dat de
bei-oemde dirigent Arturo Toscanini beslo
ten zou hebben, de Amerikaansche nationa
liteit aan te nemen.
Toscanini zou tot dit besluit gekomen zijn
door de Jodenvei-volgingen in Duitschland
en de antisemietische liouding van Italië.
Nasleep van den moord
op Dolfuss
Protesten tegen drie oud-officie
ren van het voormalige Oosten-
rijksche leger.
Te Salzburg is het proces begonnen tegen
drie gepensionneerde officieren van 't voor
malige Oostenrijksche leger, generaal Stoch-
nial, luitenant-kolonel Celar en kapitein Ro-
senkx-anz. Volgens den „Lokalanzeiger" wor
den deze officieren ervan beschuldigd order
te hebben gegeven tot het fusilleex-en van de
nationaal-socialisten, die in Juli 1934 tijdens
den moord op Dolfuss het- nabij Salzburg
gelegen Lambrechtshausen bezetten.
Vuurgevecht in Palestina
Gisteren is bekend geworden, dat bij Beit-
jallah, texx noorden van Hebron, een tref
fen heeft plaats gehad tusschen een bende
Arabieren en twee peletons Coldstrcam Gu-
ards, die, vei'gezeld van een afdeeling mor
tieren, van een vexicenningstocht terugkeei*-
den. De Arabieren, die in aantal de Guards
verre ovei'troffen, sloten de Britsche stellin
gen in en gaven vuur, doch hun vuren werd
beantwoord uit mitrailleui's en geweren,
waarbij hun verliezen werden toegebracht.
De Arabieren vex'spreiddcn zich hierop. De
Engelsohen hebben zeven gewonden.
De Fransche president
naar Engeland
Een tegenbezoek in Maart 1939.
Het officieele bezoek, dat de president der
Fransche republiek en mevrouw Lebrun het
volgend jaar aan Engeland zullerx brengen
is vastgesteld op Dinsdag 21 Maart en liet
zal duren tot V'i-ijdag 24 Waart.
Ten paleize Buckingham wordt medege
deeld, dat de president de uitnoodiging heefi
aanvaard voor een bezoek, dat in die dagen
zal worden gebracht.
Opzienbarend artikel van Ezio
Garibaldi.
De fascistische afgevaardigde Ezio Gari-
baldi, een neef van den gx-ooten Italiaan-
schen patriot, laat in het tijdschrift „Cami-
cia Rossa", waarvan hij mededirecteur is,
krachtig zijn stem hooren tegen het invoe-
ren in Italië van de Duitsche rastheoriën.
Hij keert zich tegen de leiders van bepaalde
extremistische stroomingen in Italië, waax*-
aan hij elk officieel of officieus karakter
ontzegt, tegen de „min of meer bewuste im
porteurs van theoxaeën van buitenlandsch
merk."
Eveneens px-otesteert hij tegen de bewerin
gen van Julius Stx-eicher, die in de „Stucr-,
mer" vex-klaart, dat tot de Italiaaxxsche in
terventie in den wereldoorlog niet is beslo
ten door de regeering, doch door een gx-oep
van joden en vrijmetselaars, die haar in eexx
oorlog tegen Duitschland zou hebben gedre
ven. Garibaldi herinnert ex-aan, dat Italië in
1915 geleid werd door d'Annunzio, Mussoli-
ni, Corx-idoni, Corradini, Garibaldi en Fredex'-
zoni, en dat geen hunner een jood was.
Fig. 4.
Fig. 6.
De regeei'ingspei'sdienst van de sub-Kai'-
pathische Oekraine heeft ontkend, dat de
Roetheensche nationale raad te Chust den
commandant van de Hongaarsche bezettings
troepen zou hebben verzocht de Roctlienen
te beschei'men tegen de Tsjechen. Op de
eerste plaats bestaat geen Roeteemschen
x*aad, doch alleen een Oekrainsche raad en
deze heeft niemand bescherming gevraagd,
want er bestaat geen Tsjechische texTeur
in de Sub-Karpatische Oekraine.
De autonomie van de Oekraïne
verzekerd.
Tijdens de Kamerzitting van gistermor-
morgen is het ontwerp van afgevaardigde
Revay, betreffende de autonomie der Kar
pathische Oekraine aan het initiatiefcomité
ovei-handigd met het oog op de publicatie
der constiiutionecle wet.
Het ontwex-p van afgevaardigde Revay be
treffende de autonomie der Karpatbische
Oeki'aine, verwijst naar het ontwerp op de
Slowaaksche autonomie. Beide ontwerpen
zijn volkomen identiek, met dit verschil dat
in het Oekrainsche ontwerp in plaats van
„Slowaaksch", „Oekrainsch" staat. De regee
ring en uitvoerende macht van de Karpati-
sche Oekraine is in handen van een uit drie
leden bestaande regeei'ing, in afwachting
van de vorming van een Oekrainschen land
dag die dc ox-ganen der regeering en der
uitvoerende macht zal vaststellen. Verkie
zingen voor den eersten Oekrainschen land
dag zullen gehouden worden binnen een ter
mijn die door de Oekrainsche regeei'ing zal
worden bepaald en die uiterlijk achttien
maanden lang zal zijn na de publicatie van
de ontworpen wet. Het kiesi-echt zal dan op
gelijke wijze als in Slowakije geregeld wor
den. De hoofdstad van de Karpatische Oe-
ki-aine zal door de Oekrainsche regeering
worden aangewezen..
Onze Oost
Na record-rit- de gevangenis in.
De landrechter te Batavia veroordeelde
den heer F. Viehs, die kort geleden met
een Fiat een record Batavia-Soerabaja v.v.
vestigde, tot een week hechtenis en vier
maanden intrekking van zijn rijbewijs,
wegens overtreding van de snelheidsordon
nantie.
De landrechter merkte, aldus de N. R.
Cx*t., bij deze veroordeeling nog op, dat dit
een waarschuwing betceken-t voor anderen,
daar tot dusver geldboeten, na z.g. re
cord-ritten opgelegd, niet bleien te helpen.
STRIJD AAN DEN EBRO TEN EINDE.
De strijd om den westelijken oever
van den Ebro, welke meer dan
drie maanden heeft geduxird, is ge
ëindigd. De Ebro is weer de
scheidslijn tusschen de beide strij
dende partijen in Oost-Spanje ge
worden.
Beide zijden erkennen het resultaat van
den strijd, aldus het Hbl., maar geven de
meest uiteenloopende cijfers van het aan
tal dooden, gevangenen en veroverd mia-
terië'él. Volgens de rechtschen hebben de
republikeinen 75.000 dooden en gewonden
verloren, en 20.000 krijgsgevangenen. Er
zijn 18 Russische tanks veroverd en 17 ver
nield; 242 republikeinsche vliegtuigen zijn
neex-gebaalden wellicht nog 94 meer. Vol
gens de linkschen hebben de i'ecbtscben
SO.OOO dooden en gewonden verloren en 214
vliegtuigen.
Wat zal Franco nu doen?
De algemeene militaire situatie is dezelf
de als op 25 Juli, den dag dat de i'epubli-
keinen den Ebro overstaken. Zij dwomren
generaal Fi-anco zijn aanval in de richting
van Sagunto en Valencia te staken en een
tegenoffensief te beginnen in het Ebro-ge-
bied. Zal hij thans zijn onderbroken cam
pagne weer voortzetten? Of zal hij trachten
Katalonië binnen te dringen in de rich
ting van Barcelona, wat een beslissende
slag zou zijn? Madrid en Almaden. het
kwikzilver-oentrum, trekken liem ook aan.
Tijdens de drie maanden van stitjd aan den
Ebro heeft de republikeinsche regeex-ing den
tijd gehad de defensieve posities in Katalo
nië zoowel als aan het fx-ont van Sagunto
en Valencia te vei-stex-ken.
Indien de republiekeinsche soldaten het
zelfde weerstandsvennogen blijven toonen
als aan den Ebro, zal een volledige overwin
ning in Oost-Spanje een langdurige en
bloedige opex'atie blijken te zijn.
Brand te Barcelona.
Van regeeringszijde wordt gemeld, dat te
Baxxelona een groote bi*and is uitgebx-oken
die vele ontploffingen heeft veroorzaakt.
Minister-president Negrin beeft eexx onder
zoek naar de oorzaken gelast.
Activiteit op zee.
Het Fransche s.s. „Bougaroni", dat van
Rouaan naar Oran ondex*weg was, is aan
gehouden, toen het zich op 7 mijl ten Zui
den can Gibraltar bevond door een schip
dat bevel gaf te stoppen en naar Geuta
op te stoomen. De torpedojager „Forbin"
werd gewaarschuwd, evenals de radiopost
van Gibraltar en de Fransche consul in
Gibraltar, hetgeen lukte ondanks de sto
ringspogingen van het praaiende schip.
Voor Casablanca is dc Spaansche treiler
„Elvire" aangehouden door een rechtschen
kruiser. De „Elvix-a" werd naar Ceuta ge
bracht.
Mef geld en vrouw er van door
Amsterdammer opgelicht.
De twee en dertigjarige Walter Lüdeke
uit Stettin had te Amstei'dam kennis ge
maakt met een vrouw en haar aanstaan
den echtgenoot. Het vertrouwen dat hij de
eei-ste inboezemde, bracht hem driedui
zend gulden van den laatste op. L. had de
beste bedoelingen voor de toekomst. Hij zou
met dit' geld een zaak in Zuid-Amerika be
ginnen. Bedoelde vrouw reisde inmiddels
naar Zuid-Amerika, doch L. volgde haar
niet om daar zijn zaak op te i'ichten.
Kennismaking met een andere- vx-ouw
bi'acht blijkbaar vei'andcring in zijn goede
voornemens. Hij ging er tenminste met de
drie duizend gulden in gezelschap van de
24-jarige A. M. H. H. per auto van door.
De Amsterdamsche politie van het bureait
Singel heeft zijn opsporing verzocht.
Hollandsche rechercheurs lok
ten hen in den val. Hoofdda
der in Arnhemsche oplichtings
affaire meldt zich vrijwillig aan
De Arnhemsche politie heeft thans in
verband met de affaire, waarbij een Arn
hemsche dame voor f 30.000 werd opgelicht,
in totaal acht personen gean^esteerd, waai'-
bij eenigen in het buitenland zijn aange
houden.
Het onderzoek strekte zich onmiddellijk
na de ontdekking van de zaak uit tot Am
sterdam, waar de bende in een café aan
den Nieuwendïjk haar „hoofdkwartier" had.
Zooals bekend, arresteerde de politie toen
een Haarlemmer en een Amsterdammer, die
echter bleken geen hoofddaders, doch helex's
te zijn geweest. De hoofddaders waren naar
het buitenland uitgeweken. Eén van hen
werd te Brussel gesignaleei'd, doch niet
in arrest gesteld. Donderdag heeft hij zich
evenwel bij de Arnhemsche politie vrijwillig
aan gemeld.
De andei'e hoofddaders hadden den plaat
gepoetst naar het Zuiden van Frankrijk. De
politie ontdekte dit. daar zij 'te Brussel had
den verzocht hun post op te zenden „Poste
Restante Nice."
Een Arnhemsche inspecteur, vex*-
gczeld van een inspecteur, vertrok
Dinsdag j,l. naar Nice, waar hij
zich met den rechercheur in het
postkantoor heeft opgesteld. Zijn
geduldig wachten werd Donderdag
beloond. Twee mannen en een
vrouw verschenen in het postkan
toor en vroegen naar bericht.
Onmiddellijk werden zij in arrest gesteld.
Telegrafisch is hun uitlevering reeds aan de
Fransche regeering verzocht,.
De politie onderzoekt thans of niet nog
meer Arnhemmers het slachtoffer van de
bende zijn geworden, daar deze over zoo
ruime geldmiddelen beschikt, dat zulks niet
onwaarschijnlijk moet worden geacht.
