Overdracht vanBritsch
gebied uitgesloten
Groote Reclame-wedstrijd
de SCHAGER COURANT
flOOO.- aan prijzen
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Ruim f 9 millioen voor
Defensie aangevraagd
Franco- offensief
op komst?
Auto middendoor
gereden
Bommenwerpers naar
Nieuw Guinea
Met jachtmes doorstoken
Ondersteunt Duitschland de
Italiaansche eischen?
worden in contanten uitgekeerd
Laan. Schagen Tel. 20.
pOffDCHDAG 8 DECEMBER 1938. 83e Jaargang. No. 19747.
jtt KV. Uitg.-Mif. „VloHcmd, Moofderkwortier"
Een verklaring van den Brit-
schen minister van koloniën.
JOHERPE MOTIE
verworpen.
Geen uitbreiding van
Er is geen sprake van, verklaarde
de Britsche minister van Dominions
en Koloniën, gisteren in het Lager
huis, dat de Engelsche regeering
van zins zou zijn overdracht van
Britsche koloniën of mandaatsge-
bieden zelfs maar te overwegen. Aan
leiding voor deze verklaring was een
nlotie der labourpartij, waarin ge
zegd werd, dat geen herverdeeling
der koloniën zal mogen plaatsvinden
zonder toestemming der bewoners.
Met voldoening ontvangen.
)e parlementaire correspondent van Reu-
Ier bericht., dat over het algemeen de verkla
ag Van MacDonald in het Lagerhuis met
pdoening is ontvangen door aile partijen,
een duidelijke uiteenzetting van de hou-
jng der regeering inzake mandaatgebieden,
iommige aanhangers van de regeering
leenden evenwel, dat de minister niet ver
inoeg was gegaan en dat een nog duide-
ijker verklaring afgelegd móet worden.
Een van de leden van het parlement
serkte op, dat „de deur op een klein kier
tje is gelaten".
Anderzijds was men van oordeel, dat Mac
Donald niet verder kon gaan, aangezien
peen enkele regeering in kan staan voor
felgeen haar opvolgsters zullen doen.
Scherpe taal der Labourfractie.
Dg motie van Labour, welke aanleiding
ui\ot de verklaring der regeering, bevatte
veil scherpe uitlatingen aan het adres der
Waringen van de totalitaire staten. On
danks de algeheele afkeer der volkeren van
den oorlog, zoo zeide Noel Baker, die na
wens de arbeiderspartij de motie toelichtte,
Jebben in de afgcloopen drie jaren drie re-
peeringen weloverwogen een aanvalsoorlog
ingezet tegen hun buren.
Zij zijn niet alleen schuldig aan
agressie, doch zij hebben den oorlog
verheerlijkt, zooals in geen 1500 jaar
is gebeurd. Zij hebben het interna
tionale recht belachelijk gemaakt en
de wereld gedwongen tot den ver-
schrikkelijksten bewapeningswed
loop, welke er ooit is geweest.
In dit licht moet de koloniale eisch van
Hitier worden beschouwd.
Echter, bij artikel 119 van het verdrag
van Versa.illes heeft Duitschland aan de
geallieerde en verbonden mogendheden al
zijn 'rechten en aanspraken op zijn overzee-
sclie bezittingen afgestaan en dat artikel
n absoluut beslissend (kreten van goed
keuring) en ik moet hier aan toevoegen, dat
bet niet aan de overweldigers van Oosten-
riik en de overwinnaars van München, die
'eilig de moraliteit kunnen tarten, past te
iepalen waarop deze is gebaseerd.
Van Afrika zou Duitschland maken, wat
Europa thans is, n.1. een vulkaan van
vrees, beroering cn onrust en het begin
van de vorming van groote legers van
kleurlingen, waardoor de geheele geschiede-
ais van liet vaste land van Europa kan wor
tel gewijzigd, vervolge Baker.
MACDONALD AAN 'T WOORD.
&e minister van koloniën verklaarde daar-
CP onder luide toejuichingen, dat noch be
sproken, noch overwogen wordt gebieden
at te staan.
Men kan de bevolking der man-
daatsgebieden niet beschouwen als
goederen en veestapels, welke aan
anderen kunnen worden overgedaan.
Wij hebben de verantwoordelijkheden
voor deze volken. Wij moeten rekening hou
den met hun wenschen en de wenschen der
verschillende bevolkingsgroepen in die ge
bieden. Voor zoover het Britsche mandaat
gebieden betreft, gaat het niet alleen om een
^oote inheemsclie bevolking. Op sommige
plaatsen zijn ook Europeesche kolonisten,
die al hetgeen zij bezitten in deze gebieden
hebben belegd cn een groote rol hebben ge
speeld bij de ontwikkeling dezer gebieden in
de laatste twintig jaren. In sommige stre
ken zijn belangrijke Indische gemeenschap
pen. Wij moeten het recht van deze bevol
king erkennen haar meening uit te spreken
over een kwestie, welke voor baar van het
allergrootste belang is.
Onder treon omstandigheden .zou het mo
gelijk zijn voor dc regecring in deze aange
legenheid iets te doen zonder dat dit huis
op de moest volledige wijze gelegenheid
neeit gehad zich er over uit te spreken.
mets kan worden gedaan zonder positie
v® goedkeuring van het parlement.
Het tweede deel der labourmotie, waarin
werd aangedrongen op uitbreiding van het
mandaatstelsel tot alle koloniën, welke rijp
zijn voor zelfbestuur, achtte de minister on
aanvaardbaar. Ook achtte de regeering het
niet juist, dat in de motie wordt gezegd:
het eerste doel der koloniale politiek moet
zijn welvaart te brengen aan de Inheemsche
bewoners. Waarom alleen aan dc Inheem-
schen? vroeg MacDonald. Er zijn ook an
dere bewoners: Europeanen. Indiërs, Ara
bieren en anderen. Juister zou zijn geweest
te zeggen, dat het eerste doel der koloniale
politiek is welvaart voor alle bewoners dei-
koloniale gebieden. Groot Brittannië heeft
tientallen jaren geleden de politiek aan
vaard de belangen van alle volken der kolo
niën te bevorderen!
De labourmotie word tenslotte met 253
tegen 127 stemmen verworpen.
Graanschip bestemd voor Neder
land, vrijgelaten.
Men heeft opgemerkt, dat sedert 24 uur
veel minder menschen dan anders over de
internationale brug te Ilendaye uit het door
Franco bcheerschte Spanje Frankrijk bin
nenkomen. Vreemdelingen en Spanjaarden
mogen echter Spanje binnengaan. Men acht
het niet onmogelijk, dat een groot offensief
van Franco verwacht moet worden.
Fransche schepen lastig gevallen.
Het Fransche stoomschip .Grandquevilly"
op weg van Oran naar Frankrijk, is in de
Straat van Gibraltar door treilers van Fran
co aangehouden. Het schip zou worden op
gebracht, naar Ceuta, doch ,toen de Fran
sche torpedojager „Basque" verscheen, werd
het schip onmiddellijk losgelaten. In de
laatste twaalf dagen zijn reeds zes Fransche
schepen lastig gevallen.
Franco laat graanschip vrij.
De „Garoufaleia", het met 7000 ton Rus
sisch graan, bestemd voor Rotterdamsche
graanimporteurs, geladen Grieksche stoom
schip, dat begin November op weg van
Zuid-Rusland naar Rotterdam in de Middel-
landsche Zee door de Franco-rogccring in be
slag werd genomen, is, naar de Tel. meldt
blijkens een bij de reederij te Londen inge
komen telegram, vrijgelaten.
De „Garoufaleia" zal waarschijnlijk de reis
naar Rotterdam voortzetten.
Minister verdedigt zijn
belastingplannen
Couponbelasting gerechtvaar
digd zegt hij.
Wat de bezwaren tegen de handhaving
van de belasting van de doode hand betreft,
merkt de minister in de memorie van toe
lichting bij het wetsontwerp voor de dekking
der rijksuitgaven op, dat de heffing van de
ze belasting slechts met een jaar verlengd
wordt.
Dat de voortzetting van de heffing van
de couponbelasting zou beteekenen een
vooruitloopen op de aangekondigde natio
nale inkomsten- en winstbelasting, is den
minister niet duidelijk. Veeleer zou hij kun
nen begrijpen, dat het uitzonderen van de
couponbelasting van de algemeene verlen
ging als zulk een vooruitloopen werd opge
vat.
Ten behoeve der leger-reorgani-
satie. De „reiskosten" van oor
logsbodems.
In de memorie van toelichting, behoorend
bij het wetsontwerp tot wijziging en verhoo
ging van de Defensicbegrooting voor 1938,
deelde de minister mede, dat de gelden, be-
noodigd voor de uitvoering van maatregelen
als gevolg van de door de regeering geno
men beslissing tot verlenging van den duur
der eerste oefening van de onbereden dienst
plichtigen der lichting 1938 en de daarme
de verband houdende reorganisatie en dislo
catie van het leger, nader zouden worden
aangevraagd.
Tot dit doel strekt een thans ingediend
wetsontwerp, waarin tevens zijn opgenomen
de gelden benoodigd voor verschillende voor
zieningen van materieelen aard, die met be
trekking tot de strategische beveiliging
moesten worden getroffen.
Voorts is het noodzakelijk gebleken, in ver
band met een nieuwe kostenverdeeling voor
de zeemacht welke ln afwachting van de
-definieve vaststelling, sedert 1 Januari 1938
voorloopig reeds toepassing vindt de op
ecnige artikelen uitgetrokken bedragen te
verhoogen. Deze verhooging betreft in hoofd
zaak de uitgaven voor de uitreis naar Ne-
derlandsch-Indië van H. Ms. kruiser „Java"
en de terugreis in dit jaar van H. Ms. „Su-
matra", waarmede bij de raming van de
defensiebegrooting 1938 geen rekening kon
worden gehouden.
Naar wij vernemen is mede in voorberei
ding een wetsontwerp tot verhooging van
het bedrag van f53.4 millioen, vermeld in de
wet van den 27en Maart 1936 tot instelling
van een Defensiefonds. In hoofdzaak is deze
verhooging een gevolg van de door de rcgce-
ring in 1936 genomen monetaire maatregelen
waardoor het bedrag voor den ten laste van
genoemd fonds komenden aanbouw van oor
logsvaartuigen ontoereikend is geworden.
Bij het onderhavige wetsontwerp is op den
gewonen dienst voor 1938 f9.39 millioen aan
gevraagd.
Na dubbele botsing. Eén doode,
twee gewonden.
Gistermiddag half vijf kwam op den Rijks
weg tusschen Ypenburg en* de Wielerbaan
uit de richting Rotterdam een personenauto
met zeer groote snelheid bij het inhalen
van een anderen auto, op het linkerwegge^
deelte. Eerstgenoemde auto botste daarbij
met een hevigen slag op een uit Den Haag
komenden vrachtauto, waarvan door de bot
sing het onderstel werd weggeslagen. Dc
personenauto slingerde nog een eind verder
en botste vervolgens tegen een tweeden
vrachtauto, die eveneens uit Den Haag was
genaderd. De kracht van deze tweede aan
rijding was nog zoo hevig, dat de personen
auto midden door brak, hoewel de vracht
auto een kalmen gang had.
De bestuurder van den personenauto, de
26-jarige M. H. uit Rotterdam werd zoo ern
stig getroffen, dat hij tijdens het vervoer naar
het ziekenhuis St. Antoniushove aan de be
komen verwondingen is bezweken. De chauf
feur van den tweeden vrachtauto, de 38-
jarige J. L. uit Den Haag werrl licht ge
wond, terwijl de bestuurder van den eersten
vrachtauto, de 28-jarige van G. uit Rotter
dam, behoudens ecnige onbeteekenende ver
wondingen, met den schrik vrij kwam.
De drie auto's, waarvan de personenwa
gen geheel is vernield zijn naar de garage
van het politiebureau te Rijswijk gesleept.
Een groote oefentocht.
Binnenkort gaat een eskader leger-
bommenwerpers op een grooten oe
fentocht naar Nieuw-Guinea.
De aankoop van Glenn Martins voor de
Luchtvaart-afdecling van het Iv.N.I.-leger
heeft aan dit onderdeel een groote bewege
lijkheid op verre afstanden van de basis,
Bandoeng, gegeven. Reeds werden, aldus de
Tel., zeer geslaagde oefenreizen gehouden
naar Borneo, naar Celebes en zelfs naar
Aruba, als regel met een eskadrille van 3
toestellen. Daarbij werden per dag uitgestrek
te trajecten gevlogen, wat aantoonde, dat
deze fraaie bommenwerpers een mooie aan
winst voor de defensie waren. Thans staat
Nieuw-Guinea op het programma, welke
tocht al eenigen tijd in voorbereiding is.
Niet zeker is of men ginds op Babo zal lan
den het zoo bekende vliegveld van den
kartceringsarboid. Het schijnt dat men een
nieuw terrein in den Vogelkop tijdig in ge
reedheid heeft weten te brengen.
Dc ingebruikstelling van ons nieuwe gebouw en de
snelle, zeer groote stijging van ons abonnementental
waren redenen welke ons deden besluiten tot het
orgamseeren van een
Alles wel aan boord
van de Reiger
Succesvol verloop van de Din<
gaanvlucht.
Te Napels had de Reiger tijdens zijn Din-
gaanvlucht een prettig oponthoud. Een har
telijke ontvangst wachtte daar de beman
ning; verschillende leden der Nederlandsche
kolonie cn ook de Nederlandsche gezant te
Rome waren ter begroeting op het vliegveld
aanwezig. De gezant nam deel aan het diner
dat des avonds de passagiers en bemanning
vereenigde. Gisterochtend om kwart over
zes vertrok de Reiger uit Napels, en maak
te reeds vóór half twaalf (plaatselijke tijd)
een tusschenlanding te Athene, nadat de
'passagiers ruimschoots in de gelegenheid
waren gesteld van de lucht uit Acropolis te
zien. Na de lunch vloog het toestel naar
Cairo door, waar het, om 14.37 uur (Ned.
tijd) landde.
Gezagvoerder Scholte meldde, dat alles
wel is aan boord en dat de stemming, mede
dank zij het prachtige weer, uitstekend is.
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT i
Verwachting: Matige, tijdelijk
krachtige, Zuidelijke tot
Oostelijke wind, nevelig tot
zwaar bewolkt of betrokken,
geen regèn van beteekenis,
kouder dan gisteren.
Onze Oost
Wanhopig vaar beraamt wan
hoopsdaad.
Te Loemadjang is een moord gepleegd
door een zekeren Kneefel, daggelder bij de
irrigatie. Het slachtoffer was een juffrouw
Herta Schreiner, die inwoonde bij een be
jaard man, Westerling genaamd, die geen
beroep uitoefende. Kneefel had juist als
daggelder ontslag genomen.
In den loop van den avond was hij nog
wezen wandelen met het slachtoffer. Daar
na kwam hij naar het huis van het meisje
en doorstak haar met een jachtmes. Het
wapen trof Herta Schreiner in de hart
streek. Zij was vrijwel onmiddellijk dood.
Hierna poogde Kneefel zelfmoord te ple
gen, de man is in zorgwekkende toestand
naar het hospitaal te Soerabaja vervoerd,
Het slachtoffer is gistermiddag te Loe
madjang begraven onder groote deelne
ming, meldt de N.R.Crt Men meent dat
beide jongelui de wanhoopsdaad in een
vlaag van depressie samen hebben beraamd
van
ELKE ADVERTENTIE IS IN HET VERVOLG EEN BON
EN HEEFT WAARDE.
Begint daarom reeds vandaag met het uitknippen van de
advertenties en let op de nadere mededeelingen in ons
nummer van morgen.
Reeds Zaterdag 17 December vallen de volgende prijzen:
Een premie van f 25.één van f 5.en tien prijzen van
f 1.alles in contanten uit te betalen.
Ook Duitschers nemen te Rome
deel aan de anti-Fransche betoo
gingen. Contra-betoogingen te
Straatsburg.
Ciaao spreekt met den
Duitschen gezant
Een vraag, die steeds klemmender
wordt is: Wat zal Duitschland doen,
als het conflict tusschen Frankrijk
en Italië in een stadium komt, dat
gewapend ingrijpen noodzakelijk
wordt. Zal het den dienst terugbeta
len, welke Mussolini heeft bewezen
in de Septemberdagen, door te mobi-
liseeren?
De betoogingen in Italië duren
voort, in Rome zegt men, dat ook
Duitsche passagiers van Duitsche
schepen, welke door de Middelland-
sche Zee kruisen, er aan deelnemen.
Met de Italianen trokken zij naar het
Fransche consulaat, dat door troepen be
waakt werd. Zingend en schreeuwend gin
gen zij daarop naar de prefectuur en het bu
reau der fascistische partij, waar zij zich na
nieuwe betoogingen eindelijk verspreidden.
Een merkwaardige contrabetoo-
ging.
Een merkwaardige contrabetooging heeft
te Strassbourg plaats gevonden. Deze stad
in de Elzas welke geruimen tijd tot Duitsch
land heelt behoord (de vesting Strassburg!)
telt vele studenten uit den Elzas onder haar
inwoners. Deze trokken gisteren in optocht
door de straten der stad, roepende: „Wij wil
len Sardinië, wij willen Sicilië" (deelen van
Italië) en zongen de „Marseillaise".
De politie verspreidde de betoogers, zon
der dat het tot incidenten kwam.
Vervolgens zonden de studenten aan Da-
ladier het volgende telegram: „Studenten
van den Elzas beantwoordden de Italiaan
sche anti-Fransche demonstraties, geven
met den meesten nadruk uiting aan hun
verontwaardiging en verzekeren hun inni
ge gehechtheid aan Frankrijk".
Voorts heeft de Fransche regeering een
betuiging van aanhankelijkheid der Tune
sische Joden ontvangen.
Relletjes in Tunis.
Omtrent de betooging van de spoorweg
arbeiders voor de Italiaansche legatie wordt
nader gemeld, dat flesschen roode en blau
we inkt tegen het gebouw werden gewor
pen, waardoor in korten tijd het gebouw
prijkte met de Fransche kleuren, rood-wit-
blauw, het wit werd gevormd door de witte
steen van het gebouw. Enkele flesschen inkt
vlogen door de ruiten. Overal in de stad
hoort men thans de „Marseillaise" fluiten^
ook door de Arabieren.
De politie bewaakt thans de Italiaansche
winkels en officieele gebouwen, ten einde
nieuwe incidenten te voorkomen.
Kwajongens in actie.
Studenten en leerlingen van middelbare
schalen te Genua en Palermo hebben hun
nerzijds weer tegen de anti-Italiaansche in
cidenten in Tunis en Corsica betoogd. Zij
drongen samen voor de consulaatsgebou
wen van Frankrijk, welke een extra bewa
king genoten, riepen „Duce", „Fascisme" en
zongen de „Giovinezza".
Te Lecce, waar reeds twee straten verdoopt
zijn in „Corsica" en „Nizza" gingen de be
toogers naar het gemeentehuis en eischten
dat een derde straat „Tunis" genoemd zou
worden. De burgemeester zegde toe, hier
aan te zullen voldoen.
En wat moet Duitschland doen?
In Duitsche kringen te Rome geeft men
toe, dat de Duitsche ambassadeur Maandag
oen onderhoud met Ciano heeft gehad,
waarhij de betooging in de Italiaansche ka
mer ter sprake is gekomen. Men verwacht,
dat deze week nog verdere besprekingen
zullen worden gevoerd.
Ciano heeft den Duitschen gezant
te Rome, Von Mackensen. meege
deeld, aldus het Vk., dat Italië een
parallel trekt tusschen het Tsjechi
sche en het Tunesische conflict. Ita
lië was ook niet rechtstreeks geïn
teresseerd bij het Tsjechische con
flict, maar het mobiliseerde toch
om Duitschland te helpen en Duit»-
land moet zich thans tot een der
gelijke handelswijze gebonden ach
ten.
Tn Duitsche kringen zou de neiging be-
-taan Italië te helpen, daar de meening
snel ve-ld wint, dat de bevrediging van
Duitschland's eigen eischen naar kolon:;^
nooit tot stand zal komen door vreedza*,,rt
middelen en onderhandelingen, maar uit
sluitend door wapengeweld, en geslaagde
actie van Italië in diezelfde richting zou
een uitstekend voorbeeld vormen.
Andere waarnemers meenen te weten,
dat Duitschland voorstander is van een
schikking op den grondslag van een recht
vaardige regeling der verlangens.