iliaansche pers i spreekt klare taal DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER Chanberlain aan dtn tand gevoeld Tragisch ongeval te Den Oever Dr. Schacht gaat naar Engeland Brifsch-Fransche stap te Berlijn? N.S B. wil voor eigen volk zorgen Het Britsche leger klein maar goed Prins Bernhard naar Londen Beperking van loozing op het IJselmeer na 13 DECEMBER 1938. 83e Jaargang. No. 10751. Uitg.-Mif „HoOoedt MooxfecVwoiüer" jrieven tegen het fnsche bewind in Dziboeti het vraagstuk dient bij den wortel te worden aangevat. «ijk parasiteert op den italiaanschen arbeid li de ïtaliaansche pers wordt llai voor het eerst duidelijk en nllvrig gesproken over Dzjiboeti, au >1 door de „Giornale d'Italia". Dltjad vraagt een grondige en de- llnlive oplossing van het vraag- stnDzjiboeti. Het betoogt, dat Fratxijk zich van een kleine kolo- nie/rausch Somaliland, waarvan Dzjaeti de hoofdstad is, bediend heeiom door te dringen in Abes- jinien te strijden tegen de Italiaan- schóelangen. toora tijdens den Abessijnschen oorlog js Dzooeti de voornaamste weg, waar- tp d Negus voorraden en wapenen wjr, lewel Mussolini en Laval in Ja- ari 15 waren overeengekomen, dat Ita- de vje hand in Abessinië zou hebben. ■eJert en heeft Frankrijk van Dzjiboeti d weituig gemaakt voor een nog vijan- lilijkerictie tegen Italië. De Finsche Somalikolonie vormt een wrtdumde bedreiging en uitdaging tegen i* belaïen van Italië, Een uitdaging, die Pet )an;r geduld kan worden. IDe Fnschen blijven in het bezit van de cwrweLandeelen, die den Negus hebben Hbehod. Vit c politieke beteekenis van het ha AssM betreft krijgen wij vei'der te lezen i Jfiie ransche autoriteiten tot op dit I dfflbli hebben geweigerd het gebouw van to Abednische consulaat aan Italië af te üian, z»dat daar nog steeds Abessinische labtenajii zetelen. Bovendien hebben zich in de stad tal va.n politieke uitgewekenen gevestigd, die er de bescherming genieten van de Fransche overheid. Zij hebben zich vereenigd en trachten contact te onderhou den met de kleine groepen rebellen welke op Abessinisch gebied nog weerstand bieden aan de ïtaliaansche bezetting. Deze in Dji- boeti zetelende vereeniging van aan den negus getrouwen zou orders ontvangen van Tecle Avariat, dien vroegeren vertrouwens man van den negus te Genéve. Te Dzjiboeti zou voorts op vrij groote schaal smokkelarij in Italiaansch en Ethiopisch geld worden bedreven. Gayda weidt dan uit over de zeer onvol doende laad- en losgelegenhcid in de haven, over de vele en hooge rechten die door de Franschcn worden geheven op het transito- verkeer en dus ook op de ïtaliaansche goe deren die voor de ïtaliaansche kolonie be stemd zijn. Aan dit alles, zoo besluit de .Giornale", moet een einde komen. Italië kan niet toe staan, dat deze parasiet leeft op kosten van het verkeer en den arbeid in het ïtaliaansche rijk. Het vraagstuk Dzjiboeti moet bij den wortel aangevat worden, ter opheldering van de Franschïtaliaansche betrekkingen. Met list en geweld nam Frankrijk Tunis. De „Tribuna" bevatte gisteren wederom een belangrijk artikel over Tunis, zegt het Hsb. „Frankrijk", zoo kan men dezen, „heeft met list en geweld Tunis bezet en slechts met list en geweld kan bet zich handhaven, zoo als bewezen wordt door het programma dat ten doel heeft systematisch het ïtaliaansche element in dit protectoraat te denationali- seeren, d.w.z. het eenige Europeesche element dat op groote schaal en op duurzame wijze in den grond van Tunis wortel heeft gescho ten. Italië zal niet ophouden voor de rech ten van de Italianen in Tunis op te komen en het helpt niet of Frankrijk wil trachten van de Italianen Franschen te maken. Wa ren niet ook de Italianen in Trente en in Triest Oostenrijkers en waren niet de Duit- schers van het Sudetengebied Tsjechen? Voor Italië blijft dit vraagstuk bestaan zoo lang het niet op een rechtvaardige wijze wordt opgelost, volgens de eischen van de nieuwe Europeesche solidariteit, die te Mun- chen voor het eerst een begin van verwezen lijking heeft gevonden." Wat zal Engeland doen, als Italië Frankrijk aanvalt? Engdand niet verplicht Fnnkrijk te helpen! In het Britsche Lagerhuis is de regering een vraag gesteld,, of eenis verdrag, pact of overeenkomst bestat, waarbij in geval Italië oor- logszichtige operaties aanvangt te gen Frankrijk of deszelfs bezittingen, op spciale wijze Groot-Brittan je ver plicht zou zijn militaire hulp te ver- leenej aan Frankrijk. Chamberlain heeft hierop geantwoord, dat geen dusdanige speciale verplichting be staat in eenig verdrag of pact met Fraikrijk. 'p een verdere vraag betreffende de iliaansche betoogingen tegen Frankrijk, tnlwoordde Chamberlain met te herhalen, dat de Britsche regeering de ïtaliaansche peering er op gewezen heeft, dat betoo- J giffen van dezen aard een nadeelige uit- ^fking moeten hebben, tienzij stappen ge- '^n worden om den erdoor gewekten j te herstellen. Voor het oogenblik I "il de premier hier niets aan toe te voe- ?eti Vorder beeft men Chamberlain gevraagd de Britsche regeering in kennis is ge steld van den invloed der besprekingen jj'sschen de Fransche regeering en Von «'bbentrop en of de regeering te Londen °verleg pleegt met Parijs over de Italiaan- Jfhe aanspraken op Tunis. Corsica en Ni- Ce- welke don status quo in de Middelland se Zee zouden verstoren, indien zij ver wezenlijkt werden. Chamberlain beantwoordde beide vragen bevestigend. In antwoord op een vraag in bet T,ager- jP'lis heeft Wallaoe verklaard, dat 46 pro eent van de Suezkanaai rechten bet vorige liai" betaald is door Britsche schepen en on geveer 17 procent door ïtaliaansche sche pen. De bestaande concessie loopt in 1968 Ministerpresident Chamberlain heeft ont kennend geantwoord op de vraag of een of ficieel verzoek was gedaan aan Groot Brit- 1a,1ie door Duitschland betreffende terug- Save der vroegere Duitsohe koloniën. Een uitlating die misverstand kan wekken! Ongetwijfeld is de uitlating van Chamber lain, dat Engeland geen enkele verplichting heeft Frankrijk te helpen, hoewel naar den letter juist, verre van prettig. In politieke en diplomatieke kringen is zij met eenige onstêltenis ontvangen. De wijze" waarop de premier zich heeft uitge drukt, wordt op zijn minst tactloos geac-ht. Het is koren op den propagandaboten van de ïtaliaansche autoriteiten en kan hen slechts helpen bij hun streven om de bin- nenlandsche opinie te doen gelooven, dat Engeland de ïtaliaansche campagne tegen Frankrijk goedkeurt Wat men betreurt is, dat de verklaring van den premier, losgerukt uit het ver band, zoo bij uitstek geschikt is om in het buitenland en vooral bij de ïtaliaansche pu blieke opinie den indruk te wekken, dat Engeland zich voor het Fransch-Italiaansch geschil niet interesseert. De premier bad dit kunnen voorkomen, zegt de N.R.C. door een ander, waarschuwend woord toe te voegen aan zijn feitelijk antwoord. Dat hij dit niet heeft, gedaan, en dat hij zoodoende de mo gelijkheid van nieuwe en gevaarlijke mis verstanden heeft geopend, wordt hiem aange rekend als een diplomatieke tactloosheid. Italië springt gewoonlijk eigenaardig om met Engelsche courantenberichten en regee- ringsui'tlatingen en zoo zal het er naar alle waarschijnlijkheid ook niet voor terugge schrokken zijn voordeel te doen met een ge zaghebbende verklaring van Engeland's eersten minister, die zoo voorbeeldig past in Italië's binnenlandsche propaganda. Allerlei gissingen. Een brug tus- schen de verschillende opvattin gen van Engeland en Duitsch land? De President van de Duitsche Rijksbank Dr. Schacht zal deze week een bezoek aan Londen brengen. Dit bericht geeft aanleiding tot allerlei gissingen. Men gelooft dat Dr. Schacht eenig aanbod zal doen ten aanzien van de finantieele omstandigheden der Jood- sche vluchtelingen. Reuter verneemt, dat het a.s. bezoek van Dr. Schacht aan Londen het resultaat is van schikkingen welke getroffen zijn dooi den gouverneur van de bank van Engeland en Schacht. Er zijn nog geen officieele in lichtingen verkregen over de te bespreken onderwerpen, hoewel men geen verrassend resultaat verwacht. Be heer J. Boersen misgestapt en verdronken. Gisteravond omstreeks half zes zou de 34- iarige garagehouder, de heer J. Boersen van zijn motorvlet op den wal stappen. De heer B. gleed uit en kwam in de werk- haven terecht. Op den wal stonden zijn monteur de heer S. en de heer T.. Dade lijk steldeai deze personen reddingspogingen in het werk die door de duisternis zeer be lemmerd werden. Op hulpgeroep kwamen dra meerdere personen aan loepen. Na twintig minuten zoeken die wel uren leken had men den drenkeling aan een haak. Ter stond werd kunstmatige ademhaling toege past doch Dr. de Groot die dadelijk aanwe zig was moest tenslotte den dood oonstatee- ren. De heer Boersen, de kwieke kerel, die altijd een ander behulpzaam was, is wel zeer tragisch aan zijn einde gekomen. Hij laat een vrouw en één zoontje achter. Dc Memelkwestie DR. SCHACHT. Ongetwijfeld zal een ruim gebied worden besproken. In de kringen van de city heeft het aan gekondigde bezoek van Dr. Schacht zeer groote belangstelling gewekt en men ver diept er zich in gissingen over den aard van zijn particuliere besprekingen met den gou verneur van de Bank van Engeland. Volgens 'recente berichten in de Britsche pers zijn eenige maanden lang informeele besprekingen gehouden, langs niet officiee le, doch erkende kanalen, over een nieuwe EngelschDuitsche handelsovereenkomst. Als een brug Tijdens deze informatieve besprekingen is volgens de Financial News het Britsche standpunt geweest, dat geen overeenkomst de moeite waard zou zijn, tenzij zij niet al leen directe handelsbetrekkingen tusschen de beide landen inhouden, doch ook hun onderscheidene posities op de wereldmark ten. Bovendien gelooft men, dat Duitschland de besprekingen binnen nauwer grenzen wenscht te houden dan den directen handel der beide landen. Het wordt mogelijk geoordeeld, dat het be zoek van dr. Schacht ten deele bedoeld is om een brug te slaan tusschen de twee uit- cenloopende opvattingen, hoewel het ook mogelijk is, dat zij slechts betrekkingen zul ten hebben gewone zaken welke zich voor doen tusschen de centrale bankinstelling van Groot Brittannië en Duitschland. Dit nummer bevat 8 pagina's Eerbiediging van het Memel statuut gevraagd. De partij van dr. Neumann zou geen Anschlusz wenschen. Littausche staatspolitie ontbonden Op een vraag betreffende den toestand in Litauen en het Memelgebied heeft Cham berlain geantwoord, dat er reden is om te denken, dat na de verkiezingen van Zon dag door de meerderheidspartijen van den Mcmelschen landdag eischen kunnen wor den gesteld aan de Litausche regeering, wélke niet in overeenstemming zouden zijn met het Memelstatuut. Als onderteekenaarster van de Me melconventie, zoo vervolgde Cham berlain, kan de Britsche regeering deze mogelijkheid niet over het hoofd zien. Met het oog op de bij zondere belangstelling, die de Duit sche regeering in staat is in deze za ken te toonen, aldus de premier, heeft de Britsche zaakgelastigde te Berlijn opdracht gekregen, om te zamen met den Franschen ambas sadeur uitdrukking te geven aan de hoop dat de Duitsche regering haar invloed zal uitoefenen to: verzeke ring van de eerbiediging van het Memelstatuut. Te Berlijn wordt inmiddels ontkend dat een slap is ondernomen. Er zouden slechts beleefdheidsbezoeken zijn gebracht. In Memelland zelf. Veel liever gestreden en eerlijk gestorven dan vrijheid verloren en de ziel verdorven, aldus letterlijk vertaald de tekst op een origineele verkiezingszuil in de vorm van een grafsteen in Memclkuid... welke ietwat lugubere reclame wij hierbij afbeelden. Mussert stelt tienduizend collec tanten en collectrices beschik baar. Vragen van den heer de Marchant et d'Ansembourg. De heer de Marchant et d'Ansembourg heeft aan den minister van Algemeene Za ken, voorzitter van den raad van ministers, de volgende vragen gesteld: 1. Heeft de minister er kennis van ge nomen, dat de opbrengst van de collecte voor Joodsche vluchtelingen, gehouden 3 De cember jl., meer dan vierhonderdduizend gulden zou hebben bedragen? 2. Heeft de minister er kennis van ge nomen, dat de opbrengst van de inzameling voor de winterhulp aam het Duitsche volk, gehouden op 3 December jl. op den dag van de Duitsche solidariteit, meer dan vijftien millioen Reichsmark zou hebben bedragen? 3. Is de minister niet van meening, dat gezien de sub 1 en 2 genoemde bedragen een b.v. op Zaterdag 17 December van regee- ringswege te houden Kerstinzameling „zorg voor eigen volk" tenminste een millioen gulden zou behooren op te brengen, waar mede de nijpende nood van vele tiendui zenden volksgenooten zou kunnen worden gelenigd? 4. Is het den minister bekend, dat de leider der nationaal-socialistische beweging bereid is, tienduizend collectanten en col lectrices voor het doen slagen van de sub 3 bedoelde Kerstinzameling beschikbaar te stellen? 5. Is de minister bereid de sub 3 bedoelde inzameling te organiseeren en het aanbod van den leider der nat. soc. beweging te aanvaarden? DE BILT SEINT, Verwachting voor het geheele land: Zacht weer, overwe gend droog, gedeeltelijk be- wolktl zwakke tot matige wind uit Zuidelijke richtin gen*, Geen behoefte aan dienstplicht in Engeland! De minister van coördinatie der landsver- dediging, Inskip, heeft te Reading een rede gehouden, waarin hij zeide, dat volgens zijn overtuiging Groot Brittannië geen behoefte heeft aan dienstplicht. De minister geeft de voorkeur aan een vrijwillig systeem, dat ze ker in vredestijd traditioneel is v-oor Enge land. Verder zeide de minister dat de regeering, wat er ook zou gebeuren, in geen geval de fouten van 1914 zou herhalen en gespeciali seerde arbeiders, die werkzaam zijn in de industrie welke voor het leger werken, uit do fabrieken weghalen en naar 't front stu ren. Tenslotte bracht bij hulde aan het Brit sche leger, dat niet groot is en niet verge leken kan worden met de legere op het vaste land, welke de divisies bij twintigtallen tel len. Het is een klein, doch goed leger. De Gast Zijner vrienden. Naar wij vernemen, zal Prins Bernhard in den loop van deze week een officieus bezoek aan Londen brengen, alwaar Z.K.H. eenige dagen zou vertoeven. De Prins zal in de En gelsche hoofdstad de Gast zijn van enkele Zijner persoonlijke vrienden. In de rode, die de herkozen president Smetona gistermiddag ter gelegenheid van zijn beëediging in het parlement, heeft ge houden, verklaarde hij o.m.. dat de betrok kingen van Litauen met al zijn buren zich op bevredigende wijze ontwikkelen. Hij zei de te wenschen, dat het autonome statuut in zijn geheel wordt toegepast. Staatspolitie buiten dienst. Het bestuur van het Memelgebied heeft een verordening uitgevaardigd, waarbij in bet Memelgebied alleen de districtspolitie dienst mag doen. De leden van de Litausche staatspolitie gelden thans als particuliere personen. Wenscht Dr. Neumann geen Anschlusz? De correspondent van de Dobry Wieczor meldt uit Memel, dtt het succes van de Duitschers onbetwistbaar is. De Litauers rekenen slechts op drie mandaten. Ondanks de in Europa circuleerende ge ruchten eischt de partij van dr. Neumann geen aanhechting van Memel bij het Duit sche rijk, daar zij officieel politieke, eco nomische en cultureele autonomie en voor al vrijheid voor het propageeren van de nationaal socialistische denkbeelden vraagt. Men verwacht, dat binnenkort met de Li tausche rogeering een overeenkomst geslo ten zal worden, welke den Duitschers in Memel dc verwezenlijking van hun eischen binnen liet kader van <Je Litaiuschen staat verzekert. FRIESLAND HEEFT ERNSTIGE BEZWAREN. Ged. Staten van Friesland hebben in een adres aan de Tweede Kamer hun bezwaren uiteengezet tegen het wets ontwerp, waarbij o.m. de vrije loozing op het IJselmeer in de toekomst be perk wordt. Het Rijk, dat gemeend heeft de Zuiderzee te moeten afsluiten, dient de daaruit voort vloeiende gevolgen, aldus Ged., ten volle voor zijn rekening te nemen en mag die niet af wentelen op gebieden, die tot nu toe vrijelijk hun overtollig water konden loozen. Het bezwaar van adressant is niet slechts, dat acht sluizen door de beperkingen on bruikbaar worden, doch ook, dat gewijzigde inzichten omtrent bet meest gewensebte peil voor den Frieschen boezem ruimere water- loozing zouden kunnen vereischen dan tot nu toe. Verder heeft de minister in zijn toelichting tot het wetsontwerp zelf erkend, dat dit on tijdig wordt ingediend. Immers van nu reeds bestaande bezwa ren. verbonden aan de onbeperkte loozing en onttrekking van water op en aan het IJselmeer, is niets gebleken! De minister vreest slechts dat die bezwaren in de toe komst zullen kunnen ontstaan, vooral na verdere inpolderingen. Waarom wacht Zijne Excellentie die verdere inpolderingen niet af? En de IJsel dan? Tenslotte begrijpen adressanten niet, waar om de beperkingen, zooals de tekst van het ontwerp doet veronderstellen, niet van toe passing zullen zijn op het afleiden uit of het loozen op den IJsel en andere rivieren Op die wijze zou van deze zijde het waterbe- zwaar op het IJselmeer nog kunnen worden vergroot! Frieslands recht om als van ouds vrijelijk op het IJselmeer to loozen, is, aldus adr. even deugdelijk gefundeerd als dat van bet stroomgebied van dén IJsel en andere rivie ren! Gedeputeerden verzoeken met den mees ten aandrang het betreffende wetsontwerp te laten rusten tot. de noodzakelijkheid van het treffen van maatregelen duidelijker ge bleken is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 1