rv€*om*«nt
1 millioen
aan steun
i
Spoor eo bossen
worden 't eens
Nederland offert dagelijks
Wat doet Schacht
toch io Engeland
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Prins Bernhard gast van
het Engelsche Koningspaar
Nieuwe waferwinplaats
io Noordholland
Groote Duitsche
overwinning in Memel
Noordholland en de
sterrit naar Monte Carlo
Duitsche vlootp'annen
Beursvacantie
Ook Duitschland
kan koloniseeren
Geld beslist over
oorlog en vrede
Vreemdelingen verminderen
Britsche werkloosheid
Laan, Schagen, Tel. 20.
VRIJDAG 16 DECEMBER 1938. 83e Jaargang. No. 10754.
éel N.V. Uitg.-MiT. „VtoHo"^ Noorderkwartier" J
Minister Colijn beant-
woordt het N. S. B.-
verzoek tot het doen
houden van een Kerst-
collecte
Minister-president Colijn heeft geantwoord op de vra
gen van het Tweede Kamerlid De Marchant et d'Ansem-
bour "treffende het houden van een Kerstinzamcling
van regeeringswege. Wij laten hieronder vragen en ant
woord volgen.
De heer De Marchant et d'Ansemhourg:
1. Heeft de minister er kennis van geno
men, dat de opbrengst van de collecte voor
Joodsche vluchtelingen, gehouden 3 Decem
ber j.1., meer dan vierhonderdduizend gul-
jen zou hebben bedragen?
2. Heeft, de minister er kennis van ge
nomen, dat. de opbrengst van de inzame
ling voor de winterhulp aan het Duitsche
Tolk, gehouden op 3 Dec. j.1., den dag van
de Duitsche solidariteit, meer dan vijftien
millioen rcichsmark zou hebben bedragen?
3. Ts de minister niet van meening, dat
'gezien de sub 1 en 2 genoemden bedragen
ten b.v. op Zaterdag 17 December van re
geringswege te houden Kerstinzameling
gorg voor eigen volk" tenminste één mil
lioen gulden zou behooren op te brengen,
waarmeff' de nijpende nood van vele tien
duizenden volksgenooten zou kunnen wor-
ideng gelenigd?
4. Is het den minister bekend, dat de lei
der der nationaal-socialisfische beweging
lereid is, tienduizend collectanten en col-
jtrices voor het doen slagen van de sub
ilellcn?
5. Is de minister bereid de sub 3 bedoelde
inzameling te organiseeren en het aanbod
van den leider der nat. soc. beweging te
aanvaarden?
He minister-president.
1. Het antwoord luidt bevestigend.
2. Het antwoord luidt bevestigend, met
dien verstande, dat van een bericht van
die strekking uit dagbladen is kennis geno
men.
3. Bij den minister bestaat, de overtuiging
dat het Nederlandsche volk door hetgeen
hetóók vrijwillig bij voortduring voor
de armen en noodlijdenden in eigen land
doet, bij geen enkel volk achterstaat.
Daarnevens valt acht te geven op het
feit, dat het Nederlandsche volk door
regeeringsmaatregelen eiken dag van het
jaar meer dan een millioen aan steun in
onderscheidene vormen onbrengt.
Indien het particulier initiatief een col
lecte als bedoeld zou willen organisee
ren dan bestaat daartegen, behoudens de
goedkeuring der locale autoriteiten, uiter
aard bij de Regeering geen enkel bezwaar.
Op de opbrengst daarvan kan bezwaarlijk
invloed worden uitgeoefend, wijl deze uit
sluitend afhankelijk is van hetgeen vrij
willig gegeven wordt.
4. Het aanbod, in deze vraag bedoeld,
dat uiteraard niet aan de Regeering kan
zijn gericht, is niet. ter kennis van den mi
nister gekomen.
5. Het antwoord luidt ontkennend, om
dat de regeering nimmer collecten organi
seert.
Kerkdiefstallen in Westfriesland
duren voort
Poging tot inbraak bij kerk te
Lambertschaag.
Na de kerkdiefstallen te Barsin-
gerhorn en Winkel, vernemen we
thans, dat dieven ook de kerk te
Lambertschaag me* een bezoek heb
ben vereerd. Waarschijnlijk zijn zij
er echter niet in geslaagd in het in
wendige der kerk door te dringen en
hun buit bestond dan ook slechts
uit eenige zaken van weinig waar
de, die uit de consistoriekamer zijn
ontvreemd.
Gistermorgen om ongeveer half acht con
stateerden eenige werkloozen die tewerkge
steld zijn aan het boomen rooien om de kerk
te Lambertschaag, gemeente Hoogwoud, dat
liet hek van de kerk. dat don vorigen avond
Besloten was, open stond. Bij nader onder
soek ontdekten zij ook sporen van inbraak
san de hoofddeur van de kerk. Direct werd
"te gemeente-veldwachter van Abbekerk ge
waarschuwd, die er de politie van Hoogwoud
Biede in kennis stelde.
Onmiddellijk stelde deze met den gemeen-
k-VPld wacht er van Abbekerk een onderzoek
Hieruit bleek, dat in de deur bij het
al°t geboord was. Het was echter niet ge
jukt de deur open te krijgen. Een onderzoek
Jn de kerk wees uit, dat de inbrekers daar
geweest waren, want een collectebus,
nie bij den ingang aan een pilaar hangt, en
^ermoedelijk aardig wat geld bevatte, was
^aangeroerd. Wol bleek, dat de inbrekers
jn ae consistoriekamer naast de kerk een
gezoek hadden gebracht. Een brandkast, die
aaar staat, vertoonde geen sporen van po~
8'1g tot inbraak.
Uit de consistoriekamer zijn ontvreemd
ten halve flesch Madeira en een flesch wijn.
«et onderzoek, dat tot heden geen resultaat
neoft gehad, wordt voortgezet.
Rijksontvanger gearresteerd
Ernstige fraude te Elburg.
Op last van den burgemeester van Elburg
is door de rijkspolitie gearresteerd de rijks
ontvanger der directe belastingen te Elburg,
«e heer D. S., wonende te Nunspeet, die er
van verdacht wordt fraude tc hebben ge-
P'tegd tot een bedrag van ongeveer twintig
duizend gulden.
Hij zal ter beschikking worden gesteld van
«en officier van Justitie te Zwolle.
Zijn bezoek zou een particulier
karakter dragen, maar officieele
besprekingen voorbereiden.
Over de reden van het bezoek van
Dr. Schacht, den President van den
Duitschen Rijksbank, blijft men in
Britsche officieele kringen zeer gere
serveerd.
Er bestaat een neiging verband te leggen
tussclien het bezoek van Dr. Schacht en de
onlangs door Oliver Stanley in sterke be
woordingen uitgesproken bereidheid van En
geland om in te gaan op de nieuwe Duitsche
concurrentiemethoden op de uitvoermarkten.
Volgens de Times, welk blad doorgaans de
meening der regeering weergeeft, bestaat er
op het oogenhlik echter geen reden om aan
te nemen dat het bezoek van dr. Schacht
hiermede direct verband houdt. De concur
rentie in den buitenlandschen handel tus
sclien Engeland en Duitschland is ongetwij
feld een der onderwerpen welke dr. Schacht
op informecle wijze gedurende zijn verblijf in
Engeland zal bespreken, doch dit sluit an
dere handels- en financieele vraagstukken
welke op het oogenhlik van belang zijn, niet
uit Voor het bezoek waren in feite infor-
meele regelingen getroffen voor de rede van
Stanley was uitgesproken.
Het voornaamste onderwerp vorint wel de
Engelsch-Duitsche handelsbetrekkingen,
voornamelijk wat betreft de uitvoermarkt en
de mogelijkheden tot financiering der eva
cuatie der Joodsche vluchtelingen uit
Duitschland. Er zijn ook nog enkele speci
fiek financieele zaken, welke de aandacht
vragen, zooals de Tsjecho-Slowaaksche over-
zeesche schulden en andere.
Algemeen is men van meening dat dc
moeilijke besprekingen, welke op het pro
gramma staan, veel vergemakkelijkt zullen
worden, wanneer dr. Schacht zou kunnen
optreden als onderhandelaar. Daarom wordt
gehoopt dat hij behalve het leiden van de
eerste informeelc besprekingen over deze
onderwerpen zal doorgaan met het spelen
van een belangrijke rol indien de onderhan
delingen een meer» formeel stadium berei
ken.
Vernomen wordt, dat nog geen direct con
tact is opgenomen tussehen Schacht en het
ministerie van handel.
Aan den anderen kant worden informeele
beraadslagingen verwacht met het vluchte
lingencomité.
Prins Bernhard was gisteren in Bucking-
ham Palace de gast van den koning en de
koningin, met wie hij de lunch gebruikte.
Tevoren had Z.K.H. zich naar de Neder
landsche legatie begeven op Portman Squa
re, waar de Prins door onzen gezant, mr.
J. P. graaf van Limburg Stirum, werd ont
vangen. Ook de overige leden van het ge
zantschap waren, aldus de Tel., bij deze
ontvangst tegenwoordig.
CREDIET VAN f 875-000. DE
NIEUWE WINPLAATS BIJ
BAKKUM.
Ged. Staten van Noord-Holland heb
ben bij de Provinciale Staten een 2e
suppletoire begrooting 1938 voor de
Provinciale Waterleidingsbedrijven
ingediend, waarbij, zooals eerder ge
meld is, een crediet van f 875.000
wordt gevraagd, voor werken in ver
band me* winning en transport van
water in de duinterreinen. De nieu
we winplaats zal bij Bakkum komen
Bedrijfsleiding, Raad van Toezicht en Ge
deputeerde Staten zijn unaniem tot de over
tuiging gekomen, dat met de versterking der
waterwinningsmiddelen en vergrooting rier
veilige bedrijfsvoering niet mag worden ge
wacht, tot de plannen met het IJselmeer ge
reed zijn.
In de M. v. Toelichting wordt herinnerd
aan de gevraagde machtiging tot aankoop
van rond 40 bunder bij de Ven, waaruit ten
overvloede kan blijken, dat het Ged. Staten
ernst is met de waterwinning uit het IJsel
meer, indien en zoodra dit slechts mogelijk
87 pet. der stemmen. Litauen
wil geen illegale oplossing.
Blijkens den officieelen uitslag hebben
de Memelfluitscliers bij de verkiezingen
van j.1. Zondag 25 zetels behaald en de
Litauers 4. De laatsten verkegen slechts
12.84 pet. der stemmen.
Litauen wil geen illegale oplossing.
Litauen weigert over een onwettige op-*
lossing der Memelkwestie te discussieeren,
aldus zeide Urbsvs, de Litausche minister
van buitenlandscbe zaken in een onder
houd met een correspondent van Reuter.
Zoo noodig, zal Litauen alle mogelijke
maatregelen nemen om zijn integriteit te
verdedigen.
De minister opperde, volgens de Msb. het
denkbeeld, dat met het oog op de verschil
lende interpretaties, welke aan de Memel
conventie werden gegeven, de onderteeke
naars tezamen met Duitschland als belang
hebbende mogendheid zonder verwijl een
uitleg moesten zoeken, welke zoowel Li
tauen als Duitschland zou bcvredieen. Li
tauen, aldus Urbsys, wensoht het statuut
volkomen uit te voeren.
Abonnementhouders der N.S. kun
nen goedkoop per bus rijden.
Op 15 Jan. a.s. zal voor de algemeen
abonnementhouders der Nederland
sche spoorwegen, op vertoon van
hun abonnement, de gelegenheid
worden opengesteld tegen een tarief
van 1 cent per K.M. gebruik te ma
ken van ruim honderd autobusdien
sten in den lande, aangesloten bij
den Nederlandschen Bond van auto
busdienst-ondernemers.
In een gistermiddag te Utrecht gehouden
persconferentie, georganiseerd door het dage-
lijksch bestuur van den Nederlandschen bond
van autobusdienst-onderaemers, is dit be
sluit nader toegelicht.
In het licht werd gesteld de groote betee-
kenis van de autobus voor het vervoer. In
Januari werden vervoerd 5.705.003 reizigers,
in Februari was dit aantal 5.283.771 en in
Maat 5.159.662. Het aantal reizigers dat maan
delijks in de autobussen plaats neemt, be
draagt ruim 5 millioen, derhalve jaarlijks
ruim 60 millioen.
Het aantal K.M. afgelegd door de gecon-
cessioneerde autobusdiensten bedroeg in
Januari 7.875.441, in Februari 7.202.097 en in
Maart 7.SS5.4S3. Dat is in drie maanden
22.963.024 K.M. of jaarlijks bijna 92 millioen
K.M.
Uit de verschillende besprekingen kwam
sterk naar voren dat dit evenement op het
gebied van het vervoer van zeer groot be
lang wordt geacht.
De overeenkomst komt hierop neer, dat
aan de algemeene abonnementshouders der
N.S. op de autobuslijnen welker onderne
mers zich bereid verklaarden tot de regeling
toe te treden, een reductie zal worden ver
leend die ongeveer de helft bedraagt van de
normaal geldende tarieven. Op vertoon van
hun abonnement zullen zij nl. kunnen rei
zen tegen een tarief van één cent per kilo
meter met een minimum van 10 ct. per afge
legd traject.
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT j
Verwachting: Tot. matig 01
krachtig toenemende Zuid
'oostelijke wind, aanvankelijk
plaatselijk mist, overigens
nevelig tot betrokken, geen
regen van beteekenis, wei
nig verandering in tempera
tuur.
Bekende rallyerijder Kees Kruit
neemt deel.
De Noord-Hollandsche rallyo-rijder Kees
Kruit te Schagen, heeft beden ingeschreven
voor den Monte Carlo Sterrit, welke einde
Januari a.s. zal worden gehouden. Hij zal
starten van Tallin.
De heer Kruit wordt vergezeld door een
lid van onzen redactiestaf, den heer Van
Kampen, die in een serie reisbrieven onzen
lezers zijn indrukken over den rit zelf en
over de zeer interessante streken (Duitsch
land, Memelgebied, Letland, Polen en
Frankrijk) zal geven.
Steeds grooter, steeds beter
Volgens het Duitsche marinejaarboek van
VVeyer heeft Duitschland op het oogenhlik
twee linieschepen van 35.000 ton op stapel
staan en bestaan plannen voor den houw
\an een derde. Een linieschip van 26.000 ton,
de „Gneisenau", is reeds in dienst, terwijl
een tweede, de „Scharnhorst" op het oogen
hlik voltooid wordt.
Volgens het jaarboek zal Duitschland bin
nenkort de beschikking hebben over drie
zware kruisers van 10.000 ton: de in Augus
tus te water gelaten Prinz Eugen en de in
aanbouw zijnde Bluecher en admiral Hipper.
Behalve de zes bestaande lichle kruisers van
6000 ton zijn er twee van 10.000 ton te water
gelaten. Plannen worden ontworpen voor
vier lichte kruisers van 7.000 ton. De mari
ne beschikt over 43 duikbooten. Het onlangs
te Kiel tewatcr gelaten vliegtuigmoederschip
graf Zeppelin zal gevolgd worden door een
tweede dat thans nog op stapel staat.
In de groote hal van de effectenbeurs te
Amsterdam werd gisteren gestemd over
het voorstel van 116 leden van de Vereeni-
ging voor den Effenlenbaridel om Zaterdag
24 December 1938 als een beurs va cantiedag
te beschouwen. Dit voorstel werd met over-
groote meerderheid aangenomen»
Dr. Goebbels aan het ivoord.
Op uitnoodiging der rijksregeering heb
ben de arbeiders aan de rijksautowegen,
die gedurende drie dagen in Berlijn vertoe
ven, aan een gemeenschappelijk middag
maal aangezeten. Dr. Goebbels hield daar
bij een toespraak, waarin hij onder meer
het volgende zeide:
„In Duitschland leven bijna 140
menschen op een vierkanten kilo
meter. Niet de Duitschers hebben
schuld aan die kleine levensruimte.
Hoewel het land grooter geworden
is, is het niet toereikend voor de
levensbehoeften van het Duitsche
volk. De buitenlandsche pers be
twist den Duitschers het recht ko
loniën te bezitten. Zij beweert, dat
Engelschen en Franschen, Nederlan
ders, Spanjaarden en Portugcezen
tot kolonisatie in staat zijn, slechts
de Duitschers niet
Tengevolge van de geringe levensruimte
heeft het Duitsche volk alle krachten moe
ten inspannen. Er bestaat een fundamen
teel verschil tusschen het volk van 1932 en
dat van 193S. Bij het overnemen van de
macht kwam het er voor de leiders van
den staat op aan de economische machine
rie weer op gang te brengen. Het nationaal-
socialistische bewind beeft door groote de
monstratieve verrichtingen moeten bewij
zen, dat de ingeslagen weg juist was om de
bezwaren van criticastors en betweters te
weerleggen. Een diergelijke groote demon
stratieve verrichting is, aldus dr. Goebbels,
ook de aanleg der rijksautowegen."!
HET LEGER 125 JAAR.
Begin 1939 zal het, aldus de N. R. Ct., 125
jaar geleden zijn, dat het Nederlandsche le
ger werd opgericht. Als oprichtingsdatum
voor de Koninklijke landmacht in haar ge
heel geldt 9 Januari 1814»
Wiens porfemonnaie het best
gevuld is, zal overwinnaar zijn
Duidelijk heeft Chamberlain gis
teren tijdens een noenmaal doen uit
komen, dat Duitschland wel met zeer
veel factoren rekening zal hebben
te houden als het een conflict met
Engeland zou uitlokken.
Chamberlain zeide in zijn redevoering o.a.:
„Wij mogen aannemen, dat, wanneer de
Duitsche staatslieden ik wil niet zeggen
hel Duitsche volk nadenken over de mo
gelijke consequenties van een conflict, wan
neer cr ooit een conflict mocht ontstaan
tusschen onze beide landen, zij niet alleen
denken aan onze bewapeningen, maar ook
aan onze groote financieele hulpbronnen,
die in een oorlog van langen duur wel eens
een beslissende factor zouden kunnen blij
ken te zijn."
Chamberlain voegde hieraan toe: „Dit be
sef is altijd hij ons aanwezig en ik ben er
zeker van, dat 't zelfs een zeer belangrijken
invloed vormt tot behoud van den wereld
vrede."
Zijn redevoering besluitende, zeide de
premier, dat de city van Londen een der
grootste invloeden en der grootste hulp
bronnen des lands vormt, welke hun ge
wicht ook in het buitenland doen gevoelen.
Het heele land achter het mensch-
lievend werk.
DE ONTSLAGEN JODEN BIJ DUITSCHE
WERKGEVERS IN ENGELAND.
Den Britschen minister van hinnenland-
sche zaken werd de vraag gesteld of hij met
het oog op het groote aantal werkloozen in
Groot Brittannië voornemens was een einde
te maken aan den toestroom van buitenlan
ders. In zijn antwoord zeide Hoare, dat de
politiek van selectie en controle, welke is
aangenomen, beoogt» het hoofd te bieden
aan de moeilijkheid, waarop gewezen wordt
Het is mogelijk een aantal vluchte
lingen op te nemen zonder het vraag
stuk der werkloosheid te verergeren.
Zoo kunnen bijv. vrouwen voor huis
houdelijke werkzaamheden worden
toegelaten. Opnieuw hebben vreem
delingen, die in de laatste paar ja
ren in het land zijn toegelaten, nieu
we industrieën, gevestigd, welke
werk hebben gegeven aan een aan
zienlijk aantal Britten.
Met gejuich werd de aanvallende vraag
van Duncan Sandys begroet, of het niet een
feit is, dat het geheele land achter de regee
ring staat bij dit menschlicvend werk.
Verder heeft Hoare medegedeeld dat het
hem bekend was, dat beweerd wordt, dat
dienstbetrekkingen door Duitsche firma's
waren opgezegd op rasgronden, doch dat hij
niet vernomen had, dat. instructies van ge
noemden aard door de rijksregeering waren
uitgegeven. Hij kon de verzekering geven,
dat geen enkele firma vergunning zou krij
gen een buitenlander in dienst te nemen ter
bezetting van de plaats, vervuld door iemand
die de noodige bekwaamheden bezit.
Majoor Fletscher, die de vragen had ge
steld zeide: „ik ben op de hoogte van two3
volkomen authentieke gevallen van dergelij
ke ontslagen.
In een geval was een man zeventien ja
ren in dienst van de firma. Hij was ontslagen
met de mededeel ing, dat. zijn ontslag alleen
berustte op zijn godsdienst".
„Een ramp voor den
Ned. middenstand"
Adres aan den minister inzake
het gerucht over Bata
De Ned. R.K. Middenstandsbond hééft het
volgende telegram gericht tot den minister
van Economische Zaken:
„Een hardnekkig gerucht wil, dat de N.
V. Bata te Best voornemens is in Nederland
honderd manufacturenzaken te vestigen.
De Ned. R.K. Middenstandsbond verzoekt
U allerdringendst maatregelen te treffen,
opdat aan den Nederlandschen middenstand
door een buitenlandsch concern deze ramp
niet worde aangedaan."
De bond zal -dit telegram door een uit
voerig schrijven doen volgen»
