Indië ideaal voor een zee-guerilla V SPORT ZBlfstandigheidspslitie naar alle zijden Blauw Wit—D.W.S. 0-2 Tommy Farr verüest Nieuwe toporestatie van Irene van Feggelen Suikerstroop bedreigt een gasfabriek Rechercheurs bofFe t 10 ft Nederland beschikt over uitstekende artiüerie-richtmiddelen „HET IS VERBAZINGWEKKEND, HOE SNEL ONZE ONDERZEEËRS KUNNEN DUIKEN". SOERABAIA. In December. Op zoek naar een groote „prauw" (inlandsch zeil vaartuig) die me naar Manilla als passagier medenemen wil, heb ik thans gelegenheid de groo te havenstad Soerabaia grondig te leeren kennen en speciaal de haven wijk, waar men een zeer bonte bevol king aantreft. Behalve allerlei soort Europeanen, Ame rikanen en Australiërs, allen „blanken", ont moet men er vertegenwoordigers van vrijwel alle rassen uit Nederlandsch- en Britsch- Indië (en dat is reeds een bont mengel moes), Chineezen in grooten getale, Japan ners (veel geringer in aantal), Armenianen, Arabieren, bewoners van Irak (herkenbaar aan hun eigenaardig hoofddeksel), Philippi- no's (bewoners van de Philippijnen) en nog talrijke vertegenwoordigers van andere ras sen meer. Enkele kennen Nederlandsch, maar de algemeene taal is het Esperanto van dit deel van de wereld, het Maleisch. Woeste zee en typhoon. Het is niet gemakkelijk een „prauw" te vinden, die in dezen tijd van het jaar naar Manilla vaart. De West-Moesson is aange broken met regen en stormen, met woeste zee en typhoons en in dezen tijd van het jaar wagen de prauwen zich gewoonlijk niet aan tochten van duizenden kilometers. Zij beperken hun vaarten tot nabij gelegen ei landen van Nederlandsch-Indië en wagen zich niet ver uit de buurt en Manilla ligt ten slotte niet „naast de deur". Flinke stoom schepen doen over de reis van Soerabaia naar Manilla acht dagen, wat voor een prauw zou worden eenige weken, bij gunstig weer en gunstigen wind. Ik vreès dan ook, dat ik me wel zal moeten inschepen op een doodgewone passagiersboot, wat voor mij minder belangwekkend is, hoewel veel gerief lijker aanmerkelijk duurder, maar ook veiliger. Die groote inlandsche prauwen zijn wel zeewaardig, doch het zijn, verge leken bij passagiersbooten, slechts „scheep jes", die, geheel aangewezen op hun zeilen, in een typhoon of in een storm gemakkelijk een speelbal -wórden van wind en zee. Overal „Jantjes". In dezen tijd, tegen de Kerstdagen, is Soerabaia vol menschen van de Ne- derlandscbe marine, daar nu de meeste schepen „binnen" zijn. Overal ziet men „Jantjes" in hun smettelooze witte matro zen-uniformen en opmerkelijk is het, hoe ve len hunner zich de weelde kunnen veroor loven er een motorfiets op na te houden. De oorlogsvloot staat in Nederlandsch-In- dië in het midden der algemeene belangstel ling. Hoort men de menschen hier, dan zou men de overtuiging kunnen krijgen, dat Ne- derlandsch-Indië elk oogenblik in een oor log kan worden betrokken of een aanval kan verwachten. De propaganda, die eenige maanden gele den in Nederlandsch-Indië gevoerd werd voor den bouw van een „slagvloot", dat wil zeggen „een vloot met minstens 3 of 4 slagschepen van veertigduizend ton", begint te luwen. Deze propaganda ging uit van een groot dag blad te Soerabaia en vond ondersteuning bij enkele andere Nederlandsch-Indische dagbla den. Bij de behandeling van de marinehegroo- ting in- de Tweede Kamer, die toch in deze aangelegenheid te beslissen zal hebben, heeft dit plan voor een „slagvloot" niet de minste ondersteuning gevonden. Dit heeft de gemoe deren hier ietwat afgekoeld, al meende men ook in Nederland, dat een versterking der vloot gewenscht is, maar niet met zeer kost bare slagschepen, doch met kruisers. In nauwe zeestraten. De vloot zal een strijd moeten aanbinden niet op de open zee, doch voornamelijk in zee-engten. De zee-straten, welke tot het Ne derlandsch-Indische eilandengebied toegang geven, zijn nauw, evenals de zee-straten tus- schen de verschillende eilanden. Er zijn daar lange kustlijnen, die op de strategische pun Hr. Ms. „JAVA". ten versterkt worden en zijn. Voor een vloot,, die uit het noorden nadert, is feitelijk alleen het voor het grootste deel Nederlandsche eiland Borneo dadelijk vanuit de open zee te naderen, maar dan komt zoo'n 'vloot niet voor Nederlandsch, doch voor Engelsch gebied. In de nauwe zee-straten wordt een vijandelijke vloot niet alleen door de Nederlandsche zeemacht bedreigd, maar nog van alle zijden door vlieg tuigen. Het is niet waarschijnlijk, dat een mogelijke tegenstander, daar zijn zeer kostbaar materiaal aan slag schepen licht zou wagen. Die slag schepen zouden er bloot staan aan een „zee-gurilla". Dit woord mag ik hier wel gebruiken sinds een Neder landsch generaal het woord „beton- guerilla" gebezigd heeft. Trefzekerheid! Wat ik vernam over in den laatsten tijd gehouden oefeningen van de Nederlandsche vloot, waren de resultaten wat de trefzeker heid der artillerie betreft, gunstig. Dit is zoo wel toe te schrijven aan de groote geoefend heid der Nederlandsche marine-menschen, als aan de richtmiddelen, die inderdaad uit stekend zijn. Dit weet men ook in andere landen en de vloten van enkele kleinere landen zijn in Ne derland van richtmiddelen voorzien. Groote staten deden hiervoor noe geen beroep op Nederland, daar dit den nationalen trots zou kwetsen. Kleine staten zijn in dit opzicht niet zoo overgevoelig. Trefzekerheid van het geschut speelt bij een zee-oorlog een veel grootere rol dan bij een oorlog te land. Eenige goede treffers kun nen in een zeeslag de beslissing geven, in een oorlog te land hoogstens aan een beslissing medewerken. De Nederlandsche onderzee-booten hebben zich 'n zekeren naam verwor ven, ook in het buitenland. Dat nog kort geleden een mogendheid, die niet geheel tot de kleine gerekend kan worden, in Nederland onderzee booten bestelde, is niet zonder reden. Na den wereldoorlog liet ook Turkije zijn eerste onderzeebooten in Neder land bouwen. Latere bestellingen gingen echter naar Ita lië, wat Turksche zeeofficieren, die ik te Konstantinopel ontmoette, ten zeerste be treurden. Voor de Turksdie regeering waren er toen andere overwegingen dan de kwali teit. Italië leverde tegen lagere prijzen en... gaf lang crediet. Achter die lagere prijzen en dat crediet stak echter Italiaansche poli tiek, waarop ik hier niet verder zal ingaan. In Engelsch-Indië zeide me eens een En gelsch marine-officier: „De Nederlandsche onderzeebooten zijn bijzonder handelbaar. Het is verbazingwekkend, hoe snel deze boo ten kunnen duiken." Hij schreef dit toe aan bepaalde inrichtin gen aan boord. Van Nederlandsche zijde hoorde ik later beweren, dat het niet zoo zeer de booten zelf waren, die dat snelle dui ken mogelijk maakten, doch dat dit een kwestie was van meerdere geoefendheid der Nederlandsche marine. Deze verklaring komt me weinig aanneme lijk voor. Ook bij de Engelsche marine zal de geoefendheid immers weinig te wenschen overlaten. Hoe dit zij, een feit is, dat de Nederland sche onderzeebooten onder een grooter hoek (met het wateroppervlak) duiken en dus sneller onder water en voor artillerie projec tielen veiliger zijn, dan bij onderzeeërs van andere nationaliteit het geval is. Het behoeft geen betoog, dat die „handelbaarheid" der Nederlandsche onderzeebooten, dat snelle on derduiken en weder boven komen, in een oorlog van de allergrootste beteekenis is. Deze feiten mogen ter geruststelling die nen voor menschen, die in hun verbeelding Nederland-van-over-zee reeds zien aangeval len door de een of andere veroveringslustige mogendheid. J. K. BREDERODE. Ikei&al Een goed idee van Slot; hij speelt met een ijsmuts opl Het veld van het Olympisch Stadion was, als gold. het een interlandwedstrijd, enkele dagen van tevoren afgedekt en geprepareerd, opdat het tegen den vorst bestand zou zijn en de ontmoeting tusschen Blauw Wit en D. W. S., niet alleen belangrijk omdat het oen derby betrof, maar vooral ook omdat heide clubs goede kansen hebben voor de eerste plaats, zou kunnen doorgaan. Zoo was het verklaarbaar, dat gistermorgen het ter rein werd goedgekeurd en ook scheidsrech ter van Moorsel er geen bezwaren tegen had den wedstrijd te laten doorgaan. O. i. viel deze beslissing geenszins toe te juichen. Ze ker, het terrein was bespeelbaar en uit dien hoofde behoefde de wedstrijd ook niet te worden afgelast. Maar de lage temperatuur en de felle gure wind vormden tezamen een factor, welke van grooten nadeeligen in vloed op het physieke welzijn der spelers zou kunnen zijn. Wij kunnen ons moeilijk voorstellen, dat een genoegelijk spelletje \oethaI in een adembenemenden feilen, ijs- kouden wind, welke door de dunne kleeding der spelers heengaat en de spieren verstijft, goed voor de gezondheid is. Het was heelemaal niet vreemd de meeste spelers met handschoenen aan te zien. Er viel in dit opzicht een keurcollectie van de ze nuttige keedingstukken waar te nemen, al slaken de fraaie glacéhandschoenen van den heer van Moorsel wel wat af bij de gro ve wanten van Trock En Slot van D.W.S. was met een ijsmuts op verschenen, zoo van zijn jongste broertje meegenomen, een oudcr- wetsch model met een fraaie pluim. Het koppen van den geijsmutsten Slot geschied de dan ook wel met eenig effect! liet spreekt van zelf, dat het spel bijzon der geleden heeft onder de ongunstige om standigheden. Botsingen werden zooveel mogelijk vermeden, doch niettemin moesten Slot van Blauw Wit in de eerste helft en Draeger van D. W. S. in de tweede helft zich laten vervangen. Men speelde gereser veerd, zonder volledige overgave en het ge volg was, dat het geluk een grooten rol ging spelen. D. W. S. had het geluk aan haar kan. Zoowel het eerste doelpunt, van Slot. als het tweede, dat na de pauze werd gemaakt, zijn gescoord, omdat de achterspelers en vooral keeper Ferwerda van Blauw Wit niet resoluut durfden ingrijpen. Overigens mag de overwinning van D. W. S. niet onver- riicnd worden genoemd, men speelde aan die zijde iets minder slecht voetbal dan bij Blauw Wit, terwijl de stadionhewoners steeds in hun oude fout vervielen n.1. om het spei te kort te houden. Ï3albien Geslagen door Lou Nova, e nieuwe ster. In Madison Square Garden te New York sloeg de jeugdige Californische zwaargewichtbokser Lou Nova den Britschen kampioen in dit gewicht, Tommy Farr, in een gevecht over 15 ronden op punten. Nova, die acht weken geleden Gunnar Baerlund sloeg, wordt als een nieuwe ster aan het firmament der zwaargewichtbok- sers beschouwd. Behalve Max Baer is ook Nova een ern stig candidaat voor een gevecht om den titel tegen Joe Louis. In zijn gevecht tegen Farr was Nova tech nisch de betere bokser. Vooral in de laatste ronden bleek dat hij over meer uithoudings vermogen beschikte dan zijn tegenstander. Nova tegen Max Baer. Op 24 Februari a s. zal in Madison Square Garden een gevecht worden georganiseerd tusschen den nieuwen ster in het zwaarge wicht, Lou Nova en den vroegeren wereld kampioen Max Baer. Het gevecht is vastge steld op vijftien ronden, terwijl de winnaar zoo goed als zeker het recht krijgt tegen Joe Louis voor een titelkamp uit te komen, Dit titelgevecht zal dan in Juni of Septem ber 1939 worden gehouden. Wielrennen GÉRARDIN WINT DEN SPRINT TE BRUSSEL. Van Vliet op de tweede plaats. Voor een zeer talrijk publiek zijn gisteren in het Sportpaleis te Brussel internationale wielerwedstrijden verreden. In den sprintwedstrijd om den „Grooten prijs van Europa", behaalde do Franschman Gérardin een verrassende zege voor den we reldkampioen, onzen landgenoot van Vliet en den Belg Schcrens. In den handicapwedstrijd werd Scherens eerste voor Gérardin en Van Vliet. NEDERLANDSCHE SUCCESSEN TE ANTWERPEN. Van Vliet wint de sprint, Schulte de achtervolging. In het Antwerpsche Sportpaleis boekten Zaterdag de Hollandsche deelnemers succes sen. Zoo won Van Vliet de sprint voor Sche rens, Richter en Loatti, terwijl Schulte de achtervolging voor zijn rekening nam. Ach tereenvolgens versloeg hij in fraaien stijl Verreycken, Somers en Aimar. Een uurwedstrijd achter tandems was voor Kaers, 2. Wals, 3. Pellenaars en 4 Loncke. ilcAaaUen Wedstrijden te Bergen Om den Kennemerwisselbeker. Mot, toestemming van den K.N.S.B. wordt Dinsdag 20 December een wedstrijd in het hardrijden om den Kennemerwisselbeker over afstanden van 500, 1500 en 5000 me ter georganiseerd. De laatste maal, in 1933, werd de Kennemerwisselbeker gewonnen door K. Schenk uit Anna Paulownapolder. De organisatie is in handen van de Berger IJssport vereeniging. Langedijk c.s. niet naar Zwitserland Zij zullen in eigen land slarlen. Naar wij vernemen is het vertrek van de Nederlandsche hardrijders op de schaats die Zaterdag a.s. naar Davos zouden gaan om in deze Zwitsersche wintersportplaats verscheidene weken te trainen, voorloopig uitgesteld, dit in verband met hot feit, dat zij, door liet plotseling invallen, van de vorst, aan wedstrijden in eigen land zullen deelnemen. Zoo is het reeds zeker, dat Langedijk, Koops, Heiden en anderen Vrij dag a.s. zullen starten op den nationalen invitatiewedstrijd, welke op de baan van de Amsterdamsche IJsclub wordt gehouden. ■jammen Haar eigen wereldrecord 200 M- rugslag verbeterd. Op schitterende wijze is de IJ-zwem- ster Irene van Feggelen er gistermid dag in het Sportfondsenbad te Am sterdam in geslaagd het wereldrecord over 200 meter rugslag, dat mer een tijd van 2 min. 40,6 sec., gevestigd op 26 October 1.1. te Düsseldorf, in haar bezit is, te verbeteren. Niet minder dan 1,6 sec. haalde zij van dezen tijd af, zoodat het wereldrecord, natuurlijk te vens Europeesch en Nederlandsch re cord, op 2 min. 39 sec. kwam te staan. ïïlolüALpOJlt Een motorrace te Zandvoort? Deelname van de K.N.M.V. aan den Dumonceaubekerrtt staat nog niet vast. De sportcommissie van de Koninklijke Nederlandsche Wielrijders Vereeniging heeft gistermiddag te Utrecht de jaarlijk- sche bijeenkomst gehouden ten einde den wedstrijdkalender voor het komende sei zoen samen te stellen. Bij den aanvang der besprekingen werd medegedeeld, dat, indien de K.N.M.V. tot overeenstemming komt met de autoriteiten, waarop inderdaad veel kans is, op 10 Juni 1939 voor de. eerste maal een stratcnrace te Zandvoort zal worden gehouden. In verband hiermede is het nog niet ze ker, of de K.N.M.V. wel zal deelnemen aan den Dumonceaubekerrit, welke voor 10 en 11 Juni is vastgesteld. Tank door de felle kou gespron gen. De felle koude heeft gisterenmorgen in Zeebruggo (België) een merkwaardig onge luk doen ontstaan. Onder de inrichtingen van een daar ge vestigde havenmaatschappij bevinden zich zes tanks, terwijl nog drie tanks in aan bouw zijn. Deze tanks dienen voor het op slaan van walvischtraan, suikerstroop en creosoot. Op een gegeven oogenblik hoorde men een dof godreun. Een onderzoek wees uit, dat een der tanks, d'ie niet minder dan 4.200 ton suikerstroop inhield, was inge stort De suikerstroop stortte zich uit over den grond en liep als een dikke golf in de richting van twee cok"4 wens. Onderweg werd een tweede tank door het geweld van de voortstroomende massa omvorge- duwd. Deze tank was gevuld met 2.2.00 ton melasse. Ook een kleine tank, waarin 150 ton creosoot was opgeslagen, word omver- geduwd. Een eindie verder werd de muur, die opgetrokken is rondom het emplace ment der maatschappij, weggedrukt. Steeds verder stroomden de millioonen kilo's we gende dikke massa, passeerde een sloot en verspreidde zich over den weff, tot zij ein delijk uitkwam bij de installaties der co kesovens. Verscheidene met cokes geladen wagons werden omvergeworpen en de ge bouwen der cokesovens werden bedreigd. Terstond "waren de politie en de gendar merie gealarmeerd. Tegen twaalf uur arri veerden voorts 200 soldaten van het garni zoen te Brugge ter versterking. Wanneer men bedenkt, dat de suiker stroop een waarde heeft van 50 centimes per k.g. en het creosoot 90 .centimes, kan men nagaan hoe groot de schade, alleen aan verloren grondstoffen is. De opgeslagen suikerstroop was pas ge lost door het Engelsche f.s. „Athelmer." Alles was verzekerd. Wat de oorzaken van het ongeval betreft het schijnt wel, dat die gezocht moeten worden in de plotseling optredende felle koude, waardoor de tanks gekrompen zijn. terwijl de melasse zelf niet samendrukbaar is, zoodat de ijzeren tankwanden scheurden Regeeringsmededeeling naar leiding van een bewering i] j Duitsche pers. De Regeeringspersdienet meldt: Naar aanleiding van in de Duifsch pers verschenen beschouwing* over de vraag of de huidige spreiding der Nederlandsche strijd, krachten moet leiden tot de op. vatting dat Nederland zijn Zuid grens en met name zijn Westgrern min of meer ongedekt laat, terwijl het een onevenredig groote troepen macht aan de Oostgrens gereed zou houden., wordt van bevoegde zijde het volgende gemeld: ■DO lEC I BL In dagen van internationale spant worden langs onze kust opgesteld niet i bataljon (gelijk in Duitsche bladen op zag van een publicatie van een Ne landseh oud-opperofficer was vermeld) verscheidene bataljons, nog afgezien de kustartillerie. In normale tij don zijn deze nueer in centrum des lands gelegen. Bovendien m hij een beoordeeling dezer verspreiding troepen over de verschillende garnizoei er mede rekening worden gehouden dat ze westgrens een zeegrens is, en dus natuurlijke belemmering vormt voor aanvaller. Vooral echter moot gelet den op het feit, dat de kust verdedig) niet alleen en zelfs niet in die een plaats aan de bovenbedoelde troepen landmacht is toevertrouwd, doch bovei aan de Koninklijke Marine, die daarvoor beschikking heeft over het noodige vare van 1 materieel en doode weermiddelen als nii|z'in versporringen. Wat de Zuidgrens betreft, zij er op wezen dat deze korter is dan de Oostgrel Voor de zooveelste maal moge uit 1 gaster voorgaande blijken, dat het der regeori rijder! ernst is met de toepassing harer zelfstj digheidspolitick na-air alle zijden. Uit, lede biappc ronsci kers laars u aai nazat' decz' [leiden ware terom Zij jus tip is ui zuini klas breng niot kan Inbreker liet demonstratief gestolen motor in den steek. De laatste weken is te Rotterdam, zooa reeds gemeld werd, een groot aantal inbr ken gepleegd, waarbij de buit meestal ring was. Bij haar onderzoek kon de polit vaststellen, dat in vele gevallen dczelfc lieden aan het werk moeten zijn gevvees Een arrestatie, waarhij het geluk de politp diende is aanleiding geworden, dat eejPaa reeks inbraken thans kon worden opgch»*1 derd en dat nog eenige aanhoudingen 'plat vonden. 1 Dinsdagavond j.b wandelden twee ree! chcurs van de hondenbrigade mot. een litiehond in de nabijheid van het Fevenoorl stadion, toen uit de tegenovergestelde ricl ting een motorfiets naderde, waarop twt 11,1 mannen gezeten waren. Bij de rechercheur gekomen, bleef de motor onverwachts in dl sintels van den weg steken. Begrijpelijker wijs zagen de rechercheurs hierin niets ver dachts. Wel toen de heeren, na verschillen de malen getracht te hebben met den moto te starten, dit voorwerp in den steek lietei en aan den haal gingen. De rechercheur! zetten onmiddellijk een achtervolging andt met 't resultaat, dat een van de vluchten! gen, de 21-jarige los-werkman P. O., wonen de te Rotterdam, gegrepen kon worden. D< ander werd later gevat, doch die bleek nie geweten te hebben, dat ziin vriend, die di motor onlangs gestolen had, zulk een kwaad geweten had. Hij werd dan ook spoedig 0{ vrije voeten gesteld. O. werd op het politiebureau gefouilleeri en men vond twee horloges op hem. Al spoe dig bleek, dat hij meer van een heele serie gepleegde inbraken afwist. Een langdurig verhoor had tot resultaat dat zijn handlanger, de 21-jarige schippers knecht W. T., eveneens kon worden gearres teerd. Mussolini wijdt een stad in Geen rede over de buitenland sche politiek. Mussolini heetf gisteren de nieuwe stad Carlwnia op het eiland Sardinië ingewijd. Hij heeft niet gesproken over de buiten- landsche politiek. Hij zou slechts gospre ken hebben over de nieuwe prestatie van het regime, gelegen in de hervatting van de exploitatie der mineralen in dit deel van Sardinië. Mussolini verheerlijkte den onbuigbare wil van liet fascisme, uitte den lof der deu den van het Sardijnsche volk en zeide, dï een volk, dat in staat is zoo groote offeffl te brengen met vasten blik wie het oer zij en in welke richtng ook kan aanzie» Na zijn rede vertrok Mussolini naar Cagü ari, vanwaar hij mot het oorlogsschip Bot zano naar Rome terugkeerde. Dc aan volk kine scbi prol dc hon keu wer H VOO naa toe. Z het ver een nal of len kg KIND VALT IN KOKEND WATER. Gistermiddag om kwart over drie is in een perceel in de Torrestraat te Amsterdam een tragisch ongeluk gebeurd. De bewoner van dat huis wilde een bad nemen en had daartoe 'n kuip heet water klaar gezel. Op een onbewaakt oogenblik is een van zijn kin deren in het kokende water gevallen. Ge heel met brandwonden overdekt is het door den G. G. D. en G. D. naar het Wilhelmina gasthuis overgebracht. Uit raam gestort- In de Egelantierstraat is een klein kind uit een raam van de eerste étage van een lerceel gevallen. Hot werd met inwendige kneuzingen door den G. G. en G. D. opgeno men en naar het Juliana Ziekenhuis over gebracht*

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 6