Beroep op het geweten
der menschheid
„Mussolini houdt
Chamberlain
voor den mal"
Een Katholieken-pogrom
in Dnitschland?
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Open brief aan
de regeeringen
Frankrijk zal geen
duimbreed gronds afstaan
Ernstige treinramp
in Brazilië
München een mislukking
Verbroedering tusschen de
legers in Spanje
i
raat
dein
loei,-
"eea
vont
'aak
P
ïft
•n h
ïifrh
de
'"iedi
iet.
1 go*
ig te
Wit
Laan, Schagen,
DINSDAG 20 DECEMBER 1938.
Tel. 20.
83e Jaargang, No. 10757.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Viollonds Noorderkwortier"
5.0
be
t on
and
De
uneib
lingfl
tv
elan-
kien
lij ke
Negen en negentig faculteiten van
universiteiten over heel de wereld
doen een beroep op het geweten der
menschheid. Zij protesteeren tegen
de vervolgingen om geloof en ras, en
schrijven hun regeeringen:
De juridische faculteiten van de univer-
liteiten hieronder vermeld,
met droefheid en ontsteltenis constatee-
rende,
dat in sommige landen talloozen worden
vervolgd en gekweld om reden van geloof,
ras of overtuiging,
en met name in de zoogenaamde concen
tratiekampen onschuldig, zonder eenige ver
oordeeling, zijn onderworpen aan een on-
menschelijke behandeling,
overwegende, dat hierdoor de grondbe
ginselen van het recht op onduldbare wijze
worden geschonden,
PROTESTEEREN.
steunende op hun roeping de jeugd op te
voeden en de menschheid voor te gaan in
eerbied voor het recht,
TEGEN DEZE RECHTSSCHENNIS,
DOEN EEN BEROEP OP HET GEWE
TEN DER MENSCHHEID TER ONDER-
tsjl STEUNING VAN DIT PROTEST!
EN BESLUITEN DEZE RESOLUTIE
3PENBAAR TE MAKEN EN TER KENNIS
TE BRENGEN VAN HARE REGEERINGEN
En dan volgt de lange, lange lijst:
Aabo (Finland); Abcrdeen; Amsterdam
(Gcm. U.); Amsterdam (Vrije U.); Angers
(R.K. Fac.); Arizona (Universiteit van Ari-
zona Tuscon; Auckland (N. Zeeland); Austin
(Main-University Texas); Batavia (Rechts-
hoogeschool)Besancon; Bombay (Univ. van
Bomhay te Poona; Brussel; Buffalo; Calcut-
ta; Californië (Univ. v. Californië te Berke-
Jey); Californië (Univ. van Zuid-Cal. te Los
Angelos); Carolina (Univ.van Noord-Carol.
te Chapel IIi 11Carolina (Univ. van Zuid-
Carol. te Columbia); Catholieke Universiteit
van Amerika, Washington; Chicago; Cleve-
land (Ohio); Colorado (Bóulder)Columbia
Universiteit Xew-York; Cork (Ierland); Cor-
nell Univ. te Ithaca (X.Y.); Dacca (Benga
len); Dakota (Universiteit van Noord-Da-
kota—Gr. Forks); Detroit; Drake Universi
teit te des Moincs (Iowa); Dublin; Duke
Universiteit te Durham (X. Car.); Emory
Univ. (Georgia); Exeter (Z.W. Engeland);
Gent: Georgetown Univ. Washington; Geor
gia Univ. Atlicns (Georgia); Grahamstown,
Z.A. (Rhodes-Universiteit.)Grenoble; Gro-
.,ningen; Huil; Idaho (Univ. v. Idaho te Mos
cow, Idaho); Indiana (Univ. v. Indiana, te
Bloomington); Iowa-Citv; Johanncsburg
(Transvaal);
Kentucky (univ. van Kentuckv, Lexing-
ton), Liverpool (Engeland). Lousiana (univ.
van Louisiana te Baton-Rouge), Lucknow
(Br. Indië, Lvon (r.k. fac.), Malta, Manila
(Phi lippijnen) universiteit v. d. II. Thomas,
Michigan univ. van Michigan te Ann-Ar-
bor), Minnesota (univ. van Minnesota te
Minncapolis), Missisippi (univ. van Missi-
sippi), Missouri (univ. van Missouri te Co-
lumbia), Montpellicr, Natal (univ. van Na-
tal te Durban, z.a.), Nebreska (univ. van Ne-
braska (univ. van Nebraska te Lincoln),
New York, Oklahoma (univ. van Oklahoma
te Norman), Orogon (univ. 'van Oregon, te
Eugenc), Parijs r.k. univ.), Patna (Br. In
dië), Pittsburgh, Pretoria (z. a.), Rijssel (r.
k. univ.), Saint Louis (miss.), Saskatchewan
univ. van Saskatchewan te Saskatoon, Ca
nada), Stanford Univ. Calif., Straatsburg.,
Sydney (Australië), Tulane univ. New Or-
Gaat Göring naar Rome?
Hij zou er Chamberlain ontmoe
ten. Oflicieel niets bekend.
Een speciale correspondent van de „Daily
Ilerald" meldt, dat vcld-maarschalk Göring
zich naar Italië zal begeven om er Chamber
lain en Lord Ilalifax te ontmoeten, wanneer
zij van 11 tot 14 Januari luin officieele bezoek
aan Mussolini zullen brengen.
De diplomatieke correspondent van Reu
ter bericht alhier dat in officieele kringen te
Londen niets bekend is van een voornemen
van Goering naar Rome te gaan om minis
ter-president Chamberlain te ontmoeten.
Evenmin is iets bekend van een voorne
men van Chamberlain om een bezoek te
brengen aan Hit Ier op zijn terugreis naar
Rome, waaromtrent eveneens geruchten op
doken.
RECHTSGELEERDE FACUL
TEITEN IN ALLE DEMOCRATI
SCHE LANDEN DER WERELD
PROTESTEEREN TEGEN DE
VERVOLGINGEN OM GELOOF,
RAS EN OVERTUIGING.
leans, Utah univ. van Utah te Salt Lake
city, VanderBilt univ. te Nashville (tenn.),
Virginie (univ. van West Yirginie te Mor-
gantown), Washington univ. te Saint Louis
(miss.), Washington (univ. van Washing
ton te Seattle), Wvoming (univ. van Wyo
ming te Laramie), Yale univ. te New Ha
ven (Conn.)
De faculteiten dicir navolgende universi
teiten kunnen, om redenen vain formeelen
aard, deze resolutie niet als collectiviteit
onderteekenen, maar hare individueele le
den sluiten zich, hetzij allen, hetzij in
meerderheid, van ganscher harte bij de re
solutie aan.
Agra (Britsch-Indië), Aix-cn-Province. Al-
berta (Univ. van Alben-ba, Edmonion, Ca
nada), Algiers, Belfast, Birmingham, Bos
ton (Mass.), Cambridge (Engeland). Har-
vard Universiteit te Cambridge (Mass.),
Cincinnati (Ohio), Leiden, Londen Londen
(school of economics). Melbourne (Austra
lië) Montreal (mc. Gill Univ. Canada),
Noord*-Westelijke Univ EvanstonChicago
(111.), Parijs, Toulouse, Virginië (Univ, van
Virginië te Charlottesville), Wisconsin
(Univ. van Wisconsin te Madison).
Zoo men ziet: Duitsche, Italiaansche en
Japansche universiteiten komen op deze
lijst niet voor.
De Paus krijgt opnk'tw
een hartaanval
Z.H. reeds weder hersteld.
Gisteren heeft Z.H. de Paus opnieuw een
hartaanval gehad tengevolge van vermoeie
nissen bij de openingsplechtigheid van het
academisch jaar van de Pauselijke acade
mie.
Reuter seint echter, dat de Paus heden
ochtend reeds weder hersteld was.
Elke poging van Italië in die
richting beteekent oorlog.
In de Fransche Kamer heeft Minis
ter Bonnet gisteren zijn verklaring
herhaald, dat Frankrijk volledig kan
steunen op den Engelschen bondge
noot en dat men nitpmer ook maar
een duimbreed gronds aan Italië zal
afstaan.
Iedere poging om aanspraken in dien zin
te verwezenlijken zou slechts tot een gewa
pend conflict kunnen leiden. Ik versta on
der Tunis, Corsica, Savoie en alle Fransclïe
bezittingen aan de kusten van Somaliland
als Fransche grondgebied. Deze verklaring
moet de bevolkingen ten volle genist stel
len. (Applaus op alle banken)
Dé Fransche regeering gelooft vooral aan
een vrede in Europa, met wederzijdsche
eerbiediging van de rechten van iedere na
tie. Wanneer Frankrijk overeenstemming
wenscht met alle naties, ongeacht haar re
giem, staat het niet toe, dat men in derge
lijke gevoelens een tecken van zwakheid
ziet. Het is vastgesloten, het grondgebied
van Frankrijk te verdedigen. Het zal de trou
we bewaker blijven van zijn grootheid. (Ap
plaus).
VIJF EN DERTIG DOODEN.
Bij een botsing tusschen een perso
nentrein en een goederentrein zijn
vijfendertig personen gedood en meer
dan zestig gewond. Het is de erg
ste treinramp, die ooit in Brazilië
is voorgekomen.
I-lavas deelt nader mede, dat de ramp
zich heeft voorgedaan in den staat Minas
Geraes, tusschen de stations Sito en Soao
Ayres.
Nader wordt nog omtrent de treinramp
gemeld, dat alle tweede-klasrijtuigcn van
den personentrein volkomen vernield zijn
en dat alle inzittenden gedood of gewond
werden. Daar verscheidene gewonden in
levensgevaar verkeereib, vreest men, dat het
doodental nog zal stijgen.
Sinclair:
Chamberlain blijft op zijn
vredespolitiek vertrouwen
De debatten in het Britsche Lager
huis zijn gisteren weer zoo hoog ge-
loopen, dat de arbeiderspartij een
motie van wantrouwen heeft inge
diend. Na veel strijd is deze echter
met 340 tegen 143 stemmen verwor
pen. Zeer fel is gediscussieerd! Kort
en krachtig betoogde Sinclair, de
leider der oppositie onder andere dat
Mussolini Chamberlain voor den
mal houdt! Ook Lloyd George sprak
zeer fel.
De eerste minister, aldus Lloyd George,
toen eenige kwesties over de leening aan
China en de toestand in het Memeiland wa
ren besproken en de ingediende motie van
wantrouwen in discussie kwam, heeft vier
reizen naar het vasteland gemaakt Wat is
het resultaat geweest?
De overeenkomsten zijn verbroken
en de betrekkingen tusschen Duitsch
land, Italië, Frankrijk en Engeland
zijn niet beter dan tevoren. Zijn de
vooruitzichten op vrede iets beter?
De wolken zijn duisterder geworden
en komen lager te hangen. Neemt
als voorbeeld die eischen betreffen
de Tunis, Corsica en Nice, vergezeld
van een stroom van scheldwoorden
Die toestanden, in dien verergerden
vorm, bestonden nooit te voren. Het
is een fout om toe te geven, wan
neer men met mannen van dat soort
te maken heeft! Hun eischcn gaan
steeds verder!
Chamberlain is geen partij voor
de sluwe dictatoren,
dit listig en meedoogenloos zijn!
De niet officieele woordvoerders van Mus
solini hebben verklaard, dat het hun bedoe-
doeling is Tunis, Corsica en Nico te herne
men. Zal Chamberlain, voor hij een nieuw
pact aangaat, do volledige toezegging heb
ben, dat geen stappen ge.daan zullen wor
den in een dezer plaatsen?
Kinderen, vaders en moeders van
Spanjaarden worden dezen winter
door Italiaansche vliegtuigen uitge
hongerd. Gaat de eerste minister, al
dus besloot spr., de vriendenhand
bieden uit naam van de grootste de
mocratie ter wereld aan den man,
die dien woesten oorlog voert te
gen vrouwen en kinderen? aldus be
sloot Lloyd George.
Ook de leider der oppositie Sinclair
wenschte wijziging der politiek, omdat hij
vrede wil. Sinds Chamberlain de leiding der
huitenlandsche politiek op zich genomen
heeft is de vrede onzekerder en de oorlog
waarschijnlijker geworden. Het schijnt, dat
de premier een verkeerd begrip heeft van den
wereldtoestand en van de psychologica v. d.
twee onmecdoogende, geweldige dictatoren,
waarmede hij te maken heeft!, zeide Sinclair.
De grenzen van München zullen niet
zoo lang duren als de grenzen van
Versailles. Twee maanden geleden
vroeg de premier ons Hitier te ver
trouwen, maar de Duitsche inmen
ging in Spanje gaat intensief verder
en er schijnt geen reden te' zijn te
twijfelen, dat Hitier Oostwaarts op
wil trekken naar het Memelland en
de Oekraine.
Na den eersten minister er van te hebben
beschuldigd een onhandigen koophandel te
hebben gedreven met Italië, voegde spr.
daaraan toe: ons wijken voor de Italiaansche
chantage is een krachtige factor geweest tot
aanmoediging van de Duitsche agressie in
Midden-Europa. De oorlog gaat voort in Abcs-
sinië en Spanje en er wordt openlijk mede
gedreigd in Tunis. De eerste minister wordt
nog steeds door Mussolini voor den gek ge
houden en de openbare meening in Engeland
heeft alle reden tot gealarmeerdheid bij het
vooruitzicht van Chamberlains bezoek aan
Rome!
Behalve Lloyd George en Sinclair sprak
ook Dalton voor de Labourpartij. Na te heb
ben verwezen naar Tsjecho-Slowakije en Roe-
theniö, vroeg spr. Chamberlain het Huis
eenige inlichtingen te verschaffen betreffen
de de voornemens der regeering ten aan
De Duitsche kloosters zouden
worden opgeheven.
Naar het Engelsche katholieke weekblad
„Catholic Herald" meldt, wordt in nat ionaal-
socialistische kringen in Duitschland het
plan overwogen, om tegen het einde van
Januari 1939 alle kloosters en klooster-in
stellingen te confiskeeren. De „Catholic He
rald" ontving deze mededecling van een
hooggeplaatst katholiek, wiens naam om be
grijpelijke redenen geheim moet worden ge
houden.
In Londen worden volgens de Msb., voor
zorgsmaatregelen getroffen, om kloosterlin
gen, die Duitschland na de confiscatie zullen
verlaten, te kunnen herbergen.
Wegens de catastrophale ontwikkeling der
aangelegenheden in Duitschland meent de
.Catholic Herald" deze mededeeling niet aan
zijn lezers te mogen onthouden. De toestand
eischt een versterkte gebedsactie voor de
Duitsche katholieken. De diplomatieke cor
respondent van hetzelfde blad meldt, dat de
plannen van Himmler om de kloosters te ge
bruiken als schoolgebouwen voor S. S.,
staatsscholen en musea, reeds gereed liggen.
Wegens tekort aan arbeidskrachten zul
len priesters, monniken en kloosterbroeders
onder de 58 jaar het Duitsche rijk niet mogen
■verlaten. Eenzelfde verbod geldt voor gees
telijken onder de 65 jaar, die in den wereld
oorlog officier waren, en voor geestelijken
onder de 75 jaar, die den wereldoorlog als
officier van den generalen staf hebben mee
gemaakt.
De confiscatie der kloosters zou de eerste
stap zijn op den weg van een katholieken
pogrom.
De Romeinsche correspondent van de „Ca
tholic Herald" meldt: Een Duitsche geeste
lijke, die dezer dagen in audiëntie door den
II. Vader werd ontvangen, verzekerde mij,
dat de „dreigende gevaren", waarover de H.
Vader onlangs gesproken heeft, bestonden
in de maatregelen, welke Hitier tegen de Ka
tholieke Kerk in Duitschland wil nemen.
Het bericht, dat in vele Engelsche bladen
is opgedoken, als zou Hitlcr door den II. Va
der geëxcommuniceerd worden, wordt radi
caal tegengesproken.
Oit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT
Voor het geheele land: Meest
matige, tijdelijk nog krach
tige, Oostelijke tot Noord-
Oostelijke -wind, heldere
nacht, overdag wellicht toe
nemende bewolking, moge
lijk plaatselijk lichte sneeuw
.val, strenge vorst.
Algemeene vooruitzichten: Aan
houden der strenge vorst
met matigën wind uit Oost.
De „Daily Telegraph and Morning
post" meldt uit Parijs dat Spaansche
nationalisten en manschappen van
de regeeringstroepen in „Niemands
land" langs 't Spaansche front samen
voetballen. Dagelijks neemt de ver
broedering toe. Dit is reeds het ge
val sinds den laatsten slag aan de
Ebro. In Eite aldus de correspon
dent, bestaat tusschen beide legers
een wapenstilstand.
Deze toestand doet de beteekenis uitko
men" van een Zaterdag door een deputatie
van Fransche oud-strijders tot de Fransche
regeering gericht verzoek een bestand voor
te stellen voor den duur van een maand ge
durende den tijd, waarin Kerstmis en
Nieuwjaar vallen.
Kardinaal Verdicr, de aartsbisschop van
Parijs, behoorde tot de deputatie, die hier
voor door minister Bonnet is ontvangen.
Hoewel een dergelijk bestand door de le
gers te velde zou worden toegejuicht, ver
wacht men, dat zoowel Burgos als Barcelo
na het voorstel zullen verwerpen.
zien van de zeer klaarblijkelijke en in het
oog loopende pogingen, die thans door
Duitschland ondernomen worden om verde
re moeilijkheden op te woelen op onmetelijke
schaal in Oost-Europa.
ER ZIJN ER TWEE NOODIG
VOOR EEN ACCOORD!
en ik wacht op een teeken van hen,
die voor het Duitsche volk spreken,
dat zij ons verlangen deelen om sa
men te werken, teneinde de oorlogs
dreiging weg te nemen.
Aldus was de kern van het betoog van Cham
berlain, toen hij de taak had de oppositie te
antwoorden. Vredeswil is geen zwakheid, zei-
de de minister-president. Wat onze betrek
kingen met Duitschland betreft.
Zooals ik ze zou willen zien, wer
den ze in de verklaring van Mün
chen neergelegd. Met de bewoordin
gen hiervan is iedereen vertrouwd.
Doch ik zou gaarne iets meer hier
omtrent zeggen. In den loop der ja
ren is bij ons de erkenning doorge
drongen van de groote hoedanighe
den van het Duitsche volk en een
krachtige wensch om het te zien
deelnemen aan het herstel der Eu-
ropeesche beschaving. Er heerscht
hier geen geest van wraakzucht,
geen wensch om de ontwikkeling van
Dnitschland te verhinderen of zijn
enorme nationale vitaliteit te brei
delen. Integendeel. Wij bezitten de
vaste overtuiging, dat er, als dit
sterke en energieke volk er niet toe
kan worden gebracht om, in deelge
nootschap met anderen, den algemee-
nen toestand te verbeteren, noch vre
de noch vooruitgang in Europa zal
zijn met betrekking tot de zaken die
het leven de moeite waard maken.
Indien ik, door eenig hier gespro
ken woord, een verzekering, welke
dieper gaat dan een formeel politie
ke verklaring, kan geven, dat in ons
land de ernstige en voortdurende
wensch bestaat, dat de volken van
Groot-Brittannië en Duitschland, te
zamen met de andere landen van
het Europeesche volkeren gezin, mid
delen vinden om samen te werken.,
ten einde de oorlogsdreiging weg te
nemen, dan geloof ik, dat ik niet al
leen de tolk ben van onze gevoe
lens, doch van die van vele andere
landen in de geheele wereld, die naar
ons opzien om hen uit hun moei
lijkheden te leiden.
„Ik ben geen verrader".
Voortgaande zeide spr.: Ik betreur het
uitermate, dat in dit land of elders gezegd
is, dat de minister van huitenlandsche za
ken en ik tevoren moeten worden gebonden
door een verzekering, dat wij geen enkele
zaak gaan verraden, geen enkel vitaal begin
sel gaan laten varen en eenigcrlei belang
rijke belangen, van dit land of een onzer
vrienden, gaan opofferen. (Toejuichingen).
Dergelijke beweringen zijn niet slechts een
beleediging voor ons. maar het is ook hoogst
onhoffelijk voor onze gas thee ren te veron
derstellen, dat zij ons zouden uitnoodigen
iets dergelijks te doen. (Hilariteit bij de op
positie). Het is een poging om van te voren
de atmosfeer onzer besprekingen te vergifti
gen (luide toejuichingen van de minister-
banken), hetgeen volkomen in strijd is met
den geest, waarin wij de uitnoódiging der
Italiaansche regeering hebben aangenomen.
Wij gaan niet naar Rome met een vaste
agenda of met de verwachting, dat een nieu
we overeenkomst gesloten zal worden. Wij
gaan van gedachten wisselen over alle za
ken, die van gemeenschappelijk belang zijn.
Wij gaan met den algemeenen wensch onze
betrekkingen te verbeteren door een beter be
grip van elkanders standpunten en om door
persoonlijk contact het vertrouwen tusschen
ons te versterken, hetgeen, wanneer het suc
ces heeft, noodzakelijk moet bijdragen tot de
algemeene stabiliteit in Europa en meer in
't bijzonder tot de stabiliteit van de landen
die aan de Middellandsche Zee liggen!
Ofschoon d*e rede liet beste wapen
ter wereld is ter bestrijding van
het geweld, heeft zij weinig kans
zich te doen gelden, waar het ge
weld het hoogste is. Hot zou een
tragische fout zijn, wanneer men
onze liefde voor den vrede en ons
vermogen om compromissen te
sluiten aanzag voor zwakheid! (Toe
juichingen.)
Het Verre Oosten.
Ten aanzien van liet Verre Oosten ver
klaarde Chamberlain, dat geen eisch en geen
belang over hoofd zal worden geziecn.
jlk zou mijn politiek niet wijzi
gen"
Zijn rede besluitende zeide Chamberlain
dat hij als zijn overtuiging wilde herhalen
dat de huitenlandsche politiek der regee
ring gedurende de afgeloopen achttien maan
den voortdurend juist is geweest (toejui
chingen) en dat, wanneer hij die achttien
maanden nog eenmaal zou moeten beleven,
hij die politiek niet in het geringste zou
wijzigen (toejuichingen). Of diie politiek ten
slotte haar doel bereikt, moet afgewacht
worden, maar dat is niet iets, dat van de
Britsche regeering alleen afhangt. Zelfs
wanneer zij mocht falen, zou spr. nog wil-
nen zeggen, dat het goed was de poging te
ondernomen, omdat het ©enige andere oor
log was. Ik zou die vreeselijkc verantwoor
delijkheid niet op mijn schouders willen
nemien, besloot de premier tenzij zij mij
opgedrongen werd door de krankzinnigheid
van anderen!