Wieringen in 1938
Anna Paulowna in 1938
Veel heil en
zegen
De oublie als symbool
van het komende jaar
Goed jaar, maar onzeker vooruitzicht
DE POLDER KèN FEESTVIEREN.
De eerste indruk die het afgeloopen jaar
op den beschouwer maakt roept zeker geen
zwartgalligheid op; immers, achter ons kij
kend zien wc eigenlijk voor alles een rij
van min of meer feestelijke gebeurtenissen
liggen, die het. jaar goeddeels beheersch-
ten. Het jaar l>egon met vergaderen... over
een feest. En toen we liet werkwoord „wach
ten" in alle mogelijke tijden hadden ver
voegd, hebben we Beatrix' komst op echt-
Polderschc, dus luisterrijke wijze gevierd.
Kort daarna vierden wij het 25-jarig
Jubileum van de plaatselijke afdceling van
de Alg. Ver. voor Bloembollencultuur, waar
bij in vele redevoeringen de ontwikkeling
en door een fraaie tentoonstelling het re
sultaat van die 25 jaar, die Polder s levens
loop een geheel aparte wending doden ne
men, werden vastgelegd.
Yersch ligt nog in het geheugen hoe op
30 Augustus Burgermeester Lovink dank
werd gebracht, voor zijn 18-jarig beleid. Op
5 Augustus erkende de Regeering zijn ver
diensten door zijn benoeming tot ridder in
de Oranje Nassau-orde, terwijl de raad kort
geleden zijn ex-voorzitter eerde in de naams
verandering van de Zwarteweg tot Burge
meester Lovink-straat.
Lang werden we in het onzekere gelaten
over zijn opvolger. Vele speurders meenden
het te weten, doch toen op 16 September de
Schager Courant de benoeming van den
Dordfschen advocaat en procureur. Mr. M.
Th. Mijnlieff. bulletineerde, was dit voor
een ieder, zelfs ingewijden, een verrassing.
Zijn intrede geschiedde eerst op 20 October
en zooveel is reeds zeker, ofschoon de tijd
tot beoordeel in g nog te kort is. dat ook
deze burgervader een krachtige persoon
lijkheid is. die zijn dagen doorbrengt met
hard werken voor zijn gemeente. Zijn wij
wel op de hoogte dan zal het heleid-Mijn-
lipff op vele punten afwijken van dat van
zijn voorganger.
Een nieuwe burgemeester op etui nieuw
raadhuis! Nadat de financieele kant van de
zaak eindelijk nuct Ged. Staten was beklon
ken kon de fa. Doadcns en Schilder Maan
dag 4 April door J-b. Kuiper c.s. de eerste
paal laten inheien. Op 21 Mei legdo Jaapje
Lovink de eerste steen. Begin September
waren de aannemers klaar, maar de meu
bileering en stoffeering namen, iiiet in het
minst door het feit dat ook hier „Haarlem
zijn stem in het kapittel deed gelden, zoo
veel tijd in beslag dat men besloot op 26
Octoher de ingebruikstelling met de inhul
diging des burgemeesters te doen samen
vallen. Met de schepping van architect
Saai „ruimte en licht" is zijn devies
is een ieder ingenomen..
De burgerij toonde dit niet. alleen door
in drommen van de gelegenheid tot bezich
tiging gebruik te maken, maar ook door
een aantal glas-im-lood ramen aan te bie
den, waarin de verschillende bedrijfstakken
en de bestemming van het raadhuis zijn
verwerkt, lntusschen heeft de Polder liet
regeeringsjubileum van H. M. de Koningin
evenmin langs zich heen laten gaan. We
kunnen in dit bestek niet in bijzonder
heden afdalen, maar dit feest heeft toch
wel definitief getoond, dat vrijwillige sa
menwerking van zeer uiteenloopcivde groe
pen mogelijk is en tot een resultaat kan
leiden. Dit is voor de Poldersche samen
leving van grootc beteckenis geweest.
Wanneer we ons nog even met de ge
meente bezighouden, dan is nog te vermel
den, dat de heer K. Keuris Az. als „loco" het
burgemeesterloozc tijdperk van bijna twee
maanden heeft overbrugd en daarbij de
moeilijkheid om als „principieel tegenstan
der van erfelijk koningschap" tijdens de
Jubileumfeesten de honneurs waar te ne
men, diplomatiek heeft omzeild. Niet door
zich afzijdig fe houden, doch door te ver
klaren dat hij, zonder daartoe van zijn
principe te hoeven afvallen, alle eerbied had
voor de wijze waarop déze Oranjetelg in
40 jaar haar volk had gediend en als zoo
danig ook op de eerbied en hulde van hem
en de zijnen aanspraak maakte.
De Raad besloot om een nieuwe openbare
lagere school in Breezand te bouwen
droeg de architectuur aan de hecrcn Saai
en Hoep op. Met de uitwerking is men
echter nog niet gereed. Ook hier wreekt
zich de noodlijdendheid der gemeente, waar
van verwacht wordt dat zij niet voor 1940
bevrijd is.
't Gemeen te personeel onderging weinig ver
andering. Mej. J. Hoveling volgde Mej. A.
C. Kater op aan School I, terwijl deze
school tevens profileerde van liet toestaan
van een extra-leerkracht; de heer H. L.
Bleeker uit Leeuwarden zag zich als zoo
danig benoemd. De heer Ph. F. J. de Wilde
onderwijzer aan School II, oogstte 1 Dcc.
j.1. den dank voor al hefteen hij 25 jaar
lang in en buiten de school had verricht.
De Polder Anna Paulowna bouwde een
fraaie brug over de Zandvaart in de kom
van Breezand, en besloot ook het z.g.n.
draal bruggetje aan de Gelderschc Huisjes
te vernieuwen. Verbetering en onderhoud
van de wegen bleef zijn devies. Mede ten
m dienst van de Zaaizaad- en Pootgoedver-
eeniging Z.A.P., die het voormalige tram
station te Van Ewijcksluis kocht, ver
bouwde en nuttige bestemming hergaf, ega
liseerde de Polder het oude emplacement
en herschiep het in een ruime laad- cn los-
kade. De I'ohlerlasten werden opnieuw met
f 1.per H.A. verlaagd, zoodat ze thans
f 25— per H.A. bedragen. Aangekondigd is
dat dijkgraaf Wijdenes Spaans in 1939 we
gens het bereiken \an den leeftijdsgrens zal
aftreden.
Uitbreidingsplan.
Was 1937 gewijd aan bespiegelingen, aan
stille strijd tusschen gemeente en polder,
over de bebouwingswijze van „het Bosehje"
dit jaar is het plan definitief vastgesteld.
De eerste bouwvergunning werd aan Mevr.
Van der Horst en den heer C. Keijzer ver
leend en enkele weken geleden werd het
eerste pand in het nieuwe dorpsbeeld in
gebruik genomen.
Economische toestand.
Is dit doorgaans ons eerste onderwerp,
het feit alleen al dat we dit jaar vóór alles
als het jaar van »>e grootc feesten, het Jan
van den nieuwen burgemeester en het jaar
van het nieuwe raadhuis beschouwen
houdt, imijns inziens de gevolgtrekking in,
dat de strijd om de boterham dit jaar niet
zoo heel veel nieuwe problemen heeft op
geworpen. Ons dagelijksch leven, onze wan
del en handel is niet zooveel minder ge
weest. dan in 1937, al is de horizon niet
7,oo helder moer als toen. Te-gen hen die
klagen zijn de werkloosheidscijfer^ onloo
chenbare getuigen, We geven hier een
overzicht, waarbij het aantal steeds de
eerste week der betrokken maand aangaat.
Juni 1937 42, Sep*. 1937: 9, Oct. 1937: 2.
Nov. 1937: 56, Dcc. 1937: 330.
Juni 1938: 32. Sept, 1938: 3, Oct. 1938: 4.
Nov. 1938: 23, Dee. 1938: 253.
Over de eerste elf maanden van 1937 werd
aan steun f 8955.15 en aan werkverscliaf-
fingsloon f 32141.99 betaald, terwijl deze
bedragen over de eerste 11 maanden van
193S be^d roegen f 7295.58 cn f 31716,46. En
hierbij moet bovendien in hot oog worden
gehouden, dat met ingang van 7 Maart van
het afgeloopen jaar de gemeente ten aanzien
wan de steunregeling in oen hoogere, n.1. de
zevende klasse werd geplaatst. Dit bracht
mede, dat de stcunnormen met f 1.— per
weck werden verhoofd en het uurloon in de
werkverschaffing van 26 cl. op 28 (ft. werd
gebracht. En desondanks zijn de over 1938
uitgekeerde bedragen lager. Is 1938 dus
slechter geweest dan 1937?
Begin Augustus heeft de rijksarbiter in
het arbeidsgeschil in den landbouw alhier
een uitspraak gedaan die de arbeidsloonen
een niet onbelangrijke verhooging heeft
doen ondergaan. Van werkgeverszijde is
tegengeworpen, dat dit de arbeiders duur
zou komen te staan; ze. zouden eerder
gedaan krijgen en langer werkloos zijn.
De werkloosheidsta.be 1 ontzenuwt deze
bewering ten eencn male. De groote land-
arbeidersgroep heeft absoluut niet minder
verdiend dan in 1937. Is nu 1938 slechter
geweest dan 1937?
Slechter vooruitzicht.
We zijn echter niét blind voor het. feit
dat de vooruitzichten aanzienlijk minder
gunstig zijn. De bollen cultuur, dat con
junctuurgevoelige bedrijf nam n.1. weer
eens een ongunstige wending. Niet flat
we dit reeds nu ondervonden. Het zuur*cn
het zoet van dat bedrijf uiten zich eerst in
het jaar volgende op dat van de goede of
slechte besommingen. 1937 was liiet jaar
van ..de dubbeltjes tusschen de centen." De
hollen hoer ontvangt pas in het volgende
voorjaar, is bovendien gewend zijn geld in
de cultuur te steken, zoodat de arbeids
markt er dit jaar terdege van profiteerde.
Terwijl ter zclfder tijd de eene veiling na de
andere slecht was. Dit zal in het komende
jaar zeker gevoeld worden en we zijn niet
erg optimistisch over de bedrijvigheid in
de hollencultuur in het a.s. seizoen. Wie
bedenkt, dat in de bollen twee derde van
bet gcheelc plaatselijke arbeidersinkonnen
zijn bron vindt zal ons pessimisme deelen.
Dc akkerbouw had een goed oogstjaar;
de cijfers van het Boekhoud bureau van de
H. M. v. L. geven echter een teruggang in
vergelijking tot vorig jaar te zien.
Op 24 bedrijven in dc Noord-Oost Polders
(Anna Paulowna, Wieringenvaard en
Waard cn Groet) bedroeg het pachtersin
komen over het boekjaar 1936—'37 gemid
deld f 43.64 per H.A. en over 1937'38 (29
bedrijven) f 34.37 per H.A.
Hoewel deze cijfers uiteraard niet geheel
maatgevend voor dc akkerbouw in Anna
Paulowna zijn, zit er wel ©enige aamrijzing
in. Op grond van deze cijfers mogen de ak
kerbouwers dan ook krachtig de uitspraak
van den rijl^arbiter ongedaan gemaakt te
krijgen.
De veehouderij gaat niet best.. Het mond
en klauwzeer is de groote tegenslag voor
velen geweest. De hooioogst was slecht en
laat.
De middenstand bleef constant. Met de at
traclies is men dit jaar niet gelukkig ge-
wees. Groepvorming doorbrak de eenheid.
De les was gevoelig: de Sint Ni-colaasattrac
tie is mislukt.
Diverse gebeurtenissen.
Het kerkelijk leven der vrijzinnig her
vormden gaf een merkwaardige opleving te
zien. Diverse gemeonteavonden waren druk
bezocht. Een kerkautobusfonds werd ge
sticht; en de financiëelc zorgen worden in
eigen kring, die broeder was dan men ver
moedde, opgelost,
ILet vereenigingsleven bleef niet alleen
op peil, ook viel hier en daar vooruitgang
te toeken. De muziekver. Concordia kreeg
een Jeugdkorps. De voetbalclub B.K.C.
gooit zelfs heel hoogc oogen. Van sport ge
sproken: Mej. Nel van Balen Blanken was
in topvorm en bracht het in Weenen tot
een tweede prijs op de Europeeschc kampi
oenschappen hoogspringen, waarbij zij het
Ned. Record op 1.64 M. bracht,
Dc spannende September-dagcn gingen
ook aan ons niet voorbij. Verschillenden
werden opgeroepen, de Vlotbrug werd be
waakt en tal van vrachtauto's opgoeischt.
Woensdag 8 Juni was een zwarte dag:
even na twee uur werden 2 arbeiders, va
ders van gezinnen, op den akker bij den
heer C. Geerligs Jr. door den bliksem gedood
Een nieuwe bui trof twee uur later de
hoeve van Jac. Waiboer Jac.E. in de Veer-
wcg. Alles brandde af.
Dinsdag 4 October verbrandde de „Phoe-
nix" in de Lotweg.
Tenslotte nog de vermelding dat de
plaatselijke hengelaars van het hoogste
rechtscollege afwijzend bescheid kregen op
hun pogingen om Zandvaart en Balgka-
naal tot voor ieder vrije wateren verklaard
te zien. Het contractueele al tonrecht der
Held. Sportvisschcrs Vereenigiig bleef er
kend cn de Poldersche henigellars moeten
dus lid van Den Helder worden om in Pol-
dersch water te mogen visschei. Of--, zelf
straks pachten.
Dc gemeenteraad gaf den nieuven weg in
„het Bosehje" den naam van Vlolcnkolk,
tot ontstemming der bewoners ei tot pijn
lijke verbazing diergenen die do»r de om
dooping van de Zwarteweg tot Eirgemees-
ter Lovinkstraat de hoop hadden gekoesterd
dat nu meerdere verdienstelijke personen
officieele erkenning zouden verkrigen; bijv.
DijkgraafBurgemecsetr De Leevtv, wiens
verdiensten voor dc hcele Poldersclï samen
leving van zoo grootc bcteekenis zijr.geweest
dat 't mij oen raadsel is hoe zijn nigedach-
tcnis steeds aan dc vroede vadem heeft
kunnen ontsnappen.
Candidaat J. van Nieuwkoop nam het be
roep aan van de Geref. Gemeente ahier en
volgde den heer Verhave op.
De boventallige leerkracht, de hee H. L.
Bleeker van School I, moet per 1 enuari
a.s. het veld afweer ruimen en kont op
wachtgeld.
Wc vermelden nog enkele jubilea tc slot:
De Chr. Muziekvcroeniging Soli Dec Glo
ria bestond 15 jaar. De Moderne Landxbci-
dersbond 25 jaar; Chef Verver herdach zijn
40-jarige dienstbetrekking bij dc Ned. ftoor-
wegen, terwijl dc hoogbejaarde „Schpper
Smit" in November in Alkmaar geëerd yerd
voor zijn 60-jarige onafgebroken aanwzig-
lieid op de Zaadrnarkt.
H. JONKER Hz.
Onze opsomming van de belangrijkste fei
ten cn gebeurtenissen in het jaar 1938, voor
wat Wielingen betreft, willen wij, zooals
gebruikelijk, weer doen voorafgaan door een
korte algemcenc beschouwing over den cco-
nomischcn toestand der gemeente.
Helaas moeten wij tot dc conclusie komen
dat 1938 voor Wieringen vrij ongunstig is
geweest. Als factoren voor do beoordeeling
of een jaar goed of slecht mag worden ge
noemd, gelden voor Wieringen ten ecnen-
malc geheel andere maatstaven dan voor
andere gemeenten. De vraag „goed of slecht"
wordt hier beheerscht door dc uitkomsten
van visscherij, veeteelt cn voor een gering
deel ook door die van den landbouw. De vrij
belangrijke categorie van Middenstanders
staat of valt met het welzijn van de eerst-
genoemden. Door zijn gcisoloerde ligging is
Wieringen vrijwel geheel op zich zelf aan
gewezen en hoewel ook in het profijt van
buitenaf een lichte vooruitgang valt waar te
nemen, het is toch nog altijd zoo:
„Wieringen- moet het van de Wieringcrs
hebben".
Wij zouden hieraan minder aandacht
schenken indien Wieringen in de rij van ge
meenten in Hollands Noorden niet een zoo
belangrijke plaats innam, want dit is zeker
anderen hebben cr omgekeerd wel degelijk
belang bij of het Wieringen met zijn 6000
zielen al dan niet voor don wind gaat.
Maar, het ging .ons landje van boeren, vis-
schers cn werkloozén, en daarvan afhanke
lijke neringdoenden dit jaar niet voor den
wind!
De hier toch al niet florissante boerenbe
drijven deelden in de algemecne moeilijk
heden .van den boerenstand, de visscherij
was uitgesproken slecht cn de ruim 300
wcrkloozcn, voor het meerendeel in hoogst
armelijke omstandigheden verkcerende,
kunnen al evenmin bijdragen tot verhoo
ging van het welvaartspeil.
Nieuwe mogelijkheden tot een ruimere ont
wikkeling van Wieringen zien wij helaas
niet. Slechts een algeheele blijvende ople
ving in alle takken van liet bedrijfsleven
kan perspectieven openen.
Wonderen zouden moeten gebeuren om
nieuwe bronnen tot herleving van den vroe-
geren bloei* te kunnen aanboren en... aan
wonderen willen wij in den jare 1939 niet
meer geloven.
Middelen van bestaan.
De boerderij was in 1938 maar heel matig
.i geenszins beier dan overal elders. De Wie
honderden wordt bezocht, o.a. door 400 deel
nemers aan het Wegencongres. Ook de In
dische vorsten namen hier een kijkje. Auto
ongelukken van ernstigen aard deden zich
voor nabij Den Oever. Als gevolg van een
noodlottig motorongeval kwam de popu
laire jacht-opziener C. J. Kroon om liet le
ven. De concessie voor de autobusdienst op
Sc hagen loopt gevaar te worden ingetrok
ken. De betonweg werd voorrangsweg. De
wegen verkeeren alle in goeden staat. De
Jeugdherberg trok weer tallooze bezoekers.
Op initiatief van de Heldersche padvinders
werd te Wieringen een jongens- en meisjes-
afdceling opgericht. Tevens werd opgericht
een trekkersvereeniging. Het zeekamp van
het N. J. V. aan boord van H.M. „Buffel"
had dit jaar te Den Oever plaats. Het. ma
rinewatervliegtuig L. 9 maakte een noodlan
ding nabij het Monument.
Bevolking en bebouwing.
Het zielental toont een kleinen vooruit
gang. 1 Jan. j.1. 5937, thans p.m. 5906.. Er
werden 17 nieuwe woningen cn 4 nieuwe
dubbele woningen gebouwd. Fraaie winkels
verrezen in dc Hoofdstraat, o.a. Bloemenma
gazijn Posthumus, Zuivelhandel Metselaar,
terwijl de verbouw van dc zaak Bosker me
de bijdroeg tot verhoogïng van liet aspect.
Gebr. ten Brinke verplaatsten hun zaak
naar de Koningstraat.
Werkloosheid.
De werkloosheid blijft op hetzelfde peil.
Het, aantal werkloozen bedraagt nog steeds
ruim 300. Voor het meerendeel worden zij
volgens rouleeringssysteem tewerkgesteld in
de Wieringermeer bij de Centrale werkver
schaffing. Ook de aanleg van een nieuwe be
graafplaats nabij Hippo word in werkver
schaffing uitgevoerd. Het Heemraadschap
Wieringen deed vele weg- en slootwerken
uitvoeren. De werkloosheid eisclit tal van
sociale voorzieningen. Steun in natura wordt
in ruime mate verstrekt. Er werd een aan
vang gemaakt met de distributie van visch,
waarvoor veel animo bestaat De andere dis
tributie-artikelen blijven veel aftrek vinden.
Gemeente.
De finantieele toestand der gemeente is
zeer slecht. De werkloosheidslasten drukken
zeer zwaar, zoodat men zich zonder hulp van
het Rijk niet kan redden. De gemeente is
noodlijdend.
In den gemeenteraad kwamen geen mu-
tatie's voor. Dc raad besloot tot conversie
van cenige geldlceningcn. Pogingen van den
raad om den Minister te winnen voor een
voorziening in de gebrekkige zeewering na
bij Oosterland waren tot dusverre vruchte
loos. Dc Raad sprak zich uit voor den bouw
van een nieuw raadhuis. De gemeente sloot
zich aan bij de Fraude-Risico-Onderlinge
voor gemeente (F. O. G.) De Raad verleen
de steun aan het verzoek van de Ver. „Beter
Wonen" tot den bouw van 20 arbeiderswo
ningen. Medewerking werd verleend aan 't
beschikbaar stellen van premie's voor ver
betering van arbeiderswoningen. De Raad
besloot tot deelneming in de N. V. tot op
richting van oen garnalen drogerij tot een
bedrag van f 5000.De Commissaris der
Koningin legde zijn gebruikelijk 6 jaarlijksch
bezoek af.
Diverse gebeurtenissen.
Het tehuis voor ouden van dagen „Noor
derlicht" werd belangrijk uitgebreid. De ge
restaureerde kerk te Oosterland werd op 23
Oct. onder groote belangstelling ingewijd.
De Evangelisatie vereeniging alhier bestond
40 jaar. Ds. Meihuizen eertijds Doopsgezind
predikant alhier werd beroepen naar Den
Haag. Ds. J. K. Lofvers N. H. predikant, eer
tijds leider van „Land in zicht" naar Am
sterdam. De oudste inwoner der gemeente
de heer Jac. Bais overleed op 90 jarigen
leeftijd.
- De heer M. A. v. d. Mark, Hoofd-admini-
strateur van de M. M. Z. vertrok naar Zd.
Afrika. Het M. U. Z. kantoor werd geheel
afgebroken. Be Chr. Nat. school en dc O.
L. school te Don Ortver zullen met een 4e.
lokaal worden uitgebreid.
Het Natuur Historisch Museum hield een
tentoonstelling in Hippo. De cursus Mid
denstandsontwikkeling is een groot succes.
Bijna 60 leerlingen behaalden dit jaar het
Diploma. De B. V. L. hield een goed geslaag
den propaganda-avond. David Wijnkoop
sprak voor dc Communisten, evenals Roc-
stam Effcndi. Dc heer Drop sprak over de
Zuiderzcesteunwet. Dc afd. Wieringen van
de S. D. A. P. bestond 25 jaar en hield groot
feest in Cinema de Haan. Dc V. D. kiesver-
ceniging zal een candidaat stellen voor de
ringer boeren staan in vele opzichten zeis
nog bij de boeren van den vasten wal ta
achter. De Wieringcr veestapel kreeg haa
deel in het mond- en klauwzeer. Nog maa
nauwelijks hersteld van de eerste epidemi
die hier laat kwam cn den geheelen winte
in alle hevigheid heerschte, brak reeds eei
2c uit, waar men thans nog middenin zit.
Daar dc meeste boeren gemengd bcdrij
hebben konden de vrij gunstige uitkomsten' pJ? Staten-verkiezineen
van den landbouw, die hier echter geen'; v«lk*z>n*cn-
hoofdzaak is, de zaak nog in evenwicht hou- 9J2 Nov. was het 20 jaar geleden da.
den. Dc gewassen waren heel goed en het l£G Kroonprins op Wieringen kwam. De heer
weer hooft liidon* do nntr^on in allo onz.ioh- c Vermeulen vierde zijn zilveren ambtsju-
wcer heeft tijdens de oogsten in alle opzich
ten medegewerkt. Wel was door de droogte
de opbrengst iets minder dan anders. De
prijzen waren middelmatig. Plannen tot
ruilverkaveling op grooter schaal zijn in
vergevorderd stadium. Een belangrijke zaak
die alle medewerking verdient.
Dc visscherij was in 1938 zeer slecht. Ge
lijk bekend worden de uitkomsten hiervan
in hoofdzaak vrijwel geheel beheerscht door
de haring- en palingvangsten. De haringteclt
nu is op een complete mislukking uitgcloo-
pen. Wekenlang was de aanvoer miniem.
Ook dc palingvangstcn verliepen niet naar
wcnsch zoodat de onkosten in vele gevallen
niet gedekt werden. Een slecht jaar en be
grijpelijkerwijs stemmen de vooruitzichten
zeer somher. Hier dreigt ondergang van ccn
groote categorie belanghebbenden.
Zuiderzccstcun welke hier aan pl.m. 300
belanghebbenden wordt uitgekeerd behoedt
velen voor armlastigheid. Zeegras werd ook
dit jaar niet geoogst. Ons gebruikelijk gede
tailleerd visseherijoverzicht zal spoedig na 1
Januari verschijnen.
De middenstand beleefde door de weinige
verdiensten van de inwoners moeilijke tij
den. Maar, de bruisende energie van weleer
is nog steeds niet uitgehluscht. Meer en meer
ontstaan speciaal-zaken, waardoor de be
hoef te aan koopen in de groote stad minder
wordt.
Groote markten werden hier niet gehou
den. De kermis verliep vrij gunstig en trok
veel publiek. Industrie heeft men hier
slechts in den vorm van dc N.V. Garnalen-
drogerij in oprichting. Het bedrijf werkt
reeds. Bedoeling is de zaak grootsch op te
zetten.
Verkeer.
Het vreemdelingenverkeer neemt nog steeds
toe. In de zomermaanden trekken de Zui
derzeewerken veel publiek, speciaal liet mo-
zijn zilveren ambtsj
lileum als postbosteller te Westerland. Zwa-
'e stormen in Febr., Juni en October richt
en veel schade aan. Op 2 November werd
en verduisteringsproef gehouden die goed
laagde. Een combinatie van Wieringcr boe-
in kocht de dekhengst „Zonnevorst" aan.
I? exploitatie schijnt gunstig te verloopen.
I» afd. Wieringen van de Holl. Mij. van
Lndbouw organiseerde eenige leerzame
aonden. Men hoopt volgend jaar weer een
'ad bouwt en toonstelling te honden. Als ge-
v« van de iepziekte moesten hier 438 aan-
smste hoornen worden ongeruimd. De Ver.
Vigrhersfonds hield on 23 Januari een be-
lagrijke vergadering. Door een ministerieel
Reluit is het fonds hestaansrccht ontnomen.
Nidwc leden mogen niet meer worden aan-
genmen. Het voorstel van den heer M. Kooij
tot jquidatio cn overgang naar D. E. T. V.,
om laar de zaak op denzei fden voet voort
te itlen, verwekte veel beroering en gaf
aan'óding tot veel geschrijf in dc couran
ten.
Vereenigingsleven.
Al nze plaatselijke vereenigingen boek
ten \\fcr fraaie successen. Harmonie, Zang
en Vrindschap, O. K. K., Oost-Wieringen,
Apollo verwierven op concoursen le prij
zen. OK. K. legde voor de 4c maal beslag
on de (risselbeker. Harmonie en Zang- en
Vriendshap organiseerden het concours
voor hu bond. Beiden slaagden uitstekend.
De FloiJiafeesten werden mede door de
windhorjenrennen een groot sneers. De Am-
stelbadffsten trokken veel publiek.
De gytvereenigingen tradon zoowel te
Schagcn ls te Texel zeer op den voorgrond.
De dameiSnooy en de Wit (welke laatste
naar cldts is vertrokken) handhaafden
zioh in h< keurcorps K.N.G.V. De wiolren
ner D. Klik schaarde zich onder dc inter
De laatste dag van wintermaand
Wordt vroolijk uitgeluid;
Sirenes loeien om het hardst
Met boot- en nachttreinfluit...
Men drinkt en klinkt elkander toe
En in intiemen kring
Schalt er een lach of blinkt een traan
Om een herinnering...
Voorbij een jaar van vreugd en leed.
Van voorspoed, tegenslag
Voorbij een jaar en in zijn plaats
Treedt nu de Nieuwjaarsdag
Hel Nieuwe Jaar vraagt nieuw begin.
Vol ijver, trouw en plicht...
Veel heil en zegen zij de wensch
In 't jaar, dat voor ons ligt...!
successen op de Stadionbaan en te Antwer
pen en Parijs. Succes organiseerde een goed
geslaagd Pinkstertournooi.. Een groot sport-
feest ten bate van de Oranjekas waaraan
alle vereenigingen meewerkten werd een
mooi succes. Hippo I behaalde het kam
pioenschap school voetbal. Dc Ev. Ver. hield
een druk bezochte bazar. Jn. Bakker ver
wierf als hoboïst-solist een eersten prijs te
Amsterdam.
Alle vereenigingen gaven druk bezochte
uitvoeringen, welke zonder uitzondering
goed slaagden. „Ormenio" trad op voor O.
K. K. Eddy Walis met zijn hand kwam in
Cinema de Haan. Het groote circus Bouglio-
ne gaf in Hippo voorstellingen. Peter Pech'
trad op in een Vara-avond in Cinema de
Haan.
Volksfeesten.
Was reeds de geboorte van Prinses Bea
trix aanleiding tot een spontane oranje-hul
de in deze gemeente (in verband met het
jaargetijde uit den aard der zaak binnens
kamers gevierd) het huldebetoon op 6 Sept*
ter gelegenheid van het 40-jarig Regeerings
jubileum van onze Vorstin, overtrof alle ver
wachtingen. Een grootsche optocht was wel
het evenement De deelname cn de belang
stelling waren enorm. Voorts hield de oran-
jevereeniging een feeslavond in Cinema de
Haan, die uitstekend slaagde. Een deputa
tie uit Wieringen nam mot do gemeente vlag
welke men voor deze gelegenheid had aan
geschaft depl aan de Nationale Jeugdhulde
te Amsterdam, terwijl ook een groepje Wie
ringcrs in oud Wieringcr costuum voor H.
M. de Koningin defileerde.
De mobilisatie.
Nog slechts kort na de In ons geheele land
zoo geslaagde Jubileumfeesten pakten zicK
donkere wolken over Nederland samen. Oor
logsgevaar dreigde, en in afwachting van de
verdere ontwikkeling der internationale ver
houdingen volgde de gedeeltelijke mobilisa
tie. Niet alleen dat een antal Wieringer
jongemannen met spoed onder de wapenen
werd geroepen, Wieringen werd ook een
belangrijk militair centrum. Flinke troepen-»
afdeelingcn kwamen naar hier. Zij werden
voornamelijk in Oost-Wieringcn onderge
bracht. Men maakte kennis met militaire
vorderingen, inkwartieringen enz., waarbij
de bereidwilligheid van de Wieringerbevol-
king voorbeeldig mocht worden genoemd.
Toen reeds na enkele dagen ontspanning
intrad vormde deze militaire bedrijvigheid
voor velen een niet onwelkome afleiding.
In de uren dos gevaars maakte de ernst van.
den toestand echter diepen indruk.
lntusschen liggen deze dagen, die bij me
nigeen herinneringen wakker riep aan 1914
weer ver achter ons. Met den wensch dat
een herhaling van wat dit jaar plaats vond
nimmer meer noodzakelijk zal zijn willen
wij dit overzicht sluiten, na allen vanaf de
ze. plaats een voorspoedig 1939 te hebben
toegeroepen.
nument, dat soms door groepen .van vele nationale Velrenstenen. Hij behaalde fraaie
„In Coevorden verzocht op 31 December
1770 de kerkeraad aan de regeering onï
„aan dat oudt en slegt gebruik dat op
Nieuwjaarsdag lange hoeft plaats gehadt
met betrekking van zoo genoemde „nieuwe-
jaars of ijzerkoeken" aan straatloopers te
verbieden en af te schaffen."
Over de ijzerkoeken gesproken: daaronder
verstond men oblieën, oudtijds oblaten of
offerkoeken geheeten, omdat oblieën tus
schen twee ijzere werden gebakken. Het
bakken van oblaten was ook al een oud ge
bruik. Werden de koeken dik, d.w.z. rezen-
ze goed dan voorspelde dit een gelukkig
nieuwjaar. Dat koekbakken bleef lang een
gewoonte bij de burgers. Een ze waren op
gerold, als een zinnebeeld van het nieuwe
jaar, dat ingewikkeld komt en zich gelei
delijk aan ontwikkelt. De toekomst van'
het nieuwe jaar lag, om zoo te zeggen, in
de windsels...
