Eeuwfeest van de Fotografie
Aspirxn^
Uk HtcuVL&nr^
Donderdag 5 Januari 1939
Tweede blad
j
UIT HET LEVEN VAN TWEE PIONIERS:
NIEPCE EN DAGUERRE.
Op 7 Januari 1939 zal het 100 jaar
geleden zijn, dat de Fransche ge
leerde Arago in de Académie des
Sciences te Parijs de eerste openbare
f aededeelingen deed over de uitvin
ding van Niepce en Dagucrre, waar-
l mee de fotografie haar intrede deed.
t Op dien dag zullen in bijna alle lan-
I den, waar fotografische vereenigin-
f gen bestaan, dus ook in Nederland,
1 herdenkingsbijeenkomsten gehouden
K worden.
In het jaar 1S29 kwamen twee mannen in
de werkkamer van een Parijschen notaris bij
elkaar, die' reeds drie jaar met elkaar ge
correspondeerd hadden, doch nog nooit na-
der kennis maakten, om nu, in verband met
jiun verdere, toekomstige werkzaamheden,
dieuaangaande een plechtig contract te slui-
ten. Deze overeenkomst had als titel: „Over
[de regeling van de samenwerking voor de
voltooiing van de door den heer Niepce ont
dekte en door den heer Daguerre vervol-
maakte methode, om, zonder voorafgaande
Ji teekening, de beelden op metaal vast te leg
gen, welke de natuur ons toont". In para-
graat vijf van dit contract stond verder, dat
I de heer Niepce „deze nieuwe ontdekking"
Inliet toekomstige verbond zou meebrengen,
i1 terwijl de heer Daguerre daarentegen „een
nieuw idéé voor de constructie van een ca
mera obscura, verder zijn talent en zijn op-
I voeding'' meebracht. Terwijl uit dit geschrift
thans wel heel duidelijk blijkt, dat een van
de beide partners in deze wetenschappelijke
fusie NiepceDaguerre belangrijke bases
j meebracht, terwijl de ander zich slechts op
Iajn „opvoeding" en zijn „talent" beroemen
kon, toch heeft het noodlot deze beide man
pop waarlijk onbillijke wijze voor hun zoo
geheel verschillende kundigheden en presta
ties beloond: Daguerre, de. kleinste van de
kwee, stierf in het jaar 1851, hooggeacht en
rijk, vereerd met het kruis van het Legioen
■van Eer, terwijl Niepce, die feitelijk een groot
uitvinder was, in 1833 overleed, arm en ver
geten, eenzaam en verlaten.
Waarom Daguerre's naam niet
vergeten werd.
Voor tal van menschen zal de naam
Niepce onbekend zijn. Vraag hun, wie de fo
tografie uitgevonden heeft en zij zullen u
■waarschijnlijk antwoorden: „Daguerre". Dit
komt, doordat de naam Daguerre bekend is
gebleven doordat de eerste fotografieën
„daguerréotypes" genoemd werden. Niepce
vond ze uit. Daguerre verbeterde de uit
vinding én bracht haar in practijk. Toch is
de naam Niepce drievoudig aan de fotografie
verbonden: een eerste door het werk van de
beide broeders Nicephore en Claude Niepce
en voorts door dat van hun neef Claude
Fiancois Marie Niepce de Saint Victor, die
de eerste proeven van fotografieën op glas
jleverde en den weg bereidde tot het aan-
jwenden van collodium.
Het begin.
De geschiedenis der fotografie neemt een
jaanvang met bet jaar 1S02, toen Wedgewood
en Davy een handelwijze openhaar maak
ten om door de zwartmakende werking van
bet licht op met helschen steen doortrokken
ipapier afbeeldingen te maken.
De medicus J. II. Schultze te Halle aan
Saaie maakte echter in 1727 reeds ge
bruik van de gevoeligheid van de zilver-
icuten voor licht om schabionen te reprodu-
teeren. Ook hadden de pogingen van Wed
gwood en Davy weinig succes, daar de uit-
tvers geen middel kenden om de copie te
Keren. Nicephore Niepce hield zich met-
brgelijkc proeven bezig en was de eerste
m pogingen deed om het beeld der camera
tbscura vast te leggen.
Belangstelling voor het licht.
jpseph Nicéphore Niepce werd den 7den
Vaart 1702 als zoon van een Franschen
iatsraad en belastingontvanger van Lode-
V geboren te Chalon-sur-Saöne. Hij
aai in 1-788 dienst bij het Fransche leger,
«tuurde van 1796 tot 1801 het district Niz-
a. wijdde zich vervolgens met zijn broer
thucle in zijn geboortestad aan de studie
tor werktuig- en scheikunde en sedert 1811
®k aan die der lithografie. Nadat aanvan-
hlijk uitvinding van een hydrostatische
&p Nicpce's naam al hekend gemaakt
en ook zeer veel en met succes toege-
werd, besteedde de uitvinder zijn aan-
4clit ook aan andere dingen en zoo hield
jjzich in 1811 bezig met de vervaardiging
kleurstoffen en met verbeteringen in
f techniek, pastelkleuren te maken. Door
onderzoekingen met kleurstoffen werd
£ter ook Nicpce's belangstelling voor het
t gewekt, waarvan de eigenschappen
èor verschillende geleerden wel erkend,
ir nog niet verder practisch toegepast
*»ren. Toen hij zich in 1812 met de destijds
eiw-ontdekte methode van de lithografie
ghield en daar de steenen van zijn
•beving niet geschikt waren voor de ver-
l: JUrdiging van steenen platen tin in
feais van steen gebruikte, vroeg hij zich
hfder af, of men niet eveneens de toen
gebrekkige lithografie-stift door iets
kfcrs en nr.^vouii:gcrs zou kunnen vervan-
m. bijv.ocn>Jtcjd door de kracht van het
wit zelf.'
De eerste donkere kamer.
Niepce waakte er wel voor, deze gedachte
'■wdop uit te spreken, daar zijn tijdgenoo-
ton hem zeker om de gedachte, met licht
ballen indrukken in een stevige metalen
wassa te maken, uitgelachen zouden heb-
%i. Als echte man van de wetenschap hield
hit daarom de«e gedachte voor zich en
werkte negen jaren lang, van 1813 tot 1822,
0In zijn theoretische beweringen met een
overtuigend experiment te kunnen bewij
zen. Hij ontdekte, dat een dunne asphalt-
oplossing de licht-gevoeligheid van de tin
nen platen vergrootte en dat. bepaalde oliën
fte eigenschap hadden, verborgen teekens op
de plaat duidelijk te doen uitkomen. Nadat
tal van pogingen hem bewezen hadden, dat
deze methode het best uii te voeren was bij
een goede belichting en „ontwikkeling" van
de plata in een donkere ruimte, ging hij
tenslotte tot publicatie van zijn ontdekking
ovdr. In het jaar 1822 maakte een dergelijk
verkregen foto van paus Pius VII een diepén
indruk en sinds 1824 kwamen zijn „helio-
graphen" steeds meer in den handel, zonder
echter voorloopig het ijs te breken, waar ie
dere groote ontdekking en uitvinding in het
begin op stuit.
De rijke man komt.
Intusschen had echter een ander zich met
dergelijke onderzoekingen bezig gehouden,
zij het dan ook met minder succes. Het was
de schilder, theater-decorateur en succes
rijke uitvinder van het „stadspanorama" 'Da
guerre. De beide mannen onderhielden een
uitvoerige correspondentie Niepce, on
danks zijn succes terughoudend en beschei
den, en Daguerre, de rijke eigenaar van een
theater met 330 zitplaatsen, waarvan de toe
schouwersruimte zoodanig draaien kon, dat
de aanwezigen door allerlei verlichtings- en
perspectieftrucs konden meenen in vreemde
landen en andere tijden te vertoeven. Boven
hebben we reeds gezien, hoe Daguerre zich,
door het verdrag van 1829 verzekerde van de
deelhebbersrechtcn op de uitvinding van
Niepce maar tegelijkertijd moet er den na
druk op gelegd worden, dat Daguerre's ver
dienste aan de totstandkoming van de foto
grafie van nul en geenerlei waarde geweest
is. Eerst in het jaar 1839, zes jaar na Niep
ce's dood, trad hij met zijn eigen methode op
den voorgrond, n.1. zilverplaten met het ge
fotografeerde beeld gedurende een half uur
in een donkere kamer te belichten, om
daarna het verborgen beeld door verhitting
met kwikzilverdampen tot 50 graden op de
plaat zichtbaar te maken een methode,
die onder den naam „daguerotypie" wereld
beroemd werd en zich gedurende dertig jaar
in de algemeene gunst mocht vprheugen. Het
staat echter te bezien, of Daguerre ooit zon
der Nicpce's pionierswerk zoo ver gekomen
zijn zou. In ieder geval blijft bet vaststaan,
dat de Fransche Academie van Wetenschap
pen door den mond van haar destijd be
roemdste lid Arago (de ontdekker van het
rotatie-magnetisme) in zooverre Niepce weer
in eere herstelde, dat zij, naast alle eer, die
Daguerre te beurt viel, toch ook den zoon
van Niepce niet vergat en hem in het jaar
1840 een som van 4000 francs deed toeko
men.
De ontwikkeling van de NiepceDaguerre
„heliografie" tot de moderne fotografie, vol
trok zich met reuzenschreden. De laatste
groote etappe in deze ontwikkeling zou mis
schien de celluloid-film genoemd kunnen
worden, die, door den Amerikaan Goodwin in
Liever dadelijk een paar Aspirintjes
dan een paar dagen onder de wol.
Geen beter middel tegen verkoud
heid dan
HET PRODUCT VAN VERTROUWEN!
18S7 uitgevonden, door de massa-fabricatie
van de Eastman-fabneken in Chicago sinds
1888 zijn zegetocht door de wereld begon.
Maar ook deze substantie, het celluloid heeft
zijn gebreken, waarin tot nu toe echter nog
niet veel verbetering gebracht is. En daarom
kunnen we wel aannemen dat mèt Eastman
(die eenige jaren geleden overleed en de we
reld na ziin dood nog het geheim van de
voor infra-rood licht gevoelige plaat naliet)
de reeks van uitvinders op het gebied der fo
tografie nog niet afgesloten is.
Maar het gebied der fotografie erkend en
opengesteld te hebben, dat is de groote ver
dienste van .TosephXicophore Niepce ge
weest, de werkelijke vader der fotografie.
Uit onze omgeving
Gegund Onderhoudswerken N.
Holl. kanaal.
De Rijkswaterstaat heeft na aanbesteding
op 23 December bestek no. 37, eerste per
ceel gegund aan den laagsten inschrijver H.
Mertcns, Weert, die had ingeschreven voor
een bedrag van f 25328.— per jaar. Dit be
stek bevat liet onderhoud der werken van
het Noordhollandsch Kanaal gedurende de
jaren 1939 en 1940, in 3 perceelen.
De raming voor perc. 1 bedroeg f 31500.
per jaar.
Zooals wij in ons blad van gisteren meldden, hebben in den nacht van Zondag
op Maandag een tweetal honden een ware slachting aangericht onder de schapen
van verschillende veehouders te Hoogwoud en Aartswoud. De politie is er met
behnlp van verschillende veehouders in geslaagd één van de daders te arres
teeren. Men ziet op de foto het betrekkelijk kleine hondje, dat door den veld
wachter bij den burgemeester wordt voorgeleid.
CALLANTSOOG
Werkloosheid in December.
Begin December stonden 33 werkloozen
ingeschreven. In den loop der maand wer
den 44 arbeiders ingeschreven, en stonden
eind December dus 77 arbeiders als werk
loos Ie boek. Hiervan waren 31 bouwvakar
beiders en 46 landarbeiders.
Goed afgeloopen.
Gisteren tegen het middaguur reed de heer
D. alhier met zijn auto langs den Noorde
lijken dorpsweg. Voor hem uit reed een
wielrijder, die tengevolge van den sneeuw
laag, die toen de wegen al flink bedekte,
niet geheel rechts van den weg reed. Hij
stak nog meer naar links over. De heer B.
gaf signaal en kon door de gladheid niet
oldoende remmen. De auto gleed links van
den weg af en ramde het hek voor de wo
ning van den heer v. W. v. R. De voor
wielen bleven in het hek hangen. De wiel
rijder, de lieer J. ten B. kwam met den
schrik vrij. Het hek en het linkervoorspat-
bord van de auto waren beschadigd.
Goedkeuring werkverschaffingsobject.
Door den minister van Sociale Zaken is
subsidie toegezegd voor 't in werkverschaf
fing verbeteren en uitdiepen van de sloot
langs den Nieuwen weg.
SINT MAARTEN
Klaas en Hans en Wim zien een
auto in sloot glissen!
Toen het Ford ie van den bekenden heer
De Vries, den Tiktakthee-vertegenwoordiger
uit Alkmaar gistermiddag den Westfrieschen
dijk bij St. Maarten was genaderd, had het
blijkbaar genoeg van den strijd tegen de
sneeuw en den gladden weg. Met oen ele-
ganten duiksnrong nam „blikken Lïesje" de
richting van het wrakke ijs in de sloot langs
den weg, maar een paaltje zei „ho" en daar
hing ons Ford'e met meneer de Vries en
eenige doozen thee er in, half op het droge,
half op het langzaam bezwijkende ijs. Een
reddingsploeg van de I-labo, plus een sectie
vrijwilligers redden meneer de Vries, Liesje
en de thee van ijselijkc gevolgen. Maar
toen de motor werd gestart, was "t meteen
raak, meneer de Vries kon verder zijn klan
ten gaan bezoeken. Dat dacht hij tenminste,
maar voor het zoover was, gebeurde er nog
een ander drama, ons in geuren en kleuren
verteld, door drie jeugdige Sint Maartenee-
zen, de heeron Klaas Doets, Hans van Gee-
bergen en Wim Roos. „Bai die boom bai
Klaas Brouwer, deer remcle die kirrol, nou
en toe zuldo die wagen vanzelf hillegaar
weg. Om de boom heen, en toe sting ie weer
aarsom En bai is al bai de daik ofglisd
ok." Maar dat wisten we al Hoe meneer
de Vries, zelfs óf meneer de Vries thuis is
gekomen, weten we niet. Is hij langs wegen
gegaan, welke de Schagcr sneeuwploeg met
den driehoek achter de auto heeft schoon
geveegd, dan hebben we hoop! Maar anders
vreezen we want het was naar, gister
middag, in en om Schagen, héél naar!
Z1JPE
De bevolking der o. 1. scholen.
Het aantal leerlingen der o. 1. scholen de
zer gemeente bedroeg op 1 Januari 1939: 44S,
t.w. te Burgerbrug 80, te St. Maartensbrug
93, te Schagerbrug 85, te Oudcsluis S5, te
't Zand 41 en te Petten 64.
SCHAGERBRUG.
Tengevolge van mond- en klauw
zeer gestorven.
Naar ons wordt medegedeeld, is een aan
mond- en klauwzeer lijdende koe van den
veehouder P. G. de Wit Az. te Stolpervlot-
brug gestorven.
NIEUWE N1EDORP
Bekend Westfries overleden.
Naar wij vernemen is te Rotterdam in
den ouderdom v. 68 j. overleden de heer
Dirk Rcmpt, arts, aldaar. De hr. Rempt was
een bekend Westfries, die zich speciaal
voor de folklore zeer interesseerde. Onder
den naam „Dr. Merkrid van Aaarswoude"
schreef hij vele Westfriesche schetsen, waar
in hij een speciale voorliefde voor onze ge
meente toonde.
WIER1NGERMEER
MIDDENMEER.
Gegund.
Het bouwen van een dubbel woonhuis al
hier voor rekening van het expeditiebedrijf
N.V. v.h. Gebr. de Boo, Hoofddorp, is na
aanbesteding per 14 December thans gegund
aan den laagsten inschrijver den heer G.
Rooslaat te Bergen, die had ingeschreven
voor f 6930.
LANGEND1JK
Auto's van het rechte pad.
Gisteren is hier zeer veel sneeuw gevallen.
Dit heeft het verkeer veel last bezorgd. Hoe
wel wij van ernstige ongelukken niets ver
namen, zijn toch een paar auto's een luxe
wagen op den nieuwen Provincialen weg,
en een vrachtauto bij de meelmalerij „De
Goede Verwachting" van het rechte pad af
geraakt. Persoonlijke ongelukken kwamen
niet voor.
OUDKARSPEL.
Gladde wegen en verkeersonge
vallen gaan hand in hand!
Op den Oosterdijk onder de gemeente Oud
karspel is gistermorgen een auto-ongeluk ge
beurd. Om ongeveer Half acht is de vracht
auto van den heer J. van Duin, bestuurd
door den heer N. Dekker uit Warmenhui-
zen, door de gladheid van den weg tegen
een paal van het bovengrondsche electrici-
teitsnet aangereden. Dat deze botsing met
kracht is geschied blijkt wel uit het feit,
dat de nog nieuwe paal in drieën is gebro
ken. De auto heeft er finaal een stuk van
anderhal ven meter uit weggereden. Een
tweede paal van het electrisch net is door
den schok ook omgevallen. De chauffeur
kwam er wonder boven wonder goed af. De
auto, welke met kool geladen was, is met de
kraanwagen van de fa. de Moor te Schager-
brug op den weg gehaald en naar de garage
vervoerd, waar de schade aan dc auto, wel
ke vrij aanzienlijk was, zal wordep hersteld.
EUROPA DANST!
CONTRASTEN.
Van 69 Januari a.s. wordt in.
de Royal Albert Hall te Londen
een Europcesch Volksdansfeest ge
houden, waaraan behalve groepen
uit Zweden, Noorwegen, Denemar
ken, Frankrijk, Joego-Slavië, Roe
menië, Schotland, Ierland en Enge
land ook dansers uit ons land lul
len deelnemen.
(Uit onze courant dd. 4 Jan.)
Europa danst althans de Noren,
De Schotten, Zweden en de Deen,
Zij komen dansende naar voren
Met Joegoslaviër, Roemeen,
Met Engelschen en rappe leren.
Zie Frankrijk. Holland in 't tournooi!
Zie al die dansers lustig zwieren,
In ouden, nationalen tooi!
Europa danst doch slechts ten deele.
Waar blijft de rest van 't continent?
Steekt dat te diep in zijn krakeelen.
Dan dat het zich naar Londen wendt.
Om daar in uitgelaten vreugde
Het nooit-meer-oorlog-ideaal
Dat van September ons nog heugde,
Te demonstreeren vredestaal?
Europa danst doch wijl in Londen
Een bonte schaar zich vroolijk rijt,
Wordt elders kostb're tijd verslonden
Door minder liefelijken strijd
De legers meten zich, marine
V erhoogt tonnage, dag aan dag,
Geschutfabrieken véél verdienen
De luichtmacht wekt steeds meer ontzag.
Europa danst de mannen, vrouwen
Uit 't volk gaan juichend zij aan zij,
Doch and'ren op de wereld rouwen
Onder de oorlogsheerschappij
De wapens kletteren in 't Oosten,
In Spanje vloeien bloed en traan.
Wij laten ons door dansen troosten!
Europa danst op een vulkaan!
SCHAGEN
HET MEISJE UIT HET VERRE WESTEN
IN THEATER ROYAL.
Mary Robbins is eigenares geworden van
een groot café-chantant in het AmeriJkaan-
sche gouddelversstadje Cloudy, waar do
mannen haar vereeren en een strenge, op
rechte, maar in zijn hardheid afstootende
sheriff haar zou willen trouwen, als Mary
maar wilde. Wanneer Mary in de postkoets
haar jaarlijksche reis naar de stad Monte-
rey maakt, is het de bandiet Ramerez, die
de postkoets berooft, doch, onder beko
ring van Mary's schoonheid, haar naar
Monterey volgt.
Na een amoureus avontuur met den ban
diet keert Mary naar Cloudy terug, waar
zij verneemt dat de sheriff 'n plan beraamd
heeft om den gevreesden Ramerez, naar
wien de politie reeds lang speurt, te van
gen en daartoe het gerucht verspreid heeft,
dat zich in Mary's café een groote hoeveel
heid goud bevindt. De sheriff hoopt, dat
Ramerez den schat zal komen stelen. Dit
gebeurt ook. Mary echter verbergt den ban
diet voor zijn achtervolgers in haar wo
ning, doch de sheriff ontdekt het bedrog.
De schoone herbergierster, in het nauw ge
dreven, zoekt een ongewone oplossing voor
het conflict, dat haar liefde op een zwaren
proef stelt: speelkaarten aullen n.1. over
haar lot beslissen! Verliest de sheriff, dan
zal hij zoowel Mary ak> Ramerez vrijlaten]
in het andere geval wordt het „Meisje uit
het Verre Westen" de zijne.
Meer willen wij van deze uiterst span
nende film, die vanaf a.s. Vrijdag in Thea
ter Royal draait, niet vertellen; men ga zelf
de opwindende scènes zien en genieten van
het fascineerende spel van Nelson Eddv en
Jeaneffe Macdonald, die de hoofdrollen
vervullen. Het spreek vanzelf, dat Jeanette
in deze groote Amerikaansehe operettefilm
volop gelegenheid krijgt, ons van haar
prachtige zangstem te doen genieten.
DE SNEEUW „PRET"
Het was gisteren een slechte dag voor de
automobilisten! Ni minder dan drie maal
moest het personeel van garage Blaauboer
en Kossen assisteeren een wagen uit een
meer of minder benarde positie te verlossen.
Bij den Molenwegbrug gleed een auto van
de Prov. Waterstaat weg. Het linkers pat-
scherm werd beschadigd. In den bocht bij
Barsingerhorn kon de chauffeur van P. T.
T. zijn wagen niet meer houden. Deze gleed
in de sloot en werd vrij ernstig bescha
digd. Onfortuinlijk was ook de vrachtrijder
Rezelman uit Wieringerwaard. Zijn wagen
gleed hij de Kreil van de dijk af en moest
opgetakeld worden. Hier viel de schade
nogal mee.
ONZE HAVEN IN 1938.
Hieronder laten -wij volgen een overzicht
an het aantal schepen, dat gedurende het
j. 1938 ligging had in onze haven en voorts
\an het betrekkelijke aantal tonnen maten:
Sohepen tonnen maat
Januari 36 985
Februari 38 1239
Maart 44 2387
April 60 2453
Mei 47 2373
Juni 68 4074
Juli 64 2348
Augustus 49 2545
September 60 3139
October 48 2123
November 44 2302
December 42 1613
Totaal
600
27581
Aan haven- én ka degel den werd door de
gemeente over 1938 ontvangen:
Januari f 18.50; Februari f 8.95: Maart
f 23.31; April f 27.78; Mei f 26.10; Juni
f 41.89; Juli f 35.72; Augustus f 52.81; Sep
tember f 114.67; October f 49.88; November
f 72.00; December f 71.66; in totaal f 543.27,