e „Groene" jakkert door de Baltische landen we DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER Hr. Hls. Tromp te Lissabon aangevaren Mussolini acht de niet- inmengingspolitiek mislukt Opzienbarende arrestatie België in Tarragoaa gevallen, Barceloaa bedreigd an del rekkii men i&"| icele 939 iiöei I CKa4» Udl vr draal bij de maand I de New de be-'. pruil-1 11.01? lichte: KTOoU 33 wat die be- k ge Dee Laan, Schapen, Tel. 20. VDAG 16 JANUARI 1939. 83e Jaargang. No. 10779. Met 14 graden onder nul... j(ntit'Van Kampen trotseeren honger en kou! Duitschland, Polen, Vrije stad Dantzig, Littauen, Let land of wel van Franfort a.d. Oder naar'Riga in één ruk. Dat presteerde het team Kruit-van Kampen gedurende den rit naar Tallinn, waar het tweetal zich thans voor bereidt voor den start naar Monte Carlo, welke, zooals men weet, morgen plaats heeft. Elk van de door onze Ral- lye-rijders doorkruiste landen heeft zijn eigen romantiek en, terwijl Kees Kruit de ijs- en sneeuwhindernissen „neemt", legt Van Kampen alle bezienswaardigheden uit het Hooge Noorden (voor zoover hij die door de be-ijzelde ruiten van de „groene" kan waarnemen) voor onze lezers vast in een boeiend reisrelaas. Königsberg: sc'hoorsteeneru fabrieksge- raas, donkere 'straten en apotheken. In één straat tel ik er 12 RIGA. Als wij dit schrijven, zitten wij met half bevroren vingers, met een drie- kwart leege maag en gevoellooze teenen in 't imposante stationsres taurant van Riga. Het kost moeite hier, tusschen 't geroezemoes van een paar honderd reizigers, 't ge brul van de obers en 't geknars van treinwielen op rails, in ge dachten het zoo juist afgelegde traject Duitsch—Poolsche grens— Riga, terug te gaan. Een traject van 1000 kilometer, non-stop afge- i legd. de Duitsche als Poolsche dou- jwas kennelijk benieuwd naar den toe- D(j van ^er Kaiser" in Doorn. Men Dlar' en hoe de Hollanders over hem dach- eekem wat ^,0 ex_i{eizer deed en of hij nog tiueele aspiraties had om te repatri- Sbedrijf en. Dit laatste werd echter dermate iro- oductie ii gevraagd, dat 't duidelijk was, dat aan- c den bejaarden monarch althans in den (kringen niet meer geheel au sérieux 1 zich at, «eerw, De Corridor, in. met de bevre- m gaat 't. naeindeloos geharrewar n dat Geid-bescheinigungen, Passen-Kontroll, auto-documenten, de Corridor in. De idor, die we' instuiven met een flinke goed# f?r uur, brengt ons vluchtende kippen en hier ialkoenen, portretten van Pilsoedski in ng to winkels, snaterende eenden, maar bo- klank naarden. Auto's ziet men practisch drijven Alles wordt hier getrokken of ge- i door paarden. Groote, lange beesten, heeft warrige manen en ongekamde staar- t'hcdrijf Naast, den-wagen loopen de voerlui, worden lange zweepen, die ze angstwekkend effende knallen, met zwarte pelsmutsen open soort bruin schootsvel om. Overigens beurS jeeren wij h telkens bij t informee- Kar den juisten weg naar een tong- Iedere wegnaam heeft consekwemt 15medeklinkers achter elkaar en gezien OoStlMc,ie hij de Polen- braken we er af en raar taaltje uit esiideo pers istot' eer-I n Ghi-f ouitievol rK Polen bedelen. k in Corridor blijkt dat, 't Poolsche |«fin arm volk is. Bouwvallige huizen, arloosde kinderen, slechte wegen, een jr land en een vreemd volk. De jeugd den tijd. Als we een halve minuut Non, komen er 10 of meer jonge I aangehold, die in commissie den be- >ch slaan! Pfïaat van dorp tot dorp. Steeds langs Eindelooze wouden, sparren, ft en wilgen, 't Is of heel Polen één ftis. Soms schemert tuschen 't diep- ftnet helder rood en brons-goud van 'n Christusbeeld. Van een wonderlijke N in deze woeste en kille omgeving, ft we het weten, zijn we den Corridor ?raced. ..Freie Stadf Danzig". Weer en-controle, weer de passen, 't carnet. Ditmaal zelfs 2 mark boete, jproéat Kees met daverende knalpot- w de 3li kilometer lange Weichsel- overgeraasd. We hebben 't mogen Hakenkruisen hï* Vri'6 Stadt veel hakenkruisen, veel L ..Heil Hifler". veel stramme '?r I I nen militair vertoon. ,.€l Wp--cen flits trekt Danzig voorbij. Groene «mi L? Unifei'mcn, en bil Mariënberg 't ,"l i. kasteel. F.en machtig blok graniet 1 ardsfeen. Dan weer een Weichsel- et ein-l 1 rijven I ste da;j teria: waar- ifficiefl 1 gedU' pre'j sdaad. PnfL?Ver en we zijn in de provincie Oost- Een >ander land en een ander volk feest n snon'cn als van een maskerade- de m6." Öferal groepjes menschen, die om iiv, Fiat gaan staan. Monte Carlo.... ofnj A'/p 'S at-^ Waar ligt dat ook weer...? «2 IV» van «hoorrl, 'In jif, ,..faan door naar Königsberg. een goede tpr. nnm e*er op Reichs Auto Bahn. We l' iPn 11 (op vol gas or door. Stadjes en dor- ;!,ii fnof '^neken flitsen voorbij. De motor asf l-i n P\P7'er "'f. Als een magneet, zoo Bsl k,emt hij aan het beton. Souvenir-jacbt op de Fiat. I-Iet is dezelfde straat waar we ons laven aan een kostelijk Goulash. Origineel Hon- gaarsch. Kees Kruit neemt een dubbele por tie en vindt 't jammer, als we opstappen. Het is hoog tijd, want behalve dat de jeugd bezig is met de souvenir-jacht op de Fiat, wacht ons nog een zwaar stuk van den dag (en nacht!). Bij Filsit weer de grens over. Via zware bruggen loopen we 't Memelgebied binnen. De rivier zelf ligt onzichtbaar onder kruiend ijs. Het lijkt wel een betonweg, waarop een ontploffing heeft" plaats gevonden. De Littausche douane brengt den Hïtler-groet. En hij vertelt, dat 't niet lang meer duren zal of 't Me melgebied is ook deel van 't Groote Rijk. Reeds nu, aldus deze ambte naar, is 87 pet. pro-nationaal-socia- listisch. De rest bestaat uit Joden buitenlanders. Op onze vraag, wan neer Memel Duitsch zal worden, lacht de man veelbeteekenend. Hij zegt dan: „So etwas kommt doch übernacht". En, voegt hij er aan toe: „dann gibt's hier auch kein Pas- senkontroll mehr Overigens betalen we zoo iets als een halve gulden voor „wegbelasfing"; bij de eerste 25 meter zijn we echter al 3 maal getorpedeerd door steenen op den weg, om te zwijgen van de kuilen s t Wordt steeds kouder. Het is nu... 9 uur in den avond. De lucht is grauw en ieder kwartier wordt 't kouder De weg is wit-bevroren. De boomen zijn ge heel beijzeld en regelmatig ziet men enor me hoopen verzameld ijs op den weg. Bij een tankstation wijst een barometer nu al 6 graden onder nul! Dat belooft wat. We jak keren door. Kilometer na kilometer. Maar evenredig aan de snelheid wordt 't ook kouder. Dat beteekent dat we midden tusschen de bosschen een soort groteske verkleedpartij geven. Lange overbroeken, mutsen, been kappen en handschoenen rukken in gefor ceerd tempo aan, en aldus tijgen wij ten strijde. Beijzelde ruiten. Inderdaad dien nacht trokken wij ten strijde. Het begon met de vier ven sters, waarop de aanslag zich in den kortst mogelijken tijd omzette in ijs. Eerst heb ben wij er glycerine op gesmeerd, maar dat hielp niet. Toen olie, hetgeen evenmin resultaat opleverde. Vervolgens vaseline, en daarna, als laatste middel, benzine. Het hielp allemaal geen zier. Wreef ie buiten 't voorraam schoon van ijs," eer je binnen was, werd het bereikte resultaat te niet gedaan. Ik heb mij voorgesteld 't fleschje wonderolie uit.de medicijnkist te benutten, doch dat ging niet door. Hagel en sneeuw en glinsterende ijsnaald- fes vallen nu. Het is fel koud. te meer daar een dikke nevel over 't land ligt. Geen won der. want we zijn hierop niet meer dan 2 kilometer van de Oostzee-kust. verwilderd. Langs den stik donk eren weg, af en toe een slee. Erop een man of een vrouw. Soms heide. Ze liggen te slapen op 't hooi. maar springen mpestal direct on. als we onze „groene" laten brullen. Dat is een aparte kunst van Kees. die met 't gas en de ver snellingen de afgrijselijkste geluiden kan oroduceeren! Mannen en vrouwen in jutc-zakken en huiden gewikkeld. Met lappen om 't ge zicht en soms een pot. laaiend vuur op de kar. Eigenaardig volk. Wolven janken... Zoo gaat de avond voorbij en de nacht komt. Met nog meer kou en sneeuw. Dp truien gaan over de overalls, en om de 2 minuten blazen we onze vingers warm. Ze tintelen ontzettend. Wij kijken nu al 2 uur lang uit naar een Weinstube, of een kneipje, en we zouden een koninkrijk betalen voor een heete schnaps. Maar er is alleen de weg en de sneeuw en de kou. En daar blijft 't bij. Een enkele maal stoppen we. Soms om de sneeuw wat weg te halen onder den wagen, soms om den weg te vergelijken met de kaart. Dan valt de ontzaglijke stilte je op. Nergens ter wereld kan het zoo volmaakt eenzaam zijn Je hoort je hart kloppen. En soms heel in de verte, 't gejank van een wolf, hoewél Kruit er z'n ziel en zaligheid om wil verwedden dat 't een hond is. Mij lijkt 't gegarandeerd wolvengehuil. Om 2 uur in den nacht komen we aan de Littausch-Letlandsche grens. De douane slaapt en 't kost een half uur om hem te porrenü (Gezwegen van de extra-Gebahr Voor 't bij nacht passeeren der grens. Hier zien de thermometer 14 gra den! Waar een Letlandsche douane van opknapte De Letlandsche ambtenaar moet eveneens 't bed verlaten. Hij trekt een gezicht van ze ven dagen slecht weer, maar kikkert op bij 't zien van de Hollandsche sigaretten. Dan vertelt hij bout portant dat Bakker—Schut en z'n maat ons 3 uur voor zijn. Van de an dere 2 koppels is hem niets bekend. Letland in den nacht onherbergzaam ijzig koud. Donker. We zitten vlak naast el kaar om wat warmte op te vangen, maar veel is 't niet, We hebben honger en zijn moe Maar Riga móeten we halen; program is program. En daarbij er is geen keus hier. In de spaarzaam verspreide dorpen is gc-en lichtje te bekennen. Uitgestorven. Dood. Zoo gaat 't door Letland. Recht op Riga aan. De weg is slecht; vol kuilen en gaten. De veeren van de Groene hebben 't hard te verantwoorden. De bagage rolt en klikt en rammelt. Kees volgt sleesporen. Secds krabben we 't ijs weg. Een Tanta- lus-arbeid. Kees zit aan 't stuur als de schipper van een reddingboot. Hij heeft twee slee-sporen en daarnaast ligt 3 deci meter rulle sneeuw. Af en toe loopt de wa gen eruit. Dan slingeren we naar links en rechte en kwakken we tegen elkaar aan. Om 6 uur in den morgen gloort er wat rossigs aan de lucht. Als de mist optrekt, eindelijk na zooveel uren, zien we een groote stad. Riga Riga op één na ons laatste punt. Na Riga Tallinn Maar eerst gaan we eten. Worst met knof look en zuurkool en brood. En wat mayon- naise toe. We waren totaal uitgehongerd en ik kan me niet herinneren ooit zoo co pieus ontbeten te hebben! Prinselijke belangstelling voor onzen vliegtuigbouw Prins Bernhard Fokker D 23. bewondert de Z.K.H. Prins Bernhard die steeds met be langstelling de ontwikkeling van de Neder- landsche vliegtuigbouw volgt, bracht Zater dagmiddag een bezoek aan de Fokkerfabrie ken, speciaal om het nieuwe tweeniotorige jachtvliegtuig, de Fokker-D-23, te bezichti gen. Zijne Koninklijke Hoogheid, vertoefde ge- ruimen tijd bij de D 23 en liet zich uitvoe rig inlichten omtrent de overwegingen, wel ke tot den bouw van dit, volgens geheel nieuwe principes geconstrueerd vliegtuig hebben geleid. Een gat beneden de waterlijn? WINDSTOOT DREEF EEN DUITSCH SCHIP OP DEN NEDERLANDSCHEN OORLOGSBODEM. Uit Lissabon wordt gemeld: Het Duitsche s.s. Orinoco is gisteren bij het verlaten van de haven in aan raking gekomen met den Nederland- schen flottieljeleider Hr. Ms. Tromp. Hr. Ms. Tromp zou ernstig bescha digd zijn. Hr. Ms. Tromp, welke op zijn eerste voor- jaarsreis Lissabon heeft aangedaan, zou vol gens het routeschema op Woensdag 18 Jan. vandaar vertrekken. De „Orinoco" is een schip van de HamburgAmerikalijn met een inhoud van 9660 bruto ton. Bij het passeeren. Nader vernemen wij, dat de „Orinoco" tij dens stormweer de haven verliet, geassis teerd door twee sleepbooten. Bij het passee ren van Hr. Ms. Tromp, liep het schip als gevolg van een hevigen windstoot uit de koers en kwam het met den oorlogsbodem in aanvaring, welke aan stuurboordzijde werd getroffen. Een aantal stalen platen van den Nederlandschen oorlogsbodem werd ingedrukt. Het verluidt., dat de flottieljeleider ook een gat beneden de waterlijn heeft gekregen. De sleepbooten heb-- ben tevergeefs getracht de aanvaring te voorkomen, waarbij het weinig scheelde of een van heide vaartuigen was gekapseisd. Na de hotsing heeft de „Orinoco", die niet beschadigd is, de reis voortgezet. Vertrek van Hr. Ms. Tromp uitge steld. De havenautoriteiten hebben een onder zoek naar Hr. Ms. Tromp ingesteld. Zij waren van meening, dat het schip ter reparatie in een droogdok zal moeten worden opgenomen. Tn verband hiermede is het vertrek van Hr. Ms. Tromp tot onbepaaldon tijd uitgesteld. De commandant van Hr? 'Ms. Tromp, kapi tein ter zee Doorman, bleef den gehcelen dag aan boord om persoonlijk alle veiligheids maatregelen te nemen. Hooggeplaatste regeeringsambte- naar beschuldigd van document- vervals ching. Naar wordt medegedeeld is te Brussel ge arresteerd een zekere dr. Inuiauuiboff. dfie de functie bekleedt van kahinetsattaohe bij het ministerie van arbeid en sociale verzekering Hij wordt* beschuldigd van de vervalsohing van in een proces te voorschijn gebrachte stukken. Dr. Imianitoff beweert, dat hij te Londen zijn doctorsdiploma als geneesheer behaald heeft, doch men twijfeld aan de echtheid van dit document. Voorts beweert hij dat hij tijdens den oorlog in 1918 als kapitein van het Engelsche leger aan het front van den User heeft gestreden. Zulks is onwaar schijnlijk, daar hij in 1902 is geboren en dus reeds op zestienjarigen leeftijd kapitein moet zijn geweest. Nader wordt vernomen dat Iminiatoff be kend heeft een vervalscher te zijn. Dit nummer bevat 8 pagina's Vl/EERBERICHT DE BILT SEINTi Verwachting: Voor het geheele land: Meest krachtige, tijde lijk nog stormachtige, Z. tot Z.W. wind, zwaar bewolkt met opklaringen, nog regen buien, iets minder zacht dan gister. Volgens de mededeelingen van het hoofdkwartier van Franco ie gister middag de stad Tarragonna aan de Middellandsche Zee, zonder ernstig verzet veroverd. Ook Reus, een plaats in de buurt, met nog 80 andere dor pen, zi'n door de Francotroepen be zet. Zij hebben thans ruim 'n derde gedeelte van Catalonië veroverd en naderen angstig dicht Barcelona. De linksche regcering heeft in deze stad, een der laatste bolwerken, thans ook alle vrouwen opgeroepen bijzondere diensten te verrichten. Het linksche communiqué meldt dat de troepen zich hebben teruggetrokken ten Oosten van de lijn Valls-Tarragonna. Ons kaartje geeft een beeld van het krijgs- eebied. Aan het Est.remaduraframt duurt-, volgens de linksche communaqué's de stirijd voort en zijn krachtige aanvallen der rechtschen af geslagen. Geineraal Miaja hoeft gistier,ein, in zijn stre ven om den druk op Barcelona te vermin deren, op een nieuw front een offensief tegen de troepen van Franco ontketend. Aan de Fransch-Spaansche grens wordt vernomen, da do burgerbevolking van Seo de Urgel van de regeering te Barcelona or der heeft gekregen, de stad binnen 24 uur te verlaten. Men maakt hieruit op, dat de re- geeringstroepen vastbesloten zijn tot hard nekkige verdediging van Seo de Urgel, dat de sleutel is tot het dal van Puigcerda en tot de spoorlijn van Frankrijk naar Barcelona via Tour de Carol. Hij blijft Franco steunen CHAMBERLAIN HARTELIJK IN ENGELAND ONTVANGEN. De Britsche ministers pauselijk onderscheiden. Volgens de Informazione Diploma- tica heeft Mussolini rondweg aan Chamberlain verklaard, dat hij de niet-inmengingspolitiek mislukt acht en Franco blijft steunen. Chamber lain wees op de nauwe betrekkingen tusschen Londen en Parijs, Musso lini verklaarde formeel, dat de as RomeBerlijn de grondslag van de Italiaansche politiek is en blijft. Als gevolg van een en ander is in Frankrijk een nieuwe golf van pro paganda voor Iinksch-Spanje ont staan, zegt men te Rome. Wat Spanje betreft, herhaalde de Duce. dat de laatste Italiaansche legionnaires te ruggeroepen zouden worden, wanneer do 'inkschen Iwfralfde doen en wanneer men Franco de belligeren tonrechten zal toeken nen. Het. is onzinnig, dat men hem deze nog steeds weigert, aldus de Duce. Indien men echter, zoo voegde Mussolini eraan toe, in den komenden tijd inmenging op groote schaal zou vaststellen van de zijde der met Negrin bevriende regeeringen, zou Italië zijn vriibeid van handelen hernemen. Tot dien kan van eenige conferentie geen sprake zijn. Hier blijkt dus wel uit, dat de conferentie inderdaad geen enkel practisch resultaat heeft gehad. Een door Frankrijk tegen de vrijheidsbe weging der faliangisten bevorderd „rood Spanje" moet leiden tot een onrechtmatige voortzetting van de Fransobe politiek op het Iberische schiereiland en tot een krach tenverschuiving. die voor den nationalen vrijheidsgeest, van Spanje ondraaglijk en voor de overige Middelinndsohe zee naties gevaarlijk zou zijn. Het Fransoh-Spaansclie probleem is derhalve thans- een probleem, dat de grootste aandacht en controle eisebt Berlijn is tevreden. De Beriijniscbo pers, zooals men weet door de regeering geïnspireerd deelt niet die mee- ning, dat geen practisch resultaat zou zijn bereikt. Een bekende autoriteit zou hebben verklaard: „Wij zijn verheugd over den voortgang, welke is gemaakt om staatslieden en volk 'net de meeningen van anderen bekend te •maken door directe besprekingen. Dit is on getwijfeld ook te Rome het. geval geweest. Mussolini vraagt zeer zeker mi-ets onrede lijks en er kan geen twijfel over bestaan, dat de Duce op dit punit verzekeringen heeft gegeven, welke de Britsdhe staatslieden vol doen." Mussolini als oplosser van het Joodsche vraagstuk? Volgens Britsche kringen te Rome, die ver klaren, dat Chamberlain en Halifax zeer voldaan zijn over hun bezoek, is Mussolini voornemens mede te werken aan de oplos sing van het Joodsche vraagstuk. De natuurlijke aspiraties van Italië zijn tijdens de besprekingen niet gedefinieerd en er was geen beraadslaging over de eischen van Italië ten aanzien van Tunis, Suoz en Dzjiboeti. De officieele Italiaansche pers geeft uit gebreide commentaren. Zij komen feitelijk nergens anders op neer-, dan dat men el- kaars standpunten beter heeft leeren ken nen en waardeeren. Chamberlains thuisreis. Via Genua en Parijs is Cchamberlain naar zijn vaderland teruggekeerd. Halifax is naar Genève doorgereisd waar hij Bonnet zal ont moeten. Op zijn thuisreis is Chamberlain bij elk oponthoud aan de Italiaansche sta tions door de bevolking luide toegejuicht. De minister president is in Parijs niet uitgestapt Duizenden menschen wachtten hem gister avond te Londen op. Chamberlain droeg een rose anjelier in zijn knoopsgat en bad zijn parapluie in de hand. Hij glimlachte, en zag er gebruind en gezond uit. De Paus beeft den Britschen ministers een gouden medaille overhandigd. De paus zei- de bij deze gelegenheid dat bij deze medail le. welke de beeltenissen droeg van twee groote Engelschen uit een ander tijdperk, gaarne schonk aan de twee beroemde En gelschen van heden. Beide ministers uitten bun erkentelijkheid jegens den paus voor het kostbare geschenk.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 1