Door dik en dun
achter Mussolini
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Hitier en Mussolini
hinderpalen voor de
arbeidersklasse
Nederland
is vredesgezind
K.N.V.B-programma
voor Zondag a s.
Chamberlain
heden
ei#€*om*«nt
Laan» Schaden, Tel.
DINSDAG 31 JANUARI 1939. 83e Jaargang. No. 10782.
Uitga*. der KV. Uitg.-Mif. „Xollandt Noofd.rkworticr-
LM
11S
nk
.GEN,
Moei
:\verö
et Ou-
;n let
L
in,
•d mei
Hitiers rede in den Rijksdag
dC
o
r nie
e ivet
ië e
el kui
ge vs
ide c:
inden
Statie
en va
worda
;n wa
Ting 4
krati
u tel
voor 1
had
een
muz
Stasi
ïd
agavci
en
ie, op(
krart
aan
Win
taak
ij stai
er
De val van Italië zal het einde
van Duitschland beteekenen
Geen mededeeling over Duitsche toekomstplannen
Duitschland moet exporteeren 9
De gematigde toon van de groote rede van Hitier, gis
teravond in den Rijksdag gehouden, schoon vol verholen
sarcasme, was wel in groote tegenstelling met zijn micro
foonoptreden in de spannende dagen van September En
toch is de rede van gisteravond van het allergrootste be
lang geweest, immers heeft Hitier twee ondubbelzinnige
verklaringen afgelegd. Hij zal Italië door dik en dun vol
gen, omdat hij overtuigd is, dat wanneer het fascisme in
Italië vernietigd zou worden, ook het einde van het natio
naal socialisme daar zou zijn. Dit beteekent dus ook, dat
Duitschland aan Italië's eischen kracht zal bijzetten.
In de tweede plaats heeft Hitier het bestaan van moei
lijke economische problemen in Duitschland toegegeven.
Problemen, welke slechts door internationale samenwer
king kunnen worden opgelost! Van veel gaf Hitier de
Joden de schuld.
Door de Joodsche lastercampagne hebben ook de ver
houdingen met Amerika te lijden, verklaarde de Führer.
keren, omdat zij democratieën vormen, hij-
voorbeeld te beoorlogen.
De bewering, dat het nationaal-so-
cialistische Duitschland binnenkort
Noord- o! Zuid-Amerika, Australië,
China, of zelfs Nederland aan
vallen of verdeelen zal, en wel om
dat daar andere regeeringssystemen
heerschen, zou nog slechts aange
vuld kunnen worden met de voor
spelling dat wij in aansluiting
daaraan het voornemen hadden, on
middellijk den vollen maan te be
zetten.
Verder sprekende over de economische
vraagstukken zeide Hitier, dat zoolang de
rijkdommen der wereld worden verdeeld
met geweld, deze vcrdeelingcn ook met ge
weld gecorrigeerd zullen worden, Duitsch-
lands koloniaal bezit geroofd is tegen de
verzekeringen van Wilson in.
Wanneer dit koloniaal bezit geen betecke-
nis heeft, kan men het gemakkelijk terug
geven. Dat teruggeven niet mogelijk is om
dat Duitschland er niets meer mee zou we
ten te beginnen, is belachelijk en dat het
niet teruggeven kan worden, omdat Duitsch
land daarmede een strategische nositie zou
krijgen, is een monsterlijke poging om een
volk algemeene rechten te ontzeggen.
Hitier Verklaarde slechts wijziging in het
voedingsprobleem te zien door:
1. Aanvullenden invoer van levensmidde
len, d.w.z. een stijgende uitvoer van JDuit-
sche producten of
2. uitbreiding van de levensruimte van
ons volk. Aangezien de tweede oplossing nog
niet aanwezig is, zijn wij gedwongen ons
met de eerste bezig te houden.
D.w.z. wij moeten exporteeren om levens
middelen te kunnen koopen en wij moéten,
aangezien voor dien export voor een deel
grondstolfen noodig zijn, die wij zelf niet
•helmen, nog meer uitvoeren om die grond
stoffen te kunnen krijgen.
Het gaat hier dus om den zorg voor het
dagelijksch brood.
Wanneer dan door vreemde staats
lieden met ik weet niet wat voor
economische tegenmaatregelen
gedreigd wordt, kan ik hier slechts
verzekeren, dat in zulk een geval
een economische wanhoopsstrijd be
ginnen zou, die voor ons heel gemak
kelijk uit te houden is, omdat ons
volk bereid is zich groote opofferin
gen te getroosten.
Zie verder volgende bladzijde.
Zooals hij meer heeft gedaan, begon Hit-
er een overzicht te geven van alles, wat
- n de afgeloopen jaren onder het nationaal
ocialistisch bewind tot stand was gekomen,
e.» "aai'u_it men moet zien, een rechtvaardiging
l' van zijn methoden om de moeilijkheden op
te lossen. Als belangrijkste van de zes ge
wichtigste jaren in de Duitsche geschiedenis
Doemde Hitier
het jaar 1938,
Waarin Duitschland genoeg kreeg van de een
zijdige uitlegging van de veertien punten
Van Wilson ten aanzien van het zclfbe-
stemmingsrecht der volkeren. Hitlcr schetste
de bekende gevolgen, de annexatie van Oos
tenrijk en Sudctenduitschland.
Allen zijn gelukkig, dat, dank zij
het initiatief van sprekers vriend
Benito Mussolini en door de hoog
geschatte bereidwilligheid van
Chamberlan en Daladier tenslotte
con „oplossing is gevonden voor dit
moeilijke- vraagstuk langs vreedza
me n. weg.
Het Duitsche volk heeft zelf zijn eenheid
afgedwongen, de jonge weermacht heeft zijn
proef glansrijk doorstaan»
pr.
nemen
i N'opi
ce kei*
>igen
en 'n
vei?1
ite ovi
jon#
ïoe er
;nktc
van
,-oor
ir en
n pr*
Het geschreeuw der democraten.
Op sarcastischen toon laakte Hitier het
optreden der „voorvechters van een demo-
cratisohcn moraal," welke omtrent Duitsch
land zulke sombere voorspellingen doet,
"het volk lijdt honger en Duitschland zal
ten gronde gaan aan een financieele crisis
of aan een productie crisis, of anders toch
aan een consumptie crisis" heet het, spot
Hitier.
Ook het Duitsche volk is zich van moei
lijkheden bewust, maar alle economische
moeilijkheden zijn terug te brengen op de
overbevolking, 135 rn.ons.chen per vierkante
kilometer, zonder hulp van buiten en zon
der alle reserves van vroeger. Vijftien jaren
lang door de geheele overige wereld geplun
derd, belast met ontzaglijke schulden, zonder
koloniën, wordt het Duitsche volk toch ge
voed en gekleed en heeft het geen werkloo-
zen.
Het is daarom geen wonder, dat het Duit
sche volk het tegenwoordige regiem zijn
instemming geeft en het vroegere afwijst.
Echter het is ons, Duitschers, volkomen on
verschillig, welke staatsvorm andere volken
bezitten. Wij zien er geen voordeel in het
nationaal socialisme als idéé te leveren,
noch hebben wij aanleiding om andere vol
ONZE OOST.
Groote uitbreidina der
Luchtvaart Afdeelitig
van het K N.I.L.
Troepentransport te Priok gearri
veerd.
De aankomst van niet minder dan 81 mi
litaire monteurs met de mail-vrachtboot „Ko-
ta-Gedeh" Zondagmorgen te Priok, is wel een
aanwijzing voor de groote uitbreiding van de
Luchtvaart-Afdeeling van het Koninklijk Ne-
derlandsch-Indische leger, lezen wij in het
B. X'. van 23 Januari.
Is het tevoren niet voorgekomen, dat de
L. A. een dergelijke personeelsversterking
van beteekenis ineens uit Holland kreeg, ook
een ander wapen, de genie, heeft een opmer
kelijke aanvulling gekregen, namelijk 20
man.
Voorts was aan boord een sterk aanvul
lingsdetachement voor de infanterie, 52 man.
Aldus vervoerde de „Kota-Gedeh" een „troe
penmacht" van 153 man, onder commando
van kapitein v. d'. Eem (de bekende sports
man), die te Batavia in garnizoen komt),
die bijgestaan werd door twee nieuw-uitgeko-
men tweede luitenants.
Alle militairen debarkeerden te Priok. Den-
zelfden dag werd doorgereisd naar Tjimahi
en Bandoeng.
Het is zoo vreemd,
zegt Baldwin
„Een oorlog zou heden ten d ie
een erfenis van haat tusschen
de naties nalaten, zooals de we
reld nog nooit rek'--heeft"
De oud premier Baldwin heeft gisteravond
te Worchester een rede gehouden. Hij ver
klaarde, dat hij, voor hij zich als minister
president terugtrok, met Chamberlain de po
litiek van persoonlijk contact tusschen de
staatshoofden had besproken en hem had
gezegd: „Ik wilde, dat ik het zelf had kun
nen doen, doch mijn kruit is vei choten.
Het zal uw taak zijn en de zegen der mensch-
heid zal uw deel zijn, als gij dit land en
Europa door de komende twee of drie jaren
naar het pad van don vrede kunt sturen".
Het volk zou zich schrap zetten.
Baldwin zeide, dat er in sommige deelen
van het Europëesche vasteland twee hoogst
gevaarlijke denkbeelden omtrent het Engel-
sche volk heerschten dat het bevreesd was
voor den oorlog en dat het niet dé noodige
offers wilde brengen om zich ingeval van
oorlog te organiseeren. Beide voorstellen
zijn in elk opzicht onjuist en zij zijn ge
vaarlijk omdat, indien er geloof aan wordt
gehecht, zij een volk een weg kunnen doen
inslaan, die het niet zou volgen als het wist
hoe onjuist zijn meening was. Baldwin zeide
te weten, dat als de tijd daar was, het volk
zich schrap zon zetten om den eersten schok
op te vangen en er kon dan slechts een re
sultaat zijn. dat het land met een zaak om
voor te vechten de vrijheid van de,n men-
schelijken geest zal vechten met een eens
gezindheid van alle klassen en alle standen,
zooals men in geen enkelen oorlog, die ge
voerd is, ooit heeft gezien.
Tenzij—
Een oorlog, zoo vervolgde Baldwin, zou
heden ten dage een erfenis van. haat tus
schen de naies nalaten, tfooals de wereld
nog nooit gekend heeft en ik geloof, dat
deze erfenis de anarchie in1 Europa zou zijn.
Tenzij de wil tot vrede in de harten en zie
len van alle leiders in Europa bestaat, zou
er een tijd kunnen komen, dat de oorlog
onvermijdelijk zou zijn. Hij is nog niet ge
komen en ik hoop, dat hij ook niet zal
komen.
De ministerpresident heeft, aldus Baldwin,
geen gemakkelijkcn weg te bewandelen. De
onrust is nog niet voorbij.
Wij kunnen erkennen, en dat doen
wij ook, dat Hitier zoowel als
Mussolini vele dingen voor hun volk
gedaan hebben, doch bet is zoo
vreemd in twee merkwaardige man
nen, die toch beiden voortgekomen
zijn uit de arbeidende klasse, waar
onder zij geleefd hebben en welker
leven' zijn hebben meegemaakt, het
is zoo vreemd, en voor mij zoo be
droevend, te zien hoe zij de kansen
hunner eigen klasse om hun lagen
levensstandaard te verbeteren, be
lemmeren. door haar aan het werk
te houden door het vervaardigen
van munitie voor een bloedigen oor
log. Het is tragisch en heeft zijn te
rugslag op andere landen
Zelfs indien er overal goede wil bestond,
zoolang met 't volk hoofdzakelijk deze mu
nitie laat maken, zal er gevaar zijn in een
wereld, waarin de wetenschap de naties
vlak bij elkaar heeft gebracht. Daarom, zoo
besloot Baldwin, is de tijd dat wij onze po
gen mogen doen verslappen, nog niet geko
men.
Dit nummer bevat 8 pagina's
Maar verknocht aan zijn onaf
hankelijkheid. Paragraaf 10
van het Vrijz.-Dem. program past
niet meer in dezen tijd.
Voor de Vrijzinnig-Democratische Vereeni-
ging te Amsterdam hield mr. A. M. Joekes
gisteravond een inleiding over de buitenland-
sche politiek van ons land.
In de woelige wereld van thans moeten
wij onze richting bepalen, aldus spr. in het
begin van zijn rede, waarin hij het feit laakt
dat Nederland in het republikeinsche Spanje
een Duitschen gezant heeft. Ook is spr. 't er
niet mee eens, dat wij in Sovjet-Rusland
geen diplomatieke vertegenwoordiger heb
ben.
Als argumenten voor het niet-erkennen
worden genoemd: lo. anti-christelijke poli
tiek, 2o. anuleering der buitenlandsche
schuld: 3o gevaar voor communistische pro
paganda.
Deze argumenten zouden, aldus spr., tegen
meer landen kunnen worden aangevoerd.
Wij houden de Volkenbondsge
dachte vast.
Onze verhouding tot. den Volkenbond be
handelend, geeft spr als zijn meening te ken
nen, dat op den duur voor kleine landen al
leen een stelsel van collectieve veiligheid
een waarborg is voor den vrede.
Het beginsel van art. 16 moeten wij hoog
houden, daarbij vasthoudend aan het over
leg plegen over zekere maatregelen. De
beslissing kan door ieder land zelf bepaald
worden. Dit is toch iets anders dan de oude
neutraliteitspolitiek. Wij mogen ons aan
het overleg niet onttrekken. De minister
van Buitenlandsche Zaken achtte deze ver
plichting vanzelfsprekend. Wij houden dus
de volkenbondsgedachte vast.
Waar wij rekening mee moeten
houden.
Naarmate de collectieve veiligheid zwak
ker is, moet men rekening houden met de
grootte van de weermacht. Een feit is, aldus
spr. dat in September j.1. aan een land on-
-echtmatige eischen werden gesteld, zon
der dat dit land een beroep op den Volken
bond kon doen. Wij zullen dus hier en in
Xederlandsch-Indië een weermacht moeten
onderhouden.
Paragraaf ÏO van het V.D.-program
„Beperking van de gewapende macht
van den staat tot hetgeen noodig is
voor de handhaving van binnenland-
sche orde en rust en voor de in ver
hand met het lidmaatschap van den
Volkenbond noodige medewerking
aan internationale rechtshandha
ving" past niet meer in dezen tijd
ïldus de heer Joekes.
Nederland is vredesgezind maar
verknochtheid aan zijn onafhanke
lijkheid.
Spr. eindigt met de aansporing voor den
komenden tijd een vastberaden ernst te
kweeken. Samenwerking en vastberadenheid
zijn noodig,
EERBERICHT
DE BILT SEINT.
Verwachting: Lichte vorst tot
temperatuur om het vries
punt, gedeeltelijk bewolkt,
droog weer, matige tot
zwakke Oostelijke wind.
Algemeene vooruitzichten: In
de eerstvolgende dagen
wordt geen verdere toena
me van de vorst verwacht.
Het inhaalprogramma a.s. is als
K. N. V. B. voor Zondag a.s. is als
.volgt samengesteld:
H. R. C.Al km. Boys, West Fri-
siaAlcmaria, Q. S. C., Helder,
AtlasStrandvogels, Wieringer-
waard—B. K. C., D. T. S.—Nieuwe
Niedorp, M. F. C.—Texel, Z. F. C. III
H. R. C. II, Helder II—Alcmaria
H, West Frisia II—H. R. C. III,
Ai km. Boys II—W. F. C. III.
antwoordt Hitier
BELANGRIJKE DEBATTEN IN
HET BRITSCHE LAGERHUIS.
Chamberlain zal vandaag in het
lagerhuis, naar aanleiding van het
debat inzake de buitenlandsche po*
litiek gelegenheid hebben, om Hit-
Ier te antwoorden. De president
heeft niet thuis gedineerd en ook
niet naar de speech van Hitier ge
luisterd, aldus U. P., maar hij zal
vanochtend op zijn bureau een vol
ledige vertaling van de rede vin
den, zoodat hij deze grondig kan
bestudeeren, alvorens in het parle
ment te spreken.
Tusschen drie uur en kwart voor vier,
d.w.z. in het vragenuurtje, zal Chamberlain
verklaringen afleggen over zijn reis naar
Rome. Tegen vier uur zal Attlee de debat
ten openen over de buitenlandsche zaken,
Deze debatten zullen worden voortgezet tot
des avonds elf uur. Behalve op de reis naar
Rome zullen de op de agenda staande vra
gen onder meer betrekking hebben op uiterst
talrijke en uiteenloopende onderwerpen, o.
m. den toestand in China, Tsjehoslówakije,
Spanje, den toestand der herbewapening,
de Palestiinsche zaken, landbouw etc.
Belangrijke rede van
den Paus verwacht
In religieuze kringen kent men veel be
teekenis toe aan de plechtige audiëntie, die
de Paus op 11 Februari het geheele Italiaan-
sche episcopaat zal verle -nen. Men gelooft,
dat de Paus een rede zal houden, waarin hij
de vraagstukken zal behandelen, welke de
betrekkingen tusschen den Heiligen Stoel
en de fascistische regeering sedert verschei
dene maanden moeilijk hebben gemaakt.
Britten gegijzeld
Een aantal Britsche onderdanen uit Gi
braltar is te La Linea door de rechtschen ge
arresteerd, naar men gelooft als vergeldings
maatregel tegen de demonstratie te Gibral
tar voor het agentschap van Burgos.
Hitler antwoordt
vandaag op de vragen
van onze lezers.
Zie daarvoor pag. 4 van
het 2e blad.