Wij streven naar een goede verstandhouding met Duitschland Het bevolkingsonderzoek ie de Wiiriipiur -o- DE WERELt W Engeland moet kunnen terugslaan Postvluchtcn op Indü Minister keurt te strenge critiek af VERDER OVERLEG MET DE KLEINE MOGENDHEDEN. De Nederlandsche regeering verde digt in de zoo juist verschenen woordmemorie aan de Eerste Ka mer over de begrooting van Buiten- landsche Zaken voor 1939 nog eens haar principe, dat de veiligheid der kleine staten het best gewaarborgd wordt door een deugdelijk stelsel van collectieven bijstand. Gaarne geeft de regeering in dit stuk opnieuw de verzekering, dat zij elke gelegenheid zal aangrijpen om te komen tot een herleving van dit beginsel. Daarbij moet echter met de mogelijkheid wor den rekening gehouden, dat, juist teneinde het gestelde doel in de toe komst te kunnen verwezenlijken, het noodzakelijk zou kunnen zijn, aanvankelijk nog verder te gaan in de richting van aanpassing der thans hoogstens formeel nog geldende, doch in waarheid slechts een schijnbe staan leidende, bepalingen aan de werkelijkheid. De minister is voornemens, om in gevallen waarin zulks met vrucht zou kunnen ge schieden, het overleg met andere kleine mo gendheden voort te zetten. Het verleenen van doortocht Ongetwijfeld laat het facultatief stellen van artikel 16 de mogelijkheid van een ac tieve deelneming aan een gemeenschappe lijke militaire actie toe. De minister moge echter in herinnering brengen dat, gelijk hij te Genève in zijn rede in de Volkenbonds vergadering nog eens uitdrukkelijk heeft doen uitkomen, Nederland niet bereid zal zijn tot het verleenen van doortocht, indien de staat-aanvaller een aangrenzend land zou zijn. Het denkbeeld te zamen met de ex-neutra len ten opzichte van de gebondenheid aan artikel 16 een dergelijke positie te verkrij gen als Zwitserland dat van ouds in de positie van permanente neutraliteit heeft verkeerd voor zich wist te verwerven, komt den minister niet -wenschelijk, noch voor verwezenlijking vatbaar vqpr. Betrekkingen met Dnitschland. Het belang van goede betrekkingen met Duitschland met nadruk door eenige leden bepleit, behoefde der rogeering zeker niet te worden voorgehouden. Zij is er zich ten volle van bewust, dat, afgescheiden van overwegingen van internationaal gemeen schapsgevoel, hetwelk ook in ons volk als traditie leeft, Nederlands zakelijke positie in de wereld te allen tijde zoowel waar borg als beweegreden, zal vormen voor het streven naar een goede verstandhouding tot andere mogendheden en met name ook tot Duitschland. Dat omgekeerd dit streven ten op zichte van Nederland ook aan Duit- sche zijde bestaat, zag de regeering niet voldoening en waardeering be vestigd in de jongste rede van den Rijkskanselier. De verboden voetbalwedstrijd. Evenzeer overbodig was het dan ook van den kant der bovenbedoelde leden er op aan te dringen ,dat v'an de zijde der regeering zou worden tegengegaan al datgene wat die betrekkingen kan vertroebelen! Dat bedoel de leden, ter motiveering van dien aandrang (welke overigens alleen betrekking hebben kan op datgene wat de regeering zou ver mogen tegen te gaan), wijzen op den druk, welken het verbod van den Nedcrlandsch- Duitschen voetbalwedstrijd te Rotterdam in de Duitsche pers gemaakt heeft, getuigt niet van begrip voor het toch zoo duidelijk aan gewezen standpunt dat de Nederlandsche overheid, bezield met Nederlandsche opvat tingen van gastvrijheid, had in te nemen. Immers is het verbod louter ingegeven dooi den emstigen wensch om, door preventief ingrijpen, elke onaangename bejegening, wel ke aan gasten van Nederland onder den verschen indruk van buiten Nederland ge beurde feiten door daden of uitingen van niet te voren aanwijsbare individuen ten deel zou kunnen vallen, te voorkomen. Wat deze leden in hun repliek aan eerst- bedoelden opmerken ov"'- de houding dier genen in den lande, die zich zelfs tot in liet Nederlandsche parlement toe, beijveren, in Duitschland verkeerde voorstellingen te wekken ten opzichte van de bedoelingen, welke bij de regeeringsmaatregelen in het algemeen, en bii het uitvaardigen van meer- vermeld verbod in het bijzonder, hebben voorgezeten, heeft de volledige instemming van den minister. Elk weldenkende moet dit bedrijf veroor- deelen. Gevaarlijke critiek. Meer schade dan zij wellicht zelf vermoeden, doen echter ook zij, die, al dan niet moedwillig, de grenzen overschrijden van de critiek, welke in een tijd van tegen elkander bot sende en elkander onderlin uitslui tende politieke ideologieën en hare practische consequenties op zichzelf onvermijdelijk is. Duitschland gebruike geen troe bele bronnen. De Regeering zal, volhardend in haar stre ven naar een goede verhouding met Duitsch land, er te eerder op mogen rekenen, dat bevoegde Duitsche organen de middelen bezigen, die hun ten dienste staan, opdat in de publieke uitingsvorm, waarover men in Duitschland beschikt, niet voorstellingen omtrent Nederland een plaats vinden die niet met de waarheid overeenstemmen, iets waartegen ons land even gegronde bedem kingen heeft als welk ander land ook. Af zien aan Duitsche zijde van het afgaan op bronnen, waarvan het troebel karakter be kend is als uitgangspunt van daarom on vermijdelijk onjuiste bcoordeelingen, is daarbij een eerste vereischte. Cnze verhouding tot België. Te midden van zoovele internationale te genstellingen is het ongetwijfeld hoogst wenschelijk, dat landen als België en Ne derland, die, op een zeer belangrijk punt in West-Europa gelegen., de erfgoederen die hun zijn toevertrouwd ongerept bewaard willen zien en overtuigd zijn daarmede naast hun eigen belang ook een algemeen belang te dienen, in de beste verstandhou ding van goede buurschap leven. Zulks behoeft volstrekt geen uitdrukking te vin den in militaire afspraken, welke dan ook, waarvan geen sprake is. De minister kan niet verklaren dat het bezoek van den Koniiig der Belgen meer uitzicht heeft geopend dan tevoren bestond op oplossing van de hangende quaesties 'hiet België in verband met herziening van de scheidingsregeling van 1839. Wèl is er re den aan te nemen dat de sfeer waarin die quaesties mocht het gelukken eenmaal een grondslag te vinden voor onderhande lingen zullen kunnen worden behandeld, een zal zijn van vriendschap. Dat enkelingen in België nog annexionistisohe gevoelens hebben, doet hieraan niet af. Marine officieren waarschijnlijk naar Nieuw Guinea Als steun van een wetenschap pelijke expeditie. In aansluiting op hetgeen medio Decem ber gemeld is omtrent de plannen van het Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap om een expeditie uit te rusten naar Nieuw Gui nea, kan nog het volgende worden gemeld, lezen wij in het Nwslb. Van het Indische gouvernement is reeds toestemming verkregen en alle medewerking toegezegd. Het staat dan ook vast, dat de ze expeditie dit jaar, waarschijnlijk in Oc- tober of November, naar Nieuw Guinea zal vertrekken. Wij vernemen verder, dat zij het gebied rondom de Wissel-meren zal exploireeren en zich voornamelijk zal bezig houden met anthropologische.' zoölogische, botanische en geologische onderzoekingen, welke van groot belang geacht worden vooi de wetenschap aangezien van de fauna en flora dezer ge bieden nog weinig bekend is De leiding zal berusten bij den bekenden Nederlandschen ethnoloog, dr. C. C. F. Le- roux, algemeen conservator van de afdee- ling volkenkunde van het rijksmuseum voor natuurlijke historie en privaatdocent aan de universiteit te Leiden. De Indische regeering heeft voorgesteld aan de expeditie te doen deelnemen door dr. J. Brouwer, officier van gezondheid eer ste klasse en bekend anthropoloog en dr. C. van Steenis, de botanicus die zich door zijn expeditie naar het Loeser-gebergte van Atjeh een reputatie heeft venvor en. Als geoloog gaat mede dr. C. P. A. Zyl- mans van Emmichoven, van den dienst van mijnbouw bij het departement van V. en W. Het ligt voorts in de bedoeling, hoewel hieromtrent nog geen beslissing genomen is, dat eênige marine-officieren de expeditie zullen vergezellen, voor wie dan een of meer marine vliegtuigen ter beschikking gesteld worden. Dit laatste staat in verband met de, zeer voorloopige projecten van een vliegba sis te vestigen in enkele meren op Nieuw Guinea. Amsterdam heeft werk voor hoofdarbeiders B, en W. vragen een crediet van ruim een ton. Bij verscheidene raadsbesluiten werden te Amsterdam credieten beschikbaar gesteld voor het doen uitvoeren van een aantal werkzaamheden van wetenschappel ijken, administratieven, technischen of statisti- schen aard door werklooze hoofdarbeiders, omtrent welke werkzaamheden met de re geering overeenstemming was bereikt. Deze werkzaamheden zijn thans voor het grootste deel voltooid. Aan de uitvoering van deze objecten namen tot heden 280 personen deel. Daarenboven is thans in uit voering, voor een groot deel door werklooze hoofdarbeiders, het inrichten van het per soonskaartenstelsel bij het bevolkingsregis ter, waar 35 personen te werk gesteld wor den. In den loop van 1938 is door de gemeen te Amsterdam met de regeering opnieuw omtrent de uitvoering van werkzaamheden van bovengenoemden aard overleg gepleegd hetwelk er toe geleid heeft, dat voor de uit voering van eèn nieuwe reeks werken toe stemming is verleend, verdeeld in drie ca tegorieën, omvattende resp. 6, 30 en 43V2 manjaren. B. en W. vragen den raad voor de uitvoering van dezen hoofdarbeid een crediet van 105.575 gulden beschikbaar te stellen. De Nederlandsche Joden in het buitenland Voor de belangen der Nederlandsche Joden in het buitenland komt de minister van Buitenlandschè Zaken, telkens wanneer daartoe aanleiding blijkt te bestaan, op ge heel dezelfde wijze op als voor die van el- ken anderen Nederlander, aldus deelt Zijne Excellentie in de- Antwoord-memorie van zijn departement mede. Hem zijn geen ge vallen bekend, waarin Nederlandsche Joden uit Duitschland zijn verjaagd, nadat hun vermogen aldaar was geconfisceerd. Luchtmacht niet zuiver defen sief. Minister Kingsley Wood heeft gisteren in de „Constitutional Club" een rede uitge sproken. waarin hij o.m. zeide, dat het on gegrond is te denken, dat het ministerie van luchtvaart haar vroegere politiek voor de luchtverdediging gewijzigd heeft en te ruggekomen is tot een zuiver defensieve strategie. De minister voegde hieraan toe: Wij bezitten en zijn bezig met den opbouw van een goed in evenwicht zijnde lucht- strijdmacht Het tegenoffensief blijft en moet blijven een essentieele factor der Britsche luchtdefensie aangezien ons vermogen om terug te slaan, wanneer wij mochten wor den aangevallen, van vitaal belang zou zijn. In het ministerie van oorlog hebben wij uiteraard onze technische en strategische po litiek aangepast aan de ontwikkeling van de luchtoorlogstechniek, maar dat beteekent niet, dat wij voor het oogenblik alleen kun nen vertrouwen op de vechttoestellen en de defensie op den grond. De taak der Chineesche studenten Artikel van mevr. Tsjang Kal Sjek. Naar het Chineesche telegraafagentschap meldt heeft mevr. Tsjang Kai Sjek in een serie artikelen over de functies van Chinee sche scholen en universiteiten o.m. geschre ven. Om de bombardementen van universi teiten te rechtvaardigen, beweren de Japan neezen, dat onze scholen en universiteiten centra van weerstand zijn. Alle opvoedings instellingen moeten er naar streven zich die beschuldiging waardig te maken. Zij moeten centra van weerstand zijn, zoozeer zelfs, dat zij leeg behoorden te zijn omdat de stu denten aan het front zouden zijn om voor hun land te strijden. Ook in andere landen, zou dit het geval zijn, zeide de vrouw van den generaal, zoo als b.v. in Engeland in 1914 alle studenten naar het front trokken. Zij wisten waar zij zijn moesten. Zonder aarzelen legden zij hun boeken neer, namen de geweren en trokken ten oorlog om een schuld te betalen, die den eersten hunner met hun leven vereffenden. Aangezien ech ter onze legers op het oogenblik groot ge noeg zijn om recruteering in de scholen niet noodig te maken moeten de Chineesche stu denten zich op andere wijze verdienstelijk maken jegens hun land. Hun doel moet dan liggen in het doen ontwaken van het ver stand onder het Chineesche volk, in het brengen van vei'betering in zijn levensom standigheden. Ook dat moet een speciaal doel zijn van onze universiteiten, zoo eindigt mevr. Tsjang Kai Sjek. ProL ter Veen over het doel en werk der stichting Arbeid noodzakelijk voor de kennis der lichamelijke en geestelijke eigen schappen van ons volk. Een ideaal studie-terrein De stichting voor het bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders heeft dezer dagen haar nieuwe lokaliteiten op de tweede verdieping van de voormalige Du- fayschool te Amsterdam in gebruik genomen. Door de medewerking welke de stichting, die nu reeds gedurende andei-half jaar werkzaam is, van vele zijden heeft onder vonden en welke haar ok thans in de ge legenheid heeft gesteld deze nieuwe woning op eenvoudige doch smaakvolle wijze in te richten, heeft men de beschikking gekregen over een hui. dat de medewerkenden de volle gelegenheid biedt het in de polders verzamelde materiaal uit te wei*ken en in statistieken vast te leggen, de vraagstukken te bestudeeren en op te lossen. Deze voor de stichting zoo vreug devolle gebeurtenis heef' den voor zitter van het dagclijksch bestuur, prof. dr. H. N. ter Veen, aanleiding gegeven in een persconferentie nog maals iets mede te deelen omtrent het doel en het werk der stichting. Hij zette daarbij uiteen, dat het Zuiderzee gebied voor de sociale en economische we tenschappen een prachtig studieterrein is. De Wieringenneer is als het ware een so ciaal laboratorium, waarin het resultaat van den planmatigen opbouw van het economi sche en maatschappelijke loven rustig kan worden bestudeerd, vergeleken met de doel einden, die men zich hij het droogleggen van den nieuwen bodem heeft gesteld. Hij wees er daarbij op, dat deze on derzoekingen meer beteekenis krij gen, wanneer wordt bedacht, dat ver reweg het grootste deel der Zuider zee nog moet worden drooggelegd. Hooger nog mag het nut dezer on derzoekingen woi-den geschat, omdat de drang tot ordening van het gehee- le volksleven steeds sterker wordt. Voorts zette prof. ter Veen uiteen, dat deze ai-beid noodzakelijk is v^or de kennis van de lichamelijke en geestelijke eigenschap pen van ons volk. Een en ander dwong een aantal Neder landsche wetenschappelijke werkers zich te vereenigen, teneinde de nationale taak op zich te nemen, die de uitvoei-ing van het Zui derzeewerk hun voorlegde. Zoo ontstond de stichting voor het bevolkings onderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders. In de eerste plaats zoo zeide prof. ter Veen wordt het onderzoek gedaan ten einde het nieuwe Nederlandsche volksdeel te leei-en kennen. Ideale gelegenheid den kolonist te bestudeeren. De ervaring heeft geleerel, dat kolonisee- rende volksgroepen zich fn menig opzicht van de overige bevolking ondei'scheiden. Men meent bijv. psychologische verschillen* te hebben waargenomen, die wellicht in ver hand staan met de selectie, die werkzaam is bij de individueel© beslissing of men al of niet zal emigreeren. De Zuiderzeepolders bie den nu een studieveld waar inen, indien men onmiddellijk aanvangt, de bevolking in haar geheel kan ondex-zoeken, omdat het aantal emigranten aanvankelijk beperkt is en slechts geleidelijk toeneemt. Hier kunnen dus de kolonisten en zijn levensomstandig heden bestudeerd worden op basis van vol ledige gegevens. De sociaal-economische zijde is niet min der belangrijk. De Wieringermeer, de eerste Zuiderzeepolder, is een proefveld geworden niet alleen op technisch-agrarisch gebied, maar ook ten aanzien van het overheids ingrijpen in het economisch en maatschap pelijk leven., bijv. ten aanzien van de eco nomische selectie der poldei'bevolking, de eigendoms- en exploitatievormen der gron- den en de bedrijfsafmetingen der boei'de- rijen in verband met bedrijfswinst en werk gelegenheid. Met de studie van technische vraagstuk ken houdt de stichting zich niet bezig. Haar terrein is de studie van den mensch en de maatschappij. Onderzoekingen wor den o.a. verricht op het gebied van de psy chologie, economie, landhuishoudkunde, anthropologie, dialectologie, en de phone- tiek. Met andere woorden: het studie object der stichting zijn de lichame lijke en geestelijke eigenschappen der Zuiderzeekolonisten en hun na geslacht, zoowel als de sociaal- economische structuur en dynamiek der nieuwe maatschappij. De stichtingsarbeid is verdeeld over ver schillende secties, welke, ieder bestaande uit en geleid door deskundigen op hun gebied van wetenschap., haar ondei'zoekingsai'beid zelfstandig ter hand nemen. W«t er werd gedaan. In de psychologische sectie werd een uit- voerig somato-psychologisoh onderzoek in gesteld volgens de methode van prof. Dr. E. D. Wiersma. Voor de sociographische sectie vonden onder leiding van prof. dr. H. N. ter Veen een di'ietal enquêtes plaats, waarvoor telkens pl.m. 50 studenten een week lang in barakkenkampen in de Wie- ringermeer wei-den gehuisvest. In de economische en sociografische secties stelde dr. F. van Heek een onderzoek in naar de rentabiliteit en de sociale pi-oducti- viteit der Wieringermeerkolonisatie, waar bij tevens aandacht werd geschonken aan de afmetingen der te projecteeren particu liere bedrijven in verband met bedrijfswinst en werkverschaffing. Vanwege de sectie voor taalkunde en phonetiek werd van September 1936 tot Fe bruari 1938 een phonetisch onderzoek inge steld naar de spraak der zoo gemengde polderbevolking. In de juridische sectie voltooide mr. J. in 't Veld zijn publicatie, 'getiteld „Bestuurs inrichting van de Wieringermeer", waai'in de bijzondere staatsrechtelijke positie van dit gebied nader onderzocht wordt. In de sectie voor anthropologie en so matisch erfelijkheidsleer werden door dr. H. J. T. Bijlmei', di*s. H. T. Piebenga en leerlingen van prof. dr. M. W. Woerdeman, anthropologische onderzoekingen verricht. In de sectie voor statistiek worden onder leiding van mr. dr. J. H. van Zanten zoo mogelijk alle door de overige secties verza melde gegevens in codesclmft op algemee- ne persoonkaartcn overgebracht, zoodat on derlinge vergelijking en wetenschappelijke resultaten van de verschillende secties mo gelijk zal zijn. x J s Vertrek van fh'eén'r") l'°dh*- 6 Febr' lB«d' 6 Febr' (heenreis) lAthene 6 Fcbr' Aankomst t, Band. 6 Febr. jRang. 6 Febr, [Athene 6 Ftfc [fiagd. 6 Fe^ [jodhp. 6 F«h m tn m w e in q woorde Britsche torpedojager te water gelaten. Gistermiddag is te Wallsend de torpt jager Karthoem van stapel geloopen. l schip heeft een waterverplaatsing i 1700 ton. Hoe besteed ik mijn vrijen tijd? Tel den is het wereldcongres geopend van internationale commissie inzake de i steding van vrijen tijd en ontspanning Bedrijfsbedrijvigheid In Rusland. Ib jaren 1928—1937 is 7 milliard roebel i verschillende industrieën belegd. In c tijdperk werden 21 vleescbbedrijven, i conservenfabrieken, 14 suükerfabrietf; 256 broodfabrieken, 70 groote zuivelbefc ven en 28 theefabrieken in bedrijf p* men. Joegoslavische handel met Frankrijk De Fransche regeering heeft in begia toegestemd in een speciale wet, wat aan Joegoslavië speciale contingeiv voorkeursrechten en andere voordet'. wordt verleend, waardoor de Joegosfc sche buitenlandsche handel jaarlijks r uitvoei'overschof zal kunnen behalen u minstens 150 millioen frs., dat zal woiV. gebruikt voor den dienst der Joegoslr sche leeningen in Frankrijk. Gaat Bata machines maken? Naar luidt zal de groote Tsjechisehe schoen» dustrie Bata drie nieuwe maatschappij» oprichten met millioenen kapitaal, Dt 'maatschappijen gaan allerhande machte maken. Merkwaardige kaart van Afrika. De polo di Roma" publiceerde gisteren f» kaart van Afrika, waarop de door Duits land opgeëischte koloniale gebieden t; aangegeven. Op diezelfde kaart is t grens van Fransch Somaliland vente nen. Hetzelfde blad drukte onlangs kaart af. waarop een breede strook w de Provence en Languedoc als dirk verbinding tusschcn Italië en Spar dienst deed. Engeland—Kaapstad. De Britsche V Henshaw is volkomen uitgeput te stad aangekomen, zonder het record beterd te hebben. Hij wil morgen weert rugvliegen. Vorstenhuwelijk. Juweelen ter waarde' 55000 pond sterling vormen een onderaf van den uitzet van Prinses Fawzieh, ter van Koning Faroek van Egypte. Maart trouwt zij met den Kroonprins Iran. Zware overstroomingen in Amerika. —5 hoofdkwartier van het Amerikaansche ro de kruis deelde gisteren mede, dat 5? gezinnen in de staten Oliio, Kentucr West-Virginia cn Tennessee dakloos C of op andere wijze door de zware overstro rningen geteistei'd worden. De Hertog van Kent niet naar Ierland. De hertog en de hertogin van Kent hebot hun bezoek aan Ierland uitgesteld we? de onzekere toestand aldaar. Het rommelt weer in Palestina. In de k bische wijken van Palestina is de ste van beleg weer afgekondigd. Arabieren C voor drie dagen in staking gegaan als zet tegen de uitnoodiging aan de Ara* sche gematigde partij voor de confereit te Londen. Waarom zwijgt Mussolini? De Franü pers ziet de niets zeggende rede vanw solini als gevolg van de uitingen van w sevelt en den val van het Italiaanschej zinde kabinet Stojadinowitsj van jok Slavië. Leningrad 'swerelds sterkste vesting?-, Helsinki ontvangen inlichtingen toor volgens Reuter dat Leningrad, het St. Petersburg, de vroegere hoofdstad Rusland, er na de uitgebreide versterf gen die in den laatsten tijd zijn aac bracht, aanspraak op kan maken de stc ste vesting van de wereld te zijn. Brandbommen in Londensche magarijBP Gisteravond is binnen een uur tijdsopj- plaatsen begin van brand ontstaan in schillende magazijnen in Coventry. 1 branden werden veroorzaakt door bommen. Gisteravond om 11 uur w bom ontploft tegen den muur van dew ton-gevangenis te Liverpool. Een deel de steenen werd weggeslagen, doch er cc stond geen bres. Het politie-ondenr heeft, volgens de N. R. Ct., nog geen taten gehad. De Britsche landsverdediging. In En^ is een campagne begonnen om de ervar gen van de oud-strijders ten nutte ten ken van de algemeene landsverdcaig'' Tunis gaat niet in de archieven. een lezing van den bekenden PIWB dist Ezio Maria Gray voor autoiiteiten en een talrijke menigte dere toehoorders, heeft hij ten aan van de kwestie Tunis verklaard: kwestie zal niet opgeborgen worden archieven Zij zal vi'ocg of laat. OP een of de andei'e manier worden lost. Het fascistische Italië is *eref. alle gebeurlijkheden. Frankrijk moe1 zen".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 2