De werktijden De snelle motor- torpedobooten Verlanglijstje van Randt Wat een Duitscber verdient Nét ils Van Xampen Een boerenbijbel reist rond in het Wettelijke regeling een gevaar DE NATUUR SPEELT EEN ROL. ARBEIDSVERDEELING IN KLEI NE EN GROOTE BEDRIJVEN. De minister van Sociale Zaken overweegt, zooals wij onlangs heb ben medegedeeld, een wettelijke re geling van den arbeidsduur van volwassen mannelijke landarbeiders. In verband hiermede is het interes sant te lezen, wat dr. H. Molhuy- sen, secrtaris van het Kon. Ned. Landbouwcomité daarover schrijft. .Wij laten dezen deskundige, die een wettelijke regeling van den boeren arbeid een gevaar acht, over wel ke opvatting men natuurtijk met den schrijver kan verschillen, hier onder aan het woord. DE AKKERBOUW. Bezien wij in de eerste plaats den akker bouw, dan hangt de activiteit vooral af van klimatologische omstandigheden van het betreffende gebied. Deze bepalen de groeiperiode der gewassen, den tijd van het zaaiklaar maken van den bodem en dien van het oogsten. De rest van het jaar kan, wat den arbeid aangaat, min of meer als het „doodc seizoen" worden beschouwd. Hoe korter de beschikbare tijd voor de werk zaamheden is, hoe meer haast er moet wor den gemaakt. In dien tijd wordt het aan tal werkuren per dag, in het algemeen ge sproken, bepaald door de lengte der da gen. Deze factor is van het grootste be lang. Terwijl zekere gronden alleen maar geschikt zijn om in het voorjaar te worden bewerkt na zware regens, veroorzaken an dere gronden, bijv. onze zware kleigronden, dan juist groote moeilijkheden en zijn oor zaak dat grondbewerking en zaaien dan in een klein aantal dagen moeten worden uit gevoerd. DE VEEHOUDERIJ. Geheel anders ligt het probleem in de veehouderij. Daar bepalen de natuurlijke factoren nog méér de indeeling van den werkdag. Het kenmerkende van de veehou derij is, dat dag in dag uit. jaar in jaar uit een regelmatige hoeveel heid werk moet worden verricht. De tusschenpoozen tusschen de tij den van verzorging en melken van het vee zijn te kort om als vrijen tijd te kunnen worden beschouwd. Natuurlijke omstandigheden zijn beslissend voor het bedrijfstype. Binnen de grenzen daarvan zijn er andere factoren, welke bepalen, welk gebruik wordt gemaakt van het land en daarmede de ar- beidsbehoefte. ONREGELMATIGE ARBEIDS- BEHOEFTE. In geval van mono-cultuur (tarwefarms In Canada, Ver. Staten, Argentinië, Austra lië) is de arbeidsbehoefte zeer onregelma tig. In voor- en najaar is er eenigen tijd veel werk, maar daartusschen is er weinig te doen. In het meer intensieve bedrijf, waar verschillende gewassen worden ver bouwd, is de arbeidsbehoefte veel regelma tiger over 't gehcelc jaar verdeeld. Het zoo veel mogelijk uitwisschen van de onregel matigheid in de béhoefte aan arbeid, zou hij het opzetten van een productieschema moeten worden nagestreefd. Niettemin zul len er altijd gevallen blijven, waarbij ur gente werkzaamheden in korten tijd moe ten word en uitgevoerd en waardoor de werk tijd dus zal moeten worden verlengd. In een goed geleid landbouwbedrijf wordt altijd gepoogd de werkverdeeling over de op de boerderij beschikbare krachten aan te passen. Waar seizoen- en losse arbeiders overvloedig zijn. is de ongelijkmatige ar beidsbehoefte der bedrijven van minder be lang dan waar de boer om voldoende ar beidskracht ter beschikking te hebben, ge durende het drukke seizoen verplicht is deze het geheele jaar aan het werk te houden. In zulke gevallen is een constante arbeidsstaf aanwezig om een varieerende hoeveelheid werk te doen. BIJVERDIENSTE... Daar, waar seizoenarbeid of plotse ling voorkomend werk wordt ver richt door de leiders van kleine be drijven, die met bijverdiensten hun inkomen aanvullen, zal regeling van den arbeid moeilijker zijn, om dat de betrokkene zoolang mogelijk zal werken. Al naarmate de bijver diensten van meer belang zijn, zal de arbeidstijd langer worden. Soms is in collectieve arbeidsovereen komsten de bepaling opgenomen, dat de pa troon ook in den winter een zeker aantal arbeidsuren moet uitbetalen, zelfs al maakt hij er geen gebruik van. WERKTIJDEN OP KLEINE BEDRIJVEN LANGER. Ook van de bedrijfsgrootte is het aantal uren, dat er gewerkt wordt, afhankelijk. In het kleine bedrijf is arbeidsverdeling niet in dezelfde mate mogelijk als in het groote bedrijf. Dezelfde arbeider zal in den loop van den dag verschillende werkzaamheden hebben te verrichten. En bij het verwisse len van arbeid gaat tijd verloren, vooral als hij in den loop van den dag op verschillen de perceelen moet zijn op aanzienlijken af stand van elkaar gelegen. Voorts ontbreken op de kleinere bedrijven de technische uit rusting en faciliteiten van het grootcre be- v drijf. Al deze omstandigheden leiden er toe, dat de werktijd langer is op het kleine bedrijf, vooral als er naast akkerbouw bovendien ook nog veerhouderij wordt uitgeoefend. De vrouw sveelt een rol. Vaak bestaat er heelemaal geen verdee ling van arbeid, zoodat naast huishoude lijke werkzaamheden het bedrijf moet wor den gevoerd. Van alle personen, in het landbouwbedrijf werkzaam, heeft de vrouw van den kleinen boer of pachter den lang- sten werkdag. Tenslotte brengt de noodzaak voor de grootere bedrijven om een schema der werkzaamheden te maken, mede, dat het werk beter wordt georganiseerd, terwijl op het kleine bedrijf meer de traditie wordt ge volgd. TRANSPORT KOST TIJD. Van groote bcteekenis voor de arbeidsbe hoefte op de boerderij zijn de technische or ganisatie en uitrusting van het bedrijf. Ht werk toch omvat tal van werkzaamhe den waarbij de arbeiders zich moeten ver plaatsen. Voorts moeten meststoffen wor den gereden en producten worden inge haald. De kosten van dat transport zijn van belang voor de financieele uitkomsten. Daar, waar de veldwegen slecht zijn ver gen transport en verplaatsing veel meer tijd dan daar, waar de indeeling van het bedrijf rationeel is, het aaptal perceelen minder en de wegen beter zijn. Ook vorkeeren boerderijen met ondoelma tige gebouwen en zonder arbeidsparende machines in minder gunstige omstandighe den. De landbouwmachines kunnen het werk van den arbeider vereenvoudigen en verkorten: daarnaast kunnen zij arbeiders overbodig maken. SOCIALE EN ECONOMISCHE FACTOREN. Dan zijn er de sociale en economische factoren, welke den werktijd beïnvloeden. In elke landbouwende gemeenschap be staat een zekere verhouding tusschen de bevolkingsdichtheid en den beschikbaren grond, waarbij met een minimum van ar beid een maximum resultaat wordt verkre gen. Als de groeiende bevolking de handha ving van deze verhouding onmogelijk maakt, zal land. dat per eenheid van pro ductie meer arbeid vraagt, worden ontgon nen en het al reeds in gebruik zijnde land rnet grooter intensiteit doch met vermin derde meeropbrengst worden bebouwd. De werktijd zal langer worden tot het punt wordt bereikt, waarbij met dézclfde tech niek niet meer arbeiders kunnen worden gebruikt. In zulke overbevolkte gebieden kan het probleem van den langen werktijd veranderen in een dat veel ernstiger is. n.1. dat van chronische werkloosheid. Voorts houdt de le vensstandaard, welke door de land bouwende bevolking wordt nage streefd, eveneens verband met den arbeidstijd. DE BOER STELT HOOGER EISCHEN AAN HET LEVEN. De landbouw wordt uitgeoefend onder de meest uitccnloopende omstandigheden over de geheele wereld en door vrijwel alle vol ken. Een bevolking, welke tevreden is met een lagen levensstandaaixl, zal niet zoo hard en zooveel werken als een welke hoogere eischen stelt aan het leven. Wordt de werk tijd echter zeer lang, dan komen er eischen van vrijen tijd, waarvan de waarde in de moderne gemeenschap wordt vergroot door het ter beschikking staan van deze con sumptiegoederen. als lezen, bioscoop, radio, enz. en welke tijd vragen om te worden be nut. Vooral als vergelijking met stedelijke bedrijven gemakkelijk mogelijk is, zullen in dit opzicht eischen worden gesteld. Ten slotte moeten de economische om standigheden. waaronder de landbouw moet werken, als zijnde van invloed op den ar beidsduur, in aanmerking worden genomen Als de prijsverhoudingen tusschen land- bouwproductencn industrieele artikelen zich in ongunstigen zin ontwikkelen voor den landbouw, waardoor de bedrijfsuitkomsten verminderen, dan zullen de landbouwers trachten het evenwicht te herstellen door meer te produceeren en langer te werken. Door het grootere aanbod van landbouwpro ducten zullen de prijzen echter nog meer dalen en daardoor de toestand nog meer verergeren. De moderne agrarische politiek, welke zich nu in cenige landen uitkristal liseert, heeft ten doel de productie te sta- biliseeren en aan te passen aan de behoeften der verbruikers met een redelijke belooning voor den landarbeid. 't IS EEN INGEWIKKELD PROBLEEM! Uit dit op sommige punten wel eens wat theoretische overzicht van de factoren, welke den arbeidsduur in den landbouw be- invloeden, blijkt wel de geweldige gecompli ceerdheid van het probleem van de regeling van den arbeidsduur in den landlxmw. De vraag is dan ook, of de aangelegenheid niet te ingewikkeld is om door den wetgever te worden geregeld. Naar onze meening dient het aan de georganiseerde landbou wers-werkgevers en werknemers te worden overgelaten om regelingen aangaande den arbeidsduur te treffen. Men ontgaat dan de kans, dat er onpractische, voor liet bedrijf schadelijke regelingen van den arbeidsduur ontstaan. De meeste C.A.O.'s, welke voor liet landbouwbedrijf gelden, bevatten reeds dergelijke regelingen. Als de overhéid er zich mede gaat bemoeien, bestaat alle kans dat deze ontwikkeling zal worden gestuit. Daarom geven wij (dr. Molhuysen, red.) den minister van sociale zaken in over weging. „hands off" van de beperking van den arbeidsduur in den landbouw voor vol wassen mannen. Brood vliegt in brand Bakker 's nachts gealarmeerd. Gisterochtend vroeg heeft een felle uit slaande brand gewoed in de bakkerij van den heer van Z. aan het Achterom te Delft. De eigenaar werd omstreeks vier uur ge wekt door personeel van de gemeentebe drijven, dat aan den achterkant de vlam men uit het dak zag slaan. Onmiddellijk werd de brandweer gewaarschuwd, die het vuur met twee stralen op den motorspuit bestreed, en na een paar uur werken den brand bedwongen had. Tot elf uur in den ochtend echter, moest een post voor na- blussching blijven. Een boven de bakkerij gelegen opslag plaats is totaal uitgebrand. De materieelc schade is beperkt, doch de bedrijfsschade is zeer aanzienlijk. De eige naar was niet verzekerd. De brand is ver moedelijk ontstaan, door brood, dat op den oven lag te drogen. Voor de negende maal veroordeeld Haarlemmer stal lietsen en tas- schen. De officier van Justitie bij de Haarlemsche rechtbank, eischte gistermorgen twee en een half jaar gevangenisstraf tegen den 42-jari- gon Haarlemmer P. II. M., die in December j.1. talrijke diefstallen had gepleegd. O.a. had hij in Haarlem en Hillegom fietsen gestolen en tasschen van onbeheerd staande fietsen weggenomen. Ook had hij uit het gebouw van het Rozekruiscrsgenootschap een overjas ontvreemd. M. is reeds acht maal veroordeeld. Vonnis 9 Maart. Haar geluid verraadt haar, doch de trefkans is gering! In het Militar Wochenblatt schrijft een Duitsch marine-officier eenige lezenswaar dige zaken over motorpedobootcn, waaruit de N.R.Crt., het. volgende aanhaalt: In de eerste plaats deelt hij mede, dat wij hier met een nieuw wapen te doen hebben. Wel zorgden tijdens den wereldoorlog aan Engelsche zijde z.g. kustmotortorpedobooten voor de bewaking van versperringen in het Kanaal, maar deze zijn met de tegenwoor dige zeer snelle motortorpedobootcn van grooter tonnage eenvoudig niet te vergelij ken. Bovendien zijn laatstgenoemde veel zeewaardiger. Slechts voor binnenzeeën. De moderne motortorpedobooten hebben een waterverplaatsing, variecrend tusschen 20 en -40 ton. Alleen de Duitsche hebben écn iets grooter tonnage. Zooals bekend zal zijn bestaat de bewapening uit minstens 2 tor- pedolanceerinriclitingen en eenige diepte bommen tegen onderzeebooten. De snelheid wisselt af tusschen 34 en 53 zeemijlen. Ofschoon zulke motortorpedobooten behoorlijk zeewaardig zijn, zullen zij strategisch toch slechts op binnen zeeën te gebruiken zijn, derhalve in Europa in hoofdzaak op de Noord en Oostzee, in het Engelsche Kanaal en in de Middellandsche Zee. Tegen de zware Oceaanzeeën zijn zij niet opgewassen. Wel voeren in 1938 8 Engel sche motortorpedobooten op eigen kracht bij gunstig weer naar de Middellandsche Zee, maar zulk een tocht heeft alleen onder gunstige omstandigheden kans van slagen Zelfs in de dikwijls zeer stormachtige bin nenzeeën is haar gebruik aan beperkingen onderhevig. Dit geldt vooral voor de z.g. trapbooten, zoo genoemd naar het trapsge wijze bijgewerkt zijn van het bodemopper vlak. Het zijn deze booten, welke een snel heid van 50 zeemijlen kunnen ontwikkelen. Zeegang een belemmering. Bij den geringsten zeegang zijn zij even wel niet te gebruiken. Het meerendeel der booten zijn echter z.g. glijbooten met vlak ken bodem, welker snelheid tusschen 35 en 45 zeemijlen varieert. Doch ook deze booten zijn in de noordelijke binnenzeeën van Euro pa met haar meermalen korten, steilen, zee gang aan zeer heftige slingerbewegingen blootgftsteld, waardoor de trefkans der tor pedo's vermindert. Vandaar dat de Duit- schers bij de constructie hunner motortor pedobootcn vooral op goede zeewaardigheid en minder op hooge snelheden hebben ge let. Trouwens ook de kruisers hebben reeds een snelheid van 35 zeemijlen bereikt, ter wijl die der torpedobootjagers bereids groo ter is. Zuinig stoken. Terwijl de motortorpedobooten gewoonlijk door lichte oliemotoren voortgedreven wor den, bezitten de Duitsche booten nog Diesel motoren. Wel worden die booten daardoor zwaarder, maar zij stoken zuiniger. Het ge wicht der Duitsche booten bedraagt 55 ton. Hun lengte is 28 m., tegenover 1G tot 23 m. van die der overige Europeesche zeemachten De torpedo's der Duitsche en nieuwste En gelsche booten hebben resp. een kaliber van 50 en 53 c.m. kleinere kalibers hebben tegen grootere oorlogsschepen slechts een z<-cr ma tige uitwerking. En motortorpedobooten moeten er juist alles op zetten grootere oor logsschepen in smalle binnenzeeën tot zin ken te brengen. Geluid is verradelijk. Een groot bezwaar voor motortorpedoboo tcn is nog, dat het geluid der motoren haar aanwezigheid verraadt.. Intusschen is de trefkans op die kleine booten, zoowel uit de lucht als van boord, gering. Haar grootste vijand is de snelle torpedobootjager. Alhoewel van de motortorpedobooten geen ingrijpende wijziging van de oorlogvoering ter zee te verwachten is zullen zij er in sa menwerking met het vliegtuig toe kunnen bijdragen, dat de vijandelijke vloot in smal le binnenzeeën op respectabelen afstand van de kust blijft, wil deze geen gevaar loo- pen ernstige verliezen te lijden» GRATIS deze zeer iraai gedecoreerde kop mei schotel, van prima Maastrichts plateel, bi) geregeld gebruik van de oudste en de beste bleekpoedeL Speciaal gezuiverd, waardoor 20°/o méér bleekkracht, dus 20°/o besparing en 20 °/o minder s 1 ij t a g e van Uw goed Spaart de blauwe omslagen, ook voor N.V. ZEEPFABR 7. DE HAAS VAN BRERO^ Hij wil o.m. als Duitsch minis ter in Tsjechoslowakije waken voor de Duitsche minderheid. De „Daily Telegraph" meldt uit Praag, dat Kundt, de leider der Duitsche minder heid in Tsjechoslowakije, na zijn bezoek aan Berlijn met de volgende eischen komt: Meer rechten voor de Duitsche bevol kingsgroep, die zouden naderen tot een vorm van capitulaire rechten. Benoeming van Kundt tot Duitsch minis ter in 't Tsjechoslowaaksche kabinet, opdat hij het oog kan houden op de eerbiediging dezer rechten. KUNDT Vergunning tot het oprichten van een nationaal-socialistischc partij, waarvan Tsjechoslowaaksche burgers lid kunnen worden. Zooals bekend, heeft de rcgccring hel bestaan eener nationaal-socialistische partij, waarvan alleen Duitschers lid kun nen zijn, goedgekeurd. Herbenoeming van ambtenaren van Duit sche afkomst, die voorheen goede betrek kingen te Praag en in andere centra be kleed hebben. Kundt zou verder wenscheri als Duitsch minister secretarissen te kunnen benoemen bij de rogecring van Slowakije en de Kar- pathische Oekraïne, die jegens hem verant woordelijk zouden zijn. Wat de Tsjechen er van denken. De correspondent van de „Daily Telegraph" meent te weten, dat de minister-president, Bcran, tegen deze nieuwe eischen der Duit sche minderheid gekant is, en dat de minis ter van buitcnlandschc zaken, Chwalkowski, en die van binnenlandsche zaken. Krejci, tot toegeven geneigd zijn. Chwalkowski vreest, als Tsjechoslowakije niet toegeeft, een twee de crisis, welke de Tsjechen dan niet te boven zouden komen. Uit de statistieken van het Duitsche ar beidsfront van 1934 blijkt, dat G3 pret. van de arbeidende bevolking in Duitschland een jaarlijksch inkomen beneden 1200 mark heeft. Sinsdien is vermoedelijk het inko men niet gestegen, gozien de herhaalde ver klaringen van Hitier en andere leiders dat de Duitsche industrie' en handel nog geen hooger loon konden betalen. Van bovengenoemde G3 procent was een vijfde gehuwde mannen. Van de arbeidende bevolking verdient verder 29 procent tusschen 1200 en 3000 mark per jaar en 8 procent meer dan 3000 mark» Journalisten-rallye naar Rony, Ter gelegenheid van het eerste wereld congres van de luchtvaartpers or ganiseert de Reale Unione Naziona- ie Aeronautica een' jouraalisten- Rallye naar Rome, voor vliegtuigen, die eigendom zijn van journalisten of persconcerns. Deze toestellen be- hoeven niet door een journalist te Ut worden bestuurd, maar dan moet zich minstens één journalist aan j boord bevinden, De deelnemende vliegtuigen moeten den namiddag van 4 Juni a.s. op het Rj meinsche vliegveld Littoria landen. Journalistiek en luchtvaart] In Juni a.s. zal te Rome het eerste wl reldcongres van luchtvaartjournalisten wol den gehouden, dat zich ten doel stelt verhouding te bestudecrcn tusschen luchlf vaart en journalistiek, die beide in de laat-! ste jaren een zoo snelle ontwikkeling hebl ben doorgemaakt. Het ligt in de bedoeling, tijdens het con-L gres manifestaties in den vorm van toni toonstellingen en voorstellingen te organi-i® seerrn Eeuwige zomertijd in Mexico Gebrek aan stroom en sfroom-i diefstallen. Naar een „U.P."-bericht meldt, heeft de Mexicaansche staatspresident, Cardenas, in den loop van deze maand voor een deel van het land den „zomertijd" ingevoerd. Deze benaming is, aldus de Msb., intusschen in zoo verre niet heelemaal juist, wijl de nieuwe tijd voor het heele jaar zal gelden, daar de winterdagen op deze Zuidelijke breedten niet zoo kort zijn als in het Noorden. Mexico (stad) krijgt hiermede denzelfden tijd als New York en Washington, n.1. den Oostelijken standaardtijd. en de bondssta ten Uidalgo, Morelos en Mexico zullen dit voorbeeld volgen, nadat Cardenas aan het ministerie van binnenlandsche zaken op dracht gegeven heeft, tot de betreffende I staatsgouverneurs een „dringend verzoek" tot dat doel te richten. De reden voor dezen maatregel is gelegen in het gebrek aan stroom bij de „Mcxicati Light and Power Company", een gevolg van de aanhoudende droogte en gedeelte lijk ook van groote stroomdiefstallen. Deze bedragen, volgens een berekening van genoemde maatschappij, ongeveer 25% van haar electriciteitsproductie. Koopman pleegde overval Het gerechtshof te Arnhem be vestigt het vonnis. Het gerechtshof te Arnhem.heeft gisteren uitspraak gedaan in de zaak togen J. J. X, koopman te Helmond, die verdacht wordt de hoofddader te zijn van den overval met geweldpleging op de bewoners van een boerderij te Stepelo, gemeente Haaksber gen in den nacht van 30 op 31 Mei van het vorige jaar. Verd. was deswege door de rechtbank te Almelo veroordeeld tol drie jaar gevangenisstraf'met ter beschikking stelling aan de regeering. Het gerechtshof heeft dit vonnis beves tigd. 1 Bij dokter binnengeslopen Onverlaat krijgt drie jaar vangenisstraf. ge- Het gerechtshof te Arnhem deed uitspraak' in de zaak tegen F. W. U., gedetineerd, zonder vaste woonplaats, die te Zwolle de woning van een arts binnensloop en daar talrijke sieraden uit een bureau ontvreemd de. Hij maakte zich aan verschillende van dergelijke misdrijven in andere plaatsen schuldig. De rechtbank te Zwolle veroordeelde hem tot drie jaar gevangenisstraf. Het Hof verminderde deze straf tot twee jaar, dit met het oog op do andere straffen, welke verdachte nog moet ondergaan. SCHENKING AAN HET RIJK. Dc Minister van Financien maakt be*j kend, dat door iemand, die onbekend] wensclit te blijven, aan het Rijk is overge-I maakt een bedrag van, 2500 gulden als vrij-1 willige bijdrage ten bate van het Rijk. 3 Waar de Jamboree al niet goed voor is... Een oude familiebijbel zal wel licht spoedig weer in handen ko men van zijn oorspronkelijken ei- senaar in Zuid-Afrika, als gevolg van de onlangs in Australië gehou den Jamboree van padvinders. Een Zuid-Afrikaanschc padvinderslei- 1er, die met drie padvinders uit Transvaal dc Jamboree had bijge woond, heeft n.1. op zijn rondreis door Australië na de Jamboree een Australischen soldaat ontmoet, die een ouden Ilollandschen bijbel in rijn bezit had, welke na den Zuid- Afrikaanschen oorlog in Australië was terecht gekomen. De soldaat heeft den bijbel aan don padvin dersleider gegeven met het verzoek te trachten den eigenaar op te «noren. De bijbel was gedrukt in 1895. Hij bevat de namen van B G. Janse van Vuren, en M. G. J. Janse van Vuren, uit Ennelo in Transvaal.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 8