Reuzenbouwwerk EDO morgen kampioen? onder het water koop sun licht zeep n, h.v. b. iPiohm. Op ito-ïm aati co-at Een In 1941 wordt de Maastunnel opengesteld Hoe het millioeneniveck tot stand komt (door onzen eigen verslaggever) Het gigantische werk van den tunnelbouw onder de Nieuwe Maas, is weer een van die projecten en voor ons land een geheel nieuw dat met gouden letters zal worden opgeteekend in de analen van onze waterbouw kunde. Nu deze omvangrijke arbeid thans voor ruim een kwart gedeelte is volbracht, hebben wij ons ter plaatse laten inlichten omtrent dit, niet alleen voor Rotterdam, maar voor geheel Nederland, zoo belangwekkend object. Heeft Rotterdam wel behoefte aan een dergelijke tunnel en is het verantwoord om in dezen tijd een plan uit te voeren, dat zulke enor me sommen gelds vordert, zal men zich wellicht afvragen. Men heeft in ons land reeds zoovele goe de dingen gepresteerd op het gebied van bruggenbouw, had men hier dan ook niet met een moderne brug kunnen volstaan? Het laat zich begrijpen, dat men alvorens tot de uitvoering van het tunnelplan over te gaan, zich ernstig heeft beraden en de mogelijkheid van een brug, welke uit finan cieel oogpunt bezien verre boven een tun nel te verkiezen is, aan een grondig onder zoek heeft onderworpen. De conclusie was echter, dat een brug, in welken vorm ook, niet uitvoerbaar was. Een brug van een zoodanige hoogte, dat de scheepvaart onge hinderd zou kunnen passeeren, leverde te veel practische bezwaren op, omdat een der gelijke oeververbinding kilometerslange op ritten zou eischen, hetgeen in verhand met het plaatselijk verkeer niet te verwezenlij ken zou zijn. Een lage brug was reeds bij voorbaat uitgesloten. De scheepvaart zou door een dergelijke brug een groote stagna tie ondervinden. Geldelijke overwegingen moesten wijken voor de groote nationale be langen van onze scheepvaart. Men besloot over te gaan tot den bouw van een tun nel. Met bekwamen spoed werden de vele problemen, die een dergelijk plan met zich brengen, tot een bevredigende oplossing gebracht. Verbinding tusschen Noord en Zuid. Op den drassigen bodem van veen en rivierklei verrijst binnen afzienbaren tijd een tunnel welke uit drie delen bestaat, ieder met een eigen bouwmethode, een tunnel welke een zeer belangrijke schakel zal vormen in den grooten verkeers weg tusschen Noord en Zuid. Aan den voet van den Parkheuvel, inge graven in den bodem, ligt het Noordelijk landgedeelte, Hierin werd een lange schacht gebouwd, geheel opgetrokken uit beton. Een viertal roltrappen van grooten omvang brengen voetgangers en wielrijders ruim 17 meter omlaag. L)an splitst zich het voet gangers- en rijwielverkeer door twee aparte tunnels, om aan de andere zijde weer op gelijke wijze omhoog gevoerd te worden. Het overige gedeelte is uitsluitend bestemd voor het autoverkeer. Ilct tunnelgedeelte, dat zich onder water bevindt, bestaat dus uit vier banen. In het midden bevinden zich de twee banen voor het snelverkeer en aan weerszijden hiervan, een baan voor voet gangers en een voor het rijwielverkeer. De tunnel onder water is dus van grootere af metingen als het landgedeelte. De bouw der tunnelstukken. Langs de kade van de Waalhaven Is men thans druk bezig met het bouwen van negen tunnelstukken, welke de eigenlijke tunnel onder water zullen vormen. Drie ervan zijn reeds gereed gekomen. Zij bestaan uit enorme blokken beton van 61 bij 25 me ter. Deze stukken zijn in een zware stalen mantel gehuld, waarover een dunne beton- laag is aangebracht ter voorkoming van roesten. Aan de fundeering van den ingang op den Linker-Maasoever. wordt op het oogenblik ijverig gewerkt. Een „bosch" van betonnen palen meer dan 900 stuks worden in den grond gestampt, een respectabel aan tal, dat echter geen verwondering behoeft te wekken, als wij de last in aanmerking nemen, dien zij krijgen te dragpn, en de zeer drassige bodem. Hoe de tunnel blijft drijven. Wanneer de tunnelstukken op de plaats van bestemming zijn beland, worden zij door groot luchttanks drij vende gehouden. Op elk tunnelstuk zijn twee bruggen aangebracht wel ke ook als de stukken op den rivierbodem zullen rusten boven water blijven uitsteken. Dwars door de tunnelstukken heen wor den onder deze bruggen stalen buizen ge bouwd. Deze buizen vormen een leiding, waardoorheen betonnen palen zullen wor den neergelaten, welke steunen op de fun deering. Deze palen maken het mogelijk, dat de stukken eerst afgesteld kunnen wor den, waarna men een aanvang kan maken met het zorgvuldig aansluiten der stukken tot een geheel. Als de tunneldeelen op den bodem der rivier rusten, liggen zij ec'hter nog met tusschenruimten van ongeveer 1 meter van elkaar. Deze ruimte moet eerst gedicht worden alvorens men de schotten, tusschen elk verbindingsstuk gelegen, kan verwijderen. Teneinde deze spatie op te vullen, worden stalen wanden aangebracht, waartusschen beton wordt gegoten. Dan wanneer de tunnel onder water een herme tisch afgesloten geheel zal vormen kan worden begonnen met de werkzaamheden van het tunnelinterieur. Voor dit doel be schikt ieder stuk over een mangat en een luchtsluis, welke in verbinding staat met een koker, waarin de werklieden kunnen afdalen. Het probleem der luchtverver- sohing. Op de plaats waar de tunnel onder water verdwijnt, zullen dit geldt voor beide oevers twee veertig meter hooge gebou wen verrijzen, waarin zich de installaties bevinden, welke noodig zijn, om in den tunnel steeds versche lucht te voeren en anderzijds de „afgewerkte" lucht af te voe ren. Een zeventiental ventilatoren zullen daar toe in de gebouwen worden ondergebracht. In deze gebouwen kan tevens worden ge controleerd, of de lucht in den tunnel het vereischte zuurstofgehalte bezit. Het teveel aan koolmonoxydcn, veroorzaakt door de af gewerkte motorgassen van de passeerende auto's moet worden afgevoerd en vervan gen door versche lucht. Deze koolmonoxyde wordt door buizen naar een controle-appa raat geleid, waar het schadelijke gas tot ontbranding wordt gebracht. De manier waarop deze verbranding plaats heeft, is een maatstaf voor de hoeveelheid versche lucht die aanwezig is. Men heeft uitgerekend, dat gedurende het eerste bestaansjaar van den tunnel, er per uur 200.000 M3. lucht verwerkt zal worden. Over dertig jaar, zal de capaciteit der ven tilatoren tot 't vijfvoudige zijn opgevoerd. Wat de tunnel kost. Deze tunnel zal althans zoo is de be rekening een bedrag vorderen van rond 15 millioen gulden. 600 arbeiders vinden hier thans werk en het laat zich aanzien, dat naarmate de werkzaamheden vorderen, dit aantal niet onbelangrijk zal moeten worden uitgebreid. Gezien de oppervlakte van den geheelen tunnel, welke een lengte heeft van 1400 meter, is het aantal arbei ders nog niet zoo heel groot te noemen. Over twee jaar in 1941 zal de tunnel officieel in gebruik worden gesteld, waar mede een werk zal worden beëindigd, dat voor ons binnenlandsche verkeer ongetwij feld van enorme beteekenis zal blijken te zijn» Aanvang der kamoioens-competitie West Frisia hoopt 't even vurig als ae Haarlemmers zelf Slechts 1 wedstrijd in de 3e klasse: Helder-Hollandia EDO morgen kampioen? Nu een der belangrijkste wedstrijden voor ons district, de promotie-degradatie wedstrijd AssendelftBKC naar 9 April verschoven is, bepaalt de belangstelling zich voornamelijk tot de te verwachten groote gebeurtenissen in de 2e klasse A. Die groote gebeurtenissen in 2 A zijn de wedstrijden EDOHFC en West Frisia- RCH, waarbij dus zoowel de twee kampioens als de twee degradatie-candidaten betrokken zijn. Het merkwaardigste is, dat in ieder ge val, dus hoe ook de uitslagen van deze wed strijden zullen zijn, één beslissing nog een weekje op zich zal laten wachten. Wij zullen de diverse moeilijkheden hier niet stuk voor stuk onder de loupe nemen, doch ons slechts bezig houden met de meest voor de hand lig gende uitslagen. En wie zal willen ontken nen, dat dit ...overwinningen voor EDO en RCH zullen zijn? Weliswaar heeft EDO een plaatselijke ontmoeting voor den boeg, maar dat zij zich met zoo'n fraaie kans op den titel door het ongetwijfeld zwakkere HFC zal laten verrassen, wil er bij ons niet in. Boven dien hebben de rood-zwarten aan een gelyk spel voldoende! 't Is échter voor West Frisia te hopen, dat zij met een gelijk spel geen ge noegen zullen nemen, anders gaat het er nog donkerder uitzien voor de rood-gelen, die wel voor RCH dat haar laatste kans ver dedigt! de vlag zullen moeten strijken. Summa summarum: EDO worde kampioen door een zege op HFC en W. Frisia trachte, met de tanden op elkaar, er het beste van te maken. "Behalve deze 2 wedstrijden wordt in deze klasse alleen nog gespeeld: De Kennemers WFC. Helder-Hollandia De withemden spelen morgen den laatsten thuiswedstrijd van het seizoen tegen de oude bekende Hollandia. Als zij het er op zetten om tenminste nog één goede beurt bij hun supporters te maken, dan moeten de bezoe kers geklopt worden. Het komt ons voor, dat dit wel bereikbaar is. EN NOOIT ZEEP VAN ONBEKENDE HERKOMST Vierde klasse A. Wieringerwaard speelt thuis den reeds meerdere keeren afgelasten wedstrijd tegen Atlas. Het trotsche thuisrecord van de rood- broeken is vorige week door DTS gebroken. Wieringerwaard zal o.i. beter moeten aanpak ken om tegen de stoere Helderschen niet het zelfde lot te ondergaan. N. Niedorp ontvangt MFC. N. Niedorp boekte Zondag op Texel een verrassende zege, en waar dit een beter teeken is dan de neder- lagenreeks van MFC, geven we Peereboom c.s. de kans om dit voorlaatste treffen met een zege te beëindigen. Res. 2e kl. A. Racing II besluit het seizoen met een be zoek aan OWO 2 te Amsterdam. Ongetwij feld hebben de roodjes zich voorgenomen er een „eind goed, al goed" van te maken. Res. Se klasse A. Ook Racing III maakt er een eind aan en wel in Enkhuizen tegen W. Frisia II (11 u.). Ook hier kan 't „lest, best" worden. Eerste klasse D. Succes 2Koedijk (2 uur) zou de beslissing moeten brengen omtrent de vraag wie haar eerste klasseschap zal hebben te verdedigen tegen Watervogels 2, maar deze vraag blijkt reeds te zijn beslist, n.1. achter de groene tafel. De N.H.V.B. heeft, blijkens de officieele notulen, besloten den door Succes 2 6 minu- toen voor tijd gestaakten wedstrijd HRC 4 Succes 2 als uitgespeeld te beschouwen. Hier mee wordt de uitslag van dien wedstrijd 90 voor HRC 4 ende beslissing omtrent de laatste plaats ten nadeele van Succes 2 een feit. Succes 2 kan den slotwedstrijd tegen Koe dijk dus hoogstens als een nuttige oefenwed strijd beschouwen. Tweede klasse G. BKC 2 kr\jgt de laatste kans om den dans te ontspringen, door minstens een puntje te verdienen in den thuiswedstrijd tegen Helder 4 (2 uur). We achten de BKC'ers, als ze nu werkelijk de tanden eens op elkaar klemmen, daartoe wel in staat. HRC 6 verliest thuis van de kampioenen, Watervogels 2 (10 uur). Derde klasse G. Helder 5 brengt thans de uitgestelde visite aan Atlas 2 (10 uur). We blijven- bij onze voorspelling, dat Helder 5 niet dan moeizaam zal kunnen winnen. Petten 2 heeft thuis een kansje tegen Texel 3 (2 uur), terwijl Helder 6 thuis zal probee- ren revanche te nemen op HRC 7 (10 uur). Vierde klasse F. Als Watervogels 4 even beter speelt dj, vorige week, wint zjj te Den Burg (2 uUr van Tex. Boys 2. Vierde klasse G. Opnieuw (voor de zevende keer): Barst gerhornBKC 3. Gaat de kampioensvlag den Polder eindelijk voor het derde elftal q hoog? Eén punt is voldoende. Adspiranten. Afd. P.: Helder b—HRC b (10 uur). Afd. Q.: HRC c—Helder c (10 uur). Afd. R.: HRC e—Helder d (11.15): Held, g—HRC f (11.15); HRC g—Succes b (12.30 Helder e—Helder f (12.30). GOUDEN KRUIS-TOURNOOI. Het jaarlijksche Gouden Kruis-tournooi den N.H.V.B. neemt Zondag een aanvang, groote kanonnen d.w.z. de eerste kli blijven nog een weekje achter schot, vermelden hier de navolgende wedstrijden. District Den Helder: Eerste ronde: CallantsoogOosterend uur); Schagen 3W.waard 2 (10.30). De twee winnaars komen straks tegen i kaar uit op het veld van den winnaar va het tweede koppel. De kampioenscompetitu begint! Laatste beslissingen in de eerstt' klasse op komst. Zonder dat de 5e mededinger nog be- j kend is, wordt morgen met de wedstrjj. den Ajax-Achilles en EindhovenDWS een aanvang gemaakt met de competitie, waarvan straks de nummero één zich voetbalkampioen van Nederland zal mo gen noemen. De kampioensclub uit Assen zal wel inetj een nederlaag moeten debuteeren, maar oil ook de andere debutant in kampioensvoetbal Eindhoven, zich zal laten kloppen is aan gel rechten twijfel onderhevig. Laatste loodjes, j Nog 3 beslissingen moeten er vallen in de eerste klasse. Eén valt er morgen ze ker en dat is inzake het kampioenschap van afdeeling III. De winnaar van NEC AGOW is kampioen, bij gelijk spel is de titel voor de Apeldoorners. In Delft strijdt DFC met den moed der wanhoop, want een gelijk spel is al funest voor de roodhemden. En ook ZAC moet be slist de volle winst op Heracles behalen, zij nog een kansje hebben om het spelen van degradatiewedstrijden aan Quick te kunnen overlaten. Het volledige programma is: KAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND. EindhovenDWS. AjaxAchilles. EERSTE KLASSE. Afdeeling L Hermes DVSXerxes. CW—HBS. Afdeeling II. DHO-DFC. Afdeeling III. Go AheadQuick. ZACHeracles. TubantiaHengelo, WageningenEnschede. NEC—AGOW. Afdeeling IV. RoermondMVV. NAC-BW. LONGAJuliana. Afdeeling V. HSCVeendam. Be QuickLeeuwarden. PROMOTIE 2e KLASSE. Afdeeling V. FEUILLETON. Een zeemansverhaal door: Jaap Moulijn 9. Je ken z'n vleugels nou al sien! aldus maakt een enthousiaste lichtmatroos een einde aan het zwijgen, waarop allerlei com mentaar volgt. Uit de stip maken zich werkelijk vaag twee vleugeltjes en een rompje los en dan hooren ze ook het diepe brommen van de beide Wright-cyclone motoren. Het zwelt aan, dit geluid en nu zien ze de zilveren vo gel al heel duidelijk. Kaak 'em schittere! roept de koks jongen. Dat heb jij nog nooit gedaan! vindt de hofmeester hatelijk. Dat doet het duraluminium, doceert de kok. Die gaste' binne' alweer bij moeder, azze wij nog in New York 1 egge! beweert een olieman wat afgunstig. Beter in New York legge' as in het Binnegasthuis! zegt een ander: en doar moake' s(j een grootere kans voor aa wjj! De Binnengasthuismop is een eeuwigdurend Amsterdamsch aardigheidje. Laag over het water komt de Douglas recht op de „Warnsveld" aanbulderen. Hij sel se aage toch niet wille's ver doen? Informeert iemand angstig. Donderend scheert dan eindelek de K.L.M.- vogel schijnbaar rakelings over de masten van de „Warnsveld". Sommigen denken wer kelijk een oogenblik, dat er niet vry van zal loopen, maar het blijkt gezichtsbedrog te zijn. Uit cockpit en cabine wuiven armen en handen met zakdoeken en even zien ze een paar gezichten. Op de Warnsveld worden ze werkeijlk wild. Iedereen zwaait terug, er wordt zelfs gebruld en gesprongen, als was dit het eerste vliegtuig, dat ze van hun leven te zien kregen. Sierlyk draait de Koetilang bochtjes om het schip. Een stuurmansleerling salueert met de vlag, door die op de brug, langzaam neer en weer op te halen aan de vlaggestok boven de hekreeling achteruit. En een vijfde machinist salueert op het sloependek en op eigen verantwoording met een beddelaken, dat hij inderhaast van zijn kooi gerukt heeft. Zesmaal cirkelt de Douglas om de „Warns veld" en telkens rent de scheepsbemanning en massa van stuur- naar bakboord en weer terug, om vooral maar niets te missen. Ook op de brug schuiven ze mee. behalve de roer ganger, die het schip op zijn koers houdt, al zal die koers er weieens een streekje naast zijn. Maar daar let nu niemand op. Een paar staan op het schavotje boven de kaartkamer, wild met pet en armen te zwaaien. En dan, plotseling, is het voorbij. De Koe tilang zet zijn weg naar het Zuiden, hoog boven de zee voort en wordt snel kleiner, Tom duikt weer in zijn hun en boomt nog even na met Holthuis, die vertelt, dat ze ook aan boord van de Douglas zeer enthousiast zijn over deze ontmoeting. Ze wenschen de Warnsveld verder goede reis. Tom seint offi cieel: Gezamenlijke bemanning Warnsveld wenscht U voorspoedige reis and many happy landings! Dat is het slot. Op de brug kijken kapitein, eerste machi nist en eerste stuurman de machine na, die alweer bijna tot een stip is gereduceerd. 't Is en blijft enorm! zegt de ouwe: maar zou de menschheid met dat vliegen nou wel veel gelukkiger gemaakt zijn? Is de menschheid beter geworden van stoom en electriciteit? antwoordt de eerste machinist met een wedervraag. De eerste stuurman haalt zijn schouders op en zwijgt. Hij gaat naar beneden om den men sehen weer aan het werk te zetten. Het is ineens anders geworden aan boord. Ze zijn allemaal nog vol van deze ontmoeting, waarin meei emotie schuilde dan ze zelf aan vankelijk hebben vermoed. De emotie, deze Hollanders hier in de Middellandsche Zee, door de lucht, langs een nieuw gebaande weg, te zien trekken naar Java, daar ver in het Oosten. En nu geeft het een onbevredigd gevoel, dat er verder niets in het vooruitzicht is dan de rest van een gewone scheepswerkdag. Er hing iets feestelijks in de lucht het laatste uur en het kost moeite, zoo maar dadelijk, zonder overgang, aan de sleur te wennen weer. Nog lang wordt er onder het werk ge praat en gedebatteerd over allerlei vragen op luchtvaartgebied. En terwijl de soep in de kombuis op een veel te hooge vlam aan alle kanten hard over staat te koken, onderwijst de kok zijn aan dachtig gehoor in het economisch verbruik van brandstof bij Wright-cyclones van 700 p.k. m. Ongeveer zes weken later loopt Tom op een avond de eerste wacht van acht tot twaalf. Hij is nu, op de reis van New York terug naar Indië gewoon derde stuurman, terwijl Jan 't marconistation bedient. Grauwzwart en koud op dezen avond in Januari, strekt zich naar alle zijden, de im mense watervlakte van de Atlantische Oceaan Voor en achter, aan stuur- en bakboord, overal rijzen en vallen de lange, beweeglijke golfhel- lingen van de zware deining. In het donker zijn er alleen de witte schuimkoppen van te zien, echter in steeds grooter aantal, door de toenemende windkracht. Vreemd dreigend steken de warrelende, witte massa's af tegen de zwarte achtergrond. Het lijkt wel alsof machtige stemmen onder de stalen boeg en kiel van het schip bulderen, oprijzend uit de honderden vademen duistere diepten daar be neden. Soms dringt het besef zich plotseling aan Tom op, dat onder die kiel de geheimzinnige afgronden liggen, van welker diepste gedeel ten nog maar zoo bitter weinig bekend is. En tallooze menschen vertrekken iederen dag van alle kusten en streken, zonder erbij te denken, die afgronden over; vol van hun eigen bezig heden en belangen of, op de groote mailboo ten, van hun kinderachtige zucht naar voort durende afwisseling en vermaak. Van stuur- naar bakboord loopt Tom en dan weer terug, doch steeds uitkijkend naar de vage lijn die zijn, op de duisternis ingestelde oogen, onderkennen als de kim. Onder hem is het bruggedek voortdurend in beweging door- het zwaar overhalen van het schip op de lange deining. In de Rembrandtverlichting staat in de mid scheeps voor de kaartkamer de roerganger, steeds turend in het opengelaten segment der kompaskap, van waaruit hij beschenen wordt door de terugkaatsing der electrische lamp, die de roos verlicht. In een hoek van de brug staat stuurmansleerling Woud, die bij de derde stuurman op wacht is. En diep beneden in het schip wentelen de massieve krukken van de hoofdmotor vijf en negentig maal per minuut rond, de achtduizend paarden brengen hun geweldige kracht over op de schroefas, die de vier bronzen propeller bladen daar buiten de achtersteven in het schroefraam, het water doet ranselen en zoo de groote romp van de Warnsveld door de zee stuwt met een zeventien mijls vaart. Nu de stjjve noordwestelijke bries, langzaam aangroeiend tot storm, schuin van achteren op zijn bakboordsflank inloopt, maakt het schip zelfs nog wat meer vaart. Toch worstelt het moeizaam in de aanschietende zee en hooge deining, die het geen oogenblik rust gunnen. Maar het blijft zjjn sterke wil toonen om voor uit te komen, om é.lles ten spijt zijn lading te brengen van New York naar Java. En het is een goed zeeschip dat zal volharden, tenzij andere factoren in het spel komen De vierde machinist Tjelsma staat benedö in de machinekamer, schijnbaar zonder ieti bezonders te doen op dit oogenblik, maar b werkelijkheid een en al oor. Want de than onder zijn toezicht werkende geweldenaar vu een motor verraadt zich, als er in zijn binnen ste iets niet in de haak is, dadelijk door hel een of andere abnormale geluid, dat afwijkt van het doordringend dreunen en stampen b$ het normaal loopen. Voor een leek is het on denkbaar, dat uit deze oorverdoovende caco- phonieën nog ooit een ander geluid te voor schijn zou kunnen springen. Maar aan het ge hoororgaan van den machinist van de wacht ontgaat niets. Natuurlijk loopt hij ook voort durend de vele en veelsoortige meters na oj het schakelbord, dat hier de grootte heelt van twee kamermuren. Als grassprieten tus schen steenen, steken overal in de machine kamer thermometers op tusschen de roode, gele, blauwe en groene leidingbuizen. D® mensch, die eigenmachtig en ingenieus de enorme krachten in het leven heeft geroepen en ze beheerscht, wekt daarnaast toch sterk den indruk, ze niet te vertrouwen, door de intensieve wijze waarop hij ze aan één stuk door in de gaten blijft houden. Temidden van al de hulpwerktuigen, buizen en meters draait de hoofdmotor. In tegen stelling met de vroegere stoommachine zijn de omwentelingen van zijn machtige krukken onzichtbaar. Alle bewegelijke deelen zijn weg- gebouwd. Als om daartegen te protesteeren schopt hij tweemaal zooveel herrie als zij! door stoom gedreven voorganger. De huidige motormachinister spotten noj wel eens goedaardig met de vroegere water en vuurwinkels, waar ze water op moesten zetten en aan de kook brengen in een ketel. Rustig staat Tjelsma te kijken en te luiste ren: de kleine heerscher over de gigantische machten. Op de roosters boven hem loopen de vijfde machinist en een der olielieden, die hem behulpzaam zijn bij zijn regeering van vier uur. (Wordt vervolgd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 14