Duitschland
niet omsingelen
l
Debacle van de
Belgische fascisten
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
De Paus
zegent Franco
laat zich
De Britsche garantie aan
Polen niet genoemd
Italië moet
ontspanning brengen
Duitschland ontkent zijn
plannen in Patagonië
Beek is naar Londen
vertrokken
Een somber geluid
uit Polen
Jeugdherbergfamilie
viert feest
Sdiii
Laan, Schagen, Tel. 20.
MAANDAG 3 APRIL 1939. 83e Jaargang. No. 10845.
UHgOW dei N.V. Ditg.-MiT. „VloHo.tfa Noorderfcwortier-
r Co ii im ii I
Alle annexaties
geschiedden om den
vrede te redden
HITLERS REDE TE WIE-
HELMSHAVEN.
Herhaaldelijk door kreten van
„schande" onderbroken, wanneer
hij Engeland noemde, heeft Hitier
Zaterdag twee en zestig minuten
gesproken. Officieel schatte men het
aantal toehoorders te Wilhelms
haven op 100.000, de massa leek ech
ter niet zoo groot, Hitier sprak zijn
rede uit achter een scherm van ko
gelvrij glas. terwijl hagen van S.A.-
mannen de menigte omringde. Sen
satie heeft Hitiers rede niet gebracht,
al was zij, zooals gewoonlijk vol van
verholen dreiging.
Omsingeling van Duitschland wordt niet
geduld, zeide Hitier, maar anderzijds gaf hij
te kennen, dat Duitschland er niet aan
denkt, andere landen in het wilde weg aan
te vallen. Alle annexaties door Duitschland
verricht, geschiedde volgens den Führer, in
het belang van den vrede. De Britsche ga
rantie aan Polen is nauwelijks genoemd.
Wel liet Hitier zich herhaaldelijk op scham
peren toon over de Britsche diplomatie uit.
In het buitenland vat men veel. wat. is ge
zegd op als voor binnenlandsch gebruik
bestemd. Men ontveinst zich echter niet,
dat juist de kracht van Hitiers rede lag in
hetgeen hij verzweeg Men is omtrent
dat wat Hitier verder van plan is te doen,
niets wijzer geworden. In het buitenland
heeft Hitiers mededeeling verontwaardiging
pewekt, dat het eerstkomende partijcongres
te Neurenberg den naam zal dragen van
„partijcongres van den vrede".
DE REDE.
Zooals gewoonlijk begon Hitier een over
zicht te geven van alles wat er gebeurd
was sinds den vrede van Versailles en
weidde hij uit over den wederopbouw van
Duitschland sinds 30 Januari 1933 toen hij
aan de macht kwam.
Sprekende over degenen, die thans, de
naties indeelen in deugdzame en ondeugd
zame naties zeide Hitier: „Driehonderd
jaren lang heeft Engeland ondeugdzaam
gehandeld en thans op zijn ouden dag
spreekt het over deugd."
Evenmin als wij Duitschers in Palestina
iets te zoeken hebben, heeft Engeland iets
te zoeken in onze Duitsche levensruimte.
Wanneer men in andere landen zegt, dat
men nu bewapent en steeds meer bewape
nen zal, dan kan ilc dezen staatslieden
slechts één ding zeggen: Mij zullen zij niet
moe maken. Ik ben er van overtuigd, dat
wij op dien weg sneller vooruit komen dan
de anderen!
Ik heb weer vereenigd, wat door geschie
denis en aardrijkskundige ligging volgens
alle regelen van het verstand vereenigd
moest worden. Het Tsjechische volk zal
meer vrijheid hebben dan de onderdrukte
volkeren der deugdzame naties. Ik ben er
van overtuigd, dat ik den vrede daarmede
een grooten dienst heb bewezen én ik heb
in de overtuiging daarvan ook besloten, om
den komenden partijdag den naam te geven
van partijdag van den vrede.
Duitschland denkt er niet aan, in het
wildeweg andere volkeren aan te vallen.
Wat wij willen doen is onze economische
betrekkingen uitbreiden. Daar hebben wij
recht op en ik aanvaard daarbij yan geen
Europeesch of buiten-Europeesch staats
man voorschriften. In ieder geval is het
Duitsche rijk niet bereid een intimidatie of
ook slechts een omsingclingspolitiek op den
duur te aanvaarden. Ik heb eens een over
eenkomst met Engeland 'gesloten: het vloot-
verdrag.
Dit vlootverdrag is gegrondvest op
den vurigen wensch nooit tegen el
kander ten oorlog te moeten trekken
Deze wensch kan echter slechts een
wederzijdsclie zijn. Wanneer in En
geland deze. wenSch niet meer be
staat, dan is de practische voorwaar
de voor dit verdrag daarmede opge
heven. Duitschland zal dat ook vol
komen gelaten aanvaarden.
Wij zijn zoo zeker van ons zelf, omdat
wij sterk zijn en wij zijn sterk, omdat wij
aaneengesloten zijn en in staat tot opbouw.
Geen macht ter wereld zal ons door welke
phrase ook ooit nog de wapens ontlokken.
Hitier prees vervolgens zijn trouwen hond-
genoot Mussolini, bracht de Spaansche ge
beurtenissen ter sprake en zeide, dat de
gemeenschap in wereldbeschouwing tus-
schen het fascistische Italië en het natio
naal socialistische Duitschland toch altijd
nog een andere is, dan die tusschen het de
mocratische Groot Brittanje en het bolsje
wistische Rusland van Stalin.
Hitier besloot zijn redevoering met de
volgende woorden: „Wij hebben aan milli-
oenen van onze volksgcnooten het grootste
geluk gegeven, de terugkeer in ons groote
Duitsche Rijk en ten tweede, wij hebben
aan Midden-Europa een groot geluk gege
ven, n.1. den vrede, die beschermd wordt
door de Duitsche macht cn deze macht zal
geen macht ter wereld meer breken. Dat zij
onze gelofte."
Krachtige pogingen der Britsche
diplomatie te Rome.
ROME WACHT AF.
In politieke en diplomatieke kringen te
Rome heeft men groote belangstelling voor
de besprekingen tusschen de Britsche am
bassade en het Palazzo Chïgi, die blijkbaar
betrekking hebben op den Europeeschen
toestand in het licht van Chamberlains
verklaring.
Inderdaad schijnt de Britsche re
geering te verkrijgen, dat zij van
haar vriendschappelijke relaties met
Duitschland en Polen gebruik maakt
om een ontspanning tusschen beide
landen te beverderen. Eerst dan zou
Engeland, naar men te Pome gelooft,
uitbreiding van de Polen gegeven
garantie tot zekere landen in Mid
den- en Zuid-Oost-Europa over
wegen.
Men heeft den indruk, dat Rome
niet ongunstig gereageerd heeft, doch
van zijn kant van Engeland gedaan
heeft trachten te verkrijgen, dat de
Britsche diplomatieke actie niet het
karakter zou hebben van een po
ging tot omsingeling van Duitsch
land, waartegen Italië zich zou kee-
ren.
De indruk overheersclit, dat het resultaat
van het Britseh-Italiaansche overleg zal
i afhangen van de houding van Duitschland
an zijn bedoelingen ten aanzien van Po-
I len. Aan de geruchten, volgens welke Italië
het initiatief zou willen nemer voor de or-
i Ranisatic der veiligheid in Midden- en
Zuidoost-Europa, wordt in het-geheel geen
Beloof geschonken, omdat Mussolini in zijn
rede van verleden week Zondag verklaard
heeft, dat een dergelijk initiatief niet te
verwachten is, zoolang de „heilige rechten"
van Italië niet erkend zouden zijn. Deze
verklaring wordt ook aangegrepen door de
Italiaansche commentaren, die zich op het
standpunt stellen, dat er geen ware Euro-
peesche vrede zal zijn, zoolang de Italiaan
sche eischen niet ingewilligd zijn. Men kan
opmerken, dat Italië een afwachtende hou
ding aanneemt.
Von Schubert en Muller gearresteerd.
Zooals wij Zaterdag schreven, is door het
Argcntijnschc blad „Noticiaus Phafveer" een
document gepubliceerd, voorzien van hetze
gel der Duitsche ambassade. Het stuk bevat
militaire gegevens over en vindplaatsen van
petroleum in Patagonië, alsmede bijzonderhe
den over annexatie van 't gebied onder eco
nomische invloedsfeer van Duitschland en
was onderteekend door den raadsheer van de
Duitsche legatie von Schubert en den lei
der der nationaal-soc. in Argentië, Alfred
Muller.
De Argentijnsche president Ortiz heeft
thans een bespreking gehad met het hoofd
der politie in verband met het onderzoek met
betrekking tot het aan de Duitsche ambas
sade toegeschreven document. De Duitsche
ambassade spreekt in een communiqué de
aan Duitschland toegeschreven verklaringen
tegen, volgens welke dit land plannen zou
hebben ten aanzien van gebied, dat onder
Argentijnsche souvereiniteit staat.
De politie heeft Muller gearresteerd. Zij
heeft ook mójoor von. Schubert, bedrijfslei
der van de „Siemens Schuckert Argentina"
gearresteerd. In officieele kringen toont men
zich ten aanzien van de motieven van de
zen maatregel terughoudend, doeh veronder
steld wordt, dat hij met de activiteit van de
nazi's in Argentinië verband houdt.
Nader wordt gemeld, dat. von Schubert na
i verhoor, weer op vrije voeten is gesteld.
ZIJN REIS VAN INTERNATIONALE
BETEEKENIS.
Regeering van Polen wil vóór al
les onafhankelijk blijven.
De Poolsche minister van buitcnlandsclic
zaken, Beek, is gistermiddag omstreeks half
twee, in gezelschap van graaf Jozef Potocki,
directeur van de westelijke afdeeling van het
departement van buitenlandsche zaken, en
twee secretarissen, met de noord-express van
Warschau vertrokken. Hij zal zich hedenoch
tend inschepen naar Londen, waar hij van
middag te 16.20 uur wordt verwacht.
BECK.
Van beslissende internationale
beteekenis
zal volgens diplomatieke kringen te War
schau de reis van Beek zijn.
De beslissing over de hulpverleening
door Londen en Parijs hangt tot nu
toe van Warschau af en bij de eerste
besprekingen zal aan de orde komen
welke waarborgen Polen van zijn
zijde zal geven. Ook zullen de
PoolschRussische, de Poolsch
Roemeensche, de PoolschLitauschc
betrekkingen en op oeconomisch ge
bied de kwestie der grondstoffen, der
emigratie en der Engelsche credie-
ten aan Polen aan de orde komen.
Wat de verplichtingen van Polen tegenover
Groot-Brittannië aangaat, wijst de Poolsche
regeeringspers er op, dat Warschau meer
dan ooit, besloten is de onafhankelijkheid
van zijn politiek niet te vervreemden. Zij
herinnert er aan, dat Polen drie weken ge
leden geweigerd heeft in le gaan op het
Britsche voorstel van een gemeenschappe
lijke verklaring met Rusland tegen een aan
vallenden staat. Volgens het blad Kurjcr
Pranvi beoogt de verklaring van Chambcr-
lain niet een ideologisch blok te vormen om
Duitschland in te sluiten en is zij niet in
strijd met de nonagressiepactcn van Polen
met Duitschland en Polen met Sowjet-Rus-
land.
„Europa staat aan den rand van
den oorlog."
NOG KAN DUITSCHLAND DEN
VERKEERDEN WEG VERLATEN.
Kowalski, de president der nationaal-de-
mocratische partij in Polen, heeft tijdens
een bijeenkomst van leiders der afdeelingcn
een redevoering uitgesproken over de bui
tenlandsche politiek.
In deze bijeenkomst, welke te Lodz
werd gehouden, heeft Kawalski met
name verklaard: Europa beleeft
thans oogenblikken van historischen
beteekenis. Alles schijnt er op te wij
zen, dat wij aan den vooravond van
een nieuwen Europeeschen oorlog
staan. Deze nieuwe oorlog zal, in
dien hij zou uitbreken, het resultaat
zijn der Duitsche pogingen om het
oppergezag te verkrijgen. Duitsch
land is opnieuw begonnen met de
drang naar het Oosten. Aan Polen
valt een zeer belangrijke taak ten
deel: een hindernis op te werpen
voor de toeneming der Duitsche
macht. Het is nog tijd, dat Duitsch
land den verkeerden weg verlaat,
waarop het zich heeft begeven.
Indien het voort zou gaan, zij het slechts
een stap, dan zou het door het zwaard moe
ten worden tegengehouden. Het is tijd, dat
Duitschland er zich rekenschap van geeft,
dat het in een oorlog, welke nadert. Polen
tegen zich zou hebben. Er is geen sprake
van omsingeling van Duitschland, maar 't
gaat om het levensrecht der Poolsche natie.
Verkiezingsuitslag bekend
Br. Mariens vraagt ontslag als
lid van de Academie.
Hedenochtend is de uitslag van
de Belgische verkiezingen hekend ge-,
maakt.
De gisteren gehouden verkiezingen
hebben tot resultaat dat de Kamer
van afgevaardigden zal bestaan uit:
73 Katholieken (winst 10 zetels), 64
socialisten (verlies 6 zetels) 33 li
beralen (w. 10 zetels), 17 Vlaanisch-
nationale (winst 1 zetel) 9 commu
nisten (onveranderd), rexisten 4
(verlies 17) 2 partijlooze (M. Fres-
scn te Antwerpen) alsmede de can-
didaat van de oudstrijders, die te
Brussel is gekozen. Ook de bekende
activist Grammens is gekozen.
De nieuwe senaat zal als volgt zijn sa
mengesteld:
38 Katholieken (winst 4), 35 socialisten
(verlies 4): 16 liberalen (w. 5): 8 Vlaamsch-
nationalen (winst 3) 3 communisten (ver
lies 1) 1 rexist (verlies 7).
Hierbij wordt opgemerkt, dat het aantal
rechtstreeks gekozen senatoren de helft be
draagt van het aantal der kamerlieden.
Op 12 April a.s. zullen de Provinciale
Staten 44 senatoren moeten kiezen waarop
den volgenden dag de alsdan gekozen leden
van den senaat de overigen, zijnde 22 leden
zullen kiezen.
De minister van buitenlandsche zaken,
Soudan, socialist), is als kamerlid voor
Oudenaarde gekozen.
„Stemt Duitsch.'"
In de Oostelijke kantons hebben de ver
kiezingen een rustig verloop gehad. Het
„Heimattreue Front" heeft hier en daar bil
jetten laten aanplakken met het opschrift
„Stemt Duitsch, de anderen zijn tot het
Rijk, teruggekeerd, keert ook terug."
Te Wclkenraedt op den weg naar Aken
waren op telegraaf- en grenspalen haken-
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
"Verwachting: Zwaar bewolkt
tot betrokken, later op den
dag ecnige regen, matige
tot krachtigen wind uit Zui
delijke richtingen, weinig
verandering in temperatuur.
„Katholiek Spanje overwon"
PROCES TEGEN REPUBLIKEIN-
SCHEN LEIDER.
De Paus heeft aan generaal Franco
een telegram gezonden, waarin oan.
gezegd wordt:
jjWij verheffen ons hart tot God
en verheugen ons met Uwe Excel
lentie over de zoo vurig verbeide
overwinning van het katholieke
Spanje.
Wij wcnschen, dat Uw ons innig dierbaar
land, wanneer het eenmaal den vrede ver
kregen heeft, krachtig zijn oude christelij
ke beginselen hervat, welke het zoo groot
gemaakt hebben. Met die gevoelens bezield,
schenken wij Uwe Excelemtie en het edele
Spaansche volk onzen apostolischen zegen.
Generaal Franco heeft hierop geantwoord,
met een betuiging van dankbaarheid na
mens liet Spaansche volk, cn het vragen
van de Pauselijke bescherming voor h$t
grooie werk, dat hem wacht.
Het laatste- oorlogscommuniqué.
Radio-Nacional heeft Zaterdagavond het
laatste communiqué van het groote hoofd
kwartier verspreid, waarin gezegd wordt:
„Na het roode leger te hebben gevangen
genomen en ontwapend, hebben de nationale
troepen hun laatste militaire doel bereikt.
De oorlog is geëindigd.
Almeria door de Franco-troepen
bezet.
De troepen van Franco zijn Zaterdagochtend
Almeria binnengetrokken, en hebben zich in
verbinding gesteld met de landingsdivisie
van de kanonneerboot „Canovas"
Te Linares is de vroegere socialistische
afgevaardigde José Piqueras gearresteerd.
Gedurende eenigc jaren was hij de souve-
rein in dit gebied.
De rol van Besteiro.
Bestciro en Sanchez Guerra, oud
secretaris van het bureau van den
president der republiek, zijn gisteren
naar de gevangenis overgebracht.
De autoriteiten hebben speciale 'attenties
voor Bestciro: zoo krijgt hij het speciale
voedsel, dat voor zijn wankele gezondheid
noodig is, doch tegelijkertijd wordt oen
proces tegen den republikeinschen leider
voorbereid.
De instructie zal betrekking hebben op de
verantwoordelijkheid van Besteiro bij de
organisatie van de revolutionnaire stakin
gen van 1917 en de oprichting van de Spaan
sche socialistische beweging, op de handels
wijze van Besteiro sedert 1931 tot Juli 1936
op den aard en hot doel der besprekingen,
die Besteiro met F.ngelsche politici heeft ge
had, toen hij de Spaansche repiiblikeinsche
regeering bij do kroning en George VI
vort ogen vvoordïgdo. on op do rol, die hij
hoeft gespeeld gedurende den burgeroorlog
en in het bijzonder in de gebeurtenissen te
Madrid van den laatsten tijd;
kruisvlaggetjes gepakt. De burgemeester
heeft ze laten verwijderen.
Br. Marlens dient de vrede.
Doctor Martens deelde onzen Brus-
selschen correspondent vannacht om
13 uur mede, dat hij gistermorgen
aan Koning Leopold ontslag heeft
aangevraagd als lid van de Konink
lijke Vlaamschc academie voor Ge
neeskunde van België.
Dr. Martens heeft deze aanvraag gestuurd
vóórdat de uitslag van de verkiezingen he
kend is, om te voorkomen dat aan deze
daad een andere verklaring zou kunnen
gegeven worden, dan zijn wensch mede te
werken om de atmospheer van kalmte te
helpen scheppen, die voor 's lands beleid in
de huidige omstandigheden onontbeerlijk
is. Zoolang zijn benoeming, waaraan hij al
leen een wetenschappelijke beteekenis heeft
toegekend, een onderwerp van partijtwist
was, kon hij geen verantwoordelijkheid ne
men. Met de verkiezing zijn deze redenen
vervallen.
Hij betreurt intusschen diep dat een maat
regel, die als een daad van bevrediging was
bedoeld, in zoo tegengestelden geest werd
opgevat.
Hitier heeft
de beste zenuwen
Hij heeft met ijzeren waarheden
de leugens ontzenuwd, zegt de
Duitsche pers.
De „Voelkischer Beobachtcr" schrijft, dat
de rede van Hitier de dingen weer op hun
juiste plaats heeft gebracht, tegenover leu
gens ijzeren en dwingende waarheden ge
steld heeft en getoond heeft, wie in Euro
pa nog altijd de beste zenuwen heeft. Als
Hitier vijf maanden voor den partijdag
aankondigt, dat die dag den naam „partij
dag van den vrede" zal dragen, dan ligt
daarin een meesleepende wilsuiting waarbij
anderen zich zouden moeten aansluiten, in
plaats van hun arbeid, die gevaarlijk is
voor den vrede voort te zetten.
Italiaansche pers spreekt niet
anders.
De fascistische pers onderstreept de be
langrijkste passages van de rede van I-Iitler,
die haar algeheelo instemming heeft. De
passage betreffende de Duitsch-Italiaanschc
solidariteit wordt in het bijzonder in het
licht gesteld.
De Populo Di Ronia acht het zeker, dat
de rede ertoe zal bijdragen om in een zoo
ernstig uur voor Europa, dat aanvalt en
zich verdedigt, vast te stellen wie omsinge
len wil en wie zich tegen de omsingeling
verdedigt!
Minister Slotemaker de Bruïne
complimenteert de N.J.H.C.
Eenige honderden leden van de groote
Jeugdhcrbergfamilie bestuurders, „ou
ders" en trekkers kwam Zaterdagmiddag
in het A.M.V.J.-gebouw te Amsterdam bijeen
ter herdenking van het tienjarig bestaan
der Ncd. Jeugd-Ilcrberg Centrale.
Na de begroetingsrede van den voorzit
ter, prof. dr. G. A. van Poelje, welke o.m.
gericht was tot de talrijke buitenlandsche
vertegenwoordigers, hield de minister van
Onderwijs, prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruïne een rede, waarin hij zeide met veel
belangstelling het streven der N.j.II.C. te
volgen. Omgang met de natuur, drang om
te „trekken", begeerte om het.land te ken
nen het eigen land en vreemde landen
gemeenschapszin en verbroedering, organisa
torische inspanning, streven naar zuiverheid
in menig opzicht dit alles speelt, aldus
Zijne Exc., zijn belangrijke rol in de wereld,
waar de Jeugdherberg Centrale haar arbeid
en inspanning ten beste geeft.
Van de verdere sprekers noemen wij nog
den heer Catchpool, voorzitter van de Inter
nationale Jeugdherbergorganisatie, waarvan
Nederland het secretariaat voert.
Een drukke receptie volgde. Na een ge-
meenschappelijken maaltijd van bestuurders,
ieugdlierhergourlers on genoodigden, werd de
dag met een feestavond besloten. Op dezen
feestavond werd o.m. een film gedraaid,
waarin den tegenstand, dien het jeugdher
bergwezen in het begin van zijn ontwikke
ling heeft, ontmoet, op vaak zeer sarcastische
wijze werd uitgebeeld.
