lil
Voor VREDE, WELVAART. VRIJHEID
No. 1 van Lijst 1
STEMT OP DE S.D.A.P.
A. W. MICHELS
Toestand van oorlogs
gevaar afgekondigd!
Duitschland
Mannen en Vrouwen,
weest allen bereid!
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
De Paus richt
zich tot de wereld
Dronkemansvechtpartij met
doodelijken afloop
ontkent alles
Britsche vloot verlaat
Italiaansche havens
Nationale demonstratie
voor arbeid
Lichamelijke opvoeding
onmisbaar
Italië zou Griekenlands
onschendbaarheid
garandeeren
Paaschvuren
Laan, Schagen, Tel. 20.
DINSDAG 11 APRIL 1939. 83e Jaargang. No. 10851.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier" 4
Bataljons voor de grensbeveiliging gemobiliseerd
Hedennacht om tien minuten voor 1 uur deelde de re-
geeringspersdienst mede, dat bij Koninklijk besluit van he
den is bepaald, dat de tegenwoordige buitengewone om
standigheden inhouden oorlogsgevaar in den zin waarin
dat woord in 's lands wetten voorkomt.
Krachtens dit besluit is heden opgeroepen het perso
neel van de bataljons voor de grensbeveiliging.
Deze verklaring en oproeping zijn niet te beschouwen
als een rechtstreeks gevolg van de gebeurtenissen der laat
ste dagen. De algemeene toestand in Europa heeft de regee
ring de wenschelijkheid doen gevoelen, dat onze grenzen
beter dan tot dusver beveiligd worden, ter verzekering
van onze politiek van zelfstandigheid. De verdere ontwik
keling van de gebeurtenissen zal dientengevolge met meer
gerustheid kunnen worden afgewacht.
Zijn Paaschpredikatie: „Geen
vrede zonder orde, geen orde
zonder rechtvaardigheid".
In zijn Paaschpredikatie in den Sint Pie-
ter heeft de Paus erop gewezen, dat er
geen vrede kan zijn, zoolang maar al te
dikwijls dezelfde zonen van dezelfde aarde
verdeeld worden door verwoede partijen-
of belangenstrijd, zoolang zoovelen geen
werk en geen voldoende b.estaansmogelijik-
heid hebben, hetgeen hen helaas tot de
prooi maakt- van leerstellingen en onder-
grondsche organisaties.
Er kan geen vrede zijn zoolang nog zoo
fikwijls tusschen de naties het wederzijdsch
iegrip ontbreekt, zoolang plechtige gesanc-
tlonneerde pacten en het gegeven woord de
zekerheid en de waarde hebben verloren,
die de onontbeerlijke basis zijn van het we
derzijdsch vertrouwen, zonder hetwelk de
zoozeer begeerde materieele ontwapening
van dag tot dag minder uitvoerbaar wordt.
Het werkelijke fundament van den vrede,
zoo vervolgde de Paus, is gelegen in de ken
nis, de eerbiediging en het gehoorzamen
van God. Hij is de hoogste beschermer van
de rechtvaardigheid en de hoogste schen
ker des vredes. In hem zijn de vrede en de
rechtvaardigheid vereenigd. De vrucht van
rechtvaardigheid is de vrede. Zooals het
niet mogelijk is, vrede te hebben zonder
orde, zoo kan er geen orde zijn zonder recht
vaardigheid.
De laatste eischt gehoorzaamheid aan de
wettige autoriteiten.
Ongerustheid op
den Balkan
Het geheele Balkanschiereiland
onder DuitschItaliaanschen in
vloed?
De Balkanstatcn, speciaal Roemenië, too-
nen zich zeer ongerust over de ontwikkeling
van den toestand. In vele kringen hoort men
beschouwingen over de mogelijkheid van een
snel optreden van Duitschland en Italië na
den inval in Albanië.
In kringen, die den spilmogendheden
vriendelijk gezind zijn, beweert men zelfs,
dat Duitschland met een plan zal komen, dat
ten doel heeft het geheele Balkanschiereiland
in een „federaal economisch stelsel" te bren
gen.
In officieele kringen te Sofia verklaart
men, dat Bulgarije voornemens is de samen
werking met de andere Balkanstaten voort te
zetten ter handhaving van den vrede. De
Bulgaarsche regeering, zegt men, is voor
standster van de gedachte „dc Balkan voor
de Balkanvolken".
Mussolini heeft door den gezant in Bel
grado zijn waardccring doen uitspreken je
gens de Joegoslavische regeering voor haar
vriendschappelijke houding in de huidige
Albaneesche crisis.
De Duitsche lezing
over Albanië
De Britsche geheime dienst
spande samen met Koning Zog.
De gezant van Albanië. Rauf-Fitso, heeft
bij de Duitsche regeering geprotesteerd te
gen de door Italië in Albanië ondernomen
actie.
De Duitsche lezing.
In Der Angriff wordt gewezen op de me-
dedeeling, dat Koning Zog kortgeleden om
Italiaansche troepen heeft verzocht, waarbij
hij de bedoeling had, ze te gebruiken voor
een overval op de Joegoslavische grens bij
Kosserow. Volgens.het blad was het reeds
maandenlang een open geheim, dat koning
Zog in zijn paleis bij voorkeur Engelschen
ontving en hieraan wordt het vermoeden
vastgeknoopt, dat het Albaneesche plan, Ita
lië tegen Joegoslavië uit te spelen, het werk
van Engelsche agenten geweest is.
Ook de Nachtausgabe komt tot de conclu
sie, dat „de Britsche geheime dienst te Ti
rana ijverig in de weer is geweest".
Tenslotte acht ook de Berlincr Bocrsen-
zeitung het niet uitgesloten, dat ,den laat-
sten tijd bepaalde draden zijn gesponnen
tusschen het hof te Tirana en do Loiniensche
centrale, van waaruit dc Intelligence Ser
vice zijn netten over den haivcn aardbol
spant".
Jeugdig Jordaner het slachtoffer.
Zondagavond Iaat heeft een dronke
mansruzie het leven geëisch van een
27-jarigen Jordaner uit de Bloem-
straat.
Deze man, die sterk onder den invloed van
alcohol verkeerde, kreeg in genoemde straat
ruzie met een 24-jarigen buurtgenoot. De
hieruit volgende vechtpartij had voor den
eersten een noodlottig verloop. De man werd
tegen den grond geslagen en kwam zoo on
gelukkig terecht, dat hij in den loop van
Maandagochtend, in het Wilhelmina-gast-
huis, waarheen hij was overgebracht, is over
leden.
De doodsoorzaak is waarschijnlijk een
schedelfractuur, doch deze moet nog nader
bij de lijkschouwing worden vastgesteld.
De dader, die bij de politie als een vech
tersbaas bekend staat, is gisterochtend in zijn
woning gearresteerd en naar het bureau Mar-
nixstraat overgebracht Hij verklaarde tegen
over commissaris Hoógenboom, die wegens
afwezigheid van commissaris Schreuder. de
leiding van het onderzoek op zich heeft ge
nomen, dat hij uit zelfverdediging heeft ge
handeld. Er zou volgens zijn zeggen een ru
zie tussclfen twee vrouwen zijn ontstaan Hij'
was tusschenbeide gekomen en zou toen door
den verslagene zijn aangevallen. Hij heeft
dezen een duw gegeven, waarbij de man op
den grond kwam te vallen. Deze bleek ge
wond te zijn en werd naar zijn woning ver
voerd, waar zijn huisdokter do eerste hulp
verleende. Op diens last werd hij naar het
ziekenhuis vervoerd.
Het gebeurde venvekte groote consterna
tie in de volkrijke buurt
GEEN ABNORMALE TROEPEN
BEWEGINGEN.
Berichten van Dfiitsche troepenbewe
gingen bij de Nederlandsche, Zwitser-
sche en Decnsche grenzen, worden,
aldus de Daily Express, door Berlijn
categorisch tegengesproken. De eeni-
ge troepenbeweging van beteekenis
is die van de soldaten, die uit Mo-
ravië naar hun garnizoenen terug-
kceren.
Ook wordt te Berlijn ontkend, dat
Duitschland eeniqe nieuwe actie te
gen Polen zou voorbereiden.
Beek binnenkort
naar Parijs
Na zijn Londensche reis geest
driftig te Warschau ontvangen.
De gebruikelijke telegramwisseling na een
officieel bezoek van diplomaten, in dit
geval dat van Beek aan Londen, is geschied.
Beek is te Warschau met vreugde ontvan
gen, men acht zijn zending geslaagd. Over
eenige weken zal Beek naar Parijs gaan.
De onderhandelingen tusschen Polen en
Roemenië betreffende de betrekkingen tus
schen deze beide mogendheden en Honga
rije zullen worden voortgezet.v
Volgens de „Daily Express" zou von Rib-
bentrop tegenover den Poolschen ambassa
deur verklaard hebben, dat de Duitsch-
Poolsche betrekkingen niet eerder normaal
zouden kunnen worden. dan wanneer de
opgeroepen Poolsche reservisten, welker
aantal te Berlijn op 600.000 man geschat
wordt, gedemobiliseerd zouden zijn.
Het hoffelijkhëidsbezoek plotse
ling beëindigd.
Te Londen verneemt Reuter verder, dat
op 8 April alle eenheden der Middelland-
sche zeevloot, welke een bezoek brachten
aan Italiaansche havens, deze havens ver
laten hebben.
Er wordt officieel niets medegedeeld om
trent de bestemming der oorlogsschepen,
doch verklaard wordt, dat met het oog op
den duisteren toestand in Albanië de terug
trekking der schepen, die hoffelijkheidsbe-
zoeken brengen, voor alle betrokkenen ver
legenheid zal voorkomen.
Tienduizenden N.V.V.-ers en S.
D.A.P.-ers in de residentie bij-
een.
Uit alle deelen van het land waren gis
teren leden en aanhangers der S.D.A.P. in
het Zuiderpark te 's-Gravenhage bijeenge
komen om een „nationale demonstratie
voor werk en welvaart" te houden. Extra-
treinen en autobussen hadden vele tien
duizenden naar de residentie gebracht en
verder waren duizenden per fiets of per
tram uit den omtrek naar deze door N.V.V.
en S.D.A.P. geoganiseerde betooging gegaan.
Toespraak, Kupers
De heer E. Kupers voorzitter van het
N.V.V. constateerde dat nog steeds 360.000
arbeiders werkloos zijn en herinnerde aan
het Plan van den Arbeid, waarvoor regee
ring en parlement de noodige millioenen
niet beschikbaar hebben willen stellen.
Indien het der regeering ernst is
met de bestrijding van de werkloos
heid, dan zullen nog vele millioe
nen guldens moeten worden uitge
trokken voor dit doel. Het is de
moderne vakbeweging, die hierop
jaar in jaar uit heeft aangedrongen
en daarom wekte spreker allen op
deze vakbeweging en de S.D.A.P.
bij de aanstaande verkiezingen
krachtig te stemmen.
Een bezeten wereld.
Het woord is daarna aan den voorzitter
van de S.D.A.P., den heer Koos Vorrink.
die o.a. wees op de vele tegenstrijdigheden,
welke men in de wereld kan waarnemen.
Nog pas is aldus spreker Albanië het
slachtoffer geworden van een misdadigen
aanval. Wij leven in een bezeten wereld,
waarin de idealen der democratie op al
lerlei manieren worden miskend.
Deugden worden aangekweekt.
Op de heden te Nijmegen gehou
den vergadering van de Vereeni-
ging van Leeraren en Onderwijzers
in de lichamelijke opvoeding in Ne
derland hield Prof. Dr. C. A. Men-
nicke een lezing over „de psycholo
gische beteekenis der lichamelijke
opvoeding in den puberteitstijd voor
individu en gemeenschap".
Spr. begon met een algemeene beschou
wing over rol en beteekenis der lichame
lijke opvoeding in de huidige maatschappij.
In deze maatschappij is een zeer speciale
wil tot gezondheid werkzaam en wel om
verschillende redenen. Het moderne staten-
stelsel brengt den algemeenen dienstplicht
mede. Daarom stellen de staten belang in
de gezondheid hunner volkeren. De men-
schen in de grootere steden zijn losgeraakt
van den vitalen voedingsbodem der na
tuur en het besef, dat dit verlies gecom
penseerd moet worden door een bewustcn
wil tot gezondheid, neemt toe. Daarbij komt,
dat de wetenschappelijke opheldering van
de wederzijdsche afhankelijkheid van li
chaam en ziel dezen wil tot gezondheid ook
om psychische en geestelijke redenen aan
wakkert, waarbij de grootere moderne on
bevangenheid tegenover het lichaam we
derom een bevorderenden invloed uitoefent.
De gezondheid van het psychisch
leven.
Deze factoren verklaren volgens spreker
ten volle, waarom een goed georganiseerde
lichamelijke opvoeding der jeugd in het
verband der moderne samenleving onmis
baar is.
Belangrijk is hierbij het inzicht, dat min
derwaardigheid der organen verstrekkende
gevolgen kan hebben voor de richting, die
de ontwikkeling van het persoonlijk leven
neemt. Sterking der organen is volgens dit
inzicht bevorderlijk voor de gezondheid van
het psychisch leven.
Spr. maakt er met nadruk op at
tent, dat dit in het bijzonder geldt
voor de leerlingen der moderne mid-
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT.
Verwachting: Helder tot licht
bewolkt, droog weer, des
nachts iets zachter dan gis
ternacht, overdag zelfde
temperatuur, meest matige
wind uit N.O. tot Z.O.
delbare scholen, die door de hooge
eisch'en, die t.o.v. het geestelijk werk
aan hen gesteld worclen, tot een le
venswijze genoopt zijn, die in strijd
is met wat de lichamelijke ontwik
keling eigenlijk vergt.
Spr. wijdt dan uit over de bijzondere moei
lijkheden, die juist voor de schoolleerlingen
de puberteitsverschijnselen meebrengen en
zet uiteen, hoe hier de lichamelijke opvoe
ding veelvuldig hulp kan verleenen.
Karaktervorming.
In het laatste gedeelte van zijn lezing
licht spr. nader toe, op welke wijze de li
chamelijke opvoeding de karaktervorming
van den scholier positief kan bevorderen en
hoe daarmede tevens het gemeenschapsle
ven gehaat is. Tal van karaktereigenschap
pen, die voor iederen mensch van groote
waarde zijn en die bij de moderne levens
wijze nogal in het gedrang komen, weet de
lichamelijke opvoeding te kweeken (zooals
moed, zelfbeheersching, volharding, afstand
kunnen doen van genot), vooral echter heeft
zij de mogelijkheid, gemeenschapszin op te
wekken, en te ontwikkelen en in verband
daarmede het respect voor de eigenwaarde
van den medemensch te doen groeien.
De aanranding
te Ginneken
De dader nog steeds niet gevat,
doch zijn signalement is bekend.
Naar wij vernemen is de toestand van het
vijfjarig dochtertje van den tandarts S. te
Breda, dat de vorige week het slachtoffer is
geworden van een gruwelijke aanranding
in het Mastbosch, naar omstandigheden
goed. De dader is nog steeds niet gevat.
Het is gebleken, aldus de N. R. Crt., dat
de drie meisjes, die het slachtoffer het eerst
vonden, inderdaad uit Dordrecht afkomstig
zijn. Onmiddellijk nadat de burgemeester
van Ginniken door de radio had verzocht
zich tot het geven van inlichtingen tot
hem te wenden, hebben de meisjes zich van
Dordrecht uit telefonisch met hem in ver
binding gesteld. Zij konden een vrij nauw
keurig signalement van den naar schat
ting 25-jarigen man opgeven. Naar aan
leiding daarvan heeft in den loop van den
nacht de Bredasche recherche een verdach
te aangehouden, doch deze kon een alibi
opgeven. Dit alibi wordt thans nauwkeurig
onderzocht, doch inmiddels is de man op
vrije voeten gesteld.
Constructiefouten in het
Zandvoortsche zeebad
Wij vernemen, dat aan het gebouw van do
gemeentelijke zee- en zonnebadinrichting
„Zuiderzeebad" te Zandvoort enkele ernstige
fouten zijn ontdekt. Bij een gehouden con
trole zou o.a. gebleken zijn, dat de betonnen
palen, waarop het gebouw rust, niet met ce
ment, maar met zand zijn gevuld, waardoor
gevaar van verzakking niet denkbeeldig was.
Direct zijn van gemeentewege maatregelen
genomen en is het gebouw gestut, zoodat
geen gevaar meer aanwezig is.
België maakt burgerlijke
requisitie mogelijk
Het Belgische staatsblad heeft Zondag
een koninklijk besluit gepubliceerd, waarbij
het direct mogelijk wordt gemaakt het recht
van burgerlijke requisitie toe te passen.
Dit besluit is met name genomen met het
oog op een ander koninklijk besluit, dat
eveneens Zondag in het staatsblad is ver
schenen en dat een wijziging inhoudt der
bepalingen inzake de burgerlijke requisitie
In een toelichting wordt gezegd, dat de
maatregelen beoogen de mobilisatie van de
natie en de bescherming der bevolking in
geval van oorlog te verzekeren.
Een speciale correspondent te Athene
deelt mede, dat de Grieksch.e bladen heden
een nota zullen publiceeren volgens welke
de Italiaansche regeering de regeering van
Griekenland formeele verzekeringen heeft
gegeven ten aanzien van de volkomen on
schendbaarheid van Griekenland.
De defensie van Malta,
De kust- en luchtverdediging van Malta
zijn gisteren bij wijze van voorzorgsmaat
regel bemand.
Vier boerderijeneen arbeiders-
wonintj en een veestal verbrand
Tijdens de Paaschdagen is in vier boerde
rijen op verschillende plaatsen in ons land
brand uitgebroken. Te Oosterbeek redde het
door de vlammen bedreigde boerengezin,
eerst het vee en waarschuwde daarna de
brandweer. Deze kwam derhalve zeer laat
en kon niet meer verhoeden dat het heele
gebouw uitbrandde.
Ook de bewoners van een boerderij te Lith
slaagden er in een gedeelte van het vee, tij
dens een plotseling uitgebroken brand in
een landbouwersschuur, te redden; het
kleinvee kwam echter jammerlijk om, ter
wijl dc heele inboedel en landbouwinven-
taris, waaronder voorraden hooi en stroo
ook een prooi der vlammen werden. Het
vuur sloeg over naar een nabijgelegen ar
beiderswoning en een andere boerderij, wel
ke tot den grond toe afbrandden.
Weer een andere, groote boerderij liep
ernstige waterschade op, doch men slaagde
er in ze voor het vuur te beschermen. De
bewoners, man, vrouw en dertien kinderen
vluchtten in nachtgewaad de straat op. De
vuurzee te Lith trok groote belangstelling.
Brand in veestal.
Een automobilist ontdekte dat een alleen
staande veestal te Uden (N.B.) in lichter
laaie stond. Het alarm kwam echter te laat
en vijf paarden en elf runderen stierven
een vreeselijken dood. Eenzelfde lot onder
gingen een kalf, twee varkens, een schaap
en twee pasgeboren lammeren te Doorn
spijk, waar een in brand staande hooiberg
de schuur en aangrenzende woning hadden
aangetast.
Twee varkens, die met brandwonden over
dekt waren, moesten worden doodgestoken.
