Moderne „economie" IIJUITENLANDSCH, 1 VERZICHT Dames Economische beschouwing Thans versterkt door Codeïne Alkmaarsche Kaasmarkt Ingezonden Firma G. DE WAARD Bertels1 Opfokvoeder Zaterdag 15 April 1939 Derde blad Kunnen de autoritaire landen nog meer offeren Er is een zekere dosis moed, zelfoverwin ning noodig 0111 in de tegenwoordige we reld te gaan schrijven over onderwerpen, die in verband staan met den menschelijken welstand. Welstand is een mooi woord, maar het heeft een eigenaardigen klank gekregen. Men denkt onwillekeurig aan iets broos', iets teers, iets dat elk oogenblik tot liet verleden kan behooren. Terwijl het toch sterk en duurzaam krachtig en onuit roeibaar diende te zijn. We leven in een periode, waarin welstand en daarmee het geluk der volkeren een fac tor van zeer ondergeschikte waarde begint te worden. Wanneer in de verschillende rij ken van Europa alles in gereedheid is ge bracht om wegen, bruggen en welke ande re scheppingen der moderne techniek daar voor verder nog in aanmerking komen, door een enkele druk-op-de-knop te verwoes ten of in de lucht te laten vliegen, wanneer misschien ergens konderden bij honderden vliegtuigen gereed staan om de een of an dere groote stad, die toevallig is gelegen aan de overzijde van eenige grens, op het eerste sein te veranderen in een rooken.de puinhoop, wanneer kortom de laatste toe bereidselen zijn getroffen om een goed deel van den menschelijken rijkdom, het product van jarenlangen moeitevollen arbeid van heele volkeren, met één slag te vernietigen, dan rijzen ons de haren te berge en dan kan iemand, die zich meent te mogen ver heugen in het bezit van een normaal ver stand, zich slechts afvragen: waarom, waar om? Is bet er de menschcn dan niet meer om te doen goed en gelukkig te leven? Willen ze opzettelijk de armoede en de ellende? Het ziet er haast naar uit! Wanneer we nu- zeggen, dat dit komt, omdat de mensch zijn zin voor redelijkheid heeft verloren, dan is dit niet geheel juist, We gelooven, dat de doorsnee-burger, onver schillig of we nemen een Nederlander, een Duitscher of een Engelschman, een Italiaan of een Fransclunan den gang van zaken betreurt. En zoo men van regeeringswege gewend was den wil der volkeren te raad plegen, dan zou vermoedelijk zeer spoedig aan alle misère een einde zijn gekomen. Helaas echter geschiedt dit allerminst en de reden daarvan zou zeer goed kunnen zijn, dat sommige regeerders beseffen, dat zulk een vox populi niet alleen vernietigend zou kunnen zijn voor hun politiek bestaan, maar ook voor hun persoonlijk leven. Wanneer we dus zeggen, dat de mensch zijn zin voor redelijkheid verloren schijnt te hebben, dan doelen we daarbij op de maatregelen, die door de' regeerders tut naam hunner onderdanen worden getrof fen. Een mensch, die redelijk handelt, betracht in alles een zekere matig heid. Hij kent waarde toe aan rnate- rieelen welstand, zoowel als aan andere dingen. Als zoodanig kan bij voorbeeld worden genoemd geestelijke ontwikkeling, terwijl hij ook bereid zal zijn een zeker deel van zijn inkomsten ten offer te brengen aan datgene, wat in staat is hem het ongestoord bezit zijner goederen te waarborgen. Dit evenwicht nu is verbroken. In de oogen van enkele hedendaagsche wereldhervormers tellen materieel bezit en geestelijk goed niet meer mee als dingen van de eerste orde. Wol zeggen ze hun vol keren daarmee in ruime mate te willen voorzien, doch ze dienen te worden veroverd Niet door arbeid, wat het natuurlijk middel is om zich rijkdommen te verwerven, doch met de wapenen in de vuist. Daarom dient in hun oogen aan militaire uitrusting en bewapening de allereerste plaats te worden ingeruimd. Daarmee wordt hun economie een zeer bijzondere. Want economie, welk woord beteekent „leer der rijkdommen," werd tot dusverre in dien zin verstaan, dat-ze de wetten bestudeerde die zouden kunnen voeren tot een verhoogden welstand der burgers. Thans echter begint men er in te zien de leer, die voert tot een Een oud middel, in nieuwe samenstelling De alijmoplossende werking der oude kruiden en hoestbedwingende „codeïne",maken tezamen AKKER's Abdijsiroop tot ..'s-Werelds béste Hoestsiroop De beproefde Abdijsi roop zal ook Uwborstbenauwdheden kunnen verlichten, ook voor U de vastzittende en prikkelende slijm losmaken. Uw afmattende hoest* suien. evengoed als 't kriebelhoestjo In den nacht stoppen. Volg de raad ..Neem bij 'ttninste kuchje AKKER'» Abdijsiroop die U snel zal helpen. AKKER 'S veftsEèeJcte Eenige der i. geneeskr kruiden zoo hoog mogelijk opgevoerden rijkdom van den staat ten einde deze in de gelegenheid te stellen zijn bewapening te vervolmaken op een wijze als tot dusverre de wereld nog niet gekend heeft. De grondslag, het doel der economie is hiermede volkomen verlegd en het is dui delijk, dat redeneeringen, welke tot voor enkele jaren nog algemeen als juist werden erkend, op het oogenblik niet meer worden aaftvaard in die landen, die aan militaire macht de eerste en voornaamste plaats inrui men. Toch blijven ook de regeerders in deze laatste landen hun burgers welvaart en voor spoed beloven. Waar echter militaire macht hun daartoe het middel schijnt, kan het rtaawelijks anders of deze welvaart zal moe ten worden gebracht door het in werking stellen van de oorlogsmachine. Voorloopig echter is het met don welstand steeds bergafwaarts gegaan. Wanneer men bedenkt, dat het in Duitschland langzamer hand zoover is gekomen, dat bijna de helft van het nationaal inkomen wordt besteed aan militaire uitgaven, behoeft men zich daarover nauwelijks te verwonderen. In dit steeds drukken van het wel vaartspeil onder gelijktijdig zoo hoog mogelijk opvoeren van de ge leverde arbeidsprestaties ligt overi gens het geheim van het feit, dat de geldverspillcn.de regeeringen zich, trots alle ongunstige voorspellingen, nog steeds hebben weten te hand haven. Intusschen zijn er teekenen, die er op wij zen, dat in dit opzicht het toppunt is be reikt, indien dit nog niet is overschreden. De schaarschte aan levensmiddelen en in verband daarmee de duurte, maken dat eenerzijds een verder drukken, van het le venspeil nauwelijks meer mogelijk is. An derzijds heeft het Duitschc volk zijn toppres tatie aan arbeid zonder eenigen twijfel overschreden. De berichten omtrent over werktheid en arbeidsmoeheid nemen toe en ze laten geen twijfel bestaan aan het feit, dat de regeering op ernstige moeilijkheden begint te stuiten. Het Duitsche volk heeft aan den moloch van het militarisme alle offers gebracht, waartoe het in staat was. Indien» ook hier, overeenkomstig ons spreekwoord, de kost voor de baat uitgaat, is het oogenblik ge komen, waarop met het binnenhalen van deze baat een begin dient» tè worden ge maakt. Want verdere offerfe zi.jn. niet meer t* breijgèhi De autoritaire regeeringen staan op het punt te moeten bewijzeh. dat hun -theorieën van welstand via bewapening, op waarheid berus ten. Verder uitstel schijnt niet mo gelijk. Daarom behoeven de gebeurtenissen in Europa ons allerminst te verwonderen. De oorlog echter zal nieuwe grootere is niet mogelijk! inspanning vragen, zal verwoestingen aanbrengen zonder wehaart te brengen. Arm Europa! Maar bovenal: Arm Duitschland! Hoewel de aanvoer weer iets groo- ter was en langzamerhand is ge stegen tot circa 80.000 K.G. was, niettegenstaande de sombere inter nationale toestand, de markt niet slechter. Wellicht werkt deze zelfs eenigszins de opslag in de hand. De betere partijen schijnen daarvoor al thans uit de markt te worden ge nomen. De prijzen waren, vergele ken bij de vorige week, vrijwel on veranderd. De hoogste noteering was f 17.50, de gang circa f 16.50. De kwaliteiten vallen mee, wat trouwens het gewone verschijnsel is bij markten, waarin een zekere bodem zit N. Niedorp, 11 April 1939. Luchtbescherming voorbereiding tot oorlog. Ook hier in N. Niedorp is door luitenant- generaal de Ridder, met medewerking van burgemeester Fluister een luchtbescher mingsdienst opgericht. Leest men het verslag in de Schagcr van Zaterdag j.1., dan geeft dat verslag den in druk alsof op een enkele uitzondering na, heel de bevolking van N. Niedorp achter de 1 ucht besclï e rming st aat Wij stellen uitdrukkelijk vast, dat dat niet het geval is. Het grootste gedeelte van de bevolking hier weet, dat luchtbescherming voorbe reiding tot oorlog is. En noch aan een oor log, noch aan de voorbereiding daarvan wenschen zij medewerking te vcrlecncn. De loyale medewerking van alle kanten, waar het verslag melding van maakt, is ver te zoeken bij het grootste gedeelte van de Niedorper bevolking, dat weten wij heel zeker. Dat velen voor het gezag zullen bukken, als ze daartoe door den burgemeester wor den gedwongen, gelooven wij ook wel. De één zal het doen uit angst voor de gevol gen, de ander uit tactisch oogpunt. Maar móeten is nog geen loyale mede werking. Ver van dat! Namens de zoogenaamde idealisten, die de werkelijkheid uit het oog verloren, zoo als het verslag dat in alle ernst vermeldt, teeken ik namens velen en met dank aan de redactie voor opname van dit stuk. P. GROOTES. GERESERVEERDE MARKT VOOR TUBER- CULOOSVRIJ VEE. Te Alkmaar en Hoorn. Op verzoek van de desbetreffende markt- besturen te Alkmaar en te Hoorn heeft het Dag. Bestuur van de Ver. tot bestrijding van de tuberculose onder het rundvee en van andere veeziekten in Noordholland besloten medewerking te vcrlecncn aan de regeling voor oen gereserveerd marktterrein voor tuberculose vrij vee op de groote voorjaars- markten in deze plaatsen. De markten zullen worden gehouden te Alkmaar op Woensdag 19 en te Hoorn op Maandag 24 April a.s. Om op deze terreinen vee te kunnen plaatsen, moeten de eige naars van de aan te voeren dieren in het bezit zijn van een reactie-vrije veestapel, volgens het onderzoek van dezen winter. Om hierover te kunnen oordeelen, dienen zij te zorgen dat de staat van het onderzoek op het kantoor der verecniging aanwezig is. Aangifte voor dit gereserveerde terrein dient op het, kantoor aanwezig te zijn op Maandag 17 April voor Alkmaar en voor Hoorn op Zaterdag 22 April. W1ERINGERWAARD A.s. WOENSDAG 19 APRIL van 10.30 tot 3.30 uur is Corsetière in onze zaak aanwezig Gratis advies voor maat. en confectiecorset- ten. Alleenverkoop „Kalasiris". SCHAGEN Leverantie Ziekenfonds „A.A.Z.Ak." voor buikbanden, elastieken kousen, enz. GEMEENTEAVOND. De gemecntcavond die Donderdagavond in de Ned. Herv. Kerk werd gehouden, was maar matig bezocht. De dames waren goed vertegenwoordigd, doch het aantal heeren was niet groot. De héér Korndörffer, die de leiding had, schreef dit in hoofdzaak toe aan de inter nationale omstandigheden. Een teleurstellend bericht is, dat mevr. Daalder niet kon komen zingen, doch op het laatste oogenblik is het gelukt den heer J. Ay bereid te vinden niet mej. Jacobse een paar muzieknummers voor viool en or gel ten gehoore te brengen. Deze musici werden dan ook bijzonder welkom gchee- ten, evenals Ds. Bloemhof van Heiloo, die zou spreken over Godsdienst, en kerkgaan, alsmede de organist Oudendijk. De heer Ay, begeleid door mej. Jacobse uit het werkdorp, speelde nu een sonate van Tartini, die was een prachtnummer, en zooals de heer Korndörffer het in zijn dank woord noemde een meesterstuk. Het 2e num mer voor orgel en viool dat na de rede van Ds. Bloemhoff werd gespeeld, was een stuk van Bach. Door den hoer Korndörffer werd achter eenvolgens voorgedragen: De Mecrl zingt; Melodie in mineur; De mensch die tot zich zelve komt en een rei van Vondel. Hierna was het woord aan Ds. Bloemhoff. Het werk van don predikant is, aldus spr., zoo mogelijk den band tusschcn de men- schen en de kerk te versterken. Wanneer bij huisbezoek de vraag wordt gesteld: hoe staat U tegenover de kerk? dan zijn de ant woorden zeer uiteenloopend. Het is zoon sleur om niet ter kerke te gaan. Het ge meenschapsleven kan veel goeds brengen. Spr. maakte een aardige vergelijking met een kachel met stukjes anthraciet. Ieder stukje op zich zelf gaat uit, doch allen te samen geven ze warmte. Zoo ook met ons. Als we samen zijn, kan er veel van ons uitgaan, dóch stuk \öoT. "stuk' doen we niet veel. Laat nu de'sleur eens varen en laat die ééne Zondag nu eens een kerkdag zijn! Niemand toch kan ooit zijn ziel verlooche nen. Van de gelegenheid om vragen te stellen, werd na veel aandrang gebruik gemaakt iloor mevr. ZwaagKoodijker, mevr. Ha ringhuizen, den heer Haringhuizen, den lir. Paarlberg (Oudeslüis). In zijn slotwoord bracht de heer Korndörf fer dank aan allen, die tot het welslagen van dezen avond hebben meegewerkt. Ten slotte zong de vergadering gez. 180 vers 1. Maak er goede legsters van door ze te voederen met Geen dure filmvertooningen, geen kostbare praatavonden, ■doch het allerbeste voeder voor zeer concurreerenden prijs Vraag bij Uw leverancier Bertels' Oliefabrieken N.V. A'dani ANNA PAULOW'NA VAN EWIJCKSLUIS. VISCHOTTER GEVANGEN. Door den visscher J. C. Hoogmoed werd Donderdagmorgen in één zijner aalfuiken in het Amstclmeer in de onmiddellijke na bijheid v. Van Ewijcksluis ex jonge visch- otter aangetroffen, die hierin was gestikt. De vischroovcr was in het bezit van een prachtig glanzenden huid. De lengte van het dier was gemeten van den punt van den snuit tot het uiteinde van den staart 95 c.M. De staart alleen was 35 c.M., het lichaam 60 c.M. lang. Het gewicht van het dier bedroeg 9 pond. ALKMAAR BENOEMING. In een te Rotterdam gehouden vergade ring is tot secretaris der Broederschap van „Evangelische gcm., vrije chr. gem. en Evangelisaties" gekozen Ds. J. J. Ruys, al hier. SINT MAARTEN UITBREIDING BOERENBEDRIJF. Naar men ons mededeelt, is de boerderij nabij Sint Maartensbrug, thans nog bewoond door den heer G. Visser, en die j.1. Donder dag in het Noordhollandsch Koffiehuis te Schagcn in het openbaar werd verkocht, waarbij de heer Jn. de Boer te Breezand eigenaar werd, gehuurd door den heer Roos, alhier, die voornemens #s er zich binnen kort op te vestigen. Hij stelt zich dan tevens voor dit nieuwe landbouwbedrijf te exploi- teeren in combinatie met zijn tegenwoordig (iels kleiner) bedrijf in onze gemeente, zoo dat hij dan de beschikking krijgt over ca. 30 HA. gemengd wei- en bouwland. f tegen hoest, griep,X^^bronchitis, asthma Ftocon 9a ct„ c LSDt 12.40.14.20. AlaoLïerkrijgbw ENGELAND EN FRANKRIJK NEMEN EEN KRACHTIGER HOUDING AAN. DE SPANNING SCHIJNT IETS AF TE NEMEN. ZIEN DE CENTRALEN VOORLOOPIG VAN VERDERE AC TIE AF? EUROPA PERMANENT GE MOBILISEERD. RUSLAND OP DEN ACHTERGROND. Op het oogenblik, nu Chamberlain en Da- ladier hebben gesproken, is het mogelijk, dat het internationale politieke spel een oogenblik tot rust komt. Engeland an Frankrijk hebben een krachtiger taal laten hooren, dan we dat de laatste jaren van hen gewend zijn geweest en hoewel de Cen- tralen vermoedelijk wel zullen doorgaan met zoeken en tasten naar zwakke plaatsen in de kring van staten, welke hen omsluit, schijnt het, dat ze zelf de noodzakelijkheid gevoelen om daarbij zeer voorzichtig te werk te gaan. Natuurlijk wordt daarbij af en toe het woord „omsingelingspolitiek" gehoord. Te Berlijn en Rome wenscht men niet in te zien, dat men zelf geheel en al verantwoor delijk is voor den gang van zaken, welke men zich in de wereld ziet voltrekken. Datgene, wat gebeurt, geschiedt altijd, wan neer een aantal volkeren zich bedreigd acht door een buurman. Samen is men sterker dan ieder alleen. Het is in wezen dezelfde gedach te, als die, welke voorzat bij de stichting van den Volkenbond, waar van men thans zoo weinig meer hoort. Zoolang deze bestond en een zékere kracht kon ontwikkelen, vormde ze voor iederen staat, die uit was op veroveringen, een hin dernis. Vandaar de actie, welke vooral door Berlijn tegen dit insti tuut werd georganiseerd. En vandaar ook de tegenkanting uit Duitschland tegen het systeem van bilate rale verdragen en garanties, dat uitgroeit lot een complex, in wezen op hetzelfde neer komend als een soort volkenbond. Alles bijeen genomen is de toestand nu zoodanig geworden, dat de beide autoritai re landen, indien ze zich met de wapenen in de vuist richten tot .een van hun buren, vermoedelijk in oorlog zullen geraken met alle hen omringende landen. Een merkwaar dige uitzonderingspositie nemen daarbij in een drietal kleine buurstaatjes: Nederland, België, Denemarken. Hoewel als vaststaand mag worden aangenomen, dat Engeland geen annexatie door Duitschland zou dul den en onmiddellijk te hulp zou snellen, in dien Berlijn zijn handen in deze richting zou uitstrekken, hebben ze geen enkel ver bond aangegaan en bestaan ook geen ga ranties. De bedoeling daarvan is duidelijk: de betreffende landen wenschen onder alle omstandigheden hun neutraliteit te hand haven. Dit wordt overigens ook ten duidelijk ste gedemonstreerd door de in ons land ge nomen veiligheidsmaatregelen, die, demon stratief genoeg, naar alle richtingen tegelij kertijd gaan. Of nu deze maatregelen noodzakelijk zijn geweest? Wie zal het zeggen? Er is niet de minste twijfel aan of gedurende de Paasch- dagen is de internationale spanning gewel dig geweest. Ze lag als een druk over ge heel West-Europa en nu mag het waar zijn, dat men zich op het oogenblik in Duitschland vroolijk maakt over die „onge motiveerde" onrust, dat men een eventu- celen aanval op het rustige Nederland zoo ver weg gooit, als iets maar kan worden weggeworpen, men kan veilig aannemen, dat de gevaren, welke onze onafhankelijk heid bedreigen, zeer ernstig zijn. De hefti ge ontkenning der Duitsche pers zegt op zichzelf weinig. Het gaat er niet om of Ilitler van plan is, zich van Nederlands rijkdommen te verzekeren, maar of zijn ge neraals, in geval van een wereldoorlog het van belang achten om uit strategische over wegingen beslag te leggen op de kusten te genover het perfide Albion. Het geval Al banië, waardoor Italië de Adriatische zee beheerscht, toont aan, dat voor de levens mogelijkheid der dictatoriaal geregeerde landen, kleine volkeren, soms bitter moe ten lijden. Dat Duitschland althans voorloopig zon der noodzaak, uit pure machtswellust, Hol land zal bezetten, gelooven, gezien de inter nationale krachtsverhoudingen, ook wij niet, doch wij kunnen er, met het oog op de historie der laatste jaren en gelezen ook, Hitiers belijdenis in zijn „Mein Kampf" niet gerust op zijn, dat onze onschendbaar heid ook gerespecteerd zal worden als het Derde Rijk in een noodtoestand komt te verkecrcn. Of inderdaad plannen ten aanzien van landen als Nederland en Denemarken hebben bestaan, valt daarenboven moeilijk te be- oordeclen. De Duitsche ontkenningen kun nen daarbij buiten beschouwing blijven. Blijft de leider van het Derde Rijk de toe stand nuchter bezien, dan zorgt hij zeker de handen af te houden van de kleine Wes- tersche democratieën, maar wie weet wat en hoe die eene machtige man in Duitschlaud denkt en voelt? Het kan natuurlijk zijn, dat men een an der oogenblik afwacht, een oogenblik waar op men meer verrassend tos kan slaan. Ech ter is het de vraag of bij de toestand van permanente mobilisatie, waarvan in Europa meer en meer mag worden gesproken, van verrassing ooit nog sprake kan zijn. Dat er niets aan de hand is geweest, is gezien de door Nederland genomen maat regelen niet geheel waarschijnlijk en dan blijft het resultaat: er is niets ge schied. Waarom niet? De beantwoording van deze nuchtere vraag zou wellicht het geheele raadsel, waarvoor we in onze dagen staan, kunnen ontsluieren. We kunnen er echter slechts naar gissen. En dan moeten we er daarbij op wijzen, dat ook tegenover Polen vooralsnog niets is ondernomen. De Polen blijven fel op hun stuk staan. Ze demobiliseeren niet, ze hebben aan de Duitsche minderheden het dragen van een uniform verboden, ze schijnen allerminst bereid Duitsche wenschen ton aanzien van een corridor door den Poolschen corridor in te willigen. De Duitsche bladen maken zich verder zeer vroolijk over de „overbodige" garan ties, door Engeland en Frankrijk aan Roe menië en Griekenland gegeven. Maar ze blazen legen Engeland op een wijze, als tot dusverre nog zelden is voorgekomen. Waar uit valt af te leiden, dat de maatregelen, waarvan Chamberlain als de auctor intel lectualis mag worden beschouwd, Duitsch land in hooge mate hebben verbitterd. En de overweging ligt voor de hand: kan het zijn, dat ze een streep hebben ge haald door de Duitsche bedoelingen? We weten het niet, doch het schijnt haast wel zoo. Op den achtergrond bij dit alles staat het groote Rusland. Noch Polen noch Roeme nië schijnen een eventueele „hulp" van het Sowjetland op hoogen prijs te stellen. Ze willen de zaak liever afdoen zonder Rus land, dat ze evenmin vertrouwen als Duitschland. Engeland dat er minder van té vreezen heeft schijnt de mogelijkheid van een samengaan met dit groote rijk niet ongaarne te overwegen. Indien het komt tot een treffen zal op een zich afzijdig houden van Rusland wel niet te rekenen zijn en dan zal het wel worden: tegen Duitschland. De vrees der Oost-Europeesche rijken om onder de beide dan tegen elkaar optrekkende stoomwalsen te zullen worden verpletterd, is begrijpelijk. We leven, als menschen, in de toekomst. Wat zal die brengen? Het lijkt even rustiger op het oogenblik, maar we zijn o zoo graag geneigd ons in slaap te laten sussen. Intusschen heeft Italië Koefoe niet bezet, wat het aanvankelijk voornemens scheen te doen, er komen berichten, dat de Italianen zeer spoedig uit Spanje zullen worden te ruggetrokken. Door Duitschland zijn ge^n aanslagen gepleegd, hoewel er zonder twij fel troepenconcentraties plaats hadden ge had, die op voornemens daartoe zouden kunnen wijzen. Men is er zeer boos, wat wijst op verstoorde plannen. Beteekent dit alles een retireeren der Centralcn? Amerika ten slotte stelt oorlogsleveran ties in uitzicht en we weten, dat in onze dagen de voorziening van het front met materiaal minstens even belangrijk is als de oorlogvoering -zelf. We willen hopen, dat inderdaad dege nen, die iets kwaads in hun schild voerden, daarvan zijn teruggekomen. Voor goed! Al leert de ervaring, dat opgeven van plannen in den regel niet beteekent afstel, doch uitstel. Voorloopig ziet het. er echter, helaas-, naar uit, dat in Europa de toestand van gedeeltelijke mobilisatie is geworden tot de gebruikelijke. De bewapeningswaanzin be reikt zijn toppunt. Erger dan het. is. kan het alleen nog worden door oorlog zelf.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 9